Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

2/2009 Vogar

Með

Ár 2009, fimmtudaginn 26. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent.

Fyrir var tekið mál nr. 2/2009, kæra á ákvörðun hreppsnefndar Vatnsleysustrandarhrepps frá 11. maí 2005 um breytingu á deiliskipulagi fyrir Heiðardal, Miðdal, Lyngdal og Leirdal í Vogum, Vatnsleysustrandarhreppi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:      

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 6. janúar 2009, er barst nefndinni hinn 13. sama mánaðar, kærir Þorbjörg I. Jónsdóttir hrl., f.h. R, Fagradal 12, Vogum, þá ákvörðun hreppsnefndar Vatnsleysustrandarhrepps frá 11. maí 2005 að samþykkja deiliskipulag fyrir Heiðardal, Miðdal, Lyngdal og Leirdal.  Skilja verður kröfugerð kæranda svo að þess sé krafist að hin kærða deiliskipulagsákvörðun verði felld úr gildi.

Málsatvik og rök:  Í febrúar 2005 var auglýst tillaga að breytingu að deiliskipulagi í Vatnsleysustrandarhreppi er tók til Heiðardals, Miðdals, Lyngdals og Leirdals.  Var tillagan til kynningar frá 23. febrúar til 23. mars 2005 og barst athugasemd vegna hennar, en þó ekki frá kæranda máls þessa.  Skipulags- og byggingarnefnd samþykkti tillöguna hinn 8. apríl 2005 og hreppsnefnd 12. sama mánaðar.  Var fundargerð skipulags- og byggingarnefndar tekin fyrir að nýju í hreppsnefnd 11. maí 2005 og eftirfarandi m.a. bókað:  „Fundargerðin er samþykkt.  Varðandi 2. mál fundargerðarinnar um nýtt deiliskipulag við Heiðardal, Miðdal, Lyngdal og Leirdal, þá samþykkir hreppsnefnd skipulagið eins og fram kemur í samþykkt Skipulags- og byggingarnefndar“.  Birtist auglýsing um gildistöku skipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda hinn 20. maí 2005.

Hefur kærandi nú skotið hinni umdeildu deiliskipulagsákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Kærandi byggir á því að málmeðferð hafi ekki verið lögum samkvæmt.  Um verulega breytingu hafi verið að ræða og hafi borið að kynna tillöguna í ítarlegri grenndarkynningu.  Hafi breytingar sem gerðar hafi verið m.a. á hæðarpunktum verið með þeim hætti að erfitt hafi verið að gera sér grein fyrir áhrifum þeirra fyrr en þær hafi komið til framkvæmda og því sérlega mikilvægt að kynna tillöguna sérstaklega.  Hafi kærandi þannig enga grein gert sér fyrir áhrifum breytinganna fyrr en vinna hófst við lóðir á svæðinu.  Þá hefði verið eðlilegt að leita eftir sérstöku samþykki kæranda, sér í lagi vegna þess að breytingarnar hafi bein og veruleg áhrif á notkun fasteignar kæranda og verðgildi hennar.  Þegar kæranda hafi orðið ljóst hver áhrifin yrðu hafi hún haft samband við sveitarfélagið til að reyna að fá úrlausn sinna mála.  Enn fremur hafi kærandi óskað eftir því að samkomulagi yrði náð um bótagreiðslur vegna tjóns kæranda, en sveitarfélagið hafi ekki brugðist við þeim óskum hingað til og vísar kærandi til 33. gr. laga nr. 73/1997.  

Niðurstaða:  Hin kærða deiliskipulagsákvörðun var samþykkt í hreppsnefnd Vatnsleysustrandarhrepps hinn 11. maí 2005 og tók skipulagið gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda 20. maí 2005.

Kærufrestur til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála er einn mánuður samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og sé um að ræða ákvarðanir sem sæta opinberri birtingu miðast sá frestur við birtingu ákvörðunar.  Rann kærufrestur vegna hinnar umdeildu ákvörðunar því út 21. júní 2005, að teknu tilliti til útreiknings frests samkvæmt 8. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni 13. janúar 2009 eða rúmum þremur og hálfu ári eftir lok kærufrests og ber því að vísa máli þessu frá úrskurðarnefndinni samkvæmt 28. gr. stjórnsýslulaga.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

_____________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

_____________________________            ____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                     Aðalheiður Jóhannsdóttir 

 

 

 

112/2008 Eyrarstígur

Með

Ár 2009, fimmtudaginn 26. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 112/2008, kæra á samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4 á Reyðarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. desember 2008, er barst nefndinni hinn 12. sama mánaðar, kæra H og G, eigendur hússins að Eyrarstíg 2, Reyðarfirði, samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4.  Bæjarstjórn staðfesti þá afgreiðslu nefndarinnar hinn 20. nóvember 2008.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að úrskurðarnefndin kveði upp til bráðabirgða úrskurð um stöðvun framkvæmda.  Þar sem fyrir liggur að framkvæmdir við hina umdeildu bílgeymslu eru ekki hafnar og málið þykir nú nægjanlega upplýst til þess að taka það til endanlegs úrskurðar verður ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.

Málavextir:  Kærumál þetta á sér nokkra forsögu.  Hinn 18. maí 2006 barst embætti byggingarfulltrúa Fjarðabyggðar umsókn frá eiganda hússins nr. 4 við Eyrarstíg á Reyðarfirði, m.a. um byggingu bílgeymslu á lóðinni.  Var samkvæmt umsókninni gert ráð fyrir að bílgeymslan yrði staðsett austan við húsið, um einn metra frá mörkum lóðarinnar  nr. 2 við Eyrarstíg, en á henni er bílgeymsla sem stendur fast að þeim.  Ákvað byggingarfulltrúi að grenndarkynna beiðnina þar sem ekki væri til deiliskipulag fyrir umrætt svæði.  Á fundi umhverfismálaráðs hinn 12. júlí 2006 var umsóknin tekin fyrir ásamt athugasemdum kærenda og var afgreiðslu málsins frestað.  Umsóknin var tekin fyrir að nýju á fundi ráðsins hinn 26. júlí s.á. og var eftirfarandi fært til bókar:  „Nefndin hefur skoðað málið vandlega og veitir byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4.  Uppfylla þarf skilyrði um brunavarnir vegna fjarlægðar á milli húsa.  Nefndin telur að framkvæmdin skerði útsýni að mjög litlu leyti.  Þar sem bílgeymsla á lóð nr. 2 er byggð mjög nálægt lóðarmörkum lítur ráðið svo á að um gagnkvæman rétt til byggingar bílgeymslu sé að ræða við lóðarmörk.“ 

Framangreindri samþykkt umhverfismálaráðs skutu kærendur til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 8. mars 2007 felldi byggingarleyfið úr gildi með vísan til þágildandi ákvæða 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998. 

Í kjölfar úrskurðar úrskurðarnefndarinnar var á fundi umhverfismálaráðs hinn 25. júlí 2007 eftirfarandi fært til bókar:  „1. Samþykktir byggingarfulltrúa … Eyrarstígur 4, … sækir um leyfi til að byggja bílskúr við austurhlið hússins.  Liður 1 samþykktur.“  Var fundargerð umhverfismálaráðs samþykkt á fundi bæjarráðs hinn 31. júlí 2007.  Samþykkt þessi var einnig kærð til úrskurðarnefndarinnar, sem með úrskurði uppkveðnum hinn 2. apríl 2008 felldi hana úr gildi sökum þess að undirbúningi hennar væri áfátt. 

Á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 27. ágúst 2008 var enn á ný lögð fram umsókn um leyfi til að byggja bílskúr á lóðinni nr. 4 við Eyrarstíg og var samþykkt að grenndarkynna erindið, m.a. gagnvart kærendum.  Komu þau á framfæri athugasemdum sínum vegna þessa með bréfi, dags. 22. október 2008.  Að lokinni grenndarkynningu var á fundi nefndarinnar hinn 12. nóvember 2008 m.a. eftirfarandi fært til bókar:  „Ein athugasemd hefur borist, þar sem lagst er gegn veitingu byggingarleyfis.  Nefndin telur ekki nógu sterk rök gegn veitingu byggingarleyfis og felur byggingarfulltrúa að ganga frá byggingarleyfinu.“  Var samþykkt þessi staðfest í bæjarstjórn hinn 20. nóvember 2008. 

Hafa kærendur kært framangreinda samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að byggingarfulltrúi hafi brugðist skyldum sínum þar sem hann hafi ekki farið að lögum varðandi upplýsingaskyldu gagnvart kærendum.  Þeim hafi ekki verið gert kunnugt um að hið kærða leyfi hafi verið samþykkt nema við lestur fundargerða á netinu.   

Átelja beri byggingarfulltrúa og umhverfis- og skipulagsnefnd fyrir endurtekna útgáfu á leyfi til byggingar bílskúrs á lóðinni nr. 4 við Eyrarstíg, þ.e. fyrir sama bílskúrinn á sama stað, og sé spurning hversu oft slíkt sé hægt og hvort það standist lög. 

Því sé haldið fram að hinn umdeildi bílskúr sé bæði of stór og of hár samkvæmt ákvæðum byggingarreglugerðar.  Bílskúrinn fari fyrir glugga á húsi kærenda og valdi aukinni brunahættu.  Í byggingarreglugerð sé talað um að Brunamálastofnun gefi út leiðbeiningar varðandi framangreint en kærendum sé tjáð að þær reglur séu enn í smíðum. 

Af gefnu tilefni sé bent á að aldrei hafi verið bílastæði á milli húsanna nr. 2 og 4 við Eyrarstíg heldur fyrir framan húsin.  Þá sé því mótmælt að um gagnkvæman rétt til byggingar bílskúrs sé að ræða.   

Málsrök Fjarðabyggðar:  Af hálfu Fjarðabyggðar er bent á að hið kærða byggingarleyfi hafi verið samþykkt að undangenginni grenndarkynningu og hafi aðeins ein athugasemd borist, þ.e. frá kærendum. 

Tvívegis áður hafi umhverfis- og skipulagsnefnd heimilað byggingu bílskúrs á lóðinni nr. 4 og í þetta skiptið hafi þótt rétt að veita leyfið og láta reyna á ný ákvæði byggingarreglugerðar varðandi brunafjarlægðir.

Byggingarleyfi hafi ekki verið gefið út og sé ástæðan fyrir því sú að ekki hafi verið talið rétt að gefa út byggingarleyfi áður en kærendum hafi verið gert viðvart um hina kærðu ákvörðun, leiðbeint um kæruleiðir og kærufrest.

Smávægileg frávik frá byggingarreglugerð séu heimiluð er varði stærð hins umdeilda bílskúrs, eða 3,6 m².  Þá sé og frávik er varði hæð hans, en reynt sé að koma í veg fyrir hæðarmismun með því að hafa kóta bílskúrs lægri en íbúðarhúss.  Eins sé miðað við að samræma vegghæðir bílskúrs að Eyrarstíg 4 og bílskúrs kærenda að Eyrarstíg 2, þannig að útlit hverfisins verði heilsteypt.

Staðsetning bílskúrsins sé heimiluð aftast í lóðinni þannig að sem minnst af byggingunni skyggi á íbúðarhús kærenda, en fari þess í stað fyrir bílskúr þeirra og fyrir framan glugga geymslu og þvottahúss.  Bent sé á að tré séu nú fyrir framan þann glugga. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er vísað til þess að þau hafi lagt þann skilning í úrskurð úrskurðarnefndarinnar frá 2. apríl 2008 að tvennt hafi verið að við undirbúning og gerð ákvörðunar umhverfis- og skipulagsnefndar.  Annars vegar að beiðni þeirra hafi ekki verið grenndarkynnt og hins vegar hafi efnisleg rök skort fyrir heimild til þess að byggja stærri og hærri bílskúr en að jafnaði skuli gert.  Því mætti ætla að hönnun og staðsetning bílskúrsins sé nú með þeim hætti að skilyrðum laga og reglna sé hlýtt, að öðru leyti en hvað hæð og stærð varði.
 
Grenndarkynning hafi farið fram og hafi verið send nágrönnum sem eigi aðliggjandi lóðir og einnig þeim sem ekki eigi aðliggjandi lóðir en hafi sýn heim að Eyrarstíg 4.  Athugasemdir hafi einungis borist frá íbúum að Eyrarstíg 2.
 
Unnar hafi verið teikningar sem sýni staðsetningu og hæðarsetningu bílskúrs er fylgt hafi grenndarkynningunni.  Þær teikningar liggi til grundvallar þeim rökum að veitt verði heimild til byggingar bílskúrs á lóðinni.  Í umsókn til byggingarfulltrúa, dags. 13. ágúst 2008, hafi m.a. eftirfarandi komið fram:  „Í byggingareglugerð eru takmarkandi ákvæði um vegghæð bílskúra.  Með því að hafa gólfkvóta bílskúrs eins lágt yfir hæstu jarðvegshæð og kostur er, verður niðurstaðan eftirfarandi með vegghæð 2,80 metrar.  Mænishæð bílskúrs verður 79 cm undir mænishæð á Eyrarstíg 4, jafnframt er mænishæð bílskúrs u.þ.b. 40 cm lægri en frambrún þaks á Eyrarstíg 2.  Eins og sjá má á sniðmynd verður vegghæð ekki meiri en vegghæð aðlægs framhorns bílskúrs á Eyrarstíg 2.  Í byggingarreglugerð eru takamarkandi ákvæði um flatarmál bílskúra.  Nokkur atriði við hönnun bílskúrsins sem styðja hönnunarstærð umfram ákvæði reglugerðar um jafnaðarstærð.  Fatarmál bílskúrsins sem hannaður hefur verið á lóð að Eyrarstíg 4 er 39,6 fermetrar. Flatarmál einangrunar sem verður utanfrá er 3,16 fermetrar og er munurinn að okkar mati óverulegur.  Staðsetning bílskúrsins innan lóðar, með stafn á lóðarmörkum Brekkugötu 8 og 1 meter frá lóðarmörkum Eyrarstígs 2 á langhlið.  Brunaþolshönnun bílskúrsins er þannig háttað að heimilt er skv. reglugerðinni að byggja innan eins meters frá lóðarmörkum.“ 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi samþykktar umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir 39,5 m² bílgeymslu að Eyrarstíg 4, Reyðarfirði.  Á svæði því er um ræðir er ekki í gildi deiliskipulag.  

Í gr. 113.1 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 segir að bílageymsla fyrir einn bíl skuli að jafnaði ekki vera stærri en 36 m² brúttó.  Þá kemur fram í lokamálslið sömu greinar að byggingarnefnd geti aðeins heimilað stærri og hærri  bílgeymslur þar sem slíkt valdi ekki verulegri röskun á umhverfi og aðstæður leyfi að öðru leyti. 

Í úrskurði nefndarinnar í máli nr. 88/2007 var talið að á skorti að sýnt hefði verið fram á að fyrrgreindum skilyrðum væri fullnægt og að rökstuðningi hinnar kærðu ákvörðunar væri því áfátt.  Þrátt fyrir að bílskúr sá sem hið umdeilda leyfi lýtur að sé nokkuð lægri en bílskúr samkvæmt fyrri byggingarleyfisumsóknum sýnist mega ráða af fyrirliggjandi gögnum að hann muni hafa grenndaráhrif gagnvart kærendum.  Þykir því enn á skorta að sýnt hafi verið fram á réttmæti þess að víkja frá fyrrgreindu ákvæði byggingarreglugerðar.  Var rökstuðningi fyrir hinni kærðu ákvörðun því áfátt, sbr. 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og hún af þeim sökum felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4 á Reyðarfirði. 

 

 

____________________________________
                                                        Ásgeir Magnússon                                                      

 

______________________________                      _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                                 Aðalheiður Jóhannsdóttir

 

 

147/2007 Smábýli 15A

Með

Ár 2009, fimmtudagur 26. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent.

Fyrir var tekið mál nr. 147/2007, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 9. október 2007 um að synja um leyfi fyrir byggingu stálgrindarhúss á lóð Smábýlis nr. 15A, Kjalarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 30. október 2007, er barst nefndinni hinn 2. nóvember s.á., kærir S, eigandi lóðarinnar Smábýli nr. 15A, Kjalarnesi, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 9. október 2007 að synja um leyfi fyrir byggingu stálgrindarhúss á steyptum sökklum undir hesthús, reiðskemmu og vélageymslu á lóðinni.

Skilja verður kröfugerð kæranda svo að þess sé krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 2. október 2007 var lögð fram umsókn kæranda um leyfi til að byggja stálgrindarhús á steyptum sökklum sem nýtt yrði sem hesthús, reiðskemma og vélageymsla á lóð Smábýlis nr. 15A á Kjalarnesi.  Var málinu frestað og því vísað til umsagnar skipulagsstjóra Reykjavíkurborgar er afgreiddi það á fundi sínum hinn 5. október 2007 með svohljóðandi bókun:  „Neikvætt með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa dags. 5.10.07.“  Hinn 9. s.m. var umsóknin tekin fyrir að nýju á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa og eftirfarandi bókað:  „Synjað.  Samræmist ekki skipulagsskilmálum sbr. umsögn skipulagsstjóra dags. 5. október 2007.“  Greind afgreiðsla var staðfest í borgarráði hinn 18. október 2007.

Hefur kærandi kært ofangreinda afgreiðslu eins og fyrr greinir.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að hann hafi fyrr á árinu 2007 lagt fram umsókn er fól í sér ósk um heimild til að byggja geymsluhúsnæði á lóð Smábýlis nr. 15A.  Hafi þeirri umsókn verið hafnað með þeim rökstuðningi að umrætt svæði væri skipulagt sem landbúnaðarsvæði.  Synjun sú er nú hafi verið kærð hafi hins vegar verið byggð á þeim forsendum að umsókn um byggingarleyfi teldist ekki samræmast skipulagsskilmálum, sbr. umsögn skipulagsstjóra frá 5. október 2007.  Ofangreindar synjanir séu ekki í samræmi við hvora aðra.  Þá sé bent á að á næstu lóð, Sætúni 1, sé verið að selja lóðir sem séu samkvæmt skipulagi bæði ætlaðar fyrir iðnaðar- og íbúðarhúsnæði og sé slíkt í hrópandi ósamræmi við fyrrgreindar synjanir.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er þess krafist að kröfum kæranda verði hafnað.  Bent sé á að á næstu lóð sé í gildi deiliskipulag fyrir Sætún 1 sem ekki hafi verið kært til nefndarinnar.  Þar komi fram að ekkert hafi verið byggt upp fyrir landbúnað á umræddu svæði í langan tíma og að hugmyndir um landnýtingu hafi þróast í aðrar áttir samfara stækkun Reykjavíkur og áformum um byggingu Sundabrautar upp á Kjalarnes.  Hafi umhverfisráðuneytið veitt undanþágu frá reglum um fjarlægðarmörk svo að heimilt yrði að byggja í samræmi við deiliskipulagið.

Borgaryfirvöld vísa til umsagnar skipulagsfulltrúa frá 5. október 2007 en þar komi m.a. fram að umrætt Smábýli nr. 15A sé í næsta nágrenni við tvö kjúklingabú og innan fjarlægðartakmarkana sem banni óskylda starfsemi nær búunum en 500 metra.

Áður hafi verið hafnað umsókn um að reisa atvinnuskemmu fyrir starfsemi óskylda búrekstri á smábýlinu.  Hafi það hús hvorki verið í samræmi við deiliskipulagstillögur um smábýli á svæðinu né skilgreiningu aðalskipulags um landnotkun, en þar segi að staðsetja eigi vöruskemmur á skilgreindum athafnasvæðum en ekki á dreifðum bújörðum við jaðar höfuðborgarinnar.

Ekki verði betur séð en verið sé að sækja um sama hús og áður hafi verið hafnað.  Húsið hafi öll einkenni atvinnuskemmu líkt og fyrri tillaga.  Hæð þess, mögulegar vöruhurðir og bílastæði séu þau sömu og áður þó þau séu sýnd með öðrum hætti á tillögunni.  Stærð hússins sem hesthús og reiðskemma sé heldur ekki í góðu samhengi við landkosti smábýlisins og tengingar þess við nauðsynlegar reiðleiðir.

Ein af meginforsendum þess að mælt hafi verið með því að umsókn yrði hafnað sé sú að ástæða sé til að halda í yfirbragð svæðisins sem landbúnaðarsvæðis, sem þróast gæti í átt til dreifðrar íbúðarbyggðar í framtíðinni fremur en til annarra nota.  Nýtt aðalskipulag sé í undirbúningi og rétt sé að binda ekki hendur manna með því að samþykkja atvinnuhús á svæðinu.

Líklegt megi telja að landlausri reiðskemmu og hesthúsi fylgi miklir gripaflutningar um þjóðveg er þarna liggi með tilheyrandi hættu fyrir alla umferð.  Ekki hafi verið mælt með því að tillagan yrði samþykkt meðan landnotkun svæðisins væri óbreytt og ekki unnar úrbætur á þjóðveginum.  Þá hafi það einnig mælt gegn tillögunni að ekki lægi fyrir aðalskipulag og/eða deiliskipulag sem heimili svo mikla og breytta starfsemi.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík um að veita leyfi til byggingar stálgrindarhúss á lóð Smábýlis nr. 15A, Kjalarnesi.
 
Samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 er umrædd lóð á skilgreindu landbúnaðarsvæði.  Á svæðinu er í gildi deiliskipulag fyrir spildu úr löndum Móa, Skrauthóla og Sjávarhóla er samþykkt var á fundi sveitarstjórnar Kjalarneshrepps 3. febrúar 1975.  Í almennum skilmálum þess um útihús segir svo í gr. 2.6 að hæð veggja að þakkanti skuli ekki vera meiri en 2,50 m frá landi en leyfilegt sé þó að hafa meiri hæð að hluta ef þörf krefji.  Breyting á umræddu deiliskipulagi tók gildi hinn 31. ágúst 2007 þar sem m.a. var heimilað að reisa íbúðar- og atvinnuhús á spildu úr landi Móa er nefnd er Sætún 1 og mun vera Smábýli nr. 16 samkvæmt eldra skipulagi.  Hins vegar hefur upphaflegu deiliskipulagi ekki verið breytt að því er snertir spildu kæranda, Smábýli nr. 15A. 

Í máli þessu liggur fyrir að bygging sú er synjað var um leyfi fyrir er með mænishæð 8,04 m og vegghæð langhliða 5,0 m, eða tvöfalt meiri hæð en heimilt er samkvæmt gildandi skipulagsskilmálum.  Byggingarleyfisumsókn kæranda var því ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag svæðisins og var byggingarfulltrúa rétt að synja umsókninni í samræmi við 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Verður hin kærða ákvörðun af þeim sökum ekki felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 9. október 2007, er staðfest var í borgarráði hinn 18. október sama ár, um að synja um leyfi fyrir byggingu stálgrindarhúss á steyptum sökklum undir hesthús, reiðskemmu og vélageymslu á lóð merktri Smábýli 15A, Kjalarnesi.

 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

______________________________           _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                      Aðalheiður Jóhannsdóttir

 

113/2008 Strandgata

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 10. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 113/2008, kæra á afgreiðslu skipulags- og byggingarnefndar Árborgar frá 27. nóvember 2008 varðandi byggingarleyfi fyrir húsi á lóðinni nr. 5 við Strandgötu á Stokkseyri. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. desember 2008, er barst nefndinni hinn 15. sama mánaðar, kærir V, Sandgerði 1, Stokkseyri, afgreiðslu skipulags- og byggingarnefndar Árborgar frá 27. nóvember 2008 um að leggja til við bæjarstjórn að veitt verði byggingarleyfi á lóðinni nr. 5 við Strandgötu á Stokkseyri.  Bæjarráð samþykkti þá afgreiðslu nefndarinnar hinn 4. desember 2008 og staðfesti bæjarstjórn afgreiðsluna hinn 22. sama mánaðar. 

Skilja verður erindi kæranda svo að þess sé krafist að hin kærða afgreiðsla verði felld úr gildi.  Með bréfi, dags. 26. febrúar 2009, er barst úrskurðarnefndinni hinn 2. mars s.á., gerir kærandi jafnframt þá kröfu að úrskurðarnefndin kveði upp til bráðabirgða úrskurð um stöðvun framkvæmda.  Þykir málið vera tækt til lokaúrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til þeirrar kröfu kæranda. 

Málavextir:  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar Árborgar hinn 11. september 2008 var tekin fyrir fyrirspurn um leyfi til að flytja hús frá Grund í Meðallandi að Strandgötu 5 á Stokkseyri.  Lóðin er óbyggð en þar stóð áður hús er brann árið 2002.  Á svæðinu er ekki í gildi deiliskipulag.  Var málinu frestað og óskað eftir fullnægjandi aðaluppdráttum.  Erindið var tekið fyrir að nýju á fundi nefndarinnar hinn 23. október s.á. og lagt til að það yrði grenndarkynnt og var svo gert, m.a. gagnvart kæranda.  Í kjölfar þess sendi kærandi skipulags- og byggingaryfirvöldum spurningar í tölvupósti og var þeim svarað með tölvubréfi, dags. 30. október 2008.  Í þeim svörum sagði m.a. að á svæðinu væri deiliskipulag frá 17. maí 1989 og að samkvæmt því mætti byggja 153,16 m² hús á lóðinni.  Fyrirhugað hús væri 159,8 m² og nýtingarhlutfall 0,41, sem væri innan skekkjumarka.  Kærandi sendi síðan inn skriflegar athugasemdir í tilefni grenndarkynningarinnar.  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 27. nóvember 2008 var samþykkt að leggja til við bæjarstjórn að samþykkja hina grenndarkynntu tillögu með þeim fyrirvara að húsið yrði fært um einn metra að Strandgötu.  Staðfesti bæjarstjórn þessa afgreiðslu hinn 22. desember 2008 að undangengnu samþykki bæjarráðs hinn 4. desember s.á.  Athugasemdum kæranda var svarað með bréfi, dags. 8. sama mánaðar.

Hefur kærandi kært framangreinda samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að grenndarkynning sú er fram hafi farið hafi verið afar gölluð, m.a. hafi kærandi sjálf þurft að óska eftir frekari gögnum varðandi málið áður en hún hafi komið á framfæri athugasemdum sínum til byggingaryfirvalda.  Í grenndarkynningunni hafi t.d. hvergi komið fram að um væri að ræða aðflutt hús sem hafi enga tengingu við gömlu húsaröðina við Sandgerði á Stokkseyri en öll húsin í þeirri röð séu friðuð.  Hvergi hafi verið sýnt fram á raunverulegt ástand hússins, teikningar sem hafi fylgt hafi ekki verið málsettar og ekki stimplaðar af byggingarfulltrúa.  Fyrirhuguð bygging verði miklu nær Sandgerði 1, húsi kæranda, en gamla húsið er áður hafi staðið á lóðinni.  Það hafi staðið alveg úti í götu, sem hafi verið einstefnugata, en sé í dag tvístefnugata með gangstétt.  Þarna muni trúlega um fimm til sex metrum.  Benda megi á að verið sé að troða of stóru húsi á lóðina, sama hvað það kosti, og séu eingöngu tímabundnir, fjárhagslegir hagsmunir bæjarfélagsins látnir ganga fyrir, þrátt fyrir að 15 lóðir séu lausar í bænum.  Þótt þessi gömlu hús virðist ekki eiga sér málssvara í tíðarandanum í dag megi benda á að allsstaðar í Evrópu sé verið að halda í gamla miðbæi, og þyki sameiginleg saga ómetanleg og mikilvæg. 

Kærandi telji að skylt sé að deiliskipuleggja hverfi og vinna svo eftir því, en af hálfu byggingaryfirvalda hafi ýmist verið haldið fram að í gildi væri deiliskipulag fyrir umrætt svæði eða ekki.  Spyrja mætti hvort byggja mætti blokk á lóðinni, ef byggingaryfirvöldum sýndist svo, þar sem ekki væru fyrir hendi takmörk á mænishæð, byggingarmagni eða byggingarreit.

Húsið sem talað sé um að flytja á lóðina sé þriggja hæða en húsin í nágrenninu séu hæð og ris.  Öll húsin í gömlu röðinni séu friðuð og eigi sér sameiginlega sögu, sem séu menningarverðmæti út af fyrir sig og verði aldrei sköpuð aftur.  Húsamyndinni verði stórkostlega raskað, en hún hafi verið vinsæl meðal ferðamanna, málara og ljósmyndara.  Ekki spilli nálægðin við einn elsta og merkasta kirkjustað landsins.  Hið umdeilda hús falli því alls ekki inn í götumyndina. 

Inngangur í fyrirhugað hús sé um það bil einn metra frá lóðarmörkum, sem snúi að lóð kæranda, og því fylgi truflun og óþægindi þó innkeyrslan sé frá Strandgötu.  Þetta rýri lífsgæði kæranda og geti hún t.d. ekki byggt aftur bílskúr á lóð sinni ásamt því að hún missi útsýni til kirkjunnar og draga muni úr kvöldsól. 

Málsrök Árborgar:  Af hálfu sveitarfélagsins er því ekki mótmælt að svo kunni að vera að vanda hefði mátt betur til grenndarkynningar þeirrar sem fram hafi farið.  Hins vegar telji sveitarfélagið að þar sem kærandi hafi komið fjölmörgum spurningum varðandi hið umdeilda hús á framfæri við skipulagsyfirvöld, og fengið svör við þeim, hafi verið bætt úr ágöllum sem kunni að hafa verið á framkvæmd grenndarkynningarinnar. 

Þrátt fyrir að hið umdeilda hús standi eitthvað nær fasteign kæranda en hús það sem áður hafi staðið á lóðinni sé minnsta fjarlægð þess frá fasteign kæranda 13,2 metrar.  Minnsta fjarlægð frá lóðarmörkum verði 3,57 metrar.  Bent sé á að fyrirhugað hús sé kjallari, hæð og ris, rétt eins og hús það sem áður hafi staðið á lóðinni.  Þá hafi það sama gólfflöt og eldra hús.  Heildarflatarmál nýja hússins sé 159,8 m² og nýtingarhlutfall 0,41, sem ekki geti talist óeðlilegt miðað við nýtingarhlutfall lóða á svæðinu. 

Hús það sem deilt sé um sé gamalt hús, upphaflega byggt í Reykjavík og flutt þaðan í Meðalland.  Það sé bárujárnsklætt timburhús, eins og meirihlutinn af þeim húsum sem fyrir séu í húsaröðinni, m.a. hús kæranda og hús það sem áður hafi staðið á lóðinni.  Húsið muni því falla vel að götumyndinni að mati sveitarfélagsins. 

Það sé misskilningur hjá kæranda að öll húsin í húsaröðinni séu friðuð.  Eina húsið á Stokkseyri sem sé friðað sé Stokkseyrarkirkja byggð 1886 auk Rjómabúsins að Baugsstöðum.  Þá uppfylli ekkert af húsunum í húsaröðinni aldursskilyrði 1. mgr. 6. gr. laga um húsafriðun nr. 104/2001.  Ekkert af húsunum sé reist fyrir 1850.  Elstu húsin í húsaröðinni Sandgerði 1 til Sandgerði 9 séu byggð árið 1900 og það yngsta 1955.  Þá telji sveitarfélagið athugasemdir kæranda varðandi byggðarmynstur í hverfinu á misskilningi byggðar og geti ekki leitt til þess að hið kærða byggingarleyfi verði fellt úr gildi. 

Kærandi geri athugasemdir við misvísandi upplýsingar um deiliskipulag á svæðinu.  Í spurningum kæranda til sveitarfélagsins og svörum við þeim, sbr. tölvubréf, dags. 30. október 2008, hafi kærandi óskað svara við því frá hvaða tíma deiliskipulag svæðisins sé og fengið þau svör að það væri frá 17. maí 1989.  Hið rétta sé að ekkert deiliskipulag sé í gildi fyrir umrætt svæði.    Hins vegar sé til „lóðaskipulag“ sem miðað hafi verið við, en það skipulag hafi þó aldrei fengið þá umfjöllun sem þurfi til að öðlast gildi sem deiliskipulag.  Af þeirri ástæðu hafi umdeilt byggingarleyfi verið grenndarkynnt kæranda með vísan í 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Slík grenndarkynning hefði verið óþörf ef deiliskipulag væri í gildi á svæðinu. 

Mótmælt sé fullyrðingum kæranda þess efnis að hún verði fyrir truflun og óþægindum af hinu umdeilda húsi ásamt því að lífsgæði hennar rýrni.  Lóð sú sem til standi að reisa hið umdeilda hús á sé byggingarlóð þar sem hafi staðið hús frá árinu 1915 fram til ársins 2002.  Þó svo að það hús hafi verið rifið í kjölfar bruna fyrir sex árum geti kærandi ekki haft neinar væntingar um að lóðin standi auð um ókomna framtíð.  Umrætt svæði sé miðbær Stokkseyrar og geti kærandi því ekki búist við að verða ekki fyrir ónæði af nágrönnum.  Ónæði það sem hljótist af því að inngangur hússins sé nálægt lóðarmörkum fasteignar kæranda geti ekki talist meira en það sem íbúar miðbæjar verði almennt að þola. 

Sömu sjónarmið gildi um þá fullyrðingu kæranda að hún missi útsýni til kirkju og kvöldsólar.  Fyrirhugað hús sé í fullu samræmi við hús það sem áður hafi staðið á lóðinni, það komi til með að standa lítillega nær húsi kæranda en fyrra hús, en sé fyllilega sambærilegt hvað hæð varði.  Bæði húsin séu, eða hafi verið, hæð og ris á steyptum kjallara.  Væntingar kæranda um óskert útsýni á kirkju og kvöldsól, séu því ekki eitthvað sem kærandi geti reist rétt sinn á sem réttmætar væntingar.  Hin umdeilda byggingarlóð sé í eigu sveitarfélagsins og geti kærandi ekki búist við því að lóðin verði óbyggð til frambúðar. 

Ekki eigi við rök að styðjast að kærandi geti ekki byggt bílskúr á lóð sinni. Ef umsókn um slíkt myndi berast frá kæranda færi hún í hefðbundið kynningarferli, sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga. 

Bent sé á að ef fallist verði á það að skerðing verði á grenndarhagsmunum kæranda sé ljóst að hún sé ekki slík að bótaákvæði 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nái ekki yfir að bæta þá hugsanlegu skerðingu, komi sú grein yfir höfuð til skoðunar. 

Lóðin að Strandgötu 5 sé innan svæðis sem njóti hverfisverndar samkvæmt Aðalskipulagi Árborgar 2005-2025, Stokkseyri.  Í greinargerð með aðalskipulaginu kafli 4.4.5 segi m.a. um hverfisvernd: „Hverfisverndin tekur til einstakra húsa, götumynda, húsaraða og heildaryfirbragðs sem skal varðveita og halda sem upprunalegustu. Sérstök aðgát skal höfð við breytingar, viðbyggingar, nýbyggingar og aðra mannvirkjagerð s.s. gerð gatna, gangstétta, girðinga og grjótgarða, og ákvarðanir um breytingar á einstökum húsum eða umhverfi þeirra skulu teknar með tilliti til sérkenna og þess gildis sem byggingarnar hafa fyrir umhverfi, sögu og byggingarlist.  Virða skal upprunalega gerð bygginga og halda óbreyttri efnisnotkun við frágangs- og deililausnir.  Nýbyggingar skulu sniðnar að þeirri byggð sem fyrir er hvað varðar stærðir, form, mænisstefnu, efnisval og liti, án þess að um eftiröpun þurfi að vera að ræða.“  Með því að veita byggingarleyfi fyrir flutningi gamals, bárujárnsklædds timburhúss á lóðina að Strandgötu 5 sé verið að fylgja skilmálum aðalskipulags um hverfisvernd eins ítarlega og frekast sé unnt.  Hverfisvernd útiloki ekki nýjar byggingar á lóðum innan þess svæðis sem njóti hverfisverndar, heldur skuli nýjar byggingar falla að götumynd og húsaröðum auk þess sem halda skuli heildaryfirbragði svæðisins.  Telji sveitarfélagið að með því að veita leyfi til að flytja gamalt bárujárnsklætt timburhús á þessa lóð séu skilyrði hverfisverndar uppfyllt.  Sérstaklega með tilliti til þess að á þessari lóð hafi, frá 1915 til 2002, staðið bárujárnsklætt timburhús á steyptum kjallara.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er kröfum kæranda mótmælt þar sem engin haldbær rök hafi verið færð fram til stuðnings þeim.  Aftur á móti sé tekið undir málsrök sveitarfélagsins sem styðji lögmæti þeirra framkvæmda sem um sé deilt. 

Bent sé á að öll tilskilin leyfi hafi verið fengin fyrir framkvæmdinni og öll gjöld greidd.  Því hafi byggingarleyfishafar talið sig geta farið í umrædda framkvæmd af fullum krafti.  Þau séu að losa bújörð í Meðallandi og ætlunin hafi verið sú að flytja inn í nýja húsnæðið á fardögum.  Nú þegar hafi verið lagt mikið fé í þessa framkvæmd og kostnaður þegar hlotist af töfum vegna stöðvunar jarðvegsverktaka af völdum kæranda.  Áskilji byggingarleyfishafar sér allan rétt til að krefjast bóta úr hendi þeirra sem að slíkum töfum standi. 

———————–

Aðilar hafa fært fram frekari rök í málinu sem ekki verða rakin hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.
 
Niðurstaða:  Lóðin að Strandgötu 5 er óbyggð og er í elsta hluta Stokkseyrar.  Þar stóð áður hús er brann árið 2002.  Ekki er í gildi deiliskipulag fyrir umrætt svæði en í gildandi Aðalskipulagi Árborgar 2005-2025, Stokkseyri, er lóðin á svæði umhverfis Stokkseyrarkirkju er nýtur hverfisverndar. 

Í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, gr. 4.22.1, er tekið fram að um hverfisverndarsvæði gildi sérstök ákvæði í skipulagsáætlunum sem sveitarstjórnir hafi sett, er kveði á um verndun sérkenna eldri byggðar eða annarra menningarsögulegra minja án þess að um lögformlega friðun sé að ræða.  Í 4. mgr. gr. 4.22.2 nefndrar reglugerðar er tekið fram að öll svæði sem staðfest hverfisvernd gildi um samkvæmt aðalskipulagi skuli deiliskipulögð ef framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Þegar um er að ræða þegar byggð hverfi skal jafnframt gera bæja- og húsakönnun samhliða gerð deiliskipulags sem höfð skal til hliðsjónar. 

Samkvæmt ótvíræðu orðalagi áðurnefndrar 4. mgr. gr. 4.22.2 skipulagsreglugerðar bar að deiliskipuleggja hið hverfisverndaða svæði sem lóðin að Strandgötu 5, Stokkseyri tilheyrir áður en leyfi fyrir húsi og staðsetningu þess á lóðinni var veitt.  Svo var ekki gert og verður hin kærða afgreiðsla þegar af þeirri ástæðu felld úr gildi. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Árborgar frá 27. nóvember 2008, sem staðfest var í bæjarráði hinn 4. desember og bæjarstjórn hinn 22. desember s.á., um veitingu byggingarleyfis fyrir húsi á lóðinni nr. 5 við Strandgötu á Stokkseyri. 

 

 

___________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

_____________________________                 ____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                         Aðalheiður Jóhannsdóttir

106/2008 Fjárborg

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 10. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, varaformaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 106/2008, kæra á samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 27. ágúst 2008 um staðfestingu ákvörðunar byggingarfulltrúa um stöðvun framkvæmda við byggingu hesthúss á lóðinni nr. 10 við Fjárborg á Hellissandi og bókun nefndarinnar frá 19. nóvember 2008 þess efnis að ekki verði samþykkt að gengið verði frá hesthúsinu í þeirri mynd sem það sé.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 25. nóvember 2008, er barst nefndinni hinn 27. sama mánaðar, kærir L, Munaðarhóli 18, Snæfellsbæ, lóðarhafi Fjárborgar 10 á Hellissandi, samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 27. ágúst 2008 um staðfestingu ákvörðunar byggingarfulltrúa um stöðvun framkvæmda við byggingu hesthúss á lóðinni nr. 10 við Fjárborg á Hellissandi og bókun nefndarinnar frá 19. nóvember 2008 þess efnis að ekki verði samþykkt að gengið verði frá hesthúsinu í þeirri mynd sem það sé.

Verður að skilja erindi kæranda svo að gerð sé krafa um að ofangreint verði fellt úr gildi.  

Málavextir:  Í júní árið 2006 var kæranda máls þessa úthlutað lóð í Hraunskarði fyrir tómstundabúskap og var byggingarleyfi samþykkt 27. júní 2006.  Samkvæmt upplýsingum kæranda lét hann það ár slétta lóð og grafa fyrir grunni hússins.  Ári síðar var grunnur steyptur og húsið reist árið 2008. 

Með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 21. ágúst 2008, voru framkvæmdir við bygginguna stöðvaðar og m.a. vísað til þess að húsið væri hvorki í samræmi við deiliskipulag né samþykktar teikningar.  Var á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 27. sama mánaðar eftirfarandi fært til bókar:  „Bréf dags. 21.08.2008 hefur verið sent lóðarhafa að Fjárborg 10 og framkvæmdir stöðvaðar.  Lóðarhafi hefur hafið byggingu við Fjárborg 10 á Hellissandi og er sú bygging ekki í samræmi við samþykkt deiliskipulag né samþykktar teikningar.  Lóðarhafa hefur verið gefinn kostur á að gefa skýrslu á þessari framkvæmd og skila inn teikningum eins og byggingin er í dag.  Umhverfis- og skipulagsnefnd samþykkir stöðvun framkvæmda meðan byggingin er ekki í samræmi við teikningar.  Einnig að skrifa byggingarstjóra verksins bréf og óska skýringa á stöðu verksins.  Nefndin felur byggingarfulltrúa einnig að undirbúa frekari aðgerðir.“  Var samþykkt þessi staðfest á fundi bæjarráðs hinn 28. ágúst 2008. 

Í gildi er Aðalskipulag Snæfellsbæjar 1995-2015.  Með breytingu þess hinn 24. október 2008 var svæði því er hér um ræðir breytt úr opnu óbyggðu svæði í opið svæði til sérstakra nota, þ.e. tómstundabúskap.  Í bréfi Skipulagsstofnunar til skipulags- og byggingarfulltrúa, dags. 22. október sama ár, var vísað til erindis Snæfellsbæjar þar sem óskað hafði verið meðmæla stofnunarinnar samkvæmt 3. tl. bráðabirgðaákvæða skipulags- og byggingarlaga til veitingar leyfis til byggingar 200 m² hesthúss á svæðinu, með hæstu leyfilegu þakhæð 5,0 m yfir gólfi.  Gerði stofnunin ekki athugasemd við að leyfi yrði veitt en benti á að vinna þyrfti deiliskipulag fyrir svæðið yrði af frekari uppbyggingu.  Með hliðsjón af þessu var á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar 30. október 2008 endurútgefið byggingarleyfið frá 27. júní 2006. 

Á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 19. nóvember s.á. lagði tæknideild bæjarins fram fyrirspurn til nefndarinnar þess efnis hvort kærandi myndi geta fengið leyfi fyrir hesthúsinu eins og það var þá.  Var eftirfarandi bókað:  „Umhverfis- og skipulagsnefnd samþykkir ekki að gengið verði frá húsinu í þeirri mynd sem það er í dag.  Byggingarnefnd fer fram á það að skilað verði inn teikningum í samræmi við byggt hús án turns og hann verði fjarlægður.“  Var bókun staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 20. nóvember 2008. 

Hefur kærandi kært til úrskurðarnefndarinnar fyrrgreinda samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 27. ágúst 2008 og bókun nefndarinnar frá 19. nóvember s.á. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að þegar húsið, sem hafi verið þrjú ár í byggingu, hafi verið orðið fokhelt hafi framkvæmdir verið stöðvaðar af byggingaryfirvöldum með þeim rökum að húsið væri ekki í samræmi við teikningar sem unnar hefðu verið af Bændasamtökunum árið 2001, en samtökin kannist ekkert við það. 

Hafi kærandi komist að því að byggingaryfirvöldum hafi ekki verið heimilt að veita leyfi til byggingarinnar þar sem deiliskipulag hafi ekki verið fyrir hendi.  Þeim hafi verið bent á að sækja um undanþágu fyrir húsi kæranda úr því það hafi verið komið upp og hafi sú undanþága fengist þar sem gert hafi verið ráð fyrir fimm metra háu, 200 m² húsi.  Verið sé að byggja annað hús sem ekki sé á deiliskipulagi og ekki með teikningar en sá húsbyggjandi fái að halda áfram.  Þá sé því ranglega haldið fram af byggingaryfirvöldum að húsið sé 5,32 metrar á hæð en hið rétta sé að það sé fimm metrar. 

Málsrök Snæfellsbæjar:  Af hálfu Snæfellsbæjar er vísað til þess að við vinnslu á deiliskipulagi svæðisins árið 1999 hafi verið ákveðið að fá teikningu frá Bændasamtökum Íslands sem nýtast myndi öllum lóðum á svæðinu og hafi kærandi fengið þess háttar teikningu.  Svo líði og bíði, ekkert gerist og engar framkvæmdir eigi sér stað.  Engum gögnum sé skilað inn til byggingarfulltrúa og ekki sé haft samband við hann um fyrirhugaða byggingu.  Það sé ekki fyrr en byggingarfulltrúi komi úr sumarfríi í byrjun ágúst 2008 að honum sé tilkynnt um framkvæmdir við hesthúsabygginguna.  Hafi kæranda verið tilkynnt að byggingarleyfi sem hann hafi fengið á árinu 2006 hafi aldrei tekið gildi þar sem aldrei hafi verið skilað inn tilskildum gögnum. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 27. ágúst 2008 um staðfestingu á ákvörðun byggingarfulltrúa um stöðvun framkvæmda við byggingu hesthúss á lóðinni nr. 10 við Fjárborg á Hellissandi og bókun nefndarinnar frá 19. nóvember s.á. þar sem hafnað var breytingum á hinu umdeilda hesthúsi. 

Fyrir liggur að á fundi umhverfis- og byggingarnefndar hinn 27. júní 2006 var kæranda máls þessa úthlutað fyrrgreindri hesthúsalóð og leyfi til byggingar hesthúss samþykkt.   Af gögnum málsins verður ekki annað ráðið en að hús það sem nú er risið á umræddri lóð sé bæði stærra og hærra en samþykktar teikningar heimila og stöðvaði byggingarfulltrúi byggingu þess eins og fyrr er vikið að. 

Um heimild byggingarfulltrúa til að stöðva framkvæmdir við byggingu húss, sem ekki hefur fengist leyfi fyrir eða byggt er á annan hátt en leyfi stendur til, er mælt fyrir um í 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Er þar um að ræða bráðabirgðaákvörðun sem tekin er tafarlaust en skal þó staðfest í byggingarnefnd svo fljótt sem við verður komið.  Í kjölfar slíkrar ákvörðunar þarf að taka afstöðu til afdrifa byggingarframkvæmdanna, eftir atvikum með veitingu byggingarleyfis eftir ákvæðum skipulags- og byggingarlaga eða ákvörðun um að bygging eða byggingarhluti verði fjarlægður, sbr. 2. og 4. mgr. 56. gr. laganna.  Unnt er að bera þær ákvarðanir undir úrskurðarnefndina      

Bókun umhverfis- og skipulagsnefndar frá 19. nóvember 2008 fól í sér svar við fyrirspurn til nefndarinnar þess efnis hvort kærandi myndi geta fengið leyfi fyrir hesthúsinu í samræmi við raunstærðir þess, en ekki liggur fyrir að byggingarleyfisumsókn þar að lútandi hafi verið lögð fram.

Að framangreindu virtu felur hin kærða ákvörðun um stöðvun framkvæmda og bókun umhverfis- og skipulagsnefndar, í tilefni af fyrirspurn varðandi umdeilt hesthús, ekki í sér lokaákvörðun um efni máls og verður kærumáli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________           _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                      Aðalheiður Jóhannsdóttir

7/2009 Bústaðavegur

Með

Ár 2009, fimmtudaginn 26. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, varaformaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 7/2009, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 6. maí 2008 um að veita leyfi fyrir smáhýsi úr timbri á lóðinni nr. 9 við Bústaðaveg.  Ennfremur er kærð synjun byggingarfulltrúans frá 8. janúar 2009 á beiðni kærenda um grenndarkynningu vegna ofangreinds byggingarleyfis. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 6. febrúar 2009, er barst nefndinni sama dag, kærir Dögg Pálsdóttir hrl., f.h. S, Stigahlíð 87 og S, Stigahlíð 89, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 6. maí 2008 að veita leyfi fyrir smáhýsi úr timbri á lóðinni nr. 9 við Bústaðaveg.  Þá er til vara kærð synjun byggingarfulltrúans frá 8. janúar 2009 um að verða við kröfu kærenda um grenndarkynningu vegna umdeildra framkvæmda. 

Gera kærendur þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi.  Þá er þess krafist að úrskurðarnefndin kveði upp til bráðabirgða úrskurð um stöðvun framkvæmda.  Þar sem kærumálið þykir nú nægjanlega upplýst verður það tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi skipulagsstjóra Reykjavíkur hinn 29. febrúar 2008 var lögð fram fyrirspurn Geislavarna ríkisins um byggingu 20 m² skúrs á lóð Veðurstofu Íslands að Bústaðavegi 9.  Skipulagsstjóri afgreiddi fyrirspurnina með eftirfarandi bókun:  „Ekki eru gerðar athugasemdir við að fyrirspyrjandi láti vinna tillögu að breytingu á deiliskipulagi í samráði við embætti skipulagsstjóra, á eigin kostnað, sem síðar verður grenndarkynnt án þess tekin sé afstaða til staðsetningu samkvæmt skissu.“ 

Fyrirspurnin var tekin fyrir að nýju á afgreiðslufundi skipulagsstjóra hinn 4. apríl 2008 og svohljóðandi bókað:  „Leiðrétt bókun frá afgreiðslufundi skipulagsstjóra frá 29. febrúar 2008. Ekki eru gerðar athugasemdir við erindið. Byggingarleyfisumsókn verður grenndarkynnt þegar hún berst.“ 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 6. maí 2008 var tekin fyrir umsókn þar sem sótt var um leyfi fyrir 24,3 m² smáhýsi úr timbri fyrir Geislavarnir ríkisins á lóð nr. 9 við Bústaðaveg og fylgdi umsókninni samþykki lóðarhafa.  Var umsóknin afgreidd með svohljóðandi bókun:  „Samþykkt. Samræmist ákvæðum laga nr. 73/1997.“  Staðfesti borgarráð afgreiðsluna á fundi hinn 15. maí 2008. 

Hinn 22. desember 2008 höfðu kærendur máls þessa samband við embætti byggingarfulltrúa og mótmæltu framkvæmdum á lóð Veðurstofu Íslands og með tölvupósti byggingarfulltrúa, dags. 26. desember s.á., var þeim m.a. tilkynnt að embættið hefði samþykkt byggingu á smáhýsi á umræddri lóð og hafi þá legið fyrir umsagnir ýmissa aðila, m.a. skipulagsstjóra.  Væri ekki annað að sjá en að starfsmönnum hefði við yfirferð umsóknar yfirsést bókun þess efnis að umsókn um byggingarleyfi yrði grenndarkynnt ef hún bærist.  Þegar þetta hefði komið í ljós hefðu framkvæmdir verið stöðvaðar. 

Í kjölfar þessa var kærendum sendur aðaluppdráttur, er samþykktur hafði verið 6. maí 2008, af umræddu smáhýsi til óformlegrar kynningar á málinu og þeim bent á að hefðu þeir einhverjar athugasemdir fram að færa myndi fara fram grenndarkynning. 

Með tölvupósti til byggingarfulltrúa, dags. 5. janúar 2009, fóru kærendur fram á að formleg grenndarkynning ætti sér stað.  Með svarbréfi byggingarfulltrúa, dags. 8. janúar s.á. var þeim tilkynnt að fallið hefði verið frá grenndarkynningu á byggingarleyfisumsókn og að stöðvun framkvæmda hefði verið aflétt, með vísan til minnisblaðs skipulagsstjóra, dags. 8. janúar 2009. 

Málsrök kærenda:  Aðalkrafa kærenda byggist fyrst og fremst á þeirri málsástæðu að í umdeildri ákvörðun felist röskun á hagsmunum þeirra.  Enn fremur hafi skýr réttur verið brotinn á kærendum sem og öðrum er hagsmuna eigi að gæta þegar ákvörðun um byggingarleyfi hafi verið tekin án þess að grenndarkynning færi fram.  Hljóti slíkir annmarkar að leiða til þess að ákvörðunin verði felld úr gildi. 

Allur ferill málsins sé mjög einkennilegur og málsmeðferðin afar gagnrýnisverð.  Hafi kærendum fyrst orðið kunnugt um umræddar framkvæmdir þegar þær hafi byrjað í desember 2008.  Hafi þeir þá strax leitað upplýsinga og hafi byggingarfulltrúi stöðvað framkvæmdir enda hafi hann talið að um mistök væri að ræða. 

Vísi kærendur til 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, en í 7. mgr. ákvæðisins sé fjallað um grenndarkynningu.  Eigi grenndarkynning annars vegar við þegar um sé að ræða minniháttar framkvæmdir í þegar byggðum hverfum, í þéttbýli eða dreifbýli, þar sem aðal- eða svæðisskipulag sé fyrir hendi en ekki deiliskipulag og fyrirhuguð framkvæmd víki ekki frá notkun, nýtingarhlutfalli eða yfirbragði hverfisins í verulegum atriðum.  Hins vegar eigi hún við þegar um sé að ræða óverulega breytingu á deiliskipulagi.  Grenndarkynning hafi þannig verið talin eiga við um stakar, óverulegar framkvæmdir í fullbyggðum hverfum í þéttbýli.  Felist grenndarkynningin í því að skipulagsráð kynni nágrönnum fyrirhugaða framkvæmd sem varðað geti hagsmuni þeirra, t.d. skert útsýni, og veiti þeim rétt til að koma sjónarmiðum sínum á framfæri.  Meti skipulagsnefnd í hverju tilviki hvort framkvæmd teljist það óveruleg að grenndarkynning sé nægileg og byggi það m.a. á eðli, staðsetningu og umfangi framkvæmdarinnar og hvaða áhrif hún hafi á nærliggjandi svæði. 

Að mati kærenda sé ekki hægt að túlka ákvæði annars vegar 7. mgr. 43. gr. laganna og hins vegar 2. mgr. 26. gr. sömu laga á annan veg en svo að skylt sé, í öllum tilfellum þegar byggingarleyfi sé veitt og um óverulega breytingu á deiliskipulagi sé að ræða, að grenndarkynna umsókn.  Ekki sé þannig gert ráð fyrir því í tilvitnuðum lögum að unnt sé að sneiða hjá afdráttarlausu orðalagi lagaákvæðis um grenndarkynningu vegna þess að framkvæmdir hafi „hverfandi“ grenndaráhrif að mati skipulagsfulltrúa.  Sé þessi niðurstaða í samræmi við það er fram komi í bókun afgreiðslufundar skipulagsstjóra hinn 4. apríl 2008, þar sem segi að ekki séu gerðar athugasemdir við erindið og að umsókn verði grenndarkynnt þegar hún berist.  Einnig sé þessi túlkun í samræmi við álit byggingarfulltrúans í Reykjavík, þ.e. að um mistök hafi væri að ræða. 

Hafi kærendur og aðrir íbúar götunnar verulegra hagsmuna að gæta.  Um sé að ræða svæði sem hingað til hafi verið óbyggt og hafi framkvæmdir veruleg áhrif á alla íbúa götunnar bæði sjónrænt sem og á útivist á svæðinu.  Umræddar framkvæmdir séu beint fyrir utan stofuglugga kærenda, blasi við þeim, og sé því um verulega sjónmengun að ræða auk þess sem framkvæmdirnar hafi verulegt rask í för með sér.  Byrgi þær sýn til suðurs frá lóðum kærenda og fyrirsjáanlegt sé að einnig verði um hljóðmengun að ræða en loft sé stöðugt sogað inn í skúrinn með tilheyrandi hávaða. 

Til vara sé þess krafist að ákvörðun byggingarfulltrúans um að hafna grenndarkynningu verði felld úr gildi og sé vísað til sömu röksemda hvað varakröfu varði og áður hafi verið fram settar.  Ljóst sé að reglur hafi verið brotnar þegar kærendum og öðrum sem hagsmuna eigi að gæta hafi ekki verið gefinn kostur á að tjá sig og taka afstöðu til umræddrar framkvæmdar eins og skipulags- og byggingarlög geri ráð fyrir. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Borgaryfirvöld krefjast þess að kröfum kærenda verði vísað frá úrskurðarnefndinni en ella að þeim verði hafnað.  Sé krafa um frávísun á því byggð að kærendur eigi enga lögvarða hagsmuni af því að fá úrskurð nefndarinnar um álitaefnið.  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga geti þeir „…einir skotið máli til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun.“  Í máli því sem hér um ræði verði ekki séð í hverju hinir einstaklegu lögákveðnu hagsmunir kærenda séu fólgnir, en hin umdeilda bygging sé í meira en 60 m fjarlægð frá íbúðarhúsum þeirra.  Við yfirferð á uppdráttum hafi komið í ljós að grenndaráhrif vegna umrædds smáhýsis séu hverfandi og hafi því ekki þótt ástæða til að grenndarkynna umsókn um byggingarleyfi.  Á það skuli einnig sérstaklega minnt að lóð Veðurstofu Íslands sé ekki skilgreint útivistarsvæði fyrir íbúa hverfisins og börn þeirra og eigi því íbúarnir ekkert tilkall til slíkra hagsmuna á lóðinni. 

Verði ekki fallist á frávísunarkröfu Reykjavíkurborgar í málinu sé á því byggt að ekki hafi verið skylt að grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina í upphafi þar sem grenndaráhrif smáhýsisins séu svo óveruleg að þau raski ekki hagsmunum kærenda né annarra íbúa að neinu leyti.  Synjun á ósk kærenda um grenndarkynningu síðar hafi því einnig verið fullkomlega heimil.  Bent sé á að smáhýsið sé aðeins um 20 m² og um fjórir metrar á hæð en á vettvangi sjáist glöggt að útsýniskerðing vegna þess sé engin og aðeins sjáist glitta í efri hluta þess úr fjarlægð.  Umrætt smáhýsi sé staðsett innarlega á lóðinni, varði aðeins hagsmuni lóðarhafa og ekki sé nokkur leið að sjá hvaða réttmætu athugasemdir kærendur hefðu getað haft uppi við grenndarkynningu hefði hún farið fram.  Á það skuli sérstaklega bent að grenndarkynning skuli fara fram skv. 7. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 ef einhverjir finnast sem telja megi að hagsmuna hafi að gæta.  Það hafi verið mat skipulagsyfirvalda að engum hagsmunaaðilum hefði verið til að dreifa í málinu og því heimilt að samþykkja umsóknina án sérstakrar grenndarkynningar. 

Fari svo ólíklega að úrskurðarnefndin telji að hagsmunum kærenda hafi með einhverjum hætti verið raskað svo að kynna hefði átt þeim málið sérstaklega með grenndarkynningu skuli minnt á að eigendur fasteigna í þéttbýli geti ávallt vænst þess að breytingar verði gerðar í nágrenni þeirra sem haft geti í för með sér útsýnisskerðingu, skuggavarp eða önnur óþægindi.  Verði menn almennt að sæta því að með almennum takmörkunum geti hagsmunir þeirra í einhverju verið skertir með slíkum breytingum. 

Þá hafi sú aðgerð byggingarfulltrúa, að stöðva framkvæmdir tímabundið á meðan kvörtun kærenda og mögulegur grunur um mistök borgarinnar í málinu hafi verið uppi, verið fullkomlega eðlileg í ljósi aðstæðna.  Sú aðgerð að aflétta stöðvun hafi einnig verið réttmæt og eðlileg í ljósi minnisblaðs skipulagsstjóra, dags. 8. janúar sl. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafi bendir á að kærendur búi í meira en 60 m fjarlægð frá umræddum skúr sem sé fyrirferðarlítill, aðeins um 20 m² að flatarmáli og 4 m á hæð, sem leiði af sér hverfandi grenndaráhrif, jafnvel engin.  Vísi byggingarleyfishafi til 7. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 þar sem m.a. komi fram að í grenndarkynningu felist að nágrönnum sem hagsmuna eigi að gæta sé kynnt málið og gefinn kostur á að tjá sig innan ákveðins frests sem skuli vera a.m.k. fjórar vikur. 

Vert sé að árétta að lóð nr. 9 við Bústaðaveg sé í ódeiliskipulögðu hverfi og að samræmisskýring kærenda á 2. mgr. 26. gr. laga nr. 73/1997 um breytingu á deiliskipulagi og 7. mgr. 43. gr. sömu laga eigi ekki við.  Það að kærendur geti fallist á að um óverulegar breytingar á deiliskipulagi sé að ræða eigi ekki við þar sem ekkert deiliskipulag hafi verið samþykkt fyrir svæðið.  Aftur á móti beri að grenndarkynna umsóknir á ódeiliskipulögðum svæðum fyrir þeim nágrönnum sem hagsmuna eigi að gæta og sé það afstaða byggingarleyfishafa að þeir grenndarhagsmunir séu ekki til staðar, þ.e. illmögulegt sé að tilgreina þá aðila sem hagsmuni geti haft af framkvæmdinni.  Framkvæmdin muni ekki fela í sér skert útsýni fyrir kærendur, hún sé ekki í óþægilegri nálægð við kærendur og muni hún ekki varpa skugga á lóðir þeirra eða á annan hátt skerða hagsmuni þeirra. 

Bent sé á að skúrinn gegni hlutverki mælistöðvar er mæli geislavirkar svifagnir í andrúmslofti og séu strangar kröfur gerðar um að finna staði er hæfi.  Vegi veðurfarsleg skilyrði hvað þyngst auk þess sem sjónlína þurfi að vera við gervihnött.  Hvað hávaða af notkun skúrsins varði, þá beri að taka það fram að byggingarleyfishafi hafi gert sérstaka kröfu til hönnuða um að tryggja að hávaði verði innan ásættanlegra marka, enda skúrinn nærri fjölmennum vinnustað.  Því sé alfarið vísað á bug að búnaðurinn hafi þann hávaða í för með sér að hann hafi áhrif á kærendur.  Þá sé talið nauðsynlegt að árétta að afgreiðsla skipulagsstjóra frá 4. apríl 2008, þar sem bókað hafi verið að byggingarleyfisumsókn yrði grenndarkynnt þegar hún bærist, hafi ekki verið stjórnvaldsákvörðun heldur leiðbeiningar sem stjórnvald hafi gefið fyrirspyrjanda.  Breytt afstaða skipulagsstjórans í Reykjavík feli ekki í sér afturköllun á stjórnvaldsákvörðun og sé stjórnvald í fullum rétti til að breyta afstöðu sinni telji það fyrri afstöðu ranga. 

—————

Aðilar hafa fært fram frekari rök í málinu sem ekki verða rakin hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér óformlega aðstæður á vettvangi hinn 20. febrúar 2009. 

Niðurstaða:  Lóð Veðurstofu Íslands, er hin umdeilda bygging stendur á, er á ódeiliskipulögðu svæði, en hún er skilgreind sem stofnanalóð í gildandi aðalskipulagi Reykjavíkur.  Um er að ræða mótaða byggð nærri miðju þéttbýli höfuðborgarsvæðisins en engar byggingar standa á milli fasteigna kærenda og umdeilds skúrs.

Reykjavíkurborg hefur krafist þess að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar eð kærendur hafi ekki neina lögvarða hagsmuni af því að fá úrskurð nefndarinnar í málinu. Við vettvangsskoðun kom í ljós að hin umdeilda bygging blasir við úr stofugluggum og frá suðurverönd fasteigna kærenda. Verður samkvæmt því að telja að kærendur hafi tvímælalaust lögvarða hagsmuni af úrlausn máls þessa þótt ekki verði hér tekin afstaða til þess hversu ríkir þeir hagsmunir eru. Verður því að hafna kröfu um frávísun málsins frá nefndinni.

Samkvæmt meginreglu, sem fram kemur í 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, skal gera deiliskipulag þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Sú undantekning er gerð í 3. mgr. ákvæðisins, þegar um er að ræða þegar byggð hverfi, að sveitarstjórn getur veitt heimild til framkvæmda þótt deiliskipulag liggi ekki fyrir, en þá að undangenginni grenndarkynningu samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Í því ákvæði kemur fram að grenndarkynning sé í því fólgin að nágrönnum, sem hagsmuna eiga að gæta, sé kynnt málið og gefinn kostur á að tjá sig innan ákveðins frests.  Hið kærða byggingarleyfi var veitt án þess að grenndarkynning hefði átt sér stað.  Hafa borgaryfirvöld skýrt þær málalyktir með því að grenndaráhrif byggingarinnar væru hverfandi. 

Telja verður eins og hér háttar að umrætt smáhýsi hafi grenndaráhrif.  Samkvæmt fyrirmælum 3. mgr. 23. gr., sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga, bar því að grenndarkynna umrædda framkvæmd fyrir kærendum og öðrum hugsanlegum hagsmunaaðilum áður en hið kærða byggingarleyfi var veitt.  Sá annmarki að þess var ekki gætt leiðir til ógildingar byggingarleyfisins enda ekki útilokað að hugsanlegar athugasemdir nágranna hefðu getað haft áhrif á efni hinnar kærðu ákvörðunar. 

Að þeirri niðurstöðu fenginni þykir ekki ástæða til að fjalla um varakröfu kærenda í máli þessu. 

Úrskurðarorð:

Byggingarleyfi fyrir smáhýsi úr timbri á lóðinni að Bústaðavegi 9 í Reykjavík, er byggingarfulltrúi veitti hinn 6. maí 2008 og staðfest var í borgarráði hinn 15. maí sama ár, er fellt úr gildi.

 

 

___________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

_____________________________                  ____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                       Þorsteinn Þorsteinsson

34/2008 Bergstaðir

Með

Ár 2009, föstudaginn 20. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 34/2008, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Bláskógabyggðar frá 2. október 2007 um að samþykkja deiliskipulag frístundabyggðar í landi Bergstaða í Biskupstungum.  Jafnframt er kærð ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar frá 18. mars 2008 um að samþykkja leyfi til byggingar frístundahúss á landspildu þeirri sem deiliskipulagið tekur til. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 2. maí 2008, er barst nefndinni 8. sama mánaðar, kærir B, eigandi landspildu með landnúmer 167201 í landi Bergstaða, þá ákvörðun sveitarstjórnar Bláskógabyggðar frá 2. október 2007 að samþykkja deiliskipulag fyrir frístundahúsalóðir við Bergás í landi Bergstaða í Biskupstungum.  Var auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins birt í B-deild Stjórnartíðinda hinn 8. apríl 2008.  Jafnframt er kærð ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu og Flóahrepps frá 18. mars 2008, er sveitarstjórn staðfesti hinn 8. apríl s.á., um að samþykkja leyfi til byggingar frístundahúss á landspildu þeirri sem hin kærða skipulagsákvörðun tekur til.  Gerir kærandi þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi. 

Málavextir:  Á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 20. september 2007 var samþykkt að auglýsa tillögu að deiliskipulagi þriggja frístundahúsalóða við Bergás, spildu með landnúmer 167203 úr landi Bergstaða í Biskupstungum, og staðfesti sveitarstjórn Bláskógabyggðar greinda afgreiðslu á fundi hinn 2. október s.á.  Tillagan var auglýst til kynningar frá 16. nóvember 2007 til 14. desember s.á. en engar athugasemdir bárust og var skipulagið í framhaldi af því sent Skipulagsstofnun í samræmi við 1. mgr., sbr. 3. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Gerði Skipulagsstofnun ekki athugasemd við að gildistaka skipulagsins yrði auglýst og birtist sú auglýsing í B-deild Stjórnartíðinda hinn 8. apríl 2008. 

Gerir deiliskipulagið ráð fyrir þremur frístundahúsalóðum, um 5.000 m² hverri, á spildu í landi Bergstaða með landnúmer 167203, og þar af fái eldra frístundahús á spildunni skilgreinda lóð.  Skulu frístundahús að jafnaði ekki vera stærri en 150 m².  Um aðkomu að svæðinu segir svo í greinargerð skipulagsins:  „Svæðið tengist með aðkomuleið frá safnvegi 358.  Aðkomuleið verður framlenging á núverandi heimreið að frístundahúsum og er sameign lóðarhafa.“  Eru vegir og bílastæði sýnd á uppdrætti. 

Hinn 18. mars 2008 var tekin fyrir í skipulags- og byggingarnefnd umsókn um leyfi til byggingar 82 m² sumarhúss í landi Bergáss á Bergstöðum og hún samþykkt með fyrirvara um athugasemdir byggingarfulltrúa.  Staðfesti sveitarstjórn afgreiðsluna hinn 8. apríl 2008. 

Málsrök kæranda:  Kærandi tekur fram að hluti hins nýja vegar sé inni á landi hans.  Skerði vegurinn bæði aðkomu og bílastæði við sumarbústað hans og auki umferð.  Einnig fari lóð sem merkt sé nr. 3 í skipulaginu inn á landareign kæranda.  Meðal markmiða skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sé að tryggja réttaröryggi í meðferð skipulags- og byggingarmála þannig að réttur einstaklinga og lögaðila verði ekki fyrir borð borinn þótt hagur heildarinnar sé hafður að leiðarljósi, sbr. ákvæði 3. mgr. 1. gr. laganna og grein 1.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.  Hafi við gerð skipulagsins verið horft fram hjá skýrum ákvæðum jarðaskiptalýsingar sem allir eigendur Bergstaða hafi gert árið 2001.  Þá hafi tillagan ekki verið kynnt kæranda sérstaklega en eðlilegt hefði verið að gera það þar sem beinlínis sé um að ræða nýtingu á eignarrétti hans.  Vísar kærandi m.a. til ákvæða 9. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 í því sambandi sem og til meginreglu tilvitnaðra laga. 

Málsrök Bláskógabyggðar:  Af hálfu sveitarfélagsins er tekið fram að það hafi verið metið svo að auglýsingin hafi fullnægt ákvæðum skipulags- og byggingarlaga og skipulagið hafi ekki verið kynnt kæranda sérstaklega.  Í landi Bergstaða séu í gildi ákveðnar kvaðir um aðgengi að landi sem og leyfilegan fjölda frístundahúsa á mismunandi eignarhlutum og hafi verið talið að deiliskipulagið samræmdist þeim.  Ekki sé rétt að lóð nr. 3 fari inn á land kæranda sé miðað við landamerki samþykkts deiliskipulagsuppdráttar.  Þá verði umræddur vegur færður ef í ljós komi að hann fari inn á land kæranda. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafi bendir á að á uppdrætti nýs deiliskipulags virðist upptök hins nýja vegar liggja að hluta til inni á landi kæranda en eftir mælingar löggilts landmælingamanns hafi komið í ljós að svo væri ekki.  Í einu og öllu hafi verið staðið eðlilega að framkvæmdum á eignarlandinu og lögbýlinu Bergási, til að mynda við lagningu téðs einkavegar og við byggingu frístundahúss á spildunni.  Hafi byggingarleyfishafi í því ferli öllu staðið að framkvæmdum samkvæmt bestu vitund, farið að lögum og fylgt ráðleggingum löggiltra fagmanna og fyrirmælum þar til bærra stjórnvalda. 

—————

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök í máli þessu sem ekki verða rakin nánar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 20. september 2007 var samþykkt að auglýsa tillögu að deiliskipulagi frístundabyggðar í landi Bergstaða í Bláskógabyggð.  Var samþykktin staðfest á fundi sveitarstjórnar hinn 2. október s.á. Tillagan var auglýst til kynningar frá 16. nóvember til 14. desember 2007 með athugasemdafresti til 28. desember s.á., án þess að athugasemdir bærust.  Var tekið fram í auglýsingunni að hver sá sem ekki gerði athugasemdir við tillöguna innan tilskilins frests teldist vera samþykkur henni.  Af gögnum málsins verður ekki annað ráðið en að kærandi máls þessa hafi fyrst með bréfi til skipulagsfulltrúa uppsveita Árnessýslu og Flóahrepps, dags. 25. apríl 2008, komið á framfæri athugasemdum sínum vegna hins kærða deiliskipulags. 

Í 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að þegar sveitarstjórn hefur samþykkt að auglýsa tillögu að deiliskipulagi skuli hún auglýst og kynnt á sama hátt og kveðið er á um varðandi auglýsingu aðalskipulags í 1. og 2. mgr. 18. gr. laganna.  Þar segir m.a. að í auglýsingu skuli hverjum þeim aðila sem telji sig eiga hagsmuna að gæta gefinn kostur á að gera athugasemdir við tillöguna innan ákveðins frests sem eigi skuli vera skemmri en sex vikur frá birtingu auglýsingar.  Taka skuli fram hvert skila skuli athugasemdum og að hver sá sem eigi geri athugasemdir við auglýsta tillögu innan tilskilins frests teljist samþykkur henni. 

Fyrrnefnd ákvæði skipulags- og byggingarlaga verða ekki skilin öðruvísi en svo að þeir sem ekki koma á framfæri athugasemdum sínum á auglýstum kynningartíma deiliskipulagstillögu teljist vera samþykkir henni og verður að leggja það til grundvallar í máli þessu.  Eins og atvikum er hér háttað verður ekki fallist á að kærandi, sem að lögum telst hafa verið samþykkur umdeildri skipulagstillögu, geti síðar haft uppi í kærumáli kröfu um ógildingu skipulagsákvörðunar, sem samþykkt hefur verið á grundvelli tillögunnar, án breytinga er varðað geta hagsmuni hans.  Ber því að vísa kröfu hans um ógildingu hins umdeilda deiliskipulags frá úrskurðarnefndinni. 

Kærandi hefur einnig kært ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar frá 18. mars 2008 um leyfi til byggingar sumarhúss á landspildu þeirri er deiliskipulagið tekur til. 

Í máli þessu liggur fyrir að skipulags- og byggingarnefnd samþykkti leyfi til byggingar frístundahúss hinn 18. mars 2008 og var það staðfest af sveitarstjórn hinn 8. apríl s.á. eða sama dag og auglýsing um gildistöku ofangreinds skipulags var birt í B-deild Stjórnartíðinda.  Samkvæmt 8. gr. laga nr. 15/2005 um Stjórnartíðindi og Lögbirtingarblað skulu birt fyrirmæli binda alla frá og með deginum eftir útgáfudag þeirra Stjórnartíðinda þar sem fyrirmælin voru birt ef þau geyma ekki aðrar ákvarðanir um gildistöku sína.  Af þeim sökum átti hið kærða byggingarleyfi sér ekki stoð í gildandi skipulagi svo sem áskilið er í 2. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 þegar ákvörðun um veitingu þess hlaut fullnaðarafgreiðslu í sveitarstjórn og verður það því fellt úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kröfu um ógildingu deiliskipulags frístundabyggðar í landi Bergstaða í Biskupstungum, sem samþykkt var af sveitarstjórn Bláskógabyggðar 2. október 2007, er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Hið kærða byggingarleyfi, er skipulags- og byggingarnefnd uppsveita Árnessýslu og Flóahrepps samþykkti hinn 18. mars 2008, og sveitarstjórn staðfesti 8. apríl sama ár, er fellt úr gildi. 

 

 

_________________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

______________________________               _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                          Aðalheiður Jóhannsdóttir

143/2007 Helluhraun

Með

Ár 2009, föstudaginn 20. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, varaformaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 143/2007, kæra eiganda hússins að Helluhrauni 16, Reykjahlíð, Skútustaðahreppi, synjun sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá 23. ágúst 2007 um leyfi til sölu gistingar að Helluhrauni 16 í Reykjahlíð. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 25. október 2007, er barst nefndinni hinn 26. sama mánaðar, kærir J, f.h. eiganda hússins að Helluhrauni 16, Reykjahlíð, Skútustaðahreppi, synjun sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá 23. ágúst 2007 um leyfi til sölu gistingar að Helluhrauni 16 í Reykjahlíð. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir og rök:  Með umsókn til sýslumannsins á Húsavík, dags. 25. júlí 2006, óskaði kærandi máls þessa eftir leyfi til sölu gistingar á einkaheimilum að Helluhrauni 15 og 16 í Reykjahlíð.  Með leiðréttu bréfi embættis sýslumanns, dags. 20. september 2006, var óskað umsagnar sveitarstjórnar um umsóknina.  Á fundi sveitarstjórnar 12. október 2006 var samþykkt beiðni kæranda er laut að Helluhrauni 15 en varðandi Helluhraun 16 var samþykkt að fela sveitarstjóra að láta fara fram grenndarkynningu, sbr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Bárust þrjár athugasemdir fyrir tilskilinn tíma og ein degi síðar.  Á fundi sveitarstjórnar hinn 23. ágúst 2007 var eftirfarandi samþykkt:  „Sveitarstjórn getur tekið undir með íbúum Helluhrauns að aukinn gistirekstur í götunni þýði aukna umferð og ónæði.  Þá tekur sveitarstjórn undir með íbúum götunnar að gistirekstur að Helluhrauni 16 getur að óbreyttu teppt aðgengi að Heilsugæslustöðinni.  Sveitarstjórn hafnaði með þremur atkvæðum gegn tveimur að verða við óskum Eldár ehf. um leyfi til reksturs gistingar að Helluhrauni 16.“  Með bréfi, dags. 27. september 2007, var framangreind bókun tilkynnt embætti sýslumanns. 

Hefur kærandi kært framangreinda samþykkt svo sem að framan greinir. 

Af hálfu kæranda er vísað til þess að bókun meirihluta sveitarstjórnar sé ekki studd haldbærum rökum ásamt því að vera að öllum líkindum brot á jafnræðisreglu. 

Af hálfu sveitarfélagsins er tekið undir athugasemdir þær er bárust við kynningu á erindi sýslumanns. 

Niðurstaða:  Í máli þessu liggur fyrir að kærandi lagði fram umsókn hjá sýslumannsembættinu á Húsavík, m.a. um leyfi til sölu gistingar í þremur herbergjum í húsinu að Helluhrauni 16 í Reykjahlíð, og óskaði embættið eftir umsögn sveitarstjórnar.  Kaus sveitarstjórn að grenndarkynna erindið með vísan til 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, án þess þó að beiðni um byggingarleyfi eða skipulagsbreytingu lægi fyrir sveitarstjórn.  Var afgreiðsla sveitarstjórnar á umsagnarbeiðni sýslumanns aðeins liður í málsmeðferð á fyrrgreindri umsókn um leyfi til sölu gistingar.  Hin kærða afstaða sveitarstjórnar var því ekki lokaákvörðun í skilningi 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og verður hún af þeim sökum ekki kærð til úrskurðarnefndarinnar.  Máli þessu er því vísað frá nefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

 

______________________________               _______________________________
 Þorsteinn Þorsteinsson                                         Aðalheiður Jóhannsdóttir

23/2008 Dugguvogur

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 10. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 23/2008, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. mars 2008 um að hafna umsókn um breytta notkun tiltekinna eignarhluta í atvinnuhúsinu nr. 10 við Dugguvog í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 3. apríl 2008, er barst nefndinni sama dag, kærir R ehf. þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. mars 2008 að hafna umsókn kæranda um að breyta notkun eignarhluta 0206, 0207 og 0211 á annarri hæð, ásamt eignarhluta 0107 og 0111 á fyrstu hæð, í húsinu nr. 10 við Dugguvog, úr atvinnuhúsnæði í gistiheimili.  Hin kærða ákvörðun var staðfest í borgarráði 6. mars 2008.  Gerir kærandi þá kröfu að ákvörðunin verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík 19. febrúar 2008 var tekin fyrir umsókn kæranda um leyfi til að breyta tilteknu atvinnuhúsnæði á lóð nr. 10 við Dugguvog í gistiheimili.  Málinu var frestað og vísað til umsagnar skipulagsstjóra sem tók málið fyrir á embættisafgreiðslufundi 29. febrúar 2008.  Á þeim fundi var bókað að leyfisumsóknin samræmdist ekki ákvæðum Aðalskipulags Reykjavíkur 2001-2024.  Erindið var síðan tekið fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 4. mars 2008 þar sem því var synjað með vísan til fyrrgreindrar afgreiðslu skipulagsstjóra.  Mun kærandi hafa borið þessa niðurstöðu undir skipulagsráð sem tók málið fyrir hinn 7. maí 2008, en taldi ekki ástæðu til að breyta ákvörðun byggingarfulltrúa. 

Málsrök kæranda:  Kærandi skírskotar til þess að umsóttur gistiheimilisrekstur að Dugguvogi 10, sem falli undir reit A1 í aðalskipulagi, falli vel að áherslum og markmiðum skipulagsins, sem sett séu fram í greinargerð 1 og á uppdrætti.  Þar sé lögð áhersla á þéttingu íbúðabyggðar innan atvinnusvæða og þá sérstaklega innan eldri iðnaðarsvæða, auk þess sem gert sé ráð fyrir blandaðri byggð íbúða og atvinnustarfsemi í Elliðaárvogi.  Um reit A1 sé tekið fram að íbúðarhúsnæði sé heimilað í tengslum við atvinnustarfsemi á svæðinu og ráðagerð sé um að heimila fjölgun íbúða á reitnum um 40 með breytingu atvinnuhúsnæðis í íbúðir. 

Gistiheimilisrekstur að Dugguvogi 10 falli vel að framangreindum áherslum og markmiðum aðalskipulagsins.  Fjöldi atvinnufyrirtækja sé í næsta nágrenni og gæti gistiheimili, sem starfsmenn fyrirtækja í nágrenninu gætu nýtt sér, jafnframt þjónað markmiðum aðalskipulagsins um vistvænar samgöngur.  Þegar hafi verið heimilaður gistiheimilisrekstur í húsinu nr. 7 við Dugguvog og beri afgreiðslur embættis byggingarfulltrúa með sér að unnið sé að framangreindum markmiðum aðalskipulags þar sem heimilaðar hafi verið íbúðir í fjölda húsa við Dugguvog og Súðavog.  Af framangreindum ástæðum sé réttmæti hinnar kærðu ákvörðunar dregið í efa. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er vísað til þess að samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 sé umrædd fasteign staðsett á skilgreindu athafnasvæði.  Í gr. 4.6 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 sé tekið fram að almennt skuli ekki gera ráð fyrir íbúðum á athafnasvæðum.  Þó sé unnt að gera ráð fyrir íbúðum er tengist starfsemi fyrirtækja, s.s. fyrir húsverði.  Ekki sé átt við gistiheimili, opin almenningi, enda sé slíkur rekstur ekki í samræmi við skilgreiningu svæðisins. 

Markmið gildandi aðalskipulags um þéttingu byggðar, sem kærandi skírskoti til, feli ekki í sér þéttingu og fjölgun íbúða á skipulögðum athafnasvæðum eins og Dugguvogur 10 tilheyri og vart verði séð að tilvitnuð markmið um öruggar og vistvænar samgöngur eigi við eða náist fram með umbeðnum gistiheimilisrekstri kæranda.  Skrifstofur og vinnustofur hafi verið leyfðar á umræddu svæði og íbúðir í tengslum við starfsemi þar.  Því sé vísað á bug að Reykjavíkurborg stefni að þéttingu byggðar á athafnasvæðum enda sé slíkt ekki í samræmi við gildandi Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024. 

Umsókn um gistiheimilisrekstur að Dugguvogi 7 hafi verið synjað á sínum tíma en samþykki fengist á árinu 2005 fyrir þegar gerðum breytingum á innra fyrirkomulagi hússins, úr verkstæði í gistiheimili með átta gistirýmum.  Ekki sé ljóst af fyrirliggjandi gögnum af hvaða ástæðum mál Dugguvogar nr. 7 hafi fengið þá afgreiðslu sem um ræði.  Hafa verði í huga að um hafi verið að ræða umsókn um leyfi fyrir áður gerðum breytingum á húsnæði í gildistíð eldra skipulags og gæti það skýrt leyfisveitinguna.  Þrátt fyrir jafnræðisreglu stjórnarskrár og stjórnsýslulaga geti borgarar ekki vænst þess að öðlast rétt á grundvelli jafnræðis með tilvísun til einstakra tilfella sem kunni að stafa af mistökum eða misskilningi. 

Af framangreindu verði að telja að umrædd synjun á byggingarleyfi fyrir gistiheimili að Dugguvogi 10 sé byggð á málefnilegum sjónarmiðum, enda engin heimild í lögum eða gildandi aðalskipulagi fyrir veitingu slíks leyfis. 

Niðurstaða:  Samkvæmt gildandi Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 er svæði það sem fasteignin að Dugguvogi 10 tilheyrir skilgreint sem athafnasvæði, en ekki hefur verið samþykkt deiliskipulag að svæðinu.  Í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, gr. 4.6.1, er athafnasvæði skilgreint svo að þar skuli fyrst og fremst gera ráð fyrir atvinnustarfsemi, svo sem léttum iðnaði, vörugeymslum, hreinlegum verkstæðum og umboðs- og heildverslunum.  Þar er og tekið fram að almennt skuli ekki gera ráð fyrir íbúðum á athafnasvæðum þótt unnt sé að heimila íbúðir tengdar starfsemi fyrirtækja, svo sem fyrir húsverði.  Samkvæmt aðalskipulagsuppdrætti er fyrrnefnd fasteign að Dugguvogi 10 á athafnasvæði, merkt A1, og segir um það svæði í greinargerð skipulagsins að þar sé fyrst og fremst gert ráð fyrir léttum iðnaði, skrifstofum, vinnustofum og íbúðarhúsnæði í tengslum við starfsemi á svæðinu. 

Telja verður að skilgreind landnotkun í gildandi aðalskipulagi, sem túlka ber til samræmis við áðurnefnda skilgreiningu skipulagsreglugerðar á athafnasvæðum, heimili ekki gistiheimilisrekstur að Dugguvogi 10.  Slíkum rekstri er fyrst og fremst ætlaður staður á miðsvæðum samkvæmt gr. 4.4.1 í skipulagsreglugerð.  Verður þröngum heimildum reglugerðarinnar um einstakar íbúðir á athafnasvæðum ekki jafnað til þess að þar sé heimilaður gistiheimilisrekstur.  Þótt dæmi kunni að vera um að veitt hafi verið byggingarleyfi, er fari í bága við skilgreinda landnotkun aðalskipulags og skipulagsreglugerðar, víkur slík framkvæmd ekki greindum ákvæðum um landnotkun til hliðar. 

Að framangreindum ástæðum var borgaryfirvöldum rétt, með hliðsjón af ákvæði 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, að synja umsókn kæranda um að nýta hluta fasteignarinnar að Dugguvogi 10 undir gistiheimili. 

Meðal málsgagna sem kærandi vísar til er blað, sem virðist vera hluti greinargerðar aðalskipulags, og mun hafa verið aðgengilegt á vef skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur.  Upplýst var undir rekstri málsins að þar væri um að ræða hugmyndir eða tillögur að breytingum á skipulaginu við endurskoðun þess.  Skjal þetta hefur því enga þýðingu við úrlausn málsins en birting þess á vefsvæði skipulags- og byggingarsviðs, án skýringa eða fyrirvara, var til þess fallin að villa um fyrir kæranda og verður að finna að birtingu þess með þessum hætti. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. mars 2008 um að synja umsókn kæranda um að breyta notkun eignarhluta 0206, 0207 og 0211 á annarri hæð, ásamt eignarhluta 0107 og 0111 á fyrstu hæð, í húsinu nr. 10 við Dugguvog, úr atvinnuhúsnæði í gistiheimili. 

 

______________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

150/2007 Hnúksnes

Með

Ár 2009, miðvikudaginn 21. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 150/2007, kæra á ákvörðun byggðarráðs Dalabyggðar frá 4. júlí 2007 um að veita framkvæmdaleyfi til byggingar flotbryggju í Hnúksnesi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með ódagsettu bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, er barst hinn 5. nóvember 2007, kæra S og E, eigendur jarðarinnar Hnúks í Dalabyggð, þá ákvörðun byggðarráðs Dalabyggðar frá 4. júlí 2007 að veita framkvæmdaleyfi til byggingar flotbryggju í Hnúksnesi, sem er hluti jarðarinnar Hnúkur. 

Kærendur krefjast þess að hin kærða samþykkt verði felld úr gildi.

Málavextir og rök:  Á fundi byggðarráðs Dalabyggðar hinn 4. júlí 2007 var lögð fram umsókn leigutaka hluta jarðarinnar Hnúks, svokallaðs Hnúksness, um að veita  framkvæmdaleyfi til byggingar flotbryggju.  Var umsóknin samþykkt.

Af hálfu kærenda er vísað til þess að hin kærða ákvörðun sé tekin án nokkurs samráðs við þá sem landeigendur og að þeim hafi ekki verið gefin kostur á að kynna sér framkvæmdina að nokkru leyti.  Þeim sé t.d. ekki kunnugt um í hverju umrædd framkvæmd sé fólgin, umfang hennar, hvernig mannvirkið komi til með að líta út eða hvar ætlunin sé að staðsetja það, en kærendur hafi augljósa, lögvarða hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun.  

Bent sé á að framkvæmdin sé einkaframkvæmd, væntanlega unnin á vegum einkahlutafélagsins Hnúksness, og því ekki unnin á vegum opinberra aðila.  Leiki vafi á hvort framkvæmdin sé ekki byggingarleyfisskyld, sbr. 3. mgr. 36. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Land það sem framkvæmdaleyfið taki til, þ.e. Hnúksnes, tilheyri jörðinni Hnúki og sé því mótmælt að byggðarráð geti heimilað hina umdeildu framkvæmd án nokkurs samráðs eða samþykkis landeigenda, þ.á.m. að virtum grenndar- og nábýlisrétti, svo og að virtum skipulagsskyldum sveitarfélagsins lögum samkvæmt.  Sé m.a. bent á að ekki hafi verið gætt að andmælarétti landeigenda samkvæmt 1. mgr. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Kanna þurfi hvort fyrirhuguð mannvirkjagerð í Hnúksnesi sé í samræmi við gildandi deiliskipulag sveitarfélagsins, sbr. 1. mgr. 6. gr. hafnalaga nr. 61/2003 ásamt því hvort fyrir Siglingastofnun hafi verið lögð gögn um gerð mannvirkjanna til samþykktar áður en framkvæmdir hefjist.   

Málsrök Dalabyggðar:  Af hálfu Dalabyggðar er vísað til þess að Hnúksnes ehf. sé með á leigu land úr jörðinni Hnúki og þar séu mannvirki, þ. á m. bryggja, sbr. leigusamning og afsal, dags. 15. október 1967 og dags. 26. febrúar 1972.  Hnúksnes ehf. muni hafa leitað til Siglingastofnunar og óskað eftir heimild til byggingar flotbryggju við gamla bryggju, sem þar sé, í tengslum við ferðaþjónustu á svæðinu.  Hafi Siglingastofnun samþykkt framkvæmdina og styrk til verkefnisins.  Tekið sé fram að fyrstu hugmyndir hafi gert ráð fyrir því að endurbyggja gömlu bryggjuna en þær síðan breyst í að byggja litla flotbryggju við hana.  Hnúksnes ehf. hafi sótt um framkvæmdaleyfi og hafi það verið samþykkt enda sé Hnúksnes ehf. með land á leigu á umræddum stað og mannvirki á því landi.  Þá sé ekki annað vitað en að öll tilskilin leyfi Siglingastofnunar séu fyrir hendi. 

Varðandi fullyrðingu kærenda þess efnis að þeim hafi ekki verið veittur kostur á að kynna sér málið sé tekið fram að maður sá er hafi ætlað að annast framkvæmdina fyrir Hnúksnes ehf. hafi farið sérstaklega á fund annars kærenda til að kynna honum málið.  Á þeim fundi hafi engar athugasemdir komið fram. 

Niðurstaða:  Í máli þessu liggur fyrir samningur, dags. 15. október 1967, þar sem leigður er á erfðafestu hluti úr jörðinni Hnúki undir verslunarhús, sláturhús, frystihús o.fl.  Með afsali, dags. 26. febrúar 1972, voru mannvirki á lóðinni seld hlutafélaginu Hnúksnesi ásamt því að lóðarréttindum var afsalað.  Þá liggur og fyrir í málinu dómur Hæstaréttar í máli nr. 43/2006 þar sem hafnað er kröfu kærenda máls þessa um uppsögn eða riftun áðurnefnds samnings og verður hann því lagður til grundvallar.   Samkvæmt samningnum er lóðin 1.500 m² að stærð og nær til sjávar.  Er leigutaka heimilt að reisa á lóðinni hver þau mannvirki sem hann óskar.  Verður að telja að flotbryggja sú, sem heimilað var að koma fyrir með hinu kærða leyfi, rúmist innan heimilda leigutaka samkvæmt lóðarleigusamningi og að ekki hafi því borið nauðsyn til þess að afla sérstaks samþykkis kærenda umfram það sem í samningnum fólst.  Þá var hið umdeilda leyfi í samræmi við    Svæðisskipulag Dalasýslu og Austur-Barðastrandarsýslu 1992-2012, en þar er gert ráð fyrir smábátahöfn og lendingarstað í Hnúksnesi og máttu kærendur vænta þess að mannvirki væru gerð þar í samræmi við skipulag.

Með vísan til þess sem að framan er rakið verður ekki talið að sveitarstjórn Dalabyggðar hafi borið að kynna kærendum umsókn Hnúksness ehf. um framkvæmdaleyfið, eða afla samþykkis þeirra áður en leyfið var veitt.  Ekki verður heldur séð að aðrir þeir annmarkar hafi verið á undirbúningi hinnar kærðu ákvörðunar að ógildingu varði og verður kröfu kærenda því hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun byggðarráðs Dalabyggðar frá 4. júlí 2007 um að veita framkvæmdaleyfi til byggingar flotbryggju í Hnúksnesi. 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________        ____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson