Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

7/2014 Lindargata

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 19. maí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 7/2014, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 17. október 2013 um breytingu á deiliskipulagi Skúlagötusvæðis vegna lóðanna Lindargötu 28, 30 og 32.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. febrúar 2014, er barst nefndinni 4. s.m., kæra Þ, Jöklagrunni 23, Reykjavík, og R, Hólmi, Landbroti, eigendur fasteignanna að Veghúsastíg 9a, að hluta, og Lindargötu 34 og 34a, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 17. október 2013 að breyta deiliskipulagi Skúlagötusvæðis vegna lóðanna Lindargötu 28, 30 og 32. Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 14. apríl 2016, afturkölluðu núverandi eigendur Lindargötu 34 og 34a kæruna fyrir sitt leyti. RR hótel ehf., sem á nú fasteignina að Vegahúsastíg 9a, hefur hins vegar tekið við rekstri kærumálsins er þá fasteign varðar.

Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar. Jafnframt var gerð krafa um stöðvun framkvæmda, en því var hafnað með úrskurði úrskurðarnefndarinnar, uppkveðnum 30. júní 2014.

Málavextir: Hinn 21. júní 2013 tók skipulagsfulltrúi Reykjavíkur fyrir umsókn um breytingu á deiliskipulagi Skúlagötusvæðis, staðgreinireita 1.152.410-1.152.412, vegna lóðanna nr. 28, 30 og 32 við Lindargötu. Var í henni gert ráð fyrir að nefndar lóðir yrðu sameinaðar, sex bílastæði á jarðhæð húsa samkvæmt gildandi skipulagi yrðu felld niður, byggingarreitir dýpkaðir og nýr byggingarreitur afmarkaður syðst á lóðinni. Var málinu vísað til umhverfis- og skipulagsráðs, sem samþykkti á fundi sínum 26. s.m. að auglýsa umsótta skipulagsbreytingu og var sú ákvörðun staðfest í borgarráði 4. júlí 2013. Athugasemdir bárust við tillöguna á kynningartíma hennar, m.a. frá þáverandi eigendum Vatnsstígs 9a. Hin auglýsta tillaga var síðan samþykkt á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 9. október 2013, með vísan til fyrirliggjandi umsagnar skipulagsfulltrúa, er lagði til að „flái á stækkun byggingarreits verði aukinn þannig að fjarlægð hans frá lóðarmörkum verði að minnsta kosti 4 metrar“ og að bætt yrði við í skilmála að ekki mætti byggja svalir á þeirri hlið sem sneri að Lindargötu 34. Staðfesti borgarráð greinda ákvörðun 17. s.m.

Deiliskipulagið var sent Skipulagsstofnun til lögboðinnar afgreiðslu, sem taldi að ekki væri unnt að taka afstöðu til efnis breytingarinnar þar sem skýra þyrfti betur atriði um hámarkshæð nýbygginga og bílastæði. Í kjölfar þessa sendi Reykjavíkurborg skýringar og lagfærðan deiliskipulagsuppdrátt til Skipulagsstofnunar. Með bréfi stofnunarinnar, dags. 29. janúar 2014, kom fram að ósamræmi væri í upplýsingum um hæðir nýbygginga. Taka þyrfti ákvörðun um hver hámarkshæð ætti að vera og senda síðan þeim sem gert hefðu athugasemdir við hæð ný svör með skýringum. Var á ný gerð breyting á uppdrætti deiliskipulagsins. Öðlaðist skipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 4. mars 2014.

Málsrök kæranda: Kærandi vísar til þess að fasteign hans liggi að skipulagsreitnum. Á skýringaruppdráttum deiliskipulagsins sé ekki gerð grein fyrir fasteigninni með nægjanlegum hætti og sé lýsing skipulagsverksins ekki í samræmi við gr. 5.2.3. í gildandi skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Ekki hafi verið haft samráð við kæranda, sbr. gr. 5.2.1. í reglugerð, en honum hafi aldrei verið tilkynnt um tillöguna. Þá verði að telja óheimilt, með hliðsjón af gr. 5.3.1. í reglugerðinni, að breyta einstökum reitum deiliskipulags án tillits til heildarhagsmuna viðkomandi hverfis.

Vísað sé til ógildingarúrskurðar úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála í máli nr. 105/2005, en flest þau rök sem þar sé byggt á eigi við í máli þessu. Skírskotun til almenningssamgangna og nálægðar við miðbæ séu ekki viðhlítandi rök fyrir því að slakað sé á kröfum um bílastæði við frekari uppbyggingu. Einnig megi draga í efa að fullnægt sé kröfum um greiðar aðkomuleiðir slökkviliðs og sé í því sambandi bent á 3. mgr. í gr. 5.3.2.2. í skipulagsreglugerðinni. Þá sé ekki ljóst hvernig tryggja skuli aðkomu að bakhúsum á umræddri lóð. Hin kærða ákvörðun þrengi að kostum kæranda til frekari uppbyggingar á lóð hans og geri fasteign hans í raun nær verðlausa. Fylgi heimiluðum byggingum skuggavarp.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu Reykjavíkurborgar er gerð krafa um staðfestingu hinnar kærðu ákvörðunar. Farið hafi verið eftir ákvæðum skipulagslaga nr. 123/2010 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993 við meðferð hinnar kærðu ákvörðunar. Eldra deiliskipulag svæðisins frá árinu 2004 hafi gert ráð fyrir að hús á umræddum lóðum myndu víkja og í þeirra stað mætti byggja þriggja hæða hús með risi og kjallara. Við skipulagsbreytingu sé ekki gerð grein fyrir byggingum utan þess svæðis sem breytingin taki til. Tilvitnun kærenda í gr. 5.2.3. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 eigi ekki við um framsetningu deiliskipulagstillögu heldur lýsingu á deiliskipulagstillögu fyrir auglýsingu, sem hér eigi ekki við. Samkvæmt gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð sé samráð við skipulagsgerð bundið við þá aðila sem skipulagið nái til en aðrir eigi þess kost að koma á framfæri athugasemdum við kynningu þess.

Deiliskipulagsbreyting geti eftir atvikum tekið til afmarkaðra reita eða lóða og sé afmörkun þess svæðis sem skipulagsbreytingin taki til ekki andstæð lögum. Forsendur úrskurðar sem kærandi vísi til eigi ekki við í máli þessu. Ekki séu gerðar kröfur í skipulagsreglugerð um fjölda bílastæða. Verði að hafa í huga staðsetningu umrædds svæðis við miðborg og þá stefnu að auka veg almenningssamgangna og stuðla að því með skipulagi að menn gangi eða hjóli milli staða. Ekkert bendi til þess að hin kærða ákvörðun leiði til verðrýrnunar á fasteignum kærenda. Þvert á móti megi færa rök fyrir því að uppbygging óbyggðra lóða á svæðinu geti aukið verðmæti fasteignanna með styrkingu heildarmyndar götunnar. Tekið sé fram í skilmálum skipulagsbreytingarinnar að aðkoma að bakhúsi og garði sé tryggð og megi þak bakhúss ekki fara upp fyrir vegghæðir aðliggjandi húsa. Við veitingu byggingarleyfa séu uppdrættir yfirfarnir af Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins með tilliti til brunavarna. Eigi því fullyrðingar um ótrygga aðkomu að bakhúsi og að þrengt sé að möguleikum til uppbyggingar á lóðum þeirra ekki við rök að styðjast. Þá hafi verið gerðar breytingar á tillögunni til að draga úr skuggavarpi.

Málsrök lóðarhafa Lindargötu 28-32: Lóðarhafa var tilkynnt um framkomna kæru en hann hefur ekki látið málið til sín taka.
                        ——

Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi með óformlegum hætti.

Niðurstaða: Í skilmálum fyrir deiliskipulag Skúlagötusvæðis, sem samþykktir voru árið 2004, var gert ráð fyrir að hús á lóðunum Lindargötu 28, 30 og 32 yrðu rifin eða fjarlægð og að reisa mætti í þeirra stað hús á þremur hæðum, með risi og kjallara. Felur hið kærða deiliskipulag m.a. í sér að fyrrgreindar lóðir verði sameinaðar. Er byggingarheimild sú sama og áður að því viðbættu að nýr byggingarreitur er afmarkaður syðst á lóðinni fyrir einnar hæðar bakhús. Felld eru út bílastæði og hæðir húsa eru leiðréttar frá gildandi deiliskipulagi, miðað við uppmælingu landupplýsingadeildar Reykjavíkurborgar samkvæmt skipulaginu. Við breytinguna verður nýtingarhlutfall lóðarinnar 1,84 og með kjallara 2,15.

Tillaga að breytingu á deiliskipulagi ofangreindra lóða var auglýst til kynningar í samræmi við 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Var samkvæmt tilvitnuðu ákvæði ekki skylt að taka saman lýsingu á skipulagsverkefninu, sbr.  gr. 5.2.3. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, þar sem um breytingu á deiliskipulagi var að ræða. Að loknum kynningartíma tillögunnar voru m.a. gerðar þær breytingar á henni „að flái á stækkun byggingarreits verði aukinn þannig að fjarlægð hans frá lóðarmörkum verði að minnsta kosti 4 metrar“ og bætt var við skilmála skipulagsins að ekki mætti byggja svalir á þeirri hlið er snýr að Lindargötu 34. Þrátt fyrir að skipulagsuppdráttur sýni ekki þann hluta hússins að Veghúsastíg 9a, sem víkja skyldi samkvæmt eldra deiliskipulagi, má af framsetningu hans ráða hver afstaða hins breytta skipulagssvæðis var gagnvart nærliggjandi lóðum. Var með því fullnægt ákvæðum í gr. 7.1. í skipulagsreglugerð þar um.

Kærandi vísar til þess að lögbundins samráðs hafi ekki verið gætt við meðferð málsins hjá skipulagsyfirvöldum, sbr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð. Fallast má á að skortur á sérstöku samráði sé ágalli á meðferð málsins, en þegar litið er til þess að kærandi kom að athugasemdum við auglýsta tillögu verður sá annmarki ekki talinn þess eðlis að raski gildi hinnar kærðu ákvörðunar, enda verður ekki séð að kærandi hafi orðið fyrir réttarspjöllum af þeim sökum.

Í skilmálum deiliskipulagsbreytingarinnar segir að aðkoma að garði og bakhúsi skuli vera tryggð án þess að farið sé í gegnum íbúðir. Af deiliskipulagsuppdrætti og staðháttum verður ráðið að fyrir hendi er aðkoma úr vestri að húsum á baklóð hinnar sameinuðu lóðar og verður ekki annað séð en að hún fullnægi áskilnaði í gr. 5.3.2.2. í skipulagsreglugerð um aðkomu að baklóðum og aðgengi fyrir neyðarbíla. Er hvað það varðar rétt að benda á að byggingarfulltrúi getur við afgreiðslu umsóknar um byggingarleyfi metið hvort nauðsynlegt sé að leita umsagnar slökkviliðs, en áskilið er í byggingarreglugerð nr. 112/2012 að á lóðum skuli vera greið aðkoma fyrir sjúkra- og slökkvibifreiðar. Jafnframt skal sýna á aðaluppdrætti hvernig haga skuli fólks- og vöruaðkomu að húsi og lóð, gámastæðum og aðkomu sjúkra-, slökkvi- og sorphreinsunarbíla. Sama skal og koma fram á lóðauppdráttum, eftir því sem við á. Meðferð byggingarleyfisumsóknar getur því gefið tilefni til nánari athugunar en við skipulagsgerð.

Þá er hvorki að finna í lögum né reglugerðum kröfu um lágmarksfjölda almennra bílastæða. Hins vegar er í byggingarreglugerð kveðið á um lágmarksfjölda bílastæða fyrir hreyfihamlaða, en ekki er gert ráð fyrir slíkum stæðum í hinni kærðu ákvörðun. Sú vöntun hefur þó ekki áhrif á gildi hennar en fyrir hendi eru ákvæði í byggingarreglugerð þar um sem taka verður tillit til við frekari uppbyggingu á skipulagsreitnum.

Loks er ástæða til að benda á að sveitarstjórnir fara með skipulagsvald og annast gerð deiliskipulags og breytingar á því, sbr. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga. Þau lög gera ráð fyrir að gildistaka skipulagsáætlana geti haft í för með sér röskun á einstökum fasteignarréttindum. Sé sýnt fram á að gildistaka skipulags valdi tjóni getur viðkomandi eftir atvikum leitað réttar síns og krafist skaðabóta í samræmi við 51. gr. skipulagslaga, en úrlausn um það álitaefni er ekki á valdsviði úrskurðarnefndarinnar.

Að öllu framangreindu virtu, og þar sem ekki verður séð að fyrir hendi séu neinir aðrir þeir annmarkar á málsmeðferð eða efni hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar að leiða eigi til ógildingar hennar, verður kröfu kæranda þar um hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 17. október 2013 um breytingu á deiliskipulagi Skúlagötusvæðis vegna lóðanna Lindargötu 28, 30 og 32.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                             Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

106/2014 Austurbrún

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 16. júní, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 106/2014, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 2. október 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi reits 1.381, Laugarás, vegna lóðar nr. 6 við Austurbrún.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 6. október 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra eigendur Austurbrúnar 14 þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 2. október 2014 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi reits 1.381, Laugarás, vegna lóðar nr. 6 við Austurbrún.

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 10. desember 2014, er barst nefndinni 15. s.m., kæra 49 íbúar við Austurbrún og Vesturbrún sömu ákvörðun. Gera allir kærendur þá kröfu að ákvörðun borgarráðs verði felld úr gildi. Þar sem kærurnar lúta báðar að sömu ákvörðun og hagsmunir kærenda þykja ekki standa því í vegi verður síðargreinda kærumálið, sem er nr. 126/2014, sameinað máli þessu.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 17. október 2014 og 13. janúar 2015.

Málavextir: Hinn 2. apríl 2014 var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkur samþykkt að auglýsa framlagða tillögu um breytingu á deiliskipulagi reits 1.381, Laugarás. Í tillögunni fólst breyting á afmörkun deiliskipulagsreitsins og aukning á byggingarmagni lóðarinnar nr. 6 við Austurbrún. Var gert ráð fyrir nýjum byggingarreit á lóðinni fyrir sambýli með sex íbúðum fyrir fjölfatlaða. Á sama fundi var samþykkt að upplýsa íbúa í nágrenninu sérstaklega um auglýsinguna. Var dreifibréfi, dags. 30. apríl 2014, dreift til íbúa þar sem vakin var athygli á umræddri auglýsingu og fresti til að skila inn athugasemdum. Tillagan var auglýst í fjölmiðlum frá 5. maí  til 16. júní 2014. Bárust athugasemdir á kynningartíma, þ. á m. frá kærendum, og var öllum athugasemdum svarað af skipulagsfulltrúa með bréfi, dags. 27. júlí s.á. Að lokinni kynningu var erindið tekið fyrir að nýju og samþykkt á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 24. september s.á. Staðfesti borgarráð þá afgreiðslu 2. október 2014. Tók skipulagsbreytingin gildi með birtingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 29. s.m.
 
Málsrök kærenda: Kærendur telja að ekki hafi verið heimilt að fara með breytingu á skipulagi vegna lóðarinnar að Austurbrún 6 líkt og um breytingu á deiliskipulagi Laugaráss væri að ræða, þar sem greint skipulag taki ekki til lóðarinnar. Ekki sé hægt að breyta deiliskipulagi svæðis sem aldrei hafi verið deiliskipulagt. Breyting á deiliskipulagi eigi að taka til lóðar eða svæðis innan deiliskipulagssvæðis en ekki utan þess. Í aðalskipulagi sé svæðið skilgreint sem fastmótuð byggð og hafi íbúar því mátt treysta því að ekki kæmi umfangsmikil nýbygging á skipulagssvæðið. Ef gerðar séu breytingar á fullbyggðu og fastmótuðu hverfi þurfi að standa til þess ríkar málefnalegar ástæður. Hin kærða skipulagsbreyting muni hafa áhrif á alla heildarmynd hverfisins, þrengja mjög að og takmarka útsýni.

Að auki samræmist fjöldi bílastæða ekki stefnu aðalskipulags um bílastæði. Ákvæði um fjölda bílastæða hafi lengi verið bundin í skipulags- og byggingarreglugerðum og verði að miða við að a.m.k. eitt stæði eigi að fylgja hverri íbúð auk stæða fyrir fatlaða. Í húsi því sem fyrir sé á umræddri lóð séu 72 íbúðir en 40 bílastæði og sé augljóst að ekki hafi verið farið eftir greindum reglum. Nú þegar sé mikill bílastæðaskortur á lóðinni nr. 6 við Austurbrún og megi gera ráð fyrir að starfsfólk og gestir í nýju sambýli muni nýta sér gestastæði við Austurbrún 8-14. Einnig sé bent á að nýtingarhlutfall lóðarinnar sé nú 0,7, sem sé yfir nýtingarhlutfalli lóða í nágrenninu. Sé frekari nýting á lóðinni fordæmisgefandi en með fyrirhugaðri breytingu hækki nýtingarhlutfall í 0,81.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu sveitarfélagins er ekki fallist á að ólögmætt hafi verið að breyta deiliskipulagi með því að stækka skipulagssvæðið um eina lóð þótt æskilegra hefði verið að deiliskipuleggja reitinn Vesturbrún og Austurbrún í heild sinni. Umrædd lóð liggi alveg að mörkum deiliskipulagsvæðisins og allar meginforsendur liggi fyrir í aðalskipulagi.

Í nýlegu aðalskipulagi sé m.a. lögð áhersla á þéttingu byggðar. Hin kærða skipulagsbreyting sé í fullu samræmi við gildandi aðalskipulag. Að auki sé á það bent að í fastmótaðri byggð megi gera ráð fyrir breytingum á núverandi húsnæði, viðbyggingum og öðrum endurbótum, svo og nýbyggingum, eftir því sem ákveðið sé í hverfis- og/eða deiliskipulagi. Helstu málefnalegu ástæður fyrir hinni kærðu skipulagsbreytingu megi finna í stefnumörkun um þéttingu byggðar í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 og bent sé á að mikill skortur sé á húsnæði fyrir hreyfihamlaða einstaklinga í borginni. Með heimilaðri byggingu sé verið að koma til móts við þarfir þessa hóps með framboði á sérhönnuðu húsnæði í gróinni íbúðarbyggð, með lágmarks tilkostnaði, þar sem öll grunnþjónusta sé fyrir hendi. Með þessu sé verið að gæta almannahagsmuna en ekki sérhagsmuna. 

Heildarmynd hverfisins muni ekki skerðast og sé lögð áhersla á að fyrirhuguð bygging taki mið af aðliggjandi byggingum. Ekki liggi fyrir endanleg útfærsla byggingarinnar heldur sé skýringarmynd með umræddri breytingartillögu aðeins til viðmiðunar. Heildarfjöldi bílastæða á lóðinni fari úr 44 í 49. Um sé að ræða sambýli fyrir fjölfatlaða einstaklinga sem aki almennt ekki bíl og séu því háðir akstursþjónustu. Enn fremur sé bent á að íbúar og gestir að Austurbrún 6 hafi aðgang að bílastæðum meðfram Austurbrún til jafns við aðra íbúa í hverfinu. Nýtingarhlutfall lóðarinnar sé nú 0,7 en meðalnýtingarhlutfall lóða á öllu svæðinu sé 0,6.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi skírskotar til þess að reynslan sýni að bílastæði við húsið að Austurbrún 6 séu vannýtt. Bendi mælingar til þess að eitt bílastæði dugi fyrir hverja fjórar íbúðir. Samkvæmt því dugi 17 bílastæði fyrir 71 íbúð. Sé fullyrðingu kærenda um bílastæðaskort því hafnað.

Það hafi í för með sér jákvæð samlegðaráhrif að reka fleiri en eina húseign á samliggjandi lóðum. Eigi það m.a. við um viðhald lóða, bílastæða, eftirlit og viðhald með húsum. Jafnframt sé bent á að undanfarin ár hafi það verið haft að leiðarljósi að dreifa og blanda félagslegu húsnæði sem mest um ólík hverfi borgarinnar.

Niðurstaða: Hin umdeilda deiliskipulagsbreyting felur í sér að deiliskipulagssvæði reits 1.381, Laugarás, er stækkað um eina lóð, þ.e. lóðina nr. 6 við Austurbrún. Á þeirri lóð er gert ráð fyrir nýjum byggingarreit, þar sem fyrirhuguð er bygging sambýlis með sex íbúðum fyrir fjölfatlaða einstaklinga. Húsið verði að hámarki 600 m2 og nýtingarhlutfall hækki úr 0,7 í 0,8. Að auki er gert ráð fyrir sjö bílastæðum, þar af fjórum fyrir hreyfihamlaða. 

Samkvæmt 1. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 eru í deiliskipulagi teknar ákvarðanir um lóðir, lóðanotkun, byggingarreiti og byggðamynstur. Deiliskipulag skal gera fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar og skal það að jafnaði taka til svæða sem mynda heildstæða einingu, sbr. 2. mgr. sömu greinar. Segir síðan í 1. mgr. 43. gr. laganna að sveitarstjórn sé heimilt að gera breytingar á deiliskipulagi telji hún þess þörf. Hin kærða skipulagsbreyting felur m.a. í sér að ódeiliskipulagðri lóð er aukið við svæðið sem gildandi deiliskipulag tekur til. Í greinargerð frumvarps þess er varð að núgildandi skipulagslögum er tekið fram að með því að miða við að deiliskipulag taki til svæða sem mynda heildstæða einingu sé ætlunin að koma í veg fyrir að skipulagðar séu einstakar lóðir. Hins vegar er hvorki að finna í lögum né reglugerðum bann eða takmarkanir á því að stækka svæði gildandi deiliskipulags, líkt og felst í hinni kærðu ákvörðun.

Í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 er umrætt svæði skilgreint sem íbúðarsvæði ÍB24, Laugarás. Er því lýst sem fullbyggðu og fastmótuðu svæði og að yfirbragð byggðarinnar sé nokkuð fjölbreytt bæði í húsagerð og byggingarstíl. Meðal helstu markmiða aðalskipulagsins er þétting byggðar og verði a.m.k. 90 % nýrra íbúða innan núverandi þéttbýlismarka. Þá sé markmiðið að auka fjölbreytni og blöndun innan núverandi miðkjarna og auka almennt nálægð íbúða og vinnustaða, eins og unnt sé. Jafnframt er tekið fram að í fastmótaðri byggð megi gera ráð fyrir breytingum á núverandi húsnæði, viðbyggingum og öðrum endurbótum, svo og nýbyggingum, eftir því sem ákveðið sé í hverfis- og/eða deiliskipulagi. Að framangreindu virtu verður ekki annað séð en að hin kærða skipulagsbreyting sé í samræmi við markmið og stefnu aðalskipulags, sbr. 3. mgr. 37. gr. skipulagslaga og að áskilnaði 7. mgr. 12. gr. laganna, um innbyrðis samræmi gildandi skipulagsáætlana, sé jafnframt fullnægt. 

Málsmeðferð hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar var í samræmi við 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Var tillagan kynnt nágrönnum á svæðinu, hún síðan auglýst, athugasemdum svarað, samþykkt tillaga send Skipulagsstofnun til lögboðinnar afgreiðslu og auglýsing um gildistöku hennar birt í B-deild Stjórnartíðinda.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu er heimilað að byggja einlyft hús að hámarki 600 m2 fyrir sambýli sex fjölfatlaðra einstaklinga. Á sömu lóð er þegar fyrir 13 hæða fjöleignarhús. Umrætt svæði einkennist af fjölbreyttum húsagerðum og er þar m.a. að finna einbýlishús og háreist fjölbýlishús. Í því ljósi verður ekki séð að umdeilt hús breyti nokkru um yfirbragð núverandi byggðar. Málefnalegar ástæður liggja að baki umræddri skipulagsbreytingu, en með henni er að því stefnt að bregðast við húsnæðisskorti fyrir tiltekinn þjóðfélagshóp og auka hagkvæmni í rekstri með samnýtingu þjónustu sem þegar er fyrir hendi í húsi því sem fyrir er á títtnefndri lóð.

Ekki er í núgildandi lögum eða reglugerðum á sviði skipulags- og byggingarmála kveðið á um  lágmarksfjölda almennra bílastæða á lóð, en þar sem eru 5-12 íbúðir eru á lóð þurfa að vera tvö stæði fyrir hreyfihamlaða sbr. gr. 6.2.6. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Er framangreindu skilyrði um lágmarksfjölda stæða fyrir hreyfihamlaða fullnægt í umdeildri skipulagsbreytingu. Jafnframt er tekið fram í b-lið gr. 5.3.2.5. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 að í deiliskipulagi skuli hverju sinni setja skilmála um fjölda bílastæða. Í umræddri skipulagsbreytingu er tilgreindur fjöldi almennra stæða, sem og fjöldi stæða fyrir hreyfihamlaða, og samræmist hún því greindu ákvæði skipulagsreglugerðarinnar.

Að öllu framangreindu virtu verður ekki séð að hin kærða skipulagsbreyting sé haldin þeim annmörkum sem raskað geti gildi hennar og verður kröfu um ógildingu hennar því hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar borgarráðs Reykjavíkur frá 2. október 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi reits 1.381, Laugarás, vegna lóðar nr. 6 við Austurbrún.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

5/2016 Hlíðarendi í Vatnsmýri

Með
Árið 2016, miðvikudaginn 23. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 5/2016, kæra á samþykktum borgarstjórnar Reykjavíkur frá 2. desember 2014 og 17. febrúar 2015 um breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 15. janúar 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra Flugfélag Íslands ehf. og Icelandair ehf. samþykktir borgarstjórnar Reykjavíkur frá 2. desember 2014 og 17. febrúar 2015 um breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri. Tóku hinar kærðu deiliskipulagsbreytingar gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 14. janúar og 15. maí 2015. Gera kærendur þá kröfu að hið kærða deiliskipulag verði fellt úr gildi.

Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 17. janúar 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Mýflug hf. fyrrgreinda deiliskipulagsbreytingu er tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 15. maí 2015 og gerir þá kröfu að umrætt deiliskipulag verði fellt úr gildi. Þar sem málatilbúnaður kærenda er á sömu lund verður greint kærumál, sem er nr. 7/2016, sameinað kærumáli þessu.

Málsatvik og rök: Hinn 30. apríl 2014 samþykkti umhverfis- og skipulagsráð Reykjavíkur að auglýsa tillögu að breytingum á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri frá árinu 2007. Fól tillagan m.a. í sér aukningu á íbúðarhúsnæði og breytingu á fermetrafjölda atvinnuhúsnæðis á skipulagssvæðinu. Borgarstjórn staðfesti afgreiðslu ráðsins 16. júní 2014 og var skipulagstillagan síðan auglýst til kynningar og bárust nokkrar athugasemdir á kynningartíma, m.a. af hálfu kærenda. Urðu lyktir mála þær að breyting á deiliskipulagi Hlíðarenda var samþykkt í borgarstjórn 2. desember 2014 og tók gildi með birtingu auglýsingar í B-deild Stjórnartíðinda 14. janúar 2015. Þá var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 28. janúar 2015 samþykkt að auglýsa breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda er lutu m.a. að skilgreiningum kvaða um útbyggingar, svalir og fjölda uppdeildra húseininga. Sú afgreiðsla var samþykkt í borgarstjórn 17. febrúar s.á. og var tillagan auglýst til kynningar. Engar athugasemdir bárust og að kynningu lokinni var málið tekið fyrir á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 17. apríl 2015 og samþykkt á grundvelli viðauka við samþykkt um stjórn Reykjavíkurborgar um embættisafgreiðslur skipulagsfulltrúa. Tók breytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 15. maí 2015.

Kærendur vísa til þess að deiliskipulag Reykjavíkurflugvallar sem gerði ráð fyrir að NA/SV flugbraut vallarins yrði lögð niður hafi fallið úr gildi með úrskurði úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 58/2014. Deiliskipulag Hlíðarenda byggi á þeirri forsendu og séu m.a. hæðir húsa við það miðaðar. Óhjákvæmilegt sé að fella hið kærða deiliskipulag úr gildi sökum þess að greind forsenda skipulagsins væri brostin. Kærendur hafi mikla hagsmuni af því að flugstarfsemi á Reykjavíkurflugvelli haldi áfram í óbreyttri mynd og að ekki verði dregið úr notagildi flugvallarins með óafturkræfum hætti án þess að um það verði sátt með hagsmunaaðilum og framtíðarlausn sé fundin fyrir innanlandsflug á Íslandi. Umrædd flugbraut hafi nýst í neyðartilfellum, svo sem vegna sjúkraflugs, þegar aðrar flugbrautir vallarins hafi lokast.

Reykjavíkurborg fer fram á að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni sökum þess að eins mánaðar kærufrestur skv. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hafi verið liðinn þegar málið barst úrskurðarnefndinni. Málið verði því ekki borið undir nefndina samkvæmt tilvitnuðu ákvæði, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Niðurstaða: Í 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er kveðið á um kærufrest mála sem skotið verður til nefndarinnar. Er hann ákveðinn einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um viðkomandi ákvörðun nema lög þau sem kæranleg ákvörðun byggist á mæli fyrir um annan kærufrest. Þá er og tekið fram að ef um sé að ræða ákvarðanir sem sæta opinberri birtingu teljist kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. Hinar kærðu ákvarðanir byggjast á skipulagslögum nr. 123/2010 og í lokamálslið 1. mgr. 42. gr. þeirra laga er mælt fyrir um að birta skuli auglýsingu um samþykkt deiliskipulag í B-deild Stjórnartíðinda og á það einnig við um breytingu á deiliskipulagi, sbr. 1. mgr. 43. gr. laganna. Í 52. gr. laganna kemur fram að um aðild, kærufrest og málsmeðferð kærumála samkvæmt þeim lögum fari eftir lögum um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Kærufrestur vegna hinna kærðu deiliskipulagsbreytinga byrjaði samkvæmt framansögðu að líða hinn 15. janúar 2015 annars vegar og 16. maí s.á. hins vegar, sbr. 8. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, og lauk að liðnum mánuði frá greindum dagsetningum. Kærur í máli þessu bárust úrskurðarnefndinni hinn 15. og 17. janúar 2016 eða um sjö og ellefu mánuðum eftir lok kærufrests.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga er fjallað um áhrif þess ef kæra berst að liðnum kærufresti. Ber þá samkvæmt 1. mgr. ákvæðisins að vísa kæru frá nema að afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar. Ógildingarkröfur í máli þessu eru fyrst og fremst reistar á þeirri málsástæðu að með úrskurði um ógildingu deiliskipulags Reykjavíkurflugvallar sé brostin sú forsenda deiliskipulags Hlíðarenda að SA/NV flugbraut vallarins verði lögð niður. Er því um að ræða atvik sem ekki voru fyrir hendi er hinar kærðu ákvarðanir voru teknar og snerta ekki undirbúning og málsmeðferð þeirra ákvarðana. Breyttar eða brostnar forsendur gildandi deiliskipulags geta eftir atvikum leitt til viðbragða stjórnvalda sem hafa á hendi skipulagsvald á viðkomandi svæði og geta ákvarðanir af því tilefni eftir atvikum verið kæranlegar.
 
Af framangreindum ástæðum þykja undantekningaákvæði 1. og 2. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, sem skýra ber þröngt, ekki eiga hér við og verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við 1. mgr. 28. gr. nefndra laga.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                                    Aðalheiður Jóhannsdóttir

des 22
Love0

57/2014 Garðastræti

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 3. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 57/2014, kæra á ákvörðun umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkur frá 14. maí 2014 um að breyta deiliskipulagi Grjótaþorps vegna sameiningar lóðanna nr. 17 og 17a við Garðastræti.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 1. júlí 2014, er barst nefndinni sama dag, kærir húsfélagið Mjóstræti 6, Reykjavík, þá ákvörðun umhverfis- og skipulagsráðs Reykjavíkur frá 14. maí 2014 að breyta deiliskipulagi Grjótaþorps vegna sameiningar lóðanna nr. 17 og 17a við Garðastræti. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og að Reykjavíkurborg sé óheimilt að gera frekari breytingar er lúta að Garðastræti 17a á grundvelli ákvörðunar umhverfis- og skipulagsráðs frá 11. september 2013.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 27. ágúst 2014.

Málavextir: Samkvæmt deiliskipulagi Grjótaþorps frá árinu 2002 var heimilt að sameina lóðirnar nr. 6 við Mjóstræti og nr. 17a við Garðastræti. Á fundi skipulagsráðs Reykjavíkur 7. júní 2006 var sameining fyrrgreindra lóða samþykkt að kröfu eigenda Mjóstrætis 6. Garðastræti 17a er baklóð lóðanna Mjóstrætis 6 og Garðastrætis 17.

Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 11. september 2013 var samþykkt, í samræmi við greinargerð byggingarfulltrúans í Reykjavík, dags. 14. desember 2012, og umsögn borgarlögmanns frá 19. mars 2013, að lóðarmörk lóðarinnar að Garðastræti 17 yrðu færð í það horf sem lóðin hefði verið í við samþykkt byggingarleyfa fyrir bygginguna sem á lóðinni standi, en fyrsta leyfið var frá 27. júní 1931. Í fundargerð þess fundar kemur fram að austurmörk lóðarinnar Garðastrætis 17 fylgi landfræðilegum hæðarskilum við lóðarmörk Mjóstrætis 6, en samkvæmt þeirri afmörkun hafi lóðin verið nýtt og skráð alla tíð síðan og gjöld verið af henni greidd. Til samræmis við þetta var samþykkt að gildandi deiliskipulagi yrði breytt vegna lóðarinnar nr. 17 við Garðastræti ásamt því að lóðin nr. 17a yrði aflögð. Sú afgreiðsla var samþykkt á fundi borgarráðs 12. september 2013.

Hinn 31. janúar 2014 var á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa lögð fram tillaga að breytingu deiliskipulags Grjótaþorps, sem fólst í því að sameina lóðirnar nr. 17 og 17a við Garðastræti í eina lóð í samræmi við fyrrgreinda samþykkt umhverfis- og skipulagsráðs frá 11. september 2013. Með því var fallið frá þeirri sameiningu sem gert hafði verið ráð fyrir árið 2002. Samþykkt var að grenndarkynna tillöguna fyrir hagsmunaraðilum að Garðastræti 15 og 17 og Mjóstræti 4 og 6. Tillagan var grenndarkynnt frá 7. febrúar til 7. mars 2014 og bárust athugasemdir frá eigendum fasteignarinnar að Mjóstræti 6.

Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 14. maí 2014 var breytingartillagan lögð fram ásamt umsögn um fram komnar athugasemdir. Tillagan var samþykkt með vísan til framangreindrar umsagnar þar sem fram kemur m.a. að með breytingunni sé verið að framfylgja ákvörðun borgarráðs frá 12. september 2013. Breytingin var síðan birt í B-deild Stjórnartíðinda 2. júní 2014 og með bréfi, dags. 6. s.m., var tillagan send Skipulagsstofnun til lögboðinnar yfirferðar.

Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 14. október 2015 var lögð fram tilkynning úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála um kæru í máli þessu. Var eftirfarandi bókað: „ Með vísan til úrskurða Úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála í málunum nr. 1/2014, 37/2014 og 51/2014, þar sem kærum var vísað frá á grundvelli þess að viðaukar við samþykkt um stjórn Reykjavíkurborgar og fundarsköp Borgarstjórnar hafi ekki verið í gildi á þeim tíma þegar þau voru afgreidd í Umhverfis- og skipulagsráði og málin því ekki hlotið endanlega afgreiðslu sveitarstjórnar, er samþykkt Umhverfis- og skipulagsráðs á breytingu deiliskipulags vísað til staðfestingar borgarráðs.“ Var deiliskipulagsbreytingin samþykkt á fundi borgarráðs 29. október 2015.

Málsrök kæranda: Af hálfu kæranda er vísað til þess að sú breyting sem gerð hafi verið með hinni kærðu ákvörðun sé til þess fallin að breiða yfir ítrekuð mistök Reykjavíkurborgar við veitingu byggingarleyfa til handa eigendum Garðastrætis 17 á kostnað eigenda Mjóstrætis 6. Árið 2009 hafi lögfræðingur Reykjavíkurborgar bent á að eigendur Mjóstrætis 6 hafi lagt fram eignarheimildir vegna lóðarinnar nr. 17a við Garðastræti sem eigendur Garðastrætis 17 hafi hins vegar ekki gert. Þá hafi lögfræðingar borgarinnar ásamt byggingarfulltrúa lagst gegn því að fyrrgreindar lóðir nr. 17 og 17a yrðu sameinaðar meðan einkaréttarlegur ágreiningur hafi ekki verið leystur fyrir dómstólum. Það sé ekki á valdi opinberra aðila að skerða eignarréttindi með færslu lóðamarka nema um það náist samningur eða með eignarnámi samkvæmt sérstakri lagaheimild. Hin kærða ákvörðun sé ekki byggð á traustum grunni og málsmeðferðarreglur stjórnsýslulaga nr. 37/1993 hafi verið brotnar, einkum rannsóknarreglan, jafnræðisreglan, meðalhófsreglan og reglur um rökstuðning, sbr. 10., 11., 12. og 21. gr. laganna.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er farið fram á að kröfu kæranda verði hafnað. Þegar tillaga að deiliskipulagi fyrir Grjótaþorp hafi verið kynnt árið 2002 hafi lóðamörk Garðastrætis 17 og Mjóstrætis 6 verið sýnd við hæðarskil lóðanna í samræmi við uppdrætti landmælingadeildar Reykjavíkur. Athugasemdir eigenda Mjóstrætis 6 hafi orðið til þess að lóðin nr. 17a hafi verið færð inn á skipulagsuppdrátt án þess að fyrir lægju upplýsingar um tilvist hennar í þinglýsingar- eða fasteignaskrá. Þá hafi ekki verið lokið við að formgera samþykkt frá árinu 2006 um sameiningu Mjóstrætis 6 og Garðastrætis 17a. Eftir að eigendur Garðastrætis 17 hafi andmælt þeirri sameiningu hafi byggingarfulltrúi talið að aðeins yrði heimilað að sameina lóðina Garðastræti 17a við Garðastræti 17 með hliðsjón af fyrirliggjandi gögnum. Borgarlögmaður hafi lýst sig sammála þeirri tillögu byggingarfulltrúa. Hafi málsmeðferð við hina kærðu deiliskipulagsbreytingu verið í samræmi við ákvæði 2. mgr. 43. gr., sbr. 44. gr., skipulagslaga nr. 123/2010. Því sé mótmælt að við málsmeðferð hafi verið brotið gegn skráðum meginreglum stjórnsýsluréttar.

Athugasemdir húsfélagsins Garðastræti 17: Bent er á að samkvæmt dagbók mælingamanns frá árinu 1922 hafi lóðin Garðastræti 17 orðið til við sameiningu tveggja lóða. Þær hafi legið samhliða og náð frá Garðastræti að bakmörkum Mjóstrætis 6. Þar komi jafnframt fram að austurmörk lóðar Garðastrætis 17 takmarkist af hlöðnum og steinlímdum palli eða mannhæðarháum kampi, sem greinilega sjáist enn. Hafi eigendur Garðastrætis 17 greitt afgjöld af þessari eignarlóð allar götur síðan. Reykjavíkurborg hafi talið þetta eðlileg lóðamörk milli Garðastrætis 17 og Mjóstrætis 6 ef undan sé skilin vanhugsaður tímabundinn tilbúningur á sérstakri lóð sem kölluð hafi verið Garðastræti 17a.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti breytingar á deiliskipulagi Grjótaþorps frá árinu 2002, en umdeild breyting tekur einungis til sameiningar lóðanna nr. 17 og 17a við Garðastræti.

Úrskurðarnefndin hefur það hlutverk að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og í ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála, eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á þessu sviði, sbr. 1. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Samkvæmt því tekur úrskurðarnefndin til úrlausnar lögmæti ákvarðana stjórnvalda sem kæranlegar eru til nefndarinnar, en það er utan valdsviðs hennar að taka stjórnvaldsákvarðanir á viðkomandi lagasviðum. Verður því ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um að úrskurðað verði að Reykjavíkurborg sé óheimilt að gera frekari breytingar er lúta að Garðastræti 17a.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 annast sveitarstjórnir og bera ábyrgð á gerð deiliskipulags og er heimild til framsals þess valds undantekning frá þeirri meginreglu. Heimild 1. mgr. 42. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011 til valdframsals innan sveitarfélaga er almenns eðlis, en í 2. mgr. 6. gr. skipulagslaga er sveitarstjórn veitt sérstök heimild til framsals valds síns samkvæmt þeim lögum. Er ljóst af orðalagi ákvæðanna að valdframsal þetta fer fram með sérstakri samþykkt um stjórn og stjórnsýslu sveitarfélaga, en kveðið er á um slíkar samþykktir í 1. mgr. 9. gr. sveitarstjórnarlaga.

Sú ákvörðun umhverfis- og skipulagsráðs frá 14. maí 2014 að samþykkja umrædda deiliskipulagsbreytingu byggði á 12. gr. samþykktar fyrir umhverfis- og skipulagsráð Reykjavíkurborgar, sem samþykkt var af borgarstjórn 18. desember 2012. Í henni er vísað til samþykktar um stjórn Reykjavíkurborgar og fundarsköp borgarstjórnar. Samþykkt þess efnis nr. 715/2013 var staðfest af innanríkisráðherra 8. júlí 2013 og öðlaðist hún gildi með birtingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 25. s.m. Í VI. kafla samþykktarinnar er fjallað um fastanefndir, ráð og stjórnir, aðrar en borgarráð. Í 58. gr. hennar er kveðið á um fullnaðarafgreiðslu og er orðalag greinarinnar áþekkt orðalagi 42. gr. sveitarstjórnarlaga. Segir nánar í 1. mgr. 58. gr. að borgarstjórn geti ákveðið, með viðauka við samþykktina, að fela nefnd, ráði eða stjórn á vegum Reykjavíkurborgar fullnaðarafgreiðslu mála með sömu skilyrðum og sé að finna í 1. mgr. 42. gr. sveitarstjórnarlaga. Slíkur viðauki við samþykktina um valdframsal til umhverfis- og skipulagsráðs til töku skipulagsákvarðana hafði ekki verið samþykktur og birtur þegar hin kærða deiliskipulagsbreyting var afgreidd í ráðinu 14. maí 2014.

Samkvæmt framansögðu brast umhverfis- og skipulagsráð vald til að taka til lokaafgreiðslu umþrætta deiliskipulagsbreytingu og verður að líta svo á að í samþykkt hennar hafi falist tillaga til sveitarstjórnar til afgreiðslu málsins, sbr. 2. mgr. 40. gr. sveitarstjórnarlaga.

Þegar auglýsing um gildistöku deiliskipulagstillögunnar var birt í B-deild Stjórnartíðinda 2. júní 2014 hafði sveitarstjórn ekki samþykkt fyrrgreinda tillögu í samræmi við 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga. Það var fyrst á fundi borgarráðs hinn 29. október 2015 að umrædd deiliskipulagsbreyting hlaut staðfestingu borgarráðs. Deiliskipulagsbreytingin var hvorki send Skipulagsstofnun til yfirferðar né birt í B-deild Stjórnartíðinda í kjölfar þeirrar afgreiðslu, svo sem áskilið er í 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Verður ekki talið viðhlítandi í þessu sambandi að styðjast við auglýsingu um gildistöku skipulagsbreytingarinnar, sem birt var 2. júní 2014, eða um 17 mánuðum áður en ákvörðunin lá fyrir. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála telst kærufrestur frá birtingu ákvörðunar sæti hún opinberri birtingu. Framangreind ákvörðun borgarráðs hefur ekki verið auglýst í B-deild Stjórnartíðinda en slík auglýsing er skilyrði gildistöku hennar og markar jafnframt upphaf kærufrests til úrskurðarnefndarinnar.

Með vísan til þess sem að framan er rakið er lögboðinni meðferð hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar enn ólokið í skilningi 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og af þeim sökum verður kærumáli þessu vísað frá.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

107/2013 Kópavogsbakki

Með
Árið 2016, föstudaginn 29. janúar, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir, forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 107/2013, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. september 2013 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kópavogstúns vegna lóðanna nr. 2 og 4 við Kópavogsbakka.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 8. nóvember 2013, er barst nefndinni sama dag, kæra eigendur, Kópavogsbakka 3, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. september 2013 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kópavogstúns vegna lóðanna nr. 2 og 4 við Kópavogsbakka. Verður að skilja málatilbúnað kærenda svo að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Kópavogsbæ 19. september 2014.

Málsatvik og rök: Mál þetta á sér nokkra forsögu en deiliskipulag fyrir Kópavogstún er frá árinu 2005. Samkvæmt því var heimilt að reisa einnar hæðar einbýlishús á lóðum með jöfn númer 2-10 neðan götu við Kópavogsbakka. Máttu húsin vera allt að 230 m² að grunnflatarmáli en hús ofan götu, nr. 1-15, stök númer, allt að 175 m². Tekið var fram í greinargerð með skipulaginu að ekki væri heimilt að hafa kjallara. Breyting var gerð á deiliskipulaginu árið 2006 sem fólst í því að gatan var færð um 2 m til suðurs og lóðir ofan götu stækkaðar sem því nam. Þá var byggingarreitur þeirra stækkaður í 187 m². Lóðir neðan götu hliðruðust um 2 m og lengdust um 4 m til suðurs auk þess sem þær voru breikkaðar.  Byggingarreitir húsa neðan götu stækkuðu. Hámarksgrunnflötur húss nr. 2 varð 307 m² og hámarksgrunnflötur húsa nr. 4-10 varð 271 m². Landhalli er nokkur á svæðinu og eru húsin nr. 2 og 4 við Kópavogsbakka byggð á sökklum, en þar er hæðarmunur innan lóðar mestur neðan götu. Önnur hús neðan götunnar eru byggð á jarðvegspúða. Árið 2007 fékk fyrrum eigandi Kópavogsbakka 2 leyfi til að hafa „óuppfyllt ónotað“ rými í sökkli hússins og árið 2008 fengu eigendur Kópavogsbakka 4 leyfi til að nýta gluggalaust rými undir húsi sínu. Ágreiningur varð um frágang á lóðamörkum Kópavogsbakka 4 og 6, en samkomulag varð þar um með lóðarhöfum framangreindra lóða árið 2011.

Árið 2011 sótti eigandi Kópavogsbakka 2 um leyfi til að nýta áðurnefnt rými í sökkli hússins, en við þá breytingu yrði heildarflatarmál þess 465 m². Í kjölfarið var gerð tillaga að breyttu deiliskipulagi vegna Kópavogsbakka 2 og 4 þar sem gert var ráð fyrir að húsin yrðu með kjallara. Var nefndri tillögu hafnað á fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 24. maí 2011. Eigandi Kópavogsbakka 2 kærði þá ákvörðun til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála sem felldi synjunina úr gildi með úrskurði uppkveðnum 6. maí 2013.

Á fundi skipulagsnefndar Kópavogs hinn 27. maí 2013 var lagður fram fyrrgreindur úrskurður úrskurðarnefndarinnar ásamt tillögu að deiliskipulagsbreytingu vegna Kópavogsbakka 2 og 4. Samþykkti nefndin að auglýsa tillöguna og staðfesti bæjarstjórn þá afgreiðslu 11. júní 2013. Samkvæmt tillögunni var heimilt að nýta sökkulrými undir einbýlishúsum á umræddum lóðum fyrir geymslur og íveruherbergi og að heildarflatarmál hússins nr. 2 yrði 465 m² og hússins nr. 4 yrði 445 m². Athugasemdir bárust, m.a. frá kærendum, á auglýsingatíma tillögunnar. Hinn 27. ágúst 2013 var tillagan lögð fram að nýju á fundi skipulagsnefndar sem samþykkti hana ásamt fyrirliggjandi greinargerð skipulags- og byggingardeildar, dags. 23. s.m., þar sem m.a. var tekin afstaða til athugasemda kærenda. Bæjarstjórn staðfesti þá afgreiðslu nefndarinnar 10. september 2013 og var deiliskipulagsbreytingin síðan send Skipulagsstofnun til lögboðinnar yfirferðar sem gerði ekki athugasemd við birtingu hennar. Öðlaðist breytingin gildi með birtingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. október s.á.

Kærendur benda á að skipulags- og byggingaryfirvöld hafi ítrekað misfarið með vald sitt til hagsbóta fyrir tvo húseigendur við Kópavogsbakka, sem ítrekað hafi farið freklega gegn gildandi skipulagi. Ómaklega og með íþyngjandi hætti hafi verið brotið gegn umtalsverðum hagsmunum annarra húseigenda við fyrrnefnda götu.
 
Góð sátt hafi náðst um það skipulag sem til hafi orðið við færslu götunnar og stækkunar lóða á árinu 2006. Þá hafi lóðin að Kópavogsbakka 2 verið stækkuð úr 626 m² í 724 m² án athugasemda nágranna. Jafnframt hafi allar þær smávægilegu breytingar sem einstakir lóðarhafar hafi fengið í gegn verið gerðar í góðri sátt við nágranna sem fengin hafi verið áður en farið hafi verið í framkvæmdir hverju sinni. Lóðahafar í nýjum hverfum, sem hafi keypt lóðir á verulega háu verði, hljóti að ætlast til þess að skipulagsyfirvöld hlutist til um að gera breytingar á samþykktu skipulagi í a.m.k. einhverri sátt við meginþorra lóðarhafa. Í þessu máli hafi skipulags- og byggingaryfirvöld hins vegar haft í fyrirrúmi hagsmuni þeirra sem ekki hafi farið að leikreglum skipulagsmála á kostnað þeirra sem fari að þeim reglum í hvívetna.

Mál þetta eigi sér langa forsögu og varði kæra þessi alla málsmeðferð skipulagsyfirvalda í Kópavogi frá upphafi til enda. Vegna ónákvæmrar meðferðar á grenndarkynningum málsins á fyrri stigum hafi ítarlegar athugasemdir annarra íbúa götunnar ekki komist fyllilega til skila í þeim kærumálum sem úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála hafi haft til meðferðar á árunum 2011, 2012 og 2013. Heimild til að nýta kjallara undir norður hluta hússins að Kópavogsbakka nr. 15 undir eitt herbergi, þvottahús og snyrtingu geti ekki talist sambærileg eða verið fordæmi fyrir fyrirætlunum húseigenda að Kópavogsbakka 2. Aldrei verði hægt að breyta rýminu að Kópavogsbakka 15 í sjálfstæða íbúð eða nýta með verulega breyttum hætti. Þriggja metra hæðarmunur á plötu og lóð að Kópavogsbakka 2, sem haldið sé fram að sé við suðurhlið Kópavogsbakka 2, sé litlu meiri en gert hafi verið ráð fyrir í upphaflegu skipulagi götunnar, en þá skyldu hús vera á einni hæð með jarðvegspúða. Lítið sem ekkert hafi breyst í þessu efni við færslu götunnar.

Verðmat húsnæðis miðist við meðal fermetraverð við fyrri sölur í nágrenni þess. Stóru húsin að Kópavogsbakka 2 og 4 muni lækka meðalfermetraverðið í götunni og þar með verðmæti annarra húsa þar. Eftir ærinn tilkostnað hljóti fólk að hafa þær væntingar til samþykkts skipulags að því verði ekki breytt verulega með íþyngjandi hætti, m.a. til að klóra yfir margendurtekin mistök skipulagsyfirvalda.

Vandræði við frágang lóðarinnar nr. 6 við Kópavogsbakka hafi eingöngu komið til vegna framkvæmda við Kópavogsbakka nr. 4 sem hafi verið í andstöðu við samþykkt skipulag. Þá beri nokkuð á því að bílum sé lagt í götuna við áðurnefnt hús nr. 2 svo nálægt gatnamótum að beygja inn í götuna verði það þröng að hætta sé á óhappi, sér í lagi í hálku. Þannig hafi áhrif frá umferð verið veruleg við mikla fjölgun íbúa í nefndu húsi.

Af hálfu Kópavogsbæjar er vísað til þess að málsmeðferð hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar hafi verið í samræmi við 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Þá hafi eigandi Kópavogsbakka 2 sótt um byggingarleyfi með umsókn, dags. 11. október 2013, sem hafi verið samþykkt af byggingarfulltrúa hinn 22. s.m. Það sé mat Kópavogsbæjar að hin kærða breyting á deiliskipulagi og afgreiðsla byggingarleyfis hafi verið lögmæt.

——-

Kærendur hafa gert ítarlegri grein fyrir máli sínu. Þau sjónarmið verða ekki rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um breytingu á deiliskipulagi fyrir Kópavogstún sem felur í sér að í stað einnar hæðar einbýlishúsa af gerðinni E2 að Kópavogsbakka nr. 2 og 4 megi á lóðunum standa húsagerð E3, sem er einbýlishús á einni hæð með kjallara. Samkvæmt deiliskipulagsuppdrætti stækkar lóðin nr. 2 við nefnda götu til vesturs úr 724 m² í 777 m² sem veldur því að legu sameiginlegra bílastæða við Urðarbraut er breytt, en fjöldi þeirra er hins vegar óbreyttur. Stendur einbýlishús kærenda handan götu við Kópavogsbakka gegnt fyrrgreindum lóðum.

Byggingarreitum lóðanna að Kópavogsbakka 2 og 4 er ekki breytt með umdeildri skipulagsbreytingu og ekki er hróflað við notkun, fjölda íbúða eða ytra byrði húsa. Verður því ekki um að ræða aukin grenndaráhrif vegna skuggavarps eða skerðingar á útsýni. Í máli þessu er eingöngu til skoðunar lögmæti hinnar kærðu breytingar á deiliskipulagi, en ekki tekin afstaða til eldri ákvarðana um skipulag umrædds svæðis.

Þegar litið er til þess sem að framan er rakið verður ekki séð að hin kærða deiliskipulagsbreyting raski einstaklingsbundnum lögvörðum hagsmunum kærenda þótt með henni sé heimiluð nýting rýmis í sökkli áðurnefndra húsa, sem hefur verið til staðar frá byggingu þeirra. Skortir því á að kærendur eigi þá lögvörðu hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun sem 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála gerir að skilyrði fyrir kæruaðild og verður máli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Rétt þykir að benda á að álitaefni um bótarétt vegna skipulagsákvarðana á ekki undir úrskurðarnefndina, sbr. 51. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, heldur eftir atvikum undir dómstóla.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                             Aðalheiður Jóhannsdóttir   

des 22
Love0

79/2013 Vatnsendahlíð

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 21. janúar, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 79/2013, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. maí 2013 um að samþykkja breytt deiliskipulag Vatnsendahlíðar – Þings, reita 2, 3 og 4.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 7. ágúst 2013, er barst nefndinni 8. s.m., kærir Þ, Vatnsenda í Kópavogi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. maí 2013 að samþykkja breytt deiliskipulag Vatnsendahlíðar – Þings, reita 2, 3 og 4. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og að réttaráhrifum hennar verði frestað. Þar sem í skipulagi felst ekki heimild til framkvæmda og fyrir lá að ekki varð af uppbyggingu nýs hverfis á hinu deiliskipulagða svæði þótti ekki tilefni til að taka afstöðu til kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa og verður málið nú tekið til endanlegs úrskurðar.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Kópavogsbæ 16. september 2013.

Málavextir: Mál þetta á sér nokkra forsögu. Kærandi var eignarnámsþoli samkvæmt eignarnámsheimild sem umhverfisráðuneytið veitti Kópavogsbæ með bréfi, dags. 10. janúar 2007. Náði heimildin yfir 863,7 ha land úr jörðinni Vatnsenda, m.a. yfir svonefndan reit B sem er 162,7 ha að stærð. Samkvæmt sáttargerð milli Kópavogsbæjar og kæranda, dags. 30. s.m., um bætur fyrir hið eignarnumda land fólst endurgjald m.a. í því að kærandi fékk 11% af öllum byggingarrétti fyrir íbúðarhús og atvinnuhúsnæði úr hverjum skipulagsáfanga fyrir sig. Á árinu 2007 lá fyrir tillaga að deiliskipulagi Vatnsendahlíðar – Þings, sem var fyrsti skipulagsáfangi hins eignarnumda lands og hluti fyrrnefnds reits B. Deiliskipulagstillagan náði yfir 92,5 ha lands, að meðtöldum Guðmundarlundi, og afmarkaðist af Gulaþingi og Boðaþingi til norðurs, markalínu grannsvæðis vatnsverndar til austurs og suðurs og bæjarmörkum Garðabæjar og væntanlegu hesthúsahverfi á Kjóavöllum til vesturs. Í september sama ár dró kærandi út lóðir á því svæði sem greind tillaga tók til í samræmi við nefnda sáttargerð. Í endurriti úr gerðarbók Sýslumannsins í Kópavogi var af því tilefni bókað: „Aðilar óska eftir því að bókað verði að útdráttur þessi er framkvæmdur með fyrirvara um staðfestingu á deiliskipulagi og endanlegan íbúðafjölda skv. því.“ Árið 2009 tók gildi deiliskipulag fyrir umrætt svæði. Samkvæmt upplýsingum frá Kópavogsbæ hafa ekki verið gefnir út lóðarleigusamningar til kæranda og fyrrgreindar lóðir hafa ekki verið stofnaðar í fasteignaskrá. Þá hefur nær öllum úthlutuðum lóðum til almennra kaupenda á svæðinu verið skilað þannig að engar framkvæmdir hófust á svæðinu, eins og að framan greinir. 

Vegna meintra vanefnda Kópavogsbæjar á nefndri sáttargerð fékk kærandi dómkvadda tvo matsmenn í janúar 2010 til að verðmeta hið eignarnumda land og skiluðu þeir matsgerð í október s.á. Í kjölfarið höfðaði kærandi mál á hendur Kópavogsbæ, en með úrskurði Héraðsdóms Reykjaness 17. janúar 2014 var kröfu kæranda um greiðslu efndabóta vegna vanefnda á fyrrgreindri eignarnámssátt vísað frá dómi vegna vanreifunar.

Á fundi skipulagsnefndar Kópavogs hinn 5. febrúar 2013 var samþykkt að kynna tillögu um breytingu á fyrrnefndu skipulagi samkvæmt 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og var sú afgreiðsla nefndarinnar staðfest á fundi bæjarstjórnar 12. s.m. Samkvæmt tillögunni var markmið hennar að þétta byggð við Vallaþing, sem liggur næst skóla og þjónustu Kórahverfis, en draga úr þéttleika byggðar á kolli skipulagsvæðisins og í fjölbýlishúsabyggð við Stapaþing. Breytingin tekur til þriggja reita skipulagssvæðisins og er samanlagt breytingarsvæði um 18 ha að flatarmáli. Við Vallaþing fjölgar íbúðum um 126 og er þar m.a. bætt við einni fjölbýlishúsalóð. Íbúðum fækkar um sama fjölda við aðrar götur þannig að heildarfjöldi íbúða á deiliskipulagssvæðinu helst óbreyttur.

Tillagan var auglýst til kynningar með athugasemdafresti til 12. apríl 2013. Þá var tillagan til sýnis á skrifstofu skipulags- og byggingardeildar og jafnframt birt á heimasíðu bæjarins. Athugasemdir bárust einungis frá kæranda á kynningartíma. Á fundi skipulagsnefndar 7. maí 2013 var tillagan samþykkt ásamt umsögn um fram komnar athugasemdir. Bæjarstjórn tók málið til umfjöllunar 14. s.m. en frestaði afgreiðslu þess þar sem á sama fundi hafði afgreiðslu tillögu að Aðalskipulagi Kópavogs 2012-2024 verið frestað. Í bókun fundarins um aðalskipulagstillöguna kom fram að með henni væri verið að fella úr gildi deiliskipulag í áðurnefndu Stapaþingi. Deiliskipulagsbreytingin var svo samþykkt í bæjarstjórn 28. maí 2013. Skipulagsstofnun gerði ekki athugasemd við birtingu auglýsingar um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar og öðlaðist hún gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 8. júlí 2013.

Málsrök kæranda: Kærandi vísar til þess að Kópavogsbær hafi vanefnt greiðslu eignarnámsbóta með þeim hætti að ráðstöfunarréttur hans yfir eignarnámslandinu sé ekki fyrir hendi, sbr. meginreglu 13. gr. laga nr. 11/1973 um framkvæmd eignarnáms. Eignarrétturinn sé verndaður af 72. gr. stjórnarskrár nr. 33/1944 þar sem segi að engan megi skylda til að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji og lög heimili og skuli þá koma fullt verð fyrir. Þá byggi 39. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 á því að landsvæði í einkaeign verði ekki deiliskipulagt nema með samþykki þess sem fari með umráð hins skipulagða lands. Sveitarfélag sem vilji beita skipulagsvaldi sínu gegn vilja eiganda eigi þess kost að nýta sér eignarnámsheimildir skv. IX. kafla skipulagslaga, en þá verði bætur að vera greiddar eða réttur eignarnámsþola tryggður með öðrum hætti.

Kærandi hafi dregið út 78 lóðir samkvæmt eldra deiliskipulagi en með hinni kærðu breytingu sé réttindum hans breytt og með því brotið gegn rétti hans. Ekki sé heimild til að víkja frá fortakslausu ákvæði 4. mgr. gr. 5.3.2.20. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 um að í deiliskipulagi skuli gerð grein fyrir því hvort framfylgd deiliskipulagins sé háð samningum eða leyfum annarra aðila en sveitarfélagsins. Í deiliskipulagstillögunni hafi ekki verið vikið að rétti kæranda til útdreginna lóða eða rétti hans samkvæmt sáttargerð vegna eignarnámsbóta.

Almenn auglýsing í blöðum dugi ekki til að uppfylla skilyrði 1. mgr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð um virkt samráð, heldur verði að leita beint til þekktra hagsmunaðila. Á engan hátt hafi verið leitast við að hafa samband við kæranda, sem hafi ríkra hagsmuna að gæta. Í rökstuðningi fyrir höfnun athugasemda kæranda sé byggt á því að ekki þurfi að hafa samráð við hann þar sem skipulagsvaldið sé hjá Kópavogsbæ. Þetta sé í andstöðu við skýr fyrirmæli skipulagslaga, fyrrnefndrar reglugerðar um skyldu til samráðs og 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 um að stjórnvald kynni sér mál fyrir ákvörðunartöku. Þá fari þetta í bága við jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga þar sem stjórnvald geti ekki handvalið aðila til umsagnar og samráðs en vísvitandi sleppt kæranda. Þá sé afgreiðsla skipulagsnefndar og áðurnefndur rökstuðningur á skjön við skyldu skipulagsyfirvalda til að gæta meðalhófs, sbr. 12. gr. sömu laga. Loks leiði 14. gr. laganna til þess að Kópavogsbæ hafi borið að senda tilkynningu til kæranda þar sem hann hafi augljóslega átt andmælarétt skv. 13. gr. þeirra.

Það sé ófrávíkjanlegt skilyrði fyrir samþykki deiliskipulags í 3. mgr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð að samráð skuli haft við landeiganda, lóðarhafa eða aðliggjandi sveitarfélag þegar tillaga taki til svæðis sem liggi að lóðamörkum, landamörkum eða sveitarfélagamörkum. Deiliskipulagssvæðið liggi það nærri landamerkjum Vatnsenda og sé það stórt að jafna verði aðstöðunni við það sem lýst sé í tilvitnuðu ákvæði.

Þá liggi fyrir tillaga að Aðalskipulagi Kópavogs 2012-2024, sem muni breyta forsendum fyrir hinu kærða deiliskipulagi, og því sé ekki með réttu hægt að halda því fram að deiliskipulagstillagan sé í samræmi við stefnu aðalskipulags.

Við vinnslu matsgerðar á árinu 2010 hafi Kópavogsbær ítrekað bent á að á hinu eignarnumda landi væru hættulegar jarðsprungur. Í matsgerðinni komi fram sú staðhæfing Kópavogsbæjar að sprungur og misgengi setji landinu skorður og að rannsóknir þurfi að fara fram áður en landið verði skipulagt. Engar rannsóknir hafi farið fram síðan fyrrgreind matsgerð hafi verið unnin og hafi Kópavogsbær ekki lagt eldri rannsóknir fram við vinnslu hennar. Í nefndri matsgerð sé jafnframt tekið fram að Kópavogsbær mótmæli fullyrðingu kæranda um að merktar sprungur og misgengi hafi ekki áhrif á svæðið sem byggingarland. Þá segi loks í matsgerðinni um sjónarmið Kópavogsbæjar varðandi jarðsprungur: „Ekki séu viðlíka sprungur og misgengi að finna annarstaðar í Vatnsendalandi og Norðlingaholti og eru á hinu metna svæði og vitnar til framlagðs vatnafarskorts.“ Niðurstaða matsmanna hafi verið sú að töluverðar sprungur liggi SA til NA um svæðið, sem rýri gæði landsins með tilliti til skipulags fyrir byggð. Þá reikni þeir með 42 ha svæði vegna sprungna og sé þá reiknað með 25 m til hvorrar hliðar við sprungu og 50 m við enda. Þetta sé ekki reifað í greinargerð eða skipulagsskilmálum og hið breytta skipulag sýni byggð yfir þessum jarðsprungum og innan fyrrgreinds 50 m hættusvæðis. Samkvæmt lýsingu Kópavogsbæjar við vinnslu greindrar matsgerðar sé ljóst að stórfelld almannahætta blasi við verði lóðum úthlutað samkvæmt tillögunni. Kópavogsbær hafi þagað um áhyggjur sínar vegna jarðsprungna í gegnum skipulagsferlið og ekki gert grein fyrir þeim í málsmeðferð gagnvart Skipulagsstofnun eða kynningu almennt. Afgreiðsla skipulagsnefndar hafi því farið í bága við 10. gr. stjórnsýslulaga, enda ófullnægjandi að afgreiða deiliskipulag án þess að ítarlegar rannsóknir, sem Kópavogsbær hafi talið nauðsynlegar, fari fram.

Í 4. mgr. gr. 5.3.2.18. í skipulagsreglugerð segi m.a. að óheimilt sé að byggja á þekktum jarðsprungum. Þar komi og fram að á svæðum, þar sem grunur leiki á að sprungur séu án þess að hægt sé að kanna það við gerð deiliskipulags, skuli setja fyrirvara í deiliskipulagið um að komi sprungur í ljós við framkvæmdir geti þurft að gera breytingar á skipulaginu. Það blasi við að endurskipuleggja þurfi allt svæðið og taka tillit til jarðsprungna, en ekki sé fyrirvari í samræmi við nefnt ákvæði í hinu breytta skipulagi. Tilvísun í annað eða eldra deiliskipulag uppfylli ekki kröfur fyrrgreinds ákvæðis. Þá sé á engan hátt lýst í deiliskipulaginu þeirri vá sem Kópavogsbær hafi lýst fyrir matsmönnum og hafi verið lögð til grundvallar í fyrrgreindri matsgerð. Loks sé á því byggt að breytingartillagan taki til svo mikils hluta eldra deiliskipulags að fara verði með hana eftir 2. mgr. gr. 5.8.1. í skipulagsreglugerð.

Málsrök Kópavogsbæjar: Af hálfu Kópavogsbæjar er skírskotað til þess að sveitarstjórn hafi víðtækt vald í skipulagsmálum innan marka sveitarfélags, sbr. t.d. dóm Hæstaréttar í máli nr. 439/2012. Af 3. mgr. 3. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 leiði að skipulagsvald varðandi gerð svæðis-, aðal- og deiliskipulagsáætlana sé hjá sveitarfélögum og á þeirra ábyrgð, sbr. 1. mgr. 28. gr. um aðalskipulagsáætlanir. Svigrúm sveitarfélaga til mats um það hvort, hvenær, og með hvaða hætti deiliskipulagstillaga sé sett fram og samþykkt á vettvangi sveitarstjórnar sé mjög mikið. Gildi það algerlega óháð eignarhaldi að því landi sem skipulag taki til.

Kópavogsbær sé eigandi þess lands sem hin kærða skipulagsbreyting taki til og því séu tilvísanir kæranda til 72. gr. stjórnarskrárinnar án þýðingar. Eignarnámssátt, dags. 30. janúar 2007, hafi að geyma afdráttarlaust ákvæði um yfirtöku sveitarfélagsins á landinu og hafi henni verið þinglýst 29. mars 2008. Kærandi hafi hvorki gert kröfu um ógildingu eignarnámsins né lýst yfir riftun á fyrrgreindri eignarnámssátt. Þá eigi Kópavogsbær allt land umhverfis það land sem hið breytta deiliskipulag taki til.

Framfylgd umrædds deiliskipulags sé ekki háð samningum og leyfum í skilningi 4. mgr. gr. 5.3.2.20. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Greind eignarnámssátt mæli ekki fyrir um að hið eignarnumda land skuli skipulagt með ákveðnum hætti, t.a.m. með ákvæðum um þéttleika byggðar eða íbúðafjölda. Aldrei hafi staðið til að allt hið eignarnumda land yrði tekið undir íbúðarbyggð. Bænum hafi verið eftirlátið svigrúm til mats á því hvernig svæðið skyldi skipulagt, þ.m.t. hvaða hlutar þess yrðu teknir undir opin svæði. Ekki séu til staðar neinir samningar sem takmarki skipulagsvald Kópavogsbæjar á því landi sem hið breytta deiliskipulag taki til. Réttur eigenda Vatnsenda til 11% byggingarréttar miðist við gildandi skipulag á hverjum tíma.

Breytingartillagan hafi farið í lögbundið kynningarferli og því óskiljanlegt að hægt sé að halda því fram að ekki hafi verið leitað eftir sjónarmiðum íbúa og umsagnaraðila, sbr. 1. mgr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð. Tillagan hafi ekki farið framhjá kæranda, sem hafi komið með athugasemdir. Þá eigi 3. mgr. sömu greinar ekki við þar sem kærandi sé hvorki eigandi þess lands sem deiliskipulagið taki yfir né aðliggjandi lands. Ákvæði skipulagslaga og skipulagsreglugerðar mæli fyrir um það með nákvæmum hætti hvernig staðið skuli að kynningum skipulagstillagna. Um sé að ræða mun strangari ákvæði en leiði af lágmarksskilyrðum stjórnsýslulaga. Staðhæfingum um brot á andmælarétti og jafnræðisreglu stjórnsýslulaga sé þannig mótmælt.

Í deiliskipulagi Vatnsendahlíðar – Þings, sem hafi tekið gildi 27. febrúar 2009, sé sérstök umfjöllun um jarðsprungur á skipulagssvæðinu. Þar komi fram að samkvæmt jarðkönnun á deiliskipulagssvæðinu, sem fjallað sé um í skýrslu Línuhönnunar frá 6. nóvember 2007, hafi þar fundist tvær brotalínur. Önnur þeirra sé talin óvirk en hin virk og mælt sé með því að byggingarreitir húsa standi ekki yfir þeirri sprungu nema að sérstakar ráðstafanir komi þar til. Mögulegar jarðsprungur séu merktar á deiliskipulagsuppdrátt sem hafi fylgt umræddu skipulagi en einnig á þann deiliskipulagsuppdrátt sem hafi fylgt tillögunni með hinni kærðu skipulagsbreytingu. Megi sjá að hinar þekktu sprungur liggi utan við það svæði sem deiliskipulagsbreytingin taki til og ekki sé sérstakur grunur um sprungur þar. Fullyrðingar kæranda um yfirvofandi náttúruvá á svæðinu séu því fráleitar enda ekki studdar neinum gögnum. Svæðið hafi verið rannsakað og mögulegar sprungur færðar inn á skipulagsuppdrátt og því hafi ekki verið þörf á að setja fyrirvara sem mælt sé um í 4. mgr. gr. 5.3.2.18. í skipulagsreglugerð. Þá sé í deiliskipulagsskilmálum almennur fyrirvari um að lóðastærðir á deiliskipulagsuppdrætti séu leiðbeinandi og ákvarðist nánar við gerð mæliblaða.

Í matsgerð frá árinu 2010 sé sjónarmiðum kæranda lýst á þann hátt að hann telji að ekki sé tilefni til að verðfella landið vegna jarðsprungna og að svæðið sé sambærilegt við Þingahverfið, en þar hafi sprungur ekki tálmað byggð. Jafnframt telji kærandi að auðvelt sé að sneiða hjá sprungum eða haga skipulagi með þeim hætti að opin svæði séu höfð þar sem sprungur séu og auk þess sé til staðar þekking á umræddum sprungum vegna rannsókna á grunnvatnsstreymi. Hingað til hafi mótmæli kæranda vegna deiliskipulagsbreytingarinnar lotið að því að bænum væri óheimilt að draga úr þéttleika byggðar á svæðinu. Væri kæranda alvara með staðhæfingum um yfirvofandi náttúruvá þá væri hann ekki á sama tíma að gera athugasemdir við að þéttleiki byggðar væri ekki nægur.

Farið hafi verið með hina kærðu skipulagsbreytingu eins og um nýtt deiliskipulag væri að ræða, sbr. 1. mgr. gr. 5.8.1. í skipulagsreglugerð. Ekki sé um að ræða heildarendurskoðun á deiliskipulagi í skilningi 2. mgr. framangreinds ákvæðis, en breytingin taki einungis til lítils hluta deiliskipulagssvæðisins. Þrátt fyrir það hafi með nákvæmum hætti verið gerð grein fyrir þeim breytingum sem hafi falist í tillögunni og að því leyti uppfylli deiliskipulagsbreytingin framangreint ákvæði 2. mgr. 

Því sé mótmælt að sú aðalskipulagstillaga sem sé til kynningar í Kópavogi muni breyta forsendum fyrir því deiliskipulagi sem hér sé til umfjöllunar. Staðhæfingar kæranda um annmarka á deiliskipulaginu lúti að atriðum sem ekki geti talist veruleg. Í stjórnsýslurétti gildi sú meginregla að til þess að hægt sé að ógilda ákvörðun verði annmarkar á henni að vera verulegir.

Andmæli kæranda við greinargerð Kópavogsbæjar: Kærandi bendir á að eignarréttur að landi því sem deiliskipulagið taki til sé ekki hjá Kópavogsbæ. Eignarnámsheimild veiti ekki eignarráð nema greiddar hafi verið eignarnámsbætur, en Kópavogsbær hafi einungis greitt lítinn hluta þeirra. Sáttargerð, dags. 30. janúar 2007, feli ekki í sér yfirfærslu eignarréttar. Þinglýsing þess skjals veiti Kópavogsbæ engan rétt, enda fjalli það ekki um annað en skyldur Kópavogsbæjar til greiðslu eignarnámsbóta. Þá komi afdráttarlaust fram í greinargerð með 32. gr. laga nr. 39/1978 um þinglýsingar að ekki sé heimilt að þinglýsa eignarnámsgerð á hið eignarnumda nema eignarnámsbætur hafi verið að fullu greiddar. Kærandi sé enn rétthafi lóða á því skipulagssvæði sem hin kærða deiliskipulagstillaga taki til. Réttur til hluta útdreginna lóða falli niður samkvæmt hinni nýju tillögu og byggingarmagn eykst á einni fjölbýlishúsalóð. Fari tillagan því gegn skyldum Kópavogsbæjar samkvæmt greindum útdrætti og fyrrnefndri sáttargerð. Þess vegna hafi Kópavogsbæ borið að hafa samráð við kæranda vegna brýnna hagsmuna hans, sbr. 4. mgr. gr. 5.3.2.20. og 1. mgr. gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Ef ekki sé skylt að hafa raunverulegt samráð við kæranda eins og hér standi á séu fyrirmæli laga um samráð við gerð deiliskipulags markleysa. Við vinnslu matsgerðar á árinu 2010 hafi Kópavogsbær ekki lagt fram skýrslu Línuhönnunar um rannsóknir á sprungum á skipulagssvæðinu, en hafi hins vegar lýst þar stórfelldri náttúruvá. Megi skilja málatilbúnað bæjarins nú á þann veg að þessu hafi einungis verið haldið fram í því skyni að verðfella landið en í raun og veru stafi engin vá af nefndum sprungum.

——

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum sem ekki verða rakin nánar en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um breytingu á gildandi deiliskipulagi Vatnsendahlíðar – Þings frá árinu 2009 á þremur svæðum sem afmörkuð eru á skipulagsuppdrætti. Byggð var aukin á einu svæði, en dregið úr þéttleika byggðar á tveimur svæðanna. Var farið með skipulagsbreytinguna skv. 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sem kveður á um að um breytingu á deiliskipulagi fari eins og um nýtt deiliskipulag sé að ræða.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga bera sveitarstjórnir ábyrgð á og annast gerð deiliskipulagsáætlana í sínu umdæmi. Hvergi í lögum er það áskilið að sveitarstjórn afli samþykkis landeiganda vegna skipulagsákvarðana er taka til lands í einkaeigu, enda verður beinum eða óbeinum eignarréttindum ekki ráðstafað með skipulagsáætlunum. Í kærumáli þessu takmarkast lögmætisathugun úrskurðarnefndarinnar við hina kærðu skipulagsbreytingu, en það er ekki á færi nefndarinnar að taka afstöðu til álitaefna um bein eða óbein eignarréttindi kæranda innan skipulagssvæðisins.

Samkvæmt þágildandi 4. mgr. 40. gr. skipulagslaga, sbr. nú 3. mgr. ákvæðisins, skal tillaga kynnt íbúum sveitarfélagsins og öðrum hagsmunaaðilum á almennum fundi eða á annan fullnægjandi hátt áður en sveitarstjórn tekur hana til afgreiðslu. Í ákvæðinu kemur jafnframt fram að heimilt sé að falla frá slíkri kynningu ef allar meginforsendur liggja fyrir í aðalskipulagi. Telja verður að svo hafi verið hvað varðar umdeilda skipulagsbreytingu.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu var lóðamörkum við Vallaþing breytt og bætt við nýrri fjölbýlishúsalóð. Af skipulagsuppdrætti má ráða að þær lóðir séu stækkaðar og nái inn á svæði sem skilgreint var sem óbyggt svæði og skógræktarsvæði samkvæmt þágildandi Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012. Var því áskilnaði 7. mgr. 12. gr. skipulagslaga, um innbyrðis samræmi gildandi skipulagsáætlana, ekki fullnægt hvað varðaði landnotkun að þessu leyti.

Samkvæmt deiliskipulagsuppdrætti, samþykktum 13. janúar 2009, er tók gildi 27. febrúar s.á., liggur jarðsprunga þvert á hið deiliskipulagða svæði frá suðvestri um Trönuþing og Traðarþing til norðausturs um Lundaþing, Kambaþing, Leiðaþing og Jötnaþing. Sprungusvæðið er utan þeirra svæða sem hin kærða ákvörðun tekur til. Umrædd jarðsprunga er einnig merkt inn á áritaðan uppdrátt hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar. Þar er sýndur hluti gildandi deiliskipulags fyrir breytingu, sem samræmist ekki fyrrgreindum árituðum deiliskipulagsuppdrætti, dags. 13. janúar 2009. Á breytingaruppdrætti hefur lega sprungunnar verið færð til norðvesturs við Trönuþing, þannig að hún liggur nú innan byggingarreits lóðarinnar nr. 5 við Trönuþing. Þá ber uppdráttur hinnar kærðu skipulagsbreytingar með sér að breytingar hafi verið gerðar á honum frá kynntum uppdrætti, dags. 5. febrúar 2013, með því að sett er kvöð um bílastæði við leikskóla við Oddaþing og sýnd innkeyrsla að bílastæðunum. Er það svæði utan skilgreindra breytingarsvæða sem mörkuð eru á uppdráttinn. Er framsetningu skipulagsbreytingarinnar af greindum ástæðum áfátt og samræmist hún ekki gr. 5.8.5. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013.

Að öllu framangreindu virtu verður að telja að hin kærða ákvörðun sé haldin slíkum annmörkum að ógildingu varði.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. maí 2013 um að samþykkja breytt deiliskipulag Vatnsendahlíðar – Þings, reita 2, 3 og 4.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

56/2014 Hnoðravellir

Með
Árið 2015, miðvikudaginn 23. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 56/2014, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 16. apríl 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir Velli 6. áfanga – Hnoðravelli 52-54-56-58.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 24. júní 2014, sem barst nefndinni 30. s.m., kæra eigendur og íbúar að Hnoðravöllum 7, 32, 34, 36, 40, 42, 44, 46, 48 og 50, Hafnarfirði, þá ákvörðun Hafnarfjarðarbæjar frá 16. apríl 2014 að breyta deiliskipulagi Hnoðravalla 52, 54, 56 og 58.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Jafnframt var gerð krafa um tímabundna stöðvun framkvæmda með vísan til 5. gr. laga nr. 130/2011, en þeirri kröfu var hafnað með úrskurði nefndarinnar, uppkveðnum 20. ágúst 2014.

Málavextir: Hinn 11. desember 2013 sótti lóðarhafi Hnoðravalla 52, 54, 56 og 58 um breytingu á deiliskipulagi. Fólust umsóttar breytingar í því að sameina lóðir og fjölga raðhúsaíbúðum úr fjórum í sjö. Hinn 22. janúar 2014 skilaði lóðarhafi inn uppdrætti og var breytingartillagan grenndarkynnt í kjölfarið. Athugasemdir bárust, m.a. frá kærendum, og var fjallað um þær og umsótta deiliskipulagsbreytingu á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa 26. febrúar s.á. Var athugasemdum svarað með bréfi, dags. 13. mars s.á. Breytingartillagan var síðan tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs 8. apríl s.á. og hún samþykkt. Var bókað að ráðið gerði svör skipulags- og byggingarsviðs við athugasemdum að sínum og að ekki væri talið að umrædd breyting myndi hafa í för með sér verulega aukið umferðarálag á hverfið umfram það sem gert væri ráð fyrir í gildandi deiliskipulagi. Gert væri ráð fyrir tveimur bílastæðum fyrir hverja íbúð. Smærri en fleiri íbúðir væru auk þess í ágætu samræmi við almenna þróun á byggingamarkaði og svaraði þörf fyrir minni íbúðir í nýjum hverfum, án þess að byggingarmagn væri aukið. Þá væru nýleg fordæmi um samsvarandi afgreiðslu erinda í hverfinu. Bæjarstjórn Hafnarfjarðar samþykkti tillöguna á fundi sínum 16. apríl 2014 og tók skipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 2. júní s. á.

Málsrök kærenda: Kærendur vísa til þess að þeir séu eigendur nærliggjandi lóða. Hin kærða skipulagsbreyting hafi í för með sér aukið umferðarálag og bílastæðavanda þar sem bílastæðahlutfall minnki við fjölgun íbúða. Enn fremur valdi annmarkar á teikningum því að ekki fáist séð hvort byggingarmagn minnki eða aukist og hvort byggingarreitur sé jafn stór og áður. Rökstuðning vanti fyrir því að minnkun og fjölgun íbúða sé í samræmi við almenna þróun á byggingarmarkaði. Kærendur hafi fjárfest í fasteignum á þessu svæði á þeim forsendum að stefnt yrði að færri íbúum og stærri íverustöðum. Sé því um forsendubrest að ræða. Að auki hafi verið brotið gegn jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar þar sem aðeins talsmanni lóðarhafa hafi verið gefið tækifæri til að koma að sjónarmiðum sínum á fundi skipulags- og byggingarráðs 8. apríl 2014.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar: Af hálfu bæjarins er vísað til þess að hæpið sé að tala um mikla umferðaraukningu. Gera megi ráð fyrir að færri einstaklingar muni búa í minni íbúðum heldur en í þeim stærri. Samþykktur uppdráttur geri ráð fyrir tveimur bílastæðum fyrir hverja íbúð. Á uppdrætti sé aðeins greint frá þeim breytingum sem gerðar séu á gildandi skipulagi eins og venja sé en annað haldist óbreytt. Í texta á uppdrættinum komi fram að byggingarreitur muni ekki stækka en færast fjær götu. Hvorki umfang húss né hæð þess muni aukast. Sé áréttað að fundir skipulags- og byggingarráðs séu lokaðir. Umsækjendur séu kallaðir á fund í undantekningartilvikum þegar afla þurfi frekari upplýsinga sem varði afgreiðslu málsins. Skipulags- og byggingarráð hafi fengið fulltrúa umsækjanda á sinn fund til að gera nánari grein fyrir fyrirætlunum sínum áður en endanleg afstaða hafi verið tekin til erindisins. Athugasemdir kærenda hafi hins vegar legið fyrir og engin ástæða verið til að kalla þá á fund vegna þeirra. Með vísan til þessa sé því hafnað að ekki hafi verið gætt andmælaréttar kærenda.

Athugasemdir lóðarhafa: Lóðarhafi vísar til þess að málsmeðferð hafi verið í fullkomnu samræmi við ákvæði skipulagslaga. Ítarlega hafi verið farið yfir athugasemdir kærenda og komist að þeirri niðurstöðu að þær gæfu ekki tilefni til að synja erindi lóðarhafa. Uppdrætti hafi verið breytt og sé nú gert ráð fyrir fleiri bílastæðum en áður. Því standist rök kærenda um fækkun bílastæða ekki. Sé á það bent að kærendur geti ekki gert tilkall til þess að engar breytingar séu gerðar á nærliggjandi lóðum. Því sé hafnað að jafnræðisregla stjórnsýsluréttar hafi verið brotin. Umsókn lóðarhafa hafi verið til meðferðar og kærendum gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum við þá umsókn. Ekki sé gert ráð fyrir frekari aðkomu þeirra sem skili inn athugasemdum, sbr. 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga.

Niðurstaða: Hin umdeilda deiliskipulagsbreyting tekur til lóða á deiliskipulagssvæði Valla, 6. áfanga. Í breytingunni felst að lóðirnar að Hnoðravöllum 52, 54, 56 og 58, þar sem heimilt var að byggja fjögurra íbúða raðhús af gerðinni R3 hvert með sínu húsnúmeri, eru sameinaðar í eina lóð með sjö íbúða raðhúsi. Byggingarreit er breytt og hann færður til á lóðinni en reiturinn er ekki stækkaður. Nýtingarhlutfall er óbreytt og miðast við fullnýttan byggingarreit. Í stað átta bílastæða á lóð og fjögurra innbyggðra bílgeymsla verða nú 14 bílastæði á lóð.

Í Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2013-2025 er umrætt skipulagssvæði merkt íbúðarsvæði, ÍB8. Í greinargerð aðalskipulagsins segir í kafla 2.2.1 Íbúðarbyggð, Nýbyggingarsvæði: „Nýbyggingahverfi á skipulagstímabilinu eru Skarðshlíð, Ásland 4, 5 og miðsvæði, Vatnshlíð og Hamranes 1. Þessi nýbyggingarsvæði mynda ásamt Völlum nýjan bæjarhluta í Hafnarfirði sunnan Reykjanesbrautar. […] Gert er ráð fyrir að þéttleiki byggðarinnar verði: sérbýli og blönduð byggð (einbýli, parhús raðhús) 20 íbúðir á hvern ha lands, fjölbýli 45 íbúðir á hvern ha lands.“ Þá kemur fram í kafla 1.3.1. um markmið byggðar að tryggja skuli fjölbreytt framboð húsagerða í nýjum hverfum og að þar séu ávallt til úthlutunar helstu gerðir húsa, bæði sérbýli og fjölbýli, með hliðsjón af eftirspurn eftir hverri húsagerð á hverjum tíma. Fer hin kærða deiliskipulagsbreyting ekki í bága við greinda stefnu og markmið aðalskipulagsins, sbr. 3. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, og er áskilnaði 7. mgr. 12. gr. laganna um innbyrðis samræmi gildandi skipulagsáætlana jafnframt fullnægt.

Deiliskipulagsbreytingin var grenndarkynnt með vísan til 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga, sem heimilar að grenndarkynna óverulegar breytingar á samþykktu deiliskipulagi, en með vísan til þess sem að framan greinir um eðli breytingarinnar verður hún að teljast óveruleg í skilningi ákvæðisins. Áttu kærendur þess kost að koma á framfæri athugasemdum sínum vegna breytingarinnar og að lokinni grenndarkynningu var tekin afstaða til athugasemda kærenda og þeim svarað. Verður því ekki fallist á að ekki hafi verið gætt andmælaréttar kærenda þó að fulltrúi lóðarhafa hafi mætt á fund skipulags- og byggingaráðs til upplýsingagjafar vegna ákveðinna atriða. Skipulags- og byggingarráð fjallaði um tillöguna á fundi sínum 8. apríl 2014 og vísaði henni til bæjarstjórnar, sem samþykkti hana á fundi 16. s.m. Samþykkt tillaga var send Skipulagsstofnun til lögboðinnar afgreiðslu og auglýsing um gildistöku hennar birt í B-deild Stjórnartíðinda 2. júní 2014. Var málsmeðferð tillögunnar því í samræmi við skipulagslög.

Sveitarstjórnir fara með skipulagsvald í sínu umdæmi og annast gerð deiliskipulags og breytingar á því, sbr. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga. Við töku skipulagsákvarðana ber m.a. að taka mið af því markmiði c-liðar 1. mgr. 1. gr. laganna að tryggt sé að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagsmunir heildarinnar séu hafðir að leiðarljósi. Þótt raðhúsaíbúðum fjölgi úr fjórum í sjö á viðkomandi lóð með umræddri deiliskipulagsbreytingu verður ekki talið að sú breyting geti að marki raskað grenndarhagsmunum kærenda, svo sem vegna aukinnar umferðar eða annars ónæðis, þegar litið er til þess að nýtingarhlutfall lóðarinnar er óbreytt frá eldra skipulagi.

Að öllu framangreindu virtu þykir hin kærða deiliskipulagsákvörðun ekki haldin þeim form- eða efnisannmörkum sem leitt geti til ógildingar hennar. Verður kröfu kærenda þar um því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 16. apríl 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi fyrir Velli 6. áfanga – Hnoðravelli 52-54-56-58.

______________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                             Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

96/2008 Krikahverfi

Með
Árið 2015, fimmtudaginn 10. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 96/2008, kæra á ákvörðun bæjarráðs Mosfellsbæjar frá 17. júlí 2008 um breytingu á deiliskipulagi Krikahverfis vegna Krikaskóla.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. október 2008, er barst nefndinni sama dag, kærir Guðfinna Jóhanna Guðmundsdóttir hdl., f.h. D, Stórakrika 3, Þ, Stórakrika 5, S, Stórakrika 7, Þ, Stórakrika 9 og B, Stórakrika 11, Mosfellsbæ, þá ákvörðun bæjarráðs Mosfellsbæjar frá 17. júlí 2008 að breyta deiliskipulagi Krikahverfis vegna Krikaskóla. Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins hafa ekki borist úrskurðarnefndinni frá Mosfellsbæ.

Tekur úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála málið til úrskurðar á grundvelli ákvæðis til bráðabirgða II í lögum nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála, sbr. breytingu á þeim lögum nr. 139/2014.

Málsatvik og rök: Samkvæmt því sem fyrir liggur í málinu samþykkti bæjarráð Mosfellsbæjar breytingu á deiliskipulagi Krikahverfis hinn 17. júlí 2008 að undangenginni grenndarkynningu skv. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. Fólst breytingin í því að aðkomu að lóð Krikaskóla við Sunnukrika og bílastæðum var breytt, lóðin stækkuð til norðausturs og breytingar gerðar á byggingarreit. Þá var heimiluð hækkun hluta húss í tvær hæðir í stað einnar. Bæjarstjórn staðfesti þá afgreiðslu hinn 13. ágúst s.á. og tók deiliskipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 11. september 2008.

Skírskota kærendur til þess að um hafi verið að ræða verulega breytingu á nýlegu deiliskipulagi sem hefði átt að sæta almennri meðferð skipulags- og byggingarlaga en ekki aðeins grenndarkynningu. Kærendur hafi mátt treysta því að ekki yrði hróflað við nýlegu skipulagi hverfisins, sem sé frá árinu 2005, en útsýni það sem það deiliskipulag tryggði hafi verið forsenda fyrir kaupum kærenda á lóðum á svæðinu. Með hækkun skólabyggingar úr einni hæð í tvær, sem heimiluð sé með hinni kærðu ákvörðun, sé útsýni kærenda frá fasteignum þeirra verulega skert.

Niðurstaða: Eftir að kæra barst í máli þessu leituðu kærendur eftir bótum frá bæjaryfirvöldum Mosfellsbæjar vegna gildistöku hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar. Farið var fram á dómkvaðningu matsmanna til að meta áhrif skipulagsbreytingarinnar á verðmæti viðkomandi fasteigna. Lá sú matsgerð fyrir hinn 15. mars 2011. Í kjölfar þess voru greiddar bætur til kærenda að Stórakrika 3, 5, 7 og 9. Kærandi að Stórakrika 11 krafðist yfirmats og er sú matsgerð dagsett 19. júní 2012. Bæjaryfirvöld voru ekki tilbúin að greiða bætur í samræmi við matsgerðina og stefndi kærandi að Stórakrika 11 Mosfellsbæ fyrir dóm til greiðslu bóta vegna gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar. Dómur féll í málinu í Héraðsdómi Reykjavíkur hinn 15. apríl 2015 í máli nr. E-2550/2014 og greiddi Mosfellsbær kæranda bætur í kjölfar dómsins. Eru greind málsatvik rakin í nefndum dómi.

Í 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 var kveðið á um bætur til handa þeim sem sýnt gátu fram á að gildistaka deiliskipulags hefði í för með sér verðrýrnun á fasteign þeirra. Hafa kærendur nýtt sér þessa lagaheimild og hafa þegið bætur vegna gildistöku hinar kærðu deiliskipulagsbreytingar. Af þeim sökum verða þeir taldir una gildistöku skipulagsins og geta ekki samhliða viðtöku bóta krafist ógildingar skipulagsákvörðunarinnar sem er grundvöllur bótanna. Hafa kærendur af þessum sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi hinnar kærðu ákvörðunar og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni með vísan til 8. gr. skipulags- og byggingarlaga, sbr. nú 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.   

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar og þar sem beðið var niðurstöðu dóms í máli um bætur vegna hinnar kærðu ákvörðunar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________        _____________________________
Ásgeir Magnússon                                      Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

60/2013 Brynjureitur

Með
Árið 2015, miðvikudaginn 25. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 60/2013, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 30. maí 2013 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Brynjureits.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 5. júlí 2013, er barst nefndinni sama dag, kærir Erlendur Gíslason hrl., f.h. húsfélagsins Klapparstíg 29, Reykjavík, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 30. maí 2013 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Brynjureits. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 13. nóvember 2015. 

Málavextir: Á fundi skipulagsráðs Reykjavíkur 12. september 2012 var lagt fram erindi Laugavegsreita ehf., dags. í mars 2012, varðandi breytingu á deiliskipulagi Brynjureits, sem afmarkast af Laugavegi, Klapparstíg, Hverfisgötu og Vatnsstíg. Var samþykkt að kynna framlagða tillögu fyrir hagsmunaaðilum á svæðinu. Tillagan var kynnt til 4. október s.á. og bárust ábendingar og athugasemdir, meðal annars frá kæranda.

Á fundi skipulagsráðs 7. nóvember 2012 var erindið lagt fram að nýju og samþykkt að auglýsa framlagða tillögu til breytingar á deiliskipulagi Brynjureits. Borgarráð samþykkti þá afgreiðslu 15. s.m. Tillagan var auglýst frá 21. nóvember 2012 til 4. janúar 2013 og bárust athugasemdir, meðal annars frá kæranda. Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 16. janúar 2013 var tillagan samþykkt með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa um innsendar athugasemdir, dags. 14. s.m. Staðfesti borgarráð þá afgreiðslu 24. s.m.

Með bréfi, dags. 30. janúar 2013, var deiliskipulagsbreytingin send Skipulagsstofnun til yfirferðar, sbr. 1. mgr. 42. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Stofnunin gerði athugasemd við birtingu auglýsingar um samþykkt deiliskipulagsbreytingarinnar í B-deild Stjórnartíðinda þar sem hún uppfyllti ekki þær kröfur sem gerðar væru til efnis í skipulagsreglugerð. Nánar tiltekið væri í gildandi deiliskipulagi, með síðari breytingum, gert ráð fyrir einnar til tveggja hæða bílakjallara fyrir allt að 100 bílastæði sem spannaði reitinn frá Laugavegi niður að Hverfisgötu. Deiliskipulagsbreytingin gerði ráð fyrir bílageymslu undir Laugavegi 27a með 18 bílastæðum og geymslu undir Laugavegi 27b. Ekki væri gerð grein fyrir öðrum bílastæðum í greinargerð deiliskipulagsbreytingarinnar, en fram hafi komið að skilmálar deiliskipulags sem samþykkt hefði verið 25. mars 2003 giltu áfram að öðru leyti. Deiliskipulagsbreytingin fæli í sér að bílakjallarinn minnkaði en að öðru leyti væri ekki fjallað um bílastæði á reitnum. Áfram giltu því kröfur um bílastæði sem settar hefðu verið fram í skilmálum samþykktum 25. mars 2003, en þeir gerðu ráð fyrir einu bílastæði á hverja nýja íbúð og einu stæði fyrir hverja 50 m2 atvinnuhúsnæðis á reitnum. Skýra þyrfti nánar bílastæðaskilmála eftir breytingu, svo sem hvort áðurnefnd 18 bílastæði væru aðeins ætluð nýjum íbúðum á sameiginlegri lóð Hverfisgötu 40 og 42 og Laugavegar 27a. Þá þyrfti að rökstyðja að hægt yrði að uppfylla óbreyttar bílastæðakröfur á reitnum þrátt fyrir breytingu á bílakjallara og fækkun bílastæða.

Skipulagsstofnun gerði einnig athugasemd við að gerðar væru breytingar utan við afmarkað breytingasvæði á uppdrætti. Nánar tiltekið væri bílakjallara á lóðinni Laugavegi 27 breytt auk þess sem sameiginlegri lóð Laugavegar 29 og Hverfisgötu 46 væri skipt í þrjár lóðir, en hvort tveggja fæli í sér bindandi skilmála um lóðir utan breytingasvæðisins. Þá var minnt á ákvæði byggingarreglugerðar nr. 112/2012 um bílastæði fyrir hreyfihamlaða og mælt með að gerð yrði grein fyrir þeim í skipulagsskilmálum. Að lokum vakti stofnunin athygli á því að húsið við Laugaveg 27b nyti friðunar samkvæmt lögum um menningarminjar nr. 80/2012, en óheimilt væri að raska friðuðum húsum og mannvirkjum, spilla þeim eða breyta, rífa þau eða flytja úr stað nema með leyfi Minjastofnunar Íslands, sbr. 29. gr. laganna.

Reykjavíkurborg svaraði athugasemdum Skipulagsstofnunar með bréfi, dags. 17. maí 2013, þar sem greint var frá því að gerðar hefðu verið breytingar á uppdrætti deiliskipulagsbreytingarinnar. Fólu þær í sér að bætt var inn texta um bílastæði auk þess sem settur var fram rökstuðningur um frávik frá reglum um lágmarksfjölda bílastæða. Athugasemdum Skipulagsstofnunar varðandi bílastæði fyrir hreyfihamlaða var svarað á þá leið að samkvæmt byggingarreglugerð yrði að uppfylla þær reglur sem fram kæmu í gr. 6.2.6. í reglugerðinni og í töflu 6.01. kæmi fram hver fjöldi bílastæða fyrir hreyfihamlaða ætti að vera í hlutfalli við fjölda almennra bílastæða. Ekki væri því þörf á að taka það fram í skilmálum deiliskipulags. Þá var tekið fram að ekki væri verið að gera breytingar á lóð Laugavegar 27, en bent var á að við skoðun á deiliskipulagsuppdrætti frá 2003 og breytingaruppdrætti frá 2006 mætti sjá að sneiðing á síðarnefnda uppdrættinum væri röng og ekki í samræmi við uppdrátt, götumynd og skilmála.

Lóðin Hverfisgata 46 og Laugavegur 29 næði frá Laugavegi að Hverfisgötu en ætlunin hefði verið að skipta henni í þrennt nú. Þar sem það væri ekki hægt nema með því að láta breytingarsvæðið ná yfir alla lóðina væri uppdrætti deiliskipulagsbreytingarinnar breytt og lóðin tekin út af afmörkuðu breytingasvæði á uppdrættinum. Engar athugasemdir hefðu borist við umrædda breytingu og friður ríkti um deiliskipulag þessarar lóðar. Því væri ekki talin ástæða til að endurauglýsa deiliskipulagsbreytinguna vegna þessa. Þá væri einnig á það bent að litlar breytingar hefðu átt sér stað á lóðinni samkvæmt deiliskipulagstillögunni. Að lokum voru tilteknar smávægilegar breytingar á uppdrættinum.

Umhverfis- og skipulagsráð tók erindið fyrir á ný hinn 22. maí 2013 og var svarbréf Reykjavíkurborgar til Skipulagsstofnunar, dags. 17. s.m., lagt fram á fundinum. Var deiliskipulagsbreytingin samþykkt með vísan til áðurnefnds svarbréfs. Borgarráð samþykkti afgreiðsluna 30. s.m. og tók deiliskipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 18. júní 2013.

Málsrök kæranda: Kærandi byggir á því að hin kærða skipulagsákvörðun stríði gegn markmiðum skipulagslaga, sbr. einkum c-lið 1. gr. laganna um að tryggja skuli réttaröryggi í meðferð skipulagsmála þannig að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagur heildarinnar sé hafður að leiðarljósi. Réttaröryggi kæranda hafi ekki verið tryggt við meðferð málsins.

Kærandi hafi gert athugasemdir við fyrirhugaða breytingu á deiliskipulaginu þar sem hann hafi talið að hún kynni að ganga á rétt íbúa við Klapparstíg 29 til umferðar meðfram norðurhlið Laugavegar 25 að bakgarði Klapparstígs 29, auk þess sem verulegur vafi leiki á um raunverulega stærð þeirrar lóðar. Kærandi hafi bent Reykjavíkurborg á þá óvissu sem ríkti um stærð lóðarinnar og í ljósi þess hefði Reykjavíkurborg borið að upplýsa málið í samræmi við rannsóknarreglu stjórnsýsluréttar áður en endanleg ákvörðun væri tekin. Þar sem stærð og skipulag lóðarinnar liggi ekki ljóst fyrir verði ekki séð hvernig hægt hafi verið að samþykkja deiliskipulag sem eftir atvikum gangi á rétt kæranda.

Með bréfi til byggingarnefndar Reykjavíkur, dags. 1. nóvember 1990, hafi verið óskað eftir samþykki nefndarinnar fyrir því að skipta lóð Klapparstígs 29 upp í þrjár lóðir, þ.e. vesturhluta, Klapparstíg 29, sem yrði 330 m2, austurhluta, sem yrði 308 m2 og tölusettur eftir ákvörðun nefndarinnar, og sameiginlega aðkomulóð fyrir tvær fyrrnefndu lóðirnar, sem yrði 67 m2. Byggingarnefnd hafi synjað erindinu með bréfi, dags. 13. júní 1991, og hafi sú ákvörðun verið staðfest í borgarstjórn 20. s.m.

Samkvæmt opinberri skráningu Þjóðskrár Íslands sé lóð Klapparstígs 29 alls 705 m2. Í þinglýstum eignaskiptasamningi, dags. 25. febrúar 1991, komi hins vegar fram að húsinu við Klapparstíg 29 fylgi 330 m2 af eignarlóðinni samkvæmt uppdrætti mælingardeildar borgarverkfræðings, dags. 1. nóvember 1990. Þar komi einnig fram að eigninni tilheyri umferðarréttur meðfram norðurhlið Laugavegar 25, um 67 m2 reit samkvæmt fyrrgreindum uppdrætti. Svo virðist sem ekki liggi fyrir hvort þeir 308 m2 sem eftir standi af lóðinni tilheyri jafnframt Klapparstíg 29, en umrædd deiliskipulagstillaga lúti meðal annars að þeim hluta lóðarinnar. Eignaskiptayfirlýsingunni virðist hafa verið þinglýst án þess að samþykki byggingarnefndarinnar fyrir uppskiptingu lóðarinnar hafi legið fyrir. Þá verði ekki séð að austurhluti lóðarinnar hafi fengið lóðarnúmer hjá byggingarnefndinni.

Kærandi hafi bent á það í fyrri umsögnum sínum að ekki yrði séð að samþykki skipulagsyfirvalda hefði legið fyrir um uppskiptingu lóðarinnar á árinu 1991. Því hafi ekki verið svarað af hálfu borgarinnar hvort slíkt samþykki hafi legið fyrir. Liggi það ekki fyrir verði ekki annað séð en að málið hafi ekki verið upplýst af hálfu skipulags- og umhverfissviðs áður en hin kærða deiliskipulagsbreyting var samþykkt.

Í ljósi framangreinds verði að telja að óheimilt hafi verið að breyta deiliskipulaginu enda verði ekki séð að austurhluti lóðarinnar og sameiginlega aðkomulóðin tilheyri Klapparstíg 29a, heldur Klapparstíg 29.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Gögn málsins bárust frá Reykjavíkurborg 13. nóvember 2015, eins og áður greinir, en að öðru leyti hefur sveitarfélagið ekki látið málið til sín taka.

Niðurstaða: Hin kærða deiliskipulagsbreyting tekur til lóðanna við Hverfisgötu 40-44, Klapparstíg 31 og Laugaveg 23, 27a og 27b, en lóðin sem nefnd er Klapparstígur 29a í hinni kærðu ákvörðun, og var áður hluti lóðar Klapparstígs 29, sameinast lóðum Hverfisgötu 40-42 og Laugavegar 27a. Felur deiliskipulagsbreytingin í sér breytingar á afmörkun byggingarreita og hámarkshæð nýbygginga við Hverfisgötu 40-44, breytingu á lóðamörkum og sameiningu lóðanna Hverfisgötu 40-42 og Laugavegar 27a, sem og lóðanna Hverfisgötu 44 og Laugavegar 27b. Gert er ráð fyrir nýbyggingum við Laugaveg 27a og 27b og göngugötu í gegnum reitinn frá Hverfisgötu og Laugavegi og út á Klapparstíg með kvöð um akstur frá Klapparstíg og Laugavegi og aðkomu slökkviliðs að baklóðum. Með deiliskipulagsbreytingunni var fallið frá því að heimila fimm hæða nýbyggingu við Laugaveg 23 og í staðinn gert ráð fyrir að núverandi timburhús á lóðinni yrði gert upp auk þess sem tveggja hæða nýbygging var heimiluð norðanmegin við húsið. Þá er ráðgert að íbúðir á hverri lóð sem breytingin tekur til verði ekki færri en 12 eða fleiri en 42 og að þær verði á efri hæðum húsa. Á jarðhæð við Laugaveg og í göngugötu verði verslun og þjónusta en íbúðir á efri hæðum. Við Hverfisgötu 40-44 verði verslunar-, atvinnu- og þjónustuhúsnæði á neðstu tveimur hæðunum en atvinnu- eða íbúðarhúsnæði á efri hæðum. Þá verði gerður bílakjallari fyrir 18 bíla undir Laugavegi 27a með innkeyrslu um Hverfisgötu 40.

Kærandi telur að vafi hafi leikið á um raunverulega stærð lóðarinnar Klapparstígs 29 við samþykkt hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar, en fyrir liggur að lóðin var áður sýnd stærri í deiliskipulaginu, eða 705 m2. Athugun á þinglýstum skjölum, s.s. afsölum og kaupsamningum um Klapparstíg 29, leiðir hins vegar í ljós að lóðin sem fylgir húsinu við Klapparstíg 29 er 330 m2 og er hin kærða deiliskipulagsbreyting því í samræmi við þinglýst gögn hvað það varðar. Þá verður ekki séð að með deiliskipulagsbreytingunni sé gengið á rétt íbúa við Klapparstíg 29 til umferðar meðfram norðurhlið Laugavegar 25, enda er kvöð um umferð á þessum stað sýnd með greinargóðum hætti á deiliskipulagsuppdrætti.

Í greinargerð deiliskipulagsbreytingarinnar er að finna rökstuðning fyrir frávikum frá reglum um fjölda bílastæða á reitnum og er það í samræmi við gr. 3.1.4. í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, sem þá gilti skv. 4. tl. ákvæðis til bráðabirgða í skipulagsreglugerð nr. 90/2013. Þrátt fyrir athugasemdir Skipulagsstofnunar þess efnis er ekki fjallað sérstaklega um fjölda bílastæða fyrir hreyfihamlaða.  Eins og hér stendur á verður þó ekki talið að það geti haft áhrif á gildi hinnar kærðu ákvörðunar enda eru fyrir hendi ákvæði í byggingarreglugerð nr. 112/2012 í þessu efni sem taka verður tillit til við frekari byggingu skipulagsreitsins.

Að öllu framangreindu virtu verður hin kærða deiliskipulagsbreyting ekki talin vera haldin slíkum form- eða efnisannmörkum að leiða eigi til ógildingar hennar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna tafa við gagnaöflun og sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 30. maí 2013 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Brynjureits.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                             Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

66/2013 Miðbraut

Með
Árið 2015, þriðjudaginn 17. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 66/2013, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarnesbæjar frá 12. júní 2013 um að synja um breytingu á deiliskipulagi Vesturhverfis vegna Miðbrautar 34, Seltjarnarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 11. júlí 2013, er barst nefndinni 12. s.m., kærir Í, Miðbraut 34, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarnesbæjar frá 12. júní 2012 að synja um breytingu á deiliskipulagi Vesturhverfis vegna Miðbrautar 34, Seltjarnarnesi. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Seltjarnarnesbæ 27. nóvember 2014 og í nóvember 2015. 

Málavextir: Mál þetta á sér nokkra forsögu. Lóðin að Miðbraut 34 er á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag Vesturhverfis, sem markast af Lindarbraut, Melabraut, Valhúsabraut og Hæðarbraut. Tilgreind lóð er staðsett innan svæðis sem merkt er A á deiliskipulaginu. Þar er að finna einbýlishús og er þar hvorki heimilt að fjölga íbúðum né bæta við viðbótarhæð. Heimilað nýtingarhlutfall á svæðinu er 0,3. Nefnt deiliskipulag tók gildi 7. ágúst 2007, en var kært til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, m.a. af kærendum þessa máls. Kvað nefndin upp úrskurð 28. apríl 2008 í því kærumáli, sem er nr. 94/2007, og hafnaði kröfu um ógildingu samþykktar deiliskipulagsins.

Fyrirspurn kærenda um deiliskipulagsbreytingu vegna hækkunar þaks hússins á nefndri lóð var tekin fyrir á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar 19. júní 2012. Var bókað að nefndin tæki jákvætt í fyrirspurnina og óskaði eftir frekari gögnum. Umsókn kærenda um breytingu á deiliskipulagi, vegna hækkunar á nefndu húsi úr einni hæð í eina og hálfa hæð, var móttekin 2. ágúst s.á. og fylgdu henni uppdrættir, dags. 24. júlí s.á. Á fundi nefndarinnar 21. ágúst 2012 var umsóknin tekin fyrir og hún samþykkt til auglýsingar. Bæjarstjórn staðfesti afgreiðslu nefndarinnar á fundi sínum 12. september s.á. Var tillagan auglýst í kjölfarið og tekið fram í auglýsingu að tillagan fæli í sér hækkun þaks og breytingu húss úr einni hæð í eina og hálfa hæð að hámarki. Var gefinn kostur á að koma að athugasemdum til 17. desember s.á. Með bréfi, dags. 11. desember s.á., gerðu íbúar að Melabraut 29, 30, 31, 32, 33 og 34, auk íbúa að Miðbraut 36, athugasemdir við auglýsta tillögu.

Málið var tekið fyrir á ný á fundi bæjarstjórnar 13. febrúar 2013 og samþykkt að tillagan um breytingar á deiliskipulaginu yrði auglýst að nýju í Lögbirtingablaði og með áberandi hætti í dagblaði sem gefið væri út á landsvísu. Skyldi athugasemdafrestur eigi vera skemmri en sex vikur frá birtingu auglýsingarinnar skv. 1. mgr. 43. skipulagslaga nr. 123/2010. Í auglýsingu var tekið fram að breytingin vegna Miðbrautar 34 væri hækkun um hálfa hæð, þ.e.a.s. valmaþak með mæni 2,7 m yfir núverandi þaki. Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar 16. apríl s.á. var bókað að athugasemdir hefðu borist frá tilgreindri lögfræðistofu: „… fyrir hönd flestra eigenda á Melabraut 29 til 34 og á Miðbraut 36 um að hækkun yki skuggavarp á lóð og byrgði útsýn“. Frestaði nefndin afgreiðslu þar til aflað hefði verið frekari gagna. Á fundi sömu nefndar 14. maí s.á. var málið enn tekið fyrir og bókað að móttekin væri beiðni umsækjanda: „… um að fá að setja upp létta grind með útlínum þakhækkunar til að skýra erindi sitt betur“. Féllst nefndin á beiðnina og bókaði að hún myndi „… meta grenndaráhrif af uppsetningu á staðnum“.

Tillagan var næst tekin fyrir á fundi nefndarinnar 6. júní s.á. og var bókað að umfang þakhækkunar hefði verið markað með listum og snúrum á húsið til skoðunar fyrir nefndina. Á fundinum var umsóknin afgreidd með svofelldri bókun: „Nefndin hefur kynnt sér málavexti og hafnar áformum um hálfa efri hæð vegna grenndaráhrifa.“ Var fundargerð nefndarinnar lögð fram á fundi bæjarstjórnar hinn 12. s.m. og staðfest. Er það sú ákvörðun sem kærð er í máli þessu.

Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að fyrir nokkrum misserum hafi komið í ljós að húsþak á fasteign þeirra að Miðbraut 34 væri ónýtt. Vegna þessa hafi þeir farið fram á breytingu á deiliskipulagi þannig að leyfð yrði hálf hæð undir valmaþaki ofan á hús sitt og yrði það þá ein og hálf hæð. Synjun bæjarstjórnar vegna andmæla nokkurra nágranna brjóti í bága við jafnræðis-, meðalhófs- og réttmætisreglu stjórnsýslulaga. Ákvarðanir um byggingarmagn í deiliskipulagi Vesturhverfis virðist ráðast af geðþótta sem mismuni fasteignareigendum í hverfinu. Samkvæmt gildandi deiliskipulagi svæðisins sé heimilt að reisa hús sem séu ein og hálf eða tvær hæðir á lóðum sem standi næst kærendum, vestan, sunnan og suðaustan við lóð þeirra. Þetta skapi talsverða mismunun á milli einstakra eigenda fasteigna á skipulagsreitnum í nýtingarheimildum lóða. Þá hafi enginn rökstuðningur fylgt hinni kærðu ákvörðun.

Málsrök Seltjarnarnesbæjar: Af hálfu sveitarfélagsins er bent á að fyrir liggi nýlegt skipulag af því svæði þar sem hús kærenda standi. Deiliskipulagið hafi átt sér langan aðdraganda og hafi verið umdeilt, m.a. vegna mismunandi heimilda til uppbyggingar á svæðinu, hæða húsa, byggingarmagns o.fl. Skipulagið hafi áður sætt kæru, m.a. á þeim grunni að það væri andstætt jafnræðisreglu stjórnsýslulaga. Á því álitaefni hafi verið tekið í úrskurði úrskurðanefndar skipulags- og byggingarmála í máli nr. 94/2007. Með vísan til þeirra forsendna sem liggi að baki úrskurðinum um skipulagið í heild sinni stangist hin kærða ákvörðun, þ.e. synjun á breytingu á skipulaginu, ekki á við jafnræðisreglu, meðalhófsreglu eða réttmætisreglu stjórnsýslulaga. Lögmæt og málefnaleg sjónarmið hafi búið að baki synjuninni. Borgarar megi almennt búast við því að nokkur festa sé í skipulagsmálum og ekki séu gerðar breytingar á skipulagi nema þegar nauðsyn krefji, það styðjist við almannaþörf og lögmæt og málefnaleg sjónarmið.

Athugasemdir hafi borist frá nágrönnum í sjö húsum sem mótmælt hafi breytingunni vegna grenndaráhrifa. Að beiðni kærenda hafi verið veittur kostur á að sýna breytinguna með uppsetningu grindar á húsið. Sveitarfélagið hafi hafnað breytingunni eftir að hafa kynnt sér framangreint, þá með hliðsjón af andmælum nágranna og grenndaráhrifum.

Kærendur hafi farið fram á rökstuðning hinnar kærðu ákvörðunar með bréfi, dags. 27. ágúst 2013, og beri að líta á málsrök sveitarfélagsins sem frekari rökstuðning fyrir synjun erindisins. 

Loks hafi tillaga að deiliskipulagsbreytingu verið endurauglýst til að lengja athugasemdafrest og tryggja lögmæti meðferðar málsins, en fyrri auglýsing hafi ekki birst í Lögbirtingablaði. Athugasemdir sem borist hafi við fyrri auglýsingu hafi því verið látnar halda gildi sínu við endurauglýsingu.

Athugasemdir kærenda við umsögn Seltjarnarnesbæjar: Vísað er til þess að sveitarstjórn hafi ákveðið að auglýsa tillögu að breytingu á deiliskipulagi í samræmi við umsókn kærenda. Hefði því samkvæmt skipulagslögum átt að vinna tillöguna eins og um nýtt deiliskipulag væri ræða. Það hafi ekki verið gert og sé hin kærða ákvörðun og málsmeðferð hennar haldin svo verulegum ágöllum að ógildingu hljóti að varða.

Ekki hafi verið gætt að lagaskyldu um samráð við gerð tillögunnar, sbr. 4. mgr. 12. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Bæjarstjórn hafi samþykkt að auglýsa tillöguna á fundi sínum 13. febrúar 2013 og hefði tillagan þá þegar þurft að fullnægja skilyrðum skipulagsreglugerðar nr. 90/2013. Hins vegar hafi ekki verið gætt að ákvæði gr. 5.2.1. í reglugerðinni, en þar segi að ef tillaga að deiliskipulagi, eða tillaga að breytingu á því, taki til svæðis sem liggi að lóðamörkum, landamörkum eða sveitarfélagamörkum skuli haft samráð við eiganda þess lands, lóðarhafa eða viðkomandi sveitarfélag áður en tillagan sé samþykkt til auglýsingar. Ákvæðið verði ekki skilið öðruvísi en svo að þegar um sé að ræða breytingartillögu um deiliskipulag einnar lóðar beri að hafa samráð við lóðarhafa aðliggjandi lóða, áður en tillagan sé auglýst.

Ekki hafi heldur verið gætt að ákvæðum í gr. 5.8.5.1. og 5.8.5.2. í sömu skipulagsreglugerð við meðferð málsins, en þar komi m.a. fram að í greinargerð skuli lýsa breytingunni, forsendum hennar, rökstuðningi fyrir henni, samráði við hagsmunaaðila og samræmi við aðalskipulag. Auglýst tillaga sé þegar samþykkt af sveitastjórn og verði ráðið af því að komi ekki fram athugasemdir þurfi ekki að taka tillöguna aftur fyrir í sveitarstjórn heldur nægi þá fyrri samþykkt hennar til auglýsingar, sbr. 3. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Leiði af þessu að ljúka þurfi gerð skipulagstillögu fyrir auglýsingu hennar. Allar meginforsendur eigi að liggja fyrir, svo og upplýsingar um grenndaráhrif tillögunnar. Annars skorti á að fullnægt hafi verið rannsóknarreglu stjórnsýslulaga við undirbúning málsins. Af sömu ástæðu ætti það að heyra til undantekninga að athugasemdir sem fram hafi komið við auglýsta tillögu leiði til þess að frá henni sé fallið.

Bera verði áhrif þeirrar hækkunar á húsi kærenda sem um sé deilt saman við þá hæð sem húsið geti haft miðað við gildandi skipulagsskilmála. Á lóðinni sé jafnframt ónýttur byggingarreitur fyrir viðbyggingu og þótt sú viðbygging megi aðeins vera á einni hæð sé ekkert í skipulaginu um hæðarsetningu gólfplötu eða um þakgerð, en ekki sé kvöð um flöt þök á svæðinu. Þá liggi fyrir að erindi kærenda sé til komið vegna þess að þak á húsi þeirra leki og sé vandséð að mögulegt sé að neita þeim um byggingarleyfi fyrir mænisþaki eða valmaþaki á húsið án nýtanlegs rýmis, enda sé það ekki andstætt skipulagi svæðisins. Engin athugun á þessum mismunandi kostum hafi farið fram og því hafi skort á rannsókn málsins.

Fyrrverandi úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála hafi hafnað kröfu um ógildingu á deiliskipulagi Vesturhverfis, þrátt fyrir að í skipulaginu fælist talsverð mismunun milli lóðarhafa á svæðinu. Í ljósi þessa hljóti bæjaryfirvöld að þurfa að taka til skoðunar einstök tilvik á svæðinu þar sem um óeðlilega mismunun sýnist vera að ræða. Augljóst sé að betra væri að fallast á umsókn kærenda og samræma þannig stærðir húsa, yfirbragð og nýtingar-
hlutfall lóða, sbr. markmið skipulagsins.

Athugasemdir sem borist hafi við fyrri auglýsingu tillögunar virðist hafa ráðið úrslitum um afstöðu bæjaryfirvalda. Þær hafi hins vegar legið fyrir þegar bæjarstjórn samþykkti 13. febrúar 2013 að skipulagstillagan yrði auglýst að nýju. Með því að samþykkja að auglýsa tillöguna, þrátt fyrir fram komin mótmæli, hafi bæjarstjórn í raun hafnað mótmælunum. Þegar málið hafi verið tekið fyrir í skipulags- og mannvirkjanefnd 16. apríl 2013 eftir endurtekna auglýsingu hafi verið bókað á þann veg að skilja megi að athugasemdir hafi komið fram við þá auglýsingu. Málsgögn beri með sér að um sömu athugasemdir sé að ræða og bókað hafi verið um 18. desember 2012. Séu þessi vinnubrögð ámælisverð og til þess fallin að villa þeim sýn er komi ókunnugir að málinu. Þá hafi fram komnum mótmælum verið safnað og þeirra aflað með því að gefa ranga mynd af fyrirhugaðri breytingu. Bæjaryfirvöldum hafi borið að kanna uppruna þeirrar myndar og upplýsa hið sanna um umfang stækkunarinnar. Að afla ekki þeirra gagna sé brot á rannsóknarreglu.

——-

Aðilar hafa gert ítarlegri grein fyrir máli sínu. Þau sjónarmið verða ekki rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um þá ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarnesbæjar frá 12. júní 2013 að synja umsókn um breytingu á deiliskipulagi Vesturhverfis vegna lóðar nr. 34 við Miðbraut. Umsótt breyting fól í sér að bæta mætti við hús kærenda á lóðinni hálfri hæð undir valmaþaki þannig að húsið yrði ein og hálf hæð.

Um deiliskipulagsáætlanir er fjallað í VIII. kafla skipulagslaga nr. 123/2010. Ber sveitarstjórn ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags skv. 1. mgr. 38. gr. tilvitnaðra laga, en landeigandi eða framkvæmdaraðili getur m.a. óskað eftir því við sveitarstjórn að gerð sé tillaga að breytingu á deiliskipulagi á sinn kostnað, sbr. 2. mgr. 38. gr. Samkvæmt 1. mgr. 43. gr. laganna skal fara með breytingar á samþykktu deiliskipulagi eins og um nýtt deiliskipulag sé að ræða að öðru leyti en því að ekki er skylt að taka saman lýsingu á skipulagsverkefninu skv. 1. mgr. 40. gr. Um gerð deiliskipulags, kynningu og samráð er fjallað í 40. gr. og um auglýsingu og samþykkt þess í 41. gr. Þá gilda um skipulagsmál almennt ákvæði skipulagsreglugerðar nr. 90/2013, sem tók gildi 31. janúar 2013, en áður gilti skipulagsreglugerð nr. 400/1998.

Kærendur telja þá ágalla vera á meðferð málsins að leiða eigi til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar, og hafa í því sambandi m.a. vísað til þess að ekki hafi verið gætt að lagaskyldu um samráð við gerð tillögunnar, sbr. 4. mgr. 12. gr. skipulagslaga. Hafa kærendur um þá samráðsskyldu bent á gr. 5.2.1. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, sem kveður á um að ef tillaga að breytingu deiliskipulags tekur til svæðis sem m.a. liggi að lóðamörkum, skuli haft samráð við eiganda þess lands og lóðarhafa áður en tillagan er samþykkt til auglýsingar. Sambærilegt ákvæði var ekki að finna í eldri skipulagsreglugerð nr. 400/1998. Í máli þessu háttar svo til að bæjarstjórn staðfesti á fundi sínum 12. september 2012 að tillagan um deiliskipulagsbreytingarnar væri samþykkt til auglýsingar og var hún auglýst 3. nóvember s.á., hvoru tveggja í gildistíð skipulagsreglugerðar nr. 400/1998. Bæjarstjórn samþykkti tillöguna til auglýsingar að nýju á fundi sínum 13. febrúar 2013 og var hún auglýst 14. s.m. Hafði skipulagsreglugerð nr. 90/2013 þá tekið gildi. Í 9. kafla þeirrar reglugerðar er að finna ákvæði til bráðabirgða og segir þar í 4. tl. að ákvæði hennar gildi ekki um tillögur að breytingum á deiliskipulagi skv. 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga sem sveitarstjórn hafi fyrir gildistöku hennar samþykkt að auglýsa í samræmi við 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Þá gildi ákvæði eldri skipulagsreglugerðar nr. 400/1998. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum var ástæða endurauglýsingar umræddrar breytingartillögu til kynningar sú að láðst hafði við fyrri auglýsingu að birta hana í Lögbirtingablaði, svo sem áskilið er í 1. mgr. 31. gr., sbr. 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Var bæjarstjórn því rétt að auglýsa tillöguna að deiliskipulagsbreytingunni að nýju til þess að uppfylla skilyrði um form auglýsingarinnar að lögum. Um lagaskil verður hins vegar að miða við fyrri samþykkt til auglýsingar, enda var endurauglýsing samþykkt vegna framangreindra formskilyrða og var um eina samfellda málsmeðferð að ræða. Þá eru að öðru leyti ekki efni til þess að ætla að ónógt samráð hafi farið fram í skilningi 4. mgr. 12. gr. skipulagslaga.

Kærendur halda því jafnframt fram að það leiði af 3. mgr. 41. gr. skipulagslaga að fyrir auglýsingu skipulagstillögu þurfi að ljúka gerð hennar, m.a. í samræmi við gr. 5.8.5.1. og 5.8.5.2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, þannig að hægt sé að samþykkja hana að óbreyttu. Að öðrum kosti hafi rannsókn ekki verið sinnt nægjanlega, en nefnd reglugerð hafi tekið gildi fyrir ákvörðun sveitarstjórnar um endurauglýsingu tillögunnar. Að sama skapi hafi sveitarfélaginu við endanlega ákvörðun ekki verið heimilt að líta til athugasemda sem fram hefðu komið við fyrri auglýsingu tillögunnar þar sem hún hefði í raun hafnað þeim þegar ákveðið hafi verið að endurauglýsa.

Í 3. mgr. 41. gr. skipulagslaga segir að sveitarstjórn skuli taka tillögu til umræðu að undangenginni umfjöllun skipulagsnefndar þegar frestur til athugasemda sé liðinn. Í þeirri umfjöllun skuli taka afstöðu til athugasemda sem borist hafi. Ef engar athugasemdir séu gerðar við tillöguna sé ekki skylt að taka hana aftur til umræðu í sveitarstjórn heldur skuli senda hana Skipulagsstofnun. Samkvæmt þeim gögnum sem liggja fyrir úrskurðarnefndinni komu fram athugasemdir í kjölfar fyrri auglýsingar deiliskipulagsbreytingartillögunnar, en engar nýjar athugasemdir bárust við endurauglýsingu. Ljóst er af bókun bæjarstjórnar 13. febrúar 2013 að ekki var þá tekin afstaða til þeirra athugasemda sem þá voru fram komnar, heldur sneri afgreiðsla bæjarstjórnar þá eingöngu að því að auglýsa breytinguna á ný. Verður hvorki séð að ákvæði skipulagslaga eða reglugerðar hafi staðið endurauglýsingu í vegi né því að líta til áður fram kominna athugasemda við endanlega afgreiðslu málsins, enda er beinlínis skylt lögum samkvæmt að taka afstöðu til þeirra áður en mál er afgreitt. Þá er ljóst, að gr. 5.8.2.1. og 5.8.5.2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 um framsetningu breytinga á deiliskipulagi koma ekki til skoðunar, sbr. það sem áður hefur komið fram um skil milli eldri og yngri skipulagsreglugerðar, og þar sem breyting sú sem að var stefnt að beiðni kærenda kom greinilega fram í auglýsingu og kynningargögnum var skilyrðum þar um í skipulagslögum og þágildandi skipulagsreglugerð nr. 400/1998 fullnægt.

Sveitarstjórn fer með skipulagsvald innan marka sveitarfélags, eins og fram kemur í 3. mgr. 3. gr. skipulagslaga. Í því felst tæki sveitarstjórnar til að hafa áhrif á og þróa byggð og umhverfi með bindandi hætti. Á því svæði sem hér um ræðir hefur bæjarstjórn nýtt sér framangreint skipulagsvald með deiliskipulagi Vesturhverfis, sem úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála tók afstöðu til í kærumáli nr. 97/2007. Þá hefur sveitarstjórn í skjóli skipulagsvalds síns synjað kærendum um breytingu á því skipulagi. Kemur þá til skoðunar hvort að sveitarstjórn hafi beitt valdi sínu á málefnalegan hátt og í samræmi við það markmið c-liðar 1. mgr. 1. gr. nefndra laga að tryggt sé að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagur heildarinnar sé hafður að leiðarljósi.

Á svæði merktu A í deiliskipulagi Vesturhverfis sem hér á við, er ekki gert ráð fyrir hækkun húsa í tvær hæðir. Tillaga kærenda að breyttu deiliskipulagi fól í sér hækkun húss um hálfa hæð með gerð valmaþaks á húsið í stað núverandi flats þaks, en við þá breytingu yrði mænishæð 2,7 m. Í breytingartillögunni kemur fram að skuggavarp eykst við breytinguna á nærliggjandi lóðir. Við meðferð málsins komu fram athugasemdir nágranna, sem lutu m.a. að skuggavarpi, og var bókað um þær athugasemdir, svo sem nánar greinir í málavöxtum. Þá liggur fyrir að umfang umbeðinnar þakhækkunar var markað með listum og snúrum til kynningar og skoðunar og kynntu fulltrúar skipulagsyfirvalda bæjarins sér aðstæður á vettvangi. Var það mat sveitarfélagsins að hafna bæri tillögu um hækkun húss kærenda með tilliti til grenndaráhrifa. Þrátt fyrir að fallast megi á að grenndaráhrif hinnar umþrættu breytingar séu ekki mikil er hin kærða ákvörðun studd efnisrökum og verður ekki talið að réttur kærenda hafi verið fyrir borð borinn í skilningi 1. mgr. 1. gr. skipulagslaga.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið, og þeirrar staðreyndar að íbúum sveitarfélags er almennt ekki tryggður lögvarinn réttur til að knýja fram breytingu á gildandi deiliskipulagi, verður kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun Seltjarnarnesbæjar frá 12. júní 2013 um að synja um breytingu á deiliskipulagi Vesturhverfis vegna Miðbrautar 34, Seltjarnarnesi.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson