Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

113/2015 Langabrekka

Með
Árið 2017, fimmtudaginn 16. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 113/2015, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúa Kópavogsbæjar frá 12. nóvember 2015 um að synja um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við bílskúr að Löngubrekku 5, Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 10. desember 2015, er barst nefndinni sama dag, kærir A, Löngubrekku 5, Kópavogi, þá ákvörðun byggingarfulltrúa Kópavogsbæjar frá 10. nóvember 2015 að hafna umsókn um byggingarleyfi fyrir stækkun bílskúrs að Löngubrekku 5. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi og jafnframt að byggingarfulltrúa verði gert að veita umrætt leyfi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Kópavogsbæ 8. febrúar 2016.

Málavextir: Kærandi hefur um árabil óskað eftir leyfi bæjaryfirvalda Kópavogs fyrir byggingu við bílskúr sinn að Löngubrekku 5. Hefur því erindi hans ítrekað verið hafnað af bæjaryfirvöldum, auk þess sem íbúar á aðliggjandi lóð hafa ætíð andmælt þeim áformum. Kærur vegna þessara byggingaráforma hafa áður borist úrskurðarnefndinni, sbr. úrskurð í máli nr. 8/2013 og úrskurði úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála í málum nr. 97/2006 og 34/2007.

Kærandi lagði fram umsókn um byggingarleyfi fyrir stækkun bílskúrs síns að Löngubrekku 5 hinn 8. júní 2015. Umsókninni fylgdu uppdrættir sem sýndu bílskúrinn ásamt fyrirhugaðri viðbygginu. Af uppdráttum að dæma var áætluð viðbygging um 19 m2 að grunnfleti og 3,3 m há. Með viðbyggingunni var ætlunin að stækka núverandi bílskúrsbyggingu því sem næst að mörkum lóðarinnar Álfhólsvegar 61. Á uppdrættinum er viðbyggingin merkt sem geymsla.

Umsóknin var tekin fyrir á fundi skipulagsnefndar 15. júní 2015, en málinu þá frestað. Nefndin samþykkti á fundi sínum 22. s.m. að grenndarkynna umsótta breytingu, með vísan til 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Kærandi sendi inn greinargerð vegna umsóknarinnar, dags. 13. ágúst 2015, auk þess sem athugasemdir bárust frá íbúum Álfhólsvegar 61, dags. 18. s.m. Kærandi mótmælti þeim athugasemdum með bréfi til skipulagsnefndar, dags. 31. s.m. Íbúar Álfhólsvegar 61 mótmæltu afskiptum umsækjanda af málsmeðferðinni með bréfi, dags. 20. september 2015, og komu á framfæri frekari athugasemdum. Skipulagsnefnd tók umsóknina fyrir að lokinni grenndarkynningu 14. september 2015 og 26. október s.á. og hafnaði henni, að fenginni umsögn skipulags- og byggingardeildar, dags. 26. október 2015. Bæjarráð tók afgreiðslu skipulagsnefndar fyrir hinn 29. s.m. og vísaði henni til bæjarstjórnar, sem staðfesti afgreiðslu skipulagsnefndar hinn 10. nóvember 2015 með 11 atkvæðum og hafnaði jafnframt erindi kæranda. Byggingarfulltrúi hafnaði í kjölfarið byggingarleyfisumsókn kæranda hinn 12. nóvember s.á., með vísan til afgreiðslu skipulagsnefndar og bæjarstjórnar og 44. gr. skipulagslaga.

Kærandi óskaði rökstuðnings fyrir synjuninni með bréfi, dags. 18. nóvember 2015, sem var svarað af formanni skipulagsnefndar með bréfi, dags. 18. desember s.á. Í rökstuðningnum kemur fram að eftir vettvangsferð á lóð kæranda hafi komið í ljós að athugasemdir lóðarhafa Álfhólsvegar 61 um að bílskúr kæranda væri notaður sem íbúðarhúsnæði hafi átt við rök að styðjast. Einnig er nefnt að samkvæmt upplýsingum úr þjóðskrá séu 15 manns til lögheimilis að Löngubrekku 5, í tveimur skráðum íbúðum. Af umsókn kæranda megi hins vegar ráða að sótt sé um viðbyggingu við bílskúr. Ljóst megi vera að í umsókn og framlögðum uppdrætti sé ekki miðað við raunverulega notkun húsnæðisins. Notkun bílskúrsins hafi enda verið breytt án heimildar þar til bærra aðila, sbr. gr. 2.9.2. í byggingarreglugerð nr. 112/2012.

Málsrök kæranda: Kærandi bendir á að í umsögn bæjarskipulags Kópavogs frá 16. mars 2007 sé mælt með að leyfi fyrir stækkun bílskúrsins verði veitt og að í umsögn bæjarskipulags frá 26. október 2015 hafi ekki verið tilgreind nein atriði sem valda ættu synjun umsóknar um byggingarleyfi. Stækkun bílskúrsins falli að stefnumörkun Aðalskipulags Kópavogs 2012-2024, sem leggi áherslu á góða nýtingu lands og þéttingu byggðar. Þá nái velflestir bílskúrar á umræddu svæði við Löngubrekku, sem sé ódeiliskipulagt, að mörkum aðliggjandi lóða við Álfhólsveg. Óheimilt sé að hafna leyfisumsókn á grundvelli vangaveltna eða gruns um að bygging verði notuð á annan hátt en getið sé um í umsókn.

Kærandi sendi viðbótarupplýsingar til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 20. janúar 2016, eftir að honum barst rökstuðningur Kópavogsbæjar, dags. 18. desember 2015, barst honum. Hann telur afstöðu skipulagsnefndar hafa ráðist af grun um að viðbyggingin yrði notuð undir íbúð og ítrekar að stækkun bílskúrsins sé í samræmi við stefnu aðalskipulags og að staðsetningin sé ekki á skjön við staðsetningu bílskúra á svæðinu við lóðamörk lóða við Álfhólsveg. Engin gögn styðji umkvörtun íbúa Álfhólsvegar 61 um hávaða eða að notkun húsnæðisins samræmist ekki gr. 9.2.2. í byggingarreglugerð nr. 112/2012. Hluti skúrsins sé teiknaður og samþykktur sem tómstundaherbergi, sem eðlilega fylgi nokkur ívera og umgangur. Íbúar Löngubrekku 5 séu 9 en ekki 15 og séu því upplýsingar um lögheimilisskráningar rangar. Ekki verði innangengt í aðra hluta bílskúrsins úr viðbyggingunni, sem torveldi að nýta hana til íbúðar. Synjun á byggingarleyfi á grundvelli vangaveltna um hugsanlega notkun, sem ekki samræmist umsóknargögnum, geti varla verið í anda byggingarlaga eða byggingarreglugerðar.

Kærandi sendi enn viðbótarupplýsingar til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 3. janúar 2017, þar sem fram kemur að hann hafi þá enn á ný lagt fram umsókn um byggingarleyfi vegna stækkunar bílskúrs síns. Hafi því sem fyrr verið mótmælt af íbúum Álfhólsvegar 61.

Málsrök Kópavogsbæjar: Kópavogsbær vísar til þess að skv. 1. mgr. 9. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 sé m.a. óheimilt að reisa eða breyta notkun á mannvirki án þess að fá til þess leyfi hjá byggingarfulltrúa sveitarfélags eða eftir atvikum Mannvirkjastofnun. Sótt hafi verið um leyfi til að byggja við bílskúr og á meðfylgjandi teikningu hafi viðbyggingin verið sögð geymsla. Hafi á fyrstu stigum málsmeðferðar verið gengið út frá þessum skilgreiningum. Á kynningartíma hafi borist athugasemdir frá nágranna um að notkun bílskúrsins væri önnur en gefin væri upp. Í áliti skipulags- og byggingardeildar hafi komið fram að bílskúrinn væri ekki innréttaður samkvæmt aðaluppdrætti. Vettvangsferð hefði staðfest álit skipulags- og byggingardeildar og hefði það haft úrslitaáhrif á ákvörðun skipulagsnefndar. Að mati nefndarinnar hefðu fylgigögn byggingarleyfisumsóknarinnar ekki samræmst raunverulegri áætlaðri notkun og hefði umsókninni af þeim sökum verið hafnað. Ákvörðun byggingarfulltrúa hafi byggst á niðurstöðu skipulagsnefndar.

Niðurstaða: Í 2. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 kemur fram sú meginregla laganna að gera skuli deiliskipulag fyrir svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar. Tiltekna undanþágu frá deiliskipulagskyldu var að finna í þágildandi 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga, þar sem skipulagsnefnd gat ákveðið að veita mætti byggingarleyfi á ódeiliskipulögðum svæðum að undangenginni grenndarkynningu ef áætluð framkvæmd samræmdist stefnu aðalskipulags um landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar. Lóð kæranda að Löngubrekku 5 er í grónu hverfi sem ekki hefur verið deiliskipulagt og var farið með umsókn hans um viðbyggingu við bílskúr á lóðinni samkvæmt fyrrgreindri 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga.

Í máli þessu er deilt um lögmæti þess að synja kæranda um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við bílskúr að Löngubrekku 5. Kærandi telur synjunina hafa byggst á ólögmætum sjónarmiðum, en Kópavogsbær byggir lögmæti synjunarinnar á rangri framsetningu á umsókninni af hálfu kæranda.

Kópavogsbær hefur borið því við með vísan í 1. mgr. 9. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 að skipulagsnefnd hafi metið það sem svo, að fengnum athugasemdum úr grenndarkynningu og eftir vettvangsferð á umrædda lóð, að byggingarleyfisumsókn kæranda væri ekki í samræmi við raunverulega áætlaða notkun. Skipulagsnefnd hafi því hafnað umsókninni og að ákvörðun byggingarfulltrúa hafi byggst á þeirri niðurstöðu. Í bréfi byggingarfulltrúa til kæranda frá 12. nóvember 2015 er sömuleiðis vísað í afgreiðslu skipulagsnefndar til útskýringar á höfnun byggingarleyfisumsóknarinnar og jafnframt vísað í þágildandi 44. gr. skipulagslaga. Í rökstuðningi til kæranda frá formanni skipulagsnefndar með bréfi, dags. 18. desember 2015, eru sömu ástæður nefndar fyrir synjuninni og vísað til gr. 2.9.2. í byggingarreglugerð nr. 112/2012, sem kveður á um þvingunarúrræði m.a. til að aflétta ólögmætri notkun húsnæðis.

Fyrir liggur að byggingarleyfisumsókn kæranda var í samræmi við samþykkta aðaluppdrætti fyrir umrædda lóð en höfnun umsóknarinnar var fyrst og fremst studd þeim rökum að bílskúr á lóðinni væri nýttur til íbúðar. Ekki var vísað til þeirra skipulagsforsendna sem tíundaðar eru í 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga við afgreiðslu málsins. Komi til þess að húsnæði sé notað á annan hátt en skipulag eða aðaluppdrættir heimila eru byggingarfulltrúa veitt úrræði að lögum til þess að koma málum í lögmætt horf, sbr. 56. gr. laga um mannvirki, sbr. og gr. 2.9.1. og gr. 2.9.2. í byggingarreglugerð.

Með hliðsjón af framangreindu er rökstuðningur hinnar kærðu ákvörðunar haldinn slíkum annmörkum að fallast verður á kröfu kæranda um ógildingu hennar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúa Kópavogsbæjar frá 12. nóvember 2015 um að synja um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við bílskúr að Löngubrekku 5.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

33/2016 Norðurgata Seyðisfjörður

Með
Árið 2017, fimmtudaginn 16. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 33/2016, kæra á samþykkt umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 á byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 22. mars 2016, er barst nefndinni 23. s.m., kærir A, Bjólfsgötu 8, Seyðisfirði, þá ákvörðun Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 að samþykkja byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Seyðisfjarðarkaupstað 29. mars og 29. desember 2016 og 16. ágúst 2017.

Málavextir: Í miðbæ Seyðisfjarðar er heilsteypt byggð sem að verulegu leyti er mótuð af húsum frá þar síðustu aldamótum. Samkvæmt Aðalskipulagi Seyðisfjarðarkaupstaðar 2010-2030 nýtur þetta svæði hverfisverndar og er það auðkennt sem svæði H1 í greinargerð aðalskipulagsins. Þar kemur fram að með hverfisverndinni sé „stefnt að því að vernda þau hús sem hafa sögulegt og fagurfræðilegt gildi, færa önnur í fyrra horf og leyfa við- og nýbyggingar þar sem aðstæður leyfa með ströngum skilyrðum sem uppfylla markmið hverfisverndarinnar.“

Með umsókn, dags. 1. desember 2015, sóttu lóðarhafar Norðurgötu 8 og 8b um byggingarleyfi vegna breytinga og enduruppbyggingar á tveimur húsum á lóðinni. Kom þar fram að ætlunin væri að breyta innra skipulagi aðalhúss á lóðinni og gera það upp að utan með innblæstri frá upprunalegu útliti hússins. Bakhús á lóðinni var sagt mjög illa farið og því sótt um leyfi fyrir endurbyggingu þess í einföldum nútímalegum stíl. Samhliða var gerð fyrirspurn um stækkun lóðar og flutning bakhússins inn á hina stækkuðu lóð. Útskýrt var að lóðarmörk hafi reynst vera undir bakhúsinu og að ráðlagt væri af fagaðilum að skilja húsin tvö í sundur við endurbyggingu og endurgerð þeirra. Byggingarleyfisumsóknin fyrir bakhúsið var gerð með fyrirvara um samþykkt fyrirspurnarinnar.

Umhverfisnefnd Seyðisfjarðar ákvað hinn 7. desember 2015 að grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina, með vísan til 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Kærandi var á meðal þeirra fasteignaeigenda sem ákveðið var að grenndarkynna fyrir. Með bréfi, dags. sama dag, barst byggingarfulltrúa álit Minjastofnunar á fyrirhuguðum framkvæmdum. Minjastofnun gerði ekki athugasemdir við breytingar á aðalhúsinu, en lagði áherslu á að vandað yrði til alls ytri frágangs. Ekki voru heldur gerðar athugasemdir við að bakhúsið yrði rifið og endurbyggt í breyttri mynd aðeins fjær aðalhúsinu, en lögð áhersla á að endurbyggt bakhúsið félli vel að umhverfinu og myndaði sannfærandi heild með aðalhúsinu og gömlu byggðinni við Norðurgötu. Jafnhliða fyrrgreindri samþykkt um grenndarkynningu samþykkti umhverfisnefnd fyrir sitt leyti stækkun lóðarinnar með þeim hætti sem fyrirspurnin frá umsækjendum byggingarleyfisins gerði ráð fyrir. Bæjarstjórn samþykkti síðar lóðarstækkunina á fundi 13. janúar 2016.

Byggingarleyfisumsóknirnar voru teknar fyrir að lokinni grenndarkynningu, á fundi umhverfisnefndar 25. janúar 2016. Bókað var að athugasemdir hefðu borist frá einum aðila, þ.e. kæranda, í kjölfar grenndarkynningar, auk þess sem athugasemdir hefðu borist frá íbúum kaupstaðarins sem ekki var sérstaklega grenndarkynnt fyrir. Var lagt fram áðurnefnt bréf Minjastofnunar, auk umsagnar sömu stofnunar um framkomnar athugasemdir, sem byggingarfulltrúi hafði óskað eftir. Á fundi umhverfisnefndar var ákveðið að heimila byggingarfulltrúa að gefa út byggingarleyfi vegna aðalhússins, en afgreiðslu vegna bakhússins var frestað, með vísan til þess að teikningar þess gætu ekki fallið að þeim kröfum sem hverfisvernd gerði á svæðinu. Gerði nefndin kröfu um að útlit hins endurgerða bakhúss félli að einkennum hinnar sögulegu byggðar.

Fundargerð umhverfisnefndar frá 25. janúar 2016 var tekin fyrir í bæjarráði 27. s.m. og þar bókað að bæjarstjóra væri falið að afla nánari upplýsinga vegna málsins. Á fundi bæjarráðs 10. febrúar s.á. var bókað að lagðar hefðu verið fram upplýsingar frá umhverfisnefnd vegna málsins og að það væri áfram í vinnslu hjá nefndinni. Byggingarleyfisumsóknin var tekin fyrir að nýju í umhverfisnefnd 22. febrúar s.á. Í fundargerð sem birt var á vef kaupstaðarins að loknum fundi kom fram að leyfisumsækjandi hefði gert athugasemdir við málsmeðferð nefndarinnar og að teknar hefðu verið fyrir athugasemdir bæjarráðs við afgreiðsluna, sem jafnframt hefði óskað rökstuðnings fyrir synjun byggingarleyfisins. Meirihluti nefndarinnar samþykkti loks byggingarleyfisumsóknina fyrir bakhúsinu, en einn nefndarmaður bókaði að hann teldi gluggasetningu bakhússins ekki samræmast gildandi hverfisvernd. Á fundi bæjarráðs 14. mars s.á. var fundargerð umhverfisnefndar frá 22. febrúar vísað aftur til nefndarinnar til leiðréttingar. Hinn 23. mars 2016 barst úrskurðarnefndinni kæra vegna ákvörðunar umhverfisnefndar frá 22. febrúar. Leiðrétt fundargerð umhverfisnefndar var loks samþykkt af bæjarráði 11. apríl s.á.

Í hinni leiðréttu fundargerð var bætt inn tilvitnun í athugasemdir umsækjanda byggingarleyfisins þess efnis að athugasemdir frá íbúum kaupstaðarins, sem ekki hefði verið grenndarkynnt fyrir, hefðu verið lagðar fyrir umhverfisnefnd. Auk þess kemur fram í hinni leiðréttu fundargerð að umsækjandi hafi óskað eftir útskýringu á túlkun nefndarinnar á hverfisvernd svæðisins. Þá var bætt inn bókun af hálfu nefndarinnar um að Minjastofnun hefði ekki lagst gegn niðurrifi bakhússins og endurbyggingu þess, til hnikuðu, með ákveðnum skilyrðum. Í ljósi þessa og að vandlega athuguðu máli teldi nefndin að leyfisumsóknin fyrir bakhúsið uppfyllti kröfur um hverfisvernd á svæðinu.

Málsrök kæranda: Kærandi telur tillögur að húsinu Norðurgötu 8b ósamrýmanlegar yfirbragði hverfisins, sem njóti hverfisverndar í gildandi aðalskipulagi. Ekkert í útliti hússins minni á andrúmsloft liðins tíma, sögulegu húsin, né hina vernduðu götumynd. Hús kæranda og eiginkonu hans muni rýrna að verðgildi, og lífsgæði þeirra jafnframt, ef ekki verði staðið við fyrirheit um verndun svæðisins í kringum Lónið. Mikið og verðmætt starf margra aðila um árabil, sem leitt hafi af sér hverfisvernd svæðisins í kringum Lónið, verði að engu haft. Mikil almenn verðmæti séu fólgin í þeirri ímynd sem Seyðisfjörður hafi skapað sér vegna varðveislu og endurgerðar húsa frá því um aldamótin 1900. Bæjarfélagið hafi á liðnum árum haft hverfisverndina í heiðri í ákvarðanatöku um skipulagsmál, en með þessu fráviki verði trúnaðarbrestur á milli bæjaryfirvalda og íbúa. Geti það varðað mannréttindi íbúa að yfirvöld fari ekki með verðmæti samfélagsins á grunni laga og samþykkta. Farið sé fram á að úrskurðarnefndin taki umsóknarferlið til skoðunar, athugi fyrri fordæmi varðandi ákvarðanir um hverfisverndina á Seyðisfirði og gaumgæfi hvort jafnræðisreglu hafi verið gætt.

Málsrök Seyðisfjarðarkaupstaðar: Seyðisfjarðarkaupstaður tjáði sig ekki sérstaklega um efni kærunnar.

Niðurstaða: Hin kærða ákvörðun umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 varðar umsókn um byggingarleyfi á ódeiliskipulögðu svæði sem var grenndarkynnt samkvæmt 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Fram hefur komið við meðferð málsins að byggingarleyfi á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar hefur enn ekki verið gefið út af byggingarfulltrúa. Hefur hann jafnframt upplýst úrskurðarnefndina um að hann telji að ekki sé verið að huga að framkvæmdum. Nefndin gaf kæranda kost á að upplýsa um afstöðu sína til þessara upplýsinga, en svör hans hafa ekki borist nefndinni.

Í samræmi við 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvörðun til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda ákvörðun sem kæra á. Til samræmis við aðildarhugtak stjórnsýsluréttarins hefur þetta skilyrði verið túlkað svo að þeir einir teljist eiga lögvarða hagsmuni sem eiga einstaklegra hagsmuna að gæta af úrlausn máls umfram aðra og jafnframt að þeir hagsmunir séu verulegir. Grenndarkynnt var fyrir kæranda á þeim grundvelli að hann gæti átt hagsmuna að gæta af áformunum, sbr. 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga, og kom hann að athugasemdum af því tilefni. Það eitt og sér leiðir hins vegar ekki sjálfkrafa til kæruaðildar fyrir úrskurðarnefndinni.

Kærandi byggir ógildingarkröfu sína aðallega á því að útlit hins áætlaða húss samræmist ekki yfirbragði hinnar gömlu byggðar sem fyrir sé á svæðinu og njóti hverfisverndar í aðalskipulagi. Ef af verði muni þetta valda honum tjóni vegna lækkaðs fasteignaverðs og skertra lífsgæða. Að auki nefnir kærandi atriði varðandi málsmeðferðina sem mögulega hafi verið ólögmæt og brotið gegn jafnræðisreglu. Kærandi byggir þannig að miklu leyti á atriðum sem skipulagsyfirvöldum hvers sveitarfélags er við skipulagsákvarðanir falið að gæta og telja verður til almannahagsmuna. Slík skírskotun til almannahagsmuna nægir þó ekki til aðildar að kærumáli heldur verður kærandi að byggja kæruaðild að skipulagsákvörðunum á eigin grenndarhagsmunum, sbr. áðurnefnda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Sveitarfélagi er heimilt að falla frá grenndarkynningu ef byggingaráform varða aðeins hagsmuni sveitarfélags og umsækjanda, sbr. 3. mgr. 44. gr. skipulagslaga, eða ef hagsmunir nágranna skerðast í engu að því er varðar landnotkun, útsýni, skuggavarp eða innsýn, sbr. 3. mgr. 43. gr. sömu laga. Gefur síðarnefnda undanþágan vísbendingu um hvers konar grenndarhagsmunir geti gefið tilefni til kæruaðildar að ákvörðunum sem teknar eru í kjölfar og á grunni grenndarkynningar.

Við mat á því hvort kærandi eigi þeirra hagsmuna að gæta af hinni kærðu afgreiðslu verður að líta til þess að fasteign kæranda stendur í tæplega 70 m fjarlægð frá áætlaðri byggingu þeirri sem samþykkt var af umhverfisnefnd. Þar á milli liggur Bjólfsgata og lóð hússins að Norðurgötu 10. Fyrirhuguð bygging er þó í beinni sjónlínu frá húsi kæranda. Um er að ræða byggingaráform vegna 60 m2 bakhúss á einni hæð með tæplega 3 m mænishæð, sem myndi standa í forgrunni mun stærra húss, séð frá lóð kæranda. Kæmi það í stað húss af svipaðri stærð sem stóð þar áður. Útlit hins áætlaða endurbyggða húss yrði í nokkru frábrugðið því sem fyrir var.

Með hliðsjón af framangreindu verður ekki séð að hagsmunir kæranda muni skerðast á nokkurn hátt að því er varðar landnotkun, skuggavarp eða innsýn, enda lóðirnar ekki samliggjandi. Útsýni kæranda mun sömuleiðis ekki skerðast, þó svo að það muni breytast á þann hátt að útlit hins endurbyggða húss, sem er í beinni sjónlínu frá húsi hans, verði að einhverju leyti frábrugðið því sem fyrir var. Í ljósi staðhátta verður að telja afar ólíklegt að sú útlitsbreyting muni skerða hagsmuni kæranda svo nokkru nemi. Með hliðsjón af framangreindu verður ekki séð að kærandi hafi einstaklegra hagsmuna að gæta af hinni kærðu afgreiðslu umfram aðra og verður kæruaðild hans ekki byggð á þeim forsendum. Þá hafa við meðferð málsins ekki komið fram aðrar ástæður af hálfu kæranda sem fullnægt geta skilyrðum 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um kæruaðild.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar vísað frá vegna aðildarskorts.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Vísað er frá kröfu kæranda um ógildingu samþykktar umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 á byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

136/2016 Brautarholt Kjalarnes

Með
Árið 2017, mánudaginn 12. júní, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 136/2016, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 1. september 2016 um að samþykkja breytingu á skilmálum deiliskipulags Brautarholts á Kjalarnesi vegna lóðarinnar nr. 5 í Brautarholti.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 18. október 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Fylkir ehf., eigandi jarðarinnar Arnarholts á Kjalarnesi, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 1. september 2016 að samþykkja breytingu á skilmálum deiliskipulags Brautarholts á Kjalarnesi vegna lóðarinnar nr. 5 í Brautarholti. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 20. október 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Bjarni Pálsson, Brautarholti 1, Kjalarnesi, sömu ákvörðun með kröfu um ógildingu hennar. Þar sem kærurnar lúta að sömu ákvörðun og hagsmunir kærenda þykja ekki standa því í vegi verður síðargreint kærumál, sem er nr. 138/2016, sameinað kærumáli þessu.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 9. nóvember 2016.

Málavextir: Deiliskipulag jarðarinnar Brautarholts frá árinu 2001 gerði ráð fyrir graskögglaverksmiðju á jörðinni og voru um 130 ha tún á henni nytjuð til framleiðslunnar. Einnig var gert ráð fyrir stóru svínabúi á norðurhluta jarðarinnar.

Í byrjun árs 2016 var ákveðið að grenndarkynna breytingu á deiliskipulaginu og var hún kynnt fyrir hagsmunaaðila Brautarholti 1 frá 2. til 20. maí 2016 og bárust athugasemdir frá honum á þeim tíma. Í greinargerð með breytingunni kemur fram að starfsemi graskögglaverksmiðju hafi verið hætt en á jörðinni sé stórt svínabú og fyrirhuguð sé starfsemi alifuglabús í húsum merktum nr. 8 á uppdrætti, sem tilheyra eigendum norðurhluta jarðarinnar. Húsin sem fyrirhugað sé að nota sem alifuglahús hafi verið byggð á árunum 1984-2001 og notuð fyrir svínarækt allt til ársins 2010, en hafi ekki verið í notkun síðan þá. Áformað sé að í húsunum verði annars vegar uppeldi á hænuungum og hins vegar varphænur til framleiðslu á neyslueggjum. Húsin séu samtals um 2.575 m2 að flatarmáli.

Hinn 1. september 2016 samþykkti borgarráð Reykjavíkur hina grenndarkynntu deiliskipulagstillögu. Tók breytingin gildi 19. september s.á. með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda.
Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að í auglýsingu komi fram að deiliskipulagsbreytingin felist í því að svínabúi sé breytt í alifuglabú og að breytingin hafi hlotið meðferð skv. 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, þ.e. að fram hafi farið grenndarkynning en ekki kynning og samráð í samræmi við 40. gr., sbr. 1. mgr. 43. gr., laganna. Öðrum kærenda, eiganda Arnarholts, hafi ekki verið kynnt þessi breyting með nokkrum hætti, en fasteignir hans í Arnarholti séu innan við einn km frá hinu ætlaða alifuglabúi í Brautarholti 5. Hin umdeilda deiliskipulagsbreyting raski því verulega hagsmunum hans. Með því að fara með deiliskipulagsbreytinguna eftir 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga virðist sem Reykjavíkurborg telji að tillagan feli í sér svo litla breytingu frá fyrra skipulagi, að nægilegt hafi verið að grenndarkynna hana í stað almennrar auglýsingar skv. 1. mgr. 43. gr. laganna. Telja verði að breytingin sé veruleg og geti haft mikil áhrif á umhverfi Arnarholts. Með henni sé verið að leggja grunn að einu stærsta alifuglabúi landsins, þar sem enginn leyfisskyldur rekstur hafi verið um árabil. Ljóst sé að mengun muni aukast verulega á svæðinu, einkum lyktar- og rykmengun og mengun vegna dreifingar hænsnaskíts á nærliggjandi tún, sem bætist við þá mengun sem nærliggjandi svínabú valdi.

Kærandinn í Brautarholti 1 tekur fram að það sé óhjákvæmilegt, við mat á gildi hinnar kærðu deiliskipulagsákvörðunar, að skoðuð verði tengsl skipulagslöggjafarinnar við ákvæði í reglugerð nr. 520/2015, um eldishús alifugla, loðdýra og svína, sem setji sveitarfélögum landsins ákveðin fyrirmæli og skyldur að því er varði skipulagsákvarðanir.

Samkvæmt 2. mgr. 2. gr. og 6. gr. nefndrar reglugerðar skuli staðsetning eldishúsa vera í samræmi við skipulagsáætlanir og skipulagsreglugerð. Samkvæmt þessum ákvæðum skuli fjarlægðarmörk ákvörðuð í skipulagsáætlunum, að teknu tilliti til hugsanlegra umhverfisþátta og þeirra lágmarksfjarlægða sem kveðið sé á um í reglugerðinni. Hér eigi ekki við þau rök skipulags- og umhverfisyfirvalda Reykjavíkur að vegna þess að umsókn leyfishafa lúti einungis að rekstri bús með 35.000 fuglum sé ekki skylt að ákvarða fjarlægðarmörk samkvæmt reglugerð nr. 520/2015. Yrði fallist á þessi sjónarmið yrði heimilt að stofnsetja alifuglabú með 39.999 fuglum með nokkurra metra millibili, án takmarkana, væntanlega svo fremi sem óskyldir aðilar standi að rekstrinum. Vegna fyrirmæla í 2. mgr. 4. gr. reglugerðarinnar, þar sem kveðið sé á um að fjarlægð milli eldhúss alifuglaeldis og matvælafyrirtækja, annarra en sjálfs búsins, skuli ekki vera undir 300 m, sé algjörlega óheimilt að stofnsetja nýja starfsemi, nýtt alifuglabú í Brautarholti 5, vegna þess að fjarlægðin þaðan að svínabúinu sé einungis 100 m.

Skipulagsstofnun hafi í ákvörðun sinni frá 16. mars 2016, um að umrædd framkvæmd sé ekki háð mati á umhverfisáhrifum skv. lögum nr. 106/2000 um mat á umhverfisáhrifum, tekið fram að í skipulagsáætlun þurfi að kveða á um fjarlægð milli eldishúsa á svæðinu og fjarlægð þeirra frá mannabústöðum. Það hafi ekki verið gert í samþykktri deiliskipulagsbreytingu.

Þá sé kærandi ósammála þeirri afstöðu skipulagsfulltrúa, að hin kærða breyting sé svo lítilsháttar að nægilegt hafi verið að grenndarkynna hana í stað þess að hafa farið með hana sem breytingu á deiliskipulagi skv. 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er á það bent að eigandi Arnarholts eigi enga hagsmuni af því að fá skorið úr um kæruefnið. Ljóst sé að u.þ.b. einn km sé á milli umræddrar lóðar kærandans og fyrirhugaðs alifuglabús, en í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 16. mars 2016, hafi komið fram að ætla megi að umhverfisáhrif vegna lyktarónæðis varði fáa og stærstan hluta ársins (99% tímans) verði lyktarónæði við íbúðarhús í Brautarholti undir óþægindamörkum. Sé því ljóst að kærandinn eigi enga lögvarða hagsmuna af því að fá skorið úr um kæruefnið skv. lögum nr. 131/2011, þar sem fyrirhuguð staðsetning alifuglabúsins hafi engin áhrif á grenndarhagsmuni hans.

Hvað varði rök kæranda að Brautarholti 1 þá fallist Reykjavíkurborg ekki á það að mál þetta sé þannig vaxið að ógildingu varði.

Ekki sé fallist á að fjarlægðarmörk 2. mgr. 4. gr. reglugerðar nr. 520/2015, sem tiltaki lágmarksfjarlægðir nýbyggingar eldishúsa, meiri háttar breytingar eða stækkanir á eldishúsum, eigi við í því tilfelli sem hér sé til umfjöllunar. Ákvæðið taki til nýbygginga, meiri háttar breytinga og stækkunar á eldishúsum, en ekki til fasteigna sem nú þegar hafi verið reistar og starfsemi sem tíðkuð hafi verið í fasteigninni. Bent sé á að fasteignin Brautarholt 5 hafi frá upphafi verið skráð sem svínabú og því sé ekki fallist á að um meiri háttar breytingu sé að ræða. Þar af leiðandi gildi fjarlægðarmörkin ekki gagnvart núverandi byggingum, enda geri nefnd reglugerð ekki ráð fyrir slíku. Samkvæmt 6. gr. hennar séu ekki sett fjarlægðarmörk fyrir alifuglabú með færri en 40.000 stæði. Skipulagsyfirvöld geti sett fjarlægðartakmörk í skipulag ef ástæða þyki til, en svo hafi ekki þótt í þessu tilviki, enda fyrirhugaður rekstur undir 40.000 stæðum.

Í 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 sé gert ráð fyrir að sveitarstjórn geti ákveðið að láta fara fram grenndarkynningu í stað auglýsingar skv. 1. mgr. sömu greinar, sbr. 37.-42. gr. sömu laga. Grenndarkynning sé löglegt úrræði við breytingu á deiliskipulagi og sé það sveitarstjórnar að meta hvort það sé tæk stjórnsýsluleið við breytingu á deiliskipulaginu. Breytingartillaga þurfi að teljast óveruleg, en í 2. málsl. 2. gr. 43. gr., sbr. gr. 5.8.2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, sé til viðmiðunar talið upp hvað megi leggja til grundvallar við það mat. Taka skuli mið af því að hve miklu leyti tillagan víki frá notkun, nýtingarhlutfalli, útliti og formi viðkomandi svæðis. Hafi það verið metið svo að ekki hafi verið um að ræða breytingu á notkun, enda sé enn gert ráð fyrir því að fasteignirnar verði nýttar undir landbúnað, en skilgreind notkun svæðisins sé enn landbúnaðarsvæði. Nýtingarhlutfall breytist óverulega og útlit og form svæðisins breytist ekki. Hvað varði athugasemdir er snúi að lyktar-, ryk- og loftmengun vegna starfsemi á búinu þá geri skipulagslög ekki ráð fyrir því að slíkt sé tekið inn í mat á því hvort breyting skuli grenndarkynnt eða auglýst. Raunar megi fremur telja að grenndarkynning henti betur við slíkar aðstæður, þar sem þá sé hægt að leggja mat á það hverjir verði fyrir slíkri mengun og kynna fyrirhugaða breytingu fyrir þeim í stað þess að birta almenna auglýsingu, sem gæti farið fram hjá hagsmunaaðilum.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi tekur fram að hann telji ekki sérstaka þörf á athugasemdum við fyrirliggjandi kærur, umfram þær að augljóst sé að kröfum kærenda beri að hafna. Málsástæður þeirra byggi aðallega á tilvísunum til annarra laga og atvika en hin kærða ákvörðun sé byggð á. Óheimilt sé að líta til annarra lagabálka en beinlínis liggi til grundvallar ákvörðuninni og varði efni hennar beint. Megi m.a. í því samhengi vísa til niðurstöðu Hæstaréttar í máli nr. 651/2013, þó atvik þess máls hafi raunar verið „öfug“ miðað við þetta mál, þ.e. þar hafi skipulagslögum verið beitt þegar þau áttu ekki við í stað laga nr. 7/1998. Í fyrirliggjandi málum sé hins vegar verið að krefjast þess að lögum nr. 7/1998 verði beitt í stað skipulagslaga.

Viðbótarathugasemdir kæranda að Brautarholti 1: Bent sé á að lýsing staðhátta í hinni kynntu skipulagsbreytingu sé ónákvæm og villandi. Sagt sé í tillögunni að á jörðinni sé stórt svínabú og að fyrirhuguð sé þar starfsemi alifuglabús sem tilheyri eigendum norðurhluta jarðarinnar. Þarna sé ranglega gefið í skyn að sömu eigendur séu að svínabúinu og fyrirhuguðu alifuglabúi. Þá sé vakin athygli á því að möguleikar til dreifingar hænsnaskíts á tún að Brautarholti séu afar takmarkaðir.

Kærandi telji hvoruga afstöðu Reykjavíkurborgar til fjarlægðarmarka skv. reglugerð nr. 520/2015 eiga rétt á sér. Reglugerðarákvæðið nái augljóslega til húsa sem þegar séu reist, enda sé beinlínis gert ráð fyrir því að ákvæðið nái til þess þegar gerðar séu meiri háttar breytingar eða stækkanir á eldishúsum og breytt notkun eldishúss eða breytt notkun bygginga í matvælafyrirtæki. Mál þetta snúist um meiri háttar breytingu þar sem húsin að Brautarholti 5 hafi verið skráð sem svínabú. Þau hafi verið notuð á sínum tíma undir svínabú að fenginni sérstakri undanþágu ráðherra vegna 500 m fjarlægðarreglunnar í 4. mgr. 24. gr. reglugerðar nr. 941/2002 um hollustuhætti. Kærandi telji aðstæður í þessu máli ekki réttlæta grenndarkynningu í stað hefðbundinnar meðferðar deiliskipulagstillögu. Staðsetning eins stærsta alifuglabús á landinu í einungis 200 m fjarlægð frá íbúðarhúsi hans og stutt frá þéttbýli í Grundarhverfi kalli ekki á léttari málsmeðferð. Þá sé rekstur alifuglabús ekki í samræmi við landnotkun svæðisins samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030.

Niðurstaða: Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu var heimilað að nota húsakost sem fyrir var að Brautarholti 5 á Kjalarnesi undir alifuglabú, en þar mun áður m.a. hafa verið rekið svínabú. Í gildandi aðalskipulagi er landnotkun umrædds svæðis skilgreind sem landbúnaðarsvæði og var sú landnotkun ekki þrengd í deiliskipulagi frá árinu 2001.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttarins um aðild í kærumálum, þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Annar kærenda er eigandi jarðarinnar Arnarholts, en fjarlægð húsa þar frá hinu fyrirhugaða alifuglabúi er um einn km. Í svipaðri fjarlægð frá húsum í Arnarholti er rekið svínabú að Brautarholti 8. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum er lyktarmengun frá greindu svínabúi talin töluvert meiri en af fyrirhuguðu alifuglabúi og að ekki verði greinanlegur munur á dreifingu lyktar vegna samlegðar fyrirhugaðrar starfsemi búanna. Í skýrslu sem unnin var vegna starfsleyfisumsóknar fyrir fyrirhugaðan rekstur kemur fram að lyktarónæði frá svínabúinu sé 87.605 OU/s, en frá fyrirhugðu alifuglabúi 11.850 OU/s. Samkvæmt viðmiðum um huglægt mat á lykt, sem finna má í starfleyfi svínabúsins að Brautarholti 10, verður hún vart greinanleg við Arnarholt. Ekki er gert ráð fyrir því í útreikningum þessum að í alifuglabúinu verði búnaður til þess að takmarka lyktarmengun. Hins vegar er í starfsleyfi fyrirhugaðs reksturs gerð krafa um að takmarka skuli loftmengun frá starfseminni eins og kostur er. Má því ætla að lyktarmengun frá alifuglabúinu verði minni en ráð er fyrir gert í nefndri skýrslu.

Með hliðsjón af því sem að framan er rakið, og þeirri staðreynd að Arnarholt er staðsett við landbúnaðarsvæði þar sem búast má við lykt sem slíkum rekstri fylgir, verður ekki talið að hin kærða ákvörðun snerti einstaklega lögvarða hagsmuni kæranda í Arnarholti með þeim hætti að honum verði játuð kæruaðild í máli þessu. Verður kæru hans af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hin kærða deiliskipulagsbreyting var grenndarkynnt fyrir kæranda í Brautarholti 1. Hann kom að athugasemdum sínum við hina kynntu tillögu og var þeim athugasemdum svarað af hálfu borgaryfirvalda. Málið fékk lögboðna yfirferð Skipulagsstofnunar og öðlaðist deiliskipulagsbreytinging gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda.

Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. reglugerðar nr. 520/2015 um eldishús alifugla, loðdýra og svína skal við nýbyggingu, meiri háttar breytingar, stækkanir á eldishúsum eða breytta notkun í eldishús, sem valdið geta óþægindum umfram það sem fyrir er, gæta þess að fjarlægð milli eldishúss alifuglaeldis og annarra matvælafyrirtækja verði að lágmarki 300 m. Á svæðinu sem um ræðir er þegar staðsett þauleldi svína og fyrir hina kærðu breytingu hafði áður verið starfrækt svínaeldi í Brautarholti 5. Í ljósi þess verður að telja hina kærðu breytingu óverulega, en með henni er ekki gerð breyting á nýtingarhlutfalli, útliti og formi húsa, auk þess sem landnotkun svæðisins er óbreytt. Verður því að telja að sveitarstjórn hafi verið heimilt að fara með breytinguna sem óverulega samkvæmt 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Í hinni kærðu ákvörðun var ekki tilgreind fjarlægð umdeildrar starfsemi frá næsta eldishúsi skv. 1. mgr. 6. gr. reglugerðar nr. 520/2015, en þar sem húsakostur er þegar til staðar er fjarlægð milli húsa á svæðinu óbreytt.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið liggja ekki fyrir þeir form- eða efnisannmarkar sem geta raskað gildi hinnar kærðu deiliskipulagsbreytingar. Verður því ekki fallist á ógildingarkröfu kærandans í Brautarholti 1.

Úrskurðarorð:

Kröfum kæranda í Arnarholti, Kjalarnesi, er vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hafnað er kröfu kæranda í Brautarholti 1 um ógildingu ákvörðunar borgarráðs Reykjavíkur frá 1. september 2016 um að samþykkja breytingu á skilmálum deiliskipulags Brautarholts á Kjalarnesi vegna lóðarinnar Brautarholts 5.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

49/2016 Ægisíða

Með
Árið 2017, miðvikudaginn 12. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 49/2016, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. apríl 2016 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir veitingastað í flokki II.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með ódagsettu bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, er barst nefndinni 18. maí 2016, kærir Borðið ehf., Ægisíðu 123, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. apríl 2016 að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir veitingastað í flokki II að Ægisíðu 123. Verður að skilja málatilbúnað kæranda svo að þess sé krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 19. ágúst 2016.

Málavextir: Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 12. janúar 2016 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að breyta rekstri veitingahúss á lóð nr. 123 við Ægisíðu úr flokki I í flokk II samkvæmt lögum nr. 85/2007, um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald, en með rekstrarleyfi í flokki II felst m.a. leyfi til sölu vínveitinga. Umrætt svæði hefur ekki verið deiliskipulagt. Málinu var vísað til skipulagsfulltrúa, sem samþykkti á embættisafgreiðslufundi sínum 29. s.m. að grenndarkynna erindið. Að lokinni grenndarkynningu var umsóknin ásamt umsögn skipulagsfulltrúa tekin fyrir á embættisafgreiðslufundi hans hinn 8. apríl 2016. Í nefndri umsögn var lagst gegn því að umsótt leyfi yrði veitt. Málinu var vísað til umhverfis- og skipulagsráðs, sem samþykkti umsögn skipulagsfulltrúa á fundi sínum 14. s.m. og vísaði málinu til fullnaðarafgreiðslu byggingarfulltrúa. Byggingarfulltrúi synjaði umsókninni 19. apríl 2016 með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa.

Málsrök kæranda: Kærandi tekur fram að hin kærða synjun byggingarfulltrúa hafi valdið algjörum forsendubresti fyrir kaupum á húsnæði veitingastaðarins að Ægissíðu 123 og rekstri staðarins, enda hafi skipulagsyfirvöld áður veitt jákvæða umsögn fyrir rekstri veitingastaðar í flokki II í húsnæðinu.

Alvarleg athugasemd sé gerð við umsögn skipulagsfulltrúa þar sem segi m.a: „Fyrirvari var gefinn við veitingastað í flokki II að aflokinni grenndarkynningu til að gefa íbúum í nágrenni tækifæri til að tjá skoðun sína á starfseminni.“ Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 29. október 2014 hafi verið veitt jákvæð umsögn vegna fyrirspurnar um veitingaverslun í flokki II, að uppfylltum skilyrðum, enda yrði sótt um byggingarleyfi sem yrði grenndarkynnt. Ljóst sé að þessi tvö skilyrði hafi verið uppfyllt, þ.e. sótt hafi verið um byggingarleyfi og grenndarkynning hafi farið fram.

Skipulagsyfirvöld virðist þar að auki byggja á því að Ægisíða sé ekki skilgreind sem aðalgata í aðalskipulagi og að lóð nr. 123 á Ægisíðu sé ekki skilgreind sem nærþjónustukjarni. Ægisíðan sé stofnæð fyrir fjölda fólks vestur í bæ og á Seltjarnarnesi. Þar sé mikil umferð auk þess sem tveir strætisvagnar fari um götuna. Hvað varði þá staðreynd að verslunarrýmið sé ekki skilgreint sem nærþjónustukjarni sé vakin athygli á því að þarna hafi verið starfsræktur verslunarrekstur sleitulaust frá árinu 1947 og alltaf hafi verið talsvert líf í kringum húsið af þeim sökum.

Kærandi telji einnig að stjórnsýsluleg meðferð málsins hafi ekki verið fullnægjandi. Kærandi hafi aldrei fengið að sjá grenndarkynninguna sjálfa og honum hafi aldrei verið boðið upp á að svara þeim athugasemdum sem borist hafi. Þá hafi kærandi boðist til að binda notkun hússins skilyrðum en ekki verið gefinn kostur á því. Reykjavíkurborg hafi þó iðulega farið þá leið til að greiða fyrir því að sátt næðist um sölu vínveitinga í húsnæði nálægt íbúðabyggð. Þá sé kæranda mismunað gagnvart eigendum annarra staða í næstu hverfum sem fengið hafi takmarkað vínveitingaleyfi.

Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er tekið fram að óheppilegt sé að skipulagsfulltrúi hafi í umsögn sinni vegna fyrirspurnarinnar árið 2014 tekið jákvætt í að grenndarkynna byggingarleyfisumsókn í stað þess að taka neikvætt í fyrirspurnina. Aðalskipulag Reykjavíkur leyfi ekki veitingastaði í flokki II í íbúðabyggð nema við skilgreindar aðalgötur og nærþjónustukjarna. Hin neikvæða umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 8. apríl 2016, hafi tekið mið af því. Enda þótt í umsögninni sé vísað til þeirra athugasemda sem borist hafi sé þar ekki að finna nein efnisleg svör við þeim athugasemdum. Hvað varði þær málsástæður að forsendur séu brostnar fyrir kaupum kæranda á umræddu húsnæði sé á það bent að kærandi hafi fengið samþykkt byggingarleyfi hinn 10. nóvember 2015 fyrir veitingahúsi í flokki I og hafi hafið framkvæmdir samkvæmt því. Hann hafi ekki getað verið í vissu um að fá leyfi fyrir veitingastað í flokki II vegna umsagnar skipulagsfulltrúa frá árinu 2014, enda hafi þar verið tekið fram að sækja yrði um byggingarleyfi sem yrði grenndarkynnt. Það að borgaryfirvöld samþykki að grenndarkynna byggingarleyfisumsóknir feli ekki í sér að umsækjendur geti vænst þess að þær verði undir öllum kringumstæðum samþykktar. Þar sem aðalskipulag Reykjavíkur heimili ekki veitingastað í flokki II á umræddum stað hafi verið óheimilt að samþykkja byggingarleyfisumsóknina.

Niðurstaða: Fyrir liggur að á árinu 2014 beindi kærandi fyrirspurn til borgaryfirvalda um afstöðu þeirra til veitingareksturs í flokki II í húsinu að Ægissíðu 123. Var tekið jákvætt í fyrirspurnina en þó tekið fram að húsið væri staðsett í íbúðabyggð og að veitingastarfsemi þar takmarkaðist því við flokk I með opnunartíma til kl. 23:00 og án áfengisveitinga. Hvað varðaði veitingarekstur í flokki II var sá fyrirvari gerður að slíka umsókn þyrfti að grenndarkynna.

Í umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 8. apríl 2016, sem gerð var að lokinni grenndarkynningu umsóknar kæranda um rekstur veitingastaðar í flokki II, er vísað í svar við fyrrgreindri fyrirspurn kæranda frá árinu 2014. Er og tekið fram að húsið að Ægisíðu 123 sé á svæði sem samkvæmt aðalskipulagi sé með skilgreinda landnotkun sem íbúðabyggð og takmarkist því veitingastaður þar við flokk I samkvæmt lögum nr. 85/2007 um veitingastaði, gististaði og skemmtanahald. Fjölbreyttari atvinnustarfsemi innan íbúðabyggðar sé aðeins heimiluð ef húsnæðið sé staðsett við aðalgötu eða innan skilgreinds nærþjónustukjarna. Ægisíða sé ekki skilgreind sem aðalgata í Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010-2030 og tilheyri ekki nærþjónustukjarna sem tilgreindir séu á myndum 15 og 16 á bls. 183 í aðalskipulaginu. Með vísan til þessa var umsókn kæranda hafnað.

Eins og áður greinir var sá fyrirvari gerður í svari við fyrirspurn kæranda um mögulegan veitingarekstur í flokki II að slíkt leyfi þyrfti að grenndarkynna. Við slíka kynningu geta komið fram athugasemdir sem áhrif geta haft á niðurstöðu máls. Gat kærandi því ekki gengið að því sem vísu að lyktir mála yrðu á þann veg að veitt yrði veitingaleyfi í flokki II á umræddum stað. Við veitingu byggingarleyfis er byggingarfulltrúi bundinn af gildandi skipulagi skv. 11. gr. og 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, en eins og fram kemur í áðurgreindri umsögn skipulagsfulltrúa standa skilmálar gildandi aðalskipulags því í vegi að veitt verði leyfi fyrir veitingastað í flokki II í húsi kæranda.

Með vísan til þess sem að framan er rakið verður kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. apríl 2016 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir veitingastað í flokki II.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

34/2015 Austurkór

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 34/2015, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 24. mars 2015 um breytingu á deiliskipulagi vegna Austurkórs 89.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. maí 2015, er barst nefndinni 13. s.m., kærir lóðarhafi Austurkórs 87, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 24. mars 2015 að breyta deiliskipulagi fyrir Austurkór 89, sem tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 16. apríl s.á. Kærandi krefst þess að ákvörðunin verði felld úr gildi, en til vara að Kópavogsbæ verði gert að endurgreiða honum 50% af lóðargjöldum, eða 6.000.000 króna.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Kópavogsbæ 11. júní 2015.

Málavextir: Skipulagsnefnd Kópavogs samþykkti á fundi sínum 15. desember 2014, með vísan til 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, að grenndarkynna tillögu að breytingu á deiliskipulagi vegna Austurkórs 89, en lóðin er hluti af deiliskipulagssvæðinu Rjúpnahæð – vesturhluti. Fól tillagan í sér að í stað einbýlishúss á nefndri lóð yrði heimilað að reisa parhús. Var tillagan grenndarkynnt frá 12. janúar til og með 16. febrúar s.á og bárust athugasemdir frá kæranda.

Á fundi skipulagsnefndar 16. mars 2015 var tillagan lögð fram að nýju og samþykkt ásamt umsögn skipulags- og byggingardeildar Kópavogs, dags. sama dag. Var málinu vísað til afgreiðslu bæjarráðs. Á fundi bæjarráðs 19. s.m. var erindinu vísað til bæjarstjórnar, sem samþykkti tillöguna, ásamt áðurnefndri umsögn, á fundi sínum 24. s.m. Auglýsing þar um var birt í B-deild Stjórnartíðinda 16. apríl 2015.

Málsrök kæranda: Af hálfu kæranda er á því byggt að gildandi deiliskipulag sé sú forsenda sem lóðarkaupendur styðjist við þegar þeir fjárfesti í byggingarlóðum og því eigi ekki að vera hægt að breyta því nema með samþykki þeirra sem séu í næsta nágrenni. Að öðrum kosti hljóti verulegar skaðabætur að koma til.

Kærandi hafi gert alvarlegar athugasemdir við fyrirhugaðar breytingar og krafist að þær yrðu  dregnar til baka. Meðal annars hefði hann bent á hversu verulega breytingarnar skertu lífsgæði og friðhelgi íbúa húss kæranda að Austurkór 87. Skipulagsnefnd Kópavogsbæjar hefði tekið undir þau sjónarmið og viðurkennt að þarna væri um að ræða varanlega skerðingu á þeim forsendum sem fjárfesting kæranda hefði byggst á. Fram komi í niðurstöðu skipulagsnefndar að innra skipulag parhúss að Austurkór 81-83 sé svipað og væntanlegs húss við Austurkór 89, en ekki sé um sambærileg tilvik að ræða. Fyrrnefnda húsið standi á hornlóð og sé málinu óviðkomandi.

Það sé mjög mikilvægt að hið lýðræðislega eftirlit, sem úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hafi, komi í veg fyrir að komið sé aftan að einstaklingum með álíka ákvörðunum og þeirri sem kærð sé.

Málsrök Kópavogsbæjar: Bæjaryfirvöld benda á að meginreglan sé sú að skipulag sé bindandi, bæði fyrir stjórnvöld og almenning, um framtíðarnot tiltekins svæðis og sé því almennt ætlaður langur gildistími. Hönnun og bygging mannvirkja sé m.a. gerð á forsendum sem fram komi í skipulagi og almenningur verði að geta treyst því að festa sé í framkvæmd þess. Á hinn bóginn sé skipulag stjórntæki stjórnvalda um þróun byggðar og landnotkun. Þannig sé mælt fyrir um það í skipulagslögum nr. 123/2010 að sveitarfélög, landeigendur og framkvæmdaaðilar geti lagt fram tillögu eða beiðni um breytingar á deiliskipulagi. Þar af leiðandi standi vilji löggjafans ekki til þess að deiliskipulag skuli standa óhaggað um aldur og ævi, enda sé það eðli borga og bæja að geta tekið breytingum og vera í stöðugri þróun. Því verði eigendur fasteigna að gera ráð fyrir því að skipulag í hverfum geti tekið óverulegum breytingum að því er varði einstakar fasteignir, uppbyggingu hverfa og þéttingu byggðar.

Hlutverk skipulagsyfirvalda sé að tryggja hagsmuni heildarinnar og að ekki sé svo langt gengið á eignir borgaranna að um skerðingu eða rýrnun á þeim verði að ræða vegna framkvæmda á annarri fasteign. Kópavogsbær fallist ekki á að samþykki næstu nágranna þurfi svo heimilt sé að gera breytingar á deiliskipulagi, enda sé ekki gert ráð fyrir slíku samþykki í skipulagslögum. Áður en ákvörðun sé tekin um breytingar sé hinsvegar gefinn kostur á að koma að athugasemdum við grenndarkynningu. Skipulagsyfirvöld séu þó ekki bundin af athugasemdum hagsmunaaðila heldur þurfi að meta þær út frá atvikum máls hverju sinni.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs að samþykkja breytingu á deiliskipulagi vegna lóðarinnar Austurkórs 89, að undangenginni grenndarkynningu, sbr. 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, en lóðin er hluti af deiliskipulagssvæðinu Rjúpnahæð – vesturhluti.

Stjórnvaldsákvarðanir sveitarfélaga samkvæmt skipulagslögum og reglugerðum settum með stoð í þeim sæta kæru til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, sbr. 52. gr. laganna, svo sem henni var breytt með 20. gr. laga nr. 131/2011. Einskorðast valdheimildir úrskurðarnefndarinnar við endurskoðun á lögmæti þeirra ákvarðana er undir hana eru bornar. Af þessum sökum tekur nefndin aðeins til úrlausnar kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar en það fellur utan valdheimilda hennar að fjalla um varakröfu kæranda.

Hin kærða breyting á deiliskipulaginu fólst í því að á nefndri lóð yrði heimilt að reisa 290 m² parhús á einni hæð í stað 290 m² einbýlishúss á einni hæð. Í greinargerð með deiliskipulagsbreytingunni segir: „Byggingarreitur breytist og stækkar til suðurs um 1,2 metra og til norðurs um 0,8 metra. Hámarksmænishæð er óbreytt en þak fer út úr byggingarreit, hæst um 0,5 metra á hluta þaks […] Gólfkóti aðalhæðar er óbreyttur. Aðkoma og bílastæði breytast og er gert ráð fyrir tveimur stæðum fyrir hvora íbúð. Grunnflötur og heildarflatarmál húsanna er óbreyttur. Að öðru leyti haldast skilmálar óbreyttir.“

Í Aðalskipulagi Kópavogs 2012-2024 segir um Rjúpnahæð – vestur að svæðið, sem afmarkað sé af Arnarnesvegi til norðurs og sveitarfélagsmörkum Garðabæjar, sé að mestu byggt en gert sé ráð fyrir því að byggðin aukist frá núverandi stöðu, að mestu í sérbýlis- og fjölbýlishúsabyggð við Austurkór. Fer hin kærða deiliskipulagsbreyting ekki í bága við greinda stefnu og markmið aðalskipulagsins, sbr. 3. mgr. 37. gr. skipulagslaga, og er áskilnaði 7. mgr. 12. gr. laganna um innbyrðis samræmi gildandi skipulagsáætlana jafnframt fullnægt.

Upphaflegt deiliskipulag fyrir svæðið Rjúpnahæð – vestur er frá árinu 2007. Samkvæmt greinargerð þess var gert ráð fyrir að stærstur hluti fyrirhugaðrar byggðar yrði einnar til tveggja hæða sérbýli. Meðal annars var gert ráð fyrir því að fasteignir með húsnúmer 81 til 133 við Austurkór stæðu við þrjár botngötur með tveimur parhúsum og sex einbýlishúsum í hverri þeirra. Árið 2010 var hins vegar gerð breyting á deiliskipulaginu og var íbúðum fjölgað þannig að gert var ráð fyrir 161 íbúð innan svæðisins í stað 121 íbúðar áður. Var ein meginforsenda breytinganna sú að meirihluta lóða hafði verið skilað inn og var markmið endurskoðunar skipulagsins að taka mið af þeim félags- og fjárhagslegu aðstæðum sem einkenndu byggingarmarkaðinn eftir „hrunið“ árið 2008. Í áðurnefndum þremur botngötum voru miklar breytingar gerðar. Var skipulagi í götu kæranda breytt þannig að í stað þriggja einbýlishúsa kom raðhús með fimm íbúðum en tvö parhús voru fyrir í þeirri götu.

Með vísan til þessa verður því ekki lengur talið að byggðarmynstur svæðisins einkennist fyrst og fremst af einbýlishúsum. Miðað við samsetningu þessa hluta byggðarinnar telst breyting á einu einbýlishúsi í parhús sömu stærðar óveruleg breyting í skilningi 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga, sem heimilar að grenndarkynna óverulegar breytingar á samþykktu deiliskipulagi. Samkvæmt því var heimilt að breyta deiliskipulaginu með grenndarkynningu í stað auglýsingar. Átti kærandi þess kost að koma á framfæri athugasemdum sínum vegna breytingarinnar og að lokinni grenndarkynningu var tekin afstaða til athugasemda hans og þeim svarað í umsögn skipulags- og byggingardeildar, dags. 16. mars 2015. Skipulagsnefnd fjallaði um tillöguna á fundi sínum s.d., samþykkti hana með vísan til greindrar umsagnar og vísaði henni til bæjarstjórnar, sem samþykkti hana á fundi 24. s.m. Samþykkt tillaga var send Skipulagsstofnun til lögboðinnar afgreiðslu og auglýsing um gildistöku hennar birt í B-deild Stjórnartíðinda 16. apríl s.á. Var málsmeðferð tillögunnar því í samræmi við skipulagslög.

Sveitarstjórnir fara með skipulagsvald í sínu umdæmi og annast gerð deiliskipulags og breytingar á því, sbr. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga. Við töku skipulagsákvarðana ber m.a. að taka mið af því markmiði c-liðar 1. mgr. 1. gr. laganna að tryggt sé að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagsmunir heildarinnar séu hafðir að leiðarljósi. Þótt einbýlishúsi sé breytt í parhús sömu stærðar með umræddri deiliskipulagsbreytingu verður ekki talið að sú breyting geti, svo nokkru nemi, raskað grenndarhagsmunum kæranda, svo sem vegna aukinnar umferðar eða annars ónæðis, þegar litið er til þess að grunnflötur og heildarflatarmál hússins er óbreytt frá eldra skipulagi.

Að öllu framangreindu virtu þykir hin kærða deiliskipulagsákvörðun ekki haldin þeim form- eða efnisannmörkum sem leitt geti til ógildingar hennar. Verður kröfu kærenda þar um því hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 24. mars 2015 um breytingu á deiliskipulagi vegna Austurkórs 89, Kópavogi.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson
 

des 22
Love0

120/2014 Þrymsalir

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 120/2014, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. október 2014 um að hafna beiðni um breytingu á deiliskipulaginu Hnoðraholt – Smalaholt er varðar Þrymsali 1.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 23. nóvember 2014, er barst nefndinni 27. s.m., kæra A, Þrymsölum 1, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. október 2014 að hafna beiðni um breytingu á deiliskipulagi er varðar Þrymsali 1. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Kópavogsbæ 16. apríl 2015 og 6. september 2016.

Málavextir: Með erindi, dags. 30. janúar 2014, óskuðu kærendur eftir breytingu á skráningu húss nr. 1 við Þrymsali í Kópavogi úr einbýlishúsi í tvíbýlishús. Því var hafnað af hálfu skipulagsnefndar bæjarins 18. febrúar s.á., þar sem breytingin væri ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag. Bæjarstjórn Kópavogs hafnaði erindinu 25. s.m. Kærendur óskuðu eftir því að erindi þeirra yrði tekið fyrir á ný og staðfesti skipulagsnefnd bókun sína frá því í febrúar á fundi sínum 20. maí s.á. Bæjarráð samþykkti afgreiðslu skipulagsnefndar á fundi sínum 22. s.m. og 27. s.m. hafnaði bæjarstjórn erindi kærenda.

Sumarið 2014 sóttu kærendur á ný um að erindi þeirra yrði tekið fyrir. Á fundi skipulagsnefndar 28. júlí s.á. var samþykkt að grenndarkynna framlagða tillögu um breytingu á deiliskipulagi og var það gert með bréfi, dags. 28. ágúst s.á. Athugasemdir bárust á kynningartíma og voru þær allar neikvæðar. Meðal annars kom fram að svæðið hefði verið skipulagt fyrir einbýli, úthlutun lóða hefði byggst á þeim forsendum og að samþykki á erindi kærenda myndi fela í sér óæskilegt fordæmi. Breytingin hefði í för með sér aukna umferð og ekki væru næg bílastæði fyrir hendi. Enn fremur hefði breytingin í för með sér verðfellingu fasteigna á svæðinu.

Á fundi skipulagsnefndar Kópavogs 20. október s.á. var beiðni um breytingu á deiliskipulagi synjað á grundvelli innsendra athugasemda og bæjarstjórn hafnaði erindinu á fundi sínum 28. s.m.

Málsrök kærenda: Af hálfu kærenda er tekið fram að húsið að Þrymsölum 1 hafi verið teiknað og hannað með tveimur íbúðum og notkun hafi verið samkvæmt því. Teikningar og úttektir hafi verið samþykktar athugasemdalaust. Breyting á notkun hússins yrði því engin. Einnig telji kærendur að umferð um götuna muni ekki aukast, enda verði engin breyting á notkun hússins frá því sem verið hafi frá upphafi. Í mesta lagi gæti umferð aukist meðfram húsum nr. 2 og 3, en athugasemdir hafi borist frá nágrönnum sem séu á öðrum stað í götunni. Kærendur fallist ekki á röksemdir um að breyting á skipulagi Þrymsala 1 sé til þess fallin að verðfella hús við götuna, enda séu þær órökstuddar. Að lokum bendi kærendur á að á árinu 2013 hafi verið samþykkt að skipta húsinu við Þorrasali 27 í tvö fastanúmer og því sé komið fordæmi fyrir breytingunni.

Málsrök Kópavogsbæjar: Bæjaryfirvöld vísa til þess að samkvæmt deiliskipulagi fyrir Hnoðraholt-Smalaholt skuli í húsi á lóðinni Þrymsölum 1 vera ein íbúð. Svo heimilt sé að breyta húsinu í tvær íbúðir þurfi að koma til breyting á deiliskipulagi og um málsmeðferð breytinganna fari samkvæmt skipulagslögum nr. 123/2010. Það sé í höndum skipulagsyfirvalda að taka ákvörðun um breytingu á deiliskipulagi. Slík ákvörðun verði einungis tekin á fundi að undangenginni málsmeðferð skv. 43., sbr. 44. gr., skipulagslaga. Deiliskipulagi verði hvorki breytt með samþykki byggingarfulltrúa á teikningum og úttektum né með því að lóðarhafi byggi húsið með ákveðnum hætti, þ.e. sem tvær íbúðir.

Við meðferð málsins hjá Kópavogsbæ hafi verið farið með erindi kærenda sem beiðni um óverulega breytingu á deiliskipulagi, sbr. 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Beiðninni hafi verið hafnað á grundvelli neikvæðra athugasemda nágranna sem hafi borist við grenndarkynningu.

Varðandi þá athugasemd kærenda að heimilað hefði verið að breyta einbýlishúsi við Þorrasali 27 í tvær íbúðir þá hafi sú breyting verið grenndarkynnt í samræmi við ákvörðun skipulagsnefndar frá 18. desember 2012. Kynningu hafi lokið 1. febrúar 2013 og hefðu engar athugasemdir borist. Breytingin hefði því verið heimiluð. Málin séu ólík varðandi þann fjölda athugasemda sem borist hefði við grenndarkynningu vegna Þrymsala 1.

Niðurstaða: Með hinni kærðu ákvörðun var synjað umsókn kærenda um að breyta einbýlishúsinu að Þrymsölum 1, sem er á tveimur hæðum, í tvíbýlishús, þannig að hvor hæð teljist sérstök fasteign. Var ákvörðunin tekin að undangenginni grenndarkynningu á tillögu að nefndri skipulagsbreytingu.

Sveitarstjórnir fara með skipulagsvald í sínu umdæmi og annast gerð deiliskipulags og breytingar á því, sbr. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Við töku skipulagsákvarðana ber m.a. að taka mið af því markmiði c-liðar 1. mgr. 1. gr. laganna að tryggt sé að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagsmunir heildarinnar séu hafðir að leiðarljósi.

Eins og uppdráttur umrædds deiliskipulags fyrir Hnoðraholt – Smalaholt ber með sér hefur byggðin fastmótað yfirbragð, með tveimur afmörkuðum einbýlishúsahverfum og fimm litlum fjölbýlishúsum á milli þeirra. Fasteign kærenda er í botni Þrymsala. Eingöngu eru einbýlishús við götuna og bárust mótmæli nágranna við umbeðinni breytingu þegar hún var grenndarkynnt. Með tilliti til þessa, og þar sem byggðarmynstur hverfisins er svo einsleitt og fastmótað sem raun ber vitni, verða málefnaleg rök talin búa að baki þeirri ákvörðun skipulagsyfirvalda að hafna því að breyta húsi kærenda úr einbýli í tvíbýli. Það haggar ekki þeirri niðurstöðu þótt áður hafi verið fallist á breytingu úr einbýli í tvíbýli fyrir eitt hús í annarri götu á skipulagssvæðinu, en engin andmæli bárust við kynningu tillögu að þeirri breytingu. Verður yfirvöldum ekki talið skylt að fylgja því fordæmi.

Að öllu framangreindu virtu þykir hin kærða deiliskipulagsákvörðun ekki haldin þeim form- eða efnisannmörkum sem leitt geti til ógildingar hennar. Verður kröfu kærenda þar um því hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er þeirri kröfu kærenda að fella úr gildi ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 28. október 2014 um að hafna beiðni um breytingu á deiliskipulaginu Hnoðraholt – Smalaholt er varðar Þrymsali 1.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

118/2016 Linnetsstígur

Með
Árið 2016, þriðjudaginn 25. október, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 118/2016, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar frá 24. ágúst 2016 um að samþykkja framkvæmdaleyfi fyrir aðkomustíg að Linnetsstíg 9b.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 7. september 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra eigendur, Linnetsstíg 9a, Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar frá 24. ágúst 2016 að samþykkja umsókn Hafnarfjarðarbæjar framkvæmdaleyfi fyrir aðkomustíg að Linnetsstíg 9b. Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að réttaráhrifum hennar verði frestað til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og er því ekki tilefni til að taka afstöðu til kröfu kærenda um stöðvun réttaráhrifa ákvörðunarinnar.

Gögn málsins bárust frá Hafnarfjarðarbæ 15. september 2016.

Málavextir: Kærendur festu kaup á fasteigninni Linnetsstíg 9a með kaupsamningi, dags. 20. apríl 2015. Samkvæmt þinglýstum lóðarleigusamningi frá árinu 1916 er lóðin sem húsið stendur á erfðafestulóð og er stærð hennar 156 m2. Er lóðin 13 m löng til norðausturs meðfram Linnetsstíg og að norðaustan er lóðin 12 m til norðvesturs. Myndar lóðin því ferhyrning sem er 12×13 m. Hið kærða framkvæmdaleyfi er vegna fyrirhugaðs aðkomustígs frá Linnetsstíg að lóðinni Linnetsstíg 9b, meðfram lóð kærenda.

Í september 2015 hófu starfsmenn Hafnarfjarðarbæjar að mæla lóð kærenda og var þeim þá tjáð að fyrirhugað væri að leggja aðkomustíg meðfram lóðinni. Kærendur mótmæltu þessum áformum sveitarfélagsins. Á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa hinn 11. nóvember s.á. var lagt fram bréf kærenda og bókað að umræddur aðkomustígur væri á bæjarlandi og að samkvæmt staðfestu deiliskipulagi væri gert ráð fyrir nýju húsi sem hindraði aðkomuleið að Linnetsstíg 9b sem kærendur hafi gert tillögu um. Á fundi skipulags- og byggingarráðs 1. desember s.á. var erindi kærenda tekið fyrir og tók ráðið þar undir svör skipulagsfulltrúa, auk þess að árétta að aðkoma að Linnetsstíg 9b væri samkvæmt gildandi deiliskipulagi. Hinn 24. ágúst 2016 samþykkti skipulags- og byggingarfulltrúi framkvæmdaleyfi fyrir aðkomustíg að Linnetsstíg 9b, meðfram lóð kærenda.

Málsrök kærenda: Kærendur byggja kröfu sína um ógildingu hins kærða leyfis á því að málsmeðferð þess hafi ekki verið í samræmi við 13. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Þrátt fyrir áður gefin svör um að framkvæmdin ætti stoð í deiliskipulagi hafi svo ekki reynst vera og hafi bæjaryfirvöld áttað sig á því við útgáfu leyfisins. Hafi sveitarfélaginu því borið að láta fara fram grenndarkynningu áður en framkvæmdaleyfið hafi verið samþykkt, sbr. 5. mgr. 13. gr. skipulagslaga og 1. mgr. 44. gr. sömu laga. Fyrir liggi að grenndarkynning hafi ekki farið fram og hafi kærendur því ekki átt kost á að gæta hagsmuna sinna áður en leyfið væri veitt. Samkvæmt umsókn um hið kærða framkvæmdaleyfi virðist lóð kærenda samkvæmt þinglýstum erfðafestusamningi vera afmörkuð með rauðum línum. Af því sé ljóst að umræddur aðkomustígur, sem sé 1,5 m á breidd, sé að hluta innan lóðarmarka kærenda samkvæmt fyrrgreindum samningi.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar: Af hálfu sveitarfélagsins er vísað til þess að á fundi skipulags- og byggingarráðs 1. desember 2015 hafi verið tekið fyrir erindi kærenda, þar sem fyrirhuguðum framkvæmdum á aðkomustíg við lóðarmörk þeirra hafi verið mótmælt. Niðurstaða fundarins hafi verið sú að aðkoma að Linnetsstíg 9b væri samkvæmt gildandi deiliskipulagi og tekið hafi verið undir svör skipulagsfulltrúa við athugasemdum kærenda.

Við gerð gildandi deiliskipulags hafi verið kynnt aðkomuræma samkvæmt mæliblaði, merkt „mæliblað í vinnslu“, og hafi engar athugasemdir borist frá þáverandi eigendum Linnetsstígs 9a. Með vísan til þeirra gagna sem send hafi verið til úrskurðarnefndarinnar, og þess sem að framan sé getið, sé það skýrt að framkvæmdaleyfi til endurbóta og lagfæringa á aðkomustíg frá Linnetsstíg að Linnetsstíg 9b taki mið af því að umrædd lóðarspilda, sem sé í eigu Hafnarfjarðarbæjar, sé 0,98 m breið við bílastæði að Linnetsstíg, en 1,42 m breið þegar komi að lóðarmörkum Linnetsstígs 9b. Á þessum forsendum hafi stígurinn verið afmarkaður og framkvæmdaleyfið veitt.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar frá 24. ágúst 2016 um að samþykkja framkvæmdaleyfi fyrir aðkomustíg að Linnetsstíg 9b, meðfram lóð kærenda, Linnetsstíg 9a.

Hinn 22. ágúst 2016 sótti framkvæmda- og rekstrardeild Hafnarfjarðar um framkvæmdaleyfi til að gera aðkomustíg að Linnetsstíg 9b. Meðfylgjandi umsókninni var hluti mæliblaðs sem sýndi 0,98-1,42 m breiða ræmu af bæjarlandi þar sem fyrirhugaður aðkomustígur á að vera. Umsóknin var samþykkt af skipulags- og byggingarfulltrúa hinn 24. s.m. Í gögnum sveitarfélagsins er vísað til nýs deiliskipulags fyrir svæði sem heitir Miðbær, hraun vestur, sem samþykkt var í bæjarstjórn 2. september 2015, og að í samræmi við það deiliskipulag liggi fyrir mæliblöð, m.a. af umræddu svæði. Samkvæmt því mæliblaði er landræma í eigu sveitarfélagsins meðfram norðaustur mörkum lóðar kærenda að lóð nr. 9b. Hins vegar verður hvorki séð í gögnum málsins né í vefútgáfu Stjórnartíðinda að deiliskipulagið hafi verið birt með formlegum hætti eftir samþykkt bæjarstjórnar. Í 2. mgr. 42. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 kemur fram að sé auglýsing um samþykkt deiliskipulags ekki birt í B-deild Stjórnartíðinda innan árs frá því að athugasemdafresti tillögu til deiliskipulagsins lauk teljist það ógilt. Athugasemdafresti umræddrar deiliskipulagstillögu lauk 17. ágúst 2015. Verður því að telja umrætt deiliskipulag ógilt og þar af leiðandi hafi ekki verið hægt að byggja útgáfu framkvæmdaleyfis á því.

Það deiliskipulag sem í gildi er fyrir umrætt svæði er deiliskipulagið Hafnarfjörður Miðbær, frá árinu 1983. Í því deiliskipulagi er ekki gert ráð fyrir aðkomu meðfram lóðinni Linnetsstígs 9a. Hefði því þurft að láta fara fram grenndarkynningu á framkvæmdaleyfinu fyrir útgáfu þess, í samræmi við 5. mgr. 13. gr. skipulagslaga, sbr. 1. mgr. 44. gr. sömu laga. Það var þó ekki gert.

Með hliðsjón af framangreindu verður að telja hina kærðu ákvörðun slíkum annmörkum háða að varði ógildingu hennar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar um að samþykkja framkvæmdaleyfi fyrir aðkomustíg að lóðinni Linnetsstíg 9b, meðfram lóðarmörkum kærenda.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

101/2014 Markavegur

Með
Árið 2016, mánudaginn 18. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 101/2014, kæra á ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, fyrir lóðirnar nr. 2, 3 og 4 við Markaveg í Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 19. september 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra lóðarhafar Markavegar 1, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, vegna lóðanna nr. 2, 3 og 4 að Markavegi. Er krafist ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar en að auki var farið fram á að fyrirhugaðar framkvæmdir á nefndum lóðum yrðu stöðvaðar. Með úrskurði úrskurðarnefndarinnar, uppkveðnum 12. nóvember 2014, var kröfu um stöðvun framkvæmda hafnað.

Gögn málsins og greinargerð bárust frá Kópavogsbæ 9. og 22. október 2014.

Málavextir: Kærendur eru lóðarhafar Markavegar nr. 1, en á umræddu svæði er í gildi deiliskipulag Kjóavalla, hesthúsabyggð. Á fundi skipulagsnefndar 15. apríl 2014 var lagt fram erindi lóðarhafa Markavegar nr. 2-3 og nr. 4 þar sem þess var óskað, samkvæmt bókun, að lóðin að Markavegi nr. 4 yrði stækkuð um 5 m og lóð Markavegar nr. 2-3 minnkuð sem því næmi. Þá yrði hæðarkóti lóðar nr. 4 hækkaður um 20 cm og breiddin aukin um 0,25 m. Samþykkt var að grenndarkynna framlagða tillögu fyrir lóðarhöfum Markavegar 1 og Heimsenda 4, 6 og 8. Tillagan var kynnt með bréfum, dags. 15. maí s.á., og veittur frestur til að koma að athugasemdum til 19. júní 2014.

Afgreiðsla skipulagsnefndar var ekki staðfest af bæjarstjórn fyrr en 27. maí 2014 og var þá ákveðið að grenndarkynna tillöguna að nýju. Á uppdrætti sem fylgdi tilkynningu um grenndarkynningu, dags. 28. s.m., sagði eftirfarandi: „Í breytingunni felst að lóðin að Markavegi nr. 2-3 minnkar um 5 metra og heitir Markavegur nr. 2 eftir breytingu. Aðkomukóti byggingarreits hækkar úr 101,1 í 101,7 miðað við gildandi hæðarblað og byggingarreitur stækkar til suðurs um 0,25 metra. Við stækkun byggingarreits hækkar mænishæð um 0,13 m og hækkar því byggingarreitur alls um 0,73 metra. Lóðin að Markavegi nr. 4 stækkar um 5 metra til vesturs og heitir Markavegur nr. 3-4 eftir breytingu. Við breytingu minnkar lóð nr. 2 um 5 metra. Aðkomukóti og mænishæð byggingarreits á nýju lóðinni að Markavegi nr. 3-4 hækkar um 0,2 metra. Byggingareitur hesthúss á Markavegi nr. 3-4 stækkar um 5 metra til vesturs.“ Að öðru leyti var vísað í samþykkt deiliskipulag fyrir Kjóavelli, hesthúsabyggð. Veittur var frestur til 1. júlí 2014 til að koma að athugasemdum við tillöguna, sem kærendur og gerðu.

Hinn 28. júlí 2014 var málið tekið fyrir að nýju á fundi skipulagsnefndar. Lögð var fram breytt tillaga, dags. 25. s.m., ásamt greinargerð. Í bókun nefndarinnar um erindið sagði m.a.: „Í tillögunni er fallið frá kynntum breytingum að Markavegi 2 (aðliggjandi lóð við Markaveg 1) að öðru leyti en því að lóðin er stækkuð til austurs þ.e. frá Markavegi 1 og verður liðlega 1000 m² að flatarmáli í stað 675 m². Fyrirhugað hús að Markavegi 3 sem samkvæmt gildandi deiliskipulagi er áfast Markavegi 2 færist austar og verður áfast fyrirhuguðu húsi að Markavegi 4. Fallið er frá kynntri tillögu að hækkun hæðarkóta Markavegar 2 svo [og] breikkun hússins.“

Samþykkti skipulagsnefnd framlagða tillögu, að fenginni umsögn frá lögfræðideild Kópavogs, þar sem komið væri til móts við athugasemdir er borist höfðu á kynningartíma um hæðarkóta og byggingarreit Markavegar 2. Málinu var jafnframt vísað til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar. Á fundi bæjarráðs 14. ágúst 2014 var greind afgreiðsla skipulagsnefndar staðfest og tillagan samþykkt. Öðlaðist deiliskipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 21. s.m.

Málsrök kærenda: Kærendur benda á að samkvæmt 4. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skuli gæta að því að í greinargerð deiliskipulags séu settir skipulagsskilmálar sem séu í samræmi við stefnu þess. Stækkun lóðarinnar að Markavegi 2 sé sýnd á uppdrætti deiliskipulagsins en ekki sé í greinargerð þess vikið að stækkun hennar í 1000 m² til austurs, líkt og gert hafi verið í samþykkt skipulagsnefndar 28. júlí 2014. Í greinargerð skipulagsins sé einnig getið breytinga á hæðarkótum og breidd að Markavegi 4 en svo sé ekki í fyrrgreindri samþykkt skipulagsnefndar. Einnig séu lóðir nr. 3 og 4 orðnar að einni í deiliskipulaginu en ekki sé minnst á slíkt í samþykktum skipulagsnefndar eða bæjarráðs. Ekki sé í greinargerð gætt samræmis við þær skipulagsbreytingar sem samþykktar hafi verið af bæjarráði. Hafi skipulagsfulltrúi, sem skrifi undir greinargerðina, ekki heimildir til að breyta samþykktu deiliskipulagi án samþykkis bæjarstjórnar endi beri hún ábyrgð á og annist gerð deiliskipulags skv. 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga.

Falli umrædd breyting á lóðinni að Markavegi 2 undir 2. mgr. 43. gr. laganna, enda stækki lóðin um tæp 50% að flatarmáli. Hafi borið að grenndarkynna þá breytingu og hafi kærendur ekki fengið að setja fram sjónarmið sín vegna þessarar nýju breytingar á deiliskipulagi. Auk þess hafi þeim ekki verið tilkynnt um hana fyrr en búið hafi verið að samþykkja hana. Kærendur hafi sett fram fjölda athugasemda við tillögu að því breytta deiliskipulagi sem kynnt hafi verið í maí 2014 og hafi ekki verið tekið nægt tillit til þeirra.

Fyrirhugaðar breytingar muni valda kærendum töluverðu óhagræði svo sem vegna vatns- og snjósöfnunar. Hætta sé á að verðmæti fasteignarinnar lækki og nýtingarmöguleikar hennar takmarkist. Bendi deiliskipulagið til þess að hæðarkóti lóðarinnar Markavegur nr. 3-4 muni hækka á tvo vegu. Ekki sé mælt fyrir um hækkun á mænishæð húsanna heldur virðist aðeins vera átt við gólfkóta enda hefði átt að taka annað fram með skýrum hætti. Ef gólfkóti yrði lækkaður þyrftu kærendur að breyta teikningum sínum þannig að mænishæð hússins lækki um 20 cm til samræmis. Þá muni hækkun hesthúsanna að Markavegi 3 og 4 breyta útiliti, yfirbragði og samræmi hesthúsabyggðarinnar við Markaveg og brjóti það gegn 5. mgr. 37. gr. skipulagslaga. Muni breikkun á húsi að Markavegi 3-4 úr 12 m í 12,5 m hafa sömu áhrif, en jafnframt geti hún haft fordæmisgildi í hverfinu, þar sem enn séu óbyggðar nokkrar lóðir. Óhagræði kærenda sé mun meira en þörf lóðarhafa að Markavegi 2, 3 og 4 af breytingunni en hvergi sé að finna rökstuðning fyrir þörf á hinni kærðu ákvörðun. Fari nefnd ákvörðun gegn eignarréttindum kærenda, sbr. 72. gr. stjórnarskrár og framkvæmd hennar gegn lögmætisreglu þar sem skilyrði ákvörðunar séu ekki uppfyllt.

Málsrök Kópavogsbæjar: Kópavogsbær bendir á að heildarstærð lóðanna að Markavegi nr. 2, 3 og 4 sé hin sama nú og fyrir breytingu á deiliskipulagi, þ.e. 2.196 m². Lóð nr. 2 hafi verið 675 m², lóð nr. 3 hafi verið 513 m² og lóð nr. 4 hafi verið 1008 m². Eftir breytingu verði lóð nr. 2 1008 m², lóð nr. 3 verði 675 m² og lóð nr. 4 verði 513 m². Svo þessi breyting næði fram að ganga hafi þurft að breyta lóðamörkum.

Skýrt komi fram í greinargerð með grenndarkynntri tillögu að í breytingunni felist að lóð nr. 2-3 minnki um 5 m og heiti Markavegur nr. 2 eftir breytingu og að lóð nr. 4 stækki um 5 m og heiti Markavegur nr. 3-4 eftir breytingu. Breytinguna megi einnig sjá myndrænt. Í greinargerð með tillögunni sé fjallað um lóð nr. 2-3 sem eina heild og fram komi að lóðin minnki um samtals 5 m. Tekið sé fram í fundargerð skipulagsnefndar að lóð nr. 2 stækki til austurs. Hafa verði í huga að lóð nr. 3 minnki sem því nemi. Ekki sé um misræmi að ræða á milli upplýsinga í fundargerð skipulagsnefndar og í greinargerð með breytingum á deiliskipulagi heldur mis-munandi nálgun. Verði ekki séð að hin samþykkta breyting sé í ósamræmi við samþykkt bæjarráðs.

Breyting á umræddum lóðum hafi verið grenndarkynnt með bréfum, dags. 28. maí 2014. Þar komi skýrt fram í hverju breytingin felist. Hafi kærendur haft tækifæri til að tjá sig um breytingar á lóðunum. Í hækkun hæðarkóta felist að bæði gólfkóti og mænishæð hækki og hefði einungis verið um að ræða hækkun gólfkóta þá hefði slíkt komið fram í greinargerð. Um sé að ræða hækkun sem nemi 20 cm og breikkun sem nemi 25 cm. Hafi skipulagsyfirvöld metið það svo að framangreind stækkun væri það smávægileg að hún hefði í för með sér óveruleg grenndaráhrif.

Athugasemdir lóðarhafa Markavegar 2-3 og 4: Lóðarhafa var tilkynnt um framkomna kæru en hefur ekki látið málið til sín taka.

Athugasemdir kærenda við málsrökum Kópavogsbæjar: Kærendur taka fram að grenndarkynning skv. bréfi, dags. 28. maí 2014, fjalli ekki um þá breytingu á deiliskipulagi sem samþykkt hafi verið af bæjarráði 14. ágúst 2014. Hafi sú breyting verið ný breyting á deiliskipulagi og því hafi borið að viðhafa nýja grenndarkynningu. Vísað sé til markmiðsákvæða skipulagslaga en ljóst sé að það færi gegn markmiðum og ákvæðum þeirra laga ef bæjaryfirvöld, í kjölfar mótmæla við kynningu á deiliskipulagi, gætu sett fram breytta tillögu að deiliskipulagi og komist hjá því að leita samráðs við borgarana með grenndarkynningu á hinni nýju tillögu.

Ekki sé fallist á að um mismunandi nálgun sé að ræða í fundargerð skipulagsnefndar og greinargerð með breytingu á deiliskipulagi, enda um augljóst misræmi að ræða. Verði bæjaryfirvöld að bera ábyrgð á skýrleika gagna og geti ekki látið almenning bera hallan af misræmi. Fyrir liggi lögregluskýrsla er sýni afdráttarlaust hve mikil vatns- og snjósöfnun sé á svæðinu og þá einkum við Markaveg 1. Þannig sé augljóst að umræddar breytingar á nærliggjandi lóðum geti leitt til þess að ástandið versni til muna, kærendum til tjóns. Þá er áréttað að breytingar geti haft fordæmisgildi og brjóti gegn jafnræðisreglu. Loks sé bent á skylda til að sýna fram á nauðsyn breytinganna leiði af 5.9.2. gr. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013.

—–

Færð hafa verið fram frekari sjónarmið í máli þessu sem ekki verða rakin nánar en tekið hefur verið tillit til við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti deiliskipulagsbreytingar vegna lóðanna nr. 2 og nr. 3-4 við Markaveg. Fól breytingin í sér að lóðin Markavegur nr. 2-3 yrði nr. 2 og hún jafnframt minnkuð um 5 m og að lóð nr. 4 við Markaveg stækkaði sem því næmi og yrði nr. 3-4. Þá yrði hæðarkóti þeirrar lóðar 20 cm hærri og breidd byggingarreits aukin um 25 cm.

Sveitarstjórn ber ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags skv. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Hið sama á við um breytingar á deiliskipulagi, sbr. 43. gr. laganna. Í deiliskipulagi eru skv. 1. mgr. 37. gr. sömu laga teknar ákvarðanir um lóðir, lóðanotkun, byggingarreiti og byggðamynstur. Hafa kærendur ekki einstaklingsbundna hagsmuni tengda ásýnd og heildaryfirbragði skipulagssvæðisins, svo sem þeir hafa haldið fram, enda verður að telja slíkt til almannahagsmuna sem skipulagsyfirvöld gæta.

Tillaga að breytingu á deiliskipulagi umræddra lóða var grenndarkynnt með vísan til 43. gr. skipulagslaga sem heimilar að grenndarkynna óverulegar breytingar á samþykktu deiliskipulagi. Bárust athugasemdir frá kærendum á kynningartíma og var tillögunni breytt í kjölfar þess. Var tillagan þannig breytt lögð fyrir á fundi skipulagsnefndar 28. júlí 2014. Samþykki nefndin hina framlögðu tillögu að fenginni umsögn lögfræðideildar og staðfesti bæjarráð greinda afgreiðslu 14. ágúst s.á. Með vísan til þess sem að framan er rakið um breytinguna verður hún að teljast óveruleg í skilningi ákvæðisins og verður ekki séð, eins og atvikum er hér háttað, að hún sé til þess fallin að hafa fordæmisgildi eða með hvaða hætti hún geti falið í sér brot gegn jafnræði lóðarhafa á svæðinu.

Í greinargerð kynntra tillögu, dags. 28. maí 2014, kemur fram að lóðin að Markavegi nr. 2-3 minnki um 5 m og heiti Markavegur 2 eftir breytingu. Jafnframt er sýnt á skipulagsuppdrætti að lóðin nr. 2 sé 1008 m² samkvæmt tillögu að breyttu deiliskipulagi. Er tillaga sú er lögð var fram á fundi skipulagsnefndar 28. júní s.á. samhljóða kynntri tillögu að þessu leyti og stærð lóðarinnar sýnd á skipulagsuppdrætti. Liggur ekki annað fyrir en að greind tillaga hafi jafnframt legið fyrir við samþykkt bæjarráðs. Verður að telja að téðar tillögur beri með sér að lóðin að Markavegi nr. 2 muni verða 1008 m² eftir breytingu deiliskipulags. Jafnframt að lóðir nr. 3 og 4 við Markaveg yrðu sameinaðar og gert væri ráð fyrir því að gerðar yrðu breytingar á hæðarkótum og breidd byggingarreits lóðarinnar Markavegi 4. Að framangreindu virtu er ljóst að allt frá kynningu tillögunnar var gert ráð fyrir að eftir stækkun lóðarinnar að Markavegi 2 yrði hún 1008 m² og var því ekki þörf á að kynna stækkunina að nýju. Þá er ljóst að ekki var gerð breyting á efni deiliskipulagsins frá kynntri og samþykktri tillögu að því undanskyldu að fallið var frá breytingum á hæðarkóta og byggingarreit lóðarinnar Markavegar nr. 2, svo sem lýst er í samþykkt skipulagsnefndar 28. júlí 2014 og rakið er í málavaxtalýsingu.

Í 4. mgr. 37. gr. skipulagslaga kemur m.a. fram að á skipulagsuppdrætti deiliskipulags skuli setja fram þá stefnu sem kynnt sé í skipulagsgreinargerð fyrir skipulagssvæðið að svo miklu leyti sem það geti átt við. Í greinargerð deiliskipulagsbreytingarinnar er tilgreint að á lóðinni Markavegi 4 verði hæðarkóti hækkaður og hver breidd verði, án þess að tilgreina nánar breidd hvers. Eigi að síður er það mat úrskurðarnefndarinnar að efni deiliskipulagsins hafi legið fyrir með nægilega skýrum hætti og áskilnaði tilvitnaðs ákvæðis um framsetningu verið fullnægt, enda ljóst af skipulagsuppdrættinum að um breidd byggingarreits væri að ræða.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað, enda verður ekki séð að þeir annmarkar séu fyrir hendi er leitt geti til ógildingar hennar.

Rétt er að benda á að sé sýnt fram á að gildistaka skipulags valdi tjóni geta kærendur eftir atvikum leitað réttar síns og krafist skaðabóta í samræmi við 51. gr. skipulagslaga, en úrlausn um það álitaefni er ekki á valdsviði úrskurðarnefndarinnar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, fyrir lóðirnar nr. 2, 3 og 4 við Markaveg í Kópavogi.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                       Þorsteinn Þorsteinsson
 

des 22
Love0

74/2014 Laxalind

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 7. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 74/2014, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar Laxalind 15.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 16. júlí 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra R og H, Laxalind 17, Kópavogi, ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar nr. 15 við Laxalind. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi. Jafnframt er þess krafist að úrskurðað verði að skylt sé að sækja um byggingarleyfi vegna framkvæmda á téðri lóð.

Gögn málsins bárust frá Kópavogsbæ 26. ágúst 2014 og í febrúar 2016.

Málavextir: Lóðin að Laxalind 15 er á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar. Hefur í nokkur ár staðið styr um mannvirki á mörkum nefndrar lóðar og lóðar kærenda og fóru kærendur þess á leit við sveitarfélagið að það tæki afstöðu til lögmætis þeirra. Í kjölfar þess var málið til skoðunar hjá byggingarfulltrúa, sem fór fram á það við lóðarhafa Laxalindar 15 að framkvæmdir við hin umdeildu mannvirki, þ.e. skjólveggi og þrjú hús „í tengslum við þá“, yrðu stöðvaðar, en jafnframt var bent á að unnt væri að óska eftir breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar. Urðu lyktir málsins þær að með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 21. janúar 2014, var lóðarhöfum Laxalindar 15 gert að fjarlægja fyrrgreind mannvirki fyrir 1. apríl s.á., en að öðrum kosti yrðu lagðar á dagsektir þar til svo hefði verið gert. Þá var vakin athygli á því að embættinu hefði ekki borist beiðni um breytt deiliskipulag greindrar lóðar.

Hinn 18. mars 2014 var á fundi skipulagsnefndar Kópavogs tekið fyrir erindi um breytingu á deiliskipulagi fyrrnefndrar lóðar og var samþykkt að grenndarkynna framlagða tillögu fyrir lóðarhöfum Laxalindar 6, 8, 13, 17, 19 og Mánalindar 12. Fól tillagan í sér að á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17 yrði 26 m² opinn skáli, sem og skjólgirðing og væri mesta hæð hennar séð frá Laxalind 17, um 1,7 m. Enn fremur var gert ráð fyrir 15,8 m² hjólaskýli á norðaustur horni lóðarinnar, á lóðamörkum við götu og við Laxalind 17. Mesta hæð við götu væri 1,6 m og hæsti punktur skýlisins 1,98 m. Bárust athugasemdir á kynningartíma tillögunnar, m.a. frá kærendum. Erindið var lagt fram að nýju á fundi skipulagsnefndar 20. maí 2014 og því vísað til umsagnar bæjarlögmanns. Nefndin tók erindið fyrir á ný 5. júní s.á. og var það samþykkt með vísan til umsagnar bæjarlögmanns. Bæjarstjórn tók málið fyrir 10. júní 2014 og samþykkti framlagða tillögu. Öðlaðist breytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 20. s.m.

Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að bæjaryfirvöld hafi ekki brugðist við ítrekuðum ábendingum þeirra, um að framkvæmdir á lóðinni að Laxalind 15 væru hugsanlega ekki í samræmi við byggingarreglur og grenndarrétt, fyrr en þær hafi verið á lokastigi. Hafi samþykkt tillaga verið útfærð og lögð fram að framkvæmdum loknum til að fá samþykki eftir á og að því er virðist í því skyni að ekki þyrfti að sækja um byggingarleyfi. Skekki þetta réttarstöðu kærenda, en lög og reglugerðir geri ráð fyrir að hafa skuli samráð við og leita samþykkis nágranna fyrir framkvæmdum áður en þær hefjist. Virðist málsmeðferð hafa tekið mið af því að framkvæmdaraðilinn hafi lagt í mikinn kostnað við breytingu lóðarinnar og hafi þau sjónarmið vegið þyngra en skipulagsreglur og réttur nágranna.

Umsókn um breytt deiliskipulag hafi borist Kópavogsbæ í mars 2014 þegar byggingarreglugerð nr. 112/2012 hafi tekið gildi og eigi því ákvæði þeirrar reglugerðar við. Hefði einnig þurft að afla samþykkis nágranna fyrir framkvæmdunum samkvæmt eldri byggingarreglugerð. Samkvæmt upplýsingum frá sveitarfélaginu hefjist afskipti þess af málinu í maí 2012.

Ekki liggi fyrir samþykki kærenda fyrir framkvæmdunum svo sem skylt sé samkvæmt byggingarreglugerð nr. 112/2012. Frá upphafi hafi samþykki kærenda byggst á því að framkvæmdir væru innan ramma reglugerða og skipulags svæðisins og að fyrir lægi samþykki sveitarfélagsins. Hafi kærendur aldrei samþykkt endanlega útfærslu framkvæmdanna eða staðsetningu mannvirkja á lóðinni. Þá geti framkvæmdin ekki verið undanþegin byggingarleyfi skv. gr. 2.3.5. í byggingarreglugerð, m.a. vegna stærðar umræddra smáhýsa. Um verulegar breytingar sé að ræða og hafi ekki verið unnt að fara með málið eins og um óverulega breytingu væri að ræða. Sé vikið frá formi og útliti viðkomandi svæðis og séu breytingarnar fordæmisgefandi. Þá skerðist útsýni úr eldhúsi, svo og þegar ekið sé út af bílstæði, sem skapi hættu fyrir gangandi vegfarendur. Rýri umræddar breytingar verðmæti eignar kærenda.

Svo virðist sem einungis hluti þeirra gagna sem þrætu þessari tengist hafi verið lagður fyrir skipulagsnefnd áður en nefndin afgreiddi málið. Það hafi því ekki verið lagt fyrir af hlutleysi. Einnig sé erfitt að sjá af gögnum frá nefndinni hverju það varði að framkvæmdum hafi verið að fullu lokið áður en óskað hafi verið eftir breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar. Ljósmyndir er sýni aðstæður hafi ekki verið lagðar fyrir nefndina.

Málsrök Kópavogsbæjar: Kópavogsbær tekur fram að á þeim tíma sem eigendur Laxalindar 15 hófust handa við að reisa girðingu á lóð sinni hafi ekki verið gerð krafa í þágildandi byggingarreglugerð um skriflegt leyfi fyrir girðingu á lóðamörkum. Munnlegt samþykki lóðarhafa Laxalindar 17 fyrir framkvæmdunum hafi legið fyrir. Framkvæmdir við grillskýli og hjólageymslu hafi verið langt á veg komnar þegar bæjaryfirvöld hafi látið stöðva þær. Eftir heildarmat á aðstæðum og með hliðsjón af meðalhófsreglu stjórnsýslulaga hafi lóðarhöfum verið boðið að skila inn umsókn um breytingu á deiliskipulagi fyrir umrædda lóð, ella myndi sveitarfélagið krefjast þess að nefnd mannvirki yrðu fjarlægð. Sú umsókn hafi fengið lögmæta málsmeðferð hjá Kópavogsbæ. Sé það mat sveitarfélagsins að þrátt fyrir að téðar framkvæmdir hafi farið fram án tilskilinna leyfa þá sé með lögmætri deiliskipulagsbreytingu búið að lagfæra ástandið afturvirkt og óþarfi að gefa út byggingarleyfi fyrir framkvæmdunum, þar sem þeim hafi verið lokið.

Athugasemdir lóðarhafa: Lóðarhafar telja að þeim hafi ekki borið að sækja um breytingu á deiliskipulagi lóðar sinnar, en til að leysa málið endanlega og í sátt við bæjaryfirvöld hafi það verið gert. Hafi skipulagsyfirvöld lagt sig í líma við að leysa málið með friðsamlegum hætti. Hafi oftar en einu sinni verið fundað með aðilum með það markmið að leiðarljósi. Þrátt fyrir greinargerðir, bréfaskriftir og fundahöld hafi aldrei komið fram kröfur af hálfu kærenda sem byggi á því að brotið hafi verið gegn hagsmunum þeirra. Sé fullyrðing kærenda um verðrýrnun eignar þeirra órökstudd og sé henni mótmælt sem rangri og ósannaðri. Öðrum málsástæðum sé mótmælt sem ósönnuðum, röngum og afar vanreifuðum. Núverandi fyrirkomulag sé með þeim hætti að sómi sé að, útsýni nágranna skerðist ekki og um vandaðar og áferðarfallegar framkvæmdir sé að ræða.

Hafi samþykkis kærenda verið aflað fyrir framkvæmdunum sem slíkum og fullyrðingum um að svo sé ekki sé mótmælt sem röngum. Ein aðalforsenda þess hvernig staðið hafi verið að framkvæmdum hafi verið sú að samþykki lægi fyrir. Hafi lóðarhafar verið í góðri trú um að skilyrði þágildandi byggingarreglugerðar væru uppfyllt. Haft hafi verið fullt samráð við kærendur um framkvæmdirnar og að ósk þeirra hafi breytingar verið gerðar á undirbúningsstigi framkvæmdanna og á meðan á þeim stóð. Til dæmis hafi grindverk verið lækkað eftir að það hafi verið reist þótt samþykki fyrir hæð þess hefði áður legið fyrir af hálfu kærenda. Mjög hafi verið vandað til grenndarkynningar. Engin efnisleg mótmæli hafi komið frá kærendum við nefndar framkvæmdir. Næstu nágrannar hafi lýst yfir samþykki sínu vegna þeirra. Hvorki hagsmunir Kópavogsbæjar né almannahagsmunir séu með einhverjum hætti skertir eða settir í hættu. Liggi fyrir að skipulagsyfirvöld telji öll skilyrði þegar uppfyllt til útgáfu byggingarleyfis.

Við afgreiðslu á kæru þessari beri að líta sérstaklega til meðalhófsreglu stjórnsýslunnar. Enn fremur beri að gæta að því að jafnrétti borgaranna sé virt, en ljóst sé að mýmargar framkvæmdir af þeim sama toga og hér um ræði sé að finna víðsvegar í Kópavogi, án þess að við þeim hafi verið amast.

Niðurstaða: Með samþykkt bæjarstjórnar Kópavogs á breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar Laxalind 15 var heimilað að reisa þar, við mörk lóðarinnar Laxalind 17, hjólaskýli, opinn skála og skjólgirðingu. Framkvæmdum mun hafa verið lokið áður en hin kærða deiliskipulagsbreyting var samþykkt og liggur fyrir að samþykki sveitarfélagsins fyrir þeim lá ekki fyrir þegar þær hófust. Er ágreiningur milli aðila um hvort heimilt hafi verið að reisa fyrrnefnd mannvirki án þess að slíkt samþykki lægi fyrir og hvort fyrir hendi hafi verið samþykki kærenda fyrir greindum framkvæmdum. Úrskurðarnefndin hefur það hlutverk að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og í ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála, eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á þessu sviði, sbr. 1. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Samkvæmt því tekur úrskurðarnefndin til úrlausnar lögmæti ákvarðana stjórnvalda, sem kæranlegar eru til nefndarinnar, en það er utan valdsviðs hennar að taka stjórnvaldsákvarðanir á viðkomandi lagasviðum. Verður því ekki fjallað um kröfu kærenda um að úrskurðað verði að skylt sé að sækja um byggingarleyfi fyrir hinum umdeildu mannvirkjum, heldur sætir einungis sú ákvörðun er lýtur að áðurnefndri deiliskipulagsbreytingu lögmætisathugun úrskurðarnefndarinnar.

Í Aðalskipulagi Kópavogs 2012-2024, sem tók gildi 26. febrúar 2014, er tiltekið að komi fram óskir um breytingar í núverandi byggð skuli liggja fyrir greinargerð með skýringarmyndum, þar sem ítarlega sé greint frá mögulegum áhrifum breytingarinnar á þá byggð sem fyrir sé. Einkum skuli horft til þess hvernig breytingin falli að aðliggjandi byggð og yfirbragði hverfisins hvað varði stærð og hlutföll, umferð, bílastæðaþörf, útsýni og skuggamyndun. Samkvæmt aðalskipulaginu skal jafnframt líta til ákveðinna skilyrða þegar óskað er eftir breytingum skv. 43. og 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.

Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag Lindahverfis norðan Fífuhvammsvegar, sem samþykkt mun hafa verið í sveitarstjórn árið 1995. Eru lóðir við Laxalind nr. 1-19 (odda-tölur) og Mánalind nr. 1-19 (oddatölur) á reit 11 a,b, en á því svæði er gert ráð fyrir parhúsum á tveimur hæðum. Í almennum ákvæðum fyrir greindar lóðir er m.a. tekið fram að hafa skuli samráð við nágranna um frágang á sameiginlegum lóðamörkum. Einnig sé notkun veggja, hærri en 0,5 m yfir jarðvegsyfirborði á lóðamörkum, háð samþykki byggingarnefndar. Í sérákvæðum fyrir fyrrnefndar lóðir er tekið fram að gert sé ráð fyrir tveggja hæða parhúsum með innbyggðri bílageymslu á lóðunum. Jafnframt skal vera lokuð sorpgeymsla í eða við hvert hús og skal stærð hennar miðuð við að geymslan geti rúmað a.m.k. tvö sorpílát. Sé sorpgeymsla ráðgerð sjálfstæð skal staðsetning hennar ekki vera nær aðliggjandi lóð en sem nemur 2,0 m og ekki nær lóðamörkum við götu en 1,0 m. Í skipulagsskilmálum er ekki að finna ákvæði um hjólageymslur, en skv. gr. 7.2.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 skal á lóðum bygginga koma fyrir bílastæðum, bílgeymslu, sorpgeymslu, hjólageymslu, gróðri og öðru því sem hæfir notkun viðkomandi byggingar og er í samræmi við ákvæði gildandi skipulags.

Skipulagsyfirvöld kusu að fara með hina kærðu deiliskipulagsbreytingu eftir undanþáguákvæði 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga, er kveður á um að sveitarstjórn skuli láta fara fram grenndarkynningu telji hún að gera þurfi breytingar á samþykktu deiliskipulagi sem séu það óverulegar að ekki sé talin ástæða til meðferðar skv. 1. mgr. ákvæðisins. Við mat á því hvort breyting á deiliskipulagi teljist óveruleg skal taka mið af því að hve miklu leyti tillagan víkur frá notkun, nýtingarhlutfalli, útliti og formi viðkomandi svæðis. Í athugasemdum með frumvarpi því er varð að skipulagslögum er sem dæmi um slíkar óverulegar deiliskipulagsbreytingar nefnt glerjun útisvala, skyggni yfir útidyr, dúkkuhús sem sett eru í garð o.s.frv. Er sambærilegt ákvæði að finna í gr. 5.8.2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, en jafnframt er þar tilgreint að metið skuli hvort um fordæmisgefandi breytingu sé að ræða eða breytingu sem varði almannahagsmuni.

Eins og rakið hefur verið var í hinni umþrættu deiliskipulagsákvörðun gert ráð fyrir skjólgirðingu, opnum skála og hjólaskýli á lóðinni Laxalind 15. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum er umdeild skjólgirðing á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17 og er mesta hæð hennar, séð frá Laxalind 17, um 1,7 m. Hjólaskýli á lóðamörkum við götu og við Laxalind 17 er 15,8 m². Hæð þess við götu er 1,6 m, þak skýlisins hækkar frá götu og er hæsti punktur þess 1,98 m. Jafnframt er opinn skáli á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17, sem er 26 m² að flatarmáli. Hæsti punktur skálans er 2,5 m og hæð við lóðamörk er 2,0 m. Hæðarmunur mun vera á greindum lóðum og er lóðin Laxalind 17 að jafnaði um 0,8 m hærri en lóðin Laxalind 15.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu er vikið frá skilmálum skipulagsins að því er varðar umfang mannvirkja og fjarlægð þeirra frá lóðamörkum, sem getur haft í för með sér nokkur grenndaráhrif. Heimilaðar breytingar, svo sem áður er lýst, eru til þess fallnar að breyta útliti og formi viðkomandi svæðis. Er það því mat úrskurðarnefndarinnar að ekki hafi verið skilyrði til að fara með málið eftir 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Er í því sambandi rétt að árétta að með ákvörðuninni var veitt fordæmi og telur úrskurðarnefndin að með tilliti til jafnræðissjónarmiða hefði fremur átt að taka afstöðu til þess hvort tilefni væri til að gera almenna breytingu á skilmálum skipulagsins í gildandi deiliskipulagi.

Með vísan til þess sem að framan greinir verður að fella hina kærðu ákvörðun úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar Laxalind 15.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson
 

des 22
Love0

40/2013 Menntaskólinn í Reykjavík

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 28. janúar, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 40/2013, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 22. mars 2013 um að samþykkja byggingarleyfi fyrir áður gerðri klæðningu á austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis 18.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 21. apríl 2013, er barst nefndinni 22. s.m., kæra eigendur, Þingholtsstræti 15, Reykjavík, Þingholtsstræti 15a, Reykjavík, og Þingholtsstræti 17, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. mars 2013 að samþykkja byggingarleyfi fyrir áður gerðri klæðningu á austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis 18. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 11. júní 2013.

Málavextir: Forsaga málsins er sú að á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík 17. apríl 2012 var tekin fyrir umsókn Fasteigna ríkisins frá 22. nóvember 2011 um leyfi til að endurbyggja úr gleri austur- og vesturhlið húss Menntaskólans í Reykjavík við Þingholtsstræti 18. Var afgreiðslu málsins frestað. Síðar var umsóknin tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 29. maí 2012 og hún samþykkt. Var þeirri ákvörðun skotið til úrskurðarnefndarinnar, sem felldi hana úr gildi með úrskurði uppkveðnum 10. september 2012. Var sú niðurstaða studd þeim rökum að á hefði skort að byggingarleyfisumsóknin hefði verið grenndarkynnt í samræmi við ákvæði í gildandi deiliskipulagi og að hönnunargögn byggingarleyfisins hefðu verið óskýr. Voru umræddar framkvæmdir þá yfirstaðnar.

Ný umsókn um endurgerð austur- og vesturhliðar Þingholtsstrætis 18, dags. 11. nóvember 2012, var tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 4. desember s.á. Var afgreiðslu málsins frestað og því vísað til skipulagsstjóra til ákvörðunar um grenndarkynningu. Skipulagsfulltrúi ákvað á fundi sínum 7. desember s.á. að grenndarkynna áður gerða framkvæmd fyrir íbúum að Þingholtsstræti 15, 15a, 16, 17, 21 og 22 og að Bókhlöðustíg 10. Erindið var grenndarkynnt frá 14. desember 2012 til og með 15. janúar 2013 og bárust athugasemdir frá kærendum með bréfi, dags. 14. janúar 2013. Málið var á dagskrá fundar umhverfis- og skipulagsráðs 27. febrúar 2013 þar sem fyrir lágu andmæli kærenda, bréf rektors Menntaskólans í Reykjavík, dags. 4. október 2012, greinargerð hönnuða, dags. 8. nóvember s.á., bréf íbúa Þingholtsstrætis 13 og 17, dags. 13. september 2012, auk umsagnar skipulagsfulltrúa og byggingarfulltrúa, dags. 20. febrúar 2013. Gerði ráðið ekki athugasemdir við erindið með vísan til fyrrgreindrar umsagnar, dags. 20. febrúar 2013, og vísaði málinu til fullnaðarafgreiðslu byggingarfulltrúa. Sú afgreiðsla ráðsins var samþykkt í borgarráði 28. s.m. Byggingarfulltrúi samþykkti hina grenndarkynntu byggingarleyfisumsókn á afgreiðslufundi hinn 19. mars 2013 og staðfesti borgarráð þá afgreiðslu 21. s.m.

Málsrök kæranda: Af hálfu kærenda eru gerðar athugasemdir við málsmeðferð hins kærða byggingarleyfis og þá sérstaklega þær röksemdir sem skipulagsstjóri byggir niðurstöðu sína á. Athugasemdir rektors Menntaskólans í Reykjavík séu meginþátturinn í niðurstöðu skipulagsstjóra, en rektor hafi lýst yfir ánægju með heimilaða klæðningu hússins að Þingholtsstræti 18 og þá sérstaklega vegna sólarálags, en ástand innandyra hafi verið erfitt vegna sólar og hitamollu í kennslustofum.

Þannig hátti til að veggur sá sem snúi að fasteignum kærenda snúi í austsuðaustur, eða í 110° miðað við norður. Á vorjafndægri, um klukkan átta að morgni, sé sólin að færast yfir sjónbaug í 95°, en vegna þrengsla í Þingholtsstræti þurfi sólin að ná u.þ.b. 15° hæð til að ná að skína á efri hluta suðurhliðar Þingholtsstrætis 18. Sólin fari hæst í 26° í suðurátt en eftir það skíni hún ekki á suðurvegg hússins. Líta verði til þess að allt frá haustjafndægri og að vorjafndægri sé sólin enn skemur á lofti og fari þá meðalfjöldi sólskinstunda á þessu tímabili ekki yfir fjórar stundir á dag. Niðurstaðan sé sú að sólin valdi ekki þeim vandamálum innandyra sem tengist hitamollu og loftleysi, öllu heldur sé um að kenna lélegri loftræsingu hússins. Rekja megi þessa lélegu loftræsingu til þess að húsið sé ekki hannað sem kennsluhúsnæði. Endurgerð umrædds veggjar hafi því lítið með það að gera að bæta skilyrði innan veggja skólans, eins og segi í umsögn skipulagsstjóra. Umhugsunarvert sé að skipulagsstjóri hafi ekki rannsakað þau rök að hitamolla og loftleysi innandyra sé sólinni um að kenna.

Speglunin gagnvart fasteignum kærenda verði mun meiri en áður og valdi þeim miklum óþægindum. Ekki sé hægt að vera sammála mati hönnuða þess efnis að speglunin sé lítil og hafi verið til staðar og ekki sé unnt að taka undir mat skipulagsstjóra um að speglunin veki athygli fyrir fegurð. Þá sé ákvörðun byggingarfulltrúa um veitingu byggingarleyfisins án rökstuðnings og sé því erfitt að gera sér grein fyrir ákvörðuninni og tjá sig um hana.
   
Málsrök Reykjavíkurborgar: Af hálfu borgaryfirvalda er farið fram á að kröfum kærenda í máli þessu verði hafnað.

Í umsögn skipulagsfulltrúa og byggingarfulltrúa frá 20. febrúar 2013 komi fram að endurgerð umrædds veggjar, sem þarfnaðist viðhalds, miði að því að bæta skilyrði í skólahúsnæðinu að Þingholtsstræti 18, sérstaklega með tilliti til sólarálags. Vakin sé athygli á því í þessu sambandi að umrædd glerklæðning sé úr viðurkenndu og löglegu byggingarefni og sé notuð víða, auk þess sem speglunin veki athygli fyrir fegurð. Engin rök standi til þess að kærendur eigi heimtingu á því að þessi efnisgerð sé ekki notuð. Geri gildandi skipulagskilmálar fyrir umrætt svæði engan sérstakan áskilnað um klæðningu á nefndu húsi. Einhver speglun fylgi glerklæðningu en eigendur fasteigna í þéttbýli geti ávallt vænst þess að breytingar verði gerðar í nánasta umhverfi sem geti haft í för með sér einhverja skerðingu á hagsmunum, s.s. útsýni, skuggavarp o.s.frv. Fullyrðingu kærenda, um að framkvæmdinni fylgi veruleg óþægindi í þeirra garð, sé mótmælt sem órökstuddri, en búsetu í þéttri byggð fylgi einhver innsýn um glugga nágranna beint eða óbeint.

Það sé m.a. lögbundið hlutverk skipulags- og byggingaryfirvalda að leggja mat á fagurfræði bygginga. Segi t.a.m. í gr. 6.1.1. í byggingarreglugerð að mannvirki skulu þannig hönnuð og byggð að þau henti vel til fyrirhugaðra nota. Við ákvörðun á útliti þeirra, efnisvali, litavali og gerð skuli gæði byggingarlistar höfð að leiðarljósi. Ekki hafi verið sýnt fram á að einhver önnur sjónarmið hafi ráðið för við samþykkt byggingarfulltrúa í málinu eða að framkvæmdin sé þess eðlis að hún brjóti svo verulega gegn hagsmunum kærenda að það leiði til ógildingar samþykktarinnar. Því sé einnig mótmælt að reglur um málsmeðferð hafi verið brotnar á kærendum. Þvert á móti hafi málsmeðferðin verið í samræmi við ákvæði laga og reglna. Ekki hafi verið bent á nein atriði varðandi málsmeðferðina sem valdi ógildingu samþykktar byggingarfulltrúa í málinu.
 
Athugasemdir leyfishafa: Skírskotað er til þess að í september 2011 hafi Fasteignir ríkissjóðs tekið við umsjón með húsakosti Menntaskólans í Reykjavík. Endurnýjun á austurhlið hússins að Þingholtsstræti 18 hafi þá verið orðin aðkallandi. Gluggapóstar fúnir, móða milli glerja og raki í veggjum vegna leka. Við val á gleri hafi verið tekið mið af því sem þegar hafi verið búið að endurnýja á suðaustur horni byggingarinnar sem snúi að Þingholtsstræti. Öll hliðin hafi því sömu ásýnd í dag. Byggingarleyfisumsókn hafi verið lögð fram í tvígang vegna sömu viðhaldsframkvæmda að Þingholtsstræti 18 og sé það mat leyfishafa að embætti byggingarfulltrúa hafi staðið rétt að öllum undirbúningi og hafi verkið verið framkvæmt af fagmennsku í samræmi við tilskilin leyfi.

Niðurstaða: Með hinni kærðu ákvörðun var heimiluð þegar gerð klæðning úr gleri og áli á austur- og vesturhlið hússins að Þingholtsstræti 18. Bera kærendur, sem búa gegnt greindri hlið hússins, fyrir sig að veruleg speglun stafi af klæðningunni er valdi þeim miklum óþægindum sem og að rökstuðningi fyrir ákvörðuninni sé áfátt.

Fyrir umrætt svæði er í gildi deiliskipulag staðgreinireits 1.180.0, Menntaskólareits. Í því er ekki að finna sérstök ákvæði um klæðningar ytra byrðis bygginga, en í skilmálum þess er hins vegar tekið fram að nánari skilmálar, markmið og forsendur skipulagsins komi fram í heftinu „Miðborgarsvæði Reykjavíkur. Greinargerð og deiliskipulagsskilmálar fyrir staðgreinireit 1.180.0.“ Þar kemur m.a. fram í grein 4.2, þar sem fjallað er um minni háttar breytingar, að þær skuli ávallt miðast við aðstæður og geti þarfnast grenndarkynningar. Grenndarkynning hins kærða byggingarleyfis fól ekki í sér tillögu að breytingu á gildandi deiliskipulagi heldur var hún framkvæmd í samræmi við fyrrgreint ákvæði í skilmálum, með hliðsjón af grenndaráhrifum umdeildrar klæðningar.

Að lokinni grenndarkynningu var tekin afstaða til framkominna athugasemda og gerð tillaga að afgreiðslu málsins í umsögn skipulagsfulltrúa og byggingarfulltrúa frá 20. febrúar 2013, sem umhverfis- og skipulagsráð vísaði til við afgreiðslu þess. Borgarráð staðfesti þá afgreiðslu og veitti byggingarfulltrúi síðan byggingarleyfi í samræmi við afgreiðslu umhverfis- og skipulagsráðs og borgarráðs á hinni grenndarkynntu byggingarleyfisumsókn. Var málsmeðferðin í samræmi við 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og einnig 4. mgr. 9. gr. og 11. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010.

Hin kærða ákvörðun fer ekki í bága við gildandi deiliskipulag og dæmi eru um að sambærileg klæðning og hér um ræðir sé notuð á ytra byrði húsa. Verður klæðningin ekki talin svo óhefðbundin eða áhrif hennar slík að hún þurfi að eiga beina stoð í gildandi skipulagi, þótt fallist sé á að henni fylgi nokkur endurspeglun húsa handan götu, sem geti haft í för með sér nokkra innsýn í íbúðir í þeim húsum umfram það sem áður var. Hvað sem líður fagurfræðilegum sjónarmiðum lágu efnisrök að baki hinu kærða byggingarleyfi, þar sem um var að ræða nauðsynlegt viðhald hússins að Þingholtstræti 18. Þá var klæðningin og valin með tilliti til útlits tengibyggingar við Bókhlöðustíg og áður gerðrar útbyggingar á horni Þingholtsstrætis 18.

Að öllu framangreindu virtu þykir hin kærða ákvörðun ekki haldin þeim form- eða efnisannmörkum sem raskað geta gildi hennar og verður kröfu um ógildingu hennar af þeim sökum hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. mars 2013 um að samþykkja byggingarleyfi fyrir áður gerðri klæðningu á austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis 18.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson