Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

49/2013 Vesturhús

Með

Árið 2014, þriðjudaginn 2. september kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 49/2013, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 14. maí 2013 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir áður gerðri stækkun undir bílageymslu við hús nr. 2 við Vesturhús í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 17. maí 2013, er barst nefndinni hinn 21. s.m., kærir S, Vesturhúsum 2, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 14. maí 2013 að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir áður gerðri stækkun undir bílageymslu að Vesturhúsum 2 í Reykjavík. Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Úrskurðarnefndinni bárust gögn málsins frá Reykjavíkurborg hinn 22. ágúst 2013.

Málavextir: Fasteignin að Vesturhúsum 2 er einbýlishús á tveimur hæðum með bílskúr. Í fasteignaskrá Þjóðskrár Íslands er eignin skráð sem einbýlishús með tvær íbúðir, en íbúðirnar og bílskúrinn eru með sama fastanúmer. Neðri hæð fasteignarinnar er 73,8 m2, efri hæðin er 130,2 m2 og bílskúrinn er 50,4 m2. Þá er óskráð 50,4 m2 rými undir bílskúrnum.

Á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa 23. apríl 2013 var tekin fyrir umsókn kæranda um byggingarleyfi þar sem sótt var um „… að fá rými undir bílageymslu samþykkt, áður gerðu. Þetta er geymsla.“ Afgreiðslu málsins var frestað með vísan til athugasemda á umsóknarblaði. Erindið var síðan tekið fyrir á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa 30. apríl s.á. og því vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa. Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 3. maí s.á. var ákveðið að vísa málinu til umsagnar verkefnastjóra. Skipulagsfulltrúi tók síðan málið fyrir á embættisafgreiðslufundi 10. s.m. og lá þá fyrir umsögn hans, dagsett sama dag. Þar kom fram að umsóknin samræmdist ekki deiliskipulagi þar sem heildarflatarmál umrædds húss færi fram úr leyfilegu heildarflatarmáli samkvæmt skipulagi og var afstaða skipulagsfulltrúa til umsóknarinnar neikvæð með vísan til þess. Á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa 14. maí 2013 var umsókn kæranda synjað með eftirfarandi bókun: „Synjað. Með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 10. maí 2013.“ Framangreind ákvörðun var staðfest í borgarráði hinn 30. maí s.á.

Málsrök kæranda: Kærandi bendir á að hann hafi staðið í þeirri trú við kaupin á fasteigninni að Vesturhúsum 2 að í húsinu væru tvær séríbúðir og unnt væri að selja aðra íbúðina ef á þyrfti að halda. Við undirbúning eignaskiptayfirlýsingar hafi verið leitað til arkitekts til að gera nauðsynlega uppdrætti í því skyni að fá umdeilt rými undir bílskúrnum samþykkt sem geymslurými, en það hafi verið óskráð frá byggingu fasteignarinnar. Kæranda hafi verið tjáð í kjölfar hinnar kæruðu ákvörðunar að tvær sjálfstæðar íbúðir yrðu ekki samþykktar í húsinu enda yrði farið út fyrir heimildir deiliskipulags um stærð minni íbúðarinnar ef fallist yrði á umbeðna stækkun. Vísar kærandi til þess að ýmis dæmi séu um að heimilaðar hafi verið tvær íbúðir sem sjálfstæðar fasteignir í húsum við Vesturhús, sambærilegar að stærð og vera myndi í húsi kæranda ef fallist yrði á umrædda umsókn hans og flatarmál hússins yrði ekki meira en flatarmál fjölda annarra húsa við götuna. Í því ljósi verði að telja að hvorki sé unnt að synja um skráningu tveggja íbúða í húsi kæranda við Vesturhús né um skráningu fyrrgreinds rýmis undir bílskúr.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er vísað til þess að í gildi hafi verið deiliskipulag fyrir umrætt hverfi í Grafarvogi sem samþykkt hafi verið í borgarráði 10. september 1991. Þar falli umrædd fasteign í húsflokk E9, en þau hús geti í mesta lagi verið 270 m² að flatarmáli samkvæmt skilmálum skipulagsins. Skrá megi aukaíbúð í húsunum að hámarki 50 m² og teljist sú íbúð með í heildarflatarmáli fasteignarinnar, sbr. 3. mgr. gr. 1.1.25. deiliskipulagsins. Samkvæmt fasteignaskrá Þjóðskrár Íslands sé fasteignin Vesturhús 2 skráð sem 254,4 m² að stærð. Ef fallist væri á þá málaleitan að stækka rými fasteignarinnar um 50,4 m² yrði heildarflatarmálið 304,8 m², sem færi í bága við skipulagið. Af þeim sökum hafi ekki verið unnt að samþykkja umsókn kæranda. Rétt sé í þessu sambandi að benda á að umhverfis- og skipulagssvið Reykjavíkurborgar hafi um nokkurt skeið unnið að breytingum á deiliskipulagi hverfisins og hafi því ekki þótt efni til að ráðast í skipulagsbreytingu varðandi lóð kæranda sérstaklega. Þau tilvik sem kærandi nefni um að heimilaðar hafi verið stærri aukaíbúðir en 50 m² séu frá gildistíð eldri skipulagslaga nr. 19/1964, en lagaumhverfi á þessu sviði sé nú gjörbreytt í núgildandi skipulagslögum nr. 123/2010. Af þeirri ástæðu geti kærandi ekki vænst þess að fá sambærilega afgreiðslu.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík hinn 14. maí 2013 á byggingarleyfisumsókn kæranda um að rými sem nú þegar er til staðar undir bílskúr hússins að Vesturhúsum 2 verði samþykkt sem geymslurými. Umsókn kæranda lýtur ekki að því að aukaíbúð í húsinu verði samþykkt sem sérstök fasteign og í hinni kærðu ákvörðun er ekki tekin afstaða til þess. Í kærumáli þessu kemur það atriði því ekki til skoðunar.

Samkvæmt 3. mgr. gr. 1.1.25. deiliskipulagsins, Grafarvogur III Húsahverfi C hluti, sem samþykkt var í borgarráði 10. september 1991 og á við um umrædda fasteign kæranda, kemur fram að hús sem eru í flokki E9 mega að hámarki vera 270 m² að stærð. Fasteignin við Vesturhús 2 er skráð 254,4 m² samkvæmt fasteignaskrá Þjóðskrár Íslands, en yrði við skráningu fyrrgreinds rýmis 304,8 m² eða 34,8 m² umfram það sem heimilað var samkvæmt greindu deiliskipulagi. Samþykki umsóknar kæranda hefði því farið gegn skilmálum skipulagsins. Í 11. gr. og 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki er það gert að skilyrði fyrir samþykki og útgáfu byggingarleyfa að efni þeirra sé í samræmi við skipulagsáætlanir. Með hliðsjón af því var borgaryfirvöldum rétt að synja umsókn kæranda að óbreyttu skipulagi. Þótt dæmi kunni að vera um að skilmálar skipulags um hámarksflatarmál húsa á svæðinu hafi ekki verið virt geta slík tilvik ekki skapað fordæmi fyrir frávikum frá skilmálum skipulags við veitingu byggingarleyfa.

Með vísan til þess sem rakið hefur verið verður ekki fallist á kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.

Rétt þykir að taka fram að breyting á deiliskipulagi, Grafarvogur III Húsahverfi C hluti, vegna húsgerðanna E8, E9 og útbygginga, var samþykkt í umhverfis- og skipulagsráði Reykjavíkur hinn 11. september 2013. Breytingin felur í sér að heimilt hámarksbyggingarmagn er aukið hvað varðar nefndar húsgerðir. Deiliskipulagsbreytingin tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda, hinn 29. október 2013.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 14. maí 2013 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir áður gerðri stækkun undir bílageymslu við hús nr. 2 við Vesturhús í Reykjavík.

______________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________                            ______________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                                Þorsteinn Þorsteinsson

87/2013 Lambastaðahverfi

Með

Árið 2014, föstudaginn 5. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 87/2013, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 12. júní 2013 um að samþykkja deiliskipulag fyrir Lambastaðahverfi á Seltjarnarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 29. ágúst 2013, er barst nefndinni 30. s.m., kæra J og K, Tjarnarbóli 14, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 12. júní 2013 að samþykkja deiliskipulag fyrir Lambastaðahverfi á Seltjarnarnesi. Gerð er krafa um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar og að á lóðinni nr. 1 við Skerjabraut verði einungis heimiluð bygging þriggja hæða húss. Með bréfi, dags. 26. mars 2014, mótteknu sama dag, krefjast sömu aðilar þess að framkvæmdir á lóðinni að Skerjabraut 1-3 verði stöðvaðar með vísan til 5. gr. laga nr. 130/2011. Verður málið nú tekið til endanlegs úrskurðar og því ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkæru kærenda.

Gögn í  máli þessu bárust frá Seltjarnarnesbæ 24. janúar 2014.

Málavextir: Vinna við gerð deiliskipulags Lambastaðahverfis hófst á árinu 2008. Hinn 28. apríl 2010 samþykkti bæjarstjórn Seltjarnarness deiliskipulag fyrir hverfið og í nóvember s.á. voru samþykktar breytingar á skipulaginu. Auglýsing um gildistöku þess var þó ekki birt í B-deild Stjórnartíðinda og í desember 2010 var samþykkt í bæjarstjórn að auglýsa að nýju tillögu að deiliskipulagi umrædds svæðis. Hinn 22. júní 2011 samþykkti bæjarstjórn nefnt skipulag og tók það gildi í október s.á. Var skipulagið kært til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála er vísaði málinu frá hinn 25. október 2012 með vísan til þágildandi 2. mgr. 42. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sem kvað á um ógildi skipulagsákvarðana væri auglýsing um gildistöku ekki birt í B-deild Stjórnartíðinda innan lögboðins frests.

Í kjölfar þess var ákveðið af hálfu sveitarfélagsins að hefja skipulagsferlið að nýju. Var skipulagslýsing vegna svonefndrar endurauglýsingar deiliskipulags Lambastaðahverfis kynnt, m.a. á íbúafundi hinn 10. janúar 2013, og veittur nokkurra daga frestur til að koma að athugasemdum. Í nefndri lýsingu var tekið fram að gert væri ráð fyrir að nýtt deiliskipulag Lambastaðahverfis yrði í samræmi við deiliskipulagstillögu Lambastaðahverfis sem samþykkt var í bæjarstjórn 22. júní 2011, að öðru leyti en því að skipulag fyrir lóðina að Skerjabraut 1-3 yrði í samræmi við tillögu að breytingu á deiliskipulagi fyrir lóðina, dags. 17. júlí 2012. Þá myndi við gildistöku skipulagsins falla úr gildi deiliskipulag lóðarinnar Skerjabrautar 1-3 sem samþykkt hafi verið í bæjarstjórn árið 2007 og skipulags- og byggingarskilmálar fyrir Hamarsgötu 2, 4 og 6 frá árinu 1973.

Tillaga að deiliskipulagi Lambastaðahverfis var kynnt á íbúafundi hinn 14. febrúar 2013 og á fundi bæjarstjórnar hinn 27. s.m. var samþykkt að auglýsa hana til kynningar og var frestur til athugasemda til 26. apríl 2013. Á þeim tíma bárust 13 bréf og umsagnir með athugasemdum, þ. á m. frá kærendum. Bæjarstjórn tók málið fyrir hinn 12. júní 2013 að undangenginni umfjöllun skipulags- og mannvirkjanefndar 4. s.m. og afgreiddi málið með svofelldri bókun: „Bæjarstjórn samþykkir samhljóða smávægilega breytingu á deiliskipulagstillögum og tillögur um svör frá skipulags- og mannvirkjanefnd vegna deiliskipulags Lambastaðahverfis. Skipulagsstjóra falið að senda svörin til íbúa og afrit ásamt deiliskipulagstillögu með smávægilegri breytingu til umsagnar Skipulagsstofnunar.“ Skipulagsstofnun gerði ekki athugasemd við birtingu auglýsingar um gildistöku deiliskipulagsins og öðlaðist það gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 1. ágúst 2013.

Málsrök kærenda: Kærendur andmæla heimild til byggingar fjögurra hæða húss á lóðinni nr. 1-3 við Skerjabraut og telja að með því sé brotið á grenndarrétti þeirra. Húsið muni, vegna nálægðar við fasteign kærenda, skerða útsýni þeirra, hafa áhrif á lífsgæði kærenda og rýra verðmæti fasteignar þeirra. Geri skipulagið ráð fyrir að á milli húsanna að Tjarnarbóli 14 og Skerjabraut 1 verði aðeins 11 m og að veggir þeirra verði samhliða. Samrýmist húsið ekki byggðamynstri á svæðinu en þær fjögurra hæða blokkir sem þar séu fyrir liggi ekki samhliða og skerði útsýni íbúa lítið.

Málsrök Seltjarnarnesbæjar: Af hálfu bæjaryfirvalda er farið fram á að öllum kröfum kærenda um ógildingu hins kærða deiliskipulags, í heild eða að hluta, verði hafnað. Bent sé á að árið 2007 hafi verið samþykkt í bæjarstjórn deiliskipulag er heimilaði að reisa á lóðinni að Skerjabraut 1-3 fjölbýlishús á allt að fjórum hæðum með meira byggingarmagni og nær húsi kærenda en núverandi deiliskipulag geri ráð fyrir. Séu grenndaráhrif hins nýja deiliskipulags því minni en fyrra skipulags og rýri síst verðmæti íbúðar kærenda miðað við fyrra skipulag sem hafi verið í gildi þegar kærendur hafi keypt íbúð sína á árinu 2011. Þá séu grenndaráhrifin á almennan mælikvarða ekki meiri en íbúar í þéttbýli þurfi almennt að sætta sig við en þeir megi búast við breytingum í samræmi við þróun byggðar og aðstæður allar. Slíkar almennar takmarkanir, sem breytingar á skipulagi hafi í för með sér, s.s. eins og skerðing á útsýni, verði íbúar í þéttbýli að þola bótalaust og sé í því sambandi vísað til dóms Hæstaréttar Íslands frá 1. mars 2012, í máli nr. 478 frá 2011, einkum rökstuðnings héraðsdóms.

Vettvangsskoðun: Úrskurðarnefndin kynnti sér staðhætti á vettvangi hinn 2. september 2014.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um gildi deiliskipulags Lambastaðahverfis er samþykkt var í bæjarstjórn Seltjarnarness 12. júní 2013 og tók gildi 1. ágúst s.á. Tekur deiliskipulagið til íbúðarsvæðis sem afmarkast af Nesvegi til norðausturs, bæjarmörkum að Reykjavík til austurs og sjó til suðvesturs, og af Skerjabraut til norðvesturs. Í skipulaginu eru byggingarreitir markaðir og tekin afstaða til nýtingarhlutfalls einstakra lóða.

Kæruheimild er að finna í 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, svo sem henni var breytt með 20. gr. laga nr. 131/2011. Einskorðast valdheimildir úrskurðarnefndarinnar við endurskoðun á lögmæti þeirra ákvarðana er undir hana eru bornar. Af þessum sökum tekur nefndin aðeins til úrlausnar kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar, en telur það falla utan valdheimilda sinna að taka nýja ákvörðun verði hinni kærðu ákvörðun hnekkt.

Lýsing á skipulagsverkefni Lambastaðahverfis var kynnt á almennum fundi sem og tillaga að deiliskipulagi umrædds svæðis. Tillagan var auglýst til kynningar og afstaða tekin til athugasemda er bárust við tillöguna og þeim svarað. Samþykkt tillaga var send Skipulagsstofnun til lögboðinnar afgreiðslu og auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins birt í B-deild Stjórnartíðinda. Var málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar að formi til í samræmi við ákvæði skipulagslaga.

Hið umdeilda deiliskipulag tekur til svæðis þar sem er mótuð byggð sem risið hefur á löngum tíma. Er í greinargerð Aðalskipulags Seltjarnarness 2006-2024 m.a. tekið fram að ekki sé gert ráð fyrir grundvallarbreytingum á yfirbragði eldri hverfa en að þétting byggðar sé talin jákvæð þar sem henta þyki. Á lóðunum við Tjarnarból nr. 2, 4, 6 og 8 sem og 10 og 12 eru fjölbýlishús á 3½-5 hæðum. Kærendur eru eins og fyrr greinir búsettir í fjölbýlishúsinu að Tjarnarbóli 14 sem er á fjórum hæðum og snýr gafl hússins að lóðinni að Skerjabraut 1-3 sem er hornlóð. Með deiliskipulagi fyrir lóðina er tók gildi 2007 var veitt heimild til niðurrifs þáverandi bygginga Skerjabrautar 1 og 3 og var lóðin óbyggð um nokkurt skeið frá því að sú heimild var nýtt. Jafnframt var veitt heimild í deiliskipulaginu frá 2007 til að reisa á lóðinni eitt fjölbýlishús, allt að fjögurra hæða, með nýtingarhlutfalli allt að 1,27. Með hinni umdeildu skipulagsákvörðun er nú heimilað að reisa á umræddri lóð tvö fjölbýlishús, annars vegar tveggja til þriggja hæða hús með kjallara og hins vegar fjögurra hæða hús með inndreginni efstu hæð og kjallara. Hærra húsið er í beinu framhaldi af fjölbýlishúsunum við Tjarnarból en það lægra er við Skerjabrautina þar sem byggð fer lækkandi niður að sjó. Er nýtingarhlutfall lóðar með kjallara 1,05 en án kjallara 0,95. Er ekki annað að sjá en að deiliskipulag sé í samræmi við aðalskipulag. Ráða má af framangreindu, sem og af staðsetningu byggingarreita, að hinar kærðu breytingar munu fela í sér óveruleg ef nokkur aukin grenndaráhrif gagnvart kærendum, m.a. hvað varðar útsýni, frá því sem verið hefði að óbreyttu deiliskipulagi. Þá er ekki til að dreifa ákvæðum í lögum eða reglugerðum sem kveða á um lágmarks fjarlægð milli húsa, en í gr. 9.7.5. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 er aðeins tekið fram að bil á milli bygginga skuli vera nægjanlega mikið svo ekki sé hætta á að eldur nái að breiðast út á milli þeirra.

Að öllu framangreindu virtu verður ekki talið að þeir annmarkar séu á hinni kærðu ákvörðun að ógildingu varði. Verði hins vegar sýnt fram á að umdeild skipulagsákvörðun valdi kærendum fjártjóni kann það að leiða til bótaréttar skv. 51. gr. skipulagslaga, en úrlausn um álitaefni þar að lútandi er ekki á valdsviði úrskurðarnefndarinnar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 12. júní 2013 um að samþykkja deiliskipulag fyrir Lambastaðahverfi á Seltjarnarnesi.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________                _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                    Þorsteinn Þorsteinsson

37/2014 Fisfélag Hólmsheiði

Með

Árið 2014, mánudaginn 1. september, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, fyrir mál nr. 37/2014 með heimild í 3. mgr. 3. gr. l. nr. 130/2011.

Í málinu er nú kveðinn upp, til bráðabirgða, svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 25. apríl 2014, sem barst nefndinni 30. s.m., kæra eigendur landspildna nr. 113435, 113426, 113410, 113422 og 113443 í Reynisvatnslandi, samþykkt umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkurborgar frá 19. mars 2014 um breytingu á deiliskipulagi fyrir Hólmsheiði.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi en einnig er gerð krafa um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða með vísan til 5. gr. l. nr. 130/2011.

Verður nú tekin afstaða til kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.

Málsatvik og rök: Hinn 19. mars 2014 var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkurborgar lögð fram umsókn Fisfélags Reykjavíkur, dags. 13. mars 2014, vegna breytinga á deiliskipulagi Hólmsheiðar. Í breytingunni fólst að skilgreina tvær lóðir innan svæðis A og falla frá byggingareit á svæði C. Samkvæmt uppdrætti færðist heimild til að reisa hús undir félagsaðstöðu á svæði C yfir á svæði A. Umsóknin var samþykkt og jafnframt var bókað að samþykkt væri að falla frá grenndarkynningu þar sem breyting á deiliskipulagi varðaði ekki hagsmuni annarra en umsækjanda. Auglýsing um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar var birt í B-deild Stjórnartíðinda 3. apríl 2014.

Kærendur skírskota til þess að Reykjavíkurborg sé fullkunnugt um baráttu landeigenda frístundalóða í Reynisvatnslandi gegn öllum áformum um skipulagningu flugvallar og aðra aðstöðu í landi jarðarinnar. Hafi sú barátta staðið allt frá árinu 2006 þegar tillaga um afmörkun svæðis fyrir Fisfélag Reykjavíkur hafi fyrst verið kynnt. Telji kærendur að brotið hafi verið gegn skipulagslögum, skipulagsreglugerð og stjórnsýslulögum þegar samþykkt var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 19. mars 2014 að falla frá grenndarkynningu, enda skerði flugvöllur og aðstaða Fisfélagsins rétt allra þeirra sem eigi lönd og lóðir á þessu svæði.

Af hálfu Reykjavíkurborgar er skírskotað til þess að breytingin varði ekki hagsmuni annarra en Fisfélagsins og því hafi Reykjavíkurborg verið heimilt að samþykkja umsóknina með þeim hætti sem gert var. Hin umþrætta breyting hafi engin áhrif á grenndarhagsmuni kærenda og eigi því kærendur enga lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um kæruefnið sbr. 3. mgr. 4. gr. l. nr. 130/2011. Af þeim sökum beri að vísa málinu frá.

Niðurstaða: Í 1. mgr. 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er tekið fram að kæra til úrskurðarnefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum kærðrar ákvörðunar en jafnframt er kæranda þar heimilað að krefjast stöðvunar framkvæmda til bráðabirgða séu þær hafnar eða yfirvofandi. Þá getur úrskurðarnefndin að sama skapi frestað réttaráhrifum ákvörðunar sem felur ekki í sér heimild til framkvæmda, komi fram krafa um það af hálfu kæranda, sbr. 3. mgr. nefndrar 5. gr. Með sama hætti er kveðið á um það í 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 að kæra til æðra stjórnvalds fresti ekki réttaráhrifum ákvörðunar en þó sé heimilt að fresta réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar til bráðabirgða meðan málið er til meðferðar hjá kærustjórnvaldi þar sem ástæður mæli með því. Tilvitnuð lagaákvæði bera með sér að meginreglan er sú að kæra til æðra stjórnvalda frestar ekki réttaráhrifum kærðrar ákvörðunar og eru heimildarákvæði fyrir frestun framkvæmda eða réttaráhrifa kærðar ákvörðunar undantekning frá nefndri meginreglu sem skýra ber þröngt. Verða því að vera ríkar ástæður eða vegamikil rök fyrir ákvörðun um frestun réttaráhrifa og stöðvun framkvæmda.

Mál þetta snýst um gildi deiliskipulagsákvörðunar sem hefur að geyma heimildir til nýtingar tiltekins svæðis. Gildistaka deiliskipulags felur ekki í sér heimildir til að hefja framkvæmdir heldur þarf til að koma sérstök stjórnvaldsákvörðun, sem kæranleg er til úrskurðarnefndarinnar, og útgáfa byggingar- eða framkvæmdaleyfi í skjóli slíkrar ákvörðunar, sbr. 11. og 13. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 og 13., 14. og 15. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Í kærumáli vegna slíkra stjórnvaldsákvarðana er unnt að gera kröfu um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða skv. 5. gr.  laga nr. 130/2011. Af þessu leiðir að jafnaði er ekki tilefni til að beita heimild til stöðvunar framkvæmda eða frestunar réttaráhrifa í kærumálum er varða gildi deiliskipulagsákvarðana.

Þegar litið er til fyrrgreindra lagaákvæða og eðlis deiliskipulagsákvarðana verður ekki séð að knýjandi nauðsyn sé á, með tilliti til hagsmuna kærenda, að fallast á kröfu þeirra um stöðvun framkvæmda sem heimilaðar eru með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu

Úrskurðarorð:

Kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða samkvæmt hinni kærðu deiliskipulagsákvörðun er hafnað.

______________________________
Nanna Magnadóttir

127/2012 Bergstaðastræti

Með

Árið 2014, þriðjudaginn 2. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 127/2012, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 30. október 2012 um að veita leyfi fyrir uppsetningu svala á suðvesturhlið 1., 2. og 3. hæðar fjölbýlishússins á lóð nr. 56 við Bergstaðastræti í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 30. nóvember 2012, er barst nefndinni sama dag, kærir Ásgeir Þór Árnason hrl., f.h. Þ, Bergstaðastræti 54, í Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 30. október 2012 að veita leyfi fyrir uppsetningu svala á suðvesturhlið 1., 2. og 3. hæðar fjölbýlishússins á lóð nr. 56 við Bergstaðastræti í Reykjavík.

Gerir kærandi þá kröfu að nefnd ákvörðun og útgáfa byggingarleyfis verði felld úr gildi og að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um stöðvun yfirvofandi framkvæmda. Með úrskurði, upp kveðnum 24. maí 2013, hafnaði úrskurðarnefndin kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda. Er málið nú tekið til úrskurðar um þá kröfu kæranda að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg hinn 14. maí 2013.

Málavextir: Húsin að Bergstaðastræti 54 og 56 eru sambyggð og mynda vinkil en standa hvort á sinni lóð. Umrætt svæði hefur ekki verið deiliskipulagt.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 12. júlí 2005 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að setja svalir á suðvesturhlið 1., 2. og 3. hæðar ásamt samþykki fyrir „áður gerðri stækkun íbúðar 2. hæðar um hluta af 3. hæð og fyrir stiga á milli 2. og 3. hæðar“ fjölbýlishússins á lóð nr. 56 við Bergstaðastræti. Ódagsett samþykki meðeigenda að Bergstaðastræti 56 fylgdi erindinu ásamt samþykki hluta eigenda að Bergstaðastræti 54. Leyfisumsóknin var grenndarkynnt fyrir íbúum Bergstaðastrætis 53, 54, 55 og íbúum að Laufásvegi 49-51 og bárust nokkrar athugasemdir við áformaðar framkvæmdir. Að lokinni grenndarkynningu var málið tekið fyrir í skipulagsráði sem gerði ekki athugasemdir við að byggingarleyfi yrði veitt þegar teikningar hefðu verið lagfærðar og breytingar gerðar í samræmi við athugasemdir á umsóknareyðublaði og umsögn skipulagsstjóra.

Málið var til umfjöllunar á fundum byggingarfulltrúa á árunum 2005, 2006 og 2011, en á afgreiðslufundi hans 28. ágúst 2012 var erindinu vísað að nýju til skipulagsstjóra til ákvörðunar um grenndarkynningu. Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 31. ágúst s.á. var samþykkt að grenndarkynna tillöguna m.a. fyrir kæranda. Í kjölfar grenndarkynningarinnar var málið tekið fyrir á fundi skipulagsráðs hinn 24. október s.á. þar sem fyrir lágu fram komnar athugasemdir, m.a. frá kæranda, og umsögn skipulagsstjóra, dags. 11. s.m. Skipulagsráð bókaði að ekki væru gerðar athugasemdir við erindið og vísaði því til fullnaðarafgreiðslu byggingarfulltrúa, sem samþykkti byggingaráformin á fundi sínum hinn 30. október 2012. Borgarráð staðfesti þá afgreiðslu 1. nóvember s.á.

Málsrök kæranda: Kærandi vísar til þess að með tilkomu svala þeirra sem hin kærða ákvörðun heimili verði friðhelgi einkalífs og heimilis hans raskað með óásættanlegum hætti og verðmæti fasteignar hans skert. Svalirnar muni skerða útsýni úr stofu kæranda mót suðri og bein sjónlína verði frá þeim í vistarverur hans. Á skorti að lögboðið samþykki eigenda húseignanna að Bergstaðastræti 54 og 56 hafi legið fyrir, sbr. 2. mgr. 30. gr. fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994. Þá eigi umdeildar framkvæmdir sér ekki stoð í skipulagi og hafi reglna nábýlis- og grenndarréttar ekki verið gætt.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu Reykjavíkurborgar er skírskotað til þess að meðferð umdeildrar byggingarleyfisumsóknar hafi verið í samræmi við lög og reglur. Ekkert deiliskipulag sé til fyrir umrædda lóð og hafi umsóknin því verið grenndarkynnt í samræmi við ákvæði skipulagslaga. Við meðferð málsins hafi verið komið til móts við athugasemdir kæranda með því að stytta fyrirhugaðar svalir miðað við upprunaleg áform. Húsin á lóðunum nr. 54 og 56 standi hvort á sinni lóð og séu ekki eitt fjöleignarhús í skilningi fjöleignarhúsalaga. Eigi reglur þeirra laga um samþykki meðeigenda því ekki við í máli þessu. Rétt sé að taka fram að svipaðar svalir og hér um ræði séu á hússins nr. 54 við Bergstaðastræti og því megi ætla að flest þau rök sem kærandi tefli fram gegn umþrættum svölum eigi við um þær svalir. Jafnræðis að þessu leyti hafi verið gætt við umdeilda leyfisveitingu.

Málsrök leyfishafa: Byggingarleyfishafi andmælir kröfum kæranda og bendir á að um sé að ræða þéttbýlasta svæði borgarinnar og sé nánd milli fasteigna því mikil. Kæranda ætti að vera þetta ljóst og taka verði mið af þessum aðstæðum við mat á grenndarsjónarmiðum. Ekki sé fallist á að umdeildar svalir muni rýra verðgildi fasteignar kæranda heldur megi færa rök fyrir því að endurbætur á húsinu að Bergstaðastræti 56 muni virka á hinn veginn. Umdeildar svalir hafi m.a. þann tilgang að uppfylla kröfur um flóttaleiðir vegna bruna og verið sé að færa gamalt hús að nútímakröfum.

———

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök til stuðnings kröfum sínum og hefur úrskurðarnefndin haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Úrskurðarnefndarinnar hefur kynnt sér aðstæður á vettvangi.

Niðurstaða: Í málinu er einungis deilt um leyfi fyrir svölum á húsinu að Bergstaðastræti 56 en ekki um þær breytingar innanhúss sem í hinu kærða byggingarleyfi felast.

Á svæðinu er ekki í gildi deiliskipulag og var hið kærða byggingarleyfi veitt að undangenginni grenndarkynningu svo sem heimilt er í þegar byggðum hverfum þar sem ekki er í gildi deiliskipulag, sbr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.

Húsin að Bergstaðastræti 54 og 56 eru sambyggð og voru þau upprunalega ein húseign samkvæmt aðaluppdrætti frá 30. desember 1927. Húseigninni var síðar skipt í Bergstaðastræti 54 og 56 og samkvæmt aðaluppdrætti fyrir Bergstaðastræti 56 frá 12. maí 1959 var útliti hússins er breytt með því bæta við kvisti. Frá þeim tíma hafa útlitsbreytingar átt sér stað nokkrum sinnum á báðum húseignum án þess að gögn sýni að það hafi sérstaklega verið talið varða sameiginlegt útlit og heildarsvip húseignanna. Þó er áréttað af byggingarfulltrúa Reykjavíkurborgar í byggingarleyfi frá 5. apríl 2011 vegna stækkunar kvists á húsinu að Bergstaðastræti 54 að frágangur á lóðamörkum verði gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóðar. Af framangreindu má ætla að húseignirnar að Bergstaðastræti 54 og 56 hafi frá 1959, hið minnsta, viðhaldið sjálfstæðu útliti og heildarsvip, þrátt fyrir að útveggir þess á norðurhlið mætist. Þá liggur fyrir að húsin standa hvort á sinni lóð og að eignaskiptayfirlýsingar hafi verið gerðar fyrir sín hvora húseignina, en fjöleignarhúsalög nr. 26/1994 gera ráð fyrir því að eignaskiptayfirlýsing sé gerð fyrir öll fjöleignarhús og að atbeina allra eða meirihluta eigenda þurfi til þess gernings, sbr. 16. gr. laganna. Með vísan til þessa lítur úrskurðarnefndin svo á að Bergstaðastræti 54 og 56 séu tvö sjálfstæð hús í skilningi áðurnefndra fjöleignarhúsalaga og eigi 30. gr. laganna sem áskilur samþykki meðeigenda því ekki við um hið kærða byggingarleyfi. Ennfremur er það álit úrskurðarnefndarinnar í ljósi alls framangreinds að ákvæði 2. mgr. 3. gr. fjöleignarhúsalaga, þess efnis að ákvæði laganna gildi eftir því sem við geti átt um þau atriði og málefni sem sameiginleg séu á milli tveggja eða fleiri sjálfstæðra húsa, s.s. útlit og heildarsvip ef því sé að skipta, eigi ekki við. Hafði kærandi því ekki íhlutunarrétt vegna hinnar umdeildu breytingar á grundvelli fjöleignarhúsalaga.

Ljóst er að kærandi hefur grenndarhagsmuna að gæta í málinu. Bakhliðar Bergstaðastrætis 54 og 56 liggja í vinkil til suðvesturs. Með vísan til legu og staðsetningar húsanna, stærð og gerð fyrirhugaðra svala, sem og staðsetningar nærliggjandi húsa, telur úrskurðarnefndin hins vegar að útsýnis- og birtuskerðing verði óveruleg. Hvað varðar friðhelgi einkalífs kæranda bendir úrskurðarnefndin á að staðsetning glugga í báðum byggingum er slík að sjónlína er nú þegar á milli vistarvera. Þá verður að líta til þess að nú þegar eru til staðar svalir á húsinu að Bergstaðastræti 54 þar sem kærandi býr. Tekur úrskurðarnefndin því undir þau jafnræðissjónarmið sem fram hafa komið af hálfu Reykjavíkurborgar. Loks má eðli máls samkvæmt gera ráð fyrir því að eitthvert almennt ónæði hljótist af því að búa í þéttbýli og er sú skerðing á friðhelgi einkalífs kæranda sem hann hefur haldið fram ekki umfram það sem búast má við. Verður því ekki fallist á að fyrirhuguð framkvæmd feli í sér slík grenndaráhrif að raski gildi hinnar kærðu ákvörðunar.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúa Reykjavíkur frá 30. október 2012 um að veita leyfi fyrir uppsetningu svala á suðvesturhlið 1., 2. og 3. hæðar fjölbýlishússins á lóð nr. 56 við Bergstaðastræti í Reykjavík. 

__________________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________                _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                     Þorsteinn Þorsteinsson

78/2014 Garðastræti

Með

Árið 2014, föstudaginn 22. ágúst, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 78/2014, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík, dags. 27. maí 2014, um að veita leyfi til að hækka um eina hæð og ris með tveimur kvistum á götuhlið og svölum á gafli, byggja svalir á bakhlið og fjölga íbúðum úr tveimur í sex í húsi á lóð nr. 21 við Garðastræti í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 22. júlí 2014, er barst nefndinni sama dag, kærir P, Garðastræti 16, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúa Reykjavíkurborgar frá 27. maí 2014 um að veita leyfi til að hækka um eina hæð og ris með tveimur kvistum á götuhlið og svölum á gafli, byggja svalir á bakhlið og fjölga íbúðum úr tveimur í sex í húsi á lóð nr. 21 við Garðastræti, Reykjavík. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og þess jafnframt krafist að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar. Er því ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunar¬kröfu kæranda.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 28. júlí 2014.

Málavextir: Hinn 27. nóvember 2013 samþykkti umhverfis- og skipulagsráð breytingu á deiliskipulagi Grjótaþorps vegna lóðarinnar við Garðastræti 21. Var breytingartillagan auglýst 23. desember 2013 í fjölmiðlum og á vef Reykjavíkurborgar og var veittur frestur til að skila inn athugasemdum til 7. febrúar 2014. Engar athugasemdir bárust. Tók breytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 28. mars 2014. Hinn 10. júlí gaf byggingarfulltrúinn í Reykjavík út byggingarleyfi til Festa ehf. Var veitt leyfi til að hækka um eina hæð og ris með tveimur kvistum á götuhlið og svölum á gafli, byggja svalir á bakhlið og fjölga íbúðum úr tveimur í sex í húsi á lóð nr. 21 við Garðastræti.

Málsrök kæranda: Telur kærandi að framangreindar framkvæmdir eigi eftir að rýra virði fasteignar sinnar. Nýbyggingin muni skerða útsýni verulega, en útsýni og staðsetning fasteignarinnar hafi verið helstu ástæður kæranda fyrir kaupum á henni. Þá sé fyrirsjáanlegt að atvinnustarfsemi í húsinu, s.s. rekstur gistiheimilis, sé mjög á skjön við umgjörð hverfisins. Engin grenndar¬kynning hafi verið gerð vegna framkvæmdanna og hafi enginn íbúa í nágrenninu fengið tilkynningu um fyrirhugaðar framkvæmdir aðra en þá sem birt hafi verið á vef Reykjavíkur¬borgar 23. desember 2013.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er skírskotað til þess að hið kærða byggingarleyfi sé í fullu samræmi við gildandi deiliskipulag. Vísað sé til 1. mgr. 29. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 um að kæra fresti ekki réttaráhrifum. Þá sé ljóst að kjósi byggingarleyfishafi að halda framkvæmdum áfram, áður en efnisúrskurður liggur fyrir, geri hann það á eigin ábyrgð.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi bendir á að byggingarleyfið sé gefið út í samræmi við gildandi deiliskipulag. Því sé mótmælt að hinar kærðu endurbætur eigi eftir að rýra virði fasteignar kæranda, þær stuðli frekar að fegrun götumyndar Garðastrætisins, til hagsbóta fyrir eigendur fasteigna við götuna. Ljóst sé að ekki sé hægt að tryggja öllum óhindrað útsýni í þéttbýli og sú skerðing sem kærandi verði að þola á útsýni frá íbúð sinni sé ekki meiri en fólk sem býr í þéttbýli þurfi almennt að þola. Ekki sé fyrirhugað að breyta notkun hússins líkt og ranglega sé haldið fram í kæru um að reka eigi gistiheimili þar. Sé áréttað að stöðvun framkvæmda við mannvirkið sé alvarlegt inngrip í umráða- og hagnýtingarrétt leyfishafa sem eiganda fasteignarinnar og myndi hafa í för með sér verulegt óhagræði og aukinn kostnað fyrir hann.

Niðurstaða: Í máli þessu er krafist ógildingar byggingarleyfis vegna breytinga á húsi á lóð nr. 21 við Garðastræti þar sem breytingarnar hafi í för með sér neikvæð grenndaráhrif og rýri virði fasteignar kæranda. Hið umþrætta byggingarleyfi styðst við deiliskipulag Grjótaþorps með þeim breytingum sem tóku gildi 28. mars 2014. Hefur úrskurðarnefndinni ekki borist kæra vegna þeirrar deiliskipulagsbreytingar og er kærufrestur vegna hennar liðinn. Kemur deiliskipulagsbreytingin og möguleg áhrif hennar á grenndarhagsmuni kæranda því ekki til álita hér.

Samkvæmt 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki er það eitt skilyrða fyrir útgáfu byggingar¬leyfis að mannvirki og notkun þess samræmist skipulagsáætlunum á svæðinu. Samkvæmt áðurnefndu deiliskipulagi er gert ráð fyrir hækkun hússins að Garðastræti 21 um eina hæð svo það verði alls þrjá hæðir frá götu svo og hækkun rishæðarinnar. Einnig er gert ráð fyrir að ris verði með kvistum að götu og valma til suðurs og svölum. Húsið verði áfram íbúðarhús. Sé miðað við að varðveita stíleinkenni hússins, í múrverki, gluggum og kvistum, og stuðla þannig að því að halda heildarsvipmóti götunnar. Með hinu umdeilda byggingarleyfi er heimiluð hækkun um eina hæð og ris með tveimur kvistum á götuhlið og svölum á gafli. Þá er heimiluð bygging svala á bakhlið og fjölgun íbúða úr tveimur í sex. Af framangreindum lýsingum og með hliðsjón af samþykktum teikningum er ljóst að hið kærða byggingarleyfi samræmist gildandi deiliskipulagi sem ekki sætir endurskoðun og verður ekki ráðið af gögnum málsins að byggingarleyfið raski hagsmunum kæranda að öðru leyti. Í ljósi þess og þar sem ekki liggur fyrir að neinir þeir annmarkar hafi verið á málsmeðferð við útgáfu hins kærða byggingarleyfis að ógildingu varði er kröfu kæranda um ógildingu þess hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúa Reykjavíkurborgar frá 27. maí 2014 um að veita leyfi til að hækka um eina hæð og ris með tveimur kvistum á götuhlið og svölum á gafli, byggja svalir á bakhlið og fjölga íbúðum úr tveimur í sex í húsi á lóð nr. 21 við Garðastræti í Reykjavík.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                  Þorsteinn Þorsteinsson

106/2013 Austurtún

Með

Árið 2014, mánudaginn 1. september, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, fyrir mál nr. 106/2013 með heimild í 3. mgr. 3. gr. 1. nr. 130/2011.

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 30. október 2013, sem barst nefndinni 1. nóvember s.á., kæra H og S Austurtúni 18, Garðabæ, afgreiðslu skipulags- og byggingarnefndar sveitarfélagsins Álftaness frá 16. ágúst 2007 á byggingarleyfi fyrir parhúsi að Austurtúni 18 og 20, Álftanesi. Bæjarráð samþykkti veitingu byggingarleyfisins hinn 30. s.m. Skilja verður málskot kærenda svo að að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.

Umsögn Garðabæjar í málinu ásamt fylgigagni bárust úrskurðarnefninni hinn 16. janúar 2014.

Málsatvik og rök: Umsókn um byggingarleyfi fyrir steinsteyptu parhúsi á einni hæð að Austurtúni 18 og 20 var tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar Álftaness 16. ágúst 2007. Lágu þar fyrir uppdrættir arkiteks að húsinu, dags. 15. ágúst 2007. Samþykkti nefndin að leggja til við bæjarstjórn að umsóknin yrði samþykkt, enda væri hún í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar. Kærendur festu kaup á húsinu að Austurtúni 18 á árinu 2011 og munu hafa flutt í húsið í byrjun árs 2012.

Kærendur skírskota til þess að skömmu eftir að fyrrgreint hús hafi verið tekið í notkun hafi borið á því að hljóðbærni í húsinu hafi verið með óeðlilegum hætti. Upplýsinga hafi verið aflað um hönnun hússins sem leitt hafi í ljós að hönnun þess væri ekki í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar, a.m.k. hvað varði hljóðvist. Venjuhelgað sé að parhús séu sérsteypt og aðskilin með einangrun á milli. Kærendur þekki til hljóðvistar milli íbúða í fjölbýlishúsum og hafi talið að hljóðvist í sérbýli yrði á annan veg en sú hafi ekki orðið raunin. Telja verði ljóst að hönnun hússins, bygging þess og frágangur sé ekki í samræmi við reglugerðarákvæði. Leitað hafi verið skýringa og tillagna um úrlausnir hjá embætti byggingarfulltrúa, hönnuði, umsjónaraðila tæknilegrar útfærslu og byggingarstjóra án þess að formleg svör hafi fengist. Af þeim sökum sé umdeilt byggingarleyfi kært til úrskurðarnefndarinnar í þeim tilgangi að fá fram ábyrgð þeirra sem ábyrgir séu fyrir hönnun hússins, veitingu byggingarleyfis og byggingu þess.

Af hálfu Garðabæjar er gerð sú krafa að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni. Umrætt byggingarleyfi hafi verið samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd og staðfest af bæjarráði Álftaness í ágústmánuði árið 2007. Kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar skv. þágildandi skipulags- og byggingarlögum hafi verið einn mánuður og skv. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skuli stjórnsýslukæru ekki sinnt ef meira en ár sé liðið frá því að ákvörðun sé tilkynnt. Samkvæmt því sé kæra í máli þessu of seint fram komin. Kærendur hafi eignast umrætt húsnæði með kaupsamningi, dags. 14. desember 2011, eða löngu eftir að byggingarleyfi hússins hafi verið samþykkt og gefið út. Kæruefni máls þessa snúist um meintan ágalla á fasteigninni sem sé óviðkomandi afgreiðslu hins kærða byggingarleyfis. Kæruefnið heyri af þeim sökum ekki undir úrskurðarnefndina sem einnig leiði til frávísunar málsins.

Niðurstaða: Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sem í gildi voru til ársloka 2010, var frestur til að kæra stjórnvaldsákvarðanir stjórnsýslu sveitarfélaga einn mánuður frá því að kæranda var, eða mátti vera, kunnugt um hina kæranlegu ákvörðun. Sambærilegt ákvæði um kærufrest er nú að finna í 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Fyrir liggur að kærendur festu kaup á fasteigninni að Austurtúni 18 í lok árs 2011 og fluttu í húsnæðið í byrjun árs 2012. Þá þegar mátti þeim vera ljóst að byggingarleyfi fyrir húsinu hafi verið samþykkt og gefið út enda húsið þá fullbyggt. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hinn 1. nóvember 2013 eða hart nær tveimur árum eftir að kærendur festu kaup á eigninni og fluttu inn. Var hinn lögboðni kærufrestur löngu liðinn samkvæmt fyrrgreindum lagaákvæðum og ber því að vísa máli þessu frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

47/2014 Torfunefsbryggja

Með

Árið 2014, fimmtudaginn 21. ágúst, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, fyrir mál nr. 47/2014 með heimild í 3. mgr. 3. gr. 1. nr. 130/2011.

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. júní 2014, sem barst nefndinni 5. s.m., kærir N, Álfabyggð, Akureyri, þá ákvörðun Akureyrarkaupstaðar frá 6. maí 2014 að samþykkja deiliskipulag fyrir miðbæ Akureyrar. Deiliskipulagið var auglýst í B-deild Stjórnartíðinda 22. júlí s.á.

Verður að skilja kæruna svo að krafist sé ógildingar á þeim hluta hins kærða deiliskipulags sem við kemur því svæði sem Torfunefsbryggja er staðsett á.

Úrskurðarnefndinni bárust gögn í málinu frá Akureyrarbæ 23. og 30. júní 2014.

Málsatvik og rök: Kærandi er íbúi á Akureyri. Hinn 18. febrúar 2014 samþykkti bæjarstjórn Akureyrarbæjar að auglýsa nýtt deiliskipulag fyrir miðbæ Akureyrar. Samkvæmt deiliskipulagstillögunni var gert er ráð fyrir þremur austur-vestur ásum sem myndu liggja þvert á helstu umferðaræðar til að styrkja leiðir á milli miðbæjarins og Torfunefsbryggju. Koma átti fyrir nýjum safnstæðum á vegum Akureyrarbæjar á fyllingu við Torfunef, fyllingu austan Hofs, við Ráðhús, Hólabraut og Smáragötu. Að auki átti að samtvinna miðbæinn betur við hafnarsvæðið með byggingum fyrir almenning og skapa umgjörð um líf á svæðinu. Var miðað við að efla höfnina og Pollinn sem útivistarsvæði t.d. með lægi fyrir skemmtiferðaskip, aðstöðu fyrir smábáta, skútur og aðra skemmtibáta sem og brottfararstað fyrir skoðunarferðir á sjó. Að lokum var gert ráð fyrir nýjum byggingum á svæði Torfunefs til að skapa umgjörð endurbættrar hafnar.

Frestur til að skila inn athugasemdum var frá 21. febrúar til 6. apríl 2014. Alls bárust 22 athugasemdir, þ.á m. frá kæranda þar sem hann gerði athugasemd við þau áform bæjarins að afmá og eyða sögulegum menningarminjum Torfunefsbryggju. Var athugasemd kæranda svarað með bréfi skipulagsstjóra dags. 8. maí s.á. þess efnis að deiliskipulagstillagan gerði ekki ráð fyrir að afmá og eyða Torfunefsbryggju heldur væri þvert á móti gert ráð fyrir að hún yrði endurbyggð og lengd. Kærandi óskaði eftir rökstuðningi vegna greinds svars og var hann veittur með bréfi skipulagsstjóra, dags. 3. júní s.á, þar sem nánari grein var gerð fyrir deiliskipulagstillögunni hvað varðaði Torfunefsbryggju. Var áréttað að ekki væri um endanlega útfærslu á svæðinu að ræða og að fullt samráð yrði haft við Hafnasamlag Norðurlands og Minjastofnun Íslands í samræmi við minjalög þar sem elsti hluti bryggjunnar væri eldri en 100 ára.

Deiliskipulagstillagan var samþykkt af bæjarstjórn Akureyrarbæjar 6. maí 2014 og tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 22. júlí s.á.

Kærandi telur að áformað sé að taka bryggjusvæðið undir bílastæði auk þess sem gera eigi langan viðlegukant fyrir skemmtiferðaskip. Hafi það í för með sér að gera þurfi háa mannhelda girðingu til að uppfylla alþjóðareglur um hafnaröryggi. Sé ekki hægt að fallast á að um endurgerð mannvirkis, sem teljist til fornminja, sé að ræða. Virðist sem fara eigi á svig við almennan vilja bæjarbúa um að haldið verði í bryggjuna og sé einnig farið gegn landslögum þar sem bryggjan sé orðin meira en 100 ára og njóti því verndar skv. lögum um menningarminjar. Framkvæmdirnar muni því hafa í för með sér varanlega eyðileggingu á mannvirki sem hafi mikið sögulegt og menningarlegt gildi. Hljóti að þurfa að fara fram ítarleg úttekt og skráning á minjunum.

Af hálfu sveitarfélagsins er bent á að samkvæmt deiliskipulagstillögunni, nú samþykktu deiliskipulagi, sé gert ráð fyrir uppfyllingu á milli dælustöðva og bryggju til að hægt sé að koma fyrir bílastæðum og byggingarreitum fyrir aðstöðuhús sem muni tengjast ferðamannaiðnaði. Ekki sé gert ráð fyrir skemmtiferðaskipum við Torfunefsbryggju heldur minni bátum s.s. fyrir hvalaskoðun og útsýnissjóferðir. Þá sé áréttað að ekki sé um endanlega útfærslu á svæðinu að ræða. Framkvæmdarleyfi mun byggja á frekari hönnunargögnum sem unnin verði í fullu samráði við Hafnasamlag Norðurlands og Minjastofnun Íslands. Þótt gert sé ráð fyrir breytingum samkvæmt deiliskipulagi á umhverfi við Torfunefsbryggju muni staða og útlit bryggjunnar halda sér. Þá muni lenging bryggjunnar ekki hafa áhrif á eldri hluta Torfunefsbryggju. Sá skortur sem kærandi nefni varðandi samráð við opinberar stofnanir hafi farið fram í skipulagsferlinu og muni einnig fara fram m.a. við Minjastofnun Íslands áður en framkvæmdir hefjist.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttarins um aðild í kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Í kæru vísar kærandi til almenns vilja bæjarbúa sem og hættu á að menningararfleifð og sögu Akureyrar verði raskað og spillt. Eins og málið liggur fyrir úrskurðarnefndinni er hins vegar ekki ljóst með hvaða hætti hin kærða deiliskipulagsákvörðun, hvað Torfunefsbryggju varðar, snertir lögvarða hagsmuni kæranda þannig að skapi honum kæruaðild. Þá eiga undantekningartilvik nefndrar lagagreinar ekki við í málinu. Þar sem ekki þykir sýnt fram á kæruaðild í málinu verður því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

54/2013 Glammastaðir

Með

Árið 2014, föstudaginn 22. ágúst, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 54/2013, kæra á drætti á afgreiðslu Hvalfjarðarsveitar á umsókn Glammastaða ehf., dags. 18. mars 2013, um skiptingu á landi Glammastaða í Hvalfjarðarsveit.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til innanríkisráðuneytisins, dags. 11. júní 2013, er framsent var 12. s.m. til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála sem móttekið var 14. s.m., kæra Glammastaðir ehf., Rauðarárstíg 1, Reykjavík, drátt á afgreiðslu Hvalfjarðarsveitar á umsókn félagsins frá 18. mars 2013 um skiptingu á landi Glammastaða í Hvalfjarðarsveit.

Þess er krafist að lagt verði fyrir sveitarfélagið að taka nú þegar áðurgreinda umsókn til efnislegrar afgreiðslu.

Úrskurðarnefndinni bárust gögn málsins frá Hvalfjarðarsveit 15. júlí 2013, og viðbótargögn 23. desember s.á. og 23. ágúst 2014.

Málavextir: Hinn 19. febrúar 2013 var tekið fyrir í umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefnd Hvalfjarðarsveitar erindi kæranda þar sem sótt var um skiptingu lands úr jörðinni Glammastaðir. Hinn 18. mars s.á. var ný umsókn lögð fram af hálfu kæranda til Hvalfjarðarsveitar og var fyrra erindi kæranda afturkallað með bréfi, dags. 4. apríl s.á. Með bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa Hvalfjarðarsveitar, dags. 17. apríl 2013, var Félagi landeigenda í Glammastaðalandi gefinn kostur á að koma á framfæri sjónarmiðum sínum vegna umsóknar kæranda og lýsti lögmaður félagsins sjónarmiðum þess í bréfi, dags. 14. maí s.á. Á fundi umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefndar hinn 5. júlí s.á. var lagt til að fresta afgreiðslu á umsókn kæranda þar til fyrir lægi samþykki eigenda aðliggjandi lands. Er því lýst í minnisblaði sveitarfélagsins, dags. 26. ágúst s.á., að á fundi með skipulagsfulltrúa sveitarfélagsins 21. s.m. hafi eigandi jarðar aðliggjandi Glammastöðum lýst ákveðnum áhyggjum varðandi uppdrátt landspildu Glammastaða 2 og var niðurstaða fundarins skráð hvað varðar hnitpunkta, línur á milli hnitpunkta og texta uppdráttarins. Hinn 30. september 2013 átti kærandi fund með skipulagsfulltrúa og sveitarstjóra Hvalfjarðarsveitar og mun kærandi hafa gert grein fyrir því að hann ætlaði ekki að afla samþykkis umræddra aðila og óskaði þess jafnframt að málið yrði aftur tekið fyrir í umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefnd. Skipulagsfulltrúi sendi kæranda bréf, dags. 2. október 2013, þar sem því er lýst að sveitarfélagið ætli að koma til móts við kæranda og óska eftir samþykki eigenda aðliggjandi lands fyrir stofnun fasteignarinnar Glammastaða 2 í fasteignaskrá. Skipulagsfulltrúi ítrekaði við kæranda með bréfi, dags. 28. október s.á., að sveitarfélagið ætlaði að óska eftir samþykki eigenda aðliggjandi lands og var þess óskað að kærandi myndi senda lagfærðan uppdrátt svo hægt yrði að afla greinds samþykkis.

Málsrök kæranda: Kærandi gerir athugasemd við málshraða Hvalfjarðarsveitar við afgreiðslu á umsókn hans. Hafi óútskýrður dráttur verið á málinu af hálfu sveitarfélagsins og telji kærandi að sveitarfélagið hafi á ólögmætan hátt dregið að afgreiða erindið með tilvísanir í ótengd atriði. Máli sínu til stuðnings bendi kærandi á athugasemdir skipulags- og byggingarfulltrúa sveitarfélagsins við uppdrætti, en uppdráttum hafi verið breytt allt að sex sinnum að ósk fulltrúans. Þá hafi aðkoma Félags landeigenda í Glammastaðalandi og fulltrúa greindra nágrannajarða ekki verið þörf og málsástæður þeirra að auki verið tilhæfulausar. Almennar útskýringar á drætti á afgreiðslu Hvalfjarðarsveitar séu haldlausar.

Málsrök Hvalfjarðarsveitar: Af hálfu Hvalfjarðarsveitar er tekið fram að mál kæranda hafi tafist í upphafi vegna nýs erindis frá kæranda sem orðið hafi til þess að fyrra erindi var afturkallað og nýtt mál tekið til meðferðar. Eftir að leitað hafi verið eftir sjónarmiðum Félags landeigenda í Glammastaðalandi hafi málið verið tekið fyrir á fundi umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefndar Hvalfjarðarsveitar hinn 21. maí 2013. Í lok maímánaðar 2013 hafi skipulags- og byggingarfulltrúi Hvalfjarðarsveitar hætt störfum og mannabreytingar sem í kjölfarið hafi fylgt með tímabundnum ráðningum og ráðningu nýs byggingarfulltrúa tafið málið. Þá hafi sveitarfélaginu ekki borist gögn þau er beðið var um með bréfi til kæranda, dags. 28. október 2013.

Niðurstaða: Samkvæmt 4. mgr. 9. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 er unnt að kæra óhæfilegan drátt á afgreiðslu máls til þess stjórnvalds sem ákvörðun í málinu verður kærð til. Kæran í máli þessu lýtur að drætti á afgreiðslu Hvalfjarðarsveitar á umsókn Glammastaða ehf. um skiptingu á landi Glammastaða í Hvalfjarðarsveit, sbr. 48. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Er málinu því réttilega beint til úrskurðarnefndarinnar.

Þegar kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hinn 14. júní 2013 voru um þrír mánuðir liðnir frá því að umsókn kæranda barst Hvalfjarðarsveit. Af fyrirliggjandi gögnum verður ráðið að síðan þá hafi sveitarfélagið unnið að málinu þrátt fyrir tafir vegna mannabreytinga. Fyrir liggur að hinn 5. júlí 2013 hafi umhverfis-, skipulags og náttúruverndarnefnd lagt til að fresta afgreiðslu á umsókn kæranda þar til fyrir lægi samþykki eigenda aðliggjandi lands, að því hafi verið unnið og kærandi upplýstur þar um á fundi 30. september s.á. og með bréfi, dags. 2. október s.á. Var kæranda send beiðni um frekari gögn með bréfi, dags. 28. s.m.

Að mati úrskurðarnefndarinnar eru viðhlítandi skýringar á þeim drætti sem orðinn var á afgreiðslu umsóknar kæranda þegar kæra barst úrskurðarnefndinni. Frá þeim tíma og til loka október s.á. var málið í vinnslu og kærandi upplýstur þar um á fundum og í bréfum í samræmi við ákvæði 3. mgr. 9. gr. stjórnsýslulaga. Með bréfi, dags. 28. október 2013, óskaði skipulagsfulltrúi eftir lagfærðum uppdrætti frá kæranda og lítur úrskurðarnefndin svo á að með því hafi sveitarfélagið leitast við að uppfylla skyldur sínar samkvæmt rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga áður en ákvörðun yrði tekin í málinu. Verður að telja að kærandi hafi, með því að verða ekki við þeirri beiðni, að hluta til verið valdur að þeim töfum sem urðu á afgreiðslu málsins í framhaldinu.

Hins vegar leiðir það af málshraðareglunni að sveitarfélaginu ber að sjá til þess að máli sé eðlilega fram haldið og felst í því m.a. að gefa ekki lengri fresti en til þarf. Kæranda var ekki gefinn frestur til að skila umbeðnu gagni og liggur ekki fyrir að sveitarfélagið hafi ítrekað þá beiðni sína. Þá liggur fyrir að á fundi með fulltrúum sveitarfélagsins lýsti kærandi því yfir að hann myndi ekki afla samþykkis eigenda aðliggjandi lands og óskaði þess jafnframt að málið yrði tekið fyrir aftur af umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefnd. Verður að telja að í ljósi framangreinds hafi sveitarfélaginu verið skylt að gera reka að því með virkum hætti að ljúka gagnaöflun, eftir atvikum með því að leiðbeina kæranda um möguleg réttaráhrif þess að umbeðin gögn yrðu ekki látin í té fyrir tiltekinn tíma, og komast að því loknu að niðurstöðu í málinu á grundvelli fyrirliggjandi gagna. Verður ekki hjá því komist að telja að nú, tæpum tíu mánuðum frá því að kærandi var beðinn um gögn, sé dráttur á afgreiðslu málsins orðinn óhæfilegur, enda hefur ekkert gerst í málinu frá þeim tíma samkvæmt upplýsingum frá sveitarfélaginu. Er því lagt fyrir umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefnd og sveitarstjórn Hvalfjarðarsveitar að taka umsókn kæranda til efnislegrar afgreiðslu án ástæðulauss dráttar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Lagt er fyrir umhverfis-, skipulags- og náttúruverndarnefnd og sveitarstjórn Hvalfjarðarsveitar að taka umsókn kæranda frá 18. mars 2013 um skiptingu á landi Glammastaða í Hvalfjarðarsveit til efnislegrar afgreiðslu án ástæðulauss dráttar.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                  Þorsteinn Þorsteinsson

44/2014 Hafnarstétt Húsavík

Með

Árið 2014, föstudaginn 22. ágúst, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 44/2014, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Norðurþings frá 12. febrúar 2014 um að kæranda verði gert að fjarlægja smáhýsi af þaki húss að Hafnarstétt 7 á Húsavík og ákvörðun nefndarinnar frá 19. mars s.á. að hafna endurnýjun stöðuleyfis fyrir öðrum húsum en miðasöluhúsi á vegum kæranda á sama stað.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 21. maí 2014, sem barst nefndinni 22. s.m., kærir Málflutningsstofa Reykjavíkur f.h. Gentle Giants-Hvalaferðir ehf. ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Norðurþings frá 12. febrúar 2014 um að kæranda verði gert að fjarlægja smáhýsi af þaki húss að Hafnarstétt 7 á Húsavík og ákvörðun nefndarinnar frá 19. mars s.á. að hafna endurnýjun stöðuleyfis fyrir öðrum húsum en miðasöluhúsi á vegum kæranda á sama stað.

Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi. Þá er þess krafist að réttaráhrifum hinna kærðu ákvarðana um að fjarlægja skuli smáhýsi og hús á vegum kæranda á þaki Hafnarstéttar 7 verði frestað á meðan málið sé til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Verður málið nú tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til nefndrar kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Norðurþingi hinn 6. og 30. júní 2014.

Málavextir: Kærandi hefur frá árinu 2003 rekið ferðaþjónustufyrirtæki á Húsavík og hefur m.a. rekið veitinga- og minjagripasölu á þaki húss að Hafnarstétt 7. Hefur starfsemin verið í tveimur smáhýsum í skjóli tímabundinna rekstrar- og stöðuleyfa frá 1. maí til 31. september ár hvert. Á árunum 2010 og 2011 voru gerðar breytingar á aðstöðunni á þaki nefnds húss. Fékk kærandi stöðuleyfi fyrir þriðja smáhýsinu og palli en jafnframt var reist tengibygging milli smáhýsanna sem fyrir voru. Var aðstaðan nýtt undir veitingarekstur. Á árinu 2012 óskaði kærandi eftir því að fá áframhaldandi stöðuleyfi fyrir þeim mannvirkjum er tengdust nefndum rekstri ásamt stöðuleyfi fyrir fyrrgreindri tengibyggingu og var stöðuleyfi veitt til loka október 2012. Hinn 18. september 2012 var samþykkt deiliskipulag fyrir svæði sem tekur m.a. til fasteignarinnar að Hafnarstétt 7 og tók það gildi 5. desember s.á.

Að beiðni kæranda var stöðuleyfi fyrir áðurgreindum mannvirkjum framlengt til loka október 2013 og hinn 11. febrúar 2014 sótti kærandi aftur um endurnýjun stöðuleyfis vegna umræddra mannvirkja. Skipulags- og byggingarnefnd ákvað hins vegar á fundi 12. s.m. að fela byggingarfulltrúa að hlutast til um að smáhýsi á þaki Hafnarstéttar 7 yrðu fjarlægð fyrir 1. júní 2014 þar sem stöðuleyfi þeirra væru útrunnin og þau væru ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag. Bæjarstjórn samþykkti þá afgreiðslu hinn 18. febrúar 2014. Umsókn kæranda var síðan tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar 19. mars s.á. þar sem henni var hafnað að öðru leyti en því að stöðuleyfi var veitt fyrir húsi því sem notað var sem miðasöluhús. Jafnframt var ítrekað að önnur hús á þakinu samræmdust ekki gildandi deiliskipulagi og skyldu því víkja. Sú afgreiðsla var staðfest í bæjarstjórn 25. s.m. Með tölvupósti óskaði kærandi eftir heimild fyrir áframhaldandi starfsemi veitingastaðarins Pallsins í þeirri mynd er verið hefði undanfarin ár en nefndin ítrekaði höfnun sína um áframhaldandi stöðuleyfi á fundi 23. apríl 2014 með skírskotun til fyrri ákvörðunar í málinu. Staðfesti bæjarstjórn þá ákvörðun 29. s.m.

Málsrök kæranda: Kærandi vísar til þess að hin kærða ákvörðun sé reist á ólögmætum grundvelli þar sem stöðuleyfi sé undantekning frá gildandi deiliskipulagi. Það að höfnunin sé rökstudd með því að torgsöluhúsin samræmist ekki breyttu deiliskipulagi fari á skjön við eðli og tilgang stöðuleyfa. Þá séu þau rök haldlaus að torgsöluhúsin samræmist ekki skilyrðum byggingarreglugerðar nr. 112/2012 enda sé ekki gerð krafa um að viðkomandi lausafjármunir uppfylli skilyrði byggingarreglugerðar um atvinnuhúsnæði skv. gr. 2.6.1. í reglugerðinni. Hafi byggingar- og skipulagsnefnd Norðurþings því byggt ákvörðun sína á ólögmætum skilyrðum sem ekki verði leidd af ákvæðum byggingareglugerðar. Í gildandi deiliskipulagi sé heimilað að bæta einni hæð við húsið að Hafnarstétt 7 og fari því tilvist umræddra lausafjármuna ekki í bága við skipulagið og hafi eðli og tilgangur torgsöluhúsanna ekki breyst með samtengingu þeirra.

Telji kærandi sig hafa átt réttmætar væntingar um veitingu áframhaldandi leyfis þar sem honum hafi upphaflega verið veitt ótímabundið stöðuleyfi fyrir torgsöluhúsunum á árinu 2004 og hafi það aldrei verið afturkallað. Auk þess hafi skipulags- og byggingarnefnd samþykkt rekstarleyfi tengd húsunum til ársins 2016.

Kæranda hafi ekki verið veittur kostur á að koma afstöðu sinni á framfæri, skila inn frekari gögnum eða kynna sér fyrirliggjandi gögn áður en hin kærða ákvörðun var tekin og ekki hafi farið fram viðhlítandi könnun á torgsöluhúsunum. Við ákvarðanatökuna hafi því hvorki verið gætt að andmælarétti kæranda né rannsóknarreglu stjórnsýsluréttar. Að auki hafi rökstuðningur sveitarfélagins verið ómálefnalegur og óljóst hvaða gögn hafi legið til grundvallar eða vægi þeirra við ákvarðanatökuna. Þá hafi ekki verið gætt meðalhófs og jafnræðis þar sem samkeppnisaðilum kæranda hafi verið veitt stöðuleyfi fyrir sínum lausafjármunum og hefði mátt veita kæranda leyfi fyrir minni húsum í stað þess að synja honum alfarið um leyfi og kippa fótum undan rekstri hans.

Málsrök Norðurþings: Af hálfu sveitarfélagsins er vísað til þess að umþrætt torgsöluhús ásamt tengibyggingu fullnægi ekki byggingarreglum auk þess sem engin heimild sé fyrir þeim í deiliskipulagi. Báðar ástæðurnar nægi til að kæranda verði gert að fjarlægja mannvirkin.

Deiliskipulag svæðisins frá árinu 2012 hafi verið unnið í samræmi við þær fyrirætlanir kæranda að flytja rekstur sinn að Hafnarstétt 5, en kærandi hafi keypt þá lóð af sveitarfélaginu með skuldbindingu um að ljúka við byggingu nýrra húsa undir rekstur sinn á lóðinni fyrir 31. maí 2011. Hafi því ekki verið gert ráð fyrir hinum umþrættu torgsöluhúsum á þaki Hafnarstéttar 7 við gerð fyrrgreinds skipulags sem ekki hafi sætt andmælum kæranda við kynningu og samþykkt þess. Í deiliskipulagi segi að byggingarmagn megi ekki fara fram yfir 45 m2 að flatarmáli og 3,5 m hæð. Kærandi sé nú þegar búinn að fá leyfi fyrir ríflega 45 m2 torgsöluhúsi sem framlengt hafi verið 19. mars 2014 og hafi sveitarfélagið því ekki heimild til frekari veitingu stöðuleyfa þar sem framangreint torgsöluhús fylli heimild deiliskipulagsins.

Tengibygging milli torgsöluhúsanna hafi verið byggð í leyfisleysi og uppfylli hún ekki undanþáguákvæði g-liðar gr. 2.3.5. byggingarreglugerðar. Torgsöluhúsin ásamt tengibyggingu þeirra sé varanlega skeytt við húsið en að auki séu þau búin raf-, vatns- og fráveitulögnum. Af þeim sökum sé um byggingarleyfisskylda byggingu að ræða.

Kærandi hafi ekki fengið útgefið ótímabundið stöðuleyfi enda ekki gert ráð fyrir slíku leyfi í lögum eða reglugerðum og eldri undanþágur sem kunni að hafa verið veittar geti ekki vikið til hliðar ákvæðum deiliskipulags eftir gildistöku þess. Þá hljóti réttmætar væntingar kæranda að ráðast af gildandi deiliskipulagi. Hvað rekstrarleyfi til handa kæranda varði sé það mat sveitarfélagsins að það komi málinu ekki við enda gefið út fyrir gildistöku hins nýja deiliskipulags.

Málsmeðferð umdeildrar ákvörðunar hafi verið lögum samkvæmt. Fyrir liggi í gögnum málsins að kærandi hafi óskað eftir afgreiðslu þess samdægurs og hann hafi áður komið fram sínum sjónarmiðum. Öflun gagna hafi verið fullnægjandi og hafi m.a. verið farið á vettvang þegar veitt hafi verið stöðuleyfi árið 2012. Kæranda hafi verið veitt verulegt svigrúm til þess að fjarlægja lausafjármuni sína og ef eitthvað sé hafi hann notið tilhliðrunar umfram aðra aðila í veitingarekstri á sama svæði.

Niðurstaða: Í málinu liggur fyrir að hinar kærðu stjórnvaldsákvarðanir voru teknar 12. febrúar og 19. mars 2014. Verður að líta svo á að erindi kæranda, sem hann lagði fyrir skipulags- og byggingarnefnd Norðurþings hinn 23. apríl s.á., sé beiðni um endurupptöku þeirra ákvarðana. Ekki liggur fyrir að kæranda hafi verðið leiðbeint um kæruleiðir og kærufrest vegna greindra ákvarðana svo sem bar að gera skv. 2. tl. 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Verða umdeildar ákvarðanir skipulags- og byggingarnefndar frá 12. febrúar og 19. mars 2014 því teknar til efnislegrar meðferðar með vísan til 1. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga þar sem afsakanlegt þykir í ljósi atvika að kæra hafi borist að liðnum þeim kærufresti sem tiltekinn er í 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Stjórnvaldsákvarðanir samkvæmt lögum nr. 160/2010 um mannvirki og reglugerðum settum með stoð í þeim sæta kæru til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, sbr. 59. gr. laganna, svo sem henni var breytt með 30. gr. laga nr. 131/2011. Einskorðast valdheimildir úrskurðarnefndarinnar við endurskoðun á lögmæti þeirra ákvarðana er undir hana eru bornar. Af þessum sökum tekur nefndin aðeins til úrlausnar kröfu kæranda um ógildingu hinna kærðu ákvarðana, en telur það falla utan valdheimilda sinna að taka nýja ákvörðun verði hinni kærðu ákvörðun hnekkt.

Á þaki Hafnarstéttar 7 hefur verið starfrækt ferðaþjónusta á vegum kæranda og hefur sú starfsemi farið fram í þremur torgsöluhúsum, þ.e. miðasöluhúsi og tveimur tengdum torgsöluhúsum sem notuð hafa verið undir veitingarekstur. Einnig hefur kærandi verið með pall og veislutjald á sama svæði í tengslum við reksturinn. Hefur starfsemin verið rekin í skjóli stöðu- og rekstrarleyfa. Í máli þessu er deilt um lögmæti þeirra ákvarðana að synja um endurnýjun stöðuleyfis fyrir tilteknum húsum/smáhýsum er tengjast rekstri kæranda sem og að honum verði gert að fjarlægja þau. Er deilt um gildi upphaflegra stöðuleyfa, hvort það samrýmist nýju deiliskipulagi að veita áframhaldandi stöðuleyfi og af hálfu sveitarfélagsins er því haldið fram að að tiltekin torgsöluhús séu byggingarleyfisskyld eftir breytingar sem áttu sér stað á árunum 2010 og 2011.

Samkvæmt 9. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki er óheimilt að reisa mannvirki nema með fengnu leyfi viðkomandi byggingarfulltrúa. Á því eru þó undantekningar sem nánar eru útlistaðar í gr. 2.3.5. byggingarreglugerðar nr. 112/2012. Þá er í gr. 2.6.1. reglugerðarinnar kveðið á um veitingu stöðuleyfis en þar segir að ef lausafjármunum sé ætlað að standa í lengri tíma en tvo mánuði utan svæða þar sem sérstaklega sé gert ráð fyrir geymslu slíkra lausafjármuna skuli sækja um stöðuleyfi til leyfisveitanda. Er slíkt leyfi gefið út að hámarki til 12 mánaða nema ákvæði skipulags mæli fyrir um annað. Loks er kveðið á um heimild leyfisveitanda til að fjarlægja lausafjármuni án stöðuleyfis í gr. 2.6.2. reglugerðarinnar.

Af gögnum málsins verður ráðið að misbrestur hefur verið á því hvort eða hvaða gildistími var tilgreindur í stöðuleyfum þeim er veitt hafa verið kæranda í gegnum tíðina. Upprunalegt stöðuleyfi virðist hafa verið veitt kæranda á árinu 2004 án þess að gildistími þess væri tiltekinn. Á þeim tíma giltu ákvæði byggingarreglugerðar nr. 441/1998 og var tekið fram í gr. 4.41 að stöðuleyfi gæti gilt mest eitt ár í senn. Ber gr. 2.6.1. í núgildandi byggingarreglugerð nr. 112/2012 einnig með sér að slík leyfi séu tímabundin eins og áður er rakið. Er því ekki hægt að fallast á þau sjónarmið kæranda að upphaflega hafi ótímabundið stöðuleyfi verið gefið út enda standa nefnd reglugerðarákvæði því í vegi. Það voru því engin gild stöðuleyfi til staðar fyrir smáhýsum kæranda á þaki Hafnarstéttar 7 þegar þau komu til umfjöllunar hjá skipulags- og byggingarnefnd Norðurþings 12. febrúar 2014. Var sú ákvörðun nefndarinnar að smáhýsin skyldu fjarlægð því byggð á réttum forsendum að þessu leyti.

Sveitarstjórn ber ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags og eru í því teknar ákvarðanir um lóðir, lóðanotkun, byggingarreiti, byggðamynstur, þ.m.t. nýtingarhlutfall, útlit mannvirkja og form eftir því sem við á, sbr. 1. mgr. 37. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Enga nauðsyn krefur til þess að fjalla um stöðuleyfi í deiliskipulagi. Hins vegar verður að telja að sveitarfélagi sé það heimilt í skjóli valdheimilda sinna, og í ljósi orðalags framangreindra lagaákvæða, að takmarka veitingu stöðuleyfa á ákveðnum svæðum. Enda er beinlínis gert ráð fyrir því að ákvæði skipulags geti tekið til stöðuleyfa, sbr. orðalag gr. 2.6.1. í byggingarreglugerð. Í gildi er deiliskipulag miðhafnarsvæðis Húsavíkur sem samþykkt var 18. september 2012 og tók gildi 5. desember s.á. Samkvæmt deiliskipulaginu er heimild fyrir veitingu stöðuleyfis fyrir tveimur torgsöluhúsum af tiltekinni stærð á þaki húsa að Hafnarstétt 7 og 11. Þá er veitt heimild fyrir hækkun núverandi húss á lóðinni Hafnarstétt 7 um eina hæð. Samþykkt deiliskipulag er bindandi skv. gr. 4.7.1. skipulagsreglugerðar nr. 90/2013. Getur sveitarfélagið því ekki farið út fyrir þær heimildir sem þar er kveðið á um. Var sú ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Norðurþings 12. febrúar 2014 að smáhýsin skyldu fjarlægð því einnig byggð á réttum forsendum að þessu leyti. Með sömu rökum verður að fallast á þau sjónarmið sveitarfélagsins að ekki sé heimilt að veita frekari stöðuleyfi en gert var með ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar 19. mars 2014 á þessu tiltekna svæði.

Þá verður hvorki séð af gögnum málsins að hinar kærðu ákvarðanir hafi byggt á ófullnægjandi eða röngum upplýsingum né að atvik hafi breyst svo að skilyrðum 24. gr. stjórnsýslulaga um endurupptöku málsins væri fullnægt þegar erindi kæranda sama efnis var hafnað af skipulags- og byggingarnefnd Norðurþings 23. apríl 2014.

Loks verður ekki annað séð en að málsmeðferðarreglum stjórnsýsluréttar hafi verið fylgt. Þannig átti kærandi kost á að skila inn athugasemdum er hið nýja deiliskipulag var í vinnslu og meðalhófs gætt gagnvart honum með veitingu stöðuleyfa. Þá liggur það fyrir í gögnum málsins að byggingar- og skipulagsnefnd hafi kannað aðstæður á vettvangi á árinu 2012 og öflun gagna því verið fullnægjandi sem og að jafnræðis hafi verið gætt með því að samkeppnisaðila kæranda hafi verið gert að fjarlægja miðasöluhús sem eins var ástatt um og smáhýsi kæranda.

Með hliðsjón af öllu framangreindu er hafnað kröfu kæranda um ógildingu á hinum kærðu ákvörðunum og hefur þá ekki þýðingu að fjalla um mögulega byggingarleyfisskyldu svo sem haldið hefur verið fram af hálfu sveitarfélagsins.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Norðurþings frá 12. febrúar 2014 um að kæranda verði gert að fjarlægja smáhýsi af þaki húss að Hafnarstétt 7 á Húsavík og ákvörðun nefndarinnar frá 19. mars s.á. að hafna endurnýjun stöðuleyfis fyrir öðrum húsum en miðasöluhúsi á vegum kæranda á sama stað.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                  Þorsteinn Þorsteinsson

 

51/2013 Laugarnesvegur

Með

Árið 2014, fimmtudaginn 14. ágúst, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, fyrir mál nr. 51/2013 með heimild í 3. mgr. 3. gr. 1. nr. 130/2011

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 23. maí 2013, sem móttekið var á skrifstofu nefndarinnar 27. s.m., kæra S og I, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 9. apríl 2013 um að synja umsókn um leyfi til að breyta áður samþykktum teikningum vegna hússins á lóð nr. 47 við Laugarnesveg, Reykjavík. 

Verður að skilja kröfugerð kærenda svo að krafist sé ógildingar á hinni kærðu ákvörðun.

Úrskurðarnefndinni bárust gögn í málinu frá Reykjavíkurborg 20. ágúst 2013 og 11. ágúst 2014.

Málsatvik og rök: Kærendur eru eigendur fasteignarinnar að Laugarnesvegi 47 og lögðu þau hinn 26. febrúar 2013 fram umsókn um byggingarleyfi til byggingarfulltrúa Reykjavíkurborgar. Með umsókninni var óskað eftir að breyta áður samþykktum teikningum fyrir nefnda fasteign en greindar teikningar voru samþykktar af byggingarfulltrúa 23. október 2012. Hinar umsóttu breytingar fólu í sér að stækka húsið með því að bæta við kaldri geymslu undir anddyri, innrétta gufubað og sturtu í hluta bílageymslu, breyta glugga og hurð, setja vængjahurð á bílageymslu og breyta stiga í húsinu úr steyptum í timburstiga. Erindinu var vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa sem skilaði neikvæðri umsögn 2. apríl 2013 þar sem breytingarnar samrýmdust ekki deiliskipulagi. Vísað var til þess að nýtingarhlutfall yrði meira en deiliskipulag gerði ráð fyrir og þess að það væri ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag að breyta hluta bílskúrs í gufubað. Var umsókn kærenda tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 9. s.m. og synjað með vísan til greindrar umsagnar. Tilkynning um synjun umsóknarinnar var send kærendum með bréfi, dags. 11. apríl 2013.

Kærendur vísa til þess að búið sé að gefa leyfi til þess að bæta einni hæð ofan á húsið og að með þeirri stækkun fari nýtingarhlutfall úr 0,43 í 0,64. Stækkun húss með kaldri geymslu undir útitröppum og anddyri myndi auka heildarnýtingu í 0,67. Umþrætt geymsla stækki ekki grunnflöt hússins á lóðinni heldur sé aðeins verið að fylla upp í rými. Breytingarnar séu óverulegar.

Af hálfu sveitarfélagsins er á það bent að í skilmálum deiliskipulagsins, fyrir það svæði sem umrædd fasteign er staðsett á, sé heimilt að byggja eina hæð ofan á einnar hæðar hús. Einnig komi fram í deiliskipulaginu að viðmiðunarnýtingarhlutfall á einbýlishúsum í hverfinu sé 0,2-0,4. Þó sé heimilt að víkja frá viðmiðunarnýtingar-hlutfalli vegna bílskúra, hækkana húsa, þakhækkana, kvista og viðbygginga sem auki brúttóflatarmál fasteignar. Byggingarfulltrúi hafi samþykkt umsókn um hækkun hússins við Laugarnesveg 47 um eina hæð hinn 23. október 2012 enda hafi slíkt verið í samræmi við gildandi deiliskipulag. Við það hafi nýtingarhlutfall aukist úr 0,43 í 0,64 og sé heildarnýtingarhlutfall því komið vel yfir það hlutfall sem gert sé ráð fyrir í deiliskipulagi. Ekki sé fallist á þau rök kærenda að verið sé að fylla upp í rými. Umrædd stækkun myndi auka brúttóflatarmál byggingarinnar en hins vegar sé ljóst að engin aukning myndi verða á nýtanlegu brúttóflatarmáli fasteignarinnar ef fyllt yrði upp í rýmið. Sé því litið svo á að lóðin sé nú þegar fullnýtt og að teknu tilliti til þróunar á svæðinu séu ekki forsendur fyrir því að leyfa hærra nýtingarhlutfall.

Niðurstaða: Kærufrestur til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála er einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt um eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina sbr. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011. Umsókn kæranda var synjað á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa þann 9. apríl 2013 og tilkynnt kærendum með bréfi dags. 11. s.m. Kæra barst úrskurðarnefndinni hins vegar ekki fyrr en 27. maí s.á. eða rúmum einum og hálfum mánuði eftir að tilkynnt var um ákvörðun byggingarfulltrúa. Kæran er því of seint fram komin og verður henni vísað frá nefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir