Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

69,70,71/2018 Dunhagi

Með

Árið 2018, föstudaginn 20. júlí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 69/2018, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 20. mars 2018 um að veita byggingarleyfi fyrir hækkun hússins að Dunhaga 18-22, Reykjavík, um eina hæð, reisa viðbyggingu o.fl.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 5. maí 2018, er barst nefndinni 7. s.m., kærir eigandi, Hjarðarhaga 44, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 20. mars 2018 að veita byggingarleyfi m.a. fyrir viðbyggingu og hækkun hússins að Dunhaga 18-20 í Reykjavík um eina hæð. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Með bréfum til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 4. og 8. maí 2018, er móttekin voru 7. og 8. s.m., kæra sjö íbúar og eigendur fasteigna að Hjarðarhaga 27 og sjö íbúar og eigendur fasteigna að Tómasarhaga 32 áðurnefnda ákvörðun byggingarfulltrúa og krefjast ógildingar hennar. Þar sem kærumálin varða sömu ákvörðun og hagsmunir kærenda þykja ekki standa því í vegi, verða greind kærumál, sem eru nr. 70/2018 og 71/2018, sameinuð máli þessu.

Í málinu er jafnframt gerð krafa um að framkvæmdir samkvæmt hinu kærða leyfi verði stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til framkominnar stöðvunarkröfu.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 23. maí 2018.

Málavextir: Að undangenginni grenndarkynningu umsóknar um byggingarleyfi samþykkti byggingarfulltrúinn í Reykjavík umsókn á afgreiðslufundi sínum 9. janúar 2018. Fól ákvörðun byggingarfulltrúa í sér leyfi til að byggja inndregna hæð ofan á núverandi hús á lóðinni Dunhaga 18-20, viðbyggingu við fyrstu hæð hússins og kjallara, minnka og fjölga íbúðum í húsinu úr 8 í 20, koma fyrir lyftu utan á því og sorpgerði fyrir verslunarrými inni í rými 0106. Var sú afgreiðsla staðfest í borgarráði 11. janúar 2018. Kærendur í máli þessu kærðu þá ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar. Málið var tekið fyrir að nýju á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 20. mars 2018 þar sem komið hafði í ljós að mistök höfðu orðið við fyrri afgreiðslu byggingarleyfisumsóknarinnar. Var umsóknin vegna Dunhaga 18-20, samþykkt að nýju með óbreyttu efni. Sú afgreiðsla byggingarfulltrúa var staðfest í borgarráði 22. s.m. Kærendum var tilkynnt um þær málalyktir með bréfi, dags. 10. apríl 2018, og kærðu þeir hina nýju ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. Kærumáli vegna fyrri samþykktar byggingarleyfisins var vísað frá úrskurðarnefndinni með úrskurði uppkveðnum 16. maí 2018 með vísan til þess að ný ákvörðun lægi fyrir í málinu og því hefði fyrri ákvörðun byggingarfulltrúa ekki réttarverkan að lögum.

Málsrök kærenda: Kærendur telja hið kærða byggingarleyfi ekki vera í samræmi við Aðalskipulag Reykjavíkur 2010-2030. Aðalskipulagið geri ekki ráð fyrir þéttingu byggðar á þéttbyggðum og gamalgrónum svæðum. Engin þörf sé að þétta byggð á svæðinu frekar, þar sem þéttleiki byggðar á höfuðborgarsvæðinu sé hvað mestur í vesturbæ Reykjavíkur. Byggingarfulltrúi geri ekki greinarmun á æskilegri þéttingu byggðar á viðeigandi svæðum og óeðlilegri röskun á gamalgrónum svæðum með breytingum á byggingum sem eigi sér enga samsvörun í næsta nágrenni. Byggingarfulltrúa hafi borið að taka tillit til þessa sjónarmiðs við veitingu byggingarleyfisins. Ákvörðunin sé því bæði ólögmæt vegna ósamræmis við aðalskipulag og þar sem ekki hafi verið tekið tillit til lögmætra og málefnalegra sjónarmiða um þéttleika byggðar.

Skilyrði 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 um grenndarkynningu hafi ekki verið uppfyllt. Sú grenndarkynning sem hafi verið undanfari umdeildrar ákvörðunar hafi verið ólögmæt þar sem hún hafi eingöngu náð til íbúa sunnan Hjarðarhaga. Ekki hafi verið tekið tillit til þess að úr íbúðum norðan götunnar sé útsýni til Reykjaness sem muni skerðast með tilheyrandi rýrnum lífsgæða íbúa og verðgildis íbúðanna. Vísað sé til leiðbeiningablaðs Skipulagsstofnunar nr. 8b um grenndarkynningar, þar sem komi m.a. fram að kynna skuli hækkun þaks fyrir næstu nágrönnum og öðrum þeim sem geti orðið fyrir áhrifum af henni, t.d. vegna útsýnis eða skuggavarps. Skipulagsfulltrúi hafi ekki fjallað um þessi atriði í umsögn sinni hvað varðar fyrrnefndar byggingar norðan Hjarðarhaga og þannig brotið gegn málsmeðferðarreglum skipulagslaga, rannsóknarreglu stjórnsýsluréttar og andmælarétti íbúa á efstu hæðum fjölbýlishúsanna norðan Hjarðarhaga. Því hafi verið óheimilt að gefa út umrætt byggingarleyfi, sbr. 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010. 

Ekki sé fyrir hendi heimild í skipulagslögum eða aðalskipulagi Reykjavíkur til þess að fara með byggingarleyfisumsókn þá sem hér um ræði í grenndarkynningu. Í 2. mgr. 37. gr. skipulagslaga sé kveðið á um skyldu til að gera deiliskipulag fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar. Hin kærða ákvörðun feli í sér verulegar breytingar á byggðamynstri reitsins og hverfisins. Grenndarkynning sé undantekning frá meginreglunni og því hafi heimildir sveitarfélaga til að veita byggingarleyfi á ódeiliskipulögðu svæði á grundvelli grenndarkynningar ávallt verið túlkaðar þröngt, m.a. í dómum Hæstaréttar og úrskurðum úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála.

Heimiluð framkvæmd sé ekki í samræmi við skilgreinda landnotkun eða byggðamynstur umrædds svæðis og hún gangi lengra en aðalskipulag geri ráð fyrir varðandi þéttleika byggðar. Umferð muni aukast til muna með fjölgun íbúða og komu stórmarkaðs og bæta á þann skort á bílastæðum sem þegar sé til staðar. Þá sé ljóst að stækkun kjallara verði erfið framkvæmd, þar sem húsin séu byggð á klöpp og mögulega þurfi að sprengja fyrir stækkuninni, en íbúðarhús standi í 15 m fjarlægð og bílskúrar á Tómasarhaga 32 í 8 m fjarlægð. Tjón geti því orðið óbætanlegt. Ekki megi leyfa framkvæmdir sem mögulega geti valdið slíku tjóni.

Telja kærendur málsmeðferð Reykjavíkurborgar ekki hafa verið í samræmi við lög og reglur. Þeim hafi ekki borist neinar formlegar upplýsingar af gangi máls eða gögn eftir að þeir skiluðu skriflegum athugasemdum vegna grenndarkynningar málsins fyrr en eftir að umhverfis- og skipulagsráð hafði samþykkt byggingarleyfisumsóknina 10. janúar 2018. Kærendur hafi ítrekað verið í samskiptum við Reykjavíkurborg vegna málsins. Borgaryfirvöld hafi sent kærendum umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 13. nóvember 2017, með bréfi, dags. 29. janúar 2018, en þá hafi byggingarleyfisumsóknin þegar verið samþykkt. Þar hafi umsögnum þeirra og annarra hagsmunaaðila verið svarað að einhverju leyti auk þess sem lagðar hafi verið til breytingar á teikningum. Með þessu hafi verið brotið gegn andmælarétti kærenda, þar sem málsaðilar stjórnsýslumála eigi rétt á að tjá sig um breytingar á umsóknum áður en endanleg ákvörðun sé tekin. Borgaryfirvöld hafi að auki ekki sinnt upplýsingaskyldu sinni og vinnubrögð við afgreiðslu andmælabréfs og gerð umsagnar hafi verið afar óvönduð. Samkvæmt skipulagslögum og jafnræðisreglu eigi kærendur heimtingu á því að unnið verði deiliskipulag fyrir svæðið þar sem nánar verði kveðið á um skipulag reitsins og m.a. útfært nánar hvað megi byggja og hvaða starfsemi megi fara fram á reitnum.

Málsástæður Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er á það bent að málsmeðferð hins kærða byggingarleyfis hafi verið í samræmi við ákvæði 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Byggingarleyfisumsóknin hafi verið grenndarkynnt og athugasemdum svarað þegar sveitarstjórn hafði tekið ákvörðun.

Dunhagi 18-20 tilheyri skilgreindum nærþjónustukjarna íbúðasvæðis. Byggingarleyfisumsóknin falli að markmiðum og ákvæðum aðalskipulags um landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar og því hafi verið heimilt að grenndarkynna hana. Í aðalskipulagi sé gert ráð fyrir að borgin þéttist innan núverandi marka. Viðmið um þéttni sé 60 íbúðir á hektara og Dunhagi 18-20 og nágrenni verði innan þeirra marka eftir breytingar. Viðmið skipulagsfulltrúa um fjölbreytni íbúðagerða eigi við um fjölda herbergja en ekki fermetrafjölda. Framkvæmdin sé því í samræmi við byggðamynstur. Hvorki sé gert ráð fyrir að umferð né álag á stofnanir aukist að ráði við fjölgun íbúða. Þá séu breytingar á skuggavarpi óverulegar. Það aukist örlítið um kl. 15 á jafndægri við Hjarðarhaga 27 en kl. 16 sé skuggi kominn framhjá vesturhlið hússins. Ekki séu áhrif af skuggavarpi á lóðina á öðrum árstímum eða öðrum tímum sólarhrings. 

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi krefst þess að krafa kærenda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúa um veitingu byggingarleyfis frá 20. mars 2018 verði vísað frá.

Byggir leyfishafi frávísunarkröfu á því að allir kærufrestir séu liðnir. Þá sé málatilbúnaður kærenda stórlega vanreifaður. Krafa sé svo óskýr að ekki sé unnt að verða við henni. Ekki sé gerð grein fyrir því hvernig þau atriði sem talin séu upp geti leitt til ógildingar byggingarleyfisins. Þá hafi krafa kærenda ekki verið tengd ákveðinni ákvörðun, heldur ýmsar stjórnsýsluathafnir nefndar sem kærendur telji ólögmætar. Ekki sé ljóst hvort krafa kærenda um ógildingu ákvörðunarinnar leiði af ógildingu sérstakrar stjórnvaldsákvörðunar og þá hverrar, eða hvort þess sé óskað að úrskurðarnefnd taki frumkvæðisákvörðun um að fella úr gildi byggingarleyfi. Leyfishafi hafi mikilla hagsmuna að gæta af því að byggingarframkvæmdir raskist ekki og þess verði því ekki krafist að honum verði gert að verjast því að byggingarleyfi hans verði fellt úr gildi á ótilteknum málsgrundvelli og án þess að vísað sé til þess að ákveðin stjórnsýsluathöfn sé til skoðunar frekar en önnur.

Niðurstaða: Fyrir liggur að kærendum var tilkynnt um hina kærðu ákvörðun með bréfi, dags. 10. apríl 2018, og bárust kærur í máli þessu úrskurðarnefndinni 7. og 8. maí s.á. Bárust kærurnar því innan eins mánaðar kærufrests sem kveðið er á um í 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Í máli þessu er deilt um lögmæti ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík um að samþykkja að veita byggingarleyfi til að byggja eina hæð ofan á og viðbyggingu við núverandi hús á lóðinni Dunhaga 18-20, Reykjavík, ásamt fleiru. Ekki er í gildi deiliskipulag fyrir svæðið.

Samkvæmt 1. mgr. 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki er skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis m.a. að mannvirkið og notkun þess sé í samræmi við gildandi skipulag á svæðinu. Í 2. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 kemur fram sú meginregla að gera skuli deiliskipulag fyrir svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar. Undanþágu frá þeirri skyldu er að finna í 1. mgr. 44. gr. laganna, en í ákvæðinu segir að þegar sótt sé um byggingar- eða framkvæmdaleyfi fyrir framkvæmd sem er í samræmi við aðalskipulag hvað varði landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi og deiliskipulag liggi ekki fyrir þá geti skipulagsnefnd ákveðið að veita megi leyfi án deiliskipulagsgerðar, enda fari áður fram grenndarkynning. Var hið kærða byggingarleyfi veitt að undangenginni grenndarkynningu samkvæmt greindri 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga.

Í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 er gert ráð fyrir mikilli þéttingu byggðar, þannig að 90% allra nýrra íbúða á höfuðborgarsvæðinu komi til með að rísa innan núverandi þéttbýlismarka. Lóðin nr. 18-20 við Dunhaga í Reykjavík er á svæði ÍB3 í aðalskipulaginu. Um svæðið segir að það hafi verið fullbyggt um 1970 og að byggð þar sé fastmótuð. Samkvæmt því megi gera ráð fyrir breytingum á núverandi húsnæði, viðbyggingum og öðrum endurbótum, svo og nýbyggingum eftir því sem ákveðið er í hverfis- og/eða deiliskipulagi. Er Dunhagi 18-20 skilgreindur sem nærþjónustukjarni, þar sem heimilt er að vera með minni matvöruverslanir, bakarí, fiskbúðir og annað til daglegra þarfa innan hverfa. Er sérstaklega tekið fram að íbúðir geti verið á efri hæðum viðkomandi bygginga. Hverfið er þó ekki skilgreint sem sérstakt þéttingarsvæði samkvæmt aðalskipulagi.

Eins og fyrr greinir var með hinni kærðu ákvörðun heimiluð hækkun hússins að Dunhaga 18-20 um eina hæð auk viðbyggingar við húsið og íbúðum í húsinu fjölgað úr 8 í 20. Fyrir heimilaða stækkun var nýtingarhlutfall nefndrar lóðar 0,78 en verður eftir umdeilda breytingu 1,38 sem felur í sér 77% aukningu nýtingarhlutfalls. Meðalnýtingarhlutfall lóða götureits þess sem Dunhagi 18-20 tilheyrir er 0,65 og verður umrædd bygging hærri en aðrar byggingar í nágrenninu. Verður með hliðsjón af þessu að telja að hin kærða ákvörðun feli í sér umtalsvert frávik frá þéttleika byggðar og byggðamynstri umrædds svæðis.

Með vísan til þess sem að framan er rakið var ekki unnt að veita hið kærða byggingarleyfi að undangenginni grenndarkynningu samkvæmt undantekningarreglu 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga, sem ber að túlka þröngt, heldur hafi umdeild breyting þurft að eiga stoð í deiliskipulagi. Styðst sú ályktun einnig við orðalag í gildandi aðalskipulagi að í gera megi ráð fyrir breytingum á núverandi húsnæði, viðbyggingum og öðrum endurbótum, svo og nýbyggingum á umræddu svæði eftir því sem ákveðið er í hverfis- og/eða deiliskipulagi.

 Með vísan til framangreinds verður hin kærða ákvörðun felld úr gildi.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 20. mars 2018 um að samþykkja byggingarleyfi m.a. fyrir viðbyggingu og hækkun hússins að Dunhaga 18-20 í Reykjavík um eina hæð. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                       Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

87/2017 Lyklafellslína

Með

Árið 2018, föstudaginn 13. júlí tók Ómar Stefánsson, varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 87/2017 með heimild í 3. mgr. 3. gr., sbr. 1. mgr. 2. gr. laga nr. 130/2011:

Kæra á samþykkt bæjarstjórnar Mosfellsbæjar frá 22. mars 2017 um veitingu framkvæmdarleyfis vegna lagningar Lyklafellslínu 1.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 9. ágúst 2017, er barst nefndinni sama dag, kæra Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands og Hraunavinir þá ákvörðun bæjarstjórnar Mosfellsbæjar frá 22. mars 2017 að samþykkja veitingu framkvæmdaleyfis vegna Lyklafellslínu 1. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Málsatvik og rök: Árið 2009 sendi Landsnet hf. Skipulagsstofnun til meðferðar frummatsskýrslu um Suðvesturlínur, styrkingu raforkuflutningskerfis á Suðvesturlandi. Stofnunin auglýsti nefnda skýrslu til kynningar og að kynningartíma liðnum skilaði Landsnet til Skipulagsstofnunar endanlegri matsskýrslu, dags. 10. ágúst 2009. Álit stofnunarinnar um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar lá fyrir 17. september s.á. Tekur matið m.a. til lagningar Lyklafellslínu 1. Á fundi bæjarstjórnar Mosfellsbæjar 22. mars 2017 var umsókn Landsnets hf., dags. 29. desember 2016, um framkvæmdaleyfi vegna Lyklafellslínu 1 lögð fram og samþykkt og var leyfið gefið út 3. júlí s.á. Var veiting framkvæmdaleyfisins kærð til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir

Kærendur byggja málatilbúnað sinn á því að ekki séu uppfyllt skilyrði til að veita hið kærða framkvæmdaleyfi þar sem undirbúningi ákvörðunarinnar hafi verið ábótavant, m.a. í ljósi dómafordæma Hæstaréttar og úrskurða úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála í sambærilegum málum.

Bæjaryfirvöld Mosfellsbæjar vísa til þess að undirbúningur og taka hinnar kærðu ákvörðunar hafi í engu verið áfátt.

Niðurstaða:  Fyrir liggur að með bréfum, dags. 19. júní 2018, fór leyfishafi fram á það við sveitarstjórnir í Mosfellsbæ, Kópavogi og Garðabæ, að framkvæmdaleyfi sem samþykkt voru af þeirra hálfu vegna Lyklafellslínu 1 yrðu afturkölluð og felld niður. Þar er og tekið fram að rétt sé að afturkalla framkvæmdaleyfið og senda inn umsókn um leyfi að nýju þegar unnt verður að hefja framkvæmdir. Bæjarráð Mosfellsbæjar samþykkti á fundi sínum 12. júlí 2018 afgreiðslu skipulagsnefndar frá 6. s.m. um afturköllun framkvæmdaleyfis Lyklafellslínu 1 sem gefið var út 3. júlí 2017. Það leyfi hafði þá þegar fallið niður skv. 2. mgr. 15. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 þar sem framkvæmdir hófust ekki innan árs frá samþykkt bæjarstjórnar frá 22. mars 2017 fyrir leyfisveitingunni

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á. Umhverfisverndar-, útivistar- og hagsmunasamtök, sem uppfylla tiltekin skilyrði og hafa þann tilgang að gæta þeirra hagsmuna sem kæran lýtur að, er þó m.a. heimilt að kæra leyfisveitingar vegna framkvæmda sem falla undir lög um mat á umhverfisáhrifum án þess að sýna fram á lögvarða hagsmuni. Byggja kærendur aðild sína í máli þessu á greindri lagaheimild um aðild tiltekinna hagsmunasamtaka.

Eftir afturköllun hins útgefna framkvæmdaleyfis og samkvæmt 2. mgr. 15. gr. skipulagslaga hefur leyfið ekki lengur réttarverkan að lögum og verður ekki gefið út nýtt leyfi á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar um veitingu framkvæmdaleyfisins þar sem meira en 12 mánuðir eru liðnir frá  samþykkt bæjarstjórnar um veitingu þess, sbr. 3. mgr. 11. gr. reglugerðar nr. 772/2012 um framkvæmdaleyfi. Hefur því enga þýðingu, hvorki með tilliti til einstaklingsbundinna- né almannahagsmuna, að fá skorið úr um gildi ákvörðunarinnar og taka afstöðu til kröfu kærenda um ógildingu hennar. Verður kærumáli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda og umfangs mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.
 

_____________________________
Ómar Stefánsson
des 22
Love0

78/2018 Reykjarhvoll

Með

Árið 2018, föstudaginn 13. júlí tók Ómar Stefánsson, varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 78/2018 með heimild í 3. mgr. 3. gr., sbr. 1. mgr. 2. gr. laga nr. 130/2011:

Kæra á ákvörðunum byggingarfulltrúans í Mosfellsbæ frá 15. september og 4. desember 2017 um að veita byggingarleyfi til að byggja tveggja hæða einbýlishús með bílgeymslu og aukaíbúð á lóð nr. 23a við Reykjahvol í Mosfellsbæ. Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 27. maí 2018, er barst nefndinni 28. s.m., kærir Vígmundur Pálmarsson, lóðarhafi Reykjahvols 25, Mosfellsbæ, ákvörðun byggingarfulltrúans í Mosfellsbæ frá 15. september 2017, að samþykkja umsókn um byggingarleyfi til að byggja tveggja hæða einbýlishús með bílgeymslu og aukaíbúð á lóð nr. 23a við Reykjahvol í Mosfellsbæ. Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Mosfellsbæ 2. júlí 2018.

Málsatvik og rök: Á fundi skipulagsnefndar Mosfellsbæjar 1. september 2017 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að byggja tveggja hæða einbýlishús með bílgeymslu og aukaíbúð á lóð nr. 23a við Reykjahvol í Mosfellsbæ. Var fært til bókar að nefndin gerði ekki athugasemd við útgáfu byggingarleyfis þegar fullnægjandi gögn hefðu borist byggingarfulltrúa. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 15. september 2017 var fyrrnefnd umsókn samþykkt. Málið var á dagskrá fundar skipulagsnefndar 13. október s.á. þar sem bókað var að ekki væru gerðar athugasemdir við stærð hússins, en deiliskipulag svæðisins heimilaði ekki aukaíbúð á lóð nr. 23a við Reykjahvol. Á afgreiðslufundi 4. desember 2017 samþykkti byggingarfulltrú umsókn um leyfi til að breyta staðsetningu og fyrirkomulagi innanhúss áður samþykkts einbýlishúss á lóð nr. 23a við Reykjahvol. Byggingarfulltrú gaf út byggingarleyfi 17. maí 2018, til að byggja tveggja hæða einbýlishús með bílgeymslu og aukaíbúð á umræddri lóð.

Kærandi bendir á að samkvæmt teikningum verði húsið 6 m2 stærra en heimilt sé samkvæmt deiliskipulagi. Hæð hússins verði 7,49 m en deiliskipulag kveði á um 6 m hámarkshæð frá inngangskóta, auk þess sem neðri hæðin sé 2,70 m á hæð og ekki tekin inn í hæð hússins. Þá komi fram aukaíbúð á samþykktum teikningum en óheimilt sé samkvæmt deiliskipulagi að gera aukaíbúðir í einbýlishúsum við F-götu. Fyrirhugað hús verði mun hærra en hús kæranda og muni rýra notagildi lóðar hans vegna skuggavarps og skerðingar á útsýni auk þess sem húsið sé  í miklu ósamræmi við hús hans vegna hæðar og stærðar.

Af hálfu bæjaryfirvalda er meðal annars bent á að kallað hafi verið eftir leiðréttum hönnunargögnum, að beiðni um leiðrétt byggingarleyfi hafi verið send byggingarfulltrúa og að leiðrétt byggingarleyfi verði gefið út innan skamms.

Niðurstaða: Í gögnum málsins kemur fram að eftir hina kærðu samþykkt byggingarfulltrúans í Mosfellsbæ á byggingarleyfi vegna Reykjahvols 23a sætti málið frekari málsmeðferð. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 22. júní 2018 lagði leyfishafi fram aðaluppdrátt með leiðréttri byggingarlýsingu og var hann samþykktur. Liggur því fyrir að ný byggingaráform hafa verið samþykkt fyrir lóðina Reykjahvol 23a.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Eftir að byggingarfulltrúi samþykkti aðaluppdrátt með leiðréttri byggingarlýsingu 22. júní 2018 hafa hinar kærðu ákvarðanir byggingarfulltrúa frá 15. september og 4. desember 2017 ekki réttarverkan að lögum. Á kærandi af þeim sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi þeirra enda stæði hin nýja ákvörðun allt að einu óhögguð. Verður kærumáli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

____________________________________
Ómar Stefánsson
des 22
Love0

150/2016 Vesturgata

Með

Árið 2018, fimmtudaginn 12. júlí kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 150/2016, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. október 2016 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir breyttri notkun kjallara og fyrstu hæðar hússins að Vesturgötu 40.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 11. nóvember 2016, er barst nefndinni 16. s.m., kærir eigandi, Vesturgötu 40, Reykjavík þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. október 2016 að synja um byggingarleyfi fyrir breyttri notkun fyrstu hæðar og kjallara nefnds húss og fyrir þegar byggðum svölum. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og kæranda verði heimilað að breyta fasteign sinni í samræmi við umsókn sína. Jafnframt er krafist málskostnaðar samkvæmt framlögðum málskostnaðarreikningi eða að mati úrskurðarnefndarinnar.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 24. janúar 2017.

Málavextir: Kærandi sendi inn fyrirspurn til Reykjavíkurborgar 1. september 2010 varðandi breytingar á fasteign sinni að Vesturgötu 40. Var þar óskað eftir afstöðu borgarinnar til breytinga á verslunarhúsnæði á fyrstu hæð í íbúð, rými í kjallara í vinnustofu, skiptingu íbúðar á annarri hæð og í risi í tvær íbúðir og gerð svala á austurgafli fasteignarinnar. Var tekið jákvætt í erindið af hálfu borgaryfirvalda. Hinn 3. maí 2016 lagði kærandi fram sömu fyrirspurn. Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 3. júní 2016 var tekið neikvætt í fyrirspurnina með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 2. s.m. Var afstaða skipulagsfulltrúa byggð á því að í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 væri áhersla lögð á að halda í það verslunarrými á fyrstu hæð sem fyrir væri auk þess sem í gildandi deiliskipulagi fyrir Nýlendureit væru ekki ákvæði um svo stórar svalir sem óskað væri eftir. Hins vegar var ekki gerð athugasemd við skiptingu íbúðar á annarri hæð og í risi í tvær sjálfstæðar íbúðir. Kærandi lagði fram umsókn um byggingarleyfi, dags. 20. október 2016, fyrir þegar gerðum breytingum á fasteigninni að Vesturgötu 40. Þar óskaði kærandi eftir að breyta jarðhæð úr verslun/skrifstofu í íbúð, að breyta geymslum í kjallara í tómstunda- og vinnuherbergi og að nýta skyggni á austurhlið fasteignarinnar sem svalir annarrar hæðar. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 25. október 2016 var umsókninni synjað með vísan til áðurgreindrar umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 2. júní s.á.

Málsrök kæranda: Kærandi byggir á því að fasteignin að Vesturgötu 40 sé á íbúðarsvæði, ÍB1, samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030. Vesturgatan sé þar hvorki skilgreind sem aðalgata né borgargata auk þess sem hún sé ekki meðal þeirra gatna sem skilgreindar séu sem lykilgötur fyrir verslun og þjónustu á svæðinu. Í gildandi deiliskipulagi fyrir Nýlendureit komi m.a. fram það markmið að draga eigi fram þá möguleika sem gefist á hverri lóð fyrir sig til að auka verðmæti þeirra bygginga sem fyrir séu á svæðinu. Auk þess segi þar að þar sé að mestu leyti íbúðarbyggð en einungis að litlum hluta atvinnuhúsnæði. Jafnframt sé gert ráð fyrir því í deiliskipulaginu að breyta megi núverandi atvinnuhúsnæði í íbúðarhúsnæði. Einnig vísar kærandi til mannvirkjalaga nr. 160/2010, skipulagslaga nr. 123/2010 og 72. gr. stjórnarskrárinnar. Bent sé á að með ákvörðun byggingarfulltrúa hafi ekki verið gætt meðalhófs, sbr. 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, auk þess sem brotið hafi verið gegn jafnræðisreglu 11. gr. sömu laga og 65. gr. stjórnarskrárinnar. Auk þess hafi kærandi haft réttmætar væntingar til samþykkis umsóknar sinnar vegna jákvæðrar afstöðu Reykjavíkurborgar til fyrirspurnar sama efnis á árinu 2010. Það geti ekki talist málefnalegt sjónarmið að synja um breytta notkun af þeirri ástæðu einni að í aðalskipulagi sé umfjöllun um kaupmanninn á horninu og áhersla lögð á að halda í fyrirliggjandi verslunarrými á jarðhæð þegar fyrir liggi að viðkomandi húsnæði hafi aldrei verið nýtt sem verslunarhúsnæði. Þá hafi einnig verið brotið gegn meginreglunni um skyldubundið mat stjórnvalda við afgreiðslu erindisins. Leggur kærandi áherslu á að í götunni sé að finna fjölda fasteigna þar sem samþykkt hafi verið breytt notkun úr atvinnuhúsnæði í íbúðarhúsnæði. Aldrei hafi verið starfrækt verslun í húsnæðinu þrátt fyrir skráða nýtingu þar um. Þá hafi fasteignin frá öndverðu verið nýtt sem íbúðarhúsnæði utan þess að um tíma hafi jarðhæðin verið nýtt sem skrifstofa Gídeonfélagsins.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgarinnar er því haldið fram að málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið í samræmi við ákvæði mannvirkjalaga nr. 160/2010, byggingarreglugerðar nr. 112/2012 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Breyting hafi orðið á aðalskipulagi Reykjavíkur og deiliskipulagi fyrir Nýlendureit frá því að kærandi fékk jákvæða afstöðu við fyrirspurn varðandi sömu breytingar. Sé afstaða Reykjavíkurborgar í málinu byggð á því að í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 sé lögð áhersla á að halda í það verslunarrými á fyrstu hæð sem fyrir sé og í því sambandi sé vísað til umfjöllunar um kaupmanninn á horninu. Vesturgata 40 sé hús með einni íbúð og atvinnustarfsemi á jarðhæð samkvæmt gildandi deiliskipulagi fyrir Nýlendureit frá árinu 2013. Vísað sé til eignaskiptayfirlýsingar frá árinu 1981 þar sem fram komi að á fyrstu hæð sé verslun og að samþykktir uppdrættir sýni verslun á fyrstu hæð, skrifstofu á annarri hæð, íbúð í risi og í kjallara sé m.a. gert ráð fyrir lager og bókageymslu. Bókaverslun virðist þó aldrei hafa verið starfrækt í húsinu. Varðandi byggingu svala á austurgafli fasteignarinnar sé vísað til þess að í aðalskipulagi sé borgarvernd haldið á lofti, m.a. með hverfisvernd innan Hringbrautar. Þá séu ekki í gildandi deiliskipulagi fyrir svæðið ákvæði um svo stórar svalir sem hér um ræði.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um synjun Reykjavíkurborgar á byggingarleyfi fyrir breyttri notkun fasteignar úr verslunarhúsnæði í íbúðarhúsnæði auk byggingu svala. Hin kærða ákvörðun var rökstudd á þann veg að umsóttar breytingar færu í bága við skipulag.

Samkvæmt 1. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er það hlutverk hennar að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og í ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála, eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á því sviði. Í samræmi við þetta tekur úrskurðarnefndin lögmæti kærðrar ákvörðunar til endurskoðunar en tekur ekki nýja ákvörðun í málinu. Verður því ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um að umsóttar breytingar vegna Vesturgötu 40 verði samþykktar. Þá er ekki er fyrir hendi heimild í lögum fyrir úrskurðarnefndina til að kveða á um greiðslu málskostnaðar til handa aðilum kærumáls.

Í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 eru sett fram markmið og ákvæði um eflingu verslunar og þjónustu innan hverfa. Meðal markmiða skipulagsins er að ekki verði heimilt að breyta verslunarhúsnæði á jarðhæð í „skilgreindum kjörnum“ í íbúðarhúsnæði. Nánari stefna um verslun og þjónustu á síðan að móta í hverfisskipulagi. Fjallað er um hugtakið „nærþjónustukjarni“ í landnotkunarkafla aðalskipulagsins, en þar segir: „Kaupmaðurinn á horninu. Minni matvöruverslanir, bakarí, fiskbúðir og annað til daglegra þarfa innan hverfa. Íbúðir geta verið á efri hæðum viðkomandi bygginga. […] Nærþjónustukjarnar eru að jafnaði ekki skilgreindir sérstaklega á uppdrætti aðalskipulags sem verslun og þjónusta (VÞ) og eru því skilgreindir sem íbúðarbyggð í aðalskipulagi. Staðsetning þeirra er tilgreind á korti í kaflanum Kaupmaðurinn á horninu (sjá einnig nánari lýsingu í Skipulagi borgarhluta).“ Sú lóð sem hér um ræðir tilheyrir ekki nærþjónustukjarna samkvæmt því korti.

Í kafla aðalskipulags um skipulag einstakra borgarhluta er að finna stefnumörkun fyrir helstu reiti og svæði innan Vesturbæjar. Vesturgata 40 tilheyrir þar svæði sem kallað er ÍB1 Gamli Vesturbærinn. Um þann hluta segir að um sé að ræða „Gróið íbúðahverfi sem var fullbyggt að mestu fyrir 1950. Heilsteypt byggð sem að hluta nýtur verndar vegna byggðarmynsturs. Þróunarsvæði 1, 8 og 9 eru í jaðri svæðisins.“ Þar eru einnig taldir upp þeir kjarnar fyrir verslun og þjónustu sem eiga að sinna daglegum þörfum íbúa og festa á í sessi. Vesturgötu er þar ekki getið. Verður ekki séð að Vesturgata hafi verið skilgreind í aðalskipulagi sem slíkur „skilgreindur kjarni“ þar sem ekki sé heimilt að breyta verslunarhúsnæði á jarðhæð í íbúðarhúsnæði. Þá verður ekki fram hjá því litið að í gildandi deiliskipulagi fyrir Nýlendureit, er samþykkt var í borgarráði Reykjavíkur eftir samþykkt núgildandi aðalskipulags, er sérstaklega tekið fram að heimilt sé að breyta núverandi atvinnuhúsnæði á svæðinu í íbúðarbyggð. Fordæmi eru fyrir því að samþykkt hafi verið breytt notkun fasteignar á jarðhæð úr verslun í íbúð á Vesturgötu eftir gildistöku núgildandi aðalskipulags. Þannig var samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 22. júlí 2014 leyfi fyrir áður gerðum breytingum sem fólu í sér breytingu atvinnuhúsnæðis í íbúð í rými 0101 í húsinu að Vesturgötu 52.

Í ljósi framangreinds verður að telja að ákvæði aðalskipulags varðandi kaupmanninn á horninu og markmið varðandi verslunarrekstur á jarðhæð eigi ekki við um Vesturgötu 40. Stóðu því hvorki ákvæði aðalskipulags né deiliskipulags í vegi fyrir því að fallist yrði á umsókn kæranda um breytta notkun. Byggði hin kærða ákvörðun því á röngum forsendum.

Afstaða Reykjavíkurborgar til þegar byggðra svala er byggð á því að „svo stórar svalir“ séu ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag og með vísan til hverfisverndar innan Hringbrautar í aðalskipulagi. Í fyrirliggjandi gögnum málsins varðandi umræddar svalir verður hvorki ráðið hversu stórar svalir um er að ræða né hversu langt þær ná út fyrir byggingareit. Miðað við fyrirliggjandi teikningar nær kjallari hússins, sem gera verður ráð fyrir að sé innan byggingarreits, út fyrir útvegg á jarðhæð auk þess sem að samkvæmt gildandi deiliskipulagi er heimilt að svalir fari lítilsháttar út fyrir byggingarreit. Skortir á að fyrir liggi haldbærar upplýsingar um hversu langt út fyrir byggingarreit umræddar svalir fara. Er hin kærða ákvörðun vaðandi byggingu svala því ekki nægjanlega rökstudd af hálfu Reykjavíkurborgar.

Að öllu framangreindu virtu verður að telja rökstuðning hinnar kærðu ákvörðunar haldin slíkum annmörkum að ógildingu varði.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. október 2016 á umsókn um leyfi fyrir breyttri notkun fyrstu hæðar úr verslun í íbúð, kjallara í vinnustofu og byggingu svala á húsið að Vesturgötu 40, Reykjavík.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________                _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                              Þorsteinn Þorsteinsson
 

 

des 22
Love0

67/2017 Fornubúðir

Með

Árið 2018, fimmtudaginn 12. júlí kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 67/2017, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. apríl 2017 um breytingu á deiliskipulagi Suðurhafnar vegna lóðarinnar Fornubúða 5.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 19. júní 2017, er barst nefndinni 20. s.m., kæra A og B, Suðurgötu 70, Hafnarfirði þá ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. apríl 2017 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Suðurhafnar vegna lóðarinnar Fornubúða 5. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 1. maí 2018, er barst nefndinni 2. s.m., kæra sömu aðilar ákvörðun byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 27. mars s.á. um að veita leyfi fyrir viðbyggingu að Fornubúðum 5. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Verður síðara kærumálið, sem er nr. 68/2018, sameinað máli þessu þar sem hinar kærðu ákvarðanir eru samofnar og sömu aðilar standa að kærunum. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kærenda.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Hafnarfjarðabæ 2. ágúst 2017 og 17. maí 2018.

Málavextir: Hinn 13. apríl 2016 samþykkti bæjarstjórn Hafnarfjarðar lýsingu vegna fyrirhugaðrar breytingar á deiliskipulagi Flensborgarhafnar. Lóðin Fornubúðir 5 er innan þess svæðis sem lýsingin tók til. Samkvæmt lýsingunni voru lágreistar byggingar sem féllu vel að aðliggjandi byggð meðal markmiða nýs skipulags. Málið var til umfjöllunar í nefndum bæjarins á árunum 2016 og 2017 án þess að tillaga að breyttu deiliskipulagi fyrir svæðið hafi verið lögð fram. Á fundi skipulags- og byggingarráðs 23. ágúst 2016 var síðan lagt fram erindi frá lóðarhafa Fornubúða 5 þar sem kynnt voru áform um viðbyggingu við fasteign á lóðinni. Var samþykkt að auglýsa tillögu að breyttu deiliskipulagi fyrir lóðina á fundi bæjarstjórnar Hafnarfjarðar 1. febrúar 2017. Sendu kærendur inn athugasemdir við tillöguna. Breyting á deiliskipulagi Suðurhafnar vegna Fornubúða 5 var svo samþykkt á fundi bæjarstjórnar Hafnarfjarðar 27. apríl 2017. Tók skipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 26. maí s.á. Breytingin felur í sér að heimilt er að reisa skrifstofu- og þjónustuhús á lóðinni, breyta hámarkshæð bygginga og húsagerð, stækka byggingarreit, auka nýtingarhlutfall lóðarinnar auk heimildar til að byggja bílakjallara. Umsókn um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu að Fornubúðum 5 var síðan samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 27. mars 2018.

Málsrök kærenda: Kærendur byggja á því að málið hafi ekki verið nægjanlega upplýst þegar hin kærða skipulagsákvörðun var tekin, sbr. 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Þannig hafi nauðsynleg gögn ekki legið fyrir, þar sem skipulagslýsing fyrir Flensborgarhöfn hafi ekki verið meðal gagna málsins, auk þess sem ekki hafi verið gerðar nauðsynlegar athuganir á því hvaða áhrif aukið byggingarmagn og umfangsmeiri starfsemi myndu hafa á umferð á svæðinu. Þá telja kærendur að ekki hafi verið farið að ákvæðum skipulagslaga nr. 123/2010 við meðferð málsins. Þannig hafi ekki verið tekin afstaða til allra athugasemda kærenda í samræmi við 3. mgr. 41. gr. laganna. Það að deiliskipuleggja einstakar lóðir sérstaklega sé almennt ekki í samræmi við skipulagslög, sbr. 2. mgr. 37. gr. laganna, auk þess sem skortur hafi verið á samráði við íbúa þar sem ákveðið hafi verið að hverfa frá því sem lagt hafi verið upp með í skipulagslýsingu fyrir svæðið. Einnig hafi tillaga að breyttu deiliskipulagi verið auglýst með vísan til 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga en hún hefði átt að vera auglýst með vísan til 1. mgr. 43. laganna. Jafnframt hafi tillagan tekið breytingum frá auglýsingu en bætt hafi verið við 8.000 m2 bílakjallara og nýtingarhlutfall fært úr 1,36 í 1,9. Því hafi borið að auglýsa tillöguna að nýju, sbr. 4. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Deiliskipulagsbreytingin sé í ósamræmi við Aðalskipulag Hafnarfjarðar 2013-2025 þar sem fyrirhuguð starfsemi á lóðinni sé ekki í samræmi við landnotkunarflokk aðalskipulagsins. Ríkisstofnanir falli undir landnotkunarflokkinn samfélagsþjónusta en samkvæmt aðalskipulaginu sé um að ræða hafnarsvæði en auk þess sé leyfilegt að staðsetja á hafnarsvæðinu verslanir og þjónustustarfsemi tengdri höfninni samkvæmt skilmálum fyrir Flensborgarhöfn, en ríkisstofnun falli ekki undir þann flokk. Einnig byggja kærendur á því að byggingin, sem deiliskipulagið heimilar að byggð verði, stingi í stúf við aðrar byggingar á svæðinu og nágrenni þess, en hún sé tvöfalt hærri en aðrar byggingar á svæðinu auk þess að vera í ósamræmi við byggðamynstur samkvæmt skipulagslýsingu fyrir Flensborgarhöfn. Þá skerði fyrirhuguð bygging útsýni frá fasteign kærenda og rýri verðmæti hennar. Byggingarmagn sé einnig allt of mikið miðað við umferðaræðar að og frá svæðinu og bílastæði í næsta nágrenni. Skipulagsbreytingin sé auk þess í miklu ósamræmi við gildandi skipulag og skipulagslýsingu. Kærendur taka fram að þeim hafi ekki orðið kunnugt um útgáfu byggingarleyfisins fyrr en fyrsta lagi 9. apríl 2018 og því hafi kærufrestur vegna þeirrar ákvörðunar ekki verið liðinn þegar kæran var send úrskurðarnefndinni.

Málsrök Hafnafjarðarbæjar: Af hálfu bæjaryfirvalda er því hafnað að sú hugmyndavinna sem fram hafi farið vegna Flensborgarhafnar sé bindandi fyrir þær hugmyndir sem síðar komu fram um uppbyggingu að Fornubúðum 5. Um sé að ræða tvö aðskilin mál og því hafi skipulagslýsingin ekki þurft að liggja fyrir þegar breytt deiliskipulag vegna Fornubúða 5 hafi verið afgreitt. Þegar um sé að ræða breytingu á deiliskipulagi sé heimilt að taka einstakar lóðir út og deiliskipuleggja þær sérstaklega, sbr. 2. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Þá hafi ekki orðið breyting frá auglýstri tillögu að deiliskipulagi þótt tilkynning á heimasíðu Hafnafjarðarbæjar hafi gefið slíkt til kynna. Jafnframt er því hafnað að breytt deiliskipulag vegna Fornubúða 5 sé ekki í samræmi við Aðalskipulag Hafnarfjarðar 2013-2025. Í því sambandi er vísað til þess sem segi í aðalskipulaginu varðandi svæðið Flensborgarhöfn (H2) en auk þess séu mörg fordæmi fyrir því að ríkisstofnanir eða fyrirtæki á vegum eða í eigu þess nýti mannvirki sem eru á lóðum sem samkvæmt landnotkunarflokki er annað en „samfélagsþjónusta“. Kærendur hafi ekki rökstutt þá fullyrðingu sína að hæð mannvirkja og byggingarmagn verði of mikið. Ljóst sé að umferð muni aukast um þær umferðaræðar sem liggi að núverandi hafnarsvæði en erfitt sé að fullyrða hver sú aukning verði. Þá sé ekki fallist á að útsýni sé lögvarið og því óljóst hverjir séu hinir lögvörðu hagsmunir kærenda í málinu.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafa var gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum sínum vegna málsins en hann hefur ekki látið málið til sín taka fyrir nefndinni.

Niðurstaða: Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra lýtur að. Hin kærða ákvörðun varðandi byggingarleyfið var tekin á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 27. mars 2018. Kærendur hafa fært fyrir því rök að þeim hafi ekki orðið kunnugt um ákvörðunina fyrr en einhverjum dögum síðar, en þeim var ekki tilkynnt um veitingu leyfisins. Verður því við það að miða að upphaf kærufrests vegna samþykktar hins kærða byggingarleyfis hafi ekki verið fyrr en fyrstu dagana í apríl 2018 og var kærufrestur því ekki liðinn þegar kæran barst úrskurðarnefndinni 2. maí s.á. og verður málinu því ekki vísað frá af þeim sökum. Þá er ekki útilokað, með hliðsjón af staðháttum og hæð fyrirhugaðrar byggingar, sem heimiluð er með umdeildri skipulagsbreytingu, að hún muni hafa áhrif á útsýni frá fasteign kærenda. Teljast kærendur því eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun, sbr. 3. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Í máli þessu er deilt um lögmæti breytingar á deiliskipulagi Suðurhafnar vegna lóðarinnar Fornubúða 5 og samþykki byggingaráforma á grundvelli þeirrar breytingar, þar sem gert er ráð fyrir byggingu skrifstofu- og þjónustuhúss fyrir starfsemi Hafrannsóknarstofnunar. Hafrannsóknarstofnun er ríkisstofnun sem annast rannsóknir og ráðgjöf á sviði hafs og vatna, sbr. lög um Hafrannsóknarstofnun, rannsókna- og ráðgjafastofnun hafs og vatna nr. 112/2015.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 annast sveitarstjórnir og bera ábyrgð á gerð aðalskipulags og deiliskipulags í sínu umdæmi. Í skipulagsvaldi sveitarstjórna felst m.a. heimild til breytinga á gildandi deiliskipulagi eins og kveðið er á um í 43. gr. laganna, en þess ber að gæta að breytingin rúmist innan heimilda aðalskipulags, sbr. 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga.

Lóðin Fornubúðir 5, sem umrædd deiliskipulagsbreyting tekur til, tilheyrir svæðinu Suðurhöfn og er staðsett á hafnarsvæði H1 samkvæmt Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2013-2025, en ekki á hafnarsvæði H2 þar sem verslunar- og þjónustustarfsemi er heimiluð auk hafnarstarfsemi. Í grein 6.2 skipulagsreglugerðar nr. 90/2013 er að finna skilgreiningu á landnotkunarflokkum aðalskipulags. Þar er flokkurinn „hafnir (H)“ skilgreindur sem „Svæði fyrir hafnir og hafnarmannvirki þar sem gert er ráð fyrir mannvirkjum og tækjum til móttöku skipa og báta, losunar og lestunnar þeirra.

Í gildandi aðalskipulagi Hafnarfjarðar segir svo um hafnarsvæði: „Á hafnarsvæðum tengist landnotkun fyrst og fremst hafnsækinni starfsemi, s.s. mannvirkjum og tækjum til móttöku skipa og báta, lestunar og losunar þeirra, geymslu vöru, móttöku og afgreiðslu þessarar vöru, móttöku og brottfarar farþega, fiskvinnslu og starfsemi tengdri sjóflutningum og skipasmíði eða viðgerðum. Íbúðir eru ekki heimilar á hafnarsvæðum. Þó er í undantekningartilvikum unnt að gera ráð fyrir húsvarðaríbúðum. Hafnarsvæðin heyra undir stjórn hafnarstjórnar.“ Um Suðurhöfn segir sérstaklega: „Miðað er við að Suðurhöfn (H1) verði áfram megin fiskihöfn höfuðborgarsvæðisins, vöruflutningahöfn og miðstöð skipasmíða og viðhaldsþjónustu við skipaflotann. Megin markmið í skipulagi hafnarsvæðisins eru að skapa skilyrði og bestu aðstæður til öflugrar þróunar fyrir hafnsækna starfsemi og að skapa aðstöðu fyrir uppbyggingu skipaviðhaldsiðnaðar. Gera þarf ráð fyrir að hægt verði að taka á móti og þjónusta farþegaskip í Suðurhöfninni. Miklir þróunarmöguleikar eru í Suðurhöfn sem verður miðstöð útgerðar, vöruflutninga og skipaviðgerða. Suðurhöfnin hefur verið stækkuð með landfyllingu og útbúið stórt athafnasvæði og aðastaða fyrir útgerð, fiskmarkað og flutningafyrirtæki. Einnig er þar olíubryggja og olíugeymar, sem fjallað er um í áhættumati Höfuðborgarsvæðisins og í umhverfismati aðalskipulagsins. Með nýjum ákvæðum um hafnarvernd er sá hluti hafnarsvæðanna sem vöruflutningar fara um lokaður fyrir allri almennri umferð.“

Samkvæmt umræddri deiliskipulagsbreytingu er heimilt að reisa á fyrrgreindri lóð skrifstofu- og þjónustuhús og fram kemur í hinu kærða byggingarleyfi að húsnæðið sé ætlað undir starfsemi Hafrannsóknarstofnunar. Sú notkun getur ekki fallið undir landnotkunarflokk hafna eins og hann er skilgreindur í skipulagsreglugerð eða fyrrgreinda skilmála aðalskipulags. Í kafla skipulagsreglugerðar um landnotkun er gert ráð fyrir að þjónustustofnanir falli undir landnotkunarflokkinn samfélagsþjónusta (S) eða eftir atvikun miðsvæði (M) skv. grein 6.2 skipulagsreglugerðar.

Með vísan til þess sem að framan er rakið liggur fyrir að hin kærða deiliskipulagsbreyting er hvorki í samræmi við landnotkunarflokk svæðisins samkvæmt skipulagsreglugerð né skilmála Aðalskipulags Hafnarfjarðar 2013-2025. Verður því ekki hjá því komist að ógilda deiliskipulagsbreytinguna með hliðsjón af kröfu 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga um innbyrðis samræmi skipulagsáætlana.

Að framangreindri niðurstöðu fenginni á hið kærða byggingarleyfi ekki stoð í gildandi deiliskipulagi svo sem áskilið er í 11. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 og verður það því fellt úr gildi.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. apríl 2017 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Suðurhafnar vegna Fornubúða 5 er felld úr gildi.

Ákvörðun byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 27. mars 2018 um að samþykkja umsókn um byggingu skrifstofu- og rannsóknarhúss fyrir starfsemi Hafrannsóknarstofnunar á lóð nr. 5 við Fornubúðir er felld úr gildi.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

67/2018 Sogavegur

Með

Árið 2018, fimmtudaginn 12. júlí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 67/2018, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. ágúst 2017 og 19. september s.á. um að samþykkja byggingarleyfi fyrir byggingu tveggja fjölbýlishúsa á lóðum nr. 73-77 við Sogaveg.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 30. apríl 2018, er barst nefndinni sama dag, kærir eigandi húss að Sogavegi 88, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. ágúst og 19. september 2017 að samþykkja byggingarleyfi fyrir byggingu tveggja fjölbýlishúsa á lóðum nr. 73-77 við Sogaveg. Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé ógildingar hinna kærðu byggingarleyfa og að framkvæmdir samkvæmt hinum kærðu byggingarleyfum verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 25. maí 2018.

Málavextir: Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkurborgar 9. mars 2016 var lögð fram tillaga um breytingu á deiliskipulagi Sogavegar, Vonarlands, vegna lóða nr. 73-77 við Sogaveg. Í tillögunni fólst að rífa tvö hús á lóðunum nr. 73-75 og byggja fjölbýlishús í stað þeirra ásamt byggingu fjölbýlishúss á óbyggðri lóð nr. 77. Á fundinum var samþykkt að kynna deiliskipulagstillöguna fyrir hagsmunaaðilum á svæðinu og var íbúafundur haldinn 31. mars 2016.

Hinn 13. apríl 2016 samþykkti umhverfis- og skipulagsráð Reykjavíkurborgar að auglýsa tillöguna til kynningar í samræmi við 1. mgr. 41. gr., sbr. 1. mgr. 43. gr., skipulagslaga nr. 123/2010 og var sú ákvörðun staðfest í borgarráði. Tillagan var auglýst til kynningar 1. júlí 2016 með athugasemdafresti til 12. ágúst s.á. Tvær athugasemdir bárust á kynningartíma tillögunnar. Að kynningartíma loknum samþykkti umhverfis- og skipulagsráð skipulagstillöguna með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 26. ágúst s.á. Skipulagsbreytingin var staðfest í borgarráði 15. september 2016 og tók hún gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 27. janúar 2017.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 27. júní 2017 var samþykkt byggingarleyfi fyrir niðurrifi húsa sem stóðu á lóðunum nr. 73-75 við Sogaveg og var þeim framkvæmdum lokið 9. nóvember 2017. Þá samþykkti byggingarfulltrúi takmarkað byggingarleyfi vegna jarðvinnu við grunn fjölbýlishúsa á lóðunum nr. 73-77 við Sogaveg 25. júlí s.á. og var byggingarleyfi þess efnis gefið út 31. ágúst 2017. Byggingarleyfi fyrir greindum fjölbýlishúsum var síðan samþykkt annars vegar 15. ágúst 2017 fyrir Sogaveg 77 og hins vegar 19. september s.á. fyrir Sogaveg 73-75. Hinn 18. janúar 2018 var gerð úttekt á vinnu við grunn húsanna þar sem fram kom að búið væri að fylla yfir klöpp með púða sem væri tilbúinn til þjöppunar.

Málsrök kæranda: Af hálfu kæranda er á því byggt að ýmsir annmarkar hafi verið á aðdraganda og framkvæmd umræddrar deiliskipulagsbreytingar og framkvæmda sem sæki stoð í byggingarleyfin. Þær breytingar sem samþykktar hafi verið muni breyta ásýnd og karakter hverfisins ásamt því að hafa ýmis neikvæð áhrif í för með sér sem muni lækka fasteignaverð í hverfinu og draga úr vilja fólks til að sinna almennu fasteigna.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu Reykjavíkurborgar er farið fram á að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kærufrestur hafi verið liðinn skv. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Hið kærða byggingarleyfi fyrir lóð nr. 73-75 við Sogaveg hafi verið samþykkt 19. september 2017 og niðurrif húsa á lóðunum hafi verið samþykkt 27. júní s.á. Í framhaldi af því hafi verið samþykkt takmarkað byggingarleyfi vegna jarðvinnu fyrir fjölbýlishús á lóðunum. Vottorð um lokaúttekt á niðurrifi hafi síðan verið gefið út 29. nóvember 2017. Því sé ljóst að kæranda hafi átt að vera kunnugt um uppbyggingu á Sogavegi haustið 2017 þegar eldri hús á lóðunum nr. 73-75 voru rifin og farið var af stað í jarðvinnu. Eigi því að miða kærufrest við það tímamark.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi tekur fram að erfitt sé að taka til varna í málinu vegna óljósrar kröfugerðar kæranda. Hvergi sé tekið fram hvaða ákvörðun sé kærð, hverjar kröfur kæranda séu og hvort kærandi standi einn að kærunni eða sé í umboði fyrir fleiri aðila. Þá sé kærufrestur liðinn vegna byggingarleyfisins og deiliskipulagsins skv. 2. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála nr. 130/2011 og beri því að vísa málinu frá. Kærandi hafi mátt vita af þeim framkvæmdum sem hann kærir þegar breyting á deiliskipulagi var auglýst í B-deild Stjórnartíðinda 27. janúar 2017 og í síðasta lagi þegar framkvæmdir hófust haustið 2017.

Niðurstaða: Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála nr. 130/2011 er kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra lýtur að. Sé um að ræða ákvörðun sem sætir opinberri birtingu telst kærufrestur frá birtingu ákvörðunar.

Deiliskipulagsbreyting sú sem var undanfari hinna kærðu byggingarleyfa fyrir byggingu tveggja fjölbýlishúsa á lóðunum Sogavegi 73-75 og 77 var birt í B-deild Stjórnartíðinda 27. janúar 2017. Tók kærufrestur þeirrar ákvörðunar því að líða 28. s.m., sbr. 1. mgr. 8. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Er því ljóst að kærufrestur vegna þeirrar ákvörðunar er löngu liðinn. Sætir sú deiliskipulagsbreyting því ekki endurskoðun í máli þessu.

Undanfari hinnar kærðu ákvörðunar var fyrrgreind breyting á deiliskipulagi umrædds svæðis. Var sú breyting auglýst til kynningar með almennri auglýsingu og auk þess boðað til íbúafundar þar sem tillagan var kynnt. Var hagsmunaaðilum tilkynnt um fundin með bréfi, þ.á m. kæranda. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 27. júní 2017 var samþykkt umsókn um leyfi fyrir niðurrifi húsa sem áður stóðu á lóðunum nr. 73-75 við Sogaveg. Samkvæmt gögnum frá byggingarfulltrúa höfðu húsin verið rifin fyrir 9. nóvember 2017. Þá voru gefin út takmörkuð byggingarleyfi fyrir jarðvinnu vegna nýbygginganna 31. ágúst 2017 og við úttekt byggingarfulltrúa 18. janúar 2018 var skráð að búið væri að fylla yfir klöpp með púða sem væri tilbúinn til þjöppunar. Með hliðsjón af þessum aðdraganda og framkvæmda á umræddum lóðum mátti kæranda vera kunnugt um að byggingarleyfi fyrir nýbyggingum hafi verið veitt eða a.m.k. gefið honum tilefni til að leita upplýsinga þar um hjá byggingaryfirvöldum í síðasta lagi í janúar 2018. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hins vegar ekki fyrr en 30. apríl s.á. Var eins mánaðar kærufrestur vegna umdeildrar ákvörðunar byggingarfulltrúa því liðinn.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga er fjallað um áhrif þess ef kæra berst að liðnum kærufresti. Ber þá samkvæmt 1. mgr. ákvæðisins að vísa kæru frá nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar. Í frumvarpi því sem varð að stjórnsýslulögum nr. 37/1993 kemur m.a. fram í athugasemdum með nefndri 28. gr. að líta þurfi til þess hvort aðilar að málinu séu fleiri en einn og með andstæða hagsmuni, en undir þeim kringumstæðum sé rétt að taka mál einungis til kærumeðferðar að liðnum kærufresti í algerum undantekningartilvikum. Í máli þessu fara hagsmunir kæranda og handhafa hina kærðu leyfa ekki saman. Eins og málsatvikum er háttað og með tilliti til hagsmuna leyfishafa, eru ekki skilyrði til þess að taka mál þetta til meðferðar á grundvelli áðurgreindrar undanþágu 28. gr. stjórnsýslulaga.

Með vísan til þess sem að framan er rakið verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                             Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

74/2018 Leirdalur 10-16

Með

Árið 2018, fimmtudaginn 5. júlí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 74/2018, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Reykjanesbæjar frá 16. janúar og 20. mars 2018 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Leirdals 2-16. Auk þess er kærð ákvörðun byggingarfulltrúa Reykjanesbæjar frá 23. apríl 2018 um að samþykkja byggingaráform á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 17. maí 2018, er barst nefndinni sama dag, kærir eigandi, Leirdal 1, Reykjanesbæ, þá ákvörðun bæjarstjórnar Reykjanesbæjar frá 16. janúar og 20. mars 2018 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Leirdals 2-16 sem fólst í að parhúsum á einni hæð var breytt í fjögurra íbúða raðhús. Þá er kærð sú ákvörðun byggingarfulltrúa Reykjanesbæjar frá 23. apríl 2018 um að samþykkja byggingaráform fjögurra íbúða raðhúsa á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16. Er þess krafist að framangreindar ákvarðanir verði felldar úr gildi og að framkvæmdir á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16 verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til framkominnar stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjanesbæ 30. maí 2018.

Málavextir: Í deiliskipulagi Dalshverfis í Reykjanesbæ, 1. áfanga, sem samþykkt var í bæjarstjórn Reykjanesbæjar 6. september 2005 og tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda sem birt var 29. júní 2006 var gert ráð fyrir að á lóðunum Leirdal 2-16 myndu rísa tveggja hæða parhús allt að 440 m². Með tillögu að breytingu á deiliskipulaginu, sem samþykkt var í bæjarstjórn Reykjanesbæjar 20. júní 2017 og birtist í B-deild Stjórnartíðinda 20. júlí s.á., var skipulagi umræddra lóða breytt á þann hátt að í stað tveggja hæða parhúsa skyldi byggja einnar hæðar parhús. Með breytingunni var byggingarreitur nefndra lóða stækkaður um 1,5 m til suðurs ásamt því að hámarksstærð hvers parhúss var minnkuð niður í 345 m², að meðtaldri bílageymslu. Hvorri íbúð áttu að fylgja tvö bílastæði á lóð sem staðsett yrðu fyrir framan bílageymslu.

Hinn 9. janúar 2018 samþykkti umhverfis- og skipulagsráð Reykjanesbæjar nýja tillögu að breyttu deiliskipulagi lóðanna Leirdals 2-16 með fyrirvara um grenndarkynningu sem yrði án athugasemda. Bæjarstjórn Reykjanesbæjar staðfesti tillöguna á fundi sínum 16. s.m. Í breytingunni fólst að á fyrrnefndum lóðum myndu rísa fjögurra íbúða raðhús í stað parhúsa með óbreyttri hámarksstærð hvers húss. Gefin var upp sú ástæða fyrir breytingunni að eftirspurn á fasteignamarkaði væri eftir minni og hagkvæmari eignum en áður. Breytingin var grenndarkynnt í samræmi við 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, m.a. fyrir kæranda. Maki kæranda skilaði inn athugasemdum hinn 26. febrúar 2018. Þar fór hann fram á að fyrirhuguðum deiliskipulagsbreytingum yrði hafnað, m.a. með þeim rökum að ásýnd götunnar myndi breytast, gæði hennar minnka og umferð aukast og slysahætta.

Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs Reykjanesbæjar 12. mars 2018 var fjallað um niðurstöðu grenndarkynningarinnar. Áleit ráðið að með fyrri deiliskipulagsbreytingu, sem samþykkt hafði verið af bæjarstjórn 20. júní 2017, hefði ásýnd götunnar verið breytt með því að byggingar við Leirdal 2-16 væru á einni hæð. Þær breytingar sem hér væru til skoðunar myndu ekki hafa neikvæð áhrif á gæði bygginga ásamt því að tekið var fram að bílastæðamál yrðu leyst innan lóðar. Bæjarstjórn staðfesti þetta á fundi sínum 20. mars s.á. Var því tillagan um breytingu á deiliskipulagi samþykkt og tók hún gildi með birtingu auglýsingar í B-deild Stjórnartíðinda 3. maí 2018.

Hinn 23. apríl 2018 samþykkti byggingarfulltrúi byggingaráform lóðarhafa á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16 og voru byggingarleyfi fyrir þeim framkvæmdum gefin út 11. maí s.á.

Málsrök kæranda: Kröfu sína um ógildingu hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar byggir kærandi fyrst og fremst á því að breytingin geti ekki talist óveruleg í skilningi 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Ákvæðið sé undantekningarákvæði sem túlka beri þröngt. Umrædd breyting hafi í för með sér verulega breytingu á götumynd svæðisins og ásýnd hverfisins, verðgildi fasteigna muni minnka, umferð eigi eftir að aukast sem auki slysahættu, bílastæðum muni fjölga og ekki sé gert ráð fyrir innbyggðum bílageymslum. Allt feli þetta í sér breytingu á ásýnd hverfisins ásamt auknum grenndaráhrifum. Af þeirri ástæðu hefði átt að kynna tillöguna með almennri auglýsingu líkt og um nýtt deiliskipulag væri að ræða, sbr. 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Að auki sé um fordæmisgefandi breytingu að ræða sem samkvæmt gr. 5.8.2 skipulagsreglugerðar nr. 90/2013 feli í sér verulega breytingu sem eigi að fara í opinbera auglýsingu.

Sambærilegar deiliskipulagsbreytingar sem gerðar hafi verið vegna lóðanna Leirdal 22-24 og 26-28, þar sem tveggja hæða raðhúsum var breytt í fjögurra íbúða raðhús, án breytinga á nýtingarhlutfalli, hafi verið álitnar verulegar og því verið kynntar með opinberri auglýsingu í samræmi við 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Málsmeðferðin eigi að vera sú sama í þeirri breytingu sem hér um ræði. Tillaga um deiliskipulagsbreytinguna hafi verið samþykkt í umhverfis- og skipulagsráði Reykjanesbæjar með þeim fyrirvara að engar athugasemdir bærust í kjölfar grenndarkynningar. Hins vegar hafi athugasemdir borist, meðal annars frá kæranda, og því hafi sá fyrirvari sem settur var fyrir breytingunni ekki gengið eftir. Þá telur kærandi að búast megi við ákveðinni festu í deiliskipulagi sem eigi ekki að vera breytt nema veigamiklar ástæður eða skipulagsrök séu fyrir því. Því hafi kærandi mátt búast við því að ekki yrði aftur farið í deiliskipulagsbreytingu innan við ári eftir að skipulaginu hafi verið breytt. Að mati kæranda þurfi að líta til þessa atriðis þegar metið sé hvort umræddar breytingar séu óverulegar í skilningi 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga.

Þá hafi verið vísað í rangt lagaákvæði í tilkynningu um deiliskipulagsbreytinguna í B-deild Stjórnartíðinda þar sem um málsmeðferð breytingarinnar sé vísað til 3. mgr. 44. gr. skipulagslaga.

Krafa um ógildingu ákvarðana byggingarfulltrúa Reykjanesbæjar um veitingu hinna kærðu byggingarleyfa sé á því byggð að ef umdeild skipulagsbreyting verði felld úr gildi, muni fyrrgreind byggingarleyfi ekki samræmast gildandi skipulagi svæðisins, svo sem krafa sé gerð um í 11. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki og 1. mgr. gr. 2.4.2 byggingareglugerðar nr. 112/2012.

Málsrök Reykjanesbæjar: Af hálfu bæjaryfirvalda er á það bent að málsmeðferð hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar hafi verið í samræmi við ákvæði skipulagslaga nr. 123/2010 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Málsatvik og gögn málsins beri það með sér að um óverulega breytingu á deiliskipulagi hafi verið að ræða. Stærð byggingarreita, nýtingarhlutfall, notkun, bílastæðahlutfall og væntanlegt skuggavarp sé óbreytt eftir breytinguna. Bílageymsla og stæði fyrir framan hana reiknist sem eitt stæði. Verði því engin breyting á fjölda þeirra og séu þau öll innan lóðar. Þótt breyting á deiliskipulagi vegna Leirdals 22-24 og 26-28 hafi verið kynnt með almennum hætti, hafi vel mátt afgreiða hana með grenndarkynningu sem óverulega breytingu skv. 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga. Umferð kunni að aukast óverulega en hún rúmist vel innan gatnakerfis hverfisins enda nýtingarhlutfall þess í dag langt undir mörkum.

Í hverfinu sé að finna einbýlishús, tveggja hæða fjöleignarhús, eins og tveggja hæð parhús og einnar hæðar raðhús. Því sé ekki um að ræða breytingu á útliti eða formi svæðisins og verði ekki séð að smærri byggingar falli síður að götumynd en stærri. Ekki sé um að ræða fordæmisgefandi ákvörðun enda hafi sambærilegar breytingar áður verið gerðar innan sveitarfélagsins. Engin rök séu fyrir þeirri staðhæfingu að hin kærða skipulagsbreyting muni hafa áhrif á verðgildi fasteigna á svæðinu til lækkunar. Svæðið sé í uppbyggingu en vegna bankahrunsins árið 2008 hafi fjöldi lóða í hverfinu staðið auðar. Áframhaldandi uppbygging myndi að líkindum leiða til hækkunar fasteignaverðs enda eftirsóknarvert að búa í fullbyggðu, aðlaðandi hverfi.

Umhverfis- og skipulagsráð hafi fjallað um athugasemdir þær sem borist hafi við kynningu skipulagstillögunnar og samþykkt tillöguna á fundi sínum 12. mars 2018 og breyti þar engu þótt ráðið hafi áður fallist á tillöguna með fyrirvara um grenndarkynningu án athugasemda. Þá hafi augljós misritun í auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda um samþykkt skipulagsbreytingarinnar, þar sem vísað hafi verið til 3. mgr. 44. gr. skipulagslaga varðandi málsmeðferð skipulagstillögunnar, engin áhrif á gildi skipulagsákvörðunarinnar. Eigi hið kærða byggingarleyfi af framangreindum ástæðum stoð í gildu deiliskipulagi.

Byggingarleyfishafa var gefinn kostur á að koma á framfæri við úrskurðarnefndina athugasemdum og sjónarmiðum sínum vegna kærumálsins en engar athugasemdir hafa borist nefndinni af hans hálfu.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti breytinga á deiliskipulagi vegna lóðanna Leirdals 2-16 og lögmæti ákvörðunar byggingarfulltrúa Reykjanesbæjar um að samþykkja byggingaráform á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 annast sveitarstjórnir og bera ábyrgð á gerð aðalskipulags og deiliskipulags í sínu umdæmi. Í skipulagsvaldi sveitarstjórna felst m.a. heimild til breytinga á gildandi deiliskipulagi eins og kveðið er á um í 43. gr. laganna, en þess ber að gæta að breyting rúmist innan heimilda aðalskipulags, sbr. 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga og að stefnt sé að lögmætum markmiðum með breytingunni. Telji þeir sem eiga hagsmuna að gæta sig verða fyrir fjárhagslegu tjóni vegna breytinga á deiliskipulagi þarf það ekki að hafa áhrif á gildi skipulagsbreytingarinnar en getur eftir atvikum orðið grundvöllur að bótakröfu, sbr. 51. gr. skipulagslaga.

Tekin var ákvörðun af hálfu Reykjanesbæjar um að fara með hina kærðu deiliskipulagsbreytingu eftir ákvæði 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Þar er tekið fram að telji sveitarstjórn að gera þurfi breytingar á samþykktu deiliskipulagi sem séu það óverulegar að ekki sé talin ástæða til meðferðar skv. 1. mgr. skuli fara fram grenndarkynning. Við mat á því hvort breyting á deiliskipulagi teljist óveruleg skv. 2. mgr. 43. gr. á að taka mið af því að hve miklu leyti tillagan víkur frá notkun, nýtingarhlutfalli, útliti og formi viðkomandi svæðis. Sambærilegt ákvæði er að finna í gr. 5. 8. 2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, en þar er jafnframt tilgreint að meta skuli hvort um fordæmisgefandi breytingu sé að ræða eða breytingu er varði almannahagsmuni.

Í hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu er íbúðum á umræddum lóðum fjölgað en húsin haldast að öðru leyti nánast óbreytt frá fyrra deiliskipulagi. Nýtingarhlutfall lóðanna og notkun húsanna er sú sama auk þess sem útlit og ásýnd þeirra er að mestu leyti óbreytt. Verður því að telja skipulagsbreytinguna óverulega breytingu í skilningi 2. mgr. 43. gr., sem nægjanlegt hafi verið að grenndarkynna og ekki verður eftir atvikum máls ráðið að breytingin raski grenndarhagsmunum nágranna svo nokkru nemi. Það að bæjarfélagið hafi áður kynnt svipaða breytingu með almennri auglýsingu skv. 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga leiðir ekki af sér að skylt hafi verið að kynna hina kærðu skipulagsbreytingu með sama hætti. Ef lagaskilyrði eru uppfyllt til að kynna breytinguna með grenndarkynningu skv. 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga er slík málsmeðferð lögmæt. Einnig verður að telja að þar sem sambærileg deiliskipulagsbreyting hefur verið samþykkt vegna Leirdals 22-24 og 26-28 sé sú breyting sem hér er til skoðunar ekki fordæmisgefandi og því ekki skylt að fara með hana í opinbera auglýsingu skv. gr. 5.8.2. í skipulagsreglugerð.

Sú misritun eða rangfærsla sem kærandi telur að komi fram í B-deild Stjórnartíðinda frá 3. maí 2018 þykir ekki geta raskað gildi ákvörðunarinnar enda liggur fyrir að grenndarkynning skipulagstillögunnar var í samræmi við 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga.
Að öllu framangreindur virtu liggur ekki fyrir að hin kærða deiliskipulagsbreyting sé haldin þeim form- eða efnisgöllum sem raskað geta gildi hennar.
Að þeirri niðurstöðu fenginni eiga hin kærðu byggingarleyfi stoð í gildandi deiliskipulagi umrædds svæðis.
Fyrir liggur að byggingarfulltrúi samþykkti byggingaráform fyrir umræddar lóðir við Leirdal hinn 23. apríl 2018, eftir að sveitarstjórn samþykkti greinda deiliskipulagsbreytingu en áður en breytingin tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 3. maí s.á. Hins vegar voru byggingarleyfi fyrir heimiluðum framkvæmdum ekki gefin út fyrr en 11. s.m. og þá fyrst var unnt að hefja framkvæmdir. Eins og hér stendur sérstaklega á þykir þessi annmarki ekki þess eðlis að hann raski gildi hinna kærðu byggingarleyfa.
Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfum kæranda um ógildingu hinna kærðu ákvarðana hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar bæjarstjórnar Reykjanesbæjar frá 20. mars 2018 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Leirdals 2-16 og ákvörðun byggingarfulltrúa Reykjanesbæjar frá 23. apríl 2018 um að samþykkja byggingaráform fjögurra íbúða raðhúsa á lóðunum Leirdal 10-12 og Leirdal 14-16 í Reykjanesbæ.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                               Þorsteinn Þorsteinsson  

des 22
Love0

34/2018 Lykilfellslína

Með

Árið 2018, föstudaginn 6. júlí tók Ómar Stefánsson, varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 34/2018 með heimild í 3. mgr. 3. gr., sbr. 1. mgr. 2. gr. laga nr. 130/2011:

Kæra á samþykkt bæjarstjórnar Kópavogs frá 9. janúar 2018 um veitingu framkvæmdarleyfis vegna lagningar Lyklafellslínu 1.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 4. mars 2018, er barst nefndinni sama dag, kæra Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands og Hraunavinir þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 9. janúar 2018 að samþykkja veitingu framkvæmdaleyfis vegna Lyklafellslínu 1. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Málsatvik og rök: Forsaga málsins er sú að á árinu 2009 sendi Landsnet hf. Skipulagsstofnun til meðferðar frummatsskýrslu um Suðvesturlínur, styrkingu raforkuflutningskerfis á Suðvesturlandi. Stofnunin auglýsti nefnda skýrslu til kynningar og að kynningartíma liðnum skilaði Landsnet til Skipulagsstofnunar endanlegri matsskýrslu, dags. 10. ágúst 2009. Álit stofnunarinnar um mat á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar lá fyrir 17. september s.á. Á fundi bæjarstjórnar Kópavogs 9. janúar 2018 var umsókn Landsnets hf., dags. 29. desember 2016, um framkvæmdaleyfi vegna Lyklafellslínu 1 lögð fram og samþykkt. Var sú ákvörðun kærð til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir

Kærendur vísa til þess að ekki séu uppfyllt skilyrði til að veita hið kærða framkvæmdaleyfi þar sem undirbúningi ákvörðunarinnar hafi verið ábótavant.

Bæjaryfirvöld Kópavogs vísa til þess að undirbúningur og taka hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið lögum samkvæmt.

Niðurstaða:  Fyrir liggur að með bréfum, dags. 19. júní 2018, fór leyfishafi fram á það við sveitarstjórnir í Mosfellsbæ, Kópavogi og Garðabæ, að framkvæmdaleyfi sem samþykkt voru af þeirra hálfu vegna Lyklafellslínu 1 yrðu afturkölluð og felld niður. Bæjarráð Kópavogsbæjar tók þá ákvörðun á fundi 28. júní 2018 að afturkalla hina kærðu ákvörðun frá 9. janúar s.á. um að veita framkvæmdaleyfi vegna Lyklafellslínu 1.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á. Umhverfisverndar-, útivistar- og hagsmunasamtök, sem uppfylla tiltekin skilyrði og hafa þann tilgang að gæta þeirra hagsmuna sem kæran lýtur að, er þó m.a. heimilt að kæra leyfisveitingar vegna framkvæmda sem falla undir lög um mat á umhverfisáhrifum án þess að sýna fram á lögvarða hagsmuni. Byggja kærendur aðild sína í máli þessu á greindri lagaheimild fyrir aðild tiltekinna hagsmunasamtaka.
Eftir afturköllun hinnar kærðu ákvörðunar hefur hún ekki lengur réttarverkan að lögum og hefur því enga þýðingu, hvorki með tilliti til einstaklingsbundinna- né almannahagsmuna, að fá skorið úr um gildi ákvörðunarinnar og taka afstöðu til kröfu kærenda um ógildingu hennar. Verður kærumáli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.
 

_____________________________
Ómar Stefánsson

des 22
Love0

83/2018 Rauðagerði Miklabraut

Með

Árið 2018, föstudaginn 29. júní, tók Ómar Stefánsson, varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 83/2018 með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011:

Kæra á ákvörðun skipulagsfulltrúans í Reykjavík frá 20. júní 2017 um að samþykkja umsókn um framkvæmdaleyfi fyrir forgangsrein fyrir strætisvagna á Miklubraut við Rauðagerði, gerð hljóðmana, stíga, stoð- og hljóðveggja o.fl.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

Úrskurður

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 8. júní 2018, er barst nefndinni 11. s.m., kærir íbúi, Rauðagerði, Reykjavík, þá ákvörðun skipulagsfulltrúans í Reykjavík frá 20. júní 2017 að samþykkja umsókn um framkvæmdaleyfi fyrir forgangsrein fyrir strætisvagna á Miklubraut við Rauðagerði, gerð hljóðmana, stíga stoð- og hljóðveggja o.fl.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfunnar um stöðvun framkvæmda.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 28. júní 2018.

Málsatvik og rök: Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 20. júní 2017 var samþykkt framkvæmdaleyfi vegna lagningar forgangsreinar fyrir strætisvagna á Miklubraut frá Skeiðarvogi að rampi sem liggur að Reykjanesbraut, lagningu göngu- og hjólastígs, gerð hljóðmana, stoð- og hljóðveggja o.fl. Framkvæmdaleyfi var gefið út sama dag og var gildistími þess til 20. júní 2018. Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa dags. 19. júní 2018 var samþykkt að framlengja gildistíma leyfisins vegna framkvæmda við Rauðagerði, til 15. október 2018, þar sem framkvæmdum sé ekki lokið.

Með bréfi, dags. 2. júlí 2017, kærði kærandi samþykkt framkvæmdaleyfisins en það kærumál  var fellt niður þar sem kæran uppfyllti ekki formkröfur um undirritun skv. 1. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Kæranda var veittur frestur til þess að bæta úr þeim annmarka en það var ekki gert. Með bréfi, dags. 24. júlí 2017, var kæranda tilkynnt um að kærumálið, sem er nr. 71/2017, hafi verið fellt niður þar sem undirrituð kæra hefði ekki borist. Hefur kærandi nú kært umdeilt framkvæmdaleyfi að nýju svo sem að framan greinir.

Kærandi vísar til þess að hið kærða framkvæmdaleyfi sé ekki í samræmi við skipulagsáætlanir og að málsmeðferð þess hafi verið ábótavant.

Af hálfu borgaryfirvalda er bent á að hið umþrætta framkvæmdaleyfi sé í fullu samræmi við aðal- og deiliskipulag og að kærufrestur í málinu sé löngu liðinn skv. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Niðurstaða: Kærufrestur til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála er einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Berist kæra að liðnum kærufresti ber að vísa henni frá skv. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að hún verði tekin til efnismeðferðar.

Fyrir liggur að kæranda var kunnugt um efni hinnar kærðu ákvörðunar er hann kærði framkvæmdaleyfið með kæru, dags. 2. júlí 2017. en það mál var felld niður svo sem að framan greinir. Síðari kæran barst úrskurðarnefndinni 8. júní 2018, eða rúmum 11 mánuðum eftir að fyrri kæran um sama leyfi barst úrskurðarnefndinni. Var eins mánaðar kærufrestur því löngu liðinn vegna hinnar kærðu ákvörðunar.

Með vísan til þess sem að framan er rakið og þar sem ekki þykja skilyrði til þess að taka málið til efnismeðferðar að liðnum kærufresti á grundvelli 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson
des 22
Love0

26/2017 Bergþórugata 23

Með

Árið 2018, fimmtudaginn 5. júlí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 26/2017, kæra á synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. febrúar 2017 á umsókn Þrengsla ehf. um að breyta notkunarflokki fjölbýlishúss á lóð nr. 23 við Bergþórugötu.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 8. mars 2017, er barst nefndinni sama dag, kæra Þrengsli ehf., Bergþórugata ehf. og Kaffihúsið ehf., Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. febrúar 2017 að hafna umsókn Þrengsla ehf. um að breyta notkunarflokki fjölbýlishúss á lóð nr. 23 við Bergþórugötu. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og að umsókn kæranda verði samþykkt.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 11. apríl 2017.

Málavextir: Með kaupsamningi, dags. 20. september 2016, seldi Kaffihúsið ehf. Þrengslum ehf. eignarhluta í fasteigninni að Bergþórugötu 23, en í samningnum var það skilyrði sett fyrir kaupunum að leyfi fengist fyrir gististarfsemi í öllu húsinu. Rekstraraðili fasteignarinnar er Bergþórugata 23 ehf. og standa nefndir aðilar að kærumáli þessu.

Hinn 22. nóvember 2016 sótti einn kærenda um breytingu á skilgreiningu mannvirkis til byggingarfulltrúans í Reykjavík. Fól umsóknin í sér að fjölbýlishús á lóð nr. 23 við Bergþórugötu færi úr notkunarflokki 3 í notkunarflokk 4. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 24. janúar 2017 var umsóknin tekin fyrir og henni vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 7. febrúar s.á. var umsókninni synjað með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 3. s.m.

Í umsögn skipulagsfulltrúa kom fram að í skipulagi svæðisins sé landnotkun skilgreind sem íbúðarbyggð (ÍB) en innan íbúðarbyggðar gildi ákveðnar heimildir og takmarkanir er varði starfsemi gististaða. Í töflu 3 í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 komi fram innan hvaða landnotkunarflokka gististarfsemi sé heimiluð eftir flokkum. Með vísan til töflunnar sé ljóst að einungis gististarfsemi í flokki I, gisting á lögheimili umsækjanda, sé heimiluð innan íbúðarbyggðar en ekki gististarfsemi í flokki II-V. Í gildandi deiliskipulagi svæðisins komi fram að ekki sé gert ráð fyrir gistiheimilum eða hótelum innan svæðisins.

Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að þeir telji að ákvörðun byggingarfulltrúa sé haldin formlegum annmarka en hún sé alfarið byggð á umsögn skipulagsfulltrúa. Undir þá ákvörðun riti skipulagsfræðingur og verkefnastjóri. Þó starfshæfni hans sé á engan hátt dregin í efa þá verði ekki fram hjá því litið að erindi umsækjanda hafi fyrst og fremst varðað lögfræðilega túlkun á ákvæðum aðal- og deiliskipulags og sé niðurstaða hans byggð á því að ekki sé „tekið undir túlkun umsækjanda“ á aðal- og deiliskipulagi.

Eins og hin kærða ákvörðun beri með sér hafi byggingarfulltrúi ekki fjallað efnislega um málið, heldur hafi hún í reynd verið tekin af skipulagsfulltrúa. Sú málsmeðferð geti vart samrýmst vönduðum stjórnsýsluháttum.

Í gildi sé aðalskipulag sem samþykkt hafi verið í borgarstjórn 26. nóvember 2013 og birt í B-deild Stjórnartíðinda 26. febrúar 2014. Hinn 21. október 2014 hafi verið samþykkt „óveruleg breyting á aðalskipulagi“ þar sem eftirgreindum texta hafi m.a. verið bætt við túlkun á ákvæðum um gististaði: „Ofangreind ákvæði eru ekki afturvirk. Mögulegt er að endurnýja leyfi um starfsemi sem var til staðar fyrir staðfestingu aðalskipulagsins, enda sé um óbreytta starfsemi að ræða í sama húsnæði og áður.“ Bersýnilegt sé að sú breyting sem hafi falist í hinni óverulegu breytingu komi ekki í veg fyrir að leyfi sé útvíkkað á sama stað enda hafi það enga breytingu í för með sér hvað varði grenndaráhrif vegna þess rekstrar sem þegar hafi verið fyrir í umræddu húsnæði. Þegar aðalskipulagsbreytingin hafi tekið gildi hafi verið leyfisskyld starfsemi að Bergþórugötu 23 sem óskað hafi verið eftir að næði til annarra íbúða innan sama húsnæðis.

Í gildandi deiliskipulagi Njálsgötureits, sem hér eigi við, sé heimilaður rekstur lítilla fyrirtækja líkt og Bergþórugata ehf. sannarlega sé, en í því deiliskipulagi undir 7. lið segi orðrétt: „Ekki skal gera ráð fyrir gistiheimilum og hótelum, en heimilt er í samræmi við aðalskipulag að vera með litlar vinnustofur, fyrirtæki svo sem gallerý og smáverslanir sem hvorki valda ónæði né aukinni umferð.“

Það leyfi sem kærandi hafi sótt um falli undir flokk II samkvæmt 3. mgr. 3. gr. laga nr. 85/2007 um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald, þ.e. gististaður án veitinga, en slíkri gistingu verði ekki jafnað við gistiheimili eða hótel sem óheimil séu samkvæmt deiliskipulaginu. Eins og ráða megi af skilgreiningu b. liðar 6. gr. reglugerðar nr. 585/2007 um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald, sé gistiheimili gististaður með takmarkaðri þjónustu og þá sé jafnframt ráðgert að á slíkum gististöðum sé næturvarsla eða gestamóttaka sem sé opin allan sólarhringinn og morgunverður framreiddur, sbr. 8. gr. reglugerðarinnar. Þar sem beinlínis sé kveðið á um í reglugerðinni að morgunverður sé framreiddur á „gistiheimilum“ en undir leyfi samkvæmt flokki II falli „gististaðir án veitinga“ sé bersýnilegt að þar sé um eðlisólíka hluti að ræða.

Þá liggi fyrir að kærendur hafi ráðist í ýmsar framkvæmdir og viðbyggingu hússins í trausti þess að mögulegt sé að nýta fasteignina undir rekstur gistiþjónustu. Þegar ráðist hafi verið í þær framkvæmdir, hafi rekstur gististaða verið heimill samkvæmt skipulagi svæðisins og muni kærendur hafa haft réttmætar væntingar til að ekki yrðu breyting þar á.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er bent á að í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 sé landnotkun umrædds svæðis skilgreind sem íbúðarbyggð. Þar sé í gildi deiliskipulag Njálsgötureits, samþykkt í borgarráði 26. september 2013 og birt í B-deild Stjórnartíðinda 7. nóvember s.á. Innan skilgreindrar íbúðarbyggðar í aðalskipulagi gildi ákveðnar heimildir og takmarkanir er varði starfsemi gististaða og er t.d. óheimilt að vera með gististað í flokki II-V innan íbúðarbyggðar.

Eitt skilyrða fyrir útgáfu byggingarleyfis sé að mannvirki og notkun þess samræmist skipulagsáætlunum á svæðinu, sbr. 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki. Allar heimildir séu til staðar fyrir byggingarfulltrúa að leita umsagnar skipulagsfulltrúa. Sérstaklega sé kveðið á um í 2. ml. 2. mgr. 10. gr. laga um mannvirki og 5. mgr. gr. 2.4.2. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 að „ef mannvirki er háð byggingarleyfi byggingarfulltrúa skal hann leita umsagnar skipulagsfulltrúa leiki vafi á að framkvæmd samræmist skipulagsáætlunum sveitarfélagsins“. Ákvörðun byggingarfulltrúans hafi því verið í samræmi við ákvæði laga um mannvirki og stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Samkvæmt upplýsingum frá sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu sé í gildi rekstrarleyfi í flokki II fyrir íbúð nr. 01-01, dags. 6. júní 2013, og gildi til 6. júní 2017. Ljóst sé að breytingarákvæði aðalskipulagsins eigi við í tilfelli íbúðarinnar enda hafi rekstrarleyfi verið samþykkt fyrir birtingu Aðalskipulags Reykjavíkur 2010-2030. Ákvæði um takmörkun á gististöðum miði m.a. að því að stemma stigu við fjölgun þeirra innan íbúðarhverfa í því skyni að sem minnst sé vikið frá ríkjandi landnotkun og draga með því úr áhrifum slíkra breytinga á íbúðarhúsnæðismarkað.

Ekki sé fallist á að fyrrgreint breytingarákvæði gildandi aðalskipulags feli í sér heimild til útvíkkunar rekstrarleyfis í aðrar íbúðir í húsinu að Bergþórugötu 23. Eitthvað sem heiti „útvíkkun á leyfi“ sé hvorki í lögum um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald nr. 85/2007, né í reglugerð um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald nr. 1277/2016. Hér sé um að ræða nýtt leyfi fyrir annað fastanúmer en nú sé í gildi fyrir eina íbúð. Í töflu 3 í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 komi fram innan hvaða landnotkunarflokka gististarfsemi sé heimiluð eftir flokkum. Með vísan til töflunnar sé ljóst að einungis gististarfsemi í flokki I, gisting á lögheimili umsækjanda, sé heimiluð innan íbúðarbyggðar en ekki gististarfsemi í flokki II-V og í gildandi deiliskipulagi komi fram að ekki sé gert ráð fyrir gistiheimilum eða hótelum innan svæðisins. Ekki sé tekið undir þá túlkun umsækjanda á gististarfsemisákvæðum deiliskipulagsins að gististarfsemi í formi íbúðarleigu sé undanskilin í þeim ákvæðum og flokkist sem rekstur „lítilla fyrirtækja“. Sú túlkun að setja íbúðargistingu undir sama flokk og rekstur lítilla fyrirtækja eigi sér ekki stoð. Hér sé átt við þjónustu sem geti þjónað íbúum innan íbúðarbyggðarinnar sem gistiheimili geri ekki.

Niðurstaða: Samkvæmt 1. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er það hlutverk hennar að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og í ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála, eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á því sviði. Í samræmi við þetta tekur úrskurðarnefndin lögmæti kærðrar ákvörðunar til endurskoðunar. Nefndin er ekki bær til þess að taka nýja stjórnvaldsákvörðun af þeim sökum verður því ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um að umsókn um breyttan notkunarflokk verði samþykkt.

Með hinni kærðu ákvörðun var synjað umsókn eins kærenda um að notkunarflokkur fjölbýlishússins að Bergþórugötu 23 yrði færður í flokk 4. Um notkunarflokka er fjallað í kafla 9.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Í gr. 9.1.2. kemur fram að brunavarnir mannvirkis ákvarðist af notkun þess með tilliti til öryggis fólks og dýra. Flokkun ákvarðast af því hvort sofið er innan mannvirkjanna, hvort fólk sem þar er þekkir flóttaleiðir innan þeirra og hvort það geti sjálft bjargað sér úr mannvirkinu við eldsvoða. Í gr. 9.1.3. eru notkunarflokkarnir sex taldir upp og skilgreindir. Í gr. 9.1.4. er tekið fram að sérbýlishús, frístundahús, stakar íbúðir og stök herbergi til skammtímaleigu og húsnæði til heimagistingar skulu uppfylla ákvæði þessarar reglugerðar um eldvarnir í íbúðarhúsum, þ.e. í notkunarflokki 3. Sama gildi um eldvarnir sameignar ef húsnæðið er í fjöleignarhúsi. Ef gestafjöldi er yfir 10 manns telst húsnæðið í notkunarflokki 4 og skal uppfylla ákvæði reglugerðarinnar fyrir þann notkunarflokk. Í notkunarflokk 4 falla mannvirki þar sem gisting er boðin, s.s. hótel og aðrir gististaðir. Notkunarflokkur húsnæðis ræðst því af notkun þess samkvæmt samþykktu byggingarleyfi og breytist ekki nema heimiluð notkun samkvæmt slíku leyfi sé breytt með nýrri ákvörðun.

Með hliðsjón af því sem fyrir liggur í máli þessu verður að ætla að umsókn sú sem synjað var með hinni kærðu ákvörðun hafi í raun falið í sér beiðni um breytta notkun annarra íbúða fyrrgreinds fjöleignarhúss en íbúðar merktri 0101, sem áður hafði fengið samþykkta breytta notkun úr íbúðarhúsnæði í gististað í flokki II. Í húsinu eru 12 íbúðir og færi það því í notkunarflokk 4 ef samþykkt væri gististarfsemi í öllum eignarhlutum hússins.

Samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 er hin umþrætta fasteign á svæði sem skilgreint er sem íbúðarsvæði. Á þeim svæðum er aðeins heimilt að hafa gististaði í flokki I skv. skilmálum aðalskipulagsins um landnotkun. Í gildandi deiliskipulagi svæðisins kemur fram að á íbúðarsvæðinu skuli vera íbúðarbyggð en heimilt sé að vera með heimagistingu á reitnum samkvæmt skilgreiningu heimagistingar í 10. gr. reglugerðar nr. 585/2007 um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald.

Aðalskipulagsbreytingin frá árinu 2014, sem vísað hefur verið til í þessu máli, fól í sér sérstök ákvæði um starfsemi innan landnotkunarsvæða, bætti við eftirfarandi setningu neðanmáls í töflum 1, 2, 3 og 4: „Ofangreind ákvæði eru ekki afturvirk. Mögulegt er að endurnýja leyfi um starfsemi sem var til staðar fyrir staðfestingu aðalskipulagsins, enda sé um óbreytta starfsemi að ræða í sama húsnæði og áður. Þetta á þó ekki við á svæðum þar sem tekið er skýrt fram í almennri skilgreiningu landnotkunar að viðkomandi starfsemi skuli vera víkjandi.“ Telja verður að samþykki fyrir breyttri notkun á öðrum íbúðum hússins en íbúð nr. 0101 væri breyting á starfsemi sem fæli í sér annað og meira en endurnýjun þess leyfis sem til staðar var fyrir nefnda íbúð. Samþykkt slíkrar umsóknar hefði ekki átt stoð í gildandi aðalskipulagi.

Samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki skal byggingarfulltrúi leita umsagnar skipulagsfulltrúa leiki vafi á að byggingarleyfisskyld framkvæmd sé í samræmi við skipulagsáætlanir sveitarfélagsins. Var byggingarfulltrúa rétt að leita slíkrar umsagnar við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar og taka mið af þeirri umsögn við töku ákvörðunarinnar.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda og umfangs mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.


Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. febrúar 2017 um að hafna umsókn um að breyta notkunarflokki fjölbýlishúss á lóð nr. 23 við Bergþórugötu.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                    Þorsteinn Þorsteinsson