Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

33/2014 Sölvaslóð

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 12. maí, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 33/2014, kæra á ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 25. mars 2014 um að synja um byggingarleyfi fyrir sumarhúsi að Sölvaslóð 1, Arnarstapa í Snæfellsbæ.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 22. apríl 2014, er barst nefndinni sama dag, kærir E, ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 25. mars 2014 um að synja um byggingarleyfi fyrir sumarhúsi að Sölvaslóð 1, Arnarstapa. Skilja verður málsskot kæranda svo að gerð sé krafa um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.

Gögn málsins bárust frá Snæfellsbæ 26. maí 2014 og 22. apríl 2016. 

Málavextir: Forsaga málsins er sú að kærandi átti sumarhús á lóðinni Sölvaslóð 1, Arnarstapa, en það brann árið 2009. Í kjölfar þess hefur kærandi nokkrum sinnum sótt um að fá að byggja nýtt sumarhús á lóðinni.

Með úrskurði úrskurðarnefndarinnar nr. 42/2010, uppkveðnum 22. nóvember 2012, var ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 25. maí 2010, um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir 105,1 m² sumarhúsi að Sölvaslóð 1, felld úr gildi. Í úrskurðinum kom m.a. fram að synjunin hefði verið byggð á deiliskipulagstillögu sem hefði ekki öðlaðast gildi, þar sem lögboðin auglýsing um gildistöku hennar hefði aldrei verið birt í B-deild Stjórnartíðinda. Þá hefði ekki heldur verið unnt að leggja til grundvallar tillögu að nýju deiliskipulagi umrædds svæðis, enda hefði hún þá ekki öðlast gildi.

Úrskurðurinn var tekinn fyrir á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 2. júlí 2013 og í bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa til kæranda, dags. 3. s.m., kom fram að í samræmi við úrskurðinn féllist umhverfis- og skipulagsnefnd á umsókn hans um að reisa einnar hæðar 105,1 m² sumarhús á umræddri lóð. Í bréfinu var þó tiltekið að nefndin gerði athugasemdir við rúmmál, svalahurð og milliloft og að skipulags- og byggingarfulltrúa hefði verið falið að leita eftir sjónarmiðum eigenda þar um. Var það gert með bréfi sama dag þar sem skipulags- og byggingarfulltrúi, f.h. umhverfis- og skipulagsnefndar, rakti athugasemdir nefndarinnar. Tekið var fram að það væri mat nefndarinnar að rúmmál sumarhússins, þ.e. 404,8 m3 án gólfplötu og 425,8 m3 með gólfplötu, væri meira en leyfilegt hámark, sem væri 394,1 m3, að teknu tilliti til skilmála deiliskipulagsins og niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar. Þá gerði nefndin athugasemd við svalahurð sem væri að finna á framlögðum uppdráttum, en ekki væri gert ráð fyrir efri hæð í húsinu. Því samræmdust svalir ekki hönnunargögnum, skilmálum eða ákvæðum byggingarreglugerðar. Að lokum gerði nefndin athugasemd varðandi milliloft sem væri í húsinu og áréttaði að ekki væri gert ráð fyrir því í hönnunargögnum eða skilmálum. Var kæranda gefið færi á að koma sjónarmiðum sínum á framfæri vegna þessara atriða sem og upplýsingum um hvernig húsinu yrði breytt til að það myndi standast hönnunargögn og skilmála.

Kærandi svaraði með bréfi, dags. 21. júlí 2013, og tók fram að öll þau atriði sem umhverfis- og skipulagsnefnd gerði athugasemdir við hefðu legið fyrir frá upphafi og myndað forsendur úrskurðar úrskurðarnefndarinnar frá 22. nóvember 2012. Yrði nefndin af þeim sökum að samþykkja umsókn kæranda án tafar. Í svarbréfi umhverfis- og skipulagsnefndarinnar, dags. 13. ágúst 2013, áréttaði nefndin að sveitarfélagið teldi sig bundið af niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar, en að úrskurðurinn tæki eingöngu til afmarkaðs þáttar, þ.e. flatarmáls hússins. Var tekið fram að framlagðar teikningar yrðu að fullnægja öðrum skilyrðum er lytu að rúmmáli, svalahurð og millilofti.

Teikningar munu hafa borist frá kæranda 31. október 2013 og með bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa til hans, dags. 12. nóvember s.á., var tilkynnt að umhverfis- og skipulagsnefnd hefði á fundi sínum 5. s.m. frestað fyrirhuguðum dagsektum þar sem borist hefðu nýjar teikningar sem skoða þyrfti hvort væru í anda þeirra athugasemda sem nefndin hefði gert. Með bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa, dags. 18. mars 2014, var kæranda síðan tilkynnt að á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 21. janúar s.á. hefði nefndin samþykkt að kæranda yrði tilkynnt um að í undirbúningi væri að leggja á hann dagsektir.

Umhverfis- og skipulagsnefnd barst bréf kæranda 19. mars 2014, sem póstlagt var 11 s.m. en dagsett 29. október 2013. Þar krefst kærandi þess að á næsta fundi nefndarinnar verði „… samþykkt meðfylgjandi teikning af sumarhúsi að Sölvaslóð 1“ samkvæmt úrskurði úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Í svarbréfi skipulags- og byggingarfulltrúa, dags. 20. mars 2014, var tilkynnt að erindið færi á næsta fund nefndarinnar. Á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar 25. mars 2014 var erindið tekið fyrir og í bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa 26. s.m. er greint frá efni hans. Þar er tekið fram að engar teikningar hafi fylgt erindi kæranda en að nefndin telji að lóðarhafi eigi við teikningar sem borist hefðu nefndinni án erindis 31. október 2013. Sagði í bréfinu að nefndin hafnaði því að gefa út byggingarleyfi á grundvelli þessara teikninga. Á þeim væri rúmmál hússins tilgreint 404,8 m³ en samkvæmt skilmálum mætti rúmmál mest vera 394,1 m³ án gólfplötu. Auk þess ítrekaði nefndin kröfur um úrbætur vegna framkvæmda við svalahurð og milliloft, sem færu í bága við skipulagsskilmála og innsendar teikningar. Hefur framangreind ákvörðun nefndarinnar verið kærð til úrskurðarnefndarinnar, svo sem áður greinir.

Málsrök kæranda: Kærandi byggir málskot sitt á því að umhverfis- og skipulagsnefnd Snæfellsbæjar hafi verið skylt að samþykkja umsókn sína um byggingarleyfi á fundi sínum 25. mars 2014. Þau atriði sem nefndin hafi gert athugasemdir við og nýtt sér sem rökstuðning fyrir synjuninni hafi öll verið ljós af teikningum sem legið hafi fyrir og komið fram við fyrri málsmeðferð úrskurðarnefndarinnar árið 2010, þ.e. með vettvangsferð og í gögnum málsins. Þau atriði sem athugasemdir hafi verið gerðar við hafi verið meðal forsendna fyrir ákvörðun úrskurðarnefndarinnar í úrskurði sínum nr. 42/2010 um að fella úr gildi fyrri synjun umhverfis- og skipulagsnefndar.

Málsrök Snæfellsbæjar: Af hálfu sveitarfélagsins er tekið fram að með bréfi 3. júlí 2013 hafi kæranda verið tilkynnt að það sætti sig við úrskurð úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála í máli nr. 42/2010 og að málið væri tekið fyrir að nýju til þess að fjalla um annað en hið umdeilda flatarmál. Þrjú atriði hafi verið til skoðunar, þ.e. rúmmál hússins, svalahurð og milliloft. Um þessi atriði sé ekkert fjallað í greindum úrskurði. Það sé mat sveitarfélagsins að rétt sé að um þessi atriði gildi sömu almennu skilyrði og fyrir aðrar lóðir á svæðinu, að teknu tilliti til byggingartíma og gildistöku skilmála.

Samkvæmt deiliskipulagi sé gert ráð fyrir því að leyfilegt hámarksrúmmál húsa verði 3,75 m × flatarmál. Því megi reikna með að hámarksrúmmál húss á lóð nr. 1 við Sölvaslóð megi vera allt að 105,1 m² × 3,75 m = 394,1 m3. Samkvæmt þeim teikningum sem kærandi hafi lagt fram sé hins vegar sótt um hús sem sé 404,8 m3, án gólfplötu. Umhverfis- og skipulagsnefnd hafi tilkynnt kæranda að draga þyrfti úr rúmmáli hússins þannig að það yrði ekki stærra en 394,1 m3, án gólfplötu. Skilmálar séu túlkaðir lóðarhafa í vil að því leyti að miðað sé við gólflöt án botnplötu. Kærandi hafi ekki enn lagt fram breyttar teikningar, tillögur eða ráðagerðir um hvernig það verði gert.

Á teikningum sem kærandi hafi lagt fram sé sýnd svalahurð. Það stangist á við að ekki sé gert ráð fyrir efri hæð í húsinu. Auk þess sé hvorki gert ráð fyrir öryggissvæði innan við svalahurð né gert ráð fyrir aðgengi að svölum. Svalir eða svalahurð samræmist þannig ekki umsókn eða hönnunargögnum, skilmálum eða ákvæðum byggingarreglugerðar. Þá hafi kærandi komið fyrir millilofti í húsinu. Hins vegar sé ekki gert ráð fyrir millilofti í hönnunargögnum eða skilmálum. Nefndin hafi tilkynnt kæranda að þessum atriðum þyrfti að breyta.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um þá ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar Snæfellsbæjar frá 25. mars 2014 að synja um byggingarleyfi fyrir þegar byggðu sumarhúsi að Sölvaslóð 1, Arnarstapa.

Svo sem rakið er í málavaxtalýsingu á mál þetta sér nokkra forsögu. Sú ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar, sem felld var úr gildi með úrskurði úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 42/2010, var tekin í gildistíð skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. Lög nr. 160/2010 um mannvirki tóku hins vegar gildi 1. janúar 2011 og giltu því um þá málsmeðferð sem fram fór í kjölfar úrskurðarins og þá ákvörðun umhverfis- og skipulagsnefndar sem hér er deilt um.

Samkvæmt 9. gr. mannvirkjalaga er óheimilt að grafa grunn fyrir mannvirki, reisa það, rífa eða flytja, breyta því, burðarkerfi þess eða lagnakerfum eða breyta notkun þess, útliti eða formi nema að fengnu leyfi viðkomandi byggingarfulltrúa, sbr. 2. mgr., eða leyfi Mannvirkjastofnunar, sbr. 3. mgr. ákvæðisins. Sé mannvirki háð byggingarleyfi byggingarfulltrúa skal hann leita umsagnar skipulagsfulltrúa leiki vafi á að framkvæmd samræmist skipulagsáætlunum sveitarfélagsins, sbr. 10. gr. laganna. Samkvæmt sömu grein skal umsókn um byggingarleyfi ásamt hönnunargögnum send hlutaðeigandi byggingarfulltrúa, sem fer yfir umsóknina, gengur úr skugga um að aðaluppdrættir uppfylli ákvæði laganna, og reglugerða settra samkvæmt þeim, og tilkynnir umsækjanda eftir atvikum um samþykkt byggingaráforma hans, sbr. 11. gr. nefndra laga. Sveitarstjórn er heimilt, með sérstakri samþykkt samkvæmt 7. gr. laganna, að kveða á um það að í sveitarfélaginu starfi byggingarnefnd sem fjalli um byggingarleyfisumsókn áður en byggingarfulltrúi gefi út byggingarleyfi og hafi að öðru leyti eftirlit með stjórnsýslu hans fyrir hönd sveitarstjórnar. Er sveitarstjórn og heimilt að gera það að skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis af hálfu byggingarfulltrúa að byggingarnefnd eða sveitarstjórn hafi samþykkt útgáfuna, sbr. 2. mgr. 7. gr. laganna. Snæfellsbær mun hins vegar ekki hafa sett sér slíka samþykkt.

Í almennum athugasemdum með frumvarpi því sem varð að mannvirkjalögum segir að um sé að ræða nokkrar breytingar frá gildandi lögum. Lögð sé til sú grundvallarbreyting að sveitarstjórn staðfesti að meginreglu ekki lengur ákvarðanir byggingarfulltrúa, auk þess sem lagt er til að tilvist byggingarnefnda verði háð gerð sérstakrar samþykktar viðkomandi sveitarstjórnar. Loks er tekið fram í athugasemdunum að sveitarstjórnir komi að meginreglu til ekki að stjórnsýslu byggingarmála með beinum hætti. Í eðli sínu séu byggingarmál tæknileg mál og þess vegna sé eðlilegt að framkvæmd þeirra sé í höndum aðila með sérfræðiþekkingu á því sviði.

Samkvæmt skýru orðalagi mannvirkjalaga og athugasemdum í lögskýringargögnum er endanleg ákvörðun um samþykkt byggingaráforma og útgáfu byggingarleyfis á hendi byggingarfulltrúa. Synjun umhverfis- og skipulagsnefndar á erindi kærenda gat því ekki bundið enda á málið í skilningi 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 heldur þurfti til að koma sjálfstæð ákvörðun byggingarfulltrúa. Af samskiptum skipulags- og byggingarfulltrúa við kæranda, svo sem þeim er lýst í málavöxtum, er ljóst að í þeim fólst eingöngu upplýsingagjöf skipulags- og byggingarfulltrúa til kæranda um afstöðu umhverfis- og skipulagsnefndar. Þannig einskorðaðist efni bréfs fulltrúans, dags. 26. mars 2014, við að greina frá efni fundar nefndarinnar degi áður og niðurstöðu hennar um að synja kæranda um byggingarleyfi. Afstöðu eða afgreiðslu byggingarfulltrúa á umsókn kæranda var hins vegar í engu getið og verður hvorki séð af bréfinu né öðrum gögnum málsins að byggingarfulltrúi hafi, í samræmi við fortakslaus ákvæði mannvirkjalaga, sem áður eru rakin, tekið afstöðu til umsóknar kæranda.
   
Af öllu framangreindu er ljóst að ekki liggur fyrir ákvörðun þar til bærs stjórnvalds sem bindur enda á mál í skilningi 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga og borin verður undir úrskurðarnefndina. Verður því ekki hjá því komist að vísa kærumáli þessu frá nefndinni.
   
Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

21/2016 Biskupstungnahreppur

Með
Árið 2016, mánudaginn 18. apríl, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011 fyrir:

Mál nr. 21/2016, kæra á samþykkt sveitarstjórnar Bláskógabyggðar frá 10. desember 2015 á tillögu að breyttu Aðalskipulagi Biskupstungnahrepps 2000-2012.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 12. febrúar 2016, er barst nefndinni 17. s.m., kærir K, Einiholti 2, Selfossi, þá ákvörðun Bláskógabyggðar frá 10. desember 2015 að samþykkja tillögu að breytingu á Aðalskipulagi Biskupstungnahrepps 2000-2012. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Bláskógabyggð 21. mars 2016.

Málsatvik og rök: Hinn 10. desember 2015 samþykkti sveitarstjórn Bláskógabyggðar breytingu á Aðalskipulagi Biskupstungnahrepps 2000-2012. Í breytingunni fólst að 7 ha svæði milli þjóðvegar og Einiholtslækjar væri skilgreint sem svæði fyrir verslun og þjónustu í stað landbúnaðarsvæðis og efnistökusvæðis. Efnistökusvæði í Einiholti (E10) væri jafnframt fellt burt. Staðfesti Skipulagsstofnun téða breytingu 21 janúar 2016 og birtist auglýsing um gildistöku hennar í B-deild Stjórnartíðinda 4. febrúar 2016.

Kærandi tekur fram að landeigendur hafi mótmælt fyrirætlunum sveitarfélagins frá því að þær hafi legið fyrir. Öll umferð um svæðið muni aukast til muna með tilheyrandi raski, rykmengun og ónæði auk þess sem vegur og brýr á svæðinu muni ekki þola aukna umferð. Verslunar- og þjónustustarfsemi muni hamla því að hægt sé að auka umsvif þess landbúnaðar sem fyrir sé, en að því stefni landeigendur með auknum fjárfestingum. Umfangsmikil starfsemi sé nú þegar í ferðaþjónustu í Bláskógabyggð og það hljóti að vera markmið aðalskipulags að góð landbúnaðarsvæði verði ekki tekin til afnota sem skerði verulega starfsemi landbúnaðar í kring. Þá sé fjölskrúðugt fuglalíf á svæðinu sem hingað til hafi verið óáreitt og beri að forðast að raska votlendissvæðum eða mikilvægum búsvæðum fugla. Loks hafi markmið skipulagslaga nr. 123/2010 ekki verið höfð að leiðarljósi við hina kærðu aðalskipulagsbreytingu auk þess sem rannsókn málsins eða mati stjórnvalda hafi verið áfátt í þeim efnum.

Af hálfu Bláskógabyggðar er bent á að vísa beri máli þessu frá úrskurðarnefndinni. Samkvæmt 1. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 séu ákvarðanir sem Skipulagsstofnun og ráðherra staðfesti ekki kæranlegar til úrskurðarnefndarinnar. Skýrt komi fram í umsögn sveitarfélagsins um athugasemdir vegna aðalskipulagsbreytingarinnar að deiliskipulag, sem auglýst hafi verið samhliða henni, sé kæranlegt til úrskurðarnefndarinnar og hver kærufrestur sé.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 29. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 er aðalskipulag háð samþykki sveitarstjórnar og staðfestingu Skipulagsstofnunar og ráðherra í þeim tilvikum sem hann skal staðfesta aðalskipulag. Er mælt svo fyrir um í 2. ml. 3. mgr. 32. gr. tilvitnaðra laga  að aðalskipulag taki gildi þegar það hafi verið samþykkt af sveitarstjórn, hlotið staðfestingu Skipulagsstofnunar og verið birt í B-deild Stjórnartíðinda. Eins og að framan er rakið var hin umþrætta breyting á aðalskipulagi Biskupstungnahrepps staðfest af Skipulagsstofnun 21. janúar 2016 og birt í B-deild Stjórnartíðinda 4. febrúar s.á. Sæta ákvarðanir sem Skipulagsstofnun og ráðherra ber að fyrrgreindum lögum að staðfesta ekki kæru til úrskurðarnefndarinnar samkvæmt 1. mgr. 52. gr. téðra laga. Af þeim sökum brestur úrskurðarnefndina vald til að taka hina kærðu ákvörðun til endurskoðunar og verður málinu því vísað frá nefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir
des 22
Love0

101/2014 Markavegur

Með
Árið 2016, mánudaginn 18. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 101/2014, kæra á ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, fyrir lóðirnar nr. 2, 3 og 4 við Markaveg í Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 19. september 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra lóðarhafar Markavegar 1, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, vegna lóðanna nr. 2, 3 og 4 að Markavegi. Er krafist ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar en að auki var farið fram á að fyrirhugaðar framkvæmdir á nefndum lóðum yrðu stöðvaðar. Með úrskurði úrskurðarnefndarinnar, uppkveðnum 12. nóvember 2014, var kröfu um stöðvun framkvæmda hafnað.

Gögn málsins og greinargerð bárust frá Kópavogsbæ 9. og 22. október 2014.

Málavextir: Kærendur eru lóðarhafar Markavegar nr. 1, en á umræddu svæði er í gildi deiliskipulag Kjóavalla, hesthúsabyggð. Á fundi skipulagsnefndar 15. apríl 2014 var lagt fram erindi lóðarhafa Markavegar nr. 2-3 og nr. 4 þar sem þess var óskað, samkvæmt bókun, að lóðin að Markavegi nr. 4 yrði stækkuð um 5 m og lóð Markavegar nr. 2-3 minnkuð sem því næmi. Þá yrði hæðarkóti lóðar nr. 4 hækkaður um 20 cm og breiddin aukin um 0,25 m. Samþykkt var að grenndarkynna framlagða tillögu fyrir lóðarhöfum Markavegar 1 og Heimsenda 4, 6 og 8. Tillagan var kynnt með bréfum, dags. 15. maí s.á., og veittur frestur til að koma að athugasemdum til 19. júní 2014.

Afgreiðsla skipulagsnefndar var ekki staðfest af bæjarstjórn fyrr en 27. maí 2014 og var þá ákveðið að grenndarkynna tillöguna að nýju. Á uppdrætti sem fylgdi tilkynningu um grenndarkynningu, dags. 28. s.m., sagði eftirfarandi: „Í breytingunni felst að lóðin að Markavegi nr. 2-3 minnkar um 5 metra og heitir Markavegur nr. 2 eftir breytingu. Aðkomukóti byggingarreits hækkar úr 101,1 í 101,7 miðað við gildandi hæðarblað og byggingarreitur stækkar til suðurs um 0,25 metra. Við stækkun byggingarreits hækkar mænishæð um 0,13 m og hækkar því byggingarreitur alls um 0,73 metra. Lóðin að Markavegi nr. 4 stækkar um 5 metra til vesturs og heitir Markavegur nr. 3-4 eftir breytingu. Við breytingu minnkar lóð nr. 2 um 5 metra. Aðkomukóti og mænishæð byggingarreits á nýju lóðinni að Markavegi nr. 3-4 hækkar um 0,2 metra. Byggingareitur hesthúss á Markavegi nr. 3-4 stækkar um 5 metra til vesturs.“ Að öðru leyti var vísað í samþykkt deiliskipulag fyrir Kjóavelli, hesthúsabyggð. Veittur var frestur til 1. júlí 2014 til að koma að athugasemdum við tillöguna, sem kærendur og gerðu.

Hinn 28. júlí 2014 var málið tekið fyrir að nýju á fundi skipulagsnefndar. Lögð var fram breytt tillaga, dags. 25. s.m., ásamt greinargerð. Í bókun nefndarinnar um erindið sagði m.a.: „Í tillögunni er fallið frá kynntum breytingum að Markavegi 2 (aðliggjandi lóð við Markaveg 1) að öðru leyti en því að lóðin er stækkuð til austurs þ.e. frá Markavegi 1 og verður liðlega 1000 m² að flatarmáli í stað 675 m². Fyrirhugað hús að Markavegi 3 sem samkvæmt gildandi deiliskipulagi er áfast Markavegi 2 færist austar og verður áfast fyrirhuguðu húsi að Markavegi 4. Fallið er frá kynntri tillögu að hækkun hæðarkóta Markavegar 2 svo [og] breikkun hússins.“

Samþykkti skipulagsnefnd framlagða tillögu, að fenginni umsögn frá lögfræðideild Kópavogs, þar sem komið væri til móts við athugasemdir er borist höfðu á kynningartíma um hæðarkóta og byggingarreit Markavegar 2. Málinu var jafnframt vísað til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar. Á fundi bæjarráðs 14. ágúst 2014 var greind afgreiðsla skipulagsnefndar staðfest og tillagan samþykkt. Öðlaðist deiliskipulagsbreytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 21. s.m.

Málsrök kærenda: Kærendur benda á að samkvæmt 4. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skuli gæta að því að í greinargerð deiliskipulags séu settir skipulagsskilmálar sem séu í samræmi við stefnu þess. Stækkun lóðarinnar að Markavegi 2 sé sýnd á uppdrætti deiliskipulagsins en ekki sé í greinargerð þess vikið að stækkun hennar í 1000 m² til austurs, líkt og gert hafi verið í samþykkt skipulagsnefndar 28. júlí 2014. Í greinargerð skipulagsins sé einnig getið breytinga á hæðarkótum og breidd að Markavegi 4 en svo sé ekki í fyrrgreindri samþykkt skipulagsnefndar. Einnig séu lóðir nr. 3 og 4 orðnar að einni í deiliskipulaginu en ekki sé minnst á slíkt í samþykktum skipulagsnefndar eða bæjarráðs. Ekki sé í greinargerð gætt samræmis við þær skipulagsbreytingar sem samþykktar hafi verið af bæjarráði. Hafi skipulagsfulltrúi, sem skrifi undir greinargerðina, ekki heimildir til að breyta samþykktu deiliskipulagi án samþykkis bæjarstjórnar endi beri hún ábyrgð á og annist gerð deiliskipulags skv. 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga.

Falli umrædd breyting á lóðinni að Markavegi 2 undir 2. mgr. 43. gr. laganna, enda stækki lóðin um tæp 50% að flatarmáli. Hafi borið að grenndarkynna þá breytingu og hafi kærendur ekki fengið að setja fram sjónarmið sín vegna þessarar nýju breytingar á deiliskipulagi. Auk þess hafi þeim ekki verið tilkynnt um hana fyrr en búið hafi verið að samþykkja hana. Kærendur hafi sett fram fjölda athugasemda við tillögu að því breytta deiliskipulagi sem kynnt hafi verið í maí 2014 og hafi ekki verið tekið nægt tillit til þeirra.

Fyrirhugaðar breytingar muni valda kærendum töluverðu óhagræði svo sem vegna vatns- og snjósöfnunar. Hætta sé á að verðmæti fasteignarinnar lækki og nýtingarmöguleikar hennar takmarkist. Bendi deiliskipulagið til þess að hæðarkóti lóðarinnar Markavegur nr. 3-4 muni hækka á tvo vegu. Ekki sé mælt fyrir um hækkun á mænishæð húsanna heldur virðist aðeins vera átt við gólfkóta enda hefði átt að taka annað fram með skýrum hætti. Ef gólfkóti yrði lækkaður þyrftu kærendur að breyta teikningum sínum þannig að mænishæð hússins lækki um 20 cm til samræmis. Þá muni hækkun hesthúsanna að Markavegi 3 og 4 breyta útiliti, yfirbragði og samræmi hesthúsabyggðarinnar við Markaveg og brjóti það gegn 5. mgr. 37. gr. skipulagslaga. Muni breikkun á húsi að Markavegi 3-4 úr 12 m í 12,5 m hafa sömu áhrif, en jafnframt geti hún haft fordæmisgildi í hverfinu, þar sem enn séu óbyggðar nokkrar lóðir. Óhagræði kærenda sé mun meira en þörf lóðarhafa að Markavegi 2, 3 og 4 af breytingunni en hvergi sé að finna rökstuðning fyrir þörf á hinni kærðu ákvörðun. Fari nefnd ákvörðun gegn eignarréttindum kærenda, sbr. 72. gr. stjórnarskrár og framkvæmd hennar gegn lögmætisreglu þar sem skilyrði ákvörðunar séu ekki uppfyllt.

Málsrök Kópavogsbæjar: Kópavogsbær bendir á að heildarstærð lóðanna að Markavegi nr. 2, 3 og 4 sé hin sama nú og fyrir breytingu á deiliskipulagi, þ.e. 2.196 m². Lóð nr. 2 hafi verið 675 m², lóð nr. 3 hafi verið 513 m² og lóð nr. 4 hafi verið 1008 m². Eftir breytingu verði lóð nr. 2 1008 m², lóð nr. 3 verði 675 m² og lóð nr. 4 verði 513 m². Svo þessi breyting næði fram að ganga hafi þurft að breyta lóðamörkum.

Skýrt komi fram í greinargerð með grenndarkynntri tillögu að í breytingunni felist að lóð nr. 2-3 minnki um 5 m og heiti Markavegur nr. 2 eftir breytingu og að lóð nr. 4 stækki um 5 m og heiti Markavegur nr. 3-4 eftir breytingu. Breytinguna megi einnig sjá myndrænt. Í greinargerð með tillögunni sé fjallað um lóð nr. 2-3 sem eina heild og fram komi að lóðin minnki um samtals 5 m. Tekið sé fram í fundargerð skipulagsnefndar að lóð nr. 2 stækki til austurs. Hafa verði í huga að lóð nr. 3 minnki sem því nemi. Ekki sé um misræmi að ræða á milli upplýsinga í fundargerð skipulagsnefndar og í greinargerð með breytingum á deiliskipulagi heldur mis-munandi nálgun. Verði ekki séð að hin samþykkta breyting sé í ósamræmi við samþykkt bæjarráðs.

Breyting á umræddum lóðum hafi verið grenndarkynnt með bréfum, dags. 28. maí 2014. Þar komi skýrt fram í hverju breytingin felist. Hafi kærendur haft tækifæri til að tjá sig um breytingar á lóðunum. Í hækkun hæðarkóta felist að bæði gólfkóti og mænishæð hækki og hefði einungis verið um að ræða hækkun gólfkóta þá hefði slíkt komið fram í greinargerð. Um sé að ræða hækkun sem nemi 20 cm og breikkun sem nemi 25 cm. Hafi skipulagsyfirvöld metið það svo að framangreind stækkun væri það smávægileg að hún hefði í för með sér óveruleg grenndaráhrif.

Athugasemdir lóðarhafa Markavegar 2-3 og 4: Lóðarhafa var tilkynnt um framkomna kæru en hefur ekki látið málið til sín taka.

Athugasemdir kærenda við málsrökum Kópavogsbæjar: Kærendur taka fram að grenndarkynning skv. bréfi, dags. 28. maí 2014, fjalli ekki um þá breytingu á deiliskipulagi sem samþykkt hafi verið af bæjarráði 14. ágúst 2014. Hafi sú breyting verið ný breyting á deiliskipulagi og því hafi borið að viðhafa nýja grenndarkynningu. Vísað sé til markmiðsákvæða skipulagslaga en ljóst sé að það færi gegn markmiðum og ákvæðum þeirra laga ef bæjaryfirvöld, í kjölfar mótmæla við kynningu á deiliskipulagi, gætu sett fram breytta tillögu að deiliskipulagi og komist hjá því að leita samráðs við borgarana með grenndarkynningu á hinni nýju tillögu.

Ekki sé fallist á að um mismunandi nálgun sé að ræða í fundargerð skipulagsnefndar og greinargerð með breytingu á deiliskipulagi, enda um augljóst misræmi að ræða. Verði bæjaryfirvöld að bera ábyrgð á skýrleika gagna og geti ekki látið almenning bera hallan af misræmi. Fyrir liggi lögregluskýrsla er sýni afdráttarlaust hve mikil vatns- og snjósöfnun sé á svæðinu og þá einkum við Markaveg 1. Þannig sé augljóst að umræddar breytingar á nærliggjandi lóðum geti leitt til þess að ástandið versni til muna, kærendum til tjóns. Þá er áréttað að breytingar geti haft fordæmisgildi og brjóti gegn jafnræðisreglu. Loks sé bent á skylda til að sýna fram á nauðsyn breytinganna leiði af 5.9.2. gr. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013.

—–

Færð hafa verið fram frekari sjónarmið í máli þessu sem ekki verða rakin nánar en tekið hefur verið tillit til við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti deiliskipulagsbreytingar vegna lóðanna nr. 2 og nr. 3-4 við Markaveg. Fól breytingin í sér að lóðin Markavegur nr. 2-3 yrði nr. 2 og hún jafnframt minnkuð um 5 m og að lóð nr. 4 við Markaveg stækkaði sem því næmi og yrði nr. 3-4. Þá yrði hæðarkóti þeirrar lóðar 20 cm hærri og breidd byggingarreits aukin um 25 cm.

Sveitarstjórn ber ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags skv. 3. mgr. 3. gr. og 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Hið sama á við um breytingar á deiliskipulagi, sbr. 43. gr. laganna. Í deiliskipulagi eru skv. 1. mgr. 37. gr. sömu laga teknar ákvarðanir um lóðir, lóðanotkun, byggingarreiti og byggðamynstur. Hafa kærendur ekki einstaklingsbundna hagsmuni tengda ásýnd og heildaryfirbragði skipulagssvæðisins, svo sem þeir hafa haldið fram, enda verður að telja slíkt til almannahagsmuna sem skipulagsyfirvöld gæta.

Tillaga að breytingu á deiliskipulagi umræddra lóða var grenndarkynnt með vísan til 43. gr. skipulagslaga sem heimilar að grenndarkynna óverulegar breytingar á samþykktu deiliskipulagi. Bárust athugasemdir frá kærendum á kynningartíma og var tillögunni breytt í kjölfar þess. Var tillagan þannig breytt lögð fyrir á fundi skipulagsnefndar 28. júlí 2014. Samþykki nefndin hina framlögðu tillögu að fenginni umsögn lögfræðideildar og staðfesti bæjarráð greinda afgreiðslu 14. ágúst s.á. Með vísan til þess sem að framan er rakið um breytinguna verður hún að teljast óveruleg í skilningi ákvæðisins og verður ekki séð, eins og atvikum er hér háttað, að hún sé til þess fallin að hafa fordæmisgildi eða með hvaða hætti hún geti falið í sér brot gegn jafnræði lóðarhafa á svæðinu.

Í greinargerð kynntra tillögu, dags. 28. maí 2014, kemur fram að lóðin að Markavegi nr. 2-3 minnki um 5 m og heiti Markavegur 2 eftir breytingu. Jafnframt er sýnt á skipulagsuppdrætti að lóðin nr. 2 sé 1008 m² samkvæmt tillögu að breyttu deiliskipulagi. Er tillaga sú er lögð var fram á fundi skipulagsnefndar 28. júní s.á. samhljóða kynntri tillögu að þessu leyti og stærð lóðarinnar sýnd á skipulagsuppdrætti. Liggur ekki annað fyrir en að greind tillaga hafi jafnframt legið fyrir við samþykkt bæjarráðs. Verður að telja að téðar tillögur beri með sér að lóðin að Markavegi nr. 2 muni verða 1008 m² eftir breytingu deiliskipulags. Jafnframt að lóðir nr. 3 og 4 við Markaveg yrðu sameinaðar og gert væri ráð fyrir því að gerðar yrðu breytingar á hæðarkótum og breidd byggingarreits lóðarinnar Markavegi 4. Að framangreindu virtu er ljóst að allt frá kynningu tillögunnar var gert ráð fyrir að eftir stækkun lóðarinnar að Markavegi 2 yrði hún 1008 m² og var því ekki þörf á að kynna stækkunina að nýju. Þá er ljóst að ekki var gerð breyting á efni deiliskipulagsins frá kynntri og samþykktri tillögu að því undanskyldu að fallið var frá breytingum á hæðarkóta og byggingarreit lóðarinnar Markavegar nr. 2, svo sem lýst er í samþykkt skipulagsnefndar 28. júlí 2014 og rakið er í málavaxtalýsingu.

Í 4. mgr. 37. gr. skipulagslaga kemur m.a. fram að á skipulagsuppdrætti deiliskipulags skuli setja fram þá stefnu sem kynnt sé í skipulagsgreinargerð fyrir skipulagssvæðið að svo miklu leyti sem það geti átt við. Í greinargerð deiliskipulagsbreytingarinnar er tilgreint að á lóðinni Markavegi 4 verði hæðarkóti hækkaður og hver breidd verði, án þess að tilgreina nánar breidd hvers. Eigi að síður er það mat úrskurðarnefndarinnar að efni deiliskipulagsins hafi legið fyrir með nægilega skýrum hætti og áskilnaði tilvitnaðs ákvæðis um framsetningu verið fullnægt, enda ljóst af skipulagsuppdrættinum að um breidd byggingarreits væri að ræða.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað, enda verður ekki séð að þeir annmarkar séu fyrir hendi er leitt geti til ógildingar hennar.

Rétt er að benda á að sé sýnt fram á að gildistaka skipulags valdi tjóni geta kærendur eftir atvikum leitað réttar síns og krafist skaðabóta í samræmi við 51. gr. skipulagslaga, en úrlausn um það álitaefni er ekki á valdsviði úrskurðarnefndarinnar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 14. ágúst 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Kjóavalla, hesthúsabyggð, fyrir lóðirnar nr. 2, 3 og 4 við Markaveg í Kópavogi.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                       Þorsteinn Þorsteinsson
 

des 22
Love0

17/2016 Sorpgjöld á Akranesi

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 14. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 17/2016, kæra á ákvörðun Akraneskaupstaðar um álagningu sorphirðu- og eyðingargjalda á fasteignina Jaðarsbraut 25, Akranesi, fyrir árið 2016.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 9. febrúar 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir J, Jaðarsbraut 25, Akranesi, ákvörðun  Akraneskaupstaðar um álagningu sorphirðu- og eyðingargjalda á fasteign kæranda að Jaðarsbraut 25, Akranesi fyrir árið 2016. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Akraneskaupstað 18. mars 2016.

Málavextir: Mál þetta á sér nokkra forsögu en með úrskurði í máli nr. 30/2014, uppkveðnum 27. mars 2015, felldi úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála úr gildi ákvörðun Akraneskaupstaðar um að leggja á fasteign kæranda  sorphreinsunar- og eyðingargjald fyrir árið 2014. Var það gert á þeim forsendum að gjaldskrá nr. 1285/2013 fyrir hirðingu og eyðingu sorps í Akraneskaupstað hefði ekki verið sett í samræmi við ákvæði 5. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir þar sem að hún hafði ekki verið lögð fyrir heilbrigðisnefnd til umsagnar. Kærandi skaut ákvörðun um endurálagningu gjalda ársins 2014 og álagningu ársins 2015 til úrskurðarnefndarinnar og með úrskurði í máli nr. 54/2015, uppkveðnum 26. nóvember 2015 var kröfum kæranda um ógildingu gjalda ársins 2014 hafnað og kröfum um ógildingu gjalda ársins 2015 vísað frá nefndinni.

Á fundi bæjarráðs Akraneskaupstaðar 4. desember 2015 var lögð fram til ákvörðunar gjaldskrá sorphirðu á Akranesi fyrir árið 2016 auk fleiri atriða. Ákvörðun bæjarráðs varðandi gjaldskrá sorpmála var send Heilbrigðiseftirliti Vesturlands með bréfi, dags. 6. s.m., þar sem óskað var umsagnar heilbrigðisnefndar, sbr. 5. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir og 9. gr. samþykktar nr. 1231/2005 um meðhöndlun úrgangs á Akranesi.

Umsögn Heilbrigðiseftirlits Vesturlands lá fyrir 7. desember s.á., en þar kom fram að efnisatriði gjaldskrárinnar væru í samræmi við ákvæði laga. Frumvarp að fjárhagsáætlun var lagt fram til síðari umræðu og samþykkt á fundi bæjarráðs 10. s.m. og í framhaldinu á fundi bæjarstjórnar Akraness 15. s.m. þar sem gjaldskráin var samþykkt. Gjaldskrá Akraneskaupstaðar fyrir hirðingu og eyðingu sorps nr. 1204/2015 birtist í B-deild Stjórnartíðinda 29. desember 2015.

Sorphreinsunar- og eyðingargjald fyrir árið 2016, að fjárhæð 30.267 krónur, var lagt á fasteign kæranda með álagningarseðli, dags. 20. janúar 2016. Á fundi heilbrigðisnefndar 27. s.m. var bókað, undir lið 5. „Akranes – Umsögn um gjaldskrá vegna sorphirðu og eyðingu sorps, frá 6. des ´15“, að nefndin staðfesti ofangreinda gjaldskrá.

Málsrök kæranda: Kærandi telur álagningu hinna kærðu sorpgjalda ekki rétta sé miðað við leiðbeiningar úrskurðarnefndarinnar í úrskurðum frá fyrri árum. Gjaldskráin hafi verið sett án þess að umsögn frá heilbrigðisnefnd Vesturlands hafi legið fyrir og því hljóti hún að vera ólögleg með sama hætti og gjaldskráin frá 2014, sem felld hafi verið úr gildi með úrskurði nefndarinnar.

Við ákvörðun um hækkun gjaldskrárinnar fyrir árið 2016 hafi verið lagt til grundvallar að fimm milljón króna tap hefði orðið á málaflokknum árið 2015. Það hefði komið til vegna kostnaðar við endurálagningu gjalds vegna ársins 2014 og telji kærandi að óheimilt hafi verið að reikna nefndan kostnað með í kostnaði vegna sorpmála.

Einnig sé millifærslukostnaður sem Akraneskaupstaður kjósi að gjaldfæra á málaflokkinn, þ.e. kostnaður vegna stjórnsýslu og innheimtukostnaður, of hár og illa rökstuddur. Nánast enginn viðbótarkostnaður sé vegna þessarar innheimtu þar sem verið sé að innheimta fasteignagjöld hvort eð er. Þessi aðferð sé viðhöfð til að færa kostnað við málaflokkinn til jafns við tekjur og halda þannig uppi of hárri gjaldskrá.

Málsrök Akraneskaupstaðar: Sveitarfélagið krefst þess að kærunni sé vísað frá nefndinni vegna þess hversu óskýr málatilbúnaður kæranda sé. Að öðrum kosti verði hin kærða álagning staðfest, enda rétt að henni staðið bæði form- og efnislega. Í úrskurði nefndarinnar frá 29. nóvember í máli nr. 54/2015 sé að finna mikilvægar leiðbeiningar um þá kostnaðarliði sem að fullnægðum skilyrðum geti verið grundvöllur þjónustugjalda, sbr. 2. og 3. mgr. 23. gr. laga nr. 55/2003 um meðhöndlun úrgangs og 5. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir. Þeim sjónarmiðum telji sveitarfélagið sig hafa fylgt í hvívetna.

Í fjárhagsáætlun Akraneskaupstaðar fyrir árið 2016 hafi almennt verið lagt til grundvallar að þjónustugjaldskrár hækkuðu um 3,2% en lögð hafi verið til minni hækkun á sorpgjöldum, eða um 1,5%. Heilbrigðiseftirlit Vesturlands hafi veitt umsögn sína um efnisatriði gjaldskrárinnar, hún hafi verið samþykkt í bæjarstjórn 15. desember 2015 og birt í B-deild Stjórnartíðinda 29. s.m.

Rekstur sorphirðu sé færður undir tvo málaflokka í bókhaldi sveitarfélagsins, annars vegar málaflokk 08 hreinlætismál og hinsvegar málaflokk 53 Gámu, en vegna reglna um virðisaukaskatt sé nauðsynlegt að hafa rekstur móttökustöðvar í sérstöku fyrirtæki. Gáma „selji“ þjónustu sína yfir á málaflokk 08 og saman myndi málaflokkarnir heildarniðurstöðu reksturs sorpmála.

Við áætlun sorpgjalda fyrir árið 2016 hafi eftirtaldir tekju- og gjaldaliðir verið lagðir til grundvallar:

1. Áætlaðar tekjur að fjárhæð kr. 79.155.000 (1,5% hækkun gjalda)
2. Áætluð gjöld að fjárhæð kr. 79.078.000, sem greinist þannig:
a)    Áætlaður sameiginlegur kostnaður, aðkeypt þjónusta o.fl., kr. 68.941.000
b)    Áætlaður annar kostnaður vegna stjórnunarkostnaðar og umsýslu bæjarskrifstofu, kr. 4.870.000
c)    Áætluð eigin vinna starfsmanna í Gámu, kr. 300.000
d)    Áætlaður kostnaður vegna reksturs húsnæðis Gámu, kr. 2.165.000
e)    Áætlun vegna lóðar Gámu kr. 2.169.000
f)    Áætlaðar afskriftir vegna fastafjármuna í Gámu, kr. 633.000

Talið sé að verklag við ákvörðun sorpgjalda sé í fullu samræmi við áskilnað laga, bæði hvað varðar form og efni. Hvað varði formið standi sveitarfélög að vissu leyti frammi fyrir tilteknum erfiðleikum varðandi tímasetningar því veigamiklar breytingar geti orðið á frumvarpi að fjárhagsáætlun frá fyrri framlagningu, sem miðað sé við í lögum að sé eigi síðar en 1. nóvember ár hvert, og fram til þess tíma að síðari framlagning eigi sér stað, sem lögskylt sé að gerist eigi síðar en 15. desember. Síðan sé lögskylt að afla umsagnar heilbrigðisnefndar um gjaldskrá sorpmála og eðli máls samkvæmt sé nauðsynlegt að gera það eftir að bæjarráð hafi ákveðið endanlegar forsendur fjárhagsáætlunar en áður en frumvarpið komi til umræðu og afgreiðslu í bæjarstjórn. Því sé ljóst að lítið megi út af bregða í ferlinu til að þetta náist en að auki þurfi að óska flýtimeðferðar á birtingu gjaldskrárinnar í Stjórnartíðindum.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um álagningu sorphirðu- og eyðingargjalds samkvæmt gjaldskrá Akraneskaupstaðar nr. 1204/2015 fyrir hirðingu og eyðingu sorps, sem birtist í B-deild Stjórnartíðinda 29. desember 2015. Því er haldið fram að forsendur fyrir gjaldskránni standist ekki reglur laga um þjónustugjöld og einnig er því haldið fram að gjaldskrána hafi skort lagastoð þar sem hún hafi ekki verið sett með formlega réttum hætti. Verður að telja að framangreindur málatilbúnaður kæranda sé nægilega skýr til að málið verði tekið til efnismeðferðar og verður því frávísunarkröfu sveitarfélagsins hafnað.

Í 1. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir segir að sveitarfélög geti sett sér eigin samþykktir um atriði sem ekki sé fjallað um í reglugerðum eða gert um einstök atriði ítarlegri kröfur en fram komi í þeim, enda falli þau undir lögin. Heimilt sé auk annars að setja í slíkar samþykktir ákvæði um meðferð úrgangs og skolps, sbr. 2. tl. 1. mgr. Fyrir Akraneskaupstað hefur verið sett slík samþykkt nr. 1231/2005 um meðhöndlun úrgangs á Akranesi, birt í B-deild Stjórnartíðinda 12. janúar 2006.

Í 5. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 er fjallað um gjaldskrár. Þar segir að sveitarfélögum sé heimilt  að setja gjaldskrá um innheimtu gjalda skv. 1. mgr. að fenginni umsögn hlutaðeigandi heilbrigðisnefndar og að gjöld megi aldrei vera hærri en sem nemur rökstuddum kostnaði við veitta þjónustu eða framkvæmd eftirlits með einstökum þáttum. Loks segir að sveitarfélag skuli birta gjaldskrá í B-deild Stjórnartíðinda.

Samkvæmt tilvitnuðu orðalagi 25. gr. laga nr. 7/1998 er skýrt að sveitarstjórn skuli leita umsagnar heilbrigðisnefndar við setningu gjaldskrár um innheimtu gjalda skv. greininni, m.a. samkvæmt samþykktum um meðferð úrgangs og skolps sem settar hafi verið með stoð í ákvæðinu. Í úrskurði í máli nr. 30/2014, uppkveðnum 27. mars 2015, komst úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála að þeirri niðurstöðu að fella skyldi úr gildi ákvörðun Akraneskaupstaðar um að leggja sorphreinsunar- og eyðingargjald á tilgreinda fasteign þar sem ekki hafði verið leitað slíkrar umsagnar áður en gjaldskráin fyrir árið 2014 var sett. Byggðist niðurstaðan á því að þegar löggjafinn hefur með skýrum lagafyrirmælum kveðið á um hvernig formlega skuli standa að reglusetningu á tilteknu sviði af hálfu stjórnvalda hafi stjórnvöld almennt ekki frjálst val um að fara aðrar leiðir í þeim efnum.

Samkvæmt gögnum málsins voru drög að gjaldskrá send Heilbrigðiseftirliti Vesturlands með bréfi, dags. 6. desember 2015. Þar er óskað „umsagnar heilbrigðisnefndar um fyrirhugaða gjaldskrá“. Bréf barst frá heilbrigðiseftirlitinu 7. s.m. þess efnis að eftirlitið teldi að efnisatriði gjaldskrárinnar væru í samræmi við ákvæði samþykktar um meðhöndlun úrgangs á Akranesi nr. 1231/2005 og 25. gr. laga nr. 7/1998 og gerði því ekki athugasemdir við hana. Að fenginni nefndri umsögn var gjaldskráin samþykkt á fundi bæjarstjórnar Akraness 15. s.m. Gjaldskrá Akraneskaupstaðar fyrir hirðingu og eyðingu sorps nr. 1204/2015 birtist í B-deild Stjórnartíðinda 29. desember 2015. Var gjald lagt á vegna fasteignar kæranda og er álagningarseðill dagsettur 20. janúar 2016. Gjaldskráin var hins vegar staðfest af heilbrigðisnefnd Vesturlands á fundi hennar 27. s.m., eins og fram kemur í málavaxtalýsingu.

Samkvæmt þeim upplýsingum sem úrskurðarnefndin hefur aflað frá Heilbrigðiseftirliti Vesturlands afgreiða starfsmenn eftirlitsins erindi á milli funda heilbrigðisnefndar ef þau eru ekki skuldbindandi og vafi leikur ekki á um vilja nefndarinnar. Umsagnir og leyfi séu t.d. veitt með fyrirvara um samþykki heilbrigðisnefndar sem eigi sér stað á næsta fundi hennar.

Í 2. kafla laga nr. 7/1998 er fjallað um stjórn, skipan og starfsmenn. Kemur þar m.a. fram að ekkert sveitarfélag skuli vera án heilbrigðiseftirlits, sbr. 10. gr., og að landið skiptist í nánar tilgreind eftirlitssvæði þar sem starfi heilbrigðisnefnd, kosin eftir hverjar sveitarstjórnarkosningar, sbr. 1. og 2. mgr. 11. gr. Samkvæmt 13. gr. laganna ber heilbrigðisnefndum að sjá um að framfylgt sé ákvæðum laganna, reglugerða settra samkvæmt þeim, samþykktum sveitarfélaga og ákvæðum í sérstökum lögum eða reglum sem nefndinni er eða kann að vera falið að annast um framkvæmd á. Samkvæmt 1. mgr. 15. gr. ráða heilbrigðisnefndir á hverju eftirlitssvæði heilbrigðisfulltrúa, sem starfa í umboði nefndarinnar, til að annast eftirlit sveitarfélaganna með þeim viðfangsefnum sem undir lögin falla. Í 3. gr. laganna er skilgreint að heilbrigðiseftirlit taki til hollustuhátta og mengunarvarna, sbr. 4. mgr. tilvitnaðrar greinar. Nánari skilgreiningu á hollustuháttum og mengunarvörnum er að finna í áðurnefndri 3. gr. laganna ásamt upplýsingum um viðfangsefni heilbrigðiseftirlits sem unnin eru í umboði heilbrigðisnefndar en hlutverk þessara stjórnvalda er um margt eðlisólík.

Verður því ekki talið að heilbrigðiseftirlit geti veitt lögbundna umsögn skv. 25. gr. laga nr. 7/1998 í skjóli þess að eftirlitið starfi í umboði heilbrigðisnefndar, enda nefndinni einni ætlað það hlutverk samkvæmt skýlausu orðalagi ákvæðisins. Var álagning samkvæmt gjaldskránni því ekki lögmæt þegar hún átti sér stað og getur staðfesting heilbrigðisnefndar á gjaldskránni þegar álagning hefur þegar farið fram ekki bætt úr þeim ágalla.

Þegar af framangreindum ástæðum verður ekki hjá því komist að telja hina kærðu ákvörðun þeim annmörkum háða að ógildingu varði.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun Akraneskaupstaðar um álagningu sorphirðu- og eyðingargjalda á fasteignina Jaðarsbraut 25, Akranesi, fyrir árið 2016.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
                                    Ómar Stefánsson                                                   Aðalheiður Jóhannsdóttir                                    

des 22
Love0

85/2014 Markavegur

Með
Árið 2016, mánudaginn 18. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 85/2014, kæra á ákvörðun Kópavogsbæjar frá 2. júlí 2014 um að fjarlægja girðingarstaura á lóðinni nr. 1 við Markaveg í Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 30. júlí 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra lóðarhafar Markavegar 1, Kópavogi, þá ákvörðun sviðsstjóra umhverfissviðs frá 2. júlí 2014 að fjarlægja girðingarstaura af lóð Markavegar 1 í Kópavogi. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Kópavogsbæ 29. september 2014 og í apríl 2016.

Málavextir: Árið 2009 fengu kærendur úthlutað hesthúsalóð að Markavegi 1, á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag Kjóavalla, hesthúsahverfi. Með bréfi byggingarfulltrúa til kærenda, dags. 20. ágúst 2013, var vakin athygli á að tveir girðingarstaurar „fram við götu“ sem væntanlega væru staurar í girðingu fyrir gerði, væru ekki í samræmi við samþykkta teikningu. Var þess farið á leit að nefndir staurar yrðu teknir niður og að staurar fyrir girðingu gerðis yrðu staðsettir í samræmi við samþykkta teikningu. Áréttaði byggingarfulltrúi efni fyrrgreinds bréfs með bréfi til kærenda, dags. 26. s.m., og veitti frest til að fjarlægja téða staura til og með 1. september s.á., en að öðrum kosti yrðu þeir fjarlægðir á kostnað eigenda án frekari viðvörunar. Kærendur komu á framfærum andmælum með bréfi, dags. 29. ágúst s.á. Töldu þeir ákvörðun byggingarfulltrúa m.a. ólögmæta og að verið væri að nýta lóðina í samræmi við gildandi deiliskipulag. Byggingarfulltrúi ítrekaði enn kröfu sína með bréfi, dags. 2. september s.á. Þá var tekið fram að hefðu umræddir staurar ekki verið fjarlægðir í síðasta lagi 4. s.m. yrðu þeir fjarlægðir 5. september 2013 á kostnað eigenda án frekari viðvörunar.

Í kjölfar þessa lagði lögmaður kærenda fram tillögu um mögulega lausn málsins. Í svarbréfi bæjarlögmanns, dags. 17. september 2013, kom fram að ekki væri heimild til að staðsetja mörk gerðis við ystu mörk lóðar, samsíða Markavegi. Kópavogsbær væri hins vegar reiðubúinn til að koma til móts við óskir lóðarhafa um stærra gerði og snúa stæðum í suðurenda lóðarinnar um 90° þannig að þau yrðu eftirleiðis samsíða Markavegi. Mun hafa verið fundað um málið í október s.á., en sættir ekki náðst. Hinn 2. júlí 2014 munu hinir umdeildu girðingarstaurar hafa verið fjarlægðir af hálfu Kópavogsbæjar. Í kjölfar þessa urðu nokkrar bréfaskriftir milli kærenda og Kópavogsbæjar þar sem kærendur fóru m.a. fram á að fá upplýsingar um hvenær og af hverjum ákvörðunin hefði verið tekin og á grundvelli hvaða heimildar. Fengust þær upplýsingar frá Kópavogsbæ að ákvörðun hefði verið tekin af byggingarfulltrúa haustið 2013. Þar sem kærendur hefðu ekki orðið við kröfu um að fjarlægja nefnda girðingarstaura hefði sviðsstjóri umhverfissviðs haft forgöngu um ákvörðuninni yrði framfylgt til að hamla ekki framkvæmdum á svæðinu.

Málsrök kærenda: Kærendur benda á að tekið sé fram í greinargerð deiliskipulags fyrir umrætt svæði að hestagerði sé meðfram Markavegi. Svo hafi einnig komið fram í auglýsingu í dagblaði um nefnt skipulag sem og að bílastæði og aðkoma breytist. Hafi kærendur því verið í fullum rétti að hefja framkvæmdir við hestagirðingu á enda lóðarinnar, meðfram Markavegi, og nýta lóð sína til fulls, sbr. 72. gr. stjórnarskrár. Af hálfu Kópavogsbæjar sé því haldið fram að gert sé ráð fyrir bílastæðum meðfram Markavegi. Standist það ekki deiliskipulag, enda ljóst að með 90° snúningi á lóðinni, sem samþykkt hafi verið árið 2009, verði allri lóðinni snúið. Ættu bílastæði að vera á sama stað og samkvæmt eldra deiliskipulagi hefði þurft að taka slíkt sérstaklega fram í skipulaginu. Sé kærendum brýn nauðsyn að girða lóðina þannig að hún nýtist sem hesthúsalóð.

Við malbikun Markavegar, efir að girðingarstaurarnir hafi verið fjarlægðir, hafi sérstaklega verið tekið úr veginum fyrir lóðinni að Markavegi 1, sem bendi til þess að vegurinn hafi í raun verið rangt staðsettur. Þá sýni þetta að engin ástæða hafi verið til þess að fjarlægja staurana og hafi verið unnt að malbika að þeim. Þannig hafi ekki verið gætt meðalhófs og því hafi verið brotið gegn meðalhófsreglu stjórnskipunar- og stjórnsýsluréttar.

Telja verði að ákvörðun um að rífa burtu umrædda girðingarstaura hafi verið tekin í júlí 2014 og að ekki hafi fyrr legið fyrir bindandi ákvörðun. Kærendum hafi aldrei verið tilkynnt um töku ákvörðunarinnar fyrr en með þeirri framkvæmd að fjarlægja staurana. Geti stjórnvald ekki haldið því fram að ákvörðun hafi verið tekin tæpum tíu mánuðum áður en hún er tilkynnt og framkvæmd. Stangist slíkt á við réttmætar væntingar kærenda. Eftir slíkan tíma og samskipti aðila hafi ekki verið unnt að taka lögmæta ákvörðun án þess að leita eftir sjónarmiðum þeirra, sbr. 10., 12. og 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Með munnlegri ákvörðun sviðsstjóra umhverfissviðs hafi verið brotið gegn skráðum og óskráðum reglum stjórnsýsluréttarins um málsmeðferð og ákvarðanatöku á grundvelli laga nr. 160/2010 um mannvirki.

Rannsóknarregla stjórnsýsluréttar, sbr. 10. gr. stjórnsýslulaga, geri þá kröfu til stjórnvalda að þau afli sér allra nauðsynlegra upplýsinga um málsatvik til að geta tekið efnislega rétta ákvörðun. Engar upplýsingar virðast hafa legið fyrir hjá Kópavogsbæ um ákvörðunina, hvorki minnispunktar með greiningu á málsatvikum eða lagasjónarmiðum né skrifleg fyrirskipun sviðsstjóra til jarðvegsverktaka að grípa til aðgerða. Ekki hafi verið leitað sjónarmiða kærenda. Um íþyngjandi ákvörðun sé að ræða og þeim mun strangari kröfur þurfi að gera til stjórnvalds um að það gangi úr skugga um að upplýsingar sem búi að baki ákvörðun séu sannar og réttar. Hvílt hafi sú skylda á sviðsstjóra að rannsaka málið forsvaranlega áður en hann hafi tekið afstöðu til þess. Sé jafnframt bent á dóm Hæstaréttar í máli nr. 52/2004 í þessu sambandi.

Hin kærða ákvörðun hafi ekki verið birt kærendum með formlegum hætti en það sé meginregla stjórnsýsluréttar að íþyngjandi ákvarðanir skuli almennt tilkynntar skriflega, sbr. einnig 20. gr. stjórnsýslulaga. Hafi kærendum hvorki verið leiðbeint um rétt til að fá ákvörðun rökstudda né um kæruleiðir og fari slíkt gegn ákvæðum 1. og 2. tl. 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga. Þá hafi lagaheimildar fyrir nefndri ákvörðun ekki verið getið fyrr en í tölvupósti 7. júlí 2014 frá lögfræðingi Kópavogsbæjar. Loks liggi fyrir að aldrei hafi verið leitað eftir sjónarmiðum kærenda áður en ákvörðun var tekin og með því hafi verið brotið gegn andmælareglu stjórnsýsluréttar.

Málsrök Kópavogsbæjar: Af hálfu Kópavogsbæjar er tekið fram að árið 2009 hafi verið samþykkt breyting á deiliskipulagi Kjóavalla er hafi m.a. falið í sér að byggingarreitum hesthúsa við Markaveg hafi verið breytt, þeim snúið um 90° og komið fyrir í norðurhluta lóðar. Einnig hafi hestagerðum verið komið fyrir meðfram Markavegi.

Staðsetning og afmörkun byggingarreits og gerðis sé skýrt afmörkuð í gögnum málsins. Samkvæmt deiliskipulagi fyrir svæðið sé byggingareitur 12×25 m og stærð á hestagerði 14×25 m. Ekki sé gert ráð fyrir að hestagerði nái að lóðamörkum. Hafi kærendur látið steypa girðingarstaura við ystu mörk lóðarinnar, samsíða Markavegi, í bága við skipulag. Á grundvelli 2. mgr. 55. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 hafi byggingarfulltrúi krafist þess að þeir yrðu fjarlægðir. Ekki hafi verið ráðist í að framfylgja nefndri ákvörðun þar sem umræður um málið hafi verið í gangi milli Kópavogsbæjar og kærenda. Ákvörðuninni hafi verið framfylgt í júlí 2014 til að hamla ekki framkvæmdum á svæðinu. Séu lóðarhafar bundnir af skipulagi og óheimilt sé að ráðast í framkvæmdir sem samræmist ekki deiliskipulagi. Skýrt hafi legið fyrir að umrædd framkvæmd bryti í bága við skipulag og málið því rannsakað með nægjanlegum hætti.

Hin kærða ákvörðun hafi því verið tekin af hálfu byggingarfulltrúa haustið 2013 og framfylgt af hálfu umhverfissviðs í júlí 2014 og birt kærendum bréflega í ágúst og september 2013. Þar hafi verið tilkynnt að umræddir girðingarstaurar yrðu fjarlægðir á kostnað kærenda yrðu þeir ekki við kröfu bæjarins um að fjarlægja þá. Hafi kærendur þannig átt kost á því að koma sjónarmiðum sínum á framfæri. Kærendur hafi verið upplýstir um lagagrundvöll hinnar kærðu ákvörðunar þegar þess hafi verið óskað.

Því sé haldið fram að Kópavogsbær hafi brotið meðalhófsreglu stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Til hafi staðið að malbika Markaveg sumarið 2014 og hefðu hinar ólögmætu framkvæmdir hamlað því. Hafi áður verið gripið til vægari úrræðis, þ.e. að gera kröfu um að kærendur fjarlægðu staurana sjálfir.

Athugasemdir kærenda við málsrökum Kópavogsbæjar: Kærendur árétta fyrri sjónarmið sín og taka fram að Kópavogsbær verði að bera halla af óskýrleika við gerð deiliskipulags. Eigi 2. mgr. 55. gr. mannvirkjalaga ekki við í máli þessu, enda hafi umrædd framkvæmd ekki brotið í bága við skipulag. Þá hafi verið unnt að bíða með svo íþyngjandi aðgerðir þar til ágreiningur um lóðina hefði verið til lykta leiddur. Einnig sé augljóst að auðveldlega hafi mátt malbika Markaveg án þess að taka niður girðingarstaurana. Jafnframt sé vísað til álits umboðsmanns Alþingis í máli nr. 5958/2010. Eftir að kært hafi verið í máli þessu hafi reglugerð um velferð hrossa nr. 910/2014 tekið gildi og vilji kærendur hafa hestagerðið eins nálægt þeirri stærð og reglugerðin kveði á um. Að virða reglur sem stuðli að dýravernd við skiptingu hestagerðis sé í samræmi við réttmætisreglu og skuli því hafa málefnaleg sjónarmið að leiðarljósi við ákvörðunartöku.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti þeirrar ákvörðunar að fjarlægja girðingarstaura á lóð kærenda að Markavegi 1. Með bréfi byggingarfulltrúa til kærenda, dags. 20. ágúst 2013, var þess fyrst farið á leit að nefndir staurar yrðu fjarlægðir og með bréfum 26. s.m. og 2. september s.á. var krafa þess efnis ítrekuð. Í síðastnefnda bréfinu var tekið fram að hefðu umræddir staurar ekki verið fjarlægðir í síðasta lagi 4. september 2013 yrðu þeir fjarlægðir degi síðar án frekari viðvörunar. Hinn 4. júlí 2014 voru hinir umdeildu girðingarstaurar fjarlægðir af hálfu Kópavogsbæjar.

Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki ber sveitarstjórn ábyrgð á að stjórnsýsla og eftirlit byggingarfulltrúa sé í samræmi við ákvæði laganna og annast byggingarfulltrúi eftirlit með mannvirkjagerð er fellur undir 1. og 2. mgr. 9. gr. sömu laga. Í gr. 3.10.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 er hlutverki hans við eftirlit með byggðu umhverfi lýst. Skal hann, t.a.m. ef ekki er gengið frá umhverfi eða viðhaldi húss, annars mannvirkis eða lóðar samkvæmt samþykktum uppdráttum, lögum, reglugerðum og byggingarlýsingu, grípa til viðeigandi aðgerða og úrræða í samræmi við ákvæði reglugerðarinnar og X. kafla laga um mannvirki. Í þeim kafla er m.a. kveðið á um í 2. mgr. 55. gr. að sé byggingarframkvæmd hafin án þess að leyfi sé fengið fyrir henni eða hún brjóti í bága við skipulag geti byggingarfulltrúi krafist þess að hið ólöglega mannvirki eða byggingarhluti sé fjarlægt, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt. Sinni eigandi ekki þeirri kröfu er heimilt að vinna slík verk á hans kostnað.

Er ljóst af framangreindu að byggingarfulltrúi er sá aðili sem bær er að lögum til að taka ákvörðun um þau þvingunarúrræði sem áður er lýst vegna framkvæmda á lóð. Svo sem að framan greinir lá haustið 2013 fyrir ákvörðun hans þess efnis að nefnda girðingarstaura ætti að fjarlægja, ella að þeir yrðu fjarlægðir. Skyldu þeir fjarlægðir í síðasta lagi 4. september það ár, annars yrðu þeir fjarlægðir degi síðar á kostnað eigenda. Ákvörðuninni var framfylgt í júlíbyrjun á árinu 2014, en af gögnum málsins verður ekki ráðið að ný ákvörðun hafi verið tekin á þeim tíma af byggingarfulltrúa, sem var einn til þess bær. Verður því að líta á ákvörðun hans frá 2. september 2013 sem hina kæranlegu ákvörðun í máli þessu. Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður, nema á annan veg sé mælt í lögum. Kæra í máli þessu var móttekin hjá úrskurðarnefndinni 30. júlí 2014 og var þá kærufrestur til nefndarinnar liðinn samkvæmt tilvitnuðu ákvæði. Það þykir þó afsakanlegt og verður kæran því tekin til meðferðar, sbr. 2. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, enda var í engu vikið að kæruheimild í fyrrgreindu bréfi byggingarfulltrúa til kærenda.

Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag Kjóavalla, en árið 2009 tók gildi breyting á nefndu skipulagi sem kærendur fjalla m.a. um í málatilbúnaði sínum. Sú breyting sætir hins vegar ekki lögmætisathugun úrskurðarnefndarinnar heldur eingöngu áðurnefnd ákvörðun byggingarfulltrúa, enda er kærufrestur vegna umræddrar breytingar löngu liðinn.

Í deiliskipulaginu er gert ráð fyrir því að byggingarreitum hesthúsa sé komið fyrir í norðurhluta lóða og tilgreint er í greinargerð skipulagsins að hestagerðum skuli komið fyrir meðfram Markavegi. Jafnframt eru á skipulagsuppdrætti sýnd bílastæði framan við hestagerði er liggja að Markavegi. Eru bílastæðin einnig sýnd framan við hestagerði á teikningum, árituðum af byggingarfulltrúa 27. júlí 2010, sem og á mæliblaði, dags. 30. maí 2012. Að framangreindu virtu verður ekki annað ráðið en að gert sé ráð fyrir að bílastæði skuli vera næst Markavegi, en ekki sé gert ráð fyrir að hestagerði liggi alveg upp við veginn. Verður því ekki annað séð en að ákvörðun byggingarfulltrúa um að fjarlægja hina umdeildu girðingarstaura hafi byggt á forsvaranlegu mati hans á því að sú framkvæmd bryti í bága við skipulag. Hefði byggingarfulltrúa á þeim tíma því verið heimilt að beita því þvingunarúrræði sem tekin var ákvörðun um.

Hins vegar er á það að líta að nokkur samskipti voru milli kærenda og Kópavogsbæjar eftir að hin kærða ákvörðun var tekin. Leitað var lausna í málinu og var m.a. fundað með aðilum í október 2013. Að loknum þeim fundi urðu enn samskipti og fór lögmaður kærenda þess á leit í tölvupósti til bæjarins 28. nóvember s.á. að vera upplýstur um hvenær, eða hvort, vænta mætti tillagna til lausnar á ágreiningnum. Ekki verður séð af þeim upplýsingum sem úrskurðarnefndin hefur undir höndum að kærendum hafi verið svarað efnislega um þetta atriði. Verður svo á að líta að frá þeim tíma hafi orðið óútskýrðar og ástæðulausar tafir á framvindu málsins. Varð því töf á því að beita þeim þvingunarúrræðum sem boðuð voru. Liðu a.m.k. sjö mánuðir frá því að síðustu samskipti fóru fram og um tíu mánuðir frá því að hin kærða ákvörðun var birt.

Þvingunarúrræði eru til þess ætluð að knýja aðila til athafna eða athafnaleysis. Í ákveðnum lögmæltum tilvikum er stjórnvöldum veitt heimild til beinna þvingunarúrræða þannig að þau geti sjálf látið til sín taka til að aflétta ástandi sem stjórnvald metur ólögmætt. Um slíka heimild er m.a. að ræða í 2. mgr. 55. gr. mannvirkjalaga sem áður er rakin og Kópavogsbær hefur vísað til um lagastoð fyrir þeirri afgreiðslu sem hér er um deilt. Gætti bærinn meðalhófs að því leyti að skorað var á kærendur að taka niður girðingarstaura þá er um er deilt áður en til frekari aðgerða var gripið. Af meðalhófsreglu stjórnsýsluréttar, sbr. 12. gr. stjórnsýslulaga, leiðir hins vegar einnig að hófs verður að gæta í beitingu þess þvingunarúrræðis sem valið er.

Eins og áður er rakið var tiltekið í bréfi byggingarfulltrúa, dags. 2. september 2013, að gripið yrði til aðgerða á kostnað kærenda án frekari viðvörunar ef ekki yrði farið að tilmælum þeim sem fram komu í bréfinu. Allt að einu máttu kærendur vænta þess, eins og samskiptum þeirra við bæinn var háttað, að fá frekari viðvaranir áður en nefndir staurar yrðu fjarlægðir. Beiting þvingunarúrræða er í eðli sínu íþyngjandi og í þessu tilviki til þess fallin að valda kærendum tjóni. Verður að telja að undir þeim kringumstæðum hafi þurft að gefa þeim tækifæri að nýju til þess að bregðast við á þann hátt sem til var ætlast. Var með fyrirvaralausri beitingu þeirra úrræða sem valin höfðu verið mörgum mánuðum áður gengið lengra en efni stóðu til.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður ekki hjá því komist að fella hina kærðu ákvörðun úr gildi, enda voru þau úrræði sem í henni fólust ekki lengur tiltæk eins og atvikum hér er sérstaklega háttað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúa Kópavogs frá 2. september 2013 um að fjarlægja girðingarstaura á lóðinni nr. 1 við Markaveg í Kópavogi.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                      Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

74/2014 Laxalind

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 7. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 74/2014, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar Laxalind 15.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 16. júlí 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra R og H, Laxalind 17, Kópavogi, ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar nr. 15 við Laxalind. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi. Jafnframt er þess krafist að úrskurðað verði að skylt sé að sækja um byggingarleyfi vegna framkvæmda á téðri lóð.

Gögn málsins bárust frá Kópavogsbæ 26. ágúst 2014 og í febrúar 2016.

Málavextir: Lóðin að Laxalind 15 er á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar. Hefur í nokkur ár staðið styr um mannvirki á mörkum nefndrar lóðar og lóðar kærenda og fóru kærendur þess á leit við sveitarfélagið að það tæki afstöðu til lögmætis þeirra. Í kjölfar þess var málið til skoðunar hjá byggingarfulltrúa, sem fór fram á það við lóðarhafa Laxalindar 15 að framkvæmdir við hin umdeildu mannvirki, þ.e. skjólveggi og þrjú hús „í tengslum við þá“, yrðu stöðvaðar, en jafnframt var bent á að unnt væri að óska eftir breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar. Urðu lyktir málsins þær að með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 21. janúar 2014, var lóðarhöfum Laxalindar 15 gert að fjarlægja fyrrgreind mannvirki fyrir 1. apríl s.á., en að öðrum kosti yrðu lagðar á dagsektir þar til svo hefði verið gert. Þá var vakin athygli á því að embættinu hefði ekki borist beiðni um breytt deiliskipulag greindrar lóðar.

Hinn 18. mars 2014 var á fundi skipulagsnefndar Kópavogs tekið fyrir erindi um breytingu á deiliskipulagi fyrrnefndrar lóðar og var samþykkt að grenndarkynna framlagða tillögu fyrir lóðarhöfum Laxalindar 6, 8, 13, 17, 19 og Mánalindar 12. Fól tillagan í sér að á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17 yrði 26 m² opinn skáli, sem og skjólgirðing og væri mesta hæð hennar séð frá Laxalind 17, um 1,7 m. Enn fremur var gert ráð fyrir 15,8 m² hjólaskýli á norðaustur horni lóðarinnar, á lóðamörkum við götu og við Laxalind 17. Mesta hæð við götu væri 1,6 m og hæsti punktur skýlisins 1,98 m. Bárust athugasemdir á kynningartíma tillögunnar, m.a. frá kærendum. Erindið var lagt fram að nýju á fundi skipulagsnefndar 20. maí 2014 og því vísað til umsagnar bæjarlögmanns. Nefndin tók erindið fyrir á ný 5. júní s.á. og var það samþykkt með vísan til umsagnar bæjarlögmanns. Bæjarstjórn tók málið fyrir 10. júní 2014 og samþykkti framlagða tillögu. Öðlaðist breytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 20. s.m.

Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að bæjaryfirvöld hafi ekki brugðist við ítrekuðum ábendingum þeirra, um að framkvæmdir á lóðinni að Laxalind 15 væru hugsanlega ekki í samræmi við byggingarreglur og grenndarrétt, fyrr en þær hafi verið á lokastigi. Hafi samþykkt tillaga verið útfærð og lögð fram að framkvæmdum loknum til að fá samþykki eftir á og að því er virðist í því skyni að ekki þyrfti að sækja um byggingarleyfi. Skekki þetta réttarstöðu kærenda, en lög og reglugerðir geri ráð fyrir að hafa skuli samráð við og leita samþykkis nágranna fyrir framkvæmdum áður en þær hefjist. Virðist málsmeðferð hafa tekið mið af því að framkvæmdaraðilinn hafi lagt í mikinn kostnað við breytingu lóðarinnar og hafi þau sjónarmið vegið þyngra en skipulagsreglur og réttur nágranna.

Umsókn um breytt deiliskipulag hafi borist Kópavogsbæ í mars 2014 þegar byggingarreglugerð nr. 112/2012 hafi tekið gildi og eigi því ákvæði þeirrar reglugerðar við. Hefði einnig þurft að afla samþykkis nágranna fyrir framkvæmdunum samkvæmt eldri byggingarreglugerð. Samkvæmt upplýsingum frá sveitarfélaginu hefjist afskipti þess af málinu í maí 2012.

Ekki liggi fyrir samþykki kærenda fyrir framkvæmdunum svo sem skylt sé samkvæmt byggingarreglugerð nr. 112/2012. Frá upphafi hafi samþykki kærenda byggst á því að framkvæmdir væru innan ramma reglugerða og skipulags svæðisins og að fyrir lægi samþykki sveitarfélagsins. Hafi kærendur aldrei samþykkt endanlega útfærslu framkvæmdanna eða staðsetningu mannvirkja á lóðinni. Þá geti framkvæmdin ekki verið undanþegin byggingarleyfi skv. gr. 2.3.5. í byggingarreglugerð, m.a. vegna stærðar umræddra smáhýsa. Um verulegar breytingar sé að ræða og hafi ekki verið unnt að fara með málið eins og um óverulega breytingu væri að ræða. Sé vikið frá formi og útliti viðkomandi svæðis og séu breytingarnar fordæmisgefandi. Þá skerðist útsýni úr eldhúsi, svo og þegar ekið sé út af bílstæði, sem skapi hættu fyrir gangandi vegfarendur. Rýri umræddar breytingar verðmæti eignar kærenda.

Svo virðist sem einungis hluti þeirra gagna sem þrætu þessari tengist hafi verið lagður fyrir skipulagsnefnd áður en nefndin afgreiddi málið. Það hafi því ekki verið lagt fyrir af hlutleysi. Einnig sé erfitt að sjá af gögnum frá nefndinni hverju það varði að framkvæmdum hafi verið að fullu lokið áður en óskað hafi verið eftir breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar. Ljósmyndir er sýni aðstæður hafi ekki verið lagðar fyrir nefndina.

Málsrök Kópavogsbæjar: Kópavogsbær tekur fram að á þeim tíma sem eigendur Laxalindar 15 hófust handa við að reisa girðingu á lóð sinni hafi ekki verið gerð krafa í þágildandi byggingarreglugerð um skriflegt leyfi fyrir girðingu á lóðamörkum. Munnlegt samþykki lóðarhafa Laxalindar 17 fyrir framkvæmdunum hafi legið fyrir. Framkvæmdir við grillskýli og hjólageymslu hafi verið langt á veg komnar þegar bæjaryfirvöld hafi látið stöðva þær. Eftir heildarmat á aðstæðum og með hliðsjón af meðalhófsreglu stjórnsýslulaga hafi lóðarhöfum verið boðið að skila inn umsókn um breytingu á deiliskipulagi fyrir umrædda lóð, ella myndi sveitarfélagið krefjast þess að nefnd mannvirki yrðu fjarlægð. Sú umsókn hafi fengið lögmæta málsmeðferð hjá Kópavogsbæ. Sé það mat sveitarfélagsins að þrátt fyrir að téðar framkvæmdir hafi farið fram án tilskilinna leyfa þá sé með lögmætri deiliskipulagsbreytingu búið að lagfæra ástandið afturvirkt og óþarfi að gefa út byggingarleyfi fyrir framkvæmdunum, þar sem þeim hafi verið lokið.

Athugasemdir lóðarhafa: Lóðarhafar telja að þeim hafi ekki borið að sækja um breytingu á deiliskipulagi lóðar sinnar, en til að leysa málið endanlega og í sátt við bæjaryfirvöld hafi það verið gert. Hafi skipulagsyfirvöld lagt sig í líma við að leysa málið með friðsamlegum hætti. Hafi oftar en einu sinni verið fundað með aðilum með það markmið að leiðarljósi. Þrátt fyrir greinargerðir, bréfaskriftir og fundahöld hafi aldrei komið fram kröfur af hálfu kærenda sem byggi á því að brotið hafi verið gegn hagsmunum þeirra. Sé fullyrðing kærenda um verðrýrnun eignar þeirra órökstudd og sé henni mótmælt sem rangri og ósannaðri. Öðrum málsástæðum sé mótmælt sem ósönnuðum, röngum og afar vanreifuðum. Núverandi fyrirkomulag sé með þeim hætti að sómi sé að, útsýni nágranna skerðist ekki og um vandaðar og áferðarfallegar framkvæmdir sé að ræða.

Hafi samþykkis kærenda verið aflað fyrir framkvæmdunum sem slíkum og fullyrðingum um að svo sé ekki sé mótmælt sem röngum. Ein aðalforsenda þess hvernig staðið hafi verið að framkvæmdum hafi verið sú að samþykki lægi fyrir. Hafi lóðarhafar verið í góðri trú um að skilyrði þágildandi byggingarreglugerðar væru uppfyllt. Haft hafi verið fullt samráð við kærendur um framkvæmdirnar og að ósk þeirra hafi breytingar verið gerðar á undirbúningsstigi framkvæmdanna og á meðan á þeim stóð. Til dæmis hafi grindverk verið lækkað eftir að það hafi verið reist þótt samþykki fyrir hæð þess hefði áður legið fyrir af hálfu kærenda. Mjög hafi verið vandað til grenndarkynningar. Engin efnisleg mótmæli hafi komið frá kærendum við nefndar framkvæmdir. Næstu nágrannar hafi lýst yfir samþykki sínu vegna þeirra. Hvorki hagsmunir Kópavogsbæjar né almannahagsmunir séu með einhverjum hætti skertir eða settir í hættu. Liggi fyrir að skipulagsyfirvöld telji öll skilyrði þegar uppfyllt til útgáfu byggingarleyfis.

Við afgreiðslu á kæru þessari beri að líta sérstaklega til meðalhófsreglu stjórnsýslunnar. Enn fremur beri að gæta að því að jafnrétti borgaranna sé virt, en ljóst sé að mýmargar framkvæmdir af þeim sama toga og hér um ræði sé að finna víðsvegar í Kópavogi, án þess að við þeim hafi verið amast.

Niðurstaða: Með samþykkt bæjarstjórnar Kópavogs á breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar Laxalind 15 var heimilað að reisa þar, við mörk lóðarinnar Laxalind 17, hjólaskýli, opinn skála og skjólgirðingu. Framkvæmdum mun hafa verið lokið áður en hin kærða deiliskipulagsbreyting var samþykkt og liggur fyrir að samþykki sveitarfélagsins fyrir þeim lá ekki fyrir þegar þær hófust. Er ágreiningur milli aðila um hvort heimilt hafi verið að reisa fyrrnefnd mannvirki án þess að slíkt samþykki lægi fyrir og hvort fyrir hendi hafi verið samþykki kærenda fyrir greindum framkvæmdum. Úrskurðarnefndin hefur það hlutverk að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og í ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála, eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á þessu sviði, sbr. 1. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Samkvæmt því tekur úrskurðarnefndin til úrlausnar lögmæti ákvarðana stjórnvalda, sem kæranlegar eru til nefndarinnar, en það er utan valdsviðs hennar að taka stjórnvaldsákvarðanir á viðkomandi lagasviðum. Verður því ekki fjallað um kröfu kærenda um að úrskurðað verði að skylt sé að sækja um byggingarleyfi fyrir hinum umdeildu mannvirkjum, heldur sætir einungis sú ákvörðun er lýtur að áðurnefndri deiliskipulagsbreytingu lögmætisathugun úrskurðarnefndarinnar.

Í Aðalskipulagi Kópavogs 2012-2024, sem tók gildi 26. febrúar 2014, er tiltekið að komi fram óskir um breytingar í núverandi byggð skuli liggja fyrir greinargerð með skýringarmyndum, þar sem ítarlega sé greint frá mögulegum áhrifum breytingarinnar á þá byggð sem fyrir sé. Einkum skuli horft til þess hvernig breytingin falli að aðliggjandi byggð og yfirbragði hverfisins hvað varði stærð og hlutföll, umferð, bílastæðaþörf, útsýni og skuggamyndun. Samkvæmt aðalskipulaginu skal jafnframt líta til ákveðinna skilyrða þegar óskað er eftir breytingum skv. 43. og 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.

Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag Lindahverfis norðan Fífuhvammsvegar, sem samþykkt mun hafa verið í sveitarstjórn árið 1995. Eru lóðir við Laxalind nr. 1-19 (odda-tölur) og Mánalind nr. 1-19 (oddatölur) á reit 11 a,b, en á því svæði er gert ráð fyrir parhúsum á tveimur hæðum. Í almennum ákvæðum fyrir greindar lóðir er m.a. tekið fram að hafa skuli samráð við nágranna um frágang á sameiginlegum lóðamörkum. Einnig sé notkun veggja, hærri en 0,5 m yfir jarðvegsyfirborði á lóðamörkum, háð samþykki byggingarnefndar. Í sérákvæðum fyrir fyrrnefndar lóðir er tekið fram að gert sé ráð fyrir tveggja hæða parhúsum með innbyggðri bílageymslu á lóðunum. Jafnframt skal vera lokuð sorpgeymsla í eða við hvert hús og skal stærð hennar miðuð við að geymslan geti rúmað a.m.k. tvö sorpílát. Sé sorpgeymsla ráðgerð sjálfstæð skal staðsetning hennar ekki vera nær aðliggjandi lóð en sem nemur 2,0 m og ekki nær lóðamörkum við götu en 1,0 m. Í skipulagsskilmálum er ekki að finna ákvæði um hjólageymslur, en skv. gr. 7.2.1. í byggingarreglugerð nr. 112/2012 skal á lóðum bygginga koma fyrir bílastæðum, bílgeymslu, sorpgeymslu, hjólageymslu, gróðri og öðru því sem hæfir notkun viðkomandi byggingar og er í samræmi við ákvæði gildandi skipulags.

Skipulagsyfirvöld kusu að fara með hina kærðu deiliskipulagsbreytingu eftir undanþáguákvæði 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga, er kveður á um að sveitarstjórn skuli láta fara fram grenndarkynningu telji hún að gera þurfi breytingar á samþykktu deiliskipulagi sem séu það óverulegar að ekki sé talin ástæða til meðferðar skv. 1. mgr. ákvæðisins. Við mat á því hvort breyting á deiliskipulagi teljist óveruleg skal taka mið af því að hve miklu leyti tillagan víkur frá notkun, nýtingarhlutfalli, útliti og formi viðkomandi svæðis. Í athugasemdum með frumvarpi því er varð að skipulagslögum er sem dæmi um slíkar óverulegar deiliskipulagsbreytingar nefnt glerjun útisvala, skyggni yfir útidyr, dúkkuhús sem sett eru í garð o.s.frv. Er sambærilegt ákvæði að finna í gr. 5.8.2. í skipulagsreglugerð nr. 90/2013, en jafnframt er þar tilgreint að metið skuli hvort um fordæmisgefandi breytingu sé að ræða eða breytingu sem varði almannahagsmuni.

Eins og rakið hefur verið var í hinni umþrættu deiliskipulagsákvörðun gert ráð fyrir skjólgirðingu, opnum skála og hjólaskýli á lóðinni Laxalind 15. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum er umdeild skjólgirðing á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17 og er mesta hæð hennar, séð frá Laxalind 17, um 1,7 m. Hjólaskýli á lóðamörkum við götu og við Laxalind 17 er 15,8 m². Hæð þess við götu er 1,6 m, þak skýlisins hækkar frá götu og er hæsti punktur þess 1,98 m. Jafnframt er opinn skáli á lóðamörkum Laxalindar 15 og 17, sem er 26 m² að flatarmáli. Hæsti punktur skálans er 2,5 m og hæð við lóðamörk er 2,0 m. Hæðarmunur mun vera á greindum lóðum og er lóðin Laxalind 17 að jafnaði um 0,8 m hærri en lóðin Laxalind 15.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu er vikið frá skilmálum skipulagsins að því er varðar umfang mannvirkja og fjarlægð þeirra frá lóðamörkum, sem getur haft í för með sér nokkur grenndaráhrif. Heimilaðar breytingar, svo sem áður er lýst, eru til þess fallnar að breyta útliti og formi viðkomandi svæðis. Er það því mat úrskurðarnefndarinnar að ekki hafi verið skilyrði til að fara með málið eftir 2. mgr. 43. gr. skipulagslaga. Er í því sambandi rétt að árétta að með ákvörðuninni var veitt fordæmi og telur úrskurðarnefndin að með tilliti til jafnræðissjónarmiða hefði fremur átt að taka afstöðu til þess hvort tilefni væri til að gera almenna breytingu á skilmálum skipulagsins í gildandi deiliskipulagi.

Með vísan til þess sem að framan greinir verður að fella hina kærðu ákvörðun úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 10. júní 2014 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi Lindahverfis, norðan Fífuhvammsvegar, vegna lóðarinnar Laxalind 15.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson
 

des 22
Love0

106/2015 Hundahald á höfuðborgarsvæðinu

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 14. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 106/2015, kæra á ákvörðun heilbrigðisnefndar Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis frá 9. október 2015 um að ráðstafa hundinum Neró til nýs eiganda.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 20. nóvember 2015, er barst nefndinni sama dag, kærir A þá ákvörðun heilbrigðisnefndar Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis frá 9. október 2015 að ráðstafa hundinum Neró til nýs eiganda. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá heilbrigðisnefnd Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis 17. desember 2015 og í mars 2016.

Málavextir: Hundurinn Neró var handsamaður 30. september 2015 við Digranesveg í Kópavogi af starfsmanni Heilbrigðiseftirlits Hafnafjarðar- og Kópavogssvæðis. Hundurinn var laus og ómerktur en með örmerki. Kærandi, sem var umráðamaður hundsins, mun hafa hringt í heilbrigðiseftirlitið 1. október s.á. og fengið þær upplýsingar að farið hefði verið með hundinn í hundageymslu að Leirum í Mosfellsbæ. Kærandi sendi heilbrigðiseftirlitinu textaskilaboð 3. s.m. með beiðni um staðfestingu á því að hundurinn væri skráður í Reykjavík, en óskráður hundur fæst ekki leystur úr haldi. Svar barst frá eftirlitinu með textaskilaboðum mánudaginn 5. s.m. þess efnis að hundurinn væri óskráður í Reykjavík og því væri ekki hægt að afhenda hann fyrr en búið væri að skrá hann.

Föstudaginn 9. október tók Heilbrigðiseftirlit Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis þá ákvörðun að ráðstafa hundinum til annars eiganda á grundvelli 12. gr. samþykktar um hundahald í Garðabæ, Hafnarfirði og Kópavogi nr. 154/2000. Hefur sú ákvörðun verið kærð til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður greinir.

Hundurinn var skráður í Reykjavík af fyrri eiganda sínum allt þar til Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur var send tilkynning í byrjun apríl 2014 um eigandaskipti á hundinum. Var hundurinn þá afskráður en mun ekki hafa verið skráður á nýjan eiganda. Á þeim tíma mun hundinum hafa verið ráðstafað innan fjölskyldunnar og var hann síðan haldinn á heimili kæranda. Í kjölfar framangreindrar atburðarásar, eða 15. október 2015, fékk kærandi skráð leyfi fyrir honum í Reykjavík og er það leyfi enn í gildi. Kærandi fór fram á að fá hundinn aftur í sínar vörslur með bréfi til Heilbrigðiseftirlits Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis, dags. 18. október 2015. Með bréfi, dags. 23. s.m., var beiðni hans hafnað.

Málsrök kæranda: Kærandi kveður hundinn Neró hafa sloppið að heiman 30. september 2015 og hafi hann verið handsamaður fyrir utan Menntaskólann í Kópavogi. Kærandi hafi hringt í lögregluna samdægurs og aftur daginn eftir og hafi þá verið gefið upp símanúmer hjá Heilbrigðiseftirliti Hafnafjarðar- og Kópavogssvæðis. Starfsmaður þar hefði tjáð sér að farið hefði verið með hundinn að Leirum í geymslu. Þegar kærandi hafi ætlað að sækja hann 3. október s.á. hefði sér verið sagt að staðfesting fyrir skráningu þyrfti að liggja fyrir til að hundurinn yrði afhentur. Hann hefði sent heilbrigðiseftirlitinu textaskilaboð og beðið um að staðfest yrði að hundurinn væri skráður í Reykjavík, hjá stjúpföður sonar síns, en sá væri fyrri eigandi hundsins. Svar hefði borist með textaskilaboðum 5. s.m. þess efnis að hundurinn væri óskráður í Reykjavík og fengist ekki afhentur fyrr en búið væri að skrá hann. Hann hefði orðið hissa á þessu þar sem hundurinn hefði verið skráður og greidd af honum gjöld í fleiri ár. Hann hefði haft samband við fyrri eiganda hundsins og beðið hann um staðfestingu þess efnis. Þegar kærandi hefði ekki heyrt neitt frekar frá fyrri eiganda hefði hann talið að staðfestingin hefði verið send beint á heilbrigðiseftirlitið.

Þegar kærandi hefði ætlað að sækja hundinn mánudaginn 12. október 2015 hefði honum verið tjáð að heilbrigðiseftirlitið hefði ráðstafað hundinum til annars eiganda föstudeginum áður, eða 9. s.m. Á fundi með framkvæmdarstjóra heilbrigðiseftirlitsins 13. s.m. hefði komið fram að reynt hefði verið að hringja í kæranda áður en hundinum hefði verið ráðstafað en hann hefði ekki svarað. Ekki hefðu verið send textaskilaboð eða reynt að ná af honum tali aftur, en hundurinn gefinn á annað heimili samdægurs. Það sæti furðu að það skyldi vera gert aðeins fjórum dögum eftir að komið hafi í ljós að hundurinn væri óskráður. Eftir þetta hefði komið í ljós að fyrri eigandi hefði tilkynnt eigendaskipti til Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur í apríl 2015, en láðst hefði að endurskrá hundinn þá. Kærandi hefði haft samband við Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur 14. október s.á. og fengið að vita að hann þyrfti samþykki sameiganda fasteignar sinnar til að fá skráningu. Það hefði legið fyrir daginn eftir og samkvæmt tölvupósti frá heilbrigðiseftirlitinu hafi hundurinn verið skráður á nafn kæranda frá þeim degi og sé það enn.

Kærandi kveðst hafa farið fram á það við Heilbrigðiseftirlit Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis að honum yrði afhentur hundurinn aftur eftir að fyrir lá að búið væri að skrá hann en því hefði verið neitað. Þetta hefði honum þótt vera afar mikið bráðræði og undarlegt að ekki hefði verið reynt að finna ásættanlega lausn í málinu.

Málsrök heilbrigðisnefndar Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis: Heilbrigðisnefndin kveður umræddan hund hafa verið handsamaðan af heilbrigðiseftirliti umdæmisins við Menntaskólann í Kópavogi 30. september 2015. Hafi starfsmaður eftirlitsins farið um svæðið og svipast um eftir hugsanlegum eiganda hundsins án árangurs. Textaskilaboð hafi borist 3. október s.á., úr óskráðu númeri er væntanlega tilheyri kæranda, í farsíma heilbrigðiseftirlitsins, þar sem spurt hafi verið um afdrif hunds að nafni Neró. Hafi mátt ráða af skilaboðunum að þar væri um sama hund að ræða. Þegar starfsmaður eftirlitsins hafi verið aftur við störf 5. s.m. hafi kæranda verið svarað og hann upplýstur um að umræddur hundur væri óskráður og ekki væri unnt að afhenda hann neinum uns hann hefði verið skráður á eiganda. Í framhaldi af skoðun á örmerki hundsins hafi verið haft samband við eiganda hans samkvæmt merkinu. Sá aðili hafi sagt hundinn ekki koma sér við og að hann væri ekki á hans ábyrgð. Kærandi hafi ekki haft samband við heilbrigðisnefndina á næstu dögum.

Í ljósi þess að skráður eigandi hefði sagt hundinn ekki koma sér við og kærandi hafi ekki verið til viðtals hafi hundinum verið fundið nýtt heimili og hann afhentur nýjum eiganda 9. október 2015, þá 10 dögum eftir að hann hefði verið handsamaður. Jafnframt liggi fyrir í málinu að kærandi hafi ekki sótt um skráningu hundsins áður en hann hafi verið handsamaður og hafi ekki virst hlutast til um það fyrr en í fyrsta lagi 14. október 2015. Þá liggi raunar ekki fyrir í gögnum málsins hvort hundurinn sé skráður á kæranda eða ekki.

Í 12. gr. samþykktar nr. 153/2000 um hundahald í Garðabæ, Hafnarfirði og Kópavogi segi að sleppi hundur frá eiganda eða umráðamanni skuli viðkomandi gera tafarlausar ráðstafanir til að handsama hann. Eftirlitslausa hunda skuli færa í sérstaka hundageymslu og tilkynna eiganda, sé hundur merktur, handsömunina. Sé hunds eigi vitjað innan einnar viku skuli honum ráðstafað til nýs ábyrgs eiganda, hann seldur fyrir áföllnum kostnaði eða aflífaður. Hafi óskráður hundur verið handsamaður sé óheimilt að afhenda hann fyrr en að lokinni skráningu.

Athygli sé vakin á því að samkvæmt ákvæðinu sé ótvírætt að heilbrigðiseftirliti í umboði heilbrigðisnefndar beri að grípa til einhvers af ofangreindum úrræðum, en hafi ekki val um að neyta annarra ráða, komi upp sú staða að hunds sé ekki vitjað af eiganda innan sjö daga frá handsömun hans. Í ljósi þess að hundsins hefði ekki verið vitjað af eiganda sínum í meira en viku þann 9. október 2015 hafi heilbrigðisnefndin einfaldlega ekki haft val um annað en að nýta eitthvert þeirra úrræða sem fyrrnefnd 12. gr. bjóði. Val nefndarinnar á því úrræði að finna hundinum nýjan eiganda hafi fyllilega stuðst við meðalhófsreglu stjórnsýsluréttarins, enda sé það úrræði að aflífa hundinn augljóslega mun meira íþyngjandi ráðstöfun.

Það sé ókleift að ráða í það af kæru á hvaða málsástæðum kærandi telji að ógilda beri ákvörðun heilbrigðisnefndarinnar. Það skuli þó nefnt að reglur sveitarfélaga um takmarkanir á dýrahaldi séu settar í þeim tilgangi að vernda og stuðla að velferð manna og dýra, sem og að réttri og ábyrgri meðferð á dýrum innan sveitarfélaganna. Í því samhengi megi enn fremur benda á lög nr. 55/2013 um velferð dýra. Samkvæmt 7. gr. laganna beri sveitarfélagi skylda til að grípa til aðgerða til þess að hjálpa dýrum sem gangi laus og séu ekki merkt skv. 22. gr. laganna. Markmið laganna skv. 1. gr. sé að stuðla að velferð dýra, þ.e. að þau séu laus við vanlíðan, hungur og þorsta, ótta og þjáningu, sársauka, meiðsli og sjúkdóma, í ljósi þess að dýr séu skyni gæddar verur.

Ákvörðun heilbrigðisnefndarinnar um að finna hundinum nýtt heimili hjá ábyrgum eiganda, í ljósi þess að eigandi hans hefði ekki vitjað hans innan þess tíma sem ákvæði 12. gr. samþykktarinnar tilgreini, hafi ótvírætt verið í samræmi við framangreind markmið laga nr. 55/2013.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um ráðstöfun hunds til annars eiganda eftir að hundurinn var handsamaður af Heilbrigðiseftirliti Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis og vistaður í hundageymslu.

Um hundahald í Garðabæ, Hafnarfirði og Kópavogi gildir samþykkt nr. 154/2000, sem sett er með stoð í 1. mgr. 25. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir. Segir í 1. gr. samþykktarinnar að hundahald sé takmarkað í lögsagnarumdæminu með skilyrðum samkvæmt henni. Í 2. gr. kemur fram að Heilbrigðiseftirlit Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis í umboði heilbrigðisnefndar sjái um skráningu og annist framkvæmd og eftirlit með hundahaldi á eftirlitssvæðinu. Í 4. gr. segir að allir hundar á eftirlitssvæðinu séu skráningarskyldir. Í 12. gr. samþykktarinnar kemur fram að sleppi hundur frá eiganda eða umráðamanni skuli viðkomandi gera tafarlausar ráðstafanir til að handsama hann. Eftirlitslausa hunda skuli færa í sérstaka hundageymslu og tilkynna eiganda, sé hundur merktur, handsömunina. Sé hunds eigi vitjað innan einnar viku skal honum ráðstafað til nýs ábyrgs eiganda, hann seldur fyrir áföllnum kostnaði eða aflífaður. Hafi óskráður hundur verið handsamaður er óheimilt að afhenda hann fyrr en að lokinni skráningu.

Ákvæði um valdsvið og þvingunarúrræði samkvæmt lögum nr. 7/1998 eru í VI. kafla laganna. Samkvæmt 1. mgr. 26. gr. geta heilbrigðisnefnd og heilbrigðisfulltrúi beitt nánar tilteknum þvingunaraðgerðum til að knýja á um framkvæmd ráðstöfunar samkvæmt lögunum og reglugerðum settum með stoð í þeim. Verða ráðstafanir skv. 12. gr. samþykktar nr. 154/2000 taldar falla undir nefnt lagaákvæði. Samkvæmt 30. gr. laganna skal fylgja ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993 við meðferð mála samkvæmt VI. kafla laga nr. 7/1998.

Óumdeilt er að umræddur hundur var handsamaður þar sem hann var laus á almannafæri og vistaður í hundageymslu í samræmi við ákvæði samþykktar nr. 154/2000, en í 12. gr. er gert ráð fyrir að hundi verði ráðstafað til annars eiganda hafi hans ekki verið vitjað innan einnar viku.

Svo sem áður greinir var hundurinn handsamaður 30. september 2015. Kærandi mun hafa verið í sambandi við heilbrigðiseftirlitið degi síðar og tveim dögum þar á eftir, eða 3. október, sendi hann textaskilaboð og beiddist upplýsinga um skráningu hundsins. Honum var tjáð með textaskilaboðum 5. s.m. að hundurinn væri óskráður án þess að kæranda væri leiðbeint frekar, til að mynda um tímafrest samkvæmt 12. gr. samþykktar nr. 154/2000. Telja verður að heilbrigðiseftirlitinu hafi borið, sbr. 7. gr. stjórnsýslulaga um leiðbeiningarskyldu stjórnvalda, að upplýsa kæranda um hugsanlegar afleiðingar þess að hann leysti ekki hundinn úr haldi innan ákveðins tíma, sérstaklega með tilliti til hins skamma frests sem umráðamanni er ætlaður til athafna samkvæmt ákvæðinu.

Fjórum dögum eftir að nefnd skilaboð höfðu verið send kæranda, eða 9. október, var hundinum ráðstafað til annars eiganda. Samkvæmt upplýsingum frá heilbrigðiseftirlitinu var reynt að hringja í kæranda áður en hin umdeilda ákvörðun var tekin, en hann svaraði ekki í símann. Honum voru hins vegar hvorki send textaskilaboð né reynt að hringja í hann að nýju. Þess í stað var hundinum ráðstafað þann sama dag. Sér þess hvergi stað í gögnum málsins að ráðstöfun hundsins hafi verið svo aðkallandi að ekki væri ráðrúm til að gæta andmælaréttar kæranda með því að reyna til þrautar að ná sambandi við hann til að gefa honum færi á að tjá sig um þær aðgerðir sem voru yfirvofandi. Ef litið er til þess um hversu íþyngjandi ákvörðun var að ræða var það sérstaklega brýnt.

Í ljósi þess að ákvörðun um ráðstöfun hunds til annars eiganda er íþyngjandi var mikilvægt að Heilbrigðiseftirlit Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis vandaði sína málsmeðferð í hvívetna í samræmi við reglur stjórnsýslulaga áður en hin kærða ákvörðun var tekin. Með hliðsjón af öllu framangreindu verður að telja að á það hafi skort og að hin kærða ákvörðun sé þeim annmörkum háð að ógildingu varði, enda var hvorki gætt leiðbeiningarskyldu gagnvart kæranda né honum veittur réttur til andmæla.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun heilbrigðisnefndar Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis frá 9. október 2015 um að ráðstafa hundinum Neró til nýs eiganda.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
                                    Ómar Stefánsson                                                    Aðalheiður Jóhannsdóttir                                    

 

des 22
Love0

112/2014 Markavegur

Með
Árið 2016, miðvikudaginn 30. mars, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011 fyrir:

Mál nr. 112/2014, kæra á synjun Kópavogsbæjar frá 19. september 2014 um að fjarlægja rafmagnskassa, háspennustrengi og spindla á lóðinni nr. 1 við Markaveg, sem og að fjarlægja jarðvegstipp á lóð nr. 2 við Markaveg í Kópavogi.

 Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 20. október 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra lóðarhafar Markavegar 1, Kópavogi, þá ákvörðun Kópavogsbæjar frá 19. september 2014 um að hafna því að fjarlægja rafmagnskassa, háspennustrengi og spindla á lóðinni nr. 1 við Markaveg og jarðvegstipp á lóð nr. 2 við Markaveg í Kópavogi. Er þess krafist að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi. Jafnframt er gerð krafa um að lagt verði fyrir Kópavogsbæ að fjarlægja umræddan rafmagnskassa, háspennustrengi, spindla og jarðvegstipp.

Gögn málsins bárust frá Kópavogsbæ 13. nóvember 2014 og í mars 2016.

Málavextir: Árið 2008 fengu kærendur úthlutað hesthúsalóð að Markavegi 1, á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag fyrir Kjóavelli, hesthúsahverfi. Með bréfum kærenda til bæjarstjóra Kópavogs, dags. 1. ágúst 2014, var farið fram á að Kópavogsbær fjarlægði rafmagnskassa, háspennustrengi og spindla af lóð kærenda og að bærinn hætti að nota lóðina að Markavegi 2-3 sem jarðvegstipp. Gerð var krafa um að sveitarfélagið yrði við nefndum kröfum eigi síðar en 19. september s.á., ella yrði litið svo á að Kópavogsbær hefði synjað erindunum. Mun sveitarfélagið ekki hafa orðið við kröfum kærenda.

Málsrök kærenda: Kærendur telja að Kópavogsbær hafi brotið gegn ákvæðum skipulagslaga nr. 123/2010 og mannvirkjalaga nr. 160/2010. Fari umrætt ástand og ákvarðanir bæjarins um athafnaleysi gegn eignarréttindum kærenda, sbr. 72. gr. stjórnarskrár.

Eftir að kærendur hafi fengið lóðinni úthlutað hafi deiliskipulagi fyrir umrætt svæði verið breytt, lóð þeirra snúið um 90° og hesthús á lóðinni fært í norðurenda hennar. Hafi kærendur aldrei verið upplýstir um fyrirhugaðar breytingar eða verið leitað eftir sjónarmiðum þeirra, eins og borið hafi að gera lögum samkvæmt. Samkvæmt eldra skipulagi hafi rafmagnskassi staðið við suðausturhorn húss á lóðinni. Eftir breytingu sé hann sex metra inn á lóðinni sunnanverðri. Á mæliblaði sem afhent hafi verið áður en umrætt hús hafi verið teiknað hafi engin merki verið um rafmagnskassa á lóðinni og engin kvöð tilgreind.

Þegar kærendur hafi fengið lóð sína afhenta hafi legið í henni háspennustrengir sem ekki hafi verið upplýst um. Geti þeir verið hættulegir mönnum og dýrum. Ekki sé hægt að girða lóðina og nýta hana til fulls með eðlilegum hætti. Í sunnanverðri lóðinni liggi vatnslagnir frá austri til vesturs og standi spindlar vegna þeirra upp úr jarðveginum. Sé af þeim sjónmengun. Nefndur rafmagnskassi, lagnir og spindlar hindri afnot kærenda að lóð sinni og minnki gæði hennar og verðmæti.

Kvaðir ofangreinds efnis hafi verið settar í deiliskipulag löngu eftir afhendingu greindrar lóðar og smíði hesthúss á henni eða í maí 2012. Séu rafmagnskassinn og lagnirnar skipulagskvöð, sbr. 20. tl. 2. gr. skipulagslaga en kvaðir og staðsetningar lagna skuli koma fram á lóðarblöðum, sbr. 1.3. gr. skipulagsreglugerðar nr. 90/2013. Þau séu gefin út af stjórnvöldum og megi borgarar teysta slíkum opinberum skjölum. Hafi kærendur mátt ganga út frá því að engar kvaðir væru til staðar á lóðinni. Verði þeim ekki gert að bera hallan af „mistökum“ Kópavogsbæjar. Þá sé ekki hægt að íþyngja kærendum með afturvirkri breytingu á lóðarkvöðum.

Í aðalskipulagi sé lóðin að Markavegi 2-3 skipulögð sem hesthúsalóð og svo sé einnig í deiliskipulagi fyrir Kjóavelli. Engin ákvörðun virðist liggja fyrir um að umrædd lóð skuli gerð að jarðvegstipp. Verði að gera þá kröfu að Kópavogsbær fari eftir skipulagi og haldi umhverfi lóða snyrtilegu. Skuli hér sérstaklega bent á 1. mgr. 12. gr. og 1. mgr. 13. gr. skipulagslaga og 1. og 2. mgr. 56. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010. Hafi kærendur ekki getað lokið frágangi við lóð sína vegna þessa. Brjóti hinar kærðu ákvarðanir gegn lögvörðum hagsmunum kærenda um hagkvæma og hnökralausa nýtingu lóðar þeirra. Sé óhagræði kærenda mun meira en þörf bæjarfélagsins á að viðhalda hinu ólögmæta ástandi.

Málsrök Kópavogsbæjar: Sveitarfélagið tekur fram að málsmeðferð við umrædda breytingu á deiliskipulagi hafi verið í fullu samræmi við ákvæði þágildandi skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1993. Með ítrekuðum auglýsingum hafi verið tryggt að aðilar sem hagmuna ættu að gæta, hefðu tök á að koma athugasemdum sínum á framfæri. Engar slíkar hafi komið frá kærendum. Þá hafi í bréfi til kærenda, þar sem tilkynnt  hafi verið um úthlutun lóðarinnar, verið tekið fram að úthlutunin væri gerð með fyrirvara um að deiliskipulagi kynni að verða breytt.

Samkvæmt gildandi deiliskipulagi sé gert ráð fyrir bílastæðum og gangstétt meðfram Markavegi og að hestagerði nái ekki nær götu en 8 m. Umræddur rafmagnskassi sé staðsettur á svæði sem sé utan hestagerðis. Lagnir sem þjóni hesthúsum liggi á þessu svæði og þ.m.t. nefndur rafmagnskassi. Þá sé vakin athygli á kvöð um lagnir á lóðinni í deiliskipulagi og samþykktu mæliblaði, dags. 3. mars 2010. Greindir háspennustrengir liggi undir bílastæði á lóðinni og sé slíkt fyrirkomulag víða. Séu strengirnir utan byggingarreits og gerðis. Þá séu spindlar fyrir utan lóð kærenda. Hafi umrætt svæði ekki enn verið fullklárað en við frágang á því verði jarðvegur við spindlana settur í eðlilega hæð líkt og tíðkist.

Láðst hafi að gera grein fyrir lögnum sem fyrir væru á svæðinu við breytingu á eldra skipulagi fyrir Markaveg 1. Á hinn bóginn séu þær utan byggingarreits og gerðis og hafi engin áhrif á nýtingarmöguleika lóðarinnar og hún því eins að gæðum og ef engar lagnir lægju í jörðu.  Raflagnir liggi t.d. við lóðamörk að vestanverðu og við lóðamörk að sunnanverðu þar sem gildandi skipulag geri ráð fyrir að verði bílastæði.  Rafmagnskassi sé staðsettur við austurenda bílastæða og muni ekki skerða nýtingu lóðarinnar eða hafa að öðru leyti áhrif á hagsmuni lóðarhafa. Þá muni Kópavogsbær hafa forgöngu um að moldarhaugar á lóðinni að Markavegi 2-3 verði fjarlægðir.

Athugasemdir kærenda við greinargerð Kópavogsbæjar: Kærendur árétta sjónarmið sín og telja jafnframt að almennur fyrirvari við úthlutun um að deiliskipulag kunni að breytast geti ekki átt við um jafn stórvægilegar breytingar og gerðar hafi verið. Hafi borið að leita eftir sjónarmiðum kærenda. Sú fullyrðing Kópavogsbæjar um að kvaðir á lóð séu lögmætar og utan hestagerðis sé röng. Augljóst sé að rafmagnskassi hefði ekki verið staðsettur á umræddum stað hefðu lóðir upphaflega snúið á þann hátt sem þær gerðu eftir 90° snúning. Samkvæmt greinargerð með deiliskipulagi hafi hestagerði átt að ná að Markavegi og hafi kærendur átt að geta treyst því þegar þeir hafi keypt lóðina. Sé lóðin ekki í samræmi við væntingar þeirra eða það sem um hafi verið samið.

Niðurstaða: Með bréfum, dags. 1. ágúst 2014, beindu kærendur þeim kröfum til Kópavogsbæjar að fjarlægja rafmagnskassa, háspennustrengi og spindla á lóð þeirra að Markavegi 1, sem og jarðvegstipp á lóðinni að Markavegi 2-3. Kom fram í nefndum erindum að yrði ekkert aðhafst yrði litið svo á að í því fælist ákvörðun sveitarfélagsins um að synja kröfu kærenda. Samkvæmt upplýsingum frá Kópavogsbæ hefur fyrrgreindum erindum kærenda hvorki verið svarað né þau tekin fyrir á fundum hjá sveitarfélaginu.

Samkvæmt 9. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skal stjórnvald taka ákvarðanir í málum svo fljótt sem unnt er. Þá er það meginregla stjórnsýsluréttar að hver sá er ber skriflegt erindi undir stjórnvald eigi rétt á skriflegu svari við því. Verður að líta svo á að nefnd erindi kærenda séu óafgreidd, en eins og atvikum er hér háttað verður meint athafnaleysi sveitarfélagsins ekki túlkað sem svo að það feli í sér ákvörðun um synjun á kröfum kærenda. Liggur því ekki fyrir að nein sú ákvörðun hafi verið tekin sem bindur enda á málið, en það er skilyrði þess að það verði borið undir úrskurðarnefndina, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga. Verður af þeim sökum að vísa kæru þessari frá úrskurðarnefndinni, enda hefur málið ekki enn verið til lykta leitt.

Þó er rétt að benda á að unnt er að kæra óhæfilegan drátt á afgreiðslu máls til þess stjórnvalds sem stjórnvaldsákvörðun í málinu verður kærð til, sbr. 4. mgr. 9. gr. stjórnsýslulaga, en kæra þess efnis liggur ekki fyrir úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir
des 22
Love0

13/2014 Garðahverfi – Selskarð

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 7. apríl, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 13/2014, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Garðabæjar frá 21. nóvember 2013 um að samþykkja deiliskipulag Garðahverfis á Álftanesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 27. febrúar 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra eigendur jarðarinnar Selskarðs á Álftanesi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Garðabæjar frá 21. nóvember 2013 að samþykkja deiliskipulag Garðahverfis á Álftanesi. Verður að skilja kröfugerð kærenda svo að gerð sé krafa um að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Þá er þess krafist að eignarréttindi kærenda verði viðurkennd og þeim úrskurðað endurgjald vegna kostnaðar við kæru.
   
Gögn málsins bárust frá Garðabæ 17. nóvember 2015.

Málavextir: Mál þetta á sér nokkurn aðdraganda. Á opnum íbúafundi 19. janúar 2011 voru frumdrög að skipulagi Garðahverfis kynnt íbúum Garðabæjar. Í kjölfarið tók við frekari mótun deiliskipulagstillögunnar. Hinn 11. nóvember 2011 auglýsti síðan skipulagsnefnd Garðabæjar forkynningu á deiliskipulagstillögu fyrir Garðahverfi, sbr. 4. mgr. 40. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Frestur til að skila athugasemdum við forkynninguna var til 12. desember s.á. Kærendur komu að athugasemdum sínum og töldu að við skipulagsgerð yrði að taka tillit til réttinda sem tilheyrðu jörðinni Selskarði á Álftanesi, þ.e.a.s. sandnámuréttar, fjöruréttar og réttar til búðarstæðis og uppsáturs á svæðinu.

Á fundi bæjarstjórnar Garðabæjar 17. janúar 2012 var samþykkt að auglýsa deiliskipulagstillögu Garðahverfis, sbr. 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga. Deiliskipulagstillagan var auglýst 9. febrúar 2012 með athugasemdafresti til 27. mars. s.á. Alls bárust sjö athugasemdir, m.a. frá kærendum. Skipulagsnefnd tók málið til afgreiðslu á fundi sínum 20. júní 2012 og 16. ágúst s.á. samþykkti bæjarstjórn deiliskipulagstillögu fyrir Garðahverfi.

Í kjölfar athugasemda Skipulagsstofnunar ákvað skipulagsnefnd á fundi sínum 23. maí 2013 að gera breytingar á deiliskipulagstillögunni og auglýsa hana að nýju. Ný deiliskipulagstillaga fyrir Garðahverfi var auglýst 14. ágúst 2013, sbr. 1. mgr. 41. gr. skipulagslaga, með fresti til athugasemda til 25. september s.á. Ein athugasemd barst frá kærendum með bréfi, dags. 24. september 2013, þar sem þeir ítrekuðu fyrri athugasemdir sínar. Hinn 21. nóvember 2013 samþykkti bæjarstjórn Garðabæjar deiliskipulag fyrir Garðahverfi, að tillögu skipulagsnefndar frá 7. s.m. Deiliskipulagið tók gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 11. febrúar 2014.

Málsrök kærenda: Kærendur benda á að þeir séu eigendur jarðarinnar Selskarðs. Um sé að ræða forna jörð, en hennar sé fyrst getið í þekktum heimildum á 13. öld. Eigendur Selskarðs eigi lögvarinn nýtingarrétt á þeim jörðum sem séu á því svæði sem deiliskipulag Garðahverfis taki til, en með deiliskipulaginu fari þau réttindi forgörðum.

Heimildir séu til staðar um eignarréttindi jarðarinnar Selskarðs. Samkvæmt þeim fylgi jörðinni fjöruréttur skilgreindur „að einum þriðja í Eggjum í hálfan ósinn móts við Hlið á miðja Kringlu“. Einnig fylgi búðarstæði og réttur til skipsuppsáturs í landi Hausastaða. Við landskipti á öllu heimalandi Garðakirkju 1932-1935 hafi jörðin Selskarð m.a. hlotið sandnámurétt í Garðaholti. Kærendur hafi aldrei verið löglega sviptir þessum réttindum eða afsalað sér þeim.

Mótmælt sé staðhæfingum Garðabæjar þess efnis að ekki sé um að ræða skýran og ótvíræðan rétt kærenda. Hafi kærendur hingað til nýtt sér þessi réttindi, m.a. með útleigu, sérstaklega beitarrétt jarðarinnar. Þá hafi kærendur sjálfir nýtt sér beitarréttinn. Fjöruréttur jarðarinnar hafi verið nýttur í gegnum aldirnar. Útræði, búðarstæði og uppsátur jarðarinnar hafi lengst af verið nýtt og til standi að nýta þessar eignir í framtíðinni. Virðist sem Garðabær ætli ekki að virða fornan rétt jarðarinnar Selskarðs, sem hafi verið til staðar áður en sveitarfélagið varð til.

Þess sé krafist að úrskurðarnefndin ákveði kærendum endurgjald fyrir þeim kostnaði sem þeir hafi haft af vinnu vegna kæru til nefndarinnar. Í lögum nr. 130/2011 segi að kostnaður vegna úrskurðarnefndarinnar greiðist úr ríkissjóði. Ekkert í lögunum kveði á um að úrskurðarnefndin geti ekki úrskurðað aðilum endurgjald, hvort sem það yrði greitt af hinum kærða eða úr ríkissjóði. Það sé einfaldlega eðlilegt og sanngjarnt og þurfi ekki lagafyrirmæli til.
   
Skipulagsáform Garðabæjar hafi ekkert gildi og þar af leiðandi verði ekki heimilaðar framkvæmdir á svæðinu fyrr en samið hafi verið um eignarréttindi jarðarinnar Selskarðs eða þau sætt eignarnámi í samræmi við lög og reglur.

Málsrök Garðabæjar: Af hálfu sveitarfélagsins er bent á að í 1. mgr. 38. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 komi skýrt fram að sveitarstjórnir beri ábyrgð á og annist gerð deiliskipulags. Á grundvelli þeirra heimilda hafi bæjarstjórn Garðabæjar samþykkt deiliskipulag fyrir Garðahverfi á Álftanesi. Deiliskipulagið sé í samræmi við gildandi aðalskipulag, en þar sé svæðinu lýst sem minja- og íbúðarsvæði. Við gerð deiliskipulagsins sé stefna aðalskipulagsins lögð til grundvallar og sérstök áhersla lögð á að stuðla að varðveislu menningar- og náttúruminja í Garðahverfi, sem og að gera það aðgengilegt til útivistar og náttúruskoðunar samhliða því að tryggja byggð á svæðinu.
   
Varðandi þær málsástæður kærenda að Garðabær hafi ekki haft heimild til að samþykkja skipulag svæðisins, þar sem slíkt fari í bága við eignarrétt þeirra til lands og gæða á svæðinu, megi vísa til áðurgreindra heimilda skipulagslaga um forræði og ábyrgð sveitarstjórna á gerð skipulags. Byggi það á þeirri meginreglu að sveitarfélög fari með skipulagsvald innan sinna marka, óháð eignarrétti til landsins í heild eða til einstakra hluta þess. Þegar af þeirri ástæðu beri að hafna kröfu kærenda um ógildingu.

Af skipulagsuppdrætti fyrir svæðið megi sjá að afmörkun þess taki til landsvæðis sem sé alfarið í eigu Garðabæjar, sbr. kaupsamning Garðabæjar og landbúnaðarráðuneytisins um jarðir á Garðaholti frá 28. júlí 1992.

Telji kærendur, á grundvelli óbeins eignarréttar sem Garðabær geri reyndar fyrirvara um að sé til staðar, að gengið sé á rétt þeirra eða hagsmuni með samþykki skipulagsins kunni að stofnast bótaréttur þeim til handa, enda geti þeir sýnt fram á tjón, sbr. 51. gr. skipulagslaga. Slíkar aðstæður geti þó á engan hátt takmarkað rétt Garðabæjar til að samþykkja deiliskipulag fyrir afmarkað svæði innan marka sveitarfélagsins, sbr. 3. gr. skipulagslaga. Þá sé einnig ljóst að úrlausn um þann þátt málsins heyri ekki undir úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála heldur matsnefnd eignarnámsbóta eða dómstóla.

Í öllum atriðum hafi verið farið að lögum um málsmeðferð við undirbúning, kynningu og samþykki deiliskipulagsins.

——-

Kærendur hafa gert ítarlegri grein fyrir máli sínu. Þau sjónarmið verða ekki rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti deiliskipulags Garðahverfis á Álftanesi, en kærendur telja að með ákvörðun um samþykkt þess sé gengið á réttindi sem fylgi jörð þeirra, Selskarði. Sé þar um að ræða sandnámurétt, fjörurétt og rétt til búðarstæðis og uppsáturs.

Á þéttbýlisuppdrætti Aðalskipulags Garðabæjar 2004-2016 kemur fram að svæðið, sem nú hefur verið deiliskipulagt, sé minjasvæði/íbúðarsvæði og að litlum hluta blönduð byggð. Á uppdrættinum kemur einnig fram stofnstígur meðfram strandlínu deiliskipulagssvæðisins. Í kafla 1.5 í greinargerð aðalskipulags er fjallað um helstu skipulagsforsendur þess. Þar kemur fram að hið deiliskipulagða svæði tilheyri svokölluðu Vestursvæði. Um deiliskipulagða svæðið segir nánar að meðfram suðvesturströnd sé strjál byggð, sem rekja megi til smábýla sem reist hafi verið, meðal annars til að stunda róðra á Faxaflóa, og séu þar víða merki um byggð frá fyrri öldum. Gert sé ráð fyrir að þar verði tekið mið af minjasvæði, svæði Garðakirkju og kirkjugarðs, svo og skógarsvæði við hábungu holtsins, og ný byggð löguð að þessum þáttum. Við strönd að suðvestanverðu séu mörk byggðar dregin um 50 m frá bökkum, ofan við fjörur. Þá segir í kafla 2.1.2 um takmörkun á landnotkun að á suðurhluta Garðaholts séu merki um minjar frá fyrri öldum byggðar í Garðahverfi og muni fornleifar á svæðinu hafa áhrif á útfærslu skipulags og umfang byggðar og sé tekið tillit til þess í aðalskipulagsáætlun.

Hið kærða deiliskipulag felur í sér nánari útfærslu á því sem fram kemur í aðalskipulagi, en landnotkun er óbreytt. Eins og lýst er í aðalskipulagi er rótgróin byggð á svæðinu og í greinargerð hins umdeilda deiliskipulags er tekið fram að þar sé búið á 14 bæjum og séu íbúar um 20 talsins. Þar sé stundaður smábúskapur, bæði með sauðfé og hross. Fram kemur í greinargerðinni að megintilgangur deiliskipulagsins sé að festa í sessi framtíðarsýn fyrir Garðahverfi með því að setja skilmála fyrir mannvirkjagerð og verndun náttúru og búsetuminja á svæðinu. Áhersla er lögð á viðhald byggðar og minja, en einnig eru skilgreindar 11 bæjartorfur sem fyrir gildi almennir og sérstakir skilmálar. Endurnýjun og viðhald skal taka mið af upprunalegri mynd húsa og byggðar. Sama gildir um viðbyggingar og er heimilt að reisa þær við eldri íbúðarhús. Þá er gert ráð fyrir möguleika á tveimur nýjum íbúðarhúsum á hverri bæjartorfu, í þeim tilgangi að viðhalda og styrkja byggð á svæðinu. Við hvert nýtt íbúðarhús er heimilt að byggja einnar hæðar útihús. Nánari skilmálar gilda um nýbyggingar þessar og skilgreind er lóð og byggingarreitur fyrir hvert nýtt íbúðarhús, þ.m.t. útihús.

Verður ekki séð að sú útfærsla á byggð sem að framan er lýst geti snert umdeild óbein eignarréttindi kærenda umfram það sem þegar er orðið með gildistöku aðalskipulags og þeirri byggð sem risin er á grundvelli eldri heimilda. Er enda landnotkun óbreytt, eins og áður er lýst, auk þess sem ákvarðanir í deiliskipulagi fela ekki í sér ráðstöfun eignarréttinda, hvorki beinna né óbeinna. Skortir því á að kærendur eigi þá lögvörðu hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun sem 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála gerir að skilyrði fyrir kæruaðild og verður máli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Rétt er að benda á að samkvæmt 1. gr. fyrrnefndra laga nr. 130/2011 er það hlutverk úrskurðarnefndarinnar að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála eftir því sem lög kveða á um. Ágreiningur um eignarréttindi þau sem kærendur hafa vísað til verður því ekki til lykta leiddur fyrir úrskurðarnefndinni, heldur heyrir hann undir dómstóla. Undir dómstóla heyra einnig eftir atvikum álitaefni um bótarétt vegna skipulagsákvarðana, sbr. 51. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, en ekki undir úrskurðarnefndina.

Kærendur krefjast þess jafnframt að úrskurðarnefndin ákveði þeim endurgjald fyrir kostnaði vegna kæru í málinu. Lagaheimild skortir til að ákvarða kærumálskostnað í málum sem rekin eru fyrir úrskurðarnefndinni. Verður að telja að það leiði m.a. af lögmætisreglu stjórnsýsluréttar að málskostnaður verði ekki ákvarðaður sé slík heimild ekki til staðar. Kemur krafa kærenda þar um því ekki til álita.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson
    

des 22
Love0

5/2016 Hlíðarendi í Vatnsmýri

Með
Árið 2016, miðvikudaginn 23. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ómar Stefánsson varaformaður og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor.

Fyrir var tekið mál nr. 5/2016, kæra á samþykktum borgarstjórnar Reykjavíkur frá 2. desember 2014 og 17. febrúar 2015 um breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 15. janúar 2016, er barst nefndinni sama dag, kæra Flugfélag Íslands ehf. og Icelandair ehf. samþykktir borgarstjórnar Reykjavíkur frá 2. desember 2014 og 17. febrúar 2015 um breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri. Tóku hinar kærðu deiliskipulagsbreytingar gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 14. janúar og 15. maí 2015. Gera kærendur þá kröfu að hið kærða deiliskipulag verði fellt úr gildi.

Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 17. janúar 2016, er barst nefndinni sama dag, kærir Mýflug hf. fyrrgreinda deiliskipulagsbreytingu er tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 15. maí 2015 og gerir þá kröfu að umrætt deiliskipulag verði fellt úr gildi. Þar sem málatilbúnaður kærenda er á sömu lund verður greint kærumál, sem er nr. 7/2016, sameinað kærumáli þessu.

Málsatvik og rök: Hinn 30. apríl 2014 samþykkti umhverfis- og skipulagsráð Reykjavíkur að auglýsa tillögu að breytingum á deiliskipulagi Hlíðarenda í Vatnsmýri frá árinu 2007. Fól tillagan m.a. í sér aukningu á íbúðarhúsnæði og breytingu á fermetrafjölda atvinnuhúsnæðis á skipulagssvæðinu. Borgarstjórn staðfesti afgreiðslu ráðsins 16. júní 2014 og var skipulagstillagan síðan auglýst til kynningar og bárust nokkrar athugasemdir á kynningartíma, m.a. af hálfu kærenda. Urðu lyktir mála þær að breyting á deiliskipulagi Hlíðarenda var samþykkt í borgarstjórn 2. desember 2014 og tók gildi með birtingu auglýsingar í B-deild Stjórnartíðinda 14. janúar 2015. Þá var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 28. janúar 2015 samþykkt að auglýsa breytingar á deiliskipulagi Hlíðarenda er lutu m.a. að skilgreiningum kvaða um útbyggingar, svalir og fjölda uppdeildra húseininga. Sú afgreiðsla var samþykkt í borgarstjórn 17. febrúar s.á. og var tillagan auglýst til kynningar. Engar athugasemdir bárust og að kynningu lokinni var málið tekið fyrir á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 17. apríl 2015 og samþykkt á grundvelli viðauka við samþykkt um stjórn Reykjavíkurborgar um embættisafgreiðslur skipulagsfulltrúa. Tók breytingin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 15. maí 2015.

Kærendur vísa til þess að deiliskipulag Reykjavíkurflugvallar sem gerði ráð fyrir að NA/SV flugbraut vallarins yrði lögð niður hafi fallið úr gildi með úrskurði úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 58/2014. Deiliskipulag Hlíðarenda byggi á þeirri forsendu og séu m.a. hæðir húsa við það miðaðar. Óhjákvæmilegt sé að fella hið kærða deiliskipulag úr gildi sökum þess að greind forsenda skipulagsins væri brostin. Kærendur hafi mikla hagsmuni af því að flugstarfsemi á Reykjavíkurflugvelli haldi áfram í óbreyttri mynd og að ekki verði dregið úr notagildi flugvallarins með óafturkræfum hætti án þess að um það verði sátt með hagsmunaaðilum og framtíðarlausn sé fundin fyrir innanlandsflug á Íslandi. Umrædd flugbraut hafi nýst í neyðartilfellum, svo sem vegna sjúkraflugs, þegar aðrar flugbrautir vallarins hafi lokast.

Reykjavíkurborg fer fram á að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni sökum þess að eins mánaðar kærufrestur skv. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála hafi verið liðinn þegar málið barst úrskurðarnefndinni. Málið verði því ekki borið undir nefndina samkvæmt tilvitnuðu ákvæði, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Niðurstaða: Í 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er kveðið á um kærufrest mála sem skotið verður til nefndarinnar. Er hann ákveðinn einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um viðkomandi ákvörðun nema lög þau sem kæranleg ákvörðun byggist á mæli fyrir um annan kærufrest. Þá er og tekið fram að ef um sé að ræða ákvarðanir sem sæta opinberri birtingu teljist kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. Hinar kærðu ákvarðanir byggjast á skipulagslögum nr. 123/2010 og í lokamálslið 1. mgr. 42. gr. þeirra laga er mælt fyrir um að birta skuli auglýsingu um samþykkt deiliskipulag í B-deild Stjórnartíðinda og á það einnig við um breytingu á deiliskipulagi, sbr. 1. mgr. 43. gr. laganna. Í 52. gr. laganna kemur fram að um aðild, kærufrest og málsmeðferð kærumála samkvæmt þeim lögum fari eftir lögum um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.

Kærufrestur vegna hinna kærðu deiliskipulagsbreytinga byrjaði samkvæmt framansögðu að líða hinn 15. janúar 2015 annars vegar og 16. maí s.á. hins vegar, sbr. 8. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, og lauk að liðnum mánuði frá greindum dagsetningum. Kærur í máli þessu bárust úrskurðarnefndinni hinn 15. og 17. janúar 2016 eða um sjö og ellefu mánuðum eftir lok kærufrests.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga er fjallað um áhrif þess ef kæra berst að liðnum kærufresti. Ber þá samkvæmt 1. mgr. ákvæðisins að vísa kæru frá nema að afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar. Ógildingarkröfur í máli þessu eru fyrst og fremst reistar á þeirri málsástæðu að með úrskurði um ógildingu deiliskipulags Reykjavíkurflugvallar sé brostin sú forsenda deiliskipulags Hlíðarenda að SA/NV flugbraut vallarins verði lögð niður. Er því um að ræða atvik sem ekki voru fyrir hendi er hinar kærðu ákvarðanir voru teknar og snerta ekki undirbúning og málsmeðferð þeirra ákvarðana. Breyttar eða brostnar forsendur gildandi deiliskipulags geta eftir atvikum leitt til viðbragða stjórnvalda sem hafa á hendi skipulagsvald á viðkomandi svæði og geta ákvarðanir af því tilefni eftir atvikum verið kæranlegar.
 
Af framangreindum ástæðum þykja undantekningaákvæði 1. og 2. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, sem skýra ber þröngt, ekki eiga hér við og verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við 1. mgr. 28. gr. nefndra laga.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ómar Stefánsson                                                    Aðalheiður Jóhannsdóttir