Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

33/2016 Norðurgata Seyðisfjörður

Með
Árið 2017, fimmtudaginn 16. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 33/2016, kæra á samþykkt umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 á byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 22. mars 2016, er barst nefndinni 23. s.m., kærir A, Bjólfsgötu 8, Seyðisfirði, þá ákvörðun Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 að samþykkja byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Seyðisfjarðarkaupstað 29. mars og 29. desember 2016 og 16. ágúst 2017.

Málavextir: Í miðbæ Seyðisfjarðar er heilsteypt byggð sem að verulegu leyti er mótuð af húsum frá þar síðustu aldamótum. Samkvæmt Aðalskipulagi Seyðisfjarðarkaupstaðar 2010-2030 nýtur þetta svæði hverfisverndar og er það auðkennt sem svæði H1 í greinargerð aðalskipulagsins. Þar kemur fram að með hverfisverndinni sé „stefnt að því að vernda þau hús sem hafa sögulegt og fagurfræðilegt gildi, færa önnur í fyrra horf og leyfa við- og nýbyggingar þar sem aðstæður leyfa með ströngum skilyrðum sem uppfylla markmið hverfisverndarinnar.“

Með umsókn, dags. 1. desember 2015, sóttu lóðarhafar Norðurgötu 8 og 8b um byggingarleyfi vegna breytinga og enduruppbyggingar á tveimur húsum á lóðinni. Kom þar fram að ætlunin væri að breyta innra skipulagi aðalhúss á lóðinni og gera það upp að utan með innblæstri frá upprunalegu útliti hússins. Bakhús á lóðinni var sagt mjög illa farið og því sótt um leyfi fyrir endurbyggingu þess í einföldum nútímalegum stíl. Samhliða var gerð fyrirspurn um stækkun lóðar og flutning bakhússins inn á hina stækkuðu lóð. Útskýrt var að lóðarmörk hafi reynst vera undir bakhúsinu og að ráðlagt væri af fagaðilum að skilja húsin tvö í sundur við endurbyggingu og endurgerð þeirra. Byggingarleyfisumsóknin fyrir bakhúsið var gerð með fyrirvara um samþykkt fyrirspurnarinnar.

Umhverfisnefnd Seyðisfjarðar ákvað hinn 7. desember 2015 að grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina, með vísan til 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Kærandi var á meðal þeirra fasteignaeigenda sem ákveðið var að grenndarkynna fyrir. Með bréfi, dags. sama dag, barst byggingarfulltrúa álit Minjastofnunar á fyrirhuguðum framkvæmdum. Minjastofnun gerði ekki athugasemdir við breytingar á aðalhúsinu, en lagði áherslu á að vandað yrði til alls ytri frágangs. Ekki voru heldur gerðar athugasemdir við að bakhúsið yrði rifið og endurbyggt í breyttri mynd aðeins fjær aðalhúsinu, en lögð áhersla á að endurbyggt bakhúsið félli vel að umhverfinu og myndaði sannfærandi heild með aðalhúsinu og gömlu byggðinni við Norðurgötu. Jafnhliða fyrrgreindri samþykkt um grenndarkynningu samþykkti umhverfisnefnd fyrir sitt leyti stækkun lóðarinnar með þeim hætti sem fyrirspurnin frá umsækjendum byggingarleyfisins gerði ráð fyrir. Bæjarstjórn samþykkti síðar lóðarstækkunina á fundi 13. janúar 2016.

Byggingarleyfisumsóknirnar voru teknar fyrir að lokinni grenndarkynningu, á fundi umhverfisnefndar 25. janúar 2016. Bókað var að athugasemdir hefðu borist frá einum aðila, þ.e. kæranda, í kjölfar grenndarkynningar, auk þess sem athugasemdir hefðu borist frá íbúum kaupstaðarins sem ekki var sérstaklega grenndarkynnt fyrir. Var lagt fram áðurnefnt bréf Minjastofnunar, auk umsagnar sömu stofnunar um framkomnar athugasemdir, sem byggingarfulltrúi hafði óskað eftir. Á fundi umhverfisnefndar var ákveðið að heimila byggingarfulltrúa að gefa út byggingarleyfi vegna aðalhússins, en afgreiðslu vegna bakhússins var frestað, með vísan til þess að teikningar þess gætu ekki fallið að þeim kröfum sem hverfisvernd gerði á svæðinu. Gerði nefndin kröfu um að útlit hins endurgerða bakhúss félli að einkennum hinnar sögulegu byggðar.

Fundargerð umhverfisnefndar frá 25. janúar 2016 var tekin fyrir í bæjarráði 27. s.m. og þar bókað að bæjarstjóra væri falið að afla nánari upplýsinga vegna málsins. Á fundi bæjarráðs 10. febrúar s.á. var bókað að lagðar hefðu verið fram upplýsingar frá umhverfisnefnd vegna málsins og að það væri áfram í vinnslu hjá nefndinni. Byggingarleyfisumsóknin var tekin fyrir að nýju í umhverfisnefnd 22. febrúar s.á. Í fundargerð sem birt var á vef kaupstaðarins að loknum fundi kom fram að leyfisumsækjandi hefði gert athugasemdir við málsmeðferð nefndarinnar og að teknar hefðu verið fyrir athugasemdir bæjarráðs við afgreiðsluna, sem jafnframt hefði óskað rökstuðnings fyrir synjun byggingarleyfisins. Meirihluti nefndarinnar samþykkti loks byggingarleyfisumsóknina fyrir bakhúsinu, en einn nefndarmaður bókaði að hann teldi gluggasetningu bakhússins ekki samræmast gildandi hverfisvernd. Á fundi bæjarráðs 14. mars s.á. var fundargerð umhverfisnefndar frá 22. febrúar vísað aftur til nefndarinnar til leiðréttingar. Hinn 23. mars 2016 barst úrskurðarnefndinni kæra vegna ákvörðunar umhverfisnefndar frá 22. febrúar. Leiðrétt fundargerð umhverfisnefndar var loks samþykkt af bæjarráði 11. apríl s.á.

Í hinni leiðréttu fundargerð var bætt inn tilvitnun í athugasemdir umsækjanda byggingarleyfisins þess efnis að athugasemdir frá íbúum kaupstaðarins, sem ekki hefði verið grenndarkynnt fyrir, hefðu verið lagðar fyrir umhverfisnefnd. Auk þess kemur fram í hinni leiðréttu fundargerð að umsækjandi hafi óskað eftir útskýringu á túlkun nefndarinnar á hverfisvernd svæðisins. Þá var bætt inn bókun af hálfu nefndarinnar um að Minjastofnun hefði ekki lagst gegn niðurrifi bakhússins og endurbyggingu þess, til hnikuðu, með ákveðnum skilyrðum. Í ljósi þessa og að vandlega athuguðu máli teldi nefndin að leyfisumsóknin fyrir bakhúsið uppfyllti kröfur um hverfisvernd á svæðinu.

Málsrök kæranda: Kærandi telur tillögur að húsinu Norðurgötu 8b ósamrýmanlegar yfirbragði hverfisins, sem njóti hverfisverndar í gildandi aðalskipulagi. Ekkert í útliti hússins minni á andrúmsloft liðins tíma, sögulegu húsin, né hina vernduðu götumynd. Hús kæranda og eiginkonu hans muni rýrna að verðgildi, og lífsgæði þeirra jafnframt, ef ekki verði staðið við fyrirheit um verndun svæðisins í kringum Lónið. Mikið og verðmætt starf margra aðila um árabil, sem leitt hafi af sér hverfisvernd svæðisins í kringum Lónið, verði að engu haft. Mikil almenn verðmæti séu fólgin í þeirri ímynd sem Seyðisfjörður hafi skapað sér vegna varðveislu og endurgerðar húsa frá því um aldamótin 1900. Bæjarfélagið hafi á liðnum árum haft hverfisverndina í heiðri í ákvarðanatöku um skipulagsmál, en með þessu fráviki verði trúnaðarbrestur á milli bæjaryfirvalda og íbúa. Geti það varðað mannréttindi íbúa að yfirvöld fari ekki með verðmæti samfélagsins á grunni laga og samþykkta. Farið sé fram á að úrskurðarnefndin taki umsóknarferlið til skoðunar, athugi fyrri fordæmi varðandi ákvarðanir um hverfisverndina á Seyðisfirði og gaumgæfi hvort jafnræðisreglu hafi verið gætt.

Málsrök Seyðisfjarðarkaupstaðar:
Seyðisfjarðarkaupstaður tjáði sig ekki sérstaklega um efni kærunnar.

Niðurstaða: Hin kærða ákvörðun umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 varðar umsókn um byggingarleyfi á ódeiliskipulögðu svæði sem var grenndarkynnt samkvæmt 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Fram hefur komið við meðferð málsins að byggingarleyfi á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar hefur enn ekki verið gefið út af byggingarfulltrúa. Hefur hann jafnframt upplýst úrskurðarnefndina um að hann telji að ekki sé verið að huga að framkvæmdum. Nefndin gaf kæranda kost á að upplýsa um afstöðu sína til þessara upplýsinga, en svör hans hafa ekki borist nefndinni.

Í samræmi við 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvörðun til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda ákvörðun sem kæra á. Til samræmis við aðildarhugtak stjórnsýsluréttarins hefur þetta skilyrði verið túlkað svo að þeir einir teljist eiga lögvarða hagsmuni sem eiga einstaklegra hagsmuna að gæta af úrlausn máls umfram aðra og jafnframt að þeir hagsmunir séu verulegir. Grenndarkynnt var fyrir kæranda á þeim grundvelli að hann gæti átt hagsmuna að gæta af áformunum, sbr. 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga, og kom hann að athugasemdum af því tilefni. Það eitt og sér leiðir hins vegar ekki sjálfkrafa til kæruaðildar fyrir úrskurðarnefndinni.

Kærandi byggir ógildingarkröfu sína aðallega á því að útlit hins áætlaða húss samræmist ekki yfirbragði hinnar gömlu byggðar sem fyrir sé á svæðinu og njóti hverfisverndar í aðalskipulagi. Ef af verði muni þetta valda honum tjóni vegna lækkaðs fasteignaverðs og skertra lífsgæða. Að auki nefnir kærandi atriði varðandi málsmeðferðina sem mögulega hafi verið ólögmæt og brotið gegn jafnræðisreglu. Kærandi byggir þannig að miklu leyti á atriðum sem skipulagsyfirvöldum hvers sveitarfélags er við skipulagsákvarðanir falið að gæta og telja verður til almannahagsmuna. Slík skírskotun til almannahagsmuna nægir þó ekki til aðildar að kærumáli heldur verður kærandi að byggja kæruaðild að skipulagsákvörðunum á eigin grenndarhagsmunum, sbr. áðurnefnda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Sveitarfélagi er heimilt að falla frá grenndarkynningu ef byggingaráform varða aðeins hagsmuni sveitarfélags og umsækjanda, sbr. 3. mgr. 44. gr. skipulagslaga, eða ef hagsmunir nágranna skerðast í engu að því er varðar landnotkun, útsýni, skuggavarp eða innsýn, sbr. 3. mgr. 43. gr. sömu laga. Gefur síðarnefnda undanþágan vísbendingu um hvers konar grenndarhagsmunir geti gefið tilefni til kæruaðildar að ákvörðunum sem teknar eru í kjölfar og á grunni grenndarkynningar.

Við mat á því hvort kærandi eigi þeirra hagsmuna að gæta af hinni kærðu afgreiðslu verður að líta til þess að fasteign kæranda stendur í tæplega 70 m fjarlægð frá áætlaðri byggingu þeirri sem samþykkt var af umhverfisnefnd. Þar á milli liggur Bjólfsgata og lóð hússins að Norðurgötu 10. Fyrirhuguð bygging er þó í beinni sjónlínu frá húsi kæranda. Um er að ræða byggingaráform vegna 60 m2 bakhúss á einni hæð með tæplega 3 m mænishæð, sem myndi standa í forgrunni mun stærra húss, séð frá lóð kæranda. Kæmi það í stað húss af svipaðri stærð sem stóð þar áður. Útlit hins áætlaða endurbyggða húss yrði í nokkru frábrugðið því sem fyrir var.

Með hliðsjón af framangreindu verður ekki séð að hagsmunir kæranda muni skerðast á nokkurn hátt að því er varðar landnotkun, skuggavarp eða innsýn, enda lóðirnar ekki samliggjandi. Útsýni kæranda mun sömuleiðis ekki skerðast, þó svo að það muni breytast á þann hátt að útlit hins endurbyggða húss, sem er í beinni sjónlínu frá húsi hans, verði að einhverju leyti frábrugðið því sem fyrir var. Í ljósi staðhátta verður að telja afar ólíklegt að sú útlitsbreyting muni skerða hagsmuni kæranda svo nokkru nemi. Með hliðsjón af framangreindu verður ekki séð að kærandi hafi einstaklegra hagsmuna að gæta af hinni kærðu afgreiðslu umfram aðra og verður kæruaðild hans ekki byggð á þeim forsendum. Þá hafa við meðferð málsins ekki komið fram aðrar ástæður af hálfu kæranda sem fullnægt geta skilyrðum 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um kæruaðild.

Með vísan til alls þess sem að framan er rakið verður kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar vísað frá vegna aðildarskorts.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Vísað er frá kröfu kæranda um ógildingu samþykktar umhverfisnefndar Seyðisfjarðarkaupstaðar frá 22. febrúar 2016 á byggingarleyfi vegna Norðurgötu 8b.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

8/2017 Reykjanesvitabraut

Með
Árið 2017, föstudaginn 10. nóvember, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. nr. 130/2011, fyrir:

Mál nr. 8/2017, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjanesbæ frá 25. október 2016 um að samþykkja byggingarleyfi fyrir þjónustuskála að Reykjanesvitabraut 1.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 11. janúar 2017, er barst nefndinni sama dag, kærir Vitavörðurinn ehf., eigandi Reykjanesvitaíbúðarhúss, Reykjanesi, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjanesbæ frá 25. október 2016 að samþykkja byggingarleyfi fyrir þjónustuskála að Reykjanesvitabraut 1. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust frá Reykjanesbæ 12. október 2017.

Málsatvik og rök: Auglýsing um gildistöku nýs deiliskipulags fyrir Reykjanesvita var birt í B-deild Stjórnartíðinda 26. maí 2016. Gerir deiliskipulagið ráð fyrir uppbyggingu ferðaþjónustu á svæðinu með það að markmiði að Reykjanesviti og nágrenni verði miðstöð ferðamannastaða á Reykjanesi. Hinn 25. október s.á. samþykkti byggingarfulltrúinn í Reykjanesbæ byggingarleyfi fyrir þjónustuskála að Reykjanesvitabraut 1.

Kærandi byggir kröfu sýna um ógildingu byggingarleyfisins á því að deiliskipulagið, sem leyfið sæki stoð sína til, sé haldið ógildingarannmörkum. Það sé skilyrði að byggingarleyfi styðjist við gilt skipulag, sbr. 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki. Þegar ákvörðun hafi verið tekin af hálfu byggingarfulltrúa um samþykkt byggingaráforma hafi legið fyrir að lögmæti umrædds deiliskipulags væri vefengt.
 
Af hálfu bæjaryfirvalda kemur fram að byggingaráform hafi verið samþykkt 25. október 2016. Sú samþykkt veiti ekki heimild til framkvæmda og hafi engar framkvæmdir farið fram, enda hafi byggingarleyfi ekki verið gefið út. Á fundi með bæjarstjóra og fulltrúum leyfishafa 9. október 2017 hafi komið fram að leyfishafi sé hættur við hin kærðu byggingaráform og séu þau því felld úr gildi.

Leyfishafi tekur undir sjónarmið bæjaryfirvalda.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á, nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttar um aðild að kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Eins og að framan greinir þá hefur hin kærða ákvörðun verið afturkölluð og er því ljóst að hún hefur ekki lengur réttarverkan að lögum. Af þeim sökum hefur kærandi ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi hennar og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni, sbr. áðurnefnda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

73/2017 Efri Vík – Skaftárhreppur

Með
Árið 2017, þriðjudaginn 7. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 73/2017, kæra á afgreiðslu byggingarleyfis fyrir íbúðarhúsi á lóðinni Selhólavegi 2, landnúmer 224927.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. júlí 2017, er barst nefndinni 4. s.m., kæra eigendur Syðri-Vík, Skaftárhreppi, þá ákvörðun sveitarstjórnar Skaftárhrepps frá 5. apríl 2017 að staðfesta afgreiðslu skipulagsnefndar frá 4. s.m. um að gera ekki athugasemd við útgáfu byggingarleyfis fyrir íbúðarhúsi á lóðinni Selhólavegi 2, landnúmer 224927.

Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Þess er jafnframt krafist að framkvæmdir á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar verði stöðvaðar á meðan málin eru til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar. Er því ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkröfu kærenda.

Gögn málsins bárust frá Skaftárhreppi 11. júlí 2017.

Málavextir: Um árabil hefur verið rekin ferðaþjónusta í landi Efri-Víkur, sem staðsett er skammt sunnan Kirkjubæjarklausturs í Skaftárhreppi. Á hluta landsins er frístundabyggð samkvæmt deiliskipulagi frá 1993. Í kjölfar aukinna umsvifa í ferðaþjónustu var unnið að endurskoðun þess deiliskipulags og að samhliða breytingu á aðalskipulagi Skaftárhrepps. Nýtt deiliskipulag tók gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 4. ágúst 2017. Hafa kærendur kært þá deiliskipulagsákvörðun til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála og er það kærumál nr. 86/2017. Á meðan á greindum skipulagsbreytingum stóð var sótt um byggingarleyfi vegna byggingaráforma á skipulagssvæðinu.

Byggingarleyfisumsóknir voru teknar fyrir á fundi skipulagsnefndar Skaftárhrepps 4. apríl 2017. Þar var annars vegar afgreidd umsókn um byggingarleyfi vegna starfsmannaíbúða. Sú afgreiðsla var kærð af öðrum kæranda þess máls sem hér er til úrlausnar og hlaut það kærumál númerið 57/2017. Í kjölfar afturköllunar á þeirri afgreiðslu var sú kæra dregin til baka. Hins vegar var afgreidd umsókn um byggingarleyfi fyrir íbúðarhúsi á lóð að Selhólavegi 2, landnúmer 224927, sem stofnuð hafði verið úr landi Efri-Víkur. Tekið var fram að um væri að ræða 148 m² einbýlishús, fjögurra herbergja með einhalla þaki. Var bókað að deiliskipulag hefði ekki tekið gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda, en að nefndin gerði ekki athugasemd við útgáfu byggingarleyfis á grundvelli deiliskipulags. Á fundi sveitarstjórnar 5. apríl 2017 var afgreiðsla skipulagsnefndar staðfest og var umsækjanda sent bréf verkefnastjóra skipulags- og byggingarmála þar um, dags. 18. s.m. Í bréfinu var tekið fram að byggingaráform teldust samþykkt, að tiltekin gögn þyrfti að afhenda byggingarfulltrúa fyrir útgáfu byggingarleyfis og að það teldist veitt þegar þau hefðu borist og tilgreind gjöld verið greidd. Hefur framangreind afgreiðsla verið kærð til úrskurðarnefndarinnar, svo sem áður greinir.

Málsrök kærenda: Kærendur taka fram að jörð þeirra Syðri-Vík sé aðliggjandi jörð Efri-Víkur þar sem í mörg ár hafi verið rekin ferðaþjónusta. Byggi þeir kröfu sína fyrst og fremst á því að hið kærða byggingarleyfi eigi sér ekki stoð í gildandi skipulagsáætlunum. Nýtt deiliskipulag íbúða- og frístundabyggðar í Efri-Vík hafi ekki tekið gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda, sbr. áskilnað þar um í 42. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Leyfið samræmist ekki gildandi deiliskipulagi en það sé skilyrði fyrir samþykkt og útgáfu byggingarleyfis, sbr. fyrirmæli 11. gr. og 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki.

Málsrök Skaftárhrepps: Af hálfu sveitarfélagsins er bent á að byggingarleyfið sé í samræmi við breytt aðalskipulag svæðisins þar sem gert sé ráð fyrir íbúðasvæði á viðkomandi lóð. Lóðin standi utan gildandi deiliskipulags svæðisins er taki til frístundabyggðar. Sé vísað til 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og ekki talin ástæða til að fella úr gildi samþykkt byggingarleyfis sem sé í samræmi við aðalskipulag.

Kærendur hafi lítilla eða engra hagsmuna að gæta þegar komi að viðkomandi lóð. Hún liggi ekki að landamerkjum Syðri-Víkur og húsbygging þar geti hvorki haft áhrif á útsýni né skuggavarp, enda sé lóðin í tæplega kílómeters fjarlægð frá bæjarstæði Syðri-Víkur.

Athugasemdir leyfishafa: Leyfishafi vísar til þess að hið kærða byggingarleyfi sé í samræmi við nýlega samþykkt aðal- og deiliskipulag.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er skilyrði kæruaðildar í málum fyrir nefndinni að kærandi eigi lögvarða hagsmuni tengda viðkomandi ákvörðun nema að lög mæli sérstaklega á annan veg. Er það í samræmi við meginreglu stjórnsýsluréttar að kæruaðild sé bundin við þá sem eiga einstaklingsbundna og verulega lögvarða hagsmuni tengda hinni kæranlegu ákvörðun.

Úrskurðarnefndin óskaði eftir sjónarmiðum kærenda hvað varðaði lögvarða hagsmuni þeirra og barst bréf þeirra nefndinni 24. ágúst 2017. Taka kærendur þar fram að ekki hafi verið rétt staðið að deiliskipulagsgerð þeirri sem hið kærða byggingarleyfi grundvallist á. Ekki sé eðlilegt að hægt sé að byggja hús án þess að þau séu í samræmi við gildandi deiliskipulag. Kærendur séu mótfallnir þéttbýliskjarna sem gert sé ráð fyrir samkvæmt nýju deiliskipulagi. Ómetanleg sveitafriðsældin muni hverfa og þar með ánægja kærenda af því að vera í sveitinni. Íbúðarbyggðinni muni fylgja hljóðmengun og sjónmengun auk þess sem útsýni til fjalla muni hverfa. Hafi kærendur verulegra hagsmuni að gæta af því að ekki verið byggt áður en niðurstaða fáist í öðrum kærumálum er þeir reki fyrir úrskurðarnefndinni.

Kærendur byggja þannig fyrst og fremst á því að rangt hafi verið staðið að gerð deiliskipulags, sem heimili uppbyggingu sem þeim hugnist ekki. Hafa kærendur lagt fram kæru til úrskurðarnefndarinnar vegna þessa og koma nefnd atriði eftir atvikum til skoðunar í því kærumáli, sem er nr. 86/2017. Það eitt og sér leiðir hins vegar ekki til þess að þeir eigi lögvarinna hagsmuna að gæta í kærumáli því sem hér er til umfjöllunar, eða um öll þau leyfi sem kunna að vera gefin út á grundvelli nefnds deiliskipulags.

Lóðin Selhólavegur 2 liggur ekki að landi kærenda, auk þess sem þjóðvegur liggur á milli hennar og bæjarstæðis þeirra, sem er í um 700 m fjarlægð frá lóðarmörkunum. Eiga kærendur því ekki verulegra grenndarhagsmuna að gæta, s.s. vegna skuggavarps eða útsýnisskerðingar. Fyrirhugað er að reisa á nefndri lóð eitt íbúðarhús en á svæðinu er fyrir skipulögð frístundabyggð og aðstaða hestamanna. Að teknu tilliti til greindra atvika og staðhátta verður ekki séð að um nein þau áhrif verði að ræða á umhverfi kærenda, t.a.m. vegna aukinnar umferðar, að það skapi þeim einstaklega, lögvarða hagsmuni í skilningi 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011. Verður kæru þeirra því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

 

121/2016 Flýtirein á Keflavíkurflugvelli

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 121/2016, kæra á ákvörðun Skipulagsstofnunar frá 17. ágúst 2016 um að bygging flýtireina á Keflavíkurflugvelli skuli ekki háð mati á umhverfisáhrifum.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 12. september 2016, sem barst nefndinni sama dag, kærir eigandi Vogagerðis 6, Vogum, þá ákvörðun Skipulagsstofnunar frá 17. ágúst 2016 að bygging flýtireina á Keflavíkurflugvelli skuli ekki háð mati á umhverfisáhrifum. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Skipulagsstofnun 11. október 2016.

Málsatvik og rök: Í kjölfar samskipta við Skipulagsstofnun vegna framkvæmda við Keflavíkurflugvöll beindi Isavia ohf. fyrirspurn til stofnunarinnar, dags. 20. júní 2016, um matsskyldu fyrirhugaðra framkvæmdar sem fæli í sér byggingu tveggja flýtireina á Keflavíkurflugvelli. Kom fram að flýtireinar myndu stytta brautartímann á milli lendinga og milli lendingar og flugtaks. Með flýtirein væri hægt að stjórna betur umferð flugvéla á jörðu niðri og draga úr þeim tíma sem þær þyrftu að vera á brautarkerfinu eða í bið.

Skipulagsstofnun leitaði eftir umsögnum frá Reykjanesbæ, Heilbrigðiseftirliti Suðurnesja, sveitarfélaginu Garði, Samgöngustofu, Skipulagsnefnd Keflavíkurflugvallar, Sandgerðisbæ og Umhverfisstofnun. Töldu allir umsagnaraðilar að umræddar framkvæmdir skyldu ekki háðar mati á umhverfisáhrifum og varð niðurstaða Skipulagsstofnunar 17. ágúst 2016 á sama veg.

Kærandi skírskotar til þess að það sé alþekkt aðferð framkvæmdaraðila, til þess að skjóta sér undan mati á umhverfisáhrifum, að tilkynna aðeins lítinn hluta framkvæmdar og sækja um undanþágu frá mati með þeim rökstuðningi að aðeins sé um sáralitla framkvæmd að ræða. Það sé margdæmt fyrir Evrópudómstólnum að þetta vinnulag standist ekki löggjöf um mat á umhverfisáhrifum framkvæmda. Röksemdafærsla Skipulagsstofnunar gangi þvert á kröfur nefndrar löggjafar um mat á heildaráhrifum fyrirhugaðra framkvæmda. Matið eigi að vera heildstætt en ekki bútað niður og taka eigi tillit til umhverfisáhrifa eins fljótt og hægt sé í öllum ferlum við tæknilega áætlanagerð og ákvarðanatöku. Flýtireinarnar séu hluti af stórframkvæmd sem ljóst sé að sæta þurfi mati á umhverfisáhrifum.

Af hálfu Skipulagsstofnunar er vísað til þess að samkvæmt 1. málslið 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geti þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eigi lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem sé kærð. Kærandi eigi lögheimili í Reykjavík og búi þar að jafnaði. Samkvæmt upplýsingum á vefsíðu Vegagerðarinnar séu 14 km á milli Keflavíkurflugvallar og Voga, þar sem kærandi á fasteign. Sé fasteign kæranda því ekki skammt frá flugvellinum. Þá verði ekki séð að hann eigi grenndarhagsmuni sem skapi honum kæruaðild vegna flýtireinanna á flugvellinum og annarra framkvæmda sem hafi farið þar fram. Á mynd sem sýni áhrifasvæði í íbúabyggð séu ekki sýnd íbúðasvæði í Vogum. Geti kærandi ekki reist kæruaðild sína á því að hann sem fasteignareigandi verði fyrir óþægindum vegna hávaða frá aukinni flugumferð á flugvellinum. Loks sé bent á að óvissa sé um hvort heildarflugumferð um völlinn muni aukast vegna tilkomu flýtireinanna.

Isavia ohf, sem framkvæmdaraðili, bendir á að bygging flýtireina sé hluti af framkvæmd við endurnýjun yfirlags flugbrautanna, þ.e. notað hafi verið tækifærið þegar fara þurfti í viðhald á brautunum til að byggja flýtireinar. Bygging flýtireina sé sjálfstæð framkvæmd sem ekki sé hluti af stærri matsskyldri framkvæmd. Um sé að ræða einfalda framkvæmd gerða til þess að gera flugvélum mögulegt að beygja af flugbraut fyrr og með einfaldari og fljótlegri hætti. Þetta spari bæði tíma og eldsneyti og dragi úr hávaða og mengun frá hverri lendingu. Þá hafi málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar verið í fullu samræmi við lög um mat á umhverfisáhrifum.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um ákvörðun Skipulagsstofnunar frá 17. ágúst 2016 um að bygging flýtireina á Keflavíkurflugvelli skuli ekki háð mati á umhverfisáhrifum.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Er það í samræmi við þá meginreglu stjórnsýsluréttar að kæruaðild sé bundin við þá sem eiga einstaklingsbundna og verulega lögvarða hagsmuni tengda hinni kæranlegu ákvörðun.

Í kæru sinni vísar kærandi til þess að hann sé fasteignareigandi í Vogum en að öðru leyti er vísað til atriða sem telja verður til almannahagsmuna, s.s. að aukin flugumferð valdi auknum hávaða, aukinnar losunar gróðurhúsalofttegunda, aukinnar umferðar á vegum, aukins álags á ferðamannastöðum og á náttúru landsins. Tilvísun til slíkra almannahagsmuna nægir ekki til kæruaðildar að því undanskildu að umhverfisverndar-, útivistar- og hagsmunasamtök geta kært nánar tilgreindar ákvarðanir að ákveðnum skilyrðum uppfylltum, en kærandi í máli þessu er ekki slík samtök. Þá er fjarlægð frá mörkum flugvallarsvæðisins að húseign kæranda um 10 km  í beinni loftlínu. Verður því ekki séð að kærandi eigi þá einstaklegu lögvörðu hagsmuni umfram aðra sökum grenndaráhrifa að það skapi honum kæruaðild.

Með hliðsjón af framangreindu þykir á skorta að kærandi eigi þá lögvörðu hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun sem gerðir eru að skilyrði fyrir kæruaðild í 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011. Af þeim sökum verður kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                      Þorsteinn Þorsteinsson

105/2015 Rauðarárstígur

Með
Árið 2017, fimmtudaginn 23. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Ásgeir Magnússon dómstjóri.

Fyrir var tekið mál nr. 105/2015, kæra á afgreiðslu Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur frá 13. nóvember 2015 á erindi kæranda vegna hávaða á vinnustað hans við Rauðarárstíg 10 í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 16. nóvember 2015, er barst nefndinni sama dag, kærir A, Hjallabraut 6, Hafnarfirði, þá afgreiðslu Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur frá 13. s.m. að aðhafast ekki vegna erindis hans frá 11. s.m. þar sem krafist var stöðvunar framkvæmda vegna hávaða í nágrenni vinnustaðar hans að Rauðarárstíg 10. Er þess krafist að heilbrigðiseftirlitinu verði gert að afgreiða umrætt mál efnislega og taka afstöðu til kröfu kæranda.

Gögn málsins bárust frá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur 15. desember 2015.

Málsatvik og rök: Kærandi kvartaði til Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur með tölvubréfi, dags. 11. nóvember 2015, vegna hávaða frá höggbor og sprengingum sem bærist inn á vinnustað hans að Rauðarárstíg 10, en framkvæmdirnar voru á lóð við Laugaveg 120. Krafðist kærandi þess að framkvæmdirnar yrðu stöðvaðar tafarlaust, sbr. 3. tölul. 1. mgr. 3. gr. reglugerðar nr. 724/2008 um hávaða, sbr. 4. gr. og 15. tölul. 5. gr. laga nr. 7/1998 um hollustuhætti og mengunarvarnir.

Kærandi kveður framkvæmdir þær sem hann hafi kvartað yfir hafa staðið vikum saman. Nánast á hverjum degi hafi verið unnið með höggbor frá morgni til kvölds og þá hafi á reitnum verið öflugar og ærandi sprengingar. Hann hafi krafist þess að framkvæmdirnar yrðu stöðvaðar þegar í stað, en kvörtun hans hafi verið svarað á þann veg að heilbrigðiseftirlitið myndi ekkert aðhafast í málinu. Þegar stjórnvöldum berist erindi sem heyri undir starfssvið þeirra beri þeim að bregðast við með því að rannsaka málið og taka í kjölfarið ákvörðun í því í samræmi við ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur kveður ekki hafa verið tilefni til að aðhafast frekar í málinu en gert hafi verið, þar sem það hafi þegar verið framsent því stjórnvaldi, þ.e. byggingarfulltrúa, sem gripið hefði getað til aðgerða ef skilyrði byggingarleyfis og aðrar kröfur hefðu ekki verið virtar og þá mögulega stöðvað framkvæmdir. Um hafi verið að ræða tímabundnar framkvæmdir sem tækju enda. Framkvæmdin væri unnin á grundvelli takmarkaðs byggingarleyfis, útgefnu af byggingarfulltrúanum í Reykjavík, sem sjái jafnframt um eftirlit með byggingarleyfisskyldum framkvæmdum. Vegna þessa hafi það verið afstaða heilbrigðiseftirlitsins að það skorti heimildir til þess að beita þeim þvingunarúrræðum sem því væru veitt með lögum, en í reglugerð nr. 724/2008 um hávaða sem heilbrigðisnefnd framfylgi sé ekki að finna viðmiðunarmörk varðandi hávaða frá tímabundnum framkvæmdum.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til nefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á. Í greinargerð Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur í málinu kemur fram að framkvæmdir þær með höggbor og sprengingum, er kærandi kvartaði yfir og krafðist stöðvunar á, hafi verið tímabundnar. Mun þeim hafa lokið fljótlega eftir að greinargerðin barst úrskurðarnefndinni, eða um áramót 2015/2016. Staðfesting þessa hefur borist frá embætti byggingarfulltrúans í Reykjavík. Með lokum hins hávaðasama hluta framkvæmdanna var tilefni erindis kæranda, og þar með kæruefni, ekki lengur til staðar.

Með bréfi, dags. 10. febrúar 2017, óskaði úrskurðarnefndin eftir skýringum frá kæranda um það hvort og þá hvaða lögvarða hagsmuni hann teldi sig hafa af úrlausn kærumálsins í ljósi þess að þeim tímabundnu hávaðasömu framkvæmdum sem kvörtun hans hefði lotið að væri lokið. Var kæranda veittur frestur til 24. s.m., en engar athugasemdir hafa borist frá honum.

Að teknu tilliti til alls framangreinds verður ekki séð að kærandi hafi lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um kröfu sína og verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við ákvæði fyrrgreindrar 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                      Ásgeir Magnússon

 

2/2014 Suðurnesjalína 2

Með
Árið 2016, fimmtudaginn 24. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Ásgeir Magnússon dómstjóri.

Fyrir var tekið mál nr. 2/2014, kæra á ákvörðun Orkustofnunar frá 5. desember 2013 um að veita Landsneti hf. leyfi til að reisa og reka flutningsvirkið Suðurnesjalínu 2.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 5. janúar 2014, sem barst nefndinni 7. s.m., kæra Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands og Landvernd, landgræðslu- og umhverfisverndarsamtök Íslands, þá ákvörðun Orkustofnunar frá 5. desember 2013 að veita Landsneti hf. leyfi til að reisa og reka flutningsvirkið Suðurnesjalínu 2. Er gerð krafa um að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að Orkustofnun verði gert að meta flutningsþörf fyrir raforku á línuleiðinni. Jafnframt er þess krafist að framkvæmdaraðili líti til fleiri valkosta við kerfisútfærslu línunnar, þ.m.t. til jarðstrengja.

Gögn málsins bárust frá Orkustofnun 5. febrúar 2014.

Málsatvik og rök: Mati á umhverfisáhrifum Suðvesturlína, styrkingu raforkuflutningskerfis á Suðvesturlandi, lauk með áliti Skipulagsstofnunar, dags. 17. september 2009. Hinn 21. desember 2012 sótti Landsnet um leyfi til Orkustofnunar til að reisa og reka raforkuflutningsvirkið Suðurnesjalínu 2 og 1. febrúar 2013 birti Orkustofnun auglýsingu í Lögbirtingablaði þar sem þeim aðilum er málið varðaði var gefið færi á að kynna sér umsóknina og koma á framfæri skriflegum sjónarmiðum sínum til 1. mars s.á., sbr. 3. mgr. 34. gr. raforkulaga nr. 65/2003. Bárust athugasemdir, m.a. frá Náttúruverndarsamtökum Suðvesturlands, sem eru annar kærenda málsins. Orkustofnun veitti Landsneti leyfi 5. desember 2013 til að reisa og reka flutningsvirkið Suðurnesjalínu 2 og hefur sú ákvörðun verið kærð til úrskurðarnefndarinnar, eins og áður greinir.

Hinn 24. febrúar 2014 tók ráðherra ákvörðun um að heimila Landsneti að framkvæma eignarnám á hluta af jörðum nánar tiltekinna landeigenda vegna lagningar Suðurnesjalínu 2. Sú ákvörðun var felld úr gildi með dómum Hæstaréttar uppkveðnum 12. maí 2016, í málum nr. 511/2015, 512/2015, 513/2015 og 541/2015.

Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 796/2015, uppkveðnum 13. október 2016, var hin kærða ákvörðun Orkustofnunar felld úr gildi.

Kærendur vísa m.a. til þess að við umrædda leyfisveitingu hafi Orkustofnun brotið gegn rétti Náttúruverndarsamtaka Suðvesturlands til að andmæla athugasemdum Landsnets vegna athugasemda samtakanna. Sé vísað til 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 þar um. Með broti á andmælarétti hafi einnig verið brotið gegn jafnræðisreglu stjórnsýslulaga, sbr. 11. gr. þeirra. Þá hafi rannsóknarregla 10. gr. laganna verið brotin, en ekki verði annað séð en að leyfisveitingin byggi eingöngu á framlögum gögnum Landsnets og athugasemdum fyrirtækisins við innsendar athugasemdir. Ekki hafi verið tekið tillit til nýrra upplýsinga eða gagna frá öðrum aðilum, sem þó hafi borist stofnuninni. Sé bent sérstaklega á gögn varðandi lagningu jarðstrengja og tilheyrandi kostnað. Þá hafi rökstuðningur Orkustofnunar ekki fullnægt 22. gr. stjórnsýslulaga. Loks hafi stofnunin, með því að samþykkja rekstur 220 kV loftlínu, ekki sinnt lögboðnu eftirlitshlutverki sínu og hafi rök stofnunarinnar fyrir svo mikilli flutningsgetu ekki verið nægileg. Hafi hún ekki lagt sjálfstætt mat á raunverulega þörf á raforkuflutningi á línuleiðinni eða skoðað aðra valkosti, s.s. jarðstrengi.

Af hálfu Orkustofnunar er bent á að með auglýsingu í Lögbirtingablaði hafi öllum þeim aðilum er málið varðaði verið gefinn kostur á að kynna sér umsókn Landsnets um flutningsvirki. Hafi annar kærenda og tilgreindir landeigendur komið að athugasemdum vegna hennar, og hafi þeim fylgt gögn sem Landsnet hafi átt rétt á að tjá sig um samkvæmt andmælareglu stjórnsýslulaga. Andmæli Landsnets hafi hvorki leitt í ljós nýjar upplýsingar né gögn sem kallað hafi á að réttur yrði veittur til að andmæla þeim. Afstaða og rök aðila hafi legið fyrir í málinu og hafi því ekki þurft að veita þeim frekar færi á að tjá sig, enda augljóslega óþarft, sbr. niðurlag 13. gr. stjórnsýslulaga. Einnig hafi fulls jafnræðis verið gætt og öllum gefinn kostur á að koma að athugasemdum. Sé því þess vegna vísað á bug að jafnræðisregla 11. gr. stjórnsýslulaga hafi verið brotin. Þá sé og ljóst að Orkustofnun hafi ekki brotið gegn rannsóknarreglu 10. gr. sömu laga heldur farið vandlega yfir og metið sjónarmið aðila, eins og stjórnvöldum beri skylda til að gera svo tryggt sé að mál sé nægilega vel upplýst áður en stjórnvaldsákvörðun er tekin. Tilvísun kærenda til greinaskrifa og skýrslna vegna jarðstrengja hafi ekkert nýtt fram að færa og rök Landsnets fyrir uppbyggingu 220 kV háspennulínu séu málefnaleg og taki bæði tillit til núverandi þarfa og aðstæðna í kerfinu, sem og framtíðarþarfar. Á grundvelli rannsóknar stofnunarinnar á gögnum málsins hafi verið tekin rökstudd ákvörðun með vísan til 9. gr. raforkulega nr. 65/2003, en skv. 22. gr. stjórnsýslulaga skuli í rökstuðningi vísa til þeirrar réttarreglna er ákvörðun stjórnvalds byggi á. Stofnunin hafi greint frá þeim meginsjónarmiðum sem ráðandi hafi verið við mat hennar, m.a. með vísan í þróun og stefnumörkun atvinnuuppbyggingar á Suðurnesjum, virkjunarkosti í nýtingarflokki rammaáætlunar á Reykjanesi og álit Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum. Loks verði ekki séð af kæru á hvern hátt Orkustofnun eigi að hafa vanrækt eftirlitsskyldu sína.

Leyfishafi bendir á að í kæru komi fram að kærendum hafi verið kunnugt um hina kærðu ákvörðun, en kæra hafi verið móttekin 7. janúar 2014, þ.e. að liðnum kærufresti. Þá sé  því mótmælt að brotið hafi verið gegn rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga og séu fullyrðingar þess efnis ekki studdar neinum gögnum. Bent sé á að það falli ekki undir verksvið úrskurðarnefndarinnar að fjalla um eftirlitshlutverk Orkustofnunar á grundvelli laga nr. 65/2003 og sama eigi við um ýmis önnur atriði í kæru. Brýn þörf og almannahagsmunir kalli á byggingu Suðurnesjalínu 2 þar sem allur raforkuflutningur fari um aðeins eina línu sem þegar sé fulllestuð. Sú meginregla gildi í stjórnsýslurétti að ekki sé réttmætt að ógilda stjórnvaldsákvörðun nema unnt sé að sýna fram á verulega annmarka á málsmeðferð hennar, sem telja verði að hafi haft áhrif á niðurstöðu stjórnvaldsins. Enga slíka annmarka sé að finna á málsmeðferð Orkustofnunar.
——-

Aðilar hafa gert ítarlegri grein fyrir máli sínu sem ekki þykir ástæða til að rekja hér nánar.

Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um lögmæti leyfis til að reisa og reka flutningsvirkið Suðurnesjalínu 2, en Orkustofnun tók ákvörðun um útgáfu þess 5. desember 2013. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni 7. janúar 2014, en dómsmál til ógildingar nefndrar ákvörðunar var höfðað fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur með stefnu birtri 21. mars s.á. Meðferð kærumálsins var frestað á meðan á rekstri dómsmálsins stóð og svo sem greinir í málavaxtalýsingu lauk því á þann hátt að hin kærða ákvörðun var felld úr gildi, sbr. dóm Hæstaréttar í máli nr. 796/2015 frá 13. október 2016.

Þar sem hin kærða ákvörðun hefur ekki lengur réttarverkan að lögum hefur það enga þýðingu, hvorki með tilliti til einstaklingsbundinna hagsmuna né almannahagsmuna, að fá frekar skorið úr um lögmæti hennar. Verður kærumáli þessu þegar af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna framangreindra ástæðna.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

______________________________              _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                      Ásgeir Magnússon

39/2015 Látrabjarg

Með
Árið 2017, fimmtudaginn 9. febrúar, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mættir voru Ómar Stefánsson varaformaður, Ásgeir Magnússon dómstjóri og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 39/2015, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Vesturbyggðar frá 13. maí 2015 um að samþykkja deiliskipulag fyrir Látrabjarg í Vesturbyggð.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 28. maí 2015, er barst nefndinni sama dag, kærir A, Löngufit 14, Garðabæ, þá ákvörðun bæjarstjórnar Vesturbyggðar frá 13. maí 2015 að samþykkja deiliskipulag fyrir Látrabjarg. Skilja verður málskot kæranda svo að gerð sé krafa um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.

Gögn málsins bárust frá Vesturbyggð 31. júlí 2015 og í janúar 2017.

Málavextir:
Hinn 10. desember 2012 var á fundi bæjarstjórnar Vesturbyggðar tekin fyrir skipulagslýsing vegna deiliskipulagsvinnu fyrir Látrabjarg. Gerði lýsingin ráð fyrir að deiliskipulagssvæðið næði yfir land þriggja jarða, Hvallátra, Breiðavíkur og Keflavíkur. Var tilgreint í lýsingunni að deiliskipulagssvæðið væri samkvæmt gildandi aðalskipulagi Vesturbyggðar skilgreint sem hverfisverndarsvæði. Það væri á náttúruminjaskrá hjá Umhverfisstofnun og myndu áherslur á verndun Látrabjargs og aðliggjandi svæða setja svip sinn á deiliskipulagsgerðina. Var samþykkt að auglýsa lýsinguna til kynningar og bárust athugasemdir á kynningartíma hennar. Veittu Skipulagsstofnun, Umhverfisstofnun, Veðurstofa Íslands, Minjastofnun Íslands og Heilbrigðiseftirlit Vestfjarða umsögn um lýsinguna. Þá var haldinn opinn kynningarfundur um málið á Patreksfirði. Tillaga að deiliskipulagi umrædds svæðis ásamt umhverfisskýrslu var í tvígang auglýst til kynningar og veittur frestur til að koma að athugasemdum. Kom kærandi að athugasemdum og gerði kröfu um að mörk umrædds svæðis yrðu skilgreind nánar. Umsagnir bárust frá Heilbrigðiseftirliti Vestfjarða, Ferðamálastofu, Kirkjugarðaráði, Minjastofnun Íslands, Samgöngustofu og Vegagerðinni vegna tillögunnar.

Skipulags- og umhverfisráð tók málið fyrir 19. janúar 2015 og færði til bókar að fjallað væri um athugsemdir sem borist hefðu við tillögu að deiliskipulagi Látrabjargs, en um væri að ræða aðra umræðu. Gerðar hefðu verið breytingar til að koma til móts við athugasemdir, en þær væru ekki þess eðlis að þörf væri á að endurauglýsa skipulagstillöguna skv. skipulagslögum nr. 123/2010. Var lagt til við bæjarstjórn að hún yrði samþykkt sem bæjarstjórn og gerði á fundi sínum 21. janúar s.á. Í kjölfar þess var tillagan send Skipulagsstofnun til lögboðinnar meðferðar, sbr. 42. gr. skipulagslaga.

Kærandi ítrekaði erindi sitt með tölvupósti til bæjarstjóra 31. janúar 2015 og gerði jafnframt athugasemd við málsmeðferð skipulagstillögunnar. Svarbréf skipulagsfulltrúa barst kæranda 2. febrúar s.á. Með tölvupósti 4. s.m. óskaði kærandi þess að upplýst yrði hvort athugasemdir hans yrðu teknar til athugunar við frekari umfjöllun málsins. Þá var bent á að skipulagsnefnd virtist ekki hafa verið kynnt athugasemd kæranda.

Með bréfi Skipulagsstofnunar til Vesturbyggðar, dags. 19. febrúar 2015, var gerð athugasemd við að birt yrði auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda. Var málið tekið fyrir að nýju hjá skipulags- og umhverfisráði 17. mars s.á. og því frestað þar til skipulagshönnuður hefði farið yfir framkomnar athugasemdir stofnunarinnar og gert viðeigandi lagfæringar á uppdráttum og greinargerð. Málið var til umfjöllunar að nýju á fundi ráðsins 11. maí 2015 og 13. s.m. tók bæjarstjórn það fyrir. Var fært til bókar að fyrir lægi leiðrétt greinargerð, dags. í febrúar 2014, en með viðbótum frá 22. apríl 2015. Hefði verið tekið tillit til athugasemda Skipulagsstofnunar. Var deiliskipulagið samþykkt með áorðnum lagfæringum og skipulagsfulltrúa falið að afgreiða það skv. 42. gr. skipulagslaga. Tillagan svo breytt var send Skipulagsstofnun og með bréfi hennar, dags. 15. maí 2015, var ekki gerð athugasemd við að birt yrði auglýsing um samþykkt deiliskipulagsins. Birtist auglýsing þar um í B-deild Stjórnartíðina 18. maí 2015. Með tölvubréfi skipulagsfulltrúa til kæranda, dags. 26. s.m., var athugasemdum hans svarað.

Málsrök kæranda: Kærandi telur sig eiga hagsmuna að gæta í máli þessu sem einn eigenda jarðarinnar Láganúps. Við meðferð skipulagstillögunnar hafi lög um upplýsingaskyldu verið þverbrotin þar sem athugasemdum hans við kynningu hennar og svör við þeim hafi ekki fengið lögformlega meðferð. Farið hafi verið fram á að mörk umrædds svæðis yrðu skilgreind nánar með því að sett yrði í texta deiliskipulagsins landamerkjaskráning jarðanna Breiðavíkur og Láganúps frá árinu 1886, eins og þau séu skráð hjá sýslumannsembættinu á Patreksfirði. Sveitarfélagið hafi kosið að hunsa þær óskir. Þá hafi skráning fornminja við skipulagsgerðina ekki verið réttilega unnin.

Málsrök Vesturbyggðar: Af hálfu sveitarfélagsins er á það bent að ákveðið hafi verið að afmarka deiliskipulagssvæðið í samræmi við það svæði sem skilgreint hafi verið af Umhverfisstofnun á árinu 2004 sem náttúruminjar og skráð sé á náttúruminjaskrá. Í gildandi náttúruverndaráætlun sé gerð tillaga að friðlýsingu þessa svæðis. Deiliskipulagstillagan hafi að öllu leyti verið unnin í samræmi við stefnumörkun í Aðalskipulagi Vesturbyggðar 2006-2018. Mörk svæðisins miðist því ekki við skilgreind landamerki jarða og ekki sé með deiliskipulaginu verið að taka afstöðu til landamerkja einstakra jarða. Vegna mistaka hafi athugasemd kæranda ekki verið tekin til sérstakrar umfjöllunar með öðrum athugasemdum sem borist hefðu og verið hafi til umfjöllunar á fundum skipulags- og umhverfisráðs 19. janúar 2015 og bæjarstjórnar 21. s.m. Henni hafi hins vegar verið svarað með tölvupósti skipulagsfulltrúa.

Greinargerð fornleifafræðings og fornleifaskráning sé í viðauka við deiliskipulagstillöguna. Í samráði við Minjastofnun Íslands hafi verið gerð ítarleg fornleifaskráning, svonefnd deiliskráning, á fyrirhuguðum framkvæmdasvæðum innan deiliskipulagssvæðisins. Vettvangsvinna hafi verið byggð á heimildasöfnun, sem farið hafi fram árið 1997, og verið hluti af svæðisskráningu fornleifa í öllu sveitarfélaginu, auk þess sem rætt hafi verið við staðkunnuga um fornminjar á svæðinu.

Niðurstaða: Í greinargerð hins kærða deiliskipulags er tekið fram að skipulagssvæðið nái til þriggja jarða í Vesturbyggð, þ.e. Hvallátra, Breiðavíkur og Keflavík. Tekur deiliskipulagið samkvæmt þessu ekki til lands jarðarinnar Láganúps, en kærandi kveðst vera einn af  eigendum hennar. Afmarkast skipulagssvæðið á sama hátt og svæði sem skilgreint var sem náttúruminjar árið 2004 og er á náttúruminjaskrá hjá Umhverfisstofnun. Í deiliskipulaginu eru m.a. skilgreindar lóðir og byggingarreitir í Breiðavík og á Hvallátrum. Gert er ráð fyrir að Örlygshafnarvegur færist upp fyrir þorpið á Hvallátrum og útfærðir eru áningastaðir við Bjargtanga, Brunna og víðar.

Jörðin Láganúpur á landamerki að jörðinni Breiðavík, en nokkur fjarlægð er frá íbúðarhúsum að Láganúpi að mörkum deiliskipulagssvæðisins. Þá liggur fyrir að heimilaðar framkvæmdir samkvæmt umræddu skipulagi, svo sem við Breiðavík, eru ekki til þess fallnar að raska grenndarhagsmunum gagnvart umræddri jörð eða hafa áhrif á nýtingarmöguleika hennar sökum fjarlægðar. Þá skipar deiliskipulag ekki eignarréttindum manna á skipulagssvæðinu eða ákvarðar landamerki jarða.

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttar um aðild í kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Með vísan til þess sem að framan er rakið verður ekki séð að hin kærða ákvörðun snerti einstaklingsbundna lögvarða hagsmuni kæranda með þeim hætti að honum verði játuð kæruaðild í máli þessu og verður málinu því vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við fyrrgreinda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________              _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

94/2015 Suður Mjódd

Með
Árið 2017, miðvikudaginn 8. febrúar, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011, fyrir:

Mál nr. 94/2015, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 12. nóvember 2015 um að samþykkja breytingar á deiliskipulaginu Suður- Mjódd.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 27. október 2015, er barst nefndinni sama dag, kærir P, Réttarbakka 1, Reykjavík, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 12. nóvember 2015 að samþykkja breytingar á deiliskipulaginu Suður- Mjódd. Verður að skilja málskot kæranda svo að þess sé krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi. Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 19. september 2016, er barst 20. s.m., gerir sami aðili þá kröfu að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þar sem heimild til framkvæmda felst ekki í skipulagi þótti ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkröfu kæranda og verður málið nú tekið til endanlegs úrskurðar.
 
Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 2. desember 2015.

Málsatvik og rök: Hinn 15. apríl 2015 var á fundi umhverfis- og skipulagsráðs samþykkt að auglýsa tillögu að breytingu á deiliskipulagi fyrir Suður-Mjódd. Í tillögunni fólst heildarendurskoðun á eldra deiliskipulagi, m.a. uppbygging á frjálsíþróttavelli, íbúðum og stofnunum, ásamt auknu byggingarmagni. Var tillagan auglýst í fjölmiðlum 29. maí s.á. með athugasemdarfresti til 10. júlí s.á. Bárust athugasemdir á kynningartíma, m.a. frá kæranda.

Að lokinni kynningu var tillagan lögð fram að nýju á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 2. september 2015 og hún samþykkt með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 28. ágúst s.á, þar sem athugasemdum var svarað. Var afgreiðslan staðfest af borgarráði 17. s.m. Með bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 12. október s.á., voru gerðar athugasemdir við birtingu auglýsingar um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar. Á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 4. nóvember s.á. var bréf Skipulagsstofnunar lagt fram auk umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 2. s.m., og uppdrátta, dags. 12. mars s.á., sem uppfærðir voru 2. nóvember s.á. Í umsögninni kom fram að greinargerð og uppdrættir hefðu verið lagfærðir í samræmi við athugasemdir Skipulagsstofnunar og lagðir fyrir umhverfis- og skipulagsráð og borgarráð til samþykktar. Var umsögnin samþykkt á greindum fundi umhverfis- og skipulagsráðs og sú afgreiðsla staðfest á fundi borgarrráðs 12. nóvember 2015. Deiliskipulagstillagan tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda þar um 17. desember s.á.

Kærandi skírskotar til þess að á svæði ÍR sé gert ráð fyrir 250 bílastæðum, en áhorfendasvæði í fjölnota íþróttahúsi sé fyrir 1500 manns og sami fjöldi sé skráður í áhorfendastúku. Hafi ekki verið gefin haldbær rök fyrir svona fáum stæðum. aðeins sé talað um lágmarkskröfur á fjölda bílastæða, en raunin sé oft að það þurfi fleiri bílastæði en lágmarkskröfur geri ráð fyrir.  Jafnframt sé það fásinna að segja að Breiðholtsbraut sé utan skipulagssvæðis þar sem aukið byggingarmagn og starfsemi muni hafa mikil áhrif á umferð um Breiðholtsbraut og nærliggjandi götur. Þá sé stækkun elliheimilis vanhugsuð þar sem ekki verði hægt að uppfylla hljóðvist þar sem byggingin liggi með fram Breiðholtsbraut. Ekki sé getið um hvernig eigi að leysa hljóðvistarmál, enda segi ekkert um hver umferðarþunginn verði eða sé. Þá sé ekkert tillit tekið til tengingar Álfabakka við Hlíðardalsveg í Kópavogi.

Af hálfu Reykjavíkurborgar er bent á að gerðar verði ráðstafanir vegna hljóðvistar til að uppfylla reglugerðarákvæði um hljóðvist innanhúss. Geri megi ráð fyrir einhverri aukningu á umferð vegna fyrirhugaðra framkvæmda, en erfitt sé að áætla umferð. Hvað varði bílastæði þá sé almennt lögð áhersla á samlegðaráhrif bílastæða á íþróttasvæðum og svæðum fyrir verslun og þjónustu. Sé því hægt að nýta bílastæði í Norður-Mjódd og á öðrum svæðum í göngufjarlægð frá íþróttasvæðinu. Tenging Álfabakka til Kópavogs sé óbreytt samkvæmt gildandi deiliskipulagi. Að lokum sé á það bent að skipulagsvald sé hjá sveitarfélögum. Ekkert hafi komið fram í kæru sem bendi til þess að ekki hafi verið heimilt að skipuleggja svæðið með þessum hætti og sé vandséð hvaða hagsmuni sé verið að skerða með henni.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á, nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttar um aðild í kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni.

Í kæru eru gerðar athugasemdir sem virðast að megni til byggja á gæslu almannahagsmuna, s.s. skorti á bílastæðum við íþróttasvæði og hljóðvist í fyrirhuguðum byggingum, svo og stækkun á byggingu fyrir þjónustuíbúðir aldraðra, sem kærandi telur að sé vanhugsuð. Jafnframt telur kærandi að umræddar breytingar muni hafa í för með sér aukna umferð. Samkvæmt upplýsingum frá Þjóðskrá Íslands á kærandi lögheimili að Réttarbakka 1 í Reykjavík, sem staðsett  er norðan Breiðholtsbrautar. Hin kærða ákvörðun tekur hins vegar til svæðis sunnan við greinda umferðargötu og er í kæru ekki getið um nein þau mögulegu grenndaráhrif sem framkvæmd hinnar kærðu ákvörðunar gæti haft í för með sér á fasteign kæranda. Þá verður ekki séð að aukning umferðar í þéttbýli um fjölfarna umferðargötu geti haft í för með sér þau áhrif á kæranda umfram aðra íbúa Breiðholts að hann geti talist eiga beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun.

Að framangreindu virtu verður ekki séð að hin kærða deiliskipulagsákvörðun snerti þá lögvörðu hagsmuni kæranda að skapi honum kæruaðild. Þá eiga undantekningartilvik nefndrar 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 ekki við í málinu. Þar sem ekki þykir sýnt fram á kæruaðild í málinu verður því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

12/2017 Reykjanesvitabraut

Með
Árið 2017, miðvikudaginn 8. febrúar, tók Nanna Magnadóttir, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011, fyrir:

Mál nr. 12/2017, kæra á ákvörðun skipulagsfulltrúa Reykjanesbæjar um að veita framkvæmdaleyfi vegna fyrsta áfanga bílastæðis við Reykjanesvitabraut 1, Reykjanesbæ.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 25. janúar 2017, er barst nefndinni sama dag, kærir Vitavörðurinn ehf., eigandi Reykjanesvita-íbúðarhúss, Reykjanesi, þær ákvarðanir skipulagsfulltrúa Reykjanesbæjar frá 18. janúar 2017 að samþykkja veitingu framkvæmdaleyfis annars vegar og hins vegar að gefa það út vegna fyrsta áfanga bílastæðis við Reykjanesvitabraut 1 í Reykjanesbæ. Er þess krafist að ákvarðanirnar verði felldar úr gildi.

Þess er jafnframt krafist að framkvæmdir verði stöðvaðar á meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar. Er því ekki tilefni til að taka afstöðu til stöðvunarkröfu kæranda.

Gögn málsins bárust frá Reykjanesbæ 7. febrúar 2017.

Málsatvik og rök: Auglýsing um gildistöku nýs deiliskipulags fyrir Reykjanesvita var birt í B-deild Stjórnartíðinda 26. maí 2016. Gerir deiliskipulagið ráð fyrir uppbyggingu ferðaþjónustu á svæðinu með það að markmiði að Reykjanesviti og nágrenni verði miðstöð ferðamannastaða á Reykjanesi. Hinn 18. janúar 2017 samþykkti skipulagsfulltrúi Reykjanesbæjar framkvæmdaleyfi fyrir gerð fyrsta áfanga bílastæðis á deiliskipulagssvæðinu og munu framkvæmdir hafa hafist samdægurs.

Kærandi bendir á að deiliskipulag það sem hið kærða framkvæmdaleyfi styðjist við hafi verið kært til úrskurðarnefndarinnar, en úrskurður hafi ekki verið uppkveðinn. Umrætt deiliskipulag fullnægi ekki lagakröfum að því er varði form og efni. Telji kærandi þá annmarka svo verulega að ógildingu valdi. Fallist úrskurðarnefndin á að rök standi til þess að ógilda deiliskipulagið leiði sú niðurstaða jafnframt til þess að síðari ákvarðanir, sem á því séu byggðar, séu jafnframt ógildar. Þá telji kærandi enga heimild til þess að gefa út framkvæmdaleyfi með áritun á umsókn um framkvæmdaleyfi. Ekki liggi fyrir að skriflegt leyfi hafi verið gefið út í samræmi við 11. gr. reglugerðar nr. 772/2012 um framkvæmdaleyfi.

Sveitarfélagið tekur fram að vegna formgalla við samþykkt og útgáfu framkvæmdaleyfis 18. janúar 2017 hafi það verið afturkallað skv. heimild í 25. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Áður en framkvæmdir hefjist að nýju beri að sækja aftur um framkvæmdaleyfi til bæjaryfirvalda. Þar sem kærandi eigi ekki lengur lögvarða hagsmuni af úrlausn málsins vænti sveitarfélagið þess að málinu verði vísað frá úrskurðarnefndinni. Þess megi geta að ekkert hafi verið unnið á svæðinu síðustu tvær vikur.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á, nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttar um aðild að kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Eins og að framan greinir þá hefur hin kærða ákvörðun verið afturkölluð og er því ljóst að hún hefur ekki lengur réttarverkan að lögum. Af þeim sökum hefur kærandi ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi hennar og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni, sbr. áðurnefnda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir

155/2016 Skútahraun 6

Með
Árið 2017, föstudaginn 20. janúar, tók Nanna Magnadóttir, forstöðumaður úrskurðarefndar umhverfis- og auðlindamála, fyrir mál nr. 155/2016 með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 25. nóvember 2016, er barst nefndinni 26. s.m., kærir Húsfélagið Skútahrauni 4, þá ákvörðun byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 26. október 2016 að veita leyfi fyrir geymsluhúsi úr einangruðum samlokueiningum á lóð nr. 6 við Skútahraun, Hafnarfirði. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Jafnframt er gerð krafa um stöðvun framkvæmda á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og er því ekki tilefni til að taka afstöðu til kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.

Gögn málsins bárust frá Hafnarfjarðarbæ 2. desember 2016 og 12. janúar 2017.

Málsatvik og rök: Hinn 2. desember 2015 var á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar tekin fyrir fyrirspurn, dags. 27.11.2015, um byggingu geymsluhúss að stærð 670 m2. Nýbyggingin yrði staðsett á suðaustur hluta lóðarinnar nr. 6 við Skútahraun. Var erindinu vísað til skipulags- og byggingarráðs sem tók erindið fyrir á fundi sínum 26. janúar 2016. Samþykkt var að unnið yrði að tillögu um uppbyggingu lóðar í samræmi við 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga sem yrði kynnt í skipulags- og byggingarráði áður en formleg grenndarkynning færi fram. Á fundi skipulags- og byggingarráðs 8. mars 2016 var samþykkt að grenndarkynna tillöguna og var það gert með bréfi, dags. 17. maí 2016, með athugasemdafresti til 18. júní s.á. Bárust athugasemdir á kynningartíma, þ. á m. frá kæranda.

Á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa 13. júlí 2016 var tekin fyrir umsókn um byggingarleyfi, dags. 11. s.m., um að byggja geymsluhús úr einangruðum samlokueiningum á lóð nr. 6 við Skútahraun. Var erindinu vísað til skipulags- og byggingarráðs sem samþykkti það á fundi 9. ágúst s.á. Sú afgreiðsla skipulags- og byggingrráðs var staðfest á fundi bæjarráðs 11. ágúst 2016. Hinn 26. október s.á. var á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa samþykkt að veita byggingarleyfi á grundvelli nýrra teikninga sem borist hefðu í september 2016 og var athugasemdum kæranda svarað með bréfi skipulagsfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar, dags. 26. september s.á. Hinn 11. janúar 2017 var erindi leyfishafa tekið fyrir á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa. Var bókað að leyfishafi óskaði eftir því að draga til baka umsókn sína um byggingarleyfi sem samþykkt hefði verið 26. október 2016. Jafnframt var bókað um afgreiðslu beiðnarinnar að fundurinn staðfesti erindið.

Kærendur skírskota til þess að hin kærða ákvörðun eigi hvorki stoð í gildandi deiliskipulagi svæðisins né viðhlítandi lögum auk þess sem öll meðferð málsins hafi brotið gróflega gegn efnis- og málsmeðferðarreglum stjórnsýsluréttar. Samkvæmt 11. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki sé það skilyrði fyrir samþykkt byggingaráforma að mannvirki sé í samræmi við skipulagsáætlanir á viðkomandi svæði. Hin kærða ákvörðun sé á engan hátt í samræmi við skipulagsáætlanir og málsmeðferð Hafnarfjarðarbæjar hafi verið byggð á röngum grundvelli. Hafi verið byggt á að ekkert deiliskipulag sé í gildi fyrir svæðið. Hafi því verið farið með málið í grenndarkynningu skv. 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 sem eingöngu sé heimilt þegar deiliskipulag liggi ekki fyrir eða um óverulega breytingu á því sé að ræða. Fyrir liggi að deiliskipulagið Drangahraun-Skútahraun gildi fyrir svæðið. Sé enginn byggingarreitur markaður þar sem hin umdeilda bygging eigi að rísa og hafi heldur ekki verið að hægt að byggja á að um óverulega breytingu hefði verið að ræða enda geti 700 m2 bygging vart talist óveruleg breyting. Hin umrædda bygging geti jafnframt haft veruleg áhrif á nýtingarmöguleika lóða kærenda.

Af hálfu sveitarfélagins er ekki tekið undir athugasemdir kæranda. Í 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 segi að þegar sótt sé um byggingar- eða framkvæmdaleyfi fyrir framkvæmd sem sé í samræmi við aðalskipulag hvað varði landnotkun, byggðarmynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi og deiliskipulag liggi ekki fyrir eða um sé að ræða óverulega breytingu á deiliskipulagi geti skipulagsnefnd ákveðið að veita megi leyfi án deiliskipulagsgerðar, enda fari áður fram grenndarkynning. Þá sé á það bent að leyfishafar hafi óskað eftir að byggingarleyfisumsóknin yrðu afturkölluð og hafi það verið staðfest af skipulags- og byggingarfulltrúa. Hin kærða ákvörðun hafi því verið afturkölluð og felld úr gildi.

Niðurstaða: Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á nema í tilteknum undantekningartilvikum sem þar eru greind. Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttar um aðild að kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kærð er.

Líkt og að framan er rakið óskaði byggingarleyfishafi eftir því að afturkalla umsókn sína um byggingarleyfi, en hún var tilefni hinnar kærðu ákvörðunar. Hefur því og verið lýst yfir af hálfu Hafnafjarðarbæjar að ákvörðunin hafi verið afturkölluð og undir það rennir stoðum sú afgreiðsla skipulags- og byggingarfulltrúi 11. janúar 2017, sem nánar hefur verið lýst. Er því ljóst að hin kærða ákvörðun hefur ekki lengur réttarverkan að lögum. Af þeim sökum hafa kærendur ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi hennar og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni, sbr. áðurnefnda 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Nanna Magnadóttir