Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

101/2016 Vogabraut í Vogum

Með
Árið 2016, föstudaginn 14. október kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 101/2016, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Voga frá 24. maí 2016 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir iðnaðarsvæði við Vogabraut.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 15. júlí 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra S, Ó, S, H og Reykjaprent ehf., Síðumúla 14, Reykjavík, ákvörðun sveitarstjórnar Voga frá 24. maí 2016 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir iðnaðarsvæði við Vogabraut, Vogum. Jafnframt fara þau fram á að réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar verði frestað til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.

Með bréfi, dags. 12. september 2016, er barst úrskurðarnefndinni sama dag, kæra fyrrgreindir kærendur auk Mótel-Best ehf., Stapavegi 7, Vogum, ákvörðun byggingarfulltrúa Sveitarfélagsins Voga frá 19. ágúst 2016 um að veita byggingarleyfi fyrir súrefnis- og köfnunarefnisverksmiðju á lóðinni Heiðarholti 5 og stöðuleyfi fyrir 10-12 tuttugu feta gámum á lóðinni Heiðarholti 3. Jafnframt kæra þau samþykktir bæjarráðs hinn 18. ágúst s.á. og bæjarstjórnar 31. s.m. vegna umsókna um framangreind leyfi. Er gerð krafa um að framkvæmdir samkvæmt hinum kærðu ákvörðunum verði stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Verður það mál, sem er nr. 120/2016, sameinað máli þessu.

Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um frestun réttaráhrifa eða stöðvun framkvæmda.

Gögn málsins bárust frá Sveitarfélaginu Vogum 26. júlí og 20. september 2016.

Málavextir: Hinn 22. september 2015 sendi leyfishafi erindi til Sveitarfélagsins Voga og óskaði eftir umsögn um fyrirhugaða framkvæmd og starfsemi hans í sveitarfélaginu. Í kjölfar þess hófst vinna við að undirbúa deiliskipulagsbreytingu fyrir iðnaðarsvæðið við Vogabraut, sem auglýst var til kynningar 21. desember s.á. til 1. febrúar 2016. Sú lóð sem upphaflega átti að úthluta umsækjanda er í sameign kærenda, sveitarfélagsins og fleiri aðila. Sveitarfélagið hóf viðræður við landeigendur um kaup á lóðinni en aðilar náðu ekki saman um verð. Var því ákveðið að úthluta umsækjanda annarri lóð á svæðinu sem var í eigu sveitarfélagsins. Hinn 15. mars 2016 var lögð fram á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar sveitarfélagsins ný tillaga að breytingu á deiliskipulagi iðnaðarsvæðisins við Vogabraut þar sem gert var ráð fyrir fyrirhugaðri starfsemi á annarri lóð. Samþykkt var að tillagan yrði kynnt í samræmi við 4. mgr. 40. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og í kjölfarið auglýst í samræmi við 1. mgr. 41. gr. sömu laga. Að lokinni kynningu tók nefndin breytingartillöguna fyrir 23. maí 2016 og var lögð fram umsögn um þær athugasemdir sem borist höfðu á kynningartíma, m.a. frá kærendum. Bæjarstjórn samþykkti deiliskipulagstillöguna 24. maí 2016 og tók hún gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 15. júní s.á. Hinn 19. ágúst 2016 samþykkti byggingarfulltrúi umsókn um byggingu verksmiðju leyfishafa og stöðuleyfi fyrir gáma vegna starfsemi verktaka. Sama dag gaf byggingarfulltrúi út leyfi til jarðvegsframkvæmda á umræddri lóð.

Málsrök kærenda: Af hálfu kærenda er vísað til þess að þeir séu meðal eigenda að flestum lóðum á hinu skipulagða iðnaðarsvæði. Einnig séu þeir meðal eigenda Heiðarlands Vogajarða, sem liggi að iðnaðarsvæðinu. Við gerð deiliskipulagsins hafi ekki verið gætt ákvæða 12. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sem mæli fyrir um að við gerð skipulagsáætlana skuli gera grein fyrir áhrifum áætlunar og einstakra stefnumiða hennar á umhverfið, m.a. með samanburði á milli þeirra kosta sem komi til greina. Vegna sjónrænna áhrifa og hættu af heimilaðri starfsemi hefði verið eðlilegra að ætla verksmiðjunni stað í Flekkuvík fremur en í þéttbýliskjarna sveitarfélagsins.

Umhverfismat deiliskipulagsins uppfylli ekki lagakröfur um gerð slíks mats. Við gerð deiliskipulags skuli meta líkleg áhrif af fyrirhuguðum framkvæmdum og starfsemi á aðliggjandi svæði og einstaka þætti áætlunarinnar sjálfrar, sbr. 1. mgr. gr. 5.4.1. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Aðeins hafi verið stuttlega vikið að sjónrænum áhrifum fyrirhugaðra framkvæmda í greinargerð skipulagsins. Þá sé í 2. mgr. gr. 5.4.1. reglugerðarinnar m.a. mælt fyrir um það að áætluð skuli áhrif af umfangsmiklum mannvirkjum. Það hafi ekki verið gert. Í sömu málsgrein sé einnig tekið fram að mat skuli lagt á það hvort hætta geti verið á stórslysi. Þetta hafi ekki verið gert, þrátt fyrir að fyrir liggi að starfsemi verksmiðjunnar falli undir reglugerð nr. 160/2007 um varnir gegn hættu á stórslysum af völdum hættulegra efna. Látið hafi verið við það sitja við lokaafgreiðslu skipulagsins að bæta því við skilmála vegna starfsemi innan lóðar við Heiðarholt 5 að áætlun verði gerð um fyrirhugaða starfsemi. Hins vegar sé í skipulaginu ekkert fjallað um ráðstafanir vegna hættu á stórslysi á iðnaðarsvæðinu. Við deiliskipulagsgerð séu settir skilmálar um að hljóðstig verði í samræmi við reglugerð nr. 724/2008 um hávaða. Hins vegar hafi komið í ljós að sveitarfélagið hafi gert samkomulag við framkvæmdaraðila í miðju skipulagsferlinu þar sem fyrirtækinu hafi verið veitt undanþága frá hljóðvistarreglum hvað varði íbúðarsvæði ÍB 3-2.

Deiliskipulagsbreytingin breyti eðli deiliskipulags svæðisins og eyðileggi innra samræmi þess með nærri 30 m hárri mjög frekri byggingu. Samkvæmt ákvæðum gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð beri sveitarfélagi við gerð deiliskipulags að hafa samráð við hagsmunaaðila, þ. á m. landeigendur, sem og eiganda lands sem liggi að landa- og lóðamörkum þess svæðis sem skipulagið taki til. Við gerð deiliskipulagstillögu og fyrir auglýsingu hennar hafi ekkert samráð verið haft við kærendur sem eigendur að hinu skipulagða svæði en þeir séu einnig eigendur aðliggjandi lands.

Kærendur vekji einnig athygli á þeim formgalla að bæjarstjórn Voga hafi talið samþykkt sína um deiliskipulagsbreytingu frá 24. febrúar 2016 vera lögformlegt skipulag og hafi lagt fram tillöguna, sem samþykkt hafi verið 24. maí s.á., sem breytingu á því skipulagi. Ósamræmi sé milli deiliskipulags og aðalskipulags og gríðarleg sjónmengun verði af hinni fyrirhugðu verksmiðju, þar sem henni sé ætlað að rísa upp úr flatlendu hrauni, og skeri hún sig algerlega úr í landslagi. Ranghermt sé í auglýsingu um gildistöku deiliskipulagsins, sem birst hafi í B-deild Stjórnartíðinda 15. júní 2016, að hámarkshæð iðnaðarhúsnæðis á lóð við Heiðarholt 5 sé aukin úr 13 m í 27 m, auk 2,5 m vegna létts búnaðar. Rétt sé að hæðin sé aukin úr 8 m í fyrrnefnda hæð.

Breytingar hafi verið gerðar á deiliskipulagstillögunni eftir auglýsingu hennar. Í hinni auglýstu tillögu hafi ekki verið vikið að því að fyrirhuguð starfsemi hefði í för með sér stórslysahættu. Í hinu samþykkta deiliskipulagi sé þessarar hættu getið. Í umhverfismatskafla skipulagstillögunnar sé tekið fram að skipulagsbreytingin feli ekki í sér umhverfismatsskylda framkvæmd. Í hinu samþykkta deiliskipulagi sé bætt um betur og tekið fram að Skipulagsstofnun hafi með tölvupósti staðfest að fyrirhuguð starfsemi falli ekki undir ákvæði laga nr. 106/2006 um mat á umhverfisáhrifum áætlana, en að gera þurfi grein fyrir breytingum á deiliskipulagi skv. 12. gr. skipulagslaga.

Hvað varði byggingarleyfið telji kærendur að sú deiliskipulagsbreyting sem það eigi stoð í sé ógildanleg. Þannig hafi sveitarfélaginu borið skylda til að ganga úr skugga um það hvort fyrirhuguð framkvæmd væri háð mati á umhverfisáhrifum, en ekki liggi fyrir nein ákvörðun Skipulagsstofnunar um það álitaefni. Þá hafi umsókn um byggingarleyfi hvorki verið í samræmi við lög um mannvirki nr. 160/2010 né byggingarreglugerð nr. 112/2012 og ekki hafi verið farið eftir ákvæðum hins vefengda deiliskipulags. Loks telji kærendur að byggingarfulltrúi hafi verið vanhæfur til að gefa út byggingarleyfi í þessu máli. Hann sé í hlutastarfi hjá fyrirtækinu sem gert hafi uppdrættina sem fylgdu umsókninni og hafi því hagsmuna að gæta af málinu.

Málsrök sveitarfélagsins Voga: Vísað er til þess að deiliskipulag iðnaðarsvæðisins við Vogabraut sé að stofni til frá árinu 2001, eins og fram komi í hinni kærðu breytingu. Í kafla 1.0 segi m.a. um landnotkun svæðisins að það sé ætlað fyrir stærri og grófari iðnaðarstarfsemi en á iðnaðarsvæðinu við Iðndal sem sé í uppbyggingu. Í Aðalskipulagi Sveitarfélagsins Voga 2008-2028 sé um iðnaðarsvæði vísað til skilgreiningar gr. 4.7.1. í skipulagsreglugerð, en þar komi fram að á iðnaðarsvæðum sé gert ráð fyrir umfangsmikilli iðnaðarstarfsemi eða starfsemi sem sé talin geta haft mengun í för með sér. Fyrirhuguð starfsemi samræmist því landnotkun deili- og aðalskipulags. Afmörkun byggingarreita, lóða og skilmálar deiliskipulagsins taki mið af greindri landnotkun og séu skilmálarnir sveigjanlegir, enda erfitt að sjá nákvæmlega fyrir þarfir slíkrar starfsemi, sem iðulega geti kallað á sérlausnir hvað ýmsa þætti varði. Í samræmi við þetta hafi skipulaginu verið breytt þrisvar, þ.e. 2007, 2009 og 2010, auk hinnar kærðu breytingar.

Í aðalskipulagi komi fram að iðnaðarsvæðið norðan Vogabrautar hafi verið deiliskipulagt fyrir iðnaðarsvæði og að ekki sé gert ráð fyrir þróun iðnaðarsvæða í þéttbýlinu í Vogum nema á áðurnefndu afmörkuðu svæði norðan Vogabrautar. Þar komi og fram að á iðnaðarsvæðinu í Flekkuvík geti rúmast stóriðja eða starfsemi stórfyrirtækja, sem þarfnist stórskipahafnar. Sú starfsemi sem hér um ræði teljist ekki vera stóriðja og þarfnist ekki stórskipahafnar og falli því ekki að skilgreiningu aðalskipulagsins fyrir slíka starfsemi. Þá sé uppbygging iðnaðarsvæðisins norðan Vogabrautar þegar hafin með uppbyggingu eins húss og gatnagerð að hluta. Svæðið sé þegar deiliskipulagt auk þess sem það liggi nálægt þéttbýlinu og þar með allri þjónustu, veitum og samgöngum. Landsvæðið við Flekkuvík hafi ekki verið deiliskipulagt og þar séu engir innviðir, s.s. veitur. Þá sé það land í eigu ríkissjóðs og ekkert liggi fyrir um hvernig ríkissjóður vilji nýta það. Samningar milli sveitarfélagsins og ríkisins þar að lútandi og um skipulag svæðisins hafi ekki tekist þrátt fyrir tilraunir til þess.

Með vísan til framangreinds hafi umsókn leyfishafa fallið að gildandi skipulagi. Í raun hafi eingöngu verið um að ræða breytingar á byggingarskilmálum, einkum hvað varði hæð húss, og því hafi ekki verið nauðsynlegt að gera ítarlegar grein fyrir áhrifum breytingarinnar eða stefnumiðum en gert hafi verið eða bera með ítarlegum hætti saman þá kosti sem uppi hafi verið.

Því sé mótmælt að mat á umhverfisáhrifum breytingarinnar sé ekki fullnægjandi. Áréttað sé að um sé að ræða breytingu á deiliskipulagi einnar lóðar á þegar skipulögðu iðnaðarsvæði í samræmi við aðalskipulag og stefnu þess. Á svæðinu sé þegar gert ráð fyrir að mögulegt sé að byggja upp verulega iðnaðarstarfsemi af grófari gerðinni, eins og fram komi í deiliskipulagi. Því hafi ekki verið sérstök þörf á að meta áhrif iðnaðarstarfseminnar sem slíkrar. Í raun séu umhverfisáhrif vegna breytingarinnar eingöngu sjónræn, þ.e. vegna breytingar á leyfilegri hámarkshæð mannvirkja. Samkvæmt gildandi deiliskipulagi fyrir breytinguna hafi verið gert ráð fyrir nokkuð háum byggingum, 8-13 m. Eðli málsins samkvæmt sé ljóst að uppbygging á svæðinu muni því alltaf hafa sjónræn áhrif. Í skilmálum deiliskipulagsins komi þó fram að sérstaklega skuli horft til þess að milda sjónræn áhrif mannvirkja á svæðinu með útfærslum í hönnun og litavali, þannig að þau verði sem minnst áberandi.

Óumdeilt sé að umrædd starfsemi, sem fyrirhuguð sé á lóðinni Heiðarholti 5, falli undir ákvæði reglugerðar nr. 160/2007 um varnir gegn hættu á stórslysum, en starfsemin falli engu að síður að landnotkun skipulagssvæðisins. Ef ekki hefði komið til hæð mannvirkjanna hefði ekki verið þörf á skipulagsbreytingu. Mat á hættu og nauðsynlegum aðgerðum vegna þessa fari því fram af hálfu sveitarfélagsins við útgáfu byggingarleyfis fyrir framkvæmdinni. Eins og fram hafi komið í umsögn um athugasemdir kærenda hafi legið fyrir umsögn Vinnueftirlitsins frá 31. mars 2016, þar sem fram komi að verksmiðjan sé í lægra þröskuldsmagni samkvæmt reglugerðinni og að Vinnueftirlitið geri ekki athugasemd við staðsetninguna enda hafi verið tekið tillit til stórslysahættu. Til áréttingar hafi verið bætt við skilmála skipulagsins að áður en byggingarleyfi verði veitt þurfi að liggja fyrir fullnægjandi áætlun um stórslysavarnir á lóðinni vegna verksmiðjunnar. Um hljóðvist séu skipulagsskilmálar algjörlega skýrir. Þar komi fram að hljóðstig starfsemi innan lóðar við Heiðarholt 5 verði undir þeim mörkum sem getið sé um í reglugerð nr. 724/2008 um hávaða. Þó hafi verið gert samkomulag við leyfishafa um að ekki þurfi að uppfylla kröfur um hljóðstig hvað varði fyrirhugað íbúðarsvæði vestan deiliskipulagssvæðisins. Þegar og ef svæðið verði skipulagt sem íbúðarsvæði muni sveitarfélagið gera viðeigandi ráðstafanir.

Hið kærða byggingarleyfi styðjist við gilt deiliskipulag og því hafi sveitarfélaginu borið að afgreiða lögmæta byggingarleyfisumsókn í samræmi við það. Þá falli umrædd framkvæmd ekki undir ákvæði laga um mat á umhverfisáhrifum. Því hafi verið heimilt að gefa út leyfið þótt ákvörðun Skipulagsstofnunar lægi ekki fyrir, enda muni Skipulagsstofnun ekki fjalla um framkvæmdina að þessu leyti. Því sé mótmælt að ekki hafi verið farið að ákvæðum laga um mannvirki og byggingarreglugerðar. Umsókn leyfishafa hafi í fyrstu fylgt aðaluppdrættir á ensku. Óskað hafi verið eftir lagfæringu sem legið hafi fyrir við afgreiðslu málsins. Séruppdráttum hafi ekki verið skilað enda byggingarleyfið takmarkað við jarðvegsframkvæmdir. Rétt sé hjá kærendum að byggingarfulltrúi sé starfsmaður Tækniþjónustu SÁ, sem í byrjun júní 2016 hafi fengið það verkefni að staðfæra aðaluppdrætti vegna verksins og setja texta þeirra fram á íslensku og annast hönnunarstjórn. Fyrirtækið annaðist því ekki frumhönnun. Fyrstu gögn málsins hafi borist tækniþjónustunni 16. júní s.á. og muni byggingarfulltrúi ekki hafa komið að þeirri vinnu á nokkurn hátt.

Athugasemdir byggingarleyfishafa:
Af hálfu leyfishafa er þess aðallega krafist að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni en til vara að öllum kröfum kærenda verði hafnað.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 geti þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eigi lögvarða hagsmuni tengda ákvörðun sem kæra á. Þrátt fyrir þetta skilyrði sé í engu rökstutt í kærunni hvaða hagsmuni kærendur telji sig hafa af hinni kærðu ákvörðun. Þeir láti við það sitja að nefna að þeir eigi lóðir á hinu skipulagða iðnaðarsvæði sem og aðrar fasteignir í sveitarfélaginu. Að mati leyfishafa geti slíkir almennir hagsmunir ekki réttlætt framkomna kæru.

Bent sé á að skipulagsvaldið sé hverju sinni í höndum viðkomandi sveitarfélags, sbr. 3. mgr. 3. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Hafi kærendur hvorki getað gert ráð fyrir að deiliskipulag umrædds iðnaðarsvæðis yrði óbreytt um ókomin ár né eigi þeir nokkra kröfu til þess. Þá liggi einfaldlega ekkert fyrir um að fyrirhuguð bygging raski lögvörðum hagsmunum kærenda, hvorki í grenndarréttarlegum né skipulagslegum skilningi. Verði því að vísa kærunni frá nefndinni. Þá liggi ekki annað fyrir en að farið hafi verið í einu og öllu að lögum við meðferð og samþykkt hins kærða skipulags. Fyrir hafi legið skýrsla fyrirtækisins IABAS, dags. 24. mars 2016, um hljóðvist og lögð hafi verið fram áætlun um stórslysavarnir til sveitarfélagsins í samræmi við reglugerð nr. 160/2007.

Byggingarleyfið styðjist við gilt deiliskipulag. Kærendur hafi vissulega haft uppi efasemdir um lögmæti deiliskipulagsins og m.a. kært það til úrskurðarnefndarinnar. Það breyti hins vegar engu um þá staðreynd að umrædd leyfi voru gefin út af þar til bærum aðila á grundvelli gildandi deiliskipulags. Þá falli umrædd framkvæmd ekki undir ákvæði laga um mat á umhverfisáhrifum nr. 106/2000. Hún sé því ekki matsskyld samkvæmt ákvæðum greindra laga. Hér sé um að ræða atriði sem ráðist af lögum en ekki mati sveitarfélagsins. Þá hafi verið farið eftir ákvæðum laga um mannvirki nr. 160/2010 og byggingarreglugerðar nr. 112/2012. Því sé hafnað að byggingarfulltrúi hafi verið vanhæfur í málinu. Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011 fari um hæfi starfsmanna eftir ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993, sé ekki öðruvísi ákveðið í sveitarstjórnarlögum. Í 1. mgr. 3. gr. stjórnsýslulaga séu taldar upp í sex stafliðum þær ástæður sem valdið geti vanhæfi við meðferð máls. Af atvikum öllum sé ljóst að 1.-4. tl. geti ekki átt við í því tilviki sem hér um ræði. Hvað varði 5. tl. þá áskilji hann að starfsmaður eða venslamenn hans, eða lögaðili í einkaeigu, sem hann sé í fyrirsvari fyrir, þurfi að eiga sérstakra og verulegra hagsmuna að gæta. Telji leyfishafi að byggingarfulltrúinn geti ekki talist hafa átt slíkra hagsmuna að gæta af úrlausn málsins í skilningi 5. tl. ákvæðisins. Í 6. tl. sé svo að finna matskennda vanhæfisreglu, en leyfishafi telji að þetta ákvæði geti ekki átt við. Til þess að vanhæfi komi til greina á grundvelli þess þurfi að vera um meira að ræða en hugsanlega og óverulega hagsmuni. Um hafi verið að ræða útgáfu byggingarleyfis sem þegar hafi verið samþykkt af umhverfis- og skipulagsnefnd sveitarfélagsins og sú afgreiðsla hlotið staðfestingu bæjarráðs.

Athugasemdir stöðuleyfishafa: Af hálfu stöðuleyfishafa kemur fram að umsókn hans hafi fylgt þeim kröfum sem gefnar séu upp í gr. 2.6.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Í bréfi kærenda færi hann rök fyrir því sem þeir telji vera brot á öðrum greinum byggingarreglugerðar, en ekkert sé þar minnst á brot á gr. 2.6.1. sem gildi fyrir leyfið. Stöðuleyfi sé sjálfstætt leyfi óháð öðrum leyfum. Engar kröfur séu gerðar í gr. 2.6.1. um að leyfishafi hafi t.d. gilt byggingarleyfi til að fá leyfi til að geyma gáma.

———-

Aðilar hafa gert ítarlegri grein fyrir sjónarmiðum sínum sem ekki verða rakin nánar hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti ákvörðunar Sveitarfélagsins Voga um breytingu deiliskipulags fyrir iðnaðarsvæði við Vogabraut í Vogum vegna lóðarinnar Heiðarholts 5 og veitingu byggingarleyfis fyrir mannvirkjum á þeirri lóð, auk veitingu stöðuleyfis fyrir gámum vegna starfsemi verktaka lóðinni Heiðarholti 3.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á. Er það í samræmi við þá meginreglu stjórnsýsluréttar að kæruaðild sé bundin við þá sem eiga einstaklingsbundna og verulega lögvarða hagsmuni tengda hinni kæranlegu ákvörðun. Kærendur umdeildrar deiliskipulagsbreytingar eru meðal sameigenda Heiðarlands Vogajarða, sem liggur við deiliskipulagssvæðið, og eiga þeir lóðir á umræddu iðnaðarsvæði. Getur deiliskipulagsbreytingin og hin kærðu byggingar- og stöðuleyfi því haft áhrif á hagsmuni þeirra sem land- og lóðareigenda. Teljast þessir kærendur því hafa lögvarða hagsmuni tengda hinum kærðu ákvörðunum. Öðru máli gegnir um kærandann Mótel-Best ehf., sem stendur að kæru vegna ákvarðana um veitingu byggingar- og stöðuleyfis í máli þessu. Sá kærandi er ekki meðal sameigenda Heiðarlands Vogajarða og telur ekki til lóðarréttinda á umræddu svæði. Hann er hins vegar eigandi fasteignar í þéttbýliskjarna sveitarfélagsins, sem er í um 500 m fjarlægð frá iðnaðarlóðinni. Verður hann ekki talinn hafa einstaklingsbundinna lögvarinna hagsmuna að gæta í máli þessu umfram aðra íbúa sveitarfélagsins og er hans þætti í kærumáli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hin kærða deiliskipulagsbreyting er í samræmi við ákvæði gildandi aðalskipulags um landnotkun svæðisins undir iðnaðarstarfsemi. Breytingin var auglýst hinn 31. mars 2016 á heimasíðu sveitarfélagsins, í Fréttablaðinu og Lögbirtingablaðinu. Gerðu kærendur athugasemdir við tillöguna á auglýsingatíma hennar og var þeim athugasemdum svarað. Við gerð auglýsingar voru gerð þau mistök að litið var svo á að um væri að ræða breytingu á deiliskipulagi sem samþykkt var í sveitarstjórn 24. febrúar 2016, en sú deiliskipulagsbreyting tók aldrei gildi. Þetta var leiðrétt á deiliskipulagsuppdrætti eftir auglýsingu tillögunnar til kynningar. Þá kom fram í auglýsingu um gildistöku deiliskipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda 15. júní 2016 að hámarkshæð á lóð Heiðarholts 5 færi úr 13 m í 27 m, auk 2,5 m vegna létts búnaðar, en hið rétta er að aukningin er úr 8 m í 27 m, auk 2,5 m vegna létts búnaðar, og kom það skýrt fram á deiliskipulagsuppdrætti og í greinargerð.

Með deiliskipulagsbreytingunni var samþykkt ný húsagerð fyrir lóðina Heiðarholt 5. Er hún í samræmi við aðra húsagerð á deiliskipulagssvæðinu að því undanskildu að heimiluð er 27 m hæð fyrir skilju og tanka, auk 2,5 m vegna létts búnaðar. Ekki er um að ræða breytingu á landnotkun en breytingin er gerð í kjölfar erindis leyfishafa, sem áætlar að reisa súrefnis- og köfnunarefnisverksmiðju á nefndri lóð. Í deiliskipulaginu kemur fram að settir séu þeir skilmálar um fyrirhugaða starfsemi að hljóðstig verði undir þeim mörkum sem getið er um í reglugerð nr. 724/2008 um hávaða og að áætlun verði gerð um stórslysavarnir, þar sem starfsemin fellur undir reglugerð um stórslysavarnir vegna hættulegra efna nr. 150/2007. Skilmálann um áætlun um stórslysavarnir var ekki að finna í auglýstri tillögu en var bætt inn eftir auglýsinguna. Áður en deiliskipulagstillagan var samþykkt lá fyrir umsögn Vinnueftirlitsins um fyrirhugaða starfsstöð og gerði það ekki athugasemdir við staðsetningu hennar svo framarlega sem tekið yrði tillit til stórslysahættu.

Skipulagsstofnun sendi sveitarfélaginu bréf 17. mars 2016 og tilkynnti að hún gæti ekki tekið afstöðu til deiliskipulagstillögunnar þar sem nánari upplýsingar vantaði um áformaða starfsemi. Taldi stofnunin sig ekki geta séð út frá fyrirliggjandi upplýsingum hvort deiliskipulagsbreytingin fæli í sér framkvæmd sem félli undir lög um mat á umhverfisáhrifum nr. 106/2000. Þetta erindi var sent vegna fyrri samþykktar sveitarstjórnar, sem hlaut aldrei gildi en varðaði sömu fyrirhuguðu verksmiðju. Í tölvupósti vegna seinni tillögunnar sem Skipulagsstofnun sendi sveitarfélaginu kom fram sú afstaða stofnunarinnar að umrædd starfsemi félli ekki undir ákvæði laga um mat á umhverfisáhrifum og með bréfi stofnunarinnar, dags. 9. júní 2016, tilkynnti hún að ekki væri gerð athugasemd við að auglýsing yrði birt um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar.

Hvað varðar samkomulag milli sveitarfélags og leyfishafa um undanþágu frá aðgerðum vegna hljóðstigs við íbúðarsvæði merkt ÍB 3-2 í aðalskipulagi þá liggur fyrir að umrætt svæði er óbyggt og hefur ekki verið deiliskipulagt. Samkomulagið er ekki hluti hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar en þegar og ef svæðið verður deiliskipulagt fyrir íbúðarbyggð gilda þær reglur sem er að finna í reglugerð um hávaða og verður því að gera ráðstafanir þar að lútandi ef til þess kemur.

Að öllu framangreindu virtu verður ekki talið að þeir form- eða efnisgallar sem að framan er getið séu slíkir að leiða eigi til ógildingar hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar. Verður kröfu kærenda þar um hafnað.

Samkvæmt 2. mgr. 9. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 er það byggingarfulltrúi viðkomandi sveitarfélags sem veitir byggingarleyfi. Þá kemur fram í 1. mgr. 7. gr. sömu laga að sveitarstjórn sé heimilt með sérstakri samþykkt að kveða á um að í sveitarfélaginu starfi byggingarnefnd sem fjalli um byggingarleyfisumsókn áður en byggingarfulltrúi gefi út byggingarleyfi og í 2. mgr. lagagreinarinnar kemur fram að sveitarstjórn sé heimilt að gera það að skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis af hálfu byggingarfulltrúa, vegna allra eða tiltekinna mannvirkjagerða, að byggingarnefnd og/eða sveitarstjórn hafi samþykkt útgáfuna. Skulu slíkar samþykktir sveitarstjórnar háðar staðfestingu ráðherra og birtar í B-deild Stjórnartíðinda, sbr. 6. mgr. lagagreinarinnar. Ekki liggur fyrir að slíkar samþykktir hafi verið settar fyrir Sveitarfélagið Voga eftir gildistöku laga um mannvirki. Hafa því hinar kærðu ákvarðanir bæjarstjórnar og bæjarráðs ekki þýðingu í þessu máli og á það sama við um hið kærða stöðuleyfi. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 19. ágúst 2016 voru byggingaráform samþykkt og á sama degi tilkynnti byggingarfulltrúi umsækjanda að umsókn hans um stöðuleyfi hefði verið samþykkt.

Hið kærða byggingarleyfi á stoð í hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu og samræmist því 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki. Byggingarfulltrúinn starfar í hlutastarfi hjá því fyrirtæki sem sá um að staðfæra aðaluppdrætti vegna verksins, setja texta þeirra fram á íslensku og annast hönnunarstjórn. Hins vegar verður ekki ráðið af gögnum máls að hann hafi komið að þeirri vinnu. Verður hann því ekki talinn vanhæfur við útgáfu hins kærða byggingarleyfis á grundvelli 4. mgr. 8. gr. laga um mannvirki eða að hagsmunir hans af meðferð málsins séu þess eðlis að valdið geti vanhæfi hans skv. 2. mgr. 20. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011. Hið kærða stöðuleyfi sem byggingarfulltrúi veitti er í samræmi við ákvæði gr. 2.6.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 og verður ekki annað ráðið en að það leyfi sé lögum samkvæmt.

Með vísan til þess sem að framan er rakið eru ekki forsendur til að fallast á kröfur kærenda um ógildingu hins kærða byggingar- og stöðuleyfis.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun sveitarstjórnar Sveitarfélagsins Voga hinn 24. maí 2016 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir iðnaðarsvæðið við Vogabraut.

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúa Sveitarfélagsins Voga um að samþykkja byggingarleyfi og stöðuleyfi hinn 19. ágúst 2016.

Kröfu kæranda Mótel-Best ehf. í málinu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

63/2015 Kerbyggð orlofshús

Með
Árið 2016, föstudaginn 30. september kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 63/2015, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 20. maí 2015 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir Kerbyggð í landi Seyðishóla og ákvörðun byggingarfulltrúa sveitarfélagsins frá 18. maí 2016 um að samþykkja sex byggingarleyfi fyrir orlofshús í Kerbyggð.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 7. ágúst 2015, er barst nefndinni sama dag, kæra G og S, ákvörðun sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 20. maí 2015 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir Kerbyggð.

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 9. ágúst 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra G og S, ákvarðanir byggingarfulltrúa Grímsnes- og Grafningshrepps frá 18. maí 2016 um að samþykkja sex byggingarleyfi fyrir orlofshús í Kerbyggð og krefjast þess að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar. Er því ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkröfu kærenda. Þar sem ágreiningsefni kærumálanna eru samofin og sömu kærendur standa að þeim, verður greint kærumál, sem er nr. 107/2016, sameinað kærumáli þessu.

Gögn málsins bárust frá Grímsnes- og Grafningshreppi 7. september 2015 og 22. ágúst 2016.

Málavextir: Hinn 9. janúar 2014 var auglýst lýsing skipulagsverkefnis vegna breytingar á Aðalskipulagi Grímsnes- og Grafningshrepps 2008-2020 fyrir spildu úr landi Klausturhóla við Biskupstungnabraut. Um var að ræða 20 ha spildu þar sem í gildi var deiliskipulag frá árinu 2007 fyrir 28 frístundalóðir. Gert var ráð fyrir því að breyta landnotkun svæðisins úr frístundasvæði í verslunar- og þjónustusvæði þar sem fyrirhugað var að reisa um 50 orlofshús auk þjónustuhúss. Lýsingin var auglýst í Fréttablaðinu og Fréttablaði Suðurlands. Kynningartími lýsingarinnar var frá 9. til 21. janúar 2014.

Hinn 20. mars 2014 var tillaga að framangreindri aðalskipulagsbreytingu auglýst til kynningar fyrir íbúum og hagsmunaaðilum skv. 2. mgr. 30. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og fylgdi tillögunni breytingartillaga á deiliskipulagi svæðisins til skýringar. Kynningartími tillögunnar var frá 20. mars til 2. apríl 2014.

Að lokinni kynningu var breytingatillaga aðalskipulagsins lögð fram á fundi skipulagsnefndar, dags 30. apríl 2014 og höfðu þá borist athugasemdir frá eigendum sumarhúss á lóðinni Kerengi 39. Þá lágu fyrir viðbrögð umsækjanda um skipulagsbreytinguna við þeim athugasemdum. Skipulagsnefnd mælti með því að sveitarstjórn samþykkti að auglýsa tillöguna skv. 1. mgr. 31. gr. skipulagslaga sem og sveitarstjórnin gerði 7. maí 2014. Á sömu fundum var samþykkt að auglýsa skv. 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga tillögu að breyttu deiliskipulagi fyrir fyrrgreint svæði. Tillögurnar að breyttu aðal- og deiliskipulagi voru auglýstar til kynningar í Lögbirtingablaði, Fréttablaðinu, Fréttablaði Suðurlands og á heimasíðu sveitarfélagsins. Athugasemdafrestur var frá 21. ágúst til 3. október 2014. Hinn 18. febrúar 2015 var samþykkt að senda Skipulagsstofnun tillögurnar til lögboðinnar meðferðar og tók aðalskipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 19. maí 2015 og deiliskipulagsbreytingin 9. júlí s.á.

Hinn 18. maí 2016 voru svo samþykkt á fundi byggingarfulltrúa sex byggingarleyfi fyrir sumarhús á umræddu svæði.

Málsrök kærenda: Kærendur telja að ekki hafi verið gætt ákvæða skipulagslaga nr. 123/2010 og skipulagsreglugerðar nr. 90/2013 um samráð við skipulagsgerð hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar og þá sérstaklega 4. mgr. 12. gr. skipulagslaga og gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð. Svæðið sem hið kærða deiliskipulag taki til sé umlukið eignarlöndum og e.t.v. lóðum á alla vegu. Þrátt fyrir það njóti engra gagna í málinu um að leitað hafi verið eftir afstöðu þessara aðila til tillögunnar. Þá liggi svæðið að sameiginlegum vegi og hefði því átt að hafa samráð við eigendur hans en ekki sé til þess vitað að svo hafi verið gert. Því sé hafnað að auglýsing til kynningar og að tillagan hafi legið frammi á kynningartíma uppfylli lagaskyldu um að leita skuli eftir föngum eftir sjónarmiðum og tillögum íbúa, umsagnaraðila og annarra þeirra sem hagsmuna eigi að gæta.

Framsetning deiliskipulagsins hafi ekki verið í samræmi við gr. 4.5.1. skipulagsreglugerðar. Landnotkun svæðisins sé óljós þar sem segi að svæðinu sé breytt í svæði fyrir verslun og þjónustu en þó sé þar gert ráð fyrir 51 lóð fyrir orlofshús ásamt einni lóð undir þjónustuhús. Augljóst misræmi sé þarna á ferð auk þess sem landnotkun deiliskipulagsins fari á skjön við aðalskipulag eftir þá breytingu sem á því hafi verið gerð. Þá skorti á að gerð sé fullnægjandi grein fyrir tengslum svæðisins við samgöngur eða þeim áhrifum sem fyrirhuguð starfsemi kunni að hafa á umhverfið. Um þýðingu þess að gera grein fyrir tengslum skipulagssvæðis við samgöngur megi vísa til úrskurðar úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála frá 30. október 2008 í máli nr. 30/2007.

Auglýsing deiliskipulagstillögunnar hafi einnig verið haldin verulegum ágöllum. Ranglega kom fram að í eldra skipulagi hafi verið heimilt að reisa allt að 150 frístundahús en skilja mátti auglýsinguna svo að með breytingunni væri verið að fækka húsum á svæðinu. Séu þessir ágallar á auglýsingunni svo verulegir að telja verði hana marklausa. Umrædd tillaga hafi ýmist verið kölluð breyting á deiliskipulagi eða endurskoðað deiliskipulag. Þannig hafi í auglýsingu verið talað um breytt deiliskipulag en yfirskrift auglýsingarinnar hafi verið endurskoðun deiliskipulags. Mátti því ætla að um heildarendurskoðun væri að ræða og hafi framsetning tillögunnar því verið áfátt skv. gr. 5.8.1. í skipulagsreglugerð.

Kærendur telji að umdeild breyting muni hafa í för með sér aukið ónæði, en um sé að ræða tvöföldun á fjölda húsa á svæðinu og vegna eðlis fyrirhugaðrar starfsemi megi búast við tíðari komum og brottförum gesta á ýmsum tímum sólarhringsins. Samkvæmt aðalskipulagi skuli nýtingarhlutfall lóða í frístundabyggð ekki vera hærra en 0,03. Í deiliskipulaginu séu lóðirnar skilgreindar sem lóðir fyrir orlofshús og ættu því að gilda skilmálar aðalskipulags fyrir slíkar lóðir. Er því um misræmi milli aðal- og deiliskipulags að ræða sem fari gegn 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga.

Samkvæmt 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 sé það skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis að mannvirkið og notkun þess samræmist skipulagsáætlunum á svæðinu. Byggingarleyfin sem veitt hafi verið í þessu máli hafi verið veitt með stoð í deiliskipulagi sem kært hefur verið til úrskurðarnefndarinnar og gildi þess velti á niðurstöðu kærunnar. Því kynni svo að fara að byggingarleyfi þau sem kærð séu skorti áskilda stoð í deiliskipulagi. Meðan óvissa sé um gildi skipulagsins sé óvarlegt að ráðast í framkvæmdir á grundvelli þess.

Málsrök Grímsnes- og Grafningshrepps: Af hálfu sveitarfélagsins er því hafnað að breyting deiliskipulagsins hafi ekki verið kynnt eigendum lands á svæðinu, en eins og gögn málsins beri með sér hafi þessar breytingar margsinnis verið auglýstar með áberandi hætti. Í ferlinu hafi borist athugasemdir frá lóðarhöfum tveggja lóða á svæðinu en aldrei frá þeim aðilum sem lagt hafi fram kæru til nefndarinnar.

Skipulagsstofnun hafi staðfest 4. maí 2015 breytingu á aðalskipulagi sveitarfélagsins fyrir viðkomandi svæði sem samþykkt hafi verið í sveitarstjórn 18. febrúar 2015. Í breytingunni hafi falist að hluta frístundabyggðar væri breytt í verslunar- og þjónustusvæði fyrir gisti- og ferðaþjónustu. Málsmeðferð hafi verið samkvæmt 1. mgr. 36. gr. skipulagslaga og aðalskipulagsbreytingin tekið gildi 19. maí 2015. Deiliskipulagsáætlun fyrir Kerbyggð hafi verið samþykkt í sveitarstjórn 20. maí s.á. og birt í B-deild Stjórnartíðinda 9. júlí 2015. Í breytingunni fólst að í stað 28 frístundalóða á 20 ha frístundasvæði væri gert ráð fyrir 51 lóð fyrir orlofshús ásamt einni lóð undir þjónustuhús á svæðinu og það skilgreint sem verslunar- og þjónustusvæði.

Uppbygging hafi ávallt í för með sér áhrif á umhverfið og þar með þá byggð sem fyrir sé í næsta nágrenni. Á svæðinu hafi þó lengi verið gert ráð fyrir mikilli uppbyggingu og hafi það verið mat bæði skipulagsnefndar og sveitarstjórnar að sú breyting sem nýtt skipulag feli í sér komi ekki til með að hafa meiri neikvæð áhrif en sú byggð sem áður hafi verið fyrirhuguð í formi ónæðis, hávaða-, sjón- og lyktarmengunar eða vegna aukinnar umferðar. Frekar megi gera ráð fyrir minna ónæði en áður þar sem umferð að svæðinu fari ekki lengur framhjá aðliggjandi lóðum. Tenging inn á svæðið verði skammt frá þjóðvegi. Í sveitarfélaginu séu fjölmörg frístundahús sem leigð séu út og hafi til þessa ekki borið á kvörtunum vegna ónæðis eða hávaða. Þá sé ekki líklegt að lyktarmengun komi til með að aukast þar sem hönnun fráveitukerfis verði í samræmi við gildandi lög og reglugerðir. Fráveitan verði sameiginleg en ekki rotþró við hvert hús eins og tíðkist víða í frístundabyggðum. Í skilmálum svæðisins sé gert ráð fyrir lágreistum húsum sem falla eigi vel inn í umhverfið og því ekki um neikvæð sjónræn áhrif að ræða. Húsin séu vissulega fleiri en áður hafi verið gert ráð fyrir en hámarksstærð þeirra minni auk þess sem meira samræmi verði í uppbyggingu. Í aðalskipulagi komi fram að nýtingarhlutfall lóða í frístundabyggð skuli ekki vera hærra en 0,03, en það ákvæði eigi ekki við um svæði fyrir verslun og þjónustu eins og umrætt svæði sé skilgreint í aðalskipulagi.

Af hálfu sveitarfélagsins er farið fram á frávísun kæru vegna byggingarleyfa í Kerbyggð. Kæran sé of seint fram komin. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra á. Hinar kærðu ákvarðanir hafi verið teknar 18. maí 2016. Verði að horfa til þess að kærendur hafi notið aðstoðar lögmanns. Kæra vegna greindrar ákvörðunar hafi hins vegar ekki komið fram fyrr en 9. ágúst 2016. Þá geti kærendur ekki átt aðild að kröfu um ógildingu byggingarleyfa sem byggist á skipulagsákvörðun sveitarstjórnar frá 20. maí 2015 sem tekið hafi gildi 9. júlí s.á. Kærendur hafi engar athugasemdir gert vegna þess deiliskipulags fyrr en með kæru sinni, dagsettri 7. ágúst 2015, þrátt fyrir að hafa átt þess kost við kynningu skipulagsins. Með afsali, dagsettu 25. mars 2016, eignaðist félagið Búhamar ehf. lóðina að Kerengi 39. Það félag sé hins vegar ekki aðili að umræddu kærumáli og beri því að vísa kærunni frá þegar af þeirri ástæðu. Ljóst sé að viðkomandi lögpersóna eignaðist ekki lóðina fyrr en löngu eftir að hin umdeilda deiliskipulagsbreyting hafi tekið gildi gildi. Lóðin að Kerengi 4 sé í sameign og ljóst sé að samaðild þeirra þurfi til að standa að umræddri kæru. Þar sem hinn eigandinn eigi ekki aðild að kærumáli þessu, beri að vísa kærunni frá þegar af þeirri ástæðu.

Kærendur hafi heldur ekki upplýst um meinta lögvarða hagsmuni sína af greindri kæru. Þá hafi ekki verið upplýst um hvernig standi á því að sameigendur að Kerengi 4 séu ekki báðir kærendur. Einnig liggi fyrir að fjarlægð húsa frá byggingarreit sé rúmlega 150 m frá húsum á lóðunum að Kerengi 4 og 39, fjær en eldra deiliskipulag gerði ráð fyrir. Ekki verði séð hvaða neikvæðu grenndaráhrif gætu verið samfara nýju skipulagi umfram það sem skipulag sem áður hafi verið fyrirhugað. Kærendur hafi ekki gert grein fyrir því hvaða efnislegu sjónarmið eða hagsmunir búi að baki kærunni eða hverjir raunverulegir hagsmunir þeirra séu. Það hljóti að teljast frumskilyrði þess að slík kæra sé tekin til meðferðar hjá nefndinni.

Athugasemdir leyfishafa: Af hálfu leyfishafa er þess krafist að kæru kærenda vegna byggingarleyfa verði vísað frá nefndinni. Umrædd byggingarleyfi hafi verið veitt með afgreiðslu byggingarfulltrúa 18. maí 2016 og staðfest á næsta sveitarstjórnarfundi þar eftir í júní. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé kærufrestur einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina. Í þessu tilviki liggi fyrir að umræddir sömu einstaklingar hafi í ágúst 2015 lagt fram kæru og væntanlega vefengt lögmæti aðal- og deiliskipulagsbreytingar vegna fyrirhugaðra frístundahúsa í Kerbyggð sem hafi verið grundvöllur þess að unnt væri að gefa út umrædd byggingarleyfi. Kærendur hafi því ríka skyldu til að sýna árvekni gagnvart afgreiðslum byggingarfulltrúa í kjölfar slíkrar kæru. Ennfremur hafi kærendur engar skýringar gefið á því af hverju 17. júlí 2016 sé dagurinn sem þeir fengu vitneskju um byggingarleyfin. Úrskurðarnefndin geti ekki leyft sér að taka tillit til órökstuddra skýringa á tímamarki grandsemis kærenda, hvað þá eftiráskýringa. Í kærunni sjálfri komi ekki fram málefnalegar ástæður fyrir því hvers vegna taka ætti tillit til annarrar tímasetningar en þeirrar sem opinber fundargerð beri vitni um. Vísa beri kæru frá nefndinni þegar jafn ljóst sé að eins mánaðar kærufrestur sé löngu liðinn og undantekning frá þeirri meginreglu beri að skýra þröngt. Undantekningar á því beri að túlka þröngt.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um ákvörðun sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir Kerbyggð – Seyðishóla. Með breytingunni var heimilað að reisa þar 51 orlofshús ásamt þjónustuhúsi, en í eldra skipulagi var gert ráð fyrir 28 frístundahúsum á svæðinu.

Um kæruaðild, kærufrest og málsmeðferð mála sem borin eru undir úrskurðarnefndina fer samkvæmt lögum nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda ákvörðun sem kæra á. Ekki er gerð krafa um samaðild að kærumáli þegar eigendur fasteignar eru tveir eða fleiri eða að kærandi hafi komið að málsmeðferð kærðrar ákvörðunar svo sem með athugasemdum við kynningu skipulagstillögu. Kærendur eiga frístundahús í um 200 m fjarlægð frá svæði því sem umrædd deiliskipulagsbreyting tekur til. Með hliðsjón af því getur fyrirhuguð uppbygging á skipulagssvæðinu snert grenndarhagsmuni kærenda. Um aðild kæranda vegna Kerengis 39 hefur verið upplýst að hann er eigandi félagsins sem er í dag skráð fyrir eigninni og kærir byggingarleyfin fyrir hönd þess. Verður kærumáli þessu því ekki vísað frá úrskurðarnefndinni sökum aðildarskorts kærenda.

Tillaga að deiliskipulagsbreytingu var kynnt samhliða tillögu að breytingu á aðalskipulagi vegna sama svæðis í samræmi við 2. mgr. 41. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Með áðurnefndri aðalskipulagsbreytingu var landnotkun svæðisins breytt úr frístundabyggð í verslun og þjónustu ásamt því að heimilað nýtingarhlutfall hækkaði úr 0,03 í 0,05. Deiliskipulagstillagan fékk málsmeðferð í samræmi við 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Hún var auglýst í Fréttablaðinu, Fréttablaði Suðurlands, Lögbirtingablaði og á heimasíðu sveitarfélagsins og var veittur sex vikna athugasemdafrestur. Þau mistök voru gerð í texta við auglýsingu breytingartillögunnar að það mátti túlka hana svo að eldra deiliskipulag gerði ráð fyrir 150 frístundahúsum á 28 frístundalóðum. Hið rétta var að um var að ræða allt að 150 m2 frístundahús sem voru 28 talsins, en það kom fram með skýrum hætti á skipulagsuppdrætti. Deiliskipulagssvæðið liggur ekki að lóðum kærenda og á 3. mgr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 ekki við um kynningu skipulagstillögunnar gagnvart þeim. Með aðalskipulagsbreytingunni var landnotkun skipulagssvæðisins breytt úr frístundabyggð í svæði fyrir verslun og þjónustu. Samkvæmt gr. 6.2. í skipulagsreglugerð er gert ráð fyrir að innan þeirrar landnotkunar rúmist m.a. rekstur hótela, gistiheimila, gistiskála, veitingastaða og skemmtistaða. Samkvæmt 2. gr. reglugerðar nr. 585/2007 um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald eru gististaðir hvert það hús eða húshluti sem hannað er til slíkrar starfsemi, svo sem hótel, gistiheimili, gistiskálar, íbúðir eða sumarhús, sem telst ekki íbúð eða íbúðarherbergi, þar sem dvalið er til skamms tíma, gegn endurgjaldi. Er deiliskipulagið því í samræmi við landnotkun aðalskipulags. Er hið kærða deiliskipulag samkvæmt framangreindu ekki haldið þeim form- eða efnisannmörkum sem raskað geta gildi þess.

Umsókn leyfishafa um byggingarleyfi var samþykkt á fundi byggingarfulltrúa 18. maí 2016 og staðfest af sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps 8. júní s.á. Kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar er einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina, sbr. 2. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Kærendur halda því fram að þeir hafi ekki fengið vitneskju um afgreiðslu umræddra byggingarleyfa fyrr en 17. júlí 2016, en ljóst er að þeim var ekki tilkynnt um samþykki byggingarleyfa af hálfu sveitarfélagsins. Verður því að telja að kærufrestur hafi byrjað að líða þann dag og kæra borist innan lögmælts frests.

Samkvæmt 13. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 er það eitt af skilyrðum fyrir útgáfu byggingarleyfis að efni þess samræmist gildandi skipulagsáætlunum á svæðinu. Eins og að framan er rakið er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að hið kærða deiliskipulag sé ekki haldið ógildingarannmörkum. Ekki liggur fyrir að málsmeðferð byggingarleyfanna hafi verið áfátt og eiga þau stoð í gildu deiliskipulagi.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfum kærenda um ógildingu hinna kærðu ákvarðana hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps um að samþykkja breytt deiliskipulag fyrir Kerbyggð í landi Seyðishóla og kröfu um ógildingu hinna kærðu ákvarðana byggingarfulltrúa sveitarfélagsins að samþykkja sex byggingarleyfi fyrri sumarhús á skipulagssvæðinu.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                       Þorsteinn Þorsteinsson

47/2016 Borgarbraut Borgarbyggð

Með
Árið 2016, föstudaginn 23. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 47/2016, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Borgarbyggðar frá 14. apríl 2016 um að samþykkja breytt deiliskipulag fyrir lóðirnar 55-59 við Borgarbraut, Borgarnesi, og ákvörðun byggingarfulltrúans í Borgarbyggð frá 26. s.m. um að veita leyfi fyrir jarðvegsvinnu á byggingarsvæði lóða nr. 57 og 59 við Borgarbraut.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 17. maí 2016, er barst nefndinni 18. s.m., kærir Borgarland ehf., eigandi Borgarbrautar 56-60, þá ákvörðun sveitarstjórnar Borgarbyggðar frá 14. apríl 2016 að samþykkja breytt deiliskipulag fyrir lóðirnar Borgarbraut 55-59. Jafnframt er kærð ákvörðun byggingarfulltrúans í Borgarbyggð frá 26. s.m. að veita leyfi fyrir jarðvegsvinnu á byggingarsvæði lóða nr. 57 og 59. Er gerð sú krafa að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi. Þá var gerð krafa um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða en þeirri kröfu var hafnað með úrskurði nefndarinnar uppkveðnum 6. júní 2016.

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 8. júlí 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir sami aðili þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Borgarbyggð frá 8. júlí 2016 um að veita leyfi til sökkulvinnu á byggingarsvæði lóðanna Borgarbraut 57 og 59. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir verði stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þar sem hinar kærðu ákvarðanir eru samofnar og sami aðili stendur að báðum kærumálunum verður síðargreinda kærumálið, sem er nr. 93/2016, sameinað máli þessu. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til síðari stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust frá Borgarbyggð 25. maí, 27. júní, 15. og 19. júlí og 31. ágúst 2016.

Málavextir: Hinn 10. desember 2015 samþykkti sveitarstjórn Borgarbyggðar að auglýsa tillögu að breytingu á deiliskipulagi fyrir Borgarbraut 55-59. Í breytingunni fólst að lóð nr. 55-57 var skipt upp í tvær lóðir, byggingarmagn á svæðinu aukið um 1.569 m2 og hæð húsa breytt. Var tillagan auglýst í fjölmiðlum 16. desember s.á. með athugasemdarfresti til 29. janúar 2016. Bárust athugasemdir á kynningartíma, m.a. frá kæranda. Var þeim svarað af skipulagsfulltrúa. Deiliskipulagsbreytingin var svo samþykkt á sveitarstjórnarfundi 11. febrúar 2016. Hinn 14. apríl s.á. var deiliskipulagsbreytingin tekin fyrir að nýju á fundi sveitarstjórnar þar sem breytingar höfðu verið gerðar á tillögunni vegna athugasemda frá Skipulagsstofnun. Var skipulagsbreytingin samþykkt með áorðnum breytingum og tók hún gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 20. s.m.

Hinn 26. apríl 2016 var á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Borgarbyggðar samþykkt að veita leyfi fyrir jarðvegsvinnu á lóðum nr. 57 og 59. Hinn 8. júlí 2016 var á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Borgarbyggðar samþykkt að veita byggingarleyfi fyrir sökkulvinnu á fyrrgreindum lóðum.

Málsrök kæranda: Af hálfu kæranda er skírskotað til þess að í hinni kærðu skipulagsbreytingu sé gert ráð fyrir að hámarksbyggingarmagn á byggingareitum Borgarbrautar 57 og 59 verði 3.600 m2 annars vegar og 4.777 m2 hins vegar, en með því sé nýtingarhlutfall lóðanna 1,52 og 2,09. Þetta sé í ósamræmi við gildandi aðalskipulag sveitarfélagsins enda komi þar skýrlega fram að hámarks nýtingarhlutfall innan miðsvæðis sé 1,0. Með því að tilgreina hámarks nýtingarhlutfall á miðsvæðinu sérstaklega hafi sveitarfélagið skuldbundið sig til þess að þéttleiki byggðar og áframhaldandi uppbygging innan miðsvæðisins verði hagað þannig að nýtingarhlutfall á einstökum lóðum eða reitum innan miðsvæðisins fari ekki yfir 1,0.

Svo mikil hækkun á nýtingarhlutfalli líkt og hér um ræði hafi umtalsverð grenndaráhrif í för með sér. Staðfest aðalskipulag sé bindandi fyrir sveitarfélagið og íbúa þess sem eigi að geta gengið út frá því að þróun byggðar og landnotkun sé hagað til samræmis við skipulagsáætlanir.

Fyrirhuguð uppbygging muni leiða til verulegra takmarkana á möguleikum annarra lóðarhafa miðsvæðisins til að auka byggingarmagn á sínum lóðum, en með hinni kærðu skipulagsbreytingu sé gert ráð fyrir uppbyggingu á um 16% þess byggingarmagns sem sé kveðið á um í aðalskipulagi fyrir miðsvæðið í heild. Með því sé með ólögmætun hætti farið gegn jafnræði sem eðlilegt sé að ríki á milli lóðarhafa á miðsvæðinu til möguleika á uppbyggingu og breytinga á svæðinu.

Jafnframt hafi ekki verið rannsakað nægilega hvort umferðamannvirki myndu anna aukinni umferð og hvort bílastæðaþörf sé fullnægt. Samkvæmt skipulagsreglugerð nr. 90/2013 sé gerð krafa um að skilmálar um fjölda bílastæða og frágang þeirra sé getið í deiliskipulagi. Í hinni kærðu skipulagstillögu sé tekið fram að fjöldi bílastæða miðist við eitt stæði á hverja 80 m2 íbúð, sé íbúðin stærri séu tvö stæði á íbúð. Hins vegar sé ekki tekið fram hver sé fjöldi eða stærð fyrirhugaðra íbúða né hvernig rými nýbyggingar skiptist á milli notkunarflokka og því sé útilokað að reikna bílastæðaþörf. Auk þess sé ekki gert ráð fyrir bílastæði fyrir hópferðabíla né hreyfihamlaða. Hin kærða skipulagsbreyting stríði gegn ákvæðum skipulagslaga, stjórnsýslulaga og skipulagsreglugerðar og því beri að fella hana úr gildi.

Málsrök Borgarbyggðar: Sveitarfélagið vísar til þess að samkvæmt aðalskipulagi sé heimilt að miða við reitanýtingu við ákvörðun nýtingarhlutfalls tiltekinna landnotkunarreita. Það þýði að sveitarfélaginu sé heimilt að ákvarða hámarksnýtingarhlutfall fyrir landnotkunarreitinn „Miðsvæði“ eins og hann sé skilgreindur í gildandi aðalskipulagi.

Heimilað nýtingarhlutfall á miðsvæði sé á bilinu 0,35-1,0 og miðað við að nýtingarhlutfall skuli vera allt að 1,0 sé því heimilt að byggja allt að 60.000 m2 á svæðinu. Í dag séu byggðir á miðsvæðinu ríflega 13.200 m2 sem samsvari nýtingarhlutfalli 0,22. Ef fyrirhugaðar byggingar rísi, sem hin kærða deiliskipulagsbreyting geri ráð fyrir, myndu byggðir fermetrar á miðsvæðinu aukast um tæplega 9.600 m2 og verði því ríflega 22.800 m2 og hækki nýtingarhlutfall svæðisins í 0,38. Nýtingarhlutfall yrði því eftir sem áður langt undir því hámarksviðmiði sem gildandi aðalskipulag setji á svæðinu, þ.e. 1,0.

Samkvæmt gildandi aðalskipulagi komi fram að á miðsvæði skuli vera blönduð landnotkun íbúða, þjónustustofnana, verslunar og þjónustu og falli fyrirhuguð nýting bygginga á lóðunum Borgarbraut 55-59 fullkomlega innan þeirrar skilgreiningar. Jafnframt sé á það bent að samkvæmt núgildandi deiliskipulagi sé gert ráð fyrir mannvirkjum á lóðunum þar sem saman gætu farið íbúðir á efri hæðum og atvinnurekstur á jarðhæð, allt að 8.000 m2 að stærð, með nýtingarhlutfalli 1,15.

Í kærunni sé vísað til þess að nýtingarhlutfall lóðar nr. 57 við Borgarbraut sé 1,52 og nýtingarhlutfall lóðar nr. 59 sé 2,09. Samkvæmt gr. 5.3.2.1. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 skuli ákvarða nýtingarhlutfall fyrir einstakar lóðir eða afmörkuð svæði eftir landfræðilegum aðstæðum og markmiðum skipulagsins. Sé því réttast að horfa til meðalnýtingarhlutfalls deiliskipulagssvæðisins sem sé 1,4 vegna nýbygginga ef byggðir verða bílakjallarar, þar sem þeir séu heimilaðir, eða 1,17 ef aðeins sé miðað við þann hluta þeirra sem rísa megi ofan jarðar. Því sé ekki verið að auka byggingarmagn á umræddum lóðum svo mikið að kærandi hafi af þeirri ráðstöfun sérstaka hagsmuni.

Litið hafi verið til þess að minnka skuggavarp af fyrirhuguðum byggingum með því að breyta legu byggingarreita og með því að breyta leyfilegri hæð Borgarbrautar 55 sem og að gera efri hæðir allra bygginganna inndregnar. Þar að auki sé verið að vinna að því að setja upp hópferðabifreiðastæði á mismunandi stöðum. Jafnframt sé fjöldi bílastæða tilgreindur í hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi bendir á að samkvæmt aðalskipulagi megi byggja allt að 60.000 m2 á miðsvæðinu og hafi aðeins lítill hluti þess byggingarmagns þegar verið byggður. Byggingar þær sem eigi að rísa á lóðunum Borgarbraut 55-59 séu langt innan þess byggingarmagns. Auk þess sé á það bent að samkvæmt 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skuli nýtingarhlutfall ákveðið í deiliskipulagi.

Fyrirhugaðar framkvæmdir séu eitt stærsta uppbyggingarverkefni sem í hafi verið ráðist í Borgarbyggð og muni uppbyggingin og fyrirhuguð starfsemi verða mikil lyftistöng fyrir byggðarlagið. Deiliskipulagsbreytingin hafi verið unnin að mikilli vandvirkni og tillit tekið til allra þeirra þátta sem nauðsynlegir séu og lög og reglugerðir kveði á um.

Niðurstaða: Samkvæmt 1. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 eru í deiliskipulagi teknar ákvarðanir um lóðir, lóðanotkun, byggingareiti og byggðamynstur. Skal gera deiliskipulag fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar og skal það að jafnaði taka til svæða sem mynda heildstæða einingu, sbr. 2. mgr. sömu greinar. Sveitarstjórn er heimilt að gera breytingar á deiliskipulagi telji hún þess þörf, sbr. 1. mgr. 43. gr. laganna, en skipulagsáætlanir skulu vera í innbyrðis samræmi og er aðalskipulag rétthærra en deiliskipulag, sbr. 7. mgr. 12. gr. laganna. Kæranda og sveitarfélaginu greinir á um túlkun ákvæða aðalskipulagsins um nýtingarhlutfall umrædds svæðis og þar með hvort innbyrðis samræmi sé milli aðalskipulags og deiliskipulags í því efni.

Í Aðalskipulagi Borgarbyggðar 2010-2022 er umrætt svæði skilgreint sem miðsvæði (M) og er þar heimiluð blönduð landnotkun íbúða, þjónustustofnana, verslunar og þjónustu. Í töflu aðalskipulagsins um skilgreind svæði innan Borgarness er tekið fram að umrætt svæði sé sex hektarar að stærð með nýtingarhlutfall 0,35-1,0. Segir síðan í almennri umfjöllun um miðsvæðið að þar sem að nokkru leyti sé um þéttingu í byggðu umhverfi að ræða, megi reikna með að nýtingarhlutfall geti sumstaðar farið upp undir 1,0. Af greindri umfjöllun verður ekki annað ráðið en að verið sé í nefndri töflu að vísa til nýtingarhlutfalls fyrir einstakar lóðir eða götureiti innan hins skilgreinda miðsvæðis, en skilgreint nýtingarhlutfall eigi ekki við um miðsvæðið í heild eins og sveitarfélagið byggir á. Hin kærða deiliskipulagsbreyting felur í sér uppbyggingu á þremur lóðum, þ.e. lóðum nr. 55, 57 og 59 við Borgarbraut. Kemur fram að hámarksnýtingarhlutfall lóðar nr. 55 verði 0,54, lóðar nr. 57 1,25 en með kjallara 1,52 og lóðar nr. 59 1,67 en með kjallara 2,09. Er ljóst að nýtingarhlutfall á síðargreindu lóðunum er yfir tilgreindu hámarksnýtingarhlutfalli í aðalskipulagi. Sveitarfélög eru bundið af þeirri stefnumörkun sem sett er í aðalskipulagi hverju sinni og verða að gæta þess að samræmi sé á milli aðalskipulags og deiliskipulags. Að framangreindu virtu verður ekki séð að áskilnaði 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga um innbyrðis samræmi gildandi skipulagsáætlana sé fullnægt og verður af þeim sökum ekki hjá því komist að fella hina kærðu skipulagsbreytingu úr gildi.

Hin kærðu byggingarleyfi fólu í sér heimild fyrir framkvæmdum á lóðum nr. 57 og 59 við Borgarbraut við jarðvegsvinnu og gerð sökkuls. Ekki verður séð að þær framkvæmdir séu þess eðlis að raskað geti hagsmunum kæranda. Þá liggur fyrir að hinn 16. september 2016 var á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Borgarbyggðar veitt leyfi til að reisa íbúðarhús, þjónustukjarna og hótel í samræmi við hina kærðu deiliskipulagsbreytingu. Verður að líta svo á að hin nýja ákvörðun taki einnig til þeirrar undirbúningsvinnu sem eldri leyfi tóku til.

Með vísan til þess sem að framan er rakið eiga kærendur ekki lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um lögmæti hinna kærðu byggingarleyfa og skortir því á að uppfyllt sé skilyrði kæruaðildar 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála að fyrir hendi séu lögvarðir hagsmunir. Verður þessum þætti málsins því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun sveitarstjórnar Borgarbyggðar frá 14. apríl 2016 um að samþykkja breytt deiliskipulag fyrir lóðirnar 55-59 er felld úr gildi.

Ákvarðanir byggingarfulltrúa Borgarbyggðar frá 26. apríl 2016 og 8. júlí s.á um að veita leyfi fyrir jarðvegsvinnu og sökkulvinnu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                       Þorsteinn Þorsteinsson

 

105/2016 Legsteinasafn í landi Húsafells

Með

Vinsamlegast athugið að mál þetta var endurupptekið og úrskurður kveðinn upp að nýju 6. desember 2018, sjá hér.

Árið 2016, föstudaginn 23. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingar¬verkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 105/2016, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Borgarbyggðar frá 12. febrúar 2015 um að samþykkja nýtt deiliskipulag fyrir Húsafell 2, Steinharpan, og ákvörðun byggingar¬fulltrúans í Borgarbyggð frá 12. janúar 2016 um að veita byggingarleyfi fyrir húsi undir legsteinasafn við Bæjargil í landi Húsafells.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 2. ágúst 2016, er barst nefndinni 3. s.m., kærir landeigandi Húsafells 1, þá ákvörðun sveitar¬stjórnar Borgarbyggðar frá 12. febrúar 2015 að samþykkja nýtt deiliskipulag fyrir Húsafell 2 og ákvörðun byggingarfulltrúans í Borgarbyggð frá 12. janúar 2016 um að veita byggingarleyfi fyrir húsi undir legsteinasafn við Bæjargil í landi Húsafells í Borgarbyggð. Verður að skilja málskot kæranda svo að gerð sé krafa um ógildingu hinna kærðu ákvarðana. Jafnframt er gerð krafa um stöðvun framkvæmda á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust frá Borgarbyggð 24. og 26. ágúst og 6. og 12. september 2016.

Málavextir: Lóð kæranda og hin deiliskipulagða lóð liggja í landi jarðarinnar Húsafells í Borgarbyggð og munu vera um 40 m á milli húss kæranda, þar sem rekin er gististarfsemi, og húss þess sem hýsa á legsteinasafn.

Í byrjun árs 2014 hófst vinna við nýtt deiliskipulag fyrir Steinhörpuna í landi Húsafells. Tók deiliskipulagið til sýningarskála, menningarhúss og þjónustuhúss, sem voru m.a. ætlað að hýsa steinhörpur og önnur verk listamannsins á Húsafelli ásamt því að gert var ráð fyrir uppbyggingu á legsteinasafni fyrir Húsafellslegsteina frá 19. öld. Að lokinni málsmeðferð skipulagstillögunnar var hún samþykkt á fundi sveitarstjórnar 12. febrúar 2015 og tók gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 9. júní s.á. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Borgarbyggðar 12. janúar 2016 var samþykkt að veita byggingarleyfi fyrir húsi undir áður¬greint legsteinasafn í landi Húsafells.

Málsrök kæranda: Af hálfu kæranda er á því byggt að margir gallar séu á hinu kærða deiliskipulagi, sem m.a. felist í að rangt landnúmer sé á tillögunni, ósamræmi sé á milli hnita og uppdráttar, ekki hafi verið leitað álits umsagnaraðila auk þess sem ekkert samráð hafi verið haft við eigendur aðliggjandi lóða. Jafnframt nái bílastæðabókhald til nágrannalóðar og ekki sé gert ráð fyrir stærri fólksflutningabílum.

Kærandi hafi ekki fengið upplýsingar um gerð deiliskipulagsins og hafi því ekki haft ástæðu til að fylgjast með auglýsingum um deiliskipulag í nágrannalandi þar sem skipulagsfulltrúi hafi borið að leita eftir áliti hans sem eiganda aðliggjandi jarðar áður en skipulagið hafi verið auglýst. Sé þess krafist að kærufrestur miðist við þá dagsetningu sem starfsmaður Borgarbyggðar hafi afhent kæranda deiliskipulagsuppdráttinn, þ.e. 27. júlí 2016. Vegna rangs landnúmers í auglýsingu skipulagsins, hafi verið útilokað að átta sig á til hvaða svæðis deiliskipulagið tæki til.

Það safnhús sem hið kærða byggingarleyfi taki til sé staðstett langt utan byggingarreits. Samkvæmt mælipunktum á deiliskipulagi sé fjarlægð frá lóðarmörkum 11,3 m en á samþykktum aðalteikningum sé sú fjarlægð 5,5 m. Fyrirhuguð staðsetning safnsins muni valda miklum erfiðleikum við rekstur gistiheimilis kæranda. Aðkoma að því og bílastæðum sé tekin í burtu samkvæmt deiliskipulaginu þannig að stæðin verði augljóslega notuð af gestum safnsins. Fyrirhugað sé að stækka gistiheimili kæranda en það verði ómögulegt ef af fyrirhugaðri uppbyggingu verði. Muni kærandi af þessum sökum verða af miklum tekjum. Jafnframt verði erfitt að reka gistiheimili í nálægð við mikinn átroðning safngesta á hlaði gistiheimilisins. Megi gera ráð fyrir miklum fjölda gesta þegar nýtt safn hafi verið byggt en ekki hafi verið gerðar áætlanir af því tilefni. Augljóst sé að fyrirhuguð bílastæði beri ekki þann mikla fjölda gesta sem megi gera ráð fyrir.

Málsrök Borgarbyggðar: Sveitarfélagið andmælir því að hin umdeilda bygging sé langt utan byggingarreits. Augljóst sé að mistök hafi orðið við gerð hnitaskrár deiliskipulagsins þar sem fjöldi hnita samkvæmt skránni séu 17 talsins en að punktar á uppdrættinum sjálfum séu 21. Hafi hnitaskráin ekki uppfærst líkt og hún eigi að gera við gerð deiliskipulagsins. Skýrist ósamræmi milli skipulagsuppdráttar og hnitaskrár af framangreindu. Skipulagsuppdrátturinn komi á undan hnitaskráningu í ferlinu og ráði staðsetningu hnitanna og eigi því að líta til uppdráttarins fremur en hnitaskrárinnar. Skipulags¬uppdrátturinn sé í samræmi við aðal¬uppdrátt fyrirhugaðra mannvirkja sem samþykktur hafi verið á afgreiðslufundi byggingar¬fulltrúa 12. janúar 2016.

Hið kærða skipulag hafi verið auglýst í B-deild Stjórnartíðinda 9. júní 2015 og verði því að líta svo á að kærufrestur sé löngu liðinn, en samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé kærufrestur einn mánuður frá því að kæranda var kunnugt eða mátti vera kunnugt um hina kærðu ákvörðun. Hafi kæranda verið kunnugt um hið kærða deiliskipulag í rúmt ár áður en hann lagði fram kæru í málinu. Jafnframt sé bent á að ekki sé verið að fækka bílastæðum á lóð Húsafells 1. Umrædd bílastæði falli ekki undir deiliskipulagið og ekki felist afsal á bílastæðum í deiliskipulaginu þar sem afsal eigna verði ekki ákveðið í skipulagsáætlunum.

Þrátt fyrir að rangt landnúmer hafi verið gefið upp í kynntum uppdrætti, hafi engu að síður verið gerð grein fyrir heiti jarðanna á svæðinu, lóðamörkum og heiti þeirra húsa sem á lóðunum standi í samræmi við d-lið 4. mgr. gr. 5.3.3. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Þá sé þar að finna heiti skipulagsins, þ.e. Steinharpa, og heiti sveitarfélagsins í samræmi við gr. 7.1. í reglugerðinni en á það sé bent að ekki sé gerð krafa um að landnúmer sé tilgreint í deiliskipulagi.

Hið kærða byggingarleyfi sé í samræmi við gildandi deiliskipulag og hafi það fengið lögboðna málsmeðferð.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi krefst þess að málinu verði vísað frá þar sem kæran sé of seint fram komin. Kærufrestur sé einn mánuður frá því að kæranda var kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina. Þar sé einnig kveðið á um að ef um sé að ræða ákvörðun sem sæti opinberri birtingu teljist kærufrestur vera frá birtingu. Hið kærða deili¬skipulag hafi öðlast gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 9. júní 2015 og byggingar¬leyfið verið samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 12. janúar 2016. Kæra sé sett fram tæplega 13 mánuðum eftir að hið kærða deiliskipulag tók gildi og sjö mánuðum eftir að byggingarfulltrúi samþykkti kært byggingarleyfi. Hafi byggingarframkvæmdir staðið yfir á umræddum deiliskipulagsreit frá haustinu 2015 án afláts eftir að byggingaráform fyrir húsi A, sem sýnt sé á deiliskipulagi, hafi verið samþykkt.

Fullyrðingu kæranda um að fyrirhugað mannvirki sem hið kærða byggingarleyfi taki til sé staðsett langt utan við byggingarreit sé mótmælt sem rangri. Mælingamaður hafi verið fenginn til þess að setja út lóðarmörk og byggingarreit í samræmi við gildandi uppdrátt deiliskipulagsins og komi fram í minnisblaði hans að staðsetning hússins sé í samræmi við deiliskipulags¬uppdráttinn. Í ljós hafi komið sú hnitaskrá sem sé tilgreind í deilskipulaginu sé röng og hafi hönnuðir deiliskipulagsins viðurkennt það en engu að síður sé skipulagsuppdrátturinn réttur. Bent sé á að öll mannvirki sem hafi verið reist séu í samræmi við umræddan skipulagsuppdrátt og hafi það verið staðfest með reyndarmælingum á svæðinu. Þá sé á það bent að gert sé ráð fyrir tveimur stæðum fyrir fatlaða auk þess sem hvergi sé þess getið að leyfishafi hyggist fá afnot af stæðum kæranda.

———–

Aðilar hafa gert ítarlegri grein fyrir sjónarmiðum sínum sem ekki verða rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er frestur til að kæra ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina. Sé um að ræða ákvörðun sem sætir opinberri birtingu telst kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. Hin kærða deiliskipulagsbreyting tók gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda 9. júní 2015. Kæra í málinu barst 3. ágúst 2016 eða um 13 mánuðum eftir lok kærufrests. Samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skal vísa kæru frá berist hún að liðnum kærufresti nema talið sé afsakanlegt að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar. Í 2. mgr. sömu greinar er hins vegar kveðið á um að kæru skuli þó ekki sinnt ef meira en ár er liðið frá því að ákvörðun var tilkynnt aðila. Verður þeim hluta máls þessa er lýtur að hinu kærða deiliskipulagi af framangreindum ástæðum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hvað varðar hið kærða byggingarleyfi miðast kærufrestur við það tímamark hvenær kærandi hafi mátt vita um samþykki leyfisins. Byggingaráformin voru samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 12. janúar 2016. Leyfishafi hefur upplýst að byrjað hafi verið að vinna við grunn hússins í ágúst 2016 og liggja ekki fyrir úttektir byggingarfulltrúa vegna framkvæmdanna. Þá kemur fram í fyrirliggjandi tölvupóstsamskiptum kæranda og embættis byggingarfulltrúa frá 26. júlí s.á. að kærandi hafi þá þegar haft byggingarnefndarteikningar undir höndum. Af máls¬atvikum verður ekki fullyrt að kæranda hafi verið kunnugt um byggingarleyfið fyrr en á þeim tíma sem nefnd tölvupóstsamskipti áttu sér stað. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni 3. ágúst 2016 og því innan lögmælts eins mánaðar kærufrests.

Samkvæmt 11. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 þarf fyrirhuguð mannvirkjagerð að vera í samræmi við skipulagsáætlanir og þarf vitneskja þar um að liggja fyrir við útgáfu byggingarleyfis, sbr. 1. tl. 1. mgr. 13. gr. sömu laga. Í málinu liggur fyrir að hnitaskrá gildandi deiliskipulags og skipulagsuppdráttur fara ekki saman. Í gr. 5.5.3. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 er fjallað um framsetningu deiliskipulagsuppdráttar. Er þess þar hvergi getið að hnitaskrá skuli fylgja slíkum uppdrætti. Gildandi deiliskipulagsuppdráttur sýnir hins vegar afmörkun lóða, bygginga og byggingarreita á skipulagssvæðinu. Mælingar á samþykktum aðaluppdráttum byggingar¬leyfis annars vegar og gildandi skipulagsuppdrætti hins vegar gefa til kynna að umrætt mann¬virki sé í samræmi við deiliskipulag svæðisins og sé staðsett innan uppgefins byggingarreits.

Í gildandi lögum og reglugerðarákvæðum á sviði skipulags- og byggingarmála eru ekki gerðar kröfur um lágmarksfjölda almennra bílastæða en fjöldi þeirra skal ákveðinn í deiliskipulagi, sbr. b lið gr. 5.3.2.5. í skipulagsreglugerð. Samkvæmt töflu 6.01 í gr. 6.2.6. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 er hins vegar kveðið á um lágmarksfjölda bílastæða fyrir hreyfihamlaða. Hið kærða byggingarleyfi gerir ráð fyrir tveimur bílastæðum fyrir hreyfihamlaða og er það í samræmi við greint ákvæði byggingarreglugerðar. Deiliskipulagið gerir ennfremur ráð fyrir 12 almennum bílastæðum á umræddri lóð. Lóð kæranda liggur utan skipulagssvæðisins og ekki verður ráðið að hin kærða ákvörðun breyti aðkomu eða hlutverki bílastæða á lóð hans.

Með vísan til þess sem að framan er rakið og þar sem ekki liggur fyrir að málsmeðferð hins kærða byggingarleyfis sé haldin annmörkum sem raskað geta gildi þess, verður ekki fallist á kröfu um ógildingu leyfisins.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúa Borgarbyggðar frá 12. janúar 2016 um að veita byggingarleyfi fyrir húsi undir legsteinasafn við Bæjargil í landi Húsafells. Að öðru leyti er kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

127/2014 Starmýri 2c

Með
Árið 2016, föstudaginn 9. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 127/2014, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 18. nóvember 2014 um að veita leyfi til að innrétta gistiheimili í flokki II í verslunarrými á jarðhæð hússins að Starmýri 2c.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 11. desember 2014, er barst nefndinni 17. s.m., kæra eigendur Starmýrar 2b og eigendur efri hæðar Starmýrar 2c þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 18. nóvember 2014 að veita leyfi til að innrétta gistiheimili í flokki II í verslunarrými á jarðhæð hússins að Starmýri 2c. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 9. febrúar 2015.

Málavextir: Á óskiptri lóð nr. 2 við Starmýri standa húsin Starmýri nr. 2a, 2b, og 2c og eru tvö þau síðasttöldu samtengd. Á árinu 1995 var samþykkt í skipulagsnefnd og borgarráði að heimila að byggð yrði 2. hæð ofan á húsin Starmýri 2b og 2c til íbúðarnota og tengibygging milli húsanna, m.a. með stigagangi að íbúðum beggja húsanna á annarri hæð. Gengu þessi byggingaráform eftir.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík 26. apríl 2013 var tekin fyrir fyrirspurn um hvort leyfi fengist til að breyta atvinnuhúsnæði í íbúðir á fyrstu hæð hússins nr. 2c við Starmýri. Afgreiddi byggingarfulltrúi fyrirspurnina neikvætt á afgreiðslufundi sínum 14. maí s.á með vísan til neikvæðrar umsagnar skipulagsfulltrúa. Hinn 18. nóvember 2014 var á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa samþykkt að veita leyfi til að innrétta gistirými í flokki II í húsinu nr. 2c í fjórum eignarhlutum, samtals 100 m2 að stærð, með vísan til jákvæðrar umsagnar skipulagsfulltrúa.

Málsrök kærenda: Kærendur skírskota til þess að skv. 27. gr. fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994 séu breytingar á hagnýtingu séreignar frá því sem verið hafi eða ráð hafi verið fyrir gert í upphafi, sem hafi í för með sér verulega meira ónæði, röskun eða óþægindi fyrir aðra eigendur eða afnotahafa en áður hafi verið og gangi og gerist í sambærilegum húsum, háð samþykki allra eigenda hússins.

Samkvæmt gildandi Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 eigi að vera verslunarhúsnæði á jarðhæð húsa á nefndri lóð. Allt frá árinu 1965 hafi verið starfræktar þar snyrti- og hárgreiðslustofur og sé svipaður rekstur dagþjónustu ásættanlegur og réttmætur. Lóðin Starmýri 2 sé skilgreind sem nærþjónustusvæði og geti gistiheimili ekki flokkast sem nærþjónusta við íbúa hverfisins.

Starfsemi gistiheimilis sé veruleg breyting á hagnýtingu séreignar Starmýrar 2c. Slík starfsemi fari fram allan sólarhringinn og muni hafa í för með sér verulegt ónæði, röskun og óþægindi fyrir íbúa hússins. Auk þess sé ljóst að verðgildi íbúða í næsta nágrenni muni rýrna.
  
Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu sveitarfélagsins er á því byggt að ekki hafi þurft samþykki meðeiganda fyrir hinni breyttu notkun, enda sæti hún ekki sérstökum takmörkunum, hvorki í lögum um fjöleignarhús, sérstökum þinglýstum húsfélagssamþykktum, öðrum þinglýstum gögnum né aðalskipulagi. Þá verði ekki séð að umrædd breyting muni fela í sér verulega meira ónæði eða röskun en gera hafi mátt ráð fyrir frá upphafi við nýtingu húsnæðisins. Samkvæmt gildandi deiliskipulagi sé gert ráð fyrir þjónustustarfsemi á 1. hæð hússins. Í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 sé umrætt húsnæði innan skilgreinds nærþjónustukjarna og sé rekstur gistiheimila þjónusta sem heimil sé á þeim svæðum. Samræmist því umsóknin ákvæðum aðalskipulags.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi bendir á að hann hafi gert tilboð í húsnæðið með fyrirvara um að þar mætti reka gistiheimili. Hafi byggingarfulltrúa verið send fyrirspurn varðandi málið og hafi leyfi verið veitt með ákveðnum skilyrðum. Jafnframt hafi leyfishafa verið bent á að ekki þyrfti samþykki annarra íbúa hússins fyrir umræddum breytingum. Sé um að ræða þrjú gistirými, fyrir að hámarki sex gesti, auk móttöku.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti byggingarleyfis sem heimilar breytingu á hagnýtingu séreignarhluta í fjöleignarhúsinu Starmýri 2c úr verslunarrými í gistiheimili. Á umræddu svæði er í gildi deiliskipulagið Safamýri-Álftamýri frá árinu 1961, þar sem hús á lóðinni eru skráð á uppdrætti sem verslunarhúsnæði. Engin greinargerð fylgdi deiliskipulaginu og er ekki að finna sérstaka skilmála á skipulagsuppdrætti er taka til umrædds húsnæðis.

Í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 er umrætt svæði skilgreint sem íbúðarbyggð, en slík byggð er nánar skilgreind sem svæði fyrir íbúðarhúsnæði og nærþjónustu sem því tengist, auk minniháttar atvinnustarfsemi sem samrýmist búsetu, eftir því sem nánar er kveðið á um í stefnu skipulagsins. Þar er og kveðið á um að undir nærþjónustu geti, auk opinberrar grunnþjónustu og dagvöruverslana, m.a. fallið almenn þjónustustarfsemi, s.s. hárgreiðsla, veitingastaðir í flokki I og eftir atvikum í flokki II, menningarhús, íþróttahús, gallerí og þrifalegur smáiðnaður. Umrætt hús er staðsett á íbúðarsvæðinu ÍB28, Álftamýri-Háaleiti, en í stefnu aðalskipulagsins um borgarhlutann Háaleiti-Bústaðir er tekið fram að nærþjónustukjarni sé m.a. á lóðinni Starmýri 2 og kemur það einnig fram á þemakortum borgarhlutans. Hinn 31. október 2014 tók gildi óveruleg breyting á Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030, með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda þar um, er varðar túlkun sérstakra ákvæða um starfsemi innan landnotkunarsvæða. Var tilgangur breytingarinnar að árétta og skerpa túlkun ákvæða aðalskipulagsins. Í viðauka sem fylgdi skipulagsbreytingunni er að finna töflur er sýna hvers konar starfsemi sé heimiluð á hinum ýmsu svæðum. Í töflu 3 er að finna nákvæma útlistun á því hvar heimilt sé að reka gististaði og kemur þar fram að heimilt sé að reka slíka staði í flokkum I, II og III í skilgreindum nærþjónustukjörnum. Er hin kærða ákvörðun samkvæmt framansögðu í samræmi við gildandi skipulag.

Samkvæmt 27. gr. fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994 þarf samþykki allra eigenda eða a.m.k. einfalds meirihluta þegar breytingar eru gerðar á séreignarhluta í fjöleignarhúsi, frá því sem verið hefur eða ráð var fyrir gert í upphafi, sem hafa í för með sér meira ónæði, röskun eða óþægindi fyrir aðra eigendur eða afnotahafa en áður var og gerist og gengur í sambærilegum húsum. Af athugasemdum við nefnda grein í frumvarpi því sem varð lögum nr. 26/1994 verður ráðið að tilgangur ákvæðisins sé fyrst og fremst sá að sporna við atvinnustarfsemi í húsnæði sem ætlað er til íbúðarnota í fjöleignarhúsum. Um slíka breytingu er ekki að ræða í máli þessu. Í umræddum séreignarhlutum hefur í skipulagi svæðisins frá upphafi verið gert ráð fyrir atvinnustarfsemi og hafa þar m.a. verið starfræktar snyrti- og hárgreiðslustofur. Með hinni kærðu ákvörðun var heimiluð gististarfsemi í húsnæðinu fyrir allt að sex gesti og samkvæmt fyrirliggjandi byggingarleyfisteikningum er ekki um að ræða sameiginlegan inngang í húsnæði leyfishafa og íbúðir kærenda. Verður ekki séð að umdeild breyting á hagnýtingu eignarhlutanna úr einni tegund atvinnurekstrar í aðra hafi í för með sér eða sé til þess fallin að hafa í för með sér, aukna röskun eða ónæði gagnvart öðrum eigendum fjöleignarhússins en búast hafi mátt við að fylgt gæti notkun atvinnuhúsnæðis. Var hin breytta notkun séreignahluta leyfishafa því ekki háð samþykki annarra eigenda fjöleignarhússins samkvæmt fyrrnefndri 27. gr. laga um fjöleignarhús.

Að öllu framangreindu virtu, og þar sem ekki liggur fyrir að ágallar hafi verið á málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar sem raskað geta gildi hennar, verður ógildingarkröfu kærenda hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um að fella úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 18. nóvember 2014 um að veita byggingarleyfi fyrir innréttingu gistiheimilis í flokki II í verslunarrými á jarðhæð hússins að Starmýri 2c.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

 

116/2014 Skipholt

Með
Árið 2016, föstudaginn 19. ágúst, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 116/2014, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. október 2014 um að veita leyfi til að breyta fyrirkomulagi bílastæða við lóðamörk Skipholts 50C og 50D. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 18. nóvember 2014, er barst nefndinni 19. s.m., kærir húsfélagið Skipholti 50C þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. október 2014 að veita byggingarleyfi fyrir breytingu á fyrirkomulagi bílastæða við lóðamörk Skipholts 50C og 50D. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi en til vara að ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík, um að synja kröfu kæranda um ógildingu byggingarleyfis, sem tilkynnt var í bréfi dags. 20. október 2014, verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 24. júní 2015.

Málavextir: Lóðirnar Skipholt 50C og 50D hafa sameiginleg lóðamörk og er kvöð á lóðunum um aðkomu að bílastæðum þeirra beggja. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík 7. október 2014 var tekin fyrir umsókn húsfélags Skipholts 50D um leyfi til að breyta fyrirkomulagi bílastæða við lóðamörkin í þá veru að bílastæðum og aðkomu á milli húsanna yrði hliðrað um einn metra til vesturs, innar á lóð Skipholts 50C. Var erindið samþykkt. Hinn 10. s.m. sendi kærandi bréf til byggingarfulltrúa þar sem þess var krafist að samþykkt byggingarfulltrúa yrði dregin til baka. Var þeirri kröfu hafnað með bréfi embættisins, dags. 20. október 2014. 

Málsrök kærenda: Kærandi telur að ákvörðun byggingarfulltrúa hafi verið tekin á röngum forsendum og sé ólögmæt þar sem samþykki húsfundar kæranda hafi ekki legið fyrir, líkt og kveðið sé á um í 1. mgr. 10. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010. Sameign verði ekki ráðstafað af húsfélagi nema allir eigendur séu því samþykkir. Sama gildi um verulegar breytingar á sameign og hagnýtingu hennar. Hin kærða ákvörðun feli í sér verulega breytingu þar sem bílastæðum á lóð hússins við Skipholt 50C fækki samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi, auk þess sem vegstæði sé fært langt inn á lóð hússins. Þá sé um að ræða breytingu á hagnýtingu sameignar hússins. Bílastæði á lóðinni séu sameiginleg og óskipt og verði þeim ekki skipt eða breytt nema allir eigendur samþykki. Slíkt samþykki hafi ekki legið fyrir heldur hafi verið lagður fram tölvupóstur sem beri það með sér að málefnið kunni að hafa verið rætt á stjórnarfundi húsfélagsins en aldrei á almennum húsfundi. Verk og valdsvið stjórnar húsfélags sé að taka hvers kyns ákvarðanir sem lúti að venjulegum daglegum rekstri og hagsmunagæslu vegna sameignar, sbr. 1. mgr. 70. gr. fjöleignarhúsalaga.  Um meiri háttar framkvæmdir sé að ræða sem fjalla beri um og taka ákvörðun um á húsfundi. Umdeilt byggingarleyfi sé byggt á ófullnægjandi gögnum auk þess sem umsækjandi leyfisins hafi vísvitandi haldið gögnum frá embætti byggingarfulltrúa.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er þess krafist að málinu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kærufrestur hafi verið liðinn þegar kæra barst nefndinni, en að öðrum kosti að kröfu kæranda verði hafnað.

Bent sé á að byggingarfulltrúi hafi metið það svo að við afgreiðslu erindisins hafi legið fyrir fullnægjandi samþykki stjórnar húsfélags, en samkvæmt 71. gr. fjöleignarhúsalaga sé húsfélag skuldbundið út á við með undirritun meirihluta stjórnarmanna og skuli formaður að jafnaði vera einn af þeim. Stofni stjórnarmenn til skuldbindinga sem falli utan heimilda þeirra og valdsviðs samkvæmt lögum eða ákvörðun húsfundar séu þeir ábyrgir og eftir atvikum bótaskyldir gagnvart húsfélaginu samkvæmt almennum reglum skaðabótaréttar. 

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi bendir á að í tölvupósti hafi verið greint frá því að daginn áður hafi kærandi haldið stjórnarfund og þar hafi tillagan að breytingu á bílaplaninu verið samþykkt. Hafi því verið litið svo á að umrædd breyting hafi verið samþykkt af báðum húsfélögunum.

Samþykki kæranda hafi verið fullnægjandi, sbr. 71. gr. fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994. Jafnframt hafi kærandi greitt án fyrirvara helming kostnaðar við verkið. Hljóti það að vera hafið yfir allan vafa að húsfélagið teljist hafa samþykkt umrædda breytingu. Þótt eigendur einhverra eignarhluta í húsinu kunni að hafa verið mótfallnir breytingunni eða snúist hugur síðar geti það ekki leitt til þess að samþykki fyrir framkvæmdinni teljist hafa fallið niður. Geti kærandi ekki einhliða rift gerðu samkomulagi.

Afstaða kæranda sé á misskilningi byggð. Virðist hann telja að hin kærða ákvörðun breyti lóðarmörkum með einhverjum hætti. Hins vegar sé óumdeilt að lóðir húsanna séu samnýttar fyrir bílastæði og umferðarreinar en vegna þess gildi einu hvort akreinar séu að meira eða minna leyti innan eða utan marka lóðar tiltekins húss.

Niðurstaða: Frestur til að bera mál undir úrskurðarnefndina er einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um kæranlega ákvörðun, sbr. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Óski aðili eftir endurupptöku máls innan kærufrests skv. 4. mgr. 27. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 hefur það í för með sér að kærufrestur rofnar, en heldur síðan áfram að líða eftir tilkynningu til aðila um ákvörðun stjórnvalds um að hafna endurupptöku máls. Telja verður kæranda aðila máls í skilningi greinds ákvæðis enda snertir hin kærða ákvörðun með beinum hætti hagsmuni eigenda lóðarinnar Skipholts 50C.

Kæranda barst tilkynning frá leyfishafa hins kærða byggingarleyfis um hina kærðu ákvörðun 9. október 2014 og fór hann fram á endurupptöku málsins með bréfi til byggingarfulltrúa 10. s.m. Kæranda var tilkynnt um höfnun erindisins með bréfi, dags. 20. október 2014, og barst úrskurðarnefndinni kæra í máli þessu 19. nóvember s.á. Samkvæmt framangreindri 4. mgr. 27. gr. stjórnsýslulaga barst kæran innan tilskilins frests og verður málið því tekið til efnismeðferðar.

Með hinu kærða byggingarleyfi var aðkomunni við lóðamörk Skipholts 50C og 50D að bílastæðum beggja lóðanna hliðrað um einn metra inn á lóð Skipholts 50C og við þá hliðrun fækkaði bílastæðum á þeirri lóð um tvö. Í málinu er um það deilt hvort lögmætt samþykki eigenda Skipholts 50C hafi legið fyrir við samþykkt byggingarleyfisins.

Samkvæmt 30. gr. fjöleignarhúsalaga verða ekki gerðar breytingar á sameign nema með samþykki allra eigenda eða a.m.k. 2/3 hluta þeirra. Jafnframt verður sameign ekki ráðstafað af húsfélagi með samningi nema með samþykki allra eigenda og gildir sama um verulegar breytingar á sameign eða hagnýtingu hennar, sbr. 1. mgr. 19. gr. sömu laga. Í 1. og 2. mgr. 70. gr. laganna er stjórn húsfélags veitt heimild til að taka hvers kyns ákvarðanir sem lúta að venjulegum daglegum rekstri og hagsmunagæslu vegna sameignar sem og að láta framkvæma minni háttar viðhald, viðgerðir og bráðnauðsynlegar og brýnar ráðstafanir sem ekki þola bið. Þá segir í 3. mgr. sömu greinar að ráðstafanir og framkvæmdir sem ganga lengra en kveðið er á um í 1. og 2. mgr. beri að leggja fyrir húsfund til umfjöllunar og ákvörðunar.

Með hinu kærða byggingaleyfi er kvaðabundinni aðkomu að bílastæðum á lóðum Skipholts 50C og 50D hliðrað innar á lóð Skipholts 50C og bílastæðum fækkað frá því sen áður var á þeirri lóð. Samkvæmt framangreindum ákvæðum fjöleignarhúsalaga eru breytingar þær sem hér um ræðir, á lóð í óskiptri sameign, háðar samþykki sameigenda á húsfundi, sbr. 39. gr. laganna. Slíkt samþykki lá ekki fyrir við samþykkt stjórnar húsfélags kæranda. Við hina kærðu ákvörðun var því ekki fylgt fyrirmælum 1. mgr. 10. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 um að umsókn þurfi að fylgja samþykki meðeigenda í samræmi við ákvæði laga um fjöleignarhús, ef við á.

Með vísan til þess sem að framan er rakið þykir hin kærða ákvörðun haldin slíkum ágalla að ekki verður hjá því komist að fella hana úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi hin kærða ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. október 2014 um að veita leyfi til að breyta fyrirkomulagi bílastæða við lóðamörk Skipholts 50C og 50D.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

58/2016 Gerplustræti

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 11. ágúst, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 58/2016, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Mosfellsbæjar frá 26. ágúst 2015 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi 1. áfanga Helgafellshverfis vegna lóðar nr. 1-5 við Gerplustræti og á ákvörðun byggingarfulltrúa Mosfellsbæjar að samþykkja leyfi til að byggja 31 íbúða fjöleignarhús með bílakjallara á sömu lóð.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 31. maí 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra eigendur Ástu-Sólliljugötu nr. 1 og 5, þá ákvörðun bæjarstjórnar Mosfellsbæjar frá 26. ágúst 2015 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi 1. áfanga Helgafellshverfis vegna lóðar nr. 1-5 við Gerplustræti. Þá er kærð ákvörðun byggingarfulltrúa Mosfellsbæjar um að samþykkja leyfi til að byggja 31 íbúða fjöleignarhús með bílakjallara á lóðinni. Verður að skilja málskot kærenda svo að gerð sé krafa um að hið kærða deiliskipulag og byggingarleyfi fyrir fyrrgreindu húsi frá 6. nóvember 2015 og 13. apríl 2016 verði felld úr gildi sem og að framkvæmdir verði stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til framkominnar stöðvunarkröfu kærenda.

Gögn málsins bárust frá Mosfellsbæ 8. júní 2016.

Málavextir: Hinn 23. júní 2015 var á fundi skipulagsnefndar Mosfellsbæjar tekin fyrir tillaga um breytingu á deiliskipulagi 1. áfanga Helgafellshverfis vegna lóðar nr. 1-5 við Gerplustræti. Í breytingunni fólst að íbúðum í fyrirhuguðu fjöleignarhúsi var fjölgað úr 26 í 31, skilmálum bílastæða breytt, stigahúsum fækkað úr þremur í eitt og gólfkótar hækkaðir um 1,4 m. Var samþykkt að auglýsa framlagða tillögu. Deiliskipulagsbreytingin var auglýst 6. júlí 2015 með athugasemdafresti til 17. ágúst s.á., en engar athugasemdir bárust á kynningartíma. Á fundi skipulagsnefndar 18. ágúst 2015 var deiliskipulagsbreytingin samþykkt og staðfesti bæjarstjórn þá afgreiðslu á fundi 26. s.m. Tók skipulagsbreytingin gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 11. febrúar 2016.

Hinn 18. janúar 2016 var haldinn fundur með eigendum Ástu-Sólliljugötu 1-7, þ. á m. kærendum, ásamt hluta bæjarstjórnar, byggingarfulltrúa og skipulagsfulltrúa Mosfellsbæjar þar sem farið var yfir stöðu mála. Í kjölfarið sendu greindir eigendur bréf til bæjarstjóra, dags. 25. s.m., þar sem gerðar voru athugasemdir við málsmeðferð deiliskipulagsbreytingarinnar og uppdrætti fyrirhugaðrar byggingar er varðaði fjölda hæða.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Mosfellsbæjar 6. nóvember 2015 voru samþykkt byggingaráform og var leyfi gefið út til að byggja 31 íbúða fjöleignarhús með bílakjallara á lóð nr. 1-5 við Gerplustræti. Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 13. apríl 2016 var samþykkt að heimilað hús yrði lækkað um 50 cm og það staðsett um 3 m fjær vestur lóðarmörkum en áður var gert ráð fyrir.

Málsrök kærenda: Kærendur skírskota til þess að samþykktir aðaluppdrættir sýni fjögurra hæða fjöleignarhús á meðan samþykkt deiliskipulag fyrir lóðina heimili aðeins byggingu þriggja hæða húss. Vísað sé í gr. 6.4.12 byggingarreglugerðar nr. 112/2012 þar sem segi m.a. í 7. mgr. að kjallari íbúðarhúss undir aðalinngangshæð, þar sem einungis sé bílgeymsla, geymslur eða þess háttar rými, teljist ekki til hæðar í skilningi 5. mgr. sömu greinar. Þar sem kjallari umrædds fjöleignarhúss hýsi ekki aðeins bílgeymslu, geymslur og þess háttar, heldur jafnframt fjórar íbúðir, teljist það til hæðar og því sé um að ræða fjögurra hæða hús en ekki þriggja. Kærendur telji sig hafa fengið vitneskju um byggingaráform, þ.e. byggingu fjögurra hæða húss, sama dag og kæran hafi borist úrskurðarnefndinni og beri því að líta svo á að kærufrestur sé einn mánuður frá þeim tíma.  

Málsrök Mosfellsbæjar: Af hálfu sveitarfélagins er vísað til þess að kærufrestur sé liðinn. Um sé að ræða ákvörðun sem sæti opinberri birtingu og teljist kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. Hin kærða skipulagsbreyting hafi verið birt í B-deild Stjórnartíðinda 11. febrúar 2016 og því sé kærufrestur liðinn. Þá verði að hafa það í huga að kærendur hafi gert athugasemdir um fjölda hæða fjöleignarhússins í bréfi sínu, dags. 25. janúar 2016, og skömmu áður hafi byggingarfulltrúi sent kærendum gögn og myndir vegna fyrirhugaðra framkvæmda sem vel hafi sýnt fjölda hæða og fyrirkomulag húsa við Gerplustræti.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi bendir á að verið sé að vinna að framkvæmdunum í sátt við nágranna og hafi ýmislegt verið gert til að fólk yrði sátt við framkvæmdina. Byggingin sé í samræmi við skipulag svæðisins.

Niðurstaða: Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er frestur til að kæra ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina. Sé um að ræða ákvörðun sem sætir opinberri birtingu telst kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. Hin kærða deiliskipulagsbreyting tók gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda 11. febrúar 2016. Kæra í málinu barst 31. maí s.á eða rúmum þremur mánuðum eftir lok kærufrests.

Hvað varðar upphaflegt byggingarleyfi fyrir húsinu að Gerplustræti 1-5 miðast kærufrestur við það tímamark hvenær kærandi hafi mátt vita um samþykki hinnar kærðu ákvörðunar. Samþykkt var að veita byggingarleyfi fyrir húsinu í nóvember 2015 og það gefið út. Hinn 4. janúar 2016 gerði byggingarfulltrúi úttekt á botnplötu og á undirstöðum hússins 10. mars s.á. Þá liggur fyrir í málinu að kærendur, ásamt öðrum íbúum Ástu-Sólliljugötu, og sveitarfélagið voru í samskiptum vegna byggingarframkvæmdanna og var haldinn fundur með nefndum aðilum af því tilefni í janúar 2016. Vísa kærendur til þessa fundar í bréfi sínu til sveitarfélagsins, dags. 25. janúar s.á., þar sem m.a. voru gerðar athugasemdir við fjölda hæða byggingarinnar. Að framangreindu virtu þykir ljóst að kærendum hafi mátt vera kunnugt um efni upphaflegs byggingarleyfis þegar í byrjun árs 2016 eða tæpum fimm mánuðum áður en kæra í málinu barst úrskurðarnefndinni.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 kemur fram sú meginregla að vísa skuli kæru frá berist hún að liðnum kærufresti. Þær undantekningar eru gerðar frá nefndri meginreglu í 1. og 2. tl. ákvæðisins að taka megi mál til meðferðar að liðnum kærufresti þegar afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar. Í frumvarpi því sem varð að stjórnsýslulögum kemur m.a. fram í athugasemdum með nefndri 28. gr. að líta þurfi til þess hvort aðilar að málinu séu fleiri en einn og með andstæða hagsmuni, en undir þeim kringumstæðum sé rétt að taka mál einungis til kærumeðferðar að liðnum kærufresti í algjörum undantekningartilvikum. Í máli þessu fara hagsmunir kærenda og handhafa hins kærða byggingarleyfis ekki saman.

Að öllu framangreindu virtu eiga fyrrgreindar undantekningar frá meginreglunni um frávísun máls sem berst að liðnum kærufresti ekki við hvað varðar hið kærða deiliskipulag og byggingarleyfi það sem samþykkt var hinn 6. nóvember 2015. Verður þeim þætti málsins því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hinn 13. apríl 2016 var samþykkt breytt byggingarleyfi fyrir umrætt hús í kjölfar athugasemda nágranna. Var húsið lækkað um 50 cm og það staðsett um 3 m fjær fasteignum kærenda en áður var gert ráð fyrir. Af fyrirliggjandi gögnum og málsatvikum verður ekki fullyrt að kærendum hafi mátt vera kunnugt um samþykkt þess meira en mánuði áður en kæra barst úrskurðarnefndinni hinn 31. maí s.á. Verður því álitaefni um lögmæti hins breytta byggingarleyfis tekið til efnismeðferðar. Hins vegar er umrætt byggingarleyfi í samræmi við deiliskipulag það sem tók gildi 11. febrúar 2016 og liggur ekki annað fyrir en að málsmeðferð þess hafi verið lögum samkvæmt. Verður því ekki fallist á kröfu um ógildingu þess.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúa Mosfellsbæjar frá 13. apríl 2016 um að samþykkja leyfi til að byggja 31 íbúða fjöleignarhús með bílakjallara á lóðinni Gerplustræti 1-5. Að öðru leyti er kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                                    Aðalheiður Jóhannsdóttir

 

51/2016 Klapparstígur 33

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 14. júlí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 51/2016, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 17. maí 2016 um að veita byggingarleyfi til að innrétta veitingastað í flokki III á 1. hæð og kjallara hússins við Klapparstíg 33.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 24. maí 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Landsþing ehf., eigandi eignarhluta 201, 301 og 401 í fjöleignarhúsinu að Klapparstíg 33, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 17. maí 2016 að veita Basalti ehf. byggingarleyfi til að innrétta veitingastað í flokki III fyrir 100 gesti á 1. hæð og  í kjallara  hússins að Klapparstíg 33. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi en jafnframt er þess krafist að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til framkominnar stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 13. júní 2016.

Málavextir: Hinn 17. maí 2016 var á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík tekin fyrir umsókn um byggingarleyfi til að innrétta veitingastað í flokki III fyrir 100 gesti á 1. hæð og í kjallara í fjöleignarhúsinu við Klapparstíg 33. Með erindinu fylgdi jákvæð umsögn skipulagsfulltrúa, minnisblað um brunavarnir og hljóðvistarskýrsla. Var leyfið samþykkt með þeim áskilnaði að þinglýst yrði yfirlýsing um opnunartíma til kl. 01 á virkum dögum og til kl. 03 um helgar og að opið yrði frá hádegi.

Málsrök kærenda: Kærandi bendir á að hann reki hótel og íbúðaleigu í húsum nr. 22a við Laugaveg og nr. 33 við Klapparstíg. Sú ákvörðun byggingarfulltrúa að leyfa veitingarekstur á fyrstu hæð og í kjallara hússins að Klapparstíg 33 raski hagsmunum hans verulega. Í stað kyrrlátrar starfsemi í greindu húsnæði, með lokunartíma  kl. 18 virka daga og kl. 16 um helgar, sé nú veitt leyfi fyrir starfsemi sem hefjist á hádegi og ljúki kl. 01 á virkum dögum og til kl. 03 um helgar. Muni sú starfsemi trufla gesti kæranda og raska næturró þeirra. Með hinni kærðu ákvörðun sé verið að rýra eignarréttindi kæranda.

Byggingarleyfisumsóknin hafi hvorki verið kynnt kæranda né hafi verið leitað eftir sjónarmiðum hans áður en hún hafi verið samþykkt, sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Þá hafi kærandi ekki heldur verið upplýstur um að málið væri til meðferðar hjá sveitarfélaginu, sbr. 14. gr. sömu laga. Sem meirihlutaeigandi Klapparstígs 33 eigi kærandi tvímælalaust aðild að öllum byggingarleyfisumsóknum sem varði húsnæðið og sé ljóst að málsmeðferð byggingarfulltrúa hafi ekki verið í samræmi við stjórnsýslulög. Umrætt hús sé fjöleignarhús og um það gildi lög nr. 26/1994 um fjöleignarhús. Um verulega breytingu á hagnýtingu séreignar sé að ræða og hafi því þurft samþykki allra eigenda, sbr. 5. tl. 41. gr. fjöleignarhúsalaga.

Nálægð veitingastaða sé nú þegar til vandræða og hafi haft það í för með sér að viðskiptavinir kæranda hafa fallið frá pöntunum. Það byggingarleyfi sem hér um ræði veiti leyfi fyrir bar á tveimur hæðum fyrir 100 gesti. Alþekkt sé að gestafjöldi fari oft yfir leyfilegt hámark og fylgi börum mikill hávaði. Hávær tónlist muni berast um allar hæðir og valda íbúum og gestum sem dvelji þar miklu ónæði. Einnig sé á það bent að afgreiðsla byggingarfulltrúa sé haldin slíkum annmörkum að fella beri umdeilt leyfi úr gildi. Meðal annars sé á uppdrætti sýnt rými í kjallara fyrir uppvask, en það sé í eigu kæranda og því óheimilt að leggja það undir starfsemi veitingastaðarins.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu sveitarfélagins er vísað til þess að hið umþrætta byggingarleyfi sé í fullu samræmi við Aðalskipulag Reykjavíkur 2010-2030 og deiliskipulag fyrir staðgreinireit 1.172.2, ásamt síðari breytingum, sem afmarkist af Laugavegi, Frakkastíg, Grettisgötu og Klapparstíg, og samþykkt hafi verið í borgarráði 25. mars 2003. Sú breyting á hagnýtingu sem hið kærða byggingarleyfi heimili sé ekki þess háttar breyting sem ákvæði 27. gr. laga nr. 26/1994 fjalli um. Ljóst sé að samkvæmt gildandi skipulagi fyrir umrætt svæði sé heimilt að reka þar veitingahús og sé slíkur rekstur náskyldur rekstri verslana. Þegar hagnýting séreignar sé hliðrað með þessum hætti, þ.e. úr verslunarrekstri í veitingarekstur, reyni á það hvort aðili sem um slíkt sæki uppfylli fagleg skilyrði laga til að mega reka veitingahús á viðkomandi stað og hvort slíkt sé heimilt í gildandi skipulagi. Öll slík skilyrði hafi verið uppfyllt.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi skírskotar til þess að ekki sé verið að breyta hagnýtingu séreignar hans verulega og hafi því ekki þurft samþykki allra eigenda hússins, sbr. 2. mgr. 27. gr. fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994. Því sé mótmælt að umrædd breyting muni raska hagsmunum kæranda verulega. Í miðborg Reykjavíkur sé leyfð mjög rúm landnotkun og meðal annars sé þar gert ráð fyrir rekstri veitinga- og skemmtistaða. Megi ávallt búast við ýmsum breytingum, s.s. á atvinnurekstri, innan heimilda þess sem skipulag svæðisins leyfi. Engin rök séu fyrir því að hefta umrædda starfsemi. Breyti engu að undanfarin ár hafi listagallerí verið starfrækt í umræddum eignarhluta og takmarki það ekki rétt eiganda til að nýta húsnæðið til annarrar starfsemi síðar, að uppfylltum skilyrðum. Ekki sé hægt að fallast á þá fullyrðingu að ónæði og hávaði af rekstrinum verði meiri en talist geti eðlilegt í miðborg, þar sem blönduð starfsemi sé eðlilegur hluti af daglegu lífi og þróun miðborgar og samkvæmt skipulagi.

Þá sé því mótmælt að afgreiðsla byggingarfulltrúa hafi ekki verið í samræmi við áskilnað laga og reglugerða. Engar lagareglur mæli fyrir um kynningu byggingaráforma, sem séu í samræmi við skipulag og reglur laga um mannvirki. Fullyrðing kæranda um að verið sé að nota rými í hans eigu sé mótmælt og sé þar um misskilning að ræða. 

Niðurstaða: Samkvæmt 1. mgr. 9. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 er ekki heimilt að breyta notkun mannvirkis nema að fengnu leyfi viðkomandi byggingarfulltrúa og skulu með byggingarleyfisumsókn fylgja nauðsynleg gögn, m.a. samþykki meðeigenda samkvæmt ákvæðum fjöleignarhúsalaga nr. 26/1994, sbr. 1. mgr. 10. gr. laganna. Í 27. gr. nefndra laga er kveðið á um að breytingar á hagnýtingu séreignar í fjöleignarhúsi, frá því sem verið hefur eða ráð var fyrir gert í upphafi, sem hafa í för með sér verulega meira ónæði, röskun eða óþægindi fyrir aðra eigendur eða afnotahafa en áður var og gengur og gerist í sambærilegum húsum, séu háðar samþykki allra eigenda hússins.

Samkvæmt gildandi Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 heyrir umrætt svæði undir miðborgarkjarna (M1a), en því er þar lýst sem svæði þar sem sérstök áhersla sé lögð á smásöluverslun, veitingastarfsemi og afþreyingu, sem og þjónustu lykilstofnana stjórnsýslu, menningar og mennta. Jafnframt segir að á svæðinu gildi almennar veitingaheimildir þar sem lengst megi vera opið til kl. 01 á virkum dögum og kl. 03 um helgar. Í kafla aðalskipulagsins „Landnotkun – skilgreiningar (bindandi stefna)“ er að finna nánari skilgreiningar á svæðinu og er umrætt fjöleignarhús staðsett á hliðarverslunarsvæði nr. 12 sem afmarkast af Klapparstíg, austur- og vesturhlið, frá Laugavegi að Skólavörðustíg. Jafnframt er þar að finna sérstök ákvæði um götuhliðar í miðborginni þar sem settir eru á kvótar fyrir tilteknar tegundir starfsemi. Annars vegar kvótar með það að markmiði að vernda og efla smásöluverslun með því að kveða á um lágmarkshlutfall smásöluverslunar við ákveðin götusvæði og hins vegar kvótar til að tryggja fjölbreytilega starfsemi með því að kveða á um hámarkshlutfall sömu starfsemi við ákveðin götusvæði og torg. Það svæði sem hér um ræðir fellur undir fyrri flokkinn og er forsenda samþykkis fyrir breyttri notkun húsnæðis við jarðhæðir háð því að hlutfall smásöluverslunar fari ekki undir 50% við skilgreinda götuhlið. Af fyrirliggjandi gögnum verður ekki séð að farið hafi verið gegn fyrrnefndu skilyrði með hinni kærðu ákvörðun. Þar að auki er gildandi deiliskipulag í samræmi við skilgreiningar aðalskipulags er varðar landnotkun.

Fasteignaeigendur á tilteknu skipulagssvæði eiga að jafnaði rétt til þess að nota fasteign sína í samræmi við heimildir gildandi skipulags og þurfa að sæta því að aðrir fasteignaeigendur geri slíkt hið sama, að uppfylltum skilyrðum laga og reglna, s.s.um hljóðvist. Með hliðsjón af framangreindu verður ekki talið að kærandi eigi íhlutunarrétt vegna hinnar breyttu notkunar leyfishafa á séreign sinni skv. 27. gr. laga um fjöleignarhús. Var því ekki þörf á að láta samþykki meðeigenda fylgja með umræddri byggingarleyfisumsókn, auk þess sem ákvæði stjórnsýslulaga um andmælarétt og tilkynningarskyldu stjórnvalda áttu ekki við um réttarstöðu kæranda við málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar.

Kærandi telur jafnframt að með hinu umdeilda byggingarleyfi sé verið að heimila breytingar á séreign hans í kjallara hússins. Samkvæmt þinglýstri eignaskiptayfirlýsingu fyrir Klapparstíg 33 tilheyrir eignarhluta 201, sem er í eigu kæranda, geymsla í kjallara og er birt stærð hennar 8,4 m2. Samkvæmt skráningartöflu þeirri sem fylgdi með eignaskiptayfirlýsingunni er umrædd geymsla merkt 0002 og er nettóflötur hennar skráður 6,7 m2, sem er sá fermetrafjöldi sem sýndur er á teikningu. Samkvæmt uppdrætti þeim sem fylgdi hinu umrædda byggingarleyfi er ekki að sjá að verið sé að breyta greindri geymslu heldur er hún skilmerkilega merkt sem geymsla 0002 á byggingarleyfisteikningum.

Að öllu framangreindu virtu verður ekki séð að hið kærða byggingarleyfi sé haldið annmörkum sem raskað geta gildi þess og verður kröfu um ógildingu þess því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 17. maí 2016 um að veita leyfi til að innrétta veitingastað í flokki III á 1. hæð og í kjallara hússins við Klapparstíg 33.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                   Þorsteinn Þorsteinsson

25/2016 Kerlingarfjöll

Með

Árið 2016, fimmtudaginn 30. júní, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 25/2016, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Hrunamannahrepps frá 2. júlí 2015 um að heimila efnistöku vegna 1. áfanga uppbyggingar hálendismiðstöðvar í Kerlingarfjöllum. Jafnframt er kærð ákvörðun byggingarfulltrúa Hrunamannahrepps frá 30. september 2015 um að samþykkja byggingu hótels með 40 herbergjum í Ásgarði á svæði Kerlingarfjalla.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 8. mars 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Landvernd, landgræðslu- og umhverfisverndarsamtök Íslands, Þórunnartúni 6, Reykjavík, þá samþykkt byggingarfulltrúa Hrunamannahrepps frá 30. september 2015 að heimila byggingu 1.869 m² hótels í Ásgarði í Kerlingarfjöllum. Enn fremur er kærð sú ákvörðun sveitarstjórnar Hrunamannahrepps frá 2. júlí 2015 að leggjast ekki gegn efnistöku í Kerlingarfjöllum vegna framangreindrar hótelbyggingar.

Er þess krafist að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi. Jafnframt er gerð krafa um að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar, en ekki þótti tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkröfu kæranda fyrr þar sem framkvæmdir höfðu þegar hafist haustið 2015 en var ekki framhaldið um vetrartímann vegna aðstæðna.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Hrunamannahreppi 21. mars og 25. apríl 2016.

Málavextir: Hinn 2. júlí 2015 tók sveitarstjórn Hrunamannahrepps fyrir erindi Fannborgar ehf. um heimild til efnistöku vegna fyrirhugaðra framkvæmda í Ásgarði og Hveradölum í Kerlingarfjöllum. Var fært til bókar að nú lægi fyrir álit Skipulagsstofnunar um að framkvæmdir við heildaruppbyggingu hálendismiðstöðvar í Kerlingarfjöllum skyldu háðar mati á umhverfisáhrifum, utan 1. áfanga. Í ljósi þessa væri ekki hægt að veita leyfi fyrir efnistöku fyrir heildaruppbyggingu svæðisins en ekki væri gerð athugsemd við efnistöku í tengslum við 1. áfanga uppbyggingarinnar, þ.e. á svæðum merktum B, C og E í fyrirliggjandi greinargerð.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Hrunamannahrepps 30. september 2015 var tekin fyrir umsókn Fannborgar ehf. um leyfi til að reisa 1.869 m² hótel í Ásgarði í Kerlingarfjöllum. Um tveggja hæða byggingu væri að ræða með kjallara, þjónustuálmu og gistiálmu með 40 herbergjum. Var umsóknin samþykkt og bókað að uppfyllt væru ákvæði laga um mannvirki nr. 160/2010. Einnig var fært til bókar að byggingarleyfi yrði gefið út að uppfylltum skilyrðum er fram kæmu í gr. 2.4.4. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Gaf byggingarfulltrúi út leyfi til byggingar greinds hótels 4. desember 2015.

Málsrök kæranda: Kærandi tekur fram að hann eigi lögvarða hagsmuni skv. 1. ml. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Tengist mál þetta á órjúfanlegan hátt öðru máli sem kærandi hafi skotið til úrskurðarnefndarinnar og byggi ákvarðanir leyfisveitenda á ákvörðun þeirri sem kærð hafi verið í því máli. Þá sé kæranda á grundvelli b-liðar síðari málsliðar 3. mgr. 4. gr. greindra laga ekki nauðsyn á að sýna fram á lögvarða hagsmuni sína, en hinar kærðu ákvarðanir varði framkvæmdir sem falli undir lög um mat á umhverfisáhrifum nr. 106/2000.

Kæra þessi sé sett fram innan lögbundins kærufrests. Kæranda hafi ekki verið kunnugt um samþykki byggingarleyfisins fyrr en 17. febrúar 2016 og ekki um ákvörðun um efnistöku fyrr en 7. mars s.á. Með tölvupósti kæranda til byggingarfulltrúa 8. og 10. febrúar 2016 hafi verið óskað upplýsinga um hvort gefið hefði verið út byggingarleyfi til framkvæmdaraðila vegna byggingar 1. áfanga hótels í Kerlingarfjöllum. Svar hafi borist 17. s.m. og þar komið fram að byggingarleyfið hafi verið samþykkt 30. september 2015. Í svarpósti til kæranda 22. febrúar 2016 hefði verið frá því greint að leyfið hefði þó ekki verið útgefið. Hafi kærandi orðið þess áskynja 4. mars s.á. að framkvæmdir væru hafnar.

Lögum samkvæmt sé skrifleg tilkynning um að leyfisveitandi fallist á byggingaráform ekki ígildi byggingarleyfis. Verði því að líta svo á að ekki hafi enn verið útgefið byggingarleyfi í skilningi mannvirkjalaga nr. 160/2010. Þá liggi fyrir að framkvæmdaleyfi fyrir efnistöku hafi ekki verið gefið út.

Ljóst sé að slíkir annmarkar séu á hinum kærðu ákvörðunum að fella beri þær úr gildi. Umrætt svæði sé allt innan þjóðlendu, en ekki hafi legið fyrir áskilin leyfi samkvæmt lögum nr. 58/1998 um þjóðlendur. Ákvörðun um byggingarleyfi hafi stuðst við heimildarlaust samþykki sveitarstjórnar til efnistöku fyrir framkvæmdinni eða hagnýtingar á landi til þeirrar efnistöku, en ekki hafi verið leitað samþykkis forsætisráðherra skv. 2. mgr. 3. gr. laganna. Jafnframt sé ákvörðunin ólögmæt þar sem ekki virðist hafa legið fyrir nauðsynlegt samþykki forsætisráðherra skv. 3. mgr. 3. gr. þjóðlendalaga um að heimila nýtingu lands til byggingar umrædds hótels. Sé í þessu sambandi einnig vísað til ákvæða mannvirkjalaga og kafla 2.4. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Þá verði ekki séð að gætt hafi verið 4. mgr. tilvitnaðs ákvæðis laganna um endurgjald. Breyti samningar milli Hrunamannahrepps og framkvæmdaraðila, dags. 25. ágúst 2015, engu í þessu sambandi.

Málsrök Hrunamannahrepps: Af hálfu Hrunamannahrepps er þess krafist að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni. Kærandi geti ekki átt aðild að kærumálinu þar sem hann hafi ekki lögvarinna hagsmuni að gæta. Varði kröfur kæranda ekki ákvörðun Skipulagsstofnunar um matsskylda framkvæmd og því geti a-liður 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála ekki átt við. Þá hafi kæra borist úrskurðarnefndinni utan lögbundins kærufrests. Hafi kæranda verið tilkynnt með tölvupósti 9. október 2015 að byggingarleyfi lægi fyrir og hafi það verið gefið út 4. desember s.á. Fullljóst sé að kæranda hafi verið vel kunnugt um útgáfu hins kærða byggingarleyfis.

Öllum röksemdum kæranda sé hafnað. Réttum málsmeðferðarreglum hafi verið fylgt við samþykkt hins kærða byggingarleyfis og hafi engin rök verið færð fyrir öðru.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi gerir aðallega þá kröfu að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni. Til vara sé þess krafist að kröfum kæranda verði hafnað og hinar kærðu ákvarðanir staðfestar.

Telja verði að kæra sé of seint fram komin. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé frestur til að kæra ákvörðun til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um hana, nema á annan veg sé mælt í lögum. Lögbundinn kærufrestur vegna ákvörðunar sveitarstjórnar um efnistöku hafi runnið út 2. ágúst 2015 og kærufrestur vegna ákvörðunar byggingarfulltrúa  hafi hafist 30. september s.á. Kæra hafi ekki borist fyrr en 8. mars 2016, nokkrum mánuðum eftir lok kærufrests. Sé röksemdum kæranda um upphaf kærufrests alfarið hafnað.

Bent sé á að kærandi hafi getað kynnt sér stöðu mála á heimasíðu sveitarstjórnar og byggingarfulltrúa, en þar séu fundargerðir birtar. Fyrir úrskurðarnefndinni liggi kæra frá kæranda vegna ákvörðunar Skipulagsstofnunar um matsskyldu framkvæmda í Kerlingarfjöllum. Hafi kærandi bæði haft efni og sérstaklega ríka ástæðu til að fylgjast náið með framgangi framkvæmda við Kerlingarfjöll, sem hann hafi lengi vitað að væru í uppsiglingu. Hafi honum í öllu falli mátt vera kunnugt um hinar kærðu ákvarðanir fljótlega eftir að framkvæmdir hófust. Hafi honum þá borið að kynna sér kærurétt sinn og gera reka að því að skjóta málinu til úrskurðarnefndarinnar. Sé í þessu sambandi vísað til úrskurðar úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála í máli nr. 84/2011. Kæranda hafi sérstaklega verið tilkynnt með tölvupósti byggingarfulltrúa 9. október 2015 að byggingarleyfi fyrir 1. áfanga framkvæmdarinnar lægi fyrir. Í öllu falli sé ljóst að kæranda hafi í síðasta lagi mátt vera kunnugt um hinar kærðu ákvarðanir undir lok janúar 2016, þegar hann hafi fengið senda tillögu að matsáætlun þar sem fram komi með skýrum hætti að framkvæmdir við 1. áfanga séu hafnar. Þá verði ekki séð að afsakanlegt sé eða að veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar. Yrði það verulega íþyngjandi fyrir leyfishafa yrði málinu ekki vísað frá úrskurðarnefndinni, enda hafi framkvæmdum verið haldið áfram í góðri trú eftir að kærufresti lauk. Verði að túlka allar undanþágur frá hinum lögbundna kærufresti þröngt.

Sé ekki fallist á frávísun máls þessa sé mótmælt rökum kæranda er snúa að því að byggingarleyfi hafi ekki verið gefið út. Útgáfa þess sé sjálfstætt álitamál sem engin áhrif geti haft á gildi ákvörðunar um að samþykkja umsókn um byggingarleyfi. Málatilbúnaður kæranda að þessu leyti varði því ekki álitaefni hinnar kærðu stjórnvaldsákvörðunar og komi því ekki til álita í máli þessu.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. laga nr. 58/1998 um þjóðlendur sé það hlutverk forsætisráðherra að skera úr ágreiningi um veitingu leyfa. Því sé hafnað að tilvitnuð leyfi skv. 3. gr. laganna, hafi þurft að liggja fyrir áður en ákvarðanir um samþykkt byggingaráforma eða um heimild til efnistöku hafi verið teknar. Ekki sé gert að sérstöku skilyrði í mannvirkjalögum nr. 160/2010, byggingarreglugerð nr. 112/2012 og skipulagslögum nr. 123/2010 að öll leyfi sem þurfi til að ráðast í framkvæmd séu nauðsynlegur undanfari ákvörðunar um samþykkt byggingar- eða framkvæmdaleyfisumsókna. Ekki megi heldur lesa það úr lögum nr. 58/1998 eða lögskýringargögnum. Geti skortur á tilskildum leyfum því ekki talist vera ágalli sem varðað geti ógildingu hinnar kærðu ákvarðana. Jafnframt sé því vísað á bug að 4. mgr. 3. gr. þjóðlendulaga eigi við um leyfisveitingar samkvæmt öðrum lögum en þjóðlendulögum. Þá sé ljóst að um heimildarákvæði sé að ræða.

Athugasemdir kæranda við málsrökum sveitarfélagsins og leyfishafa: Kærandi áréttar sjónarmið sín sem að framan eru rakin. Jafnframt fer hann fram á að úrskurðarnefndin hafi í huga starfsaðstæður kæranda þegar metin verði áhrif þess að ekki hafi verið brugðist strax við með nýrri kæru þegar fyrir hafi legið vitneskja um samþykki til útgáfu byggingarleyfis í október 2015, enda hefði leyfisveitandi ítrekað staðhæft við framkvæmdastjóra kæranda í október 2015 og febrúar 2016 að byggingarleyfi hefði ekki verið gefið út. Ekki sé hægt að ætlast til þess af kæranda að hann vefengdi orð forsvarsmanna leyfisveitanda um að leyfi væri óútgefið. Hafi kærandi enga ástæðu haft til að ætla að framkvæmdir gætu hafist eða myndu hefjast án útgáfu slíks leyfis. Ekki liggi heldur fyrir að leyfisveitingin hafi verið birt í Lögbirtingablaðinu eða öðru blaði. Þá skipti það engu þótt fundargerðir séu aðgengilegar á netinu. Hafi ekkert bent til þess að byggingarframkvæmdir væru í gangi eða yfir höfuð mögulegar yfir hávetur í Kerlingarfjöllum. Hafi leyfisveitandi ekki upplýst kæranda um kærurétt eða kærufrest.

Framkvæmdastjóri kæranda hafi óskað eftir gögnum í október 2015 og í febrúar 2016, þegar byggingarleyfi lægi fyrir. Hafi þau aldrei borist og hefði það fyrst verið 19. apríl 2016, eftir að kærandi hafi fengið afrit af gögnum málsins hjá nefndinni, að kæranda hafi orðið ljóst að þrátt fyrir ítrekaðar fullyrðingar af hálfu leyfisveitanda hefði byggingarleyfi í raun verið gefið út.

Líta verði svo á að kærufrestur hafi ekki getað byrjað að líða á meðan kæranda hafi ekki verið kunnugt um að byggingarleyfi hefði verið gefið út eða að veitt hefði verið leyfi til efnistöku. Geti fresturinn fyrst byrjað að líða þegar kærandi hafi haft réttmæta ástæðu til að ætla að ákvörðun sú sem honum hefði vissulega verið kunnugt um hefði komið til framkvæmda, það er að skilyrði útgáfu byggingarleyfis hefði verið uppfyllt og það gefið út. Það hefði kæranda í fyrsta lagi getað verið kunnugt um þegar upplýsingar hefðu farið að berast um að framkvæmdir hefðu hafist. Önnur og strangari skýring geti ekki átt rétt á sér eins og atvikum hafi verið háttað. Hafi kærandi ekki sýnt af sér tómlæti um að halda málinu áfram.

Á því sé byggt að ekki verði horft fram hjá 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki við úrlausn á því hvaða atburður marki upphaf kærufrests. Líta verði svo á að útgáfa byggingarleyfis teljist „ákvörðun“ í skilningi ákvæðisins, en skilyrt samþykkt í bókun í fundargerð sé ekki það tímamark sem miða beri við, eins og hér á standi. Sé vísað í 59. gr. mannvirkjalaga. Álykta verði að það sé hin skriflega útgáfa byggingarleyfisins sem fyrst geti markað upphaf kærufrests. Samkvæmt því hafi kærufrestur ekki getað byrjað að líða fyrr en eftir að kærandi setti fram kæru, þar sem honum hefði ekki verið kunnugt um það fyrr en hann fékk afrit af umsögnum 19. apríl 2016 að leyfi hefði verið gefið út.

Kærandi geri jafnframt athugsemd við samþykkt stöðuleyfi. Þá hafi sveitarstjórn verið vanhæf til töku hinnar kærðu ákvörðunar sökum einkaréttarlegra hagsmuna sinna.

Athugasemdir leyfishafa við athugasemdum kæranda: Leyfishafi áréttar að jafnvel þótt miðað sé við síðasta mögulega tímamark megi ljóst vera að kæran hafi borist að liðnum lögbundnum kærufresti. Sé lögð áhersla á að óumdeilt verði að teljast að kæranda hafi verið fullkunnugt um kæruleiðir og kærufresti til úrskurðarnefndarinnar en kærandi hafi rekið fjöldamörg kærumál fyrir úrskurðarnefndinni undanfarin áratug.

Því sé mótmælt að útgáfa stöðuleyfis komi til álita í máli þessu. Hafnað sé að engin gögn hafi verið lögð fram varðandi afstöðu forsætisráðuneytisins til leyfisveitingar samkvæmt þjóðlendulögum nr. 58/1998 og sé m.a. vísað til lóðarleigusamnings í þessu efni. Loks sé tekið fram að sveitarstjórnarmenn hafi ekki haft neinna hagsmuna að gæta er valdið geti vanhæfi þeirra til aðkomu að málinu.

——

Aðilar hafa fært fram ítarlegri sjónarmið í máli þessu sem ekki verða rakin, en úrskurðarnefndin hefur haft til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Vettvangsganga: Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi 23. júní 2016.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um gildi leyfisveitinga vegna uppbyggingar hálendismiðstöðvar í Kerlingarfjöllum. Kærandi hefur m.a. gert athugasemd við að stöðuleyfi hafi verið veitt fyrir herbergjaeiningum, sem síðar skyldu notaðar sem 2. hæð fyrirhugaðrar hótelbyggingar. Beinir hann því til úrskurðarnefndarinnar „að skoða umrætt stöðuleyfi í tengslum við þetta mál“. Af aðstæðum á vettvangi er ljóst að umræddar herbergiseiningar eru nú þegar orðnar hluti af þeim byggingarframkvæmdum sem lokið hefur verið við á svæðinu. Var á vettvangi upplýst um það af hálfu leyfishafa að framkvæmdum vegna þessa hefði lokið á haustmánuðum ársins 2015, eða áður en kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni. Þykir því ekki ástæða til að fjalla frekar um nefnt stöðuleyfi.

Í málinu er gerð krafa um frávísun með þeim rökum að kærandi eigi ekki lögvarinna hagsmuna að gæta auk þess sem kæra hafi borist að liðnum kærufresti.

Um málsmeðferð og kæruaðild að máli þessu fer eftir 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála, en skv. 3. mgr. hennar geta umhverfisverndar-, útivistar- og hagsmunasamtök kært nánar tilgreindar ákvarðanir, að uppfylltum ákveðnum skilyrðum, án þess að sýna fram á lögvarða hagsmuni. Þar á meðal geta slík samtök kært ákvarðanir um að veita leyfi vegna framkvæmda sem falla undir lög nr. 106/2000 um mat á umhverfisáhrifum, sbr. b-lið nefndrar 3. mgr. 4. gr. Þegar frumvarp til laganna var til umfjöllunar á Alþingi var orðalagi nefnds b-liðar breytt, án þess þó að efnisinnihald hans breyttist. Í athugasemdum með frumvarpinu segir um greindan lið að ákvörðun um matsskyldu ráði því hvort almenningur fái rétt til frekari þátttöku í gegnum matsferlið og hvort hann njóti kæruaðildar vegna ákvarðana stjórnvalda um að veita leyfi til framkvæmda. Hér undir falli m.a. framkvæmdir sem ákveðið hafi verið að háðar skuli mati á umhverfisáhrifum, sbr. 6. gr. laganna. Þau leyfi sem um sé að ræða séu öll leyfi stjórnvalda sem sæti kæru til nefndarinnar og nauðsynleg séu svo ráðast megi í framkvæmd sem sé háð mati á umhverfisáhrifum.

Með úrskurði, uppkveðnum fyrr í dag í máli nr. 60/2015, féllst úrskurðarnefndin á þá kröfu kæranda að fella úr gildi þann hluta ákvörðunar Skipulagsstofnunar frá 1. júlí 2015 að 1. áfangi uppbyggingar hálendismiðstöðvar í Kerlingarfjöllum skuli ekki háður mati á umhverfisáhrifum. Að þeirri niðurstöðu fenginni stendur óhögguð sú ákvörðun stofnunarinnar að heildaruppbygging hálendismiðstöðvarinnar skuli háð mati á umhverfisáhrifum. Þar með á kærandi, sem er umhverfisverndarsamtök, kæruaðild á grundvelli framangreinds b-liðar 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Í 2. mgr. umræddrar 4. gr. laga nr. 130/2011 er kveðið á um að kærufrestur til nefndarinnar sé einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um hina kæranlegu ákvörðun. Ekki sér þess stað í gögnum málsins að kærandi hafi vitað eða mátt vita um útgáfu framkvæmdaleyfis til efnistöku fyrr en kæra barst í málinu, þrátt fyrir að hann hafi óskað eftir upplýsingum þar um frá leyfisveitanda. Verður þeim hluta málsins því ekki vísað frá á grundvelli þess að kærufrestur sé liðinn.

Hið kærða byggingarleyfi var samþykkt 30. september 2015 og gefið út 4. desember s.á. Af hálfu kæranda var sendur tölvupóstur til byggingarfulltrúa 9. október það ár og leitað upplýsinga um útgefin leyfi vegna framkvæmdanna. Í svari byggingarfulltrúa sama dag segir að byggingarleyfi hafi verið gefið út vegna 1. áfanga framkvæmdanna og er jafnframt tekið fram að nánari upplýsingar verði sendar. Að mati úrskurðarnefndarinnar mátti kæranda vera kunnugt um efni byggingarleyfisins á þessu tímamarki þrátt fyrir að ekki væri upplýst nánar í tölvupóstinum til hverra framkvæmda 1. áfangi tæki, en kærandi er aðili annars máls fyrir úrskurðarnefndinni þar sem kærð er ákvörðun Skipulagsstofnunar varðandi nefndan 1. áfanga. Kæra í því máli barst úrskurðarnefndinni 4. ágúst 2015, um tveimur mánuðum fyrir samskipti kæranda við byggingarfulltrúa, og fjallar kæran efnislega um umræddan 1. áfanga. Þykir því ekki varhugavert að miða upphaf kærufrests vegna hins kærða byggingarleyfis við tölvupóst byggingarfulltrúa 9. október 2015. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hins vegar 8. mars 2016, eða um fjórum mánuðum eftir að kærufresti lauk.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 er fjallað um áhrif þess ef kæra berst að liðnum kærufresti. Ber þá að vísa kærunni frá nema að afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr, sbr. 1. tl. 1. mgr. 28. gr., eða veigamiklar ástæður mæli með því að hún verði tekin til efnismeðferðar, sbr. 2. tl. 1. mgr. Í athugasemdum við nefndan 1. tl. er tekið fram í frumvarpi því sem varð að stjórnsýslulögum að nefna megi sem dæmi að lægra sett stjórnvald hafi vanrækt að veita leiðbeiningar um kæruheimild skv. 20. gr. laganna eða veitt rangar eða ófullnægjandi upplýsingar. Við mat á því hvort fyrir hendi séu skilyrði til að taka kæru til meðferðar á grundvelli nefndra töluliða þurfi að líta til þess hvort aðilar að málinu séu fleiri en einn og með andstæða hagsmuni, en undir þeim kringumstæðum sé rétt að taka mál einungis til kærumeðferðar að liðnum kærufresti í algjörum undantekningartilvikum. Er ótvírætt að leyfishafi í máli þessu á verulega hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun.

Með vísan til þess verður ekki talið afsakanlegt að kæra hafi ekki borist fyrr. Kemur þá til skoðunar hvort taka beri málið til meðferðar á grundvelli þess að veigamiklar ástæður mæli með því. Við mat á því verður samkvæmt framangreindu að líta til hagsmuna aðila máls, en að mati úrskurðarnefndarinnar koma þar einnig til skoðunar almannahagsmunir. Slíkir almannahagsmunir geta m.a. tengst framkvæmdum á svæðum á náttúruminjaskrá, en svo háttar t.a.m. um Kerlingarfjöll, sem einnig lúta hverfisvernd samkvæmt Aðalskipulagi Hrunamannahrepps 2003-2015. Í frumvarpi því sem varð að lögum nr. 130/2011 er tekið fram í athugasemdum með 2. mgr. 4. gr. að brýnt sé að ágreiningur um form eða efni ákvörðunar verði staðreyndur sem fyrst og áréttað í því samhengi að eftir því sem framkvæmdir séu komnar lengra áður en ágreiningur um þær verði ljós skapist meiri hætta á óafturkræfu tjóni af bæði umhverfislegum og fjárhagslegum toga. Er þar öðrum þræði vísað til hagsmuna leyfishafa. Með vísan til alls framangreinds þykja ekki nægar ástæður liggja til grundvallar því að taka kærumálið til efnismeðferðar að liðnum kærufresti á grundvelli undantekningaákvæða 28. gr. stjórnsýslulaga þrátt fyrir fyrrgreinda almannahagsmuni. Verður þeim hluta kærunnar sem snýr að byggingarleyfi því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Samkvæmt 1. mgr. 14. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 er óheimilt að gefa út leyfi fyrir framkvæmd samkvæmt lögum um mat á umhverfisáhrifum fyrr en álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum liggur fyrir eða ákvörðun stofnunarinnar um að framkvæmd sé ekki matsskyld. Þá er ákvæði sama efnis að finna í 1. mgr. 13. gr. laga nr. 106/2000 um mat á umhverfisáhrifum. Með úrskurði, uppkveðnum fyrr í dag í máli nr. 60/2015, felldi úrskurðarnefndin úr gildi ákvörðun Skipulagsstofnunar frá 1. júlí 2015, þess efnis að framkvæmd sú sem hér er um deilt skuli ekki háð mati á umhverfisáhrifum. Verður þegar af framangreindum ástæðum að ógilda hið kærða framkvæmdaleyfi til efnistöku.

Í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 58/1998 um þjóðlendur og ákvörðun marka eignarlanda, þjóðlendna og afrétta er tiltekið að til að nýta land og landsréttindi innan þjóðlendu að öðru leyti en greini í 2. mgr. 3. gr. þurfi leyfi hlutaðeigandi sveitarstjórnar, en sé nýting heimiluð til lengri tíma en eins árs þurfi jafnframt samþykki ráðherra. Leyfishafi og Hrunamannahreppur hafa gert með sér lóðarleigusamning til 25 ára vegna lóðar undir hálendismiðstöð í Kerlingarfjöllum. Samningurinn var samþykktur af forsætisráðherra í samræmi við framangreint ákvæði. Í málinu liggur jafnframt fyrir sú afstaða forsætisráðuneytisins, í tölvupósti frá 29. mars 2016, að þar sem samþykki liggi fyrir samningnum á grundvelli 3. og 4. mgr. 3. gr. laganna þurfi ekki að koma til samþykkis vegna einstakra framkvæmda við mannvirki á hinni leigðu lóð. Úrskurðarnefndin bendir hins vegar á að í 2. mgr. 3. gr. tilvitnaðra laga er einnig kveðið á um að leyfi ráðherra þurfi m.a. til að nýta námur og önnur jarðefni innan þjóðlendu nema mælt sé fyrir um annað í lögum. Ákvörðun sveitarstjórnar um framkvæmdaleyfi vegna efnistöku lá fyrir 2. júlí 2015 og verður ekki séð af gögnum málsins að leyfi skv. fyrrnefndri 2. mgr. 3. gr. laga nr. 58/1998 hafi þá legið fyrir.

Sveitarstjórn veitir framkvæmdaleyfi skv. 13. og 14. gr. skipulagslaga, sbr. og 3. gr. reglugerðar nr. 772/2012 um framkvæmdaleyfi. Þar segir nánar að ef annað sé ekki ákveðið í samþykkt sveitarfélags gefi skipulagsfulltrúi út framkvæmdaleyfi, að fengnu samþykki sveitarstjórnar. Um þau gögn sem fylgja skulu framkvæmdaleyfisumsókn er fjallað í 7. gr. reglugerðarinnar og er í 2. mgr. hennar m.a. talið upp að umsókninni skuli fylgja fyrirliggjandi samþykki og/eða leyfi annarra leyfisveitenda sem framkvæmdin kann að vera háð samkvæmt öðrum lögum. Verður að skilja nefnd ákvæði svo að leyfi skv. lögum nr. 58/1998 þurfi að liggja fyrir þegar leyfisveitandi, þ.e. sveitarstjórn, tekur afstöðu til umsóknarinnar. Sama máli gegnir um aðrar leyfisveitingar, s.s. á grundvelli vatnalaga nr. 15/1923, en ekki verður séð að við veitingu framkvæmdaleyfis hafi legið fyrir gögn um hvort Orkustofnun hafi verið tilkynnt um fyrirhugaða efnistöku úr áreyrum Ásgarðsár í samræmi við 1. mgr. 144. gr. þeirra laga.

 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun sveitarstjórnar Hrunamannahrepps frá 2. júlí 2015 um að heimila efnistöku vegna 1. áfanga uppbyggingar við hálendismiðstöð í Kerlingarfjöllum.

Að öðru leyti er kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                                   Aðalheiður Jóhannsdóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson

61/2014 Reynifellskrókur

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 30. júní, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 61/2014, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Rangárþings ytra frá 13. maí 2013 um að veita byggingarleyfi fyrir frístundahúsi á lóð nr. 2b í landi Reynifells.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:
Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. júlí 2014, sem barst nefndinni 4. s.m., kærir K, eigandi lóðar nr. 6 við Reynifellskrók í landi Reynifells, Rangárþingi ytra, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Rangárþings ytra frá 13. maí 2013 að veita byggingarleyfi fyrir frístundahúsi á lóð nr. 2b í landi Reynifells. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Með bréfi, dags. 8. júní 2015, gerir sami aðili þá kröfu að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þeirri kröfu var hafnað með úrskurði nefndarinnar uppkveðnum 26. ágúst 2015. 

Gögn málsins bárust frá Rangárþingi ytra 14. júlí 2014.

Málsatvik og rök: Hinn 13. maí 2013 samþykkti skipulags- og byggingarfulltrúi Rangárþings ytra umsókn um byggingarleyfi fyrir byggingu frístundahúss á lóð nr. 2b í landi Reynifells. Var byggingarleyfið gefið út 21. s.m. Um var að ræða 23,2 m2 hús úr timbri með einhalla þaki með 3,65 m hámarkshæð. Gert var ráð fyrir að ytra byrði frístundahússins yrði klætt bárujárni. Hinn 12. janúar 2014 hafði kærandi samband við skipulags- og byggingarfulltrúa í því skyni að fá frekari upplýsingar um hið umrædda hús og hvort það samrýmdist byggingarskilmálum svæðisins. Fór kærandi þess á leit að aðstæður yrðu kannaðar og var hann í samskiptum við embættið vegna málsins allt til 18. júní 2014. Var hið umdeilda byggingarleyfi kært til úrskurðarnefndarinnar 4. júlí 2014.

Kærandi skírskotar til þess að húsið samræmist ekki byggingarskilmálum svæðisins. Húsið sé of lítið, og hvorki húslag né klæðning í samræmi við önnur hús á svæðinu. Hið umrædda hús stingi mjög í stúf við landslagið og raski útliti svæðisins. Sjónmengun sé mikil vegna hússins alls staðar að á svæðinu. Auk þess geti hin kærða ákvörðun gefið fordæmi fyrir því að fleiri hús af þessu tagi rísi á svæðinu.

Af hálfu sveitarfélagsins er vísað til þess að meðvituð ákvörðun hafi verið tekin um að leyfa tiltekna stærð á sumarhúsinu þrátt fyrir ákvæði um lágmarksstærð í byggingarskilmálum svæðisins. Skilmálarnir séu frá árinu 1999 og byggðir á samkomulagi eigenda við  landskipti á árinu 1983. Skipulag svæðisins hafi verið til umræðu hjá embætti skipulags- og byggingarfulltrúa og viðraðar hugmyndir um breytingu á því við landeigendur. Á síðustu árum hafi ekki verið sett ákvæði um  lágmarksstærðir mannvirkja á frístundasvæðum, heldur um hámarksstærðir. Sé það merki um nauðsynlegar endurbætur á núgildandi skilmálum. Að auki sé það eðlilegt að leyfa byggjendum að byrja smátt með möguleika á stækkun eða viðbyggingu síðar. Með byggingu svalaskýlis við umrætt frístundahús sé komið til móts við ríkjandi byggingarlag á svæðinu. Í byggingarskilmálunum sé tekið fram að hús skulu vera sömu gerðar og yfirvöld mæli með sem sumarhús. Sé hiklaust mælt með þeim byggingarstíl sem hér um ræði og falli hann vel að því sem fyrir sé á svæðinu. Í byggingarskilmálum segir að hús skuli byggð úr timbri. Umrætt hús sé alfarið úr timbri en veðurkápa sé þó úr stáli. Nokkuð sé um að sumarhús á svæðinu hafi ómálað stál á þökum og hafi ekki verið gerðar athugasemdir við umrætt efni á útvegg þar sem auðvelt sé að mála það í þeim lit sem hæfi. Hafi verið rétt staðið að veitingu umrædds byggingarleyfis samkvæmt lögum og reglum og almennum hefðum í landinu.

———-

Byggingarleyfishafa var gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum sínum vegna kæru máls þessa, en greinargerð af hans hálfu hefur ekki borist úrskurðarnefndinni.

Vettvangsskoðun: Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 23. júní 2016.

Niðurstaða: Kærandi í máli þessu byggir málatilbúnað sinn á því að með hinu kærða byggingarleyfi sé vikið frá byggingarskilmálum gildandi deiliskipulags og heimilað hús falli ekki að yfirbragði byggðar eða landslagi og útliti umrædds svæðis. Umrætt frístundasvæði er fremur flatlent og að mestu leyti þakið lággróðri. Stendur hin umdeilda bygging í a.m.k. 250 m fjarlægð frá frístundahúsi kæranda en milli húsanna eru tvær óbyggðar frístundahúsalóðir.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er skilyrði kæruaðildar í málum fyrir nefndinni að kærandi eigi lögvarða hagsmuni tengda viðkomandi ákvörðun nema að lög mæli sérstaklega á annan veg. Er það í samræmi við meginreglu stjórnsýsluréttar að kæruaðild sé bundin við þá sem eiga einstaklingsbundna og verulega lögvarða hagsmuni tengda hinni kæranlegu ákvörðun.

Framangreindar málsástæður kæranda lúta að atriðum er tengjast skipulagslegum hagsmunum er teljast til almannahagsmuna sem sveitarstjórnir fara með og ber að gæta innan marka síns sveitarfélags í samræmi við ákvæði skipulagslaga nr. 123/2010.  Eins og atvikum er hér háttað verður ekki séð að umdeild bygging raski lögvörðum grenndarhagsmunum kæranda, en útlit byggingarinnar eitt og sér getur ekki varðað einstaklingsbundna lögvarða hagsmuni hans. 

Með hliðsjón af því sem rakið hefur verið þykir á skorta að kærandi eigi þá lögvörðu hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun sem gert er að skilyrði fyrir kæruaðild í fyrrgreindri 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 og verður kærumáli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
  Ómar Stefánsson                                                  Þorsteinn Þorsteinsson