Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

10/2008 Bergstaðastræti

Með

Ár 2008, þriðjudaginn 4. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 10/2008, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík um endurnýjun leyfis til að rífa framhlið hússins nr. 12b á lóðinni nr. 12 við Bergstaðastræti og byggja þess í stað viðbyggingu meðfram allri hliðinni.
 
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 4. febrúar 2008, er barst úrskurðarnefndinni hinn 12. sama mánaðar, kærir Ingimar Ingimarsson hdl., f.h. I, Spítalastíg 7, Reykjavík, samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. janúar 2008, sem staðfest var í borgarráði hinn 10. sama mánaðar, um endurnýjun leyfis til að rífa framhlið hússins nr. 12b á lóðinni nr. 12 við Bergstaðastræti, byggja þess í stað viðbyggingu meðfram allri hliðinni og koma fyrir í húsinu fjórum íbúðum og átta bílastæðum á lóðinni, þar af tveimur er tilheyri húsi nr. 12b.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að framkvæmdir verði stöðvaðar meðan mál þetta sé rekið fyrir úrskurðarnefndinni.  Verður ekki fjallað sérstaklega um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda heldur kveðinn upp efnisúrskurður í kærumálinu. 

Málsatvik:  Hinn 6. október 2003 öðlaðist gildi deiliskipulag svæðis er afmarkast af Hallveigarstíg, Bergstaðastræti, Spítalastíg og Ingólfsstræti.  Í greinargerð þess segir að svæðið, sem byggst hafi á fyrri hluta síðustu aldar, sé nánast fullbyggt og í góðum notum.  Því séu hvorki margir né miklir uppbyggingarkostir á reitnum.  Öll hús, utan tveggja, njóti verndar.  Þrátt fyrir þetta eru nokkrar breytingar á húsum heimilaðar, þar á meðal að byggja við húsið nr. 12b við Bergstaðastræti. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 11. janúar 2005 var tekin til afgreiðslu umsókn um leyfi til að rífa framhlið hússins nr. 12b á lóðinni nr. 12 við Bergstaðastræti og byggja þess í stað viðbyggingu meðfram allri hliðinni.  Jafnframt var sótt um leyfi til að koma fyrir fjórum íbúðum í húsinu og átta bílastæðum á lóðinni, þar af tveimur er tilheyra húsi nr. 12b.  Umsögn burðarvirkishönnuðar og umsögn Minjasafns Reykjavíkur, dags. 3. janúar 2005, fylgdu erindinu.  Á afgreiðslufundinum samþykkti byggingarfulltrúi erindið.  Fundargerð þessa fundar byggingarfulltrúa var lögð fram á fundi skipulagsráðs hinn 12. janúar 2005 og samþykkt í borgarstjórn Reykjavíkur hinn 18. janúar s.á. 

Framangreindri ákvörðun byggingarfulltrúa skaut kærandi til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 15. nóvember 2007 vísaði kærunni frá. 

Á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 8. janúar 2008 var samþykkt að endurnýja framangreint leyfi og er það m.a. háð þeim skilyrðum að ekki verði hreyft við núverandi lóðarveggjum á mökum lóðar við Spítalastíg. 

Hefur kærandi kært framangreinda afgreiðslu til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að er hún hafi fest kaup á íbúð á fyrstu hæð hússins að Spítalastíg 7 í febrúar 2004 hafi henni ekki verið kynnt deiliskipulag það er gilti á svæðinu. 

Því sé haldið fram að fyrirhugaðar byggingarframkvæmdir á grundvelli deiliskipulags svæðisins leiði til verulegrar skerðingar á hagsmunum kæranda.  Muni þær spilla útsýni, valda verulega mikilli skuggamyndun auk þess sem fyrirsjáanlegt sé að gróður í garðinum, sem sé hannaður af landslagsarkitekt og hafi fengið sérstaka athygli fyrir að vera vel hannaður bakgarður í miðborginni, muni ekki þrífast þar. 

Hið kærða byggingarleyfi heimili að nýbygging með svölum verði reist á lóðarmörkum og aðeins verði sex metrar milli húsa sem geri það að verkum að útsýni og birta skerðist enn frekar, raunar muni útsýni skerðast um 2/3 hluta.  Framan við stofuglugga kæranda muni rísa múr/húsgafl sem taki burt birtu og verði engu líkara en að fá steinsteypta gardínu dregna fyrir stofugluggann.  Framkvæmdin muni hafa í för með sér umtalsverða lækkun á verðmæti fasteignar kæranda auk þess sem nýtingarmöguleikar hennar skerðist, þ.m.t. stækkunar- og byggingarmöguleiki.  Þá hafi þær einnig í för með sér miska fyrir kæranda sökum skertra lífsgæða.  Hið kærða byggingarleyfi feli í sér að brotinn verði niður veggur sem tilheyri kæranda.  Ekkert samráð hafi verið haft við kæranda vegna þessa.  Brjóti leyfið því einnig á stjórnarskrárvernduðum eignarrétti hennar. 

Núverandi deiliskipulag fyrir reitinn geri ráð fyrir heimild til að breikka húsið að Bergstaðastræti 12b um þrjá metra.  Upphafleg tillaga deiliskipulags reitsins, sem til kynningar hafi verið á tímabilinu 13. desember 2002 til 24. janúar 2003, hafi ekki gert ráð fyrir þessum viðbyggingarrétti.  Hann virðist hafa komið til eftir að Pétur H. Ármannsson arkitekt hafi gert athugasemdir við tillöguna en í þeim komi fram að hann telji æskilegt að sýna þriggja metra breiðan reit fyrir mögulega útbyggingu, t.d. stigahús, svalir eða létta útbyggingu, meðfram langhliðinni.  Í umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 17. febrúar 2003, sé lagt til að gefin verði heimild til umbeðinnar stækkunar hússins nr. 12b við Bergstaðastræti.  Hafi deiliskipulagstillagan í þessari mynd verið til kynningar frá 14. mars 2003 til 25. apríl 2003. 

Í greinargerð og skilmálum með deiliskipulagi fyrir staðgreinireit 1.180.2, dags. 19. febrúar 2003, er varði svæði það er hér um ræði, sé gert ráð fyrir heimild til að byggja viðbyggingu við Bergstaðastræti 12b.  Sé sérstaklega tilgreint í greinargerðinni, í kafla 4.2 varðandi hönnun viðbygginga, að hanna skuli þær með þeim hætti að þær hafi sem minnst neikvæð áhrif á umhverfið og gæði nálægra bygginga.  Aftur á móti sé ekki tilgreint með hvaða hætti viðbygging þessi eigi að vera og auglýsingin því ónákvæm hvað það varði.  Hið kærða byggingarleyfi feli í sér heimild til að rífa framhlið hússins nr. 12b við Bergstaðarstræti og byggja þess í stað  viðbyggingu meðfram allri hliðinni með fjórum íbúðum í húsinu og átta bílastæðum á lóðinni.  Þetta sé nokkuð fjarri því sem lagt hafi verið af stað með við gerð deiliskipulagsins, þ.e. að þarna yrði á þriggja metra kafla stigahús, svalir eða létt útbygging.  Sé á því byggt að útgefið byggingarleyfi samrýmist ekki skilmálum deiliskipulagsins og það feli í sér heimild umfram það sem deiliskipulagið geri ráð fyrir.  Vísist um þetta til 2. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997.

Fyrir liggi að nánast öllum íbúðareigendum sem breytt deiliskipulag svæðisins snerti hafi hinn 6. mars 2003 verið sent bréf frá skipulags- og byggingarsviði Reykjavíkurborgar þar sem vakin hafi verið athygli  á rétti til athugasemda.  Viðurkennt sé að þáverandi eigendum fasteignarinnar að Spítalastíg 7 hafi aldrei verið sent slíkt bréf og aldrei kynntur réttur þeirra til andmæla.  Sæti þetta nokkurri furðu en hagsmunirnir séu augljósir þegar tillagan að deiliskipulaginu sé skoðuð.  Telji kærandi þetta stríða gegn 1. mgr. 1. gr., 4. mgr. 9. gr. og 5. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Vísist um þetta einnig til jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar, sbr. 11. gr. stjórnsýslulaga.  Þá verði ekki séð að könnun hafi farið fram varðandi skuggamyndun vegna fyrirhugðrar viðbyggingar, hvorki við gerð deiliskipulagsins né við útgáfu byggingarleyfisins, og þannig hafi rannsóknarregla stjórnsýsluréttar einnig verið brotin.  Hefði skuggamyndun verið rannsökuð vegna viðbyggingar hefði eigendum fasteigna að Spítalastíg 7 gefist tækifæri til að nýta andmælarétt sinn.  Jafnframt telji kærandi að meðalhófs hafi hér ekki verið gætt en vandséð sé hvers vegna skerða þurfi hagsmuni hennar.  Þá hafi aldrei verið rökstudd nauðsyn þessarar viðbyggingar.  Vísist til þess að málatilbúnað þurfi að vanda sérstaklega þegar ákvörðun kunni að skerða hagsmuni annarra.  Telji kærandi að réttaröryggi íbúa að Spítalastíg 7, við meðferð deiliskipulags, hafi ekki verið tryggt og heldur ekki við útgáfu byggingarleyfis.  Á því sé byggt að kærandi hafi átt að njóta stöðu aðila máls, í skilningi stjórnsýslulaga nr. 37/1993, við meðferð byggingarfulltrúa á umsókn um byggingarleyfi.  Komi það bæði til af því að hún sé eigandi mannvirkis sem gert sé ráð fyrir að brotið verði niður og af því að hún eigi hagsmuni að gæta sem nágranni.  Slíkir annmarkar séu því á meðferð málsins að ógilda beri hið kærða byggingarleyfi. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er vísað til þess að þrátt fyrir athugasemdir kæranda um skerðingu á birtu, útsýni og áhrif á gróður í garðinum að Spítalastíg 7 þá eigi hið kærða byggingarleyfi sér stoð í lögmætu deiliskipulagi svæðis þess er um ræði.  Ekki hafi verið sýnt fram á að byggingarleyfið fari út fyrir þær heimildir sem lóðarhöfum hafi verið veittar með deiliskipulaginu.  Sé það skoðun Reykjavíkurborgar að byggingarleyfishafi eigi lögvarinn rétt til að fá að byggja við hús sitt í samræmi við þær heimildir sem veittar hafi verið með títtnefndu deiliskipulagi. 

Ekki sé fallist á að kærandi verði fyrir skerðingu eða öðru tjóni vegna hins kærða byggingarleyfis umfram það sem búast megi við í þéttri borgarbyggð sem taki sífelldum breytingum bæði að því er varði útsýni og skuggavarp, en margstaðfest hafi verið að réttur til óbreytts útsýnis sé ekki bundinn í lög.  Eigendur fasteigna í þéttbýli geti ávallt vænst þess að breytingar verði gerðar á skipulagi sem haft geti í för með sér skerðingu á útsýni, aukið skuggavarp, umferðaraukningu eða aðrar breytingar.  Verði menn að sæta því að með almennum takmörkunum geti hagsmunir þeirra í einhverju verið skertir með slíkum breytingum.  Þannig hátti til í því máli sem hér um ræði. 

Að minnsta kosti sé ljóst að grenndaráhrif hinna umdeildu breytinga á húsinu að Bergstaðastræti 12b séu ekki svo veruleg að leitt gæti til ógildingar byggingarleyfisins á grundvelli almennra reglna grenndarréttarins.  Í því sambandi verði einnig að hafa í huga að þær samræmist samþykktu deiliskipulagi. Telji kærandi sig hins vegar geta sannað að hann hafi orðið fyrir tjóni, umfram það sem fasteignaeigendur í þéttbýli megi almennt búast við, eigi hann sjálfstæðan bótarétt skv. ákvæðum 33. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Um bótarétt sé úrskurðarnefndin hins vegar ekki bær til að fjalla. 

Hvað varði athugasemdir kæranda vegna afgreiðslu á deiliskipulagi reitsins sé bent á að deiliskipulagið hafi ekki verið kært til úrskurðarnefndarinnar og málsmeðferð þess hafi verið lögum samkvæmt. 

Bent sé á að kærandi hafi fest kaup á íbúð sinni með kaupsamningi, dags. 6. febrúar 2004.  Á þeim tíma hafi deiliskipulag reits 1.180.2 verið í fullu gildi í nokkurn tíma en auglýsing um gildistöku þess hafi birst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 6. október 2003.  Því sé hafnað að kærandi geti nú borið fyrir sig einhver þau atriði er mögulega hefðu getað haft áhrif á gildi deiliskipulagsins.  Kærandi hafi ekki verið aðili að málinu á þeim tíma.  Hann hafi keypt fasteign sína eftir gildistöku deiliskipulagsins og verði því að bera hallann af því að hafa ekki kynnt sér þá efni þess.  Sé því hafnað að kærandi eigi lögvarða hagsmuni varðandi byggingarheimildir samkvæmt samþykktu deiliskipulagi. 

Sjónarmið byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafa var gert kunnugt um kærumál þetta og tekur hann undir sjónarmið þau er Reykjavíkurborg hefur sett fram. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um heimild byggingarfulltrúans í Reykjavík til endurnýjunar leyfis til að rífa framhlið hússins nr. 12b á lóðinni nr. 12 við Bergstaðastræti, byggja þess í stað viðbyggingu meðfram allri hliðinni og koma fyrir í húsinu fjórum íbúðum og átta bílastæðum á lóðinni.  Er krafist ógildingar leyfisins sökum þess að það hafi í för með sér neikvæð grenndaráhrif og raski beinum eignarrétti kæranda.  Það sé þar að auki í andstöðu við deiliskipulag svæðisins ásamt því að málsmeðferð deiliskipulagsins hafi ekki verið lögum samkvæmt. 

Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag frá árinu 2003.  Var það samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd borgarinnar hinn 21. maí 2003 og í borgarráði hinn 3. júní s.á.  Auglýsing um gildistöku deilskipulagsins birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 6. október 2003.  Að mánuði liðnum frá gildistöku þess voru ekki lengur fyrir hendi heimildir til að bera gildi umrædds skipulags undir úrskurðarnefndina, hvort sem litið er til skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 eða stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Verður af þessum sökum ekki frekar fjallað um lögmæti deiliskipulagsins og verður því að leggja það til grundvallar í máli þessu, en skipulagið heimilar m.a. að byggja við húsin á lóðunum nr. 12, 12a og 12b við Bergstaðastræti. 

Samkvæmt 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skulu byggingarleyfi vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.  Kemur því til skoðunar hvort fullnægt sé tilgreindum lagaskilyrðum í hinu kærða tilviki.

Húsið að Bergstaðastræti 12b var byggt árið 1928 og samkvæmt fyrrgreindu deiliskipulagi er heimilt að byggja þrjá metra við austurhlið þess, þ.e. tvær hæðir ásamt kjallara.  Í deiliskipulaginu er einnig heimild til að gera minni háttar breytingar á húsum, svo sem að byggja skyggni, svalir, minni kvisti og lagfæringar.  Hið kærða byggingarleyfi felur í sér heimild til að rífa framhlið hússins nr. 12b við Bergstaðastræti og byggja þess í stað viðbyggingu meðfram allri hliðinni og koma fyrir í húsinu fjórum íbúðum.  Verður jafnframt að túlka deiliskipulagið þannig að heimilt sé að byggja svalir meðfram hlið hússins nr. 12b við Bergstaðastræti.  Þá hefur í hinu kærða byggingarleyfi verið fallið frá fyrri áformum um að brjóta niður vegg á lóðarmörkum og raskar það því ekki eignarrétti kæranda.  Verður samkvæmt framansögðu ekki fallist á það með kæranda að hið kærða byggingarleyfi sé í andstöðu við gildandi deiliskipulag eða að það raski lögvörðum hagsmunum hennar og verður kröfu um ógildingu þess því hafnað.  Verður og til þess að líta að hafi kærandi sannanlega orðið fyrir fjárhagslegu tjóni við gildistöku deiliskipulagsins er henni tryggður réttur til skaðabóta samkvæmt 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. janúar 2008 um að endurnýja áður veitt leyfi til að rífa framhlið hússins nr. 12b á lóðinni nr. 12 við Bergstaðastræti, reisa viðbyggingu meðfram allri hliðinni og koma fyrir í húsinu fjórum íbúðum og átta bílastæðum á lóðinni. 

 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

______________________________                ___________________________
       Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

164/2007 Unnarbraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 28. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon, héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 164/2007, kæra á samþykktum skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 13. september og 8. nóvember 2007 um að veita leyfi til að rífa hús og reisa þess í stað nýtt einbýlishús á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut á Seltjarnarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 14. desember 2007, er barst úrskurðarnefndinni sama dag, kærir Bragi Björnsson hdl., f.h. eigenda íbúðar á neðri hæð fjölbýlishússins að Unnarbraut 17, Seltjarnarnesi, þá samþykkt skipulags- og mannvirkjanefndar frá 8. nóvember 2007 að heimila byggingu einbýlishúss á lóð nr. 19 við Unnarbraut.  Bæjarstjórn Seltjarnarness staðfesti ofangreinda afgreiðslu á fundi sínum 14. nóvember s.á.  Jafnframt verður að skilja málatilbúnað kærenda svo að einnig sé kærð ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar frá 13. september 2007 um að heimila niðurrif húss þess sem fyrir er á lóðinni.

Gerð er krafa um að felldar verði úr gildi samþykktir skipulags- og mannvirkjanefndar.  Jafnframt er þess krafist að fyrirhugaðar og/eða yfirstandandi framkvæmdir á lóðinni verði stöðvaðar.

Ekki hefur komi til þess að framkvæmdir hæfust og verður því ekki fjallað sérstaklega um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.  Er kærumálið nú tekið til efnisúrskurðar. 

Málavextir:  Á lóðinni að Unnarbraut 17 er fjölbýlishús, tvær íbúðir á jarðhæð og ein á efri hæð, allar með sérinngangi.  Kærendur búa á jarðhæð í suðurhluta hússins og snúa stofugluggar íbúðar þeirra að lóðinni nr. 19 við Unnarbraut.  Er hluti íbúðar kærenda í viðbyggingu sem nær suður fyrir upprunalegan útvegg hússins.  Á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut er tveggja hæða íbúðarhús 320,2 m² að stærð og er nýtingarhlutfall lóðarinnar 0,33. 

Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 7. júní 2007 var tekið fyrir erindi um niðurrif hússins á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut og tillaga að skipulagi fyrir nýtt hús á sömu lóð.  Tók nefndin jákvætt í erindið og óskaði eftir frekari uppdráttum.

Hinn 28. júní 2007 var erindið tekið fyrir að nýju hjá skipulags- og mannvirkjanefnd og samþykkt að senda málið í grenndarkynningu.  Í bréfi byggingarfulltrúa, dags. 18. júlí 2007, til húseigenda að Unnarbraut 1, 2, 3, 4, 17, 30 og 32 segir m.a. að sótt sé um leyfi til að byggja nýtt einbýlishús á lóðinni ásamt bílskúr.  Eins og fram komi á meðfylgjandi tillögu að skipulagi lóðarinnar sé sótt um leyfi til að reisa á lóðinni tveggja hæða einbýlishús með inndreginni efri hæð.  Heildarflatarmál fyrirhugaðs húss verði 466 m² og nýtingarhlutfall 0,48, en heimiluð stærð núverandi húss væri 399,3 m² og nýtingarhlutfall 0,41.  Frestur til að gera athugasemdir við fyrrgreinda umsókn var veittur til 15. ágúst 2007.  Komu kærendur á framfæri athugasemdum með bréfi, dags. 12. júlí 2007. 

Umsóknin var tekin fyrir að nýju á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 16. ágúst 2007 og niðurrif hússins heimilað.  Jafnframt var skipulag lóðarinnar samþykkt enda yrði fyrirhugaður bílskúr lækkaður á grundvelli framkominna athugasemda.  Var byggingarfulltrúa falið að svara þeim athugasemdum er borist höfðu.  

Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 13. september 2007 var samþykkt að nýju niðurrif hússins að Unnarbraut 19 og óskað eftir endanlegum teikningum vegna byggingarleyfis.  Jafnframt voru tillögur að svörum við athugasemdum lagðar fram, þær yfirfarnar og samþykktar.  Bæjarstjórn Seltjarnarness samþykkti fundargerð skipulags- og mannvirkjanefndar á fundi sínum 26. september s.á.

Skipulags- og mannvirkjanefnd samþykkti á fundi sínum hinn 8. nóvember 2007 umsókn um byggingarleyfi fyrir einbýlishúsi á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut og á fundi bæjarstjórnar Seltjarnarness hinn 14. nóvember s.á.  var sú samþykkt nefndarinnar staðfest.

Hafa kærendur kært ofangreindar samþykktir skipulags- og mannvirkjanefndar til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að þeir njóti óskerts sjávarútsýnis úr stofugluggum íbúðar sinnar og viðbyggingu.  Kærendur reki dagvistun fyrir börn í húsnæði sínu og því séu not þeirra af garði sunnan og vestan megin við húsið mikil. 

Áhrif nýbyggingar fyrir kærendur séu veruleg en hún sé hærri, lengri, breiðari og færist nær húsi kærenda en hús það sem nú standi á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut. 

Útsýni til hafs hverfi næstum því að fullu og verði einungis að steyptum vegg.  Aukið og verulegt skuggavarp verði sem nái bæði til íbúðarinnar og þá sérstaklega til garðsins, en hann verði að stórum hluta lítt nothæfur bróðurpart dags yfir sumarmánuðina.  Aðkoma að íbúð kærenda þrengist verulega og slysahætta aukist þar sem innkeyrsla að bílskúrnum muni liggja allt að 1,5 m neðar en lóð kærenda.  Verðgildi eignar kærenda muni rýrna allt að 50% og skuggavarp í suðurgarði muni hafa veruleg áhrif á rekstur á vegum annars kærenda sem dagmóður þar sem not af garði verði nær engin.

Umrætt byggingarleyfi sé ekki í samræmi við aðalskipulag sem geri ráð fyrir því að auka fjölbreytni íbúðarhúsnæðis og þétta byggð við endurbætur og nýbyggingar, en verið sé að rífa tvíbýlishús og byggja einbýlishús í staðinn sem engin vöntun hafi verið á í sveitarfélaginu.

Á umræddu svæði sé ekki í gildi deiliskipulag.  Samkvæmt ákvæðum 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga, sem og 9. og 43. gr. sömu laga, verði byggingarleyfi að eiga sér stoð í deiliskipulagi.  Frá þeirri meginreglu sé að finna undantekningu í 3. mgr. 23. gr. tilgreindra laga um heimild sveitarstjórnar til að veita leyfi til framkvæmda í þegar byggðum hverfum að undangenginni grenndarkynningu.  Við afmörkun undantekningarreglunnar gagnvart meginreglunni hafi verið talið að skýra bæri ákvæðið til samræmis við 1. og 2. mgr. 26. gr. sömu laga, þar sem segi að fara skuli með breytingu á deiliskipulagi eins og um nýtt skipulag sé að ræða nema breytingar séu óverulegar.

Hér sé um verulegar breytingar að ræða þar sem áformað sé að rífa tvíbýlishús og byggja einbýlishús í staðinn.  Auk þess sé nýbyggingin umtalsvert stærri en núverandi bygging og sé nýtingarhlutfall lóðarinnar aukið verulega.  Þá verði að líta til þess hversu umfangsmikil nýbygging sé í hlutfalli við þær byggingar sem fyrir séu á umræddri lóð eða svæði.  Stækkun nýbyggingar nemi rúmlega 45,5% af heildarflatarmáli sem verði að telja verulega stækkun.  Undanþáguheimild 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga geti því ekki átt við í þessu tilviki.

Þegar meta skuli hvort bygging teljist einungis hafa í för með sér óverulegar breytingar verði jafnframt að líta til þess hver grenndaráhrif hennar séu á nærliggjandi eignir.  Grenndaráhrif fyrirhugaðrar nýbyggingar séu veruleg og valdi því að lífsgæði kærenda, bæði hvað varði útsýni og dagsbirtu í íbúð þeirra og garði, séu skert svo freklega að það eitt ætti að hindra að undanþáguheimild 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga hafi verið beitt.

Þá sé það mat kærenda að meðferð skipulags- og byggingaryfirvalda hafi brotið í bága við stjórnsýslulög nr. 37/1993, aðallega 10. gr. laganna, rannsóknarregluna.  Aðeins sumum athugasemdum kærenda hafi verið svarað og þá hafi svör byggst á ófullnægjandi gögnum.  Ekki hafi farið fram nein sjálfstæð rannsókn af hálfu byggingaryfirvalda og nefna kærendur nokkur dæmi máli sínu til stuðnings.

Alvarlegasti ágalli á svari byggingafulltrúa sé þó sá að ekki hafi einu orði verið vikið að þeirri athugasemd kærenda að fyrirhuguð nýbygging rýri verðgildi fasteignar þeirra og hafi veruleg áhrif á atvinnurekstur kærenda, sem þó sé meginatriðið í athugasemdum þeirra og það sem málið snúist í raun um.  Þá verði ekki ráðið af gögnum málsins að nein athugun hafi verið gerð af hálfu byggingaryfirvalda á meintum grenndaráhrifum byggingarinnar.  Hafi þó borið nauðsyn til þess að gera slíka athugun, m.a. til þess að unnt væri að meta hvort nýbyggingin hefði einungis í för með sér óverulegar breytingar.

Loks byggi kærendur kröfu sína á úrskurði úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála í máli nr. 74/2006 og telja að með hliðsjón af þeim úrskurði skuli fallast á kröfur þeirra.

Málsrök Seltjarnarnessbæjar:  Seltjarnarnesbær krefst þess að hafnað verði kröfum kærenda um stöðvun framkvæmda á lóðinni og að hinar kærðu ákvarðanir verði staðfestar.

Andmælt sé fullyrðingum kærenda um hversu miklu breiðara, lengra, hærra og nær hús það sem hin kærða ákvörðun taki til verði umfram það sem núverandi hús sé. 

Telji sveitarfélagið að grenndaráhrif hinnar nýju byggingar séu ekki veruleg umfram áhrif núverandi húss.  Þá séu áhrifin ekki meiri en íbúar í þéttbýli þurfi almennt að þola og gera ráð fyrir m.t.t. aðstæðna og byggðamynsturs.

Mótmælt sé fullyrðingu kærenda um að útsýni til hafs hverfi næstum að fullu með nýbyggingunni, en aðeins tapist útsýni á um 2,3 m löngum kafla þar sem standandi fólk geti auðveldlega horft yfir bílskúrinn.  Ef fallist yrði á að útsýnisskerðing ætti að leiða til þess að framkvæmdir yrðu ekki leyfðar á lóðinni að Unnarbraut 19 væri verið að staðfesta að með leyfi til viðbyggingarinnar hefðu kærendur unnið rétt til útsýnis á kostnað annarra lóðarhafa.  Slíkt sé auðvitað andstætt almennri skynsemi, sjónarmiðum um jafnræði og sanngjarnar væntingar.

Skuggavarpsáhrif hins nýja húss séu óveruleg og geti ekki haft neikvæð áhrif á starfsemi kærenda né notkun lóðarinnar sem útivistarsvæðis, enda sé skuggavarpið ekki meira en íbúar í þéttbýli verði almennt að þola og búa við.  Þá verði hvorki talið að nýbygging hafi áhrif á aðkomu húss kærenda né að slysahætta muni aukast vegna hæðarmismunar á lóðunum.  Mjög ósennilegt sé að breytingin muni leiða til nokkurrar verðrýrnunar á húsi kærenda.  Fullyrðingu kærenda um 50% verðlækkun sé mótmælt sem ósannaðri og órökstuddri.

Ekki sé í gildi deiliskipulag fyrir reitinn og hús á reitnum séu bæði sambýlis- og einbýlishús.  Það sé því í samræmi við núverandi byggð og húsagerðir að leyfa einbýlishús á lóðinni.  Slík breyting sé auk þess jákvæð í grenndarréttarlegu tilliti er varði umferð, bílastæði o.fl.

Fullyrðing kærenda um að breytingin stangist á við aðalskipulag sé röng.  Stefnumið um að auka fjölbreytni í íbúðargerðum í sveitarfélaginu eigi einkum við um skipulag nýrra svæða og þýði ekki að bannað sé að breyta t.d. tvíbýlishúsum í einbýli eða öfugt.

Við skýringu á því hvort heimilt sé að grenndarkynna og veita byggingarleyfi í þegar byggðu en ódeiliskipulögðu hverfi hafi í réttarframkvæmd einkum verið litið til þess hvort byggingarleyfi samræmdist byggðamynstri viðkomandi hverfis og hvort heimilt hefði verið að grenndarkynna breytinguna sem óverulega breytingu á deiliskipulagi ef deiliskipulag hefði verið til staðar, sbr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Seltjarnarnesbær telji ótvírætt að heimilt hefði verið að grenndarkynna umsóknina sem óverulega breytingu á deiliskipulagi.  Breytingin lúti aðeins að einni lóð, umrædd nýbygging sé hvorki hærri, stærri né umfangsmeiri en almennt gerist með hús á götureitnum eða í nágrenni hans og samræmist byggðamynstri.  Nýtingarhlutfall lóðarinnar sé t.d. sambærilegt meirihluta lóða á reitnum og lægra en nýtingarhlutfall fjögurra lóða, þ.m.t. lóðar kærenda sem sé 0,5.  Þá sé breytingin óveruleg miðað við núverandi hús sem standi á lóðinni.  Húsið sé lítið hærra en núverandi hús og í lægri kóta en hús kærenda.  Þá sé húsið lítið breiðara en núverandi hús og svipað að breidd og hús kærenda.  Þó húsið sé rúmum tveimur metrum lengra en núverandi hús sé það samt styttra en hús kærenda auk þess sem önnur hús á reitnum nái lengra inn í lóðir en hið nýja hús.

Einnig séu grenndaráhrif breytingarinnar óveruleg.  Breyting á skuggavarpi og skerðing á útsýni frá húsi kærenda sé lítil og ekki meiri en íbúar í þéttbýli þurfi almennt að þola. Kærendur hafi mátt gera ráð fyrir breytingu sem hefði sambærileg áhrif hvað varði útsýni þeirra þar sem þeir hafi sjálfir fengið leyfi til að auka byggingarmagn á lóð sinni og byggja viðbyggingu lengra inn í lóðina.  Þá sé bygging bílskúrs í samræmi við almennt fyrirkomulag í hverfinu, þ.m.t. á lóð kærenda.  Auk framangreinds hafi fækkun íbúða í húsinu jákvæð grenndaráhrif m.t.t. umferðar og bílastæða.  Neikvæð grenndaráhrif breytingarinnar séu því óveruleg.

Þá telji Seltjarnarnesbær að málsmeðferð hafi verið í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga og ákvæði stjórnsýslulaga.  Mótmælum kærenda, sem sett hafi verið fram í fimm liðum, hafi öllum verið svarað í umsögn bæjarins.  Bílskúr hafi verið lækkaður um rúmlega 0,5 m til að draga að mestu leyti úr skerðingu á útsýni kærenda.  Jafnframt hafi það verið metið svo, út frá skoðun á grenndaráhrifum nýs húss, að ólíklegt væri að breytingin myndi valda slíku tjóni sem kærendur hafi haldið fram um meinta hugsanlega lækkun á verði fasteignar.

Því sé mótmælt að Seltjarnarnesbær hafi ekki rannsakað málið sjálfstætt en sérfræðingar sveitarfélagsins hafi skoðað málið ítarlega, þ.m.t. fyrirliggjandi gögn, einkum m.t.t. grenndaráhrifa byggingarinnar.  Hafi það m.a. verið á grundvelli þeirrar skoðunar að bæjaryfirvöld hafi gert kröfu um lækkun bílskúrs.

Seltjarnarnesbær telji að tilvitnaður úrskurður í máli nr. 74/2006 hafi ekki beint fordæmisgildi en í máli því sem hér sé til skoðunar hafi grenndaráhrif nýbyggingar verið könnuð og málin því ekki sambærileg að þessu leyti.  Þá verði talið að umsókn um byggingarleyfi sé í samræmi við stefnuyfirlýsingu úr greinargerð Aðalskipulags Seltjarnarness 2006-2024, sem vísað hafi verið til í fyrrgreindum úrskurði, og fjalli um núverandi íbúðarbyggð og þéttingu byggðar.  Aldrei hafi verið meiningin að sú almenna stefnuyfirlýsing útilokaði að veitt yrðu einstaka leyfi á grundvelli grenndarkynningar í samræmi við byggðamynstur.  Sé því harðlega mótmælt að svo þröngur skilningur verði lagður í áðurgreinda yfirlýsingu og fullyrt að tilgangur hennar hafi ekki verið að útiloka alla möguleika á beitingu 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Loks sé vísað til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 10/1998 og álits umboðsmanns Alþingis vegna sama máls nr. 2556/1998, og þeirra sjónarmiða sem þar komi fram.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafar krefjast þess að kröfum kærenda verði hafnað.

Bent sé á að bílskúr hafi ekki einungis verið lækkaður um rúma 50 cm, heldur hafi tengibygging milli bílskúrs og einbýlishúss verið lækkuð til samræmis við lækkun bílskúrs og því hafi byggingarleyfishafar í raun gengið lengra en fyrir þá hafi verið lagt til að koma til móts við athugasemdir.

Því sé mótmælt að kærendur njóti óskerts sjávarútsýnis frá íbúð sinni og telji byggingarleyfishafar að ekki sé gerð nægjanleg grein fyrir afstöðu húsa við Unnarbraut 1 og Unnarbraut 19 í kæru.  Hið rétta sé að úr íbúð kærenda liggi sjónlína til sjávar eftir u.þ.b 45 gráðu sjónarhorni úr stofu kærenda, þ.e. beint fyrir framan stofuglugga kærenda standi núverandi hús að Unnarbraut 19 og skerði fullkomlega allt útsýni úr íbúð kærenda til sjávar.  Viðbygging við íbúð kærenda sé niðurgrafin að hluta miðað við annan gólfflöt íbúðar þeirra, svo nemi u.þ.b. 30 cm.  Þar sé svefnherbergi sem ekki sé með glugga til sjávar og sjónvarpsstofa.

Byggingarleyfishafar mótmæli fullyrðingum kærenda um breidd, lengd, hæð og fjarlægð hins nýja húss frá lóðarmörkum kærenda.  Þá sé bent á að mesta breidd suðurhliðar efri hæðar hússins verði 6,9 m, þ.e. 3,5 m minni en sama hlið núverandi húss.  Sá hluti íbúðarhússins sem sé á tveimur hæðum nái 2,3 m lengra til suðurs en núverandi hús.  Veggir tengibyggingar og bílskúrs séu verulega miklu lægri en íbúðarhúsið og hafi því allt önnur áhrif, en taka verði tillit til þess að fyrir sé hús á lóðinni að Unnarbraut 19.

Minnsta fjarlægð frá glugga íbúðar kærenda að fyrirhuguðum bílskúr sé 3,15 m, en ekki 2,8 m svo sem fullyrt sé í kæru.  Hvergi sé bil milli hússins að Unnarbraut 17 og fyrirhugaðrar nýbyggingar að Unnarbraut 19 undir því lágmarki sem byggingarreglugerð kveði á um.  Skuggavarp mun í engu verulegu aukast við framkvæmdina og sé því hafnað að skuggavarpsmyndir séu villandi.

Vísað sé til teikninga er sýni að frá upphafi hafi verið gert ráð fyrir svipuðum húsum á lóðunum að Unnarbraut 17 og 19 þó svo að síðar hafi verið byggt minna hús á lóð nr. 19. Óumdeilanlegt sé því að skipulag lóðarinnar að Unnarbraut 19 hafi ávallt verið miðað við þá stærð sem byggingarleyfishafar hafi miðað við og kærendur hafi mátt ganga út frá.  Sömuleiðis hljóti bæjaryfirvöld að vera í góðri trú þegar samþykkt sé leyfi til þess að byggja allan reitinn sem verið hafi á skipulagi í a.m.k. 34 ár.

Fullyrðingar kærenda um 50% verðfall eignar þeirra séu órökstuddar og ósannar.  Sjónlína að sjó sé þegar skert og muni ekki skerðast svo nokkru nemi við framkvæmdirnar.  Vísi byggingarleyfishafar einnig til þess að fyrirhugaðar framkvæmdir þeirra muni bæta ásýnd lóðar og bygginga á Unnarbraut 19, sem lengi hafi verið vanrækt.

Byggingarleyfishafar hafni því að byggingarleyfið standist ekki aðalskipulag Seltjarnarness, þar sem sótt sé um byggingarleyfi fyrir einbýli en ekki fjölbýli.  Því sé og hafnað að í umræddri samþykkt fyrir nýbyggingu felist veruleg breyting á því skipulagi sem fyrir sé á mannvirkjum við Unnarbraut 19.  Í þegar byggðum hverfum í þéttbýli sé sérstaklega gert ráð fyrir þeirri málsmeðferð sem beitt hafi verið þegar leyfi fyrir niðurrifi og byggingu hafi verið veitt.

Staðsetning bílskúrs í horni lóðar sé í samræmi við byggðamynstur.  Nýtingarhlutfall lóðarinnar að Unnarbraut 19 verði 0,48 og séu 11 af 26 nálægum lóðum með sömu eða hærri nýtingu.  Sé því hafnað að nýtingarhlutfallið eitt og sér geti leitt til þess að breytingin verði talin veruleg, enda sé hún nær því að vera venjuleg.

Hvað málsmeðferð byggingaryfirvalda varði þá hafi skyldubundið mat sveitarfélagsins verið að fullu virt, hefðbundin rannsókn málsins hafi verið framkvæmd og að lokum hafi verið samþykkt að veita umsókninni brautargengi.

Þá telji byggingarleyfishafar að málavextir í máli nr. 74/2006 séu ekki fyllilega sambærilegir við mál þetta.  Athugasemdum kærenda hafi verið ítarlega svarað.  Áhrif stækkunar í máli því sem hér sé til skoðunar séu mun minni og hafi ekki sambærileg áhrif fyrir kærendur eins og talið hafi verið sannað í fyrra máli.

Byggingarleyfishafar séu handhafar ákveðinna réttinda sem njóti ríkrar lögverndar og verði verulegir, rökstuddir og sannanlegir hagsmunir annarra að koma til svo rétturinn verði skertur.  Óheimilt sé á grundvelli jafnræðisreglu að láta byggingarleyfishafa sæta annarri túlkun, t.d. á stærð húsnæðis og nýtingarhlutfalli, en tíðkuð hafi verið í framkvæmd.  Einnig sé vísað til réttmætra væntinga byggingarleyfishafa til þess að stjórnsýsluframkvæmd sé sú sama í máli þeirra og verið hafi.

Loks vísi byggingarleyfishafar til sjónarmiða um stjórnsýsluframkvæmd sem þeir telji að eigi að leiða til þess hin kærða ákvörðun verði látin standa óhögguð.

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari röksemdir sem ekki verða reifaðar nánar en úrskurðarnefndin hefur haft þær allar til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Vettvangsganga:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 6. febrúar 2007 að viðstöddum byggingarfulltrúa, kærendum og lögmanni þeirra og arkitektum og lögmanni byggingarleyfishafa.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi samþykktar skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 8. nóvember 2007, sem staðfest var á fundi bæjarstjórnar hinn 14. nóvember s.á., um að veita leyfi til að reisa einbýlishús og bílskúr á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut.  Jafnframt tekur kæran til ákvörðunar skipulags- og mannvirkjanefndar frá 13. september 2007 um að heimila niðurrif húss þess sem fyrir er á lóðinni.
 
Á umræddu svæði er ekki í gildi deiliskipulag og kusu bæjaryfirvöld að grenndarkynna erindi lóðarhafa Unnarbrautar 19.  Verður að ætla að slíkt hafi verið gert á grundvelli undanþáguheimildar 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga með síðari breytingum, sem og 9. og 43. gr. sömu laga, verður byggingarleyfi að eiga sér stoð í deiliskipulagi.  Frá þeirri meginreglu er að finna undantekningu í 3. mgr. 23. gr. laganna, um heimild sveitarstjórnar til að veita leyfi til framkvæmda í þegar byggðum hverfum að undangenginni grenndarkynningu.  Við afmörkun undantekningarreglunnar gagnvart meginreglunni hefur verið talið að skýra beri ákvæðið til samræmis við 1. og 2. mgr. 26. gr. sömu laga þar sem segir að fara skuli með breytingu á deiliskipulagi eins og um nýtt skipulag sé að ræða nema breytingar séu óverulegar.

Þegar meta skal hvort bygging teljist einungis hafa í för með sér óverulegar breytingar verður m.a. að líta til þess hversu umfangsmikil hún sé í hlutfalli við þær byggingar sem fyrir eru á umræddri lóð eða svæði og hver grenndaráhrif hennar séu á nærliggjandi eignir.

Í hinu umdeilda tilviki er um að ræða nýbyggingu í stað eldra húss og eykst heildargólfflatarmál á lóðinni um 45,6% við tilkomu hennar.  Sú hlið nýbyggingarinnar sem snýr að eign kærenda færist nær lóðarmörkum sem nemur 0,7 – 1,5 m og lengist til suðurs um 2,3 m, en þar fyrir sunnan eiga að rísa lágreist tengibygging og bílskúr.  Nýtingarhlutfall lóðar hækkar úr 0,33 í 0,48 en ekki þykir rétt að miða við að nýtingarhlutfall hafi verið 0,41 þar sem sú viðmiðun styðst einungis við byggingarleyfi sem nú er fallið úr gildi, sbr. 5. mgr. 44. gr. laga nr. 73/1997.

Úrskurðarnefndin telur að ekki verði fallist á að bygging þess húss, sem áformað er að reisa að Unnarbraut 19, feli einungis í sér óverulega breytingu.  Þvert á móti telur nefndin að um verulega breytingu sé að tefla og að hún hafi umtalsverð grenndaráhrif á eign kærenda, bæði hvað varðar rými, útsýni og skuggavarp.  Voru því ekki skilyrði til þess að fara með erindi kærenda eftir undantekningarákvæði 3. mgr. 23. gr. laga nr. 73/1997.  Hefði það jafnframt verið í betra samræmi við stefnu núgildandi aðalskipulags Seltjarnarness um þéttingu byggðar í eldri hverfum að unnið hefði verið deiliskipulag fyrir umræddan götureit áður en afstaða var tekin til erindis lóðarhafa Unnarbrautar 19.

Ekki verður fallist á að líta beri til upphaflegra byggingarreita eða byggingaráforma á umræddu svæði við úrlausn máls þessa enda hafa þau áform ekki verið sett fram í bindandi ákvörðun um deiliskipulag fyrir svæðið.  Verður ekki heldur fallist á að líta beri til þeirrar stjórnsýsluframkvæmdar sem lögð hefur verið til grundvallar við ákvarðanir um byggingar á svæðinu enda mun uppbygging þess hafa að mestu leyti átt sér stað fyrir gildistöku laga nr. 73/1997 þegar aðrar og vægari kröfur voru gerðar í ýmsum efnum um gerð og framsetningu skipulags.  Hafa sjónarmið er að þessu lúta því ekki áhrif á niðurstöðu málsins.

Eins og að framan er rakið fóru byggingarleyfishafar þess á leit með bréfi, dags. 30. maí 2007, að veitt yrði heimild til að rífa húsið að Unnarbraut 19 og að heimiluð yrði breyting á skipulagi lóðarinnar.  Erindi þetta var grenndarkynnt án þess að séð verði að þá hafi verið komin fram formleg umsókn um byggingarleyfi svo sem áskilið er í 7. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997, en í engu var getið um lagagrundvöll kynningarinnar í bréfi því sem nágrönnum var sent.  Var málsmeðferð að þessu leyti áfátt.

Með vísan til þess sem að framan er rakið er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að ekki hafi verið skilyrði til þess að veita umdeilt byggingarleyfi með stoð í undantekningarreglu 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og að meðferð málsins hafi að auki verið haldin verulegum ágöllum og beri af þessum ástæðum að fella hinar kærðu ákvarðanir úr gildi.  Hefur tilvísun í niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 10/1998 og álit umboðsmanns Alþingis nr. 2556/1998 engin áhrif á þessa niðurstöðu, enda gjörólík mál bæði hvað varðar byggðarmynstur, landnotkun og nýtingarhlutfall á umræddum svæðum.

Ekki verður séð að ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 13. september 2007 um leyfi til niðurrifs núverandi húss að Unnarbraut 19 raski til muna lögvörðum hagmunum kærenda og verður að telja að sú ákvörðun hafi verið undirbúin með fullnægjandi hætti.  Verður henni því ekki hnekkt.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 13. september 2007, sem staðfest var í bæjarstjórn 26. september 2007, um leyfi til niðurrifs núverandi húss að Unnarbraut 19 skal standa óröskuð.

Felld er úr gildi ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 8. nóvember 2007, sem staðfest var á fundi bæjarstjórnar hinn 14. nóvember 2007, um að veita leyfi til að byggja einbýlishús á lóðinni nr. 19 við Unnarbraut.

 

__________________________
Hjalti Steinþórsson

 

___________________________            ____________________________
     Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson 

 

 

 

35/2007 Urðarholt

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 21. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent.  

Fyrir var tekið mál nr. 35/2007, kæra á synjun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 14. apríl 2007 um leyfi til að breyta innra fyrirkomulagi og um afmörkun eigna á þriðju hæð hússins að Urðarholti 4. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 21. apríl 2007, er barst nefndinni hinn 27. s.m., kærir Trausti S. Harðarson arkitekt, f.h. A, Urðarholti 4, Mosfellsbæ, synjun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 17. apríl 2007 um leyfi til að breyta innra fyrirkomulagi og um afmörkun eigna á þriðju hæð hússins að Urðarholti 4 þannið að skrifstofurými á þriðju hæð þess yrði breytt í íbúð.  Var afgreiðslan staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 25. apríl 2007. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða synjun verði felld úr gildi.  

Málsatvik:  Hinn 17. janúar 2007 sótti kærandi um leyfi til að breyta innra fyrirkomulagi og afmörkun eigna á þriðju hæð hússins að Urðarholti 4 þannig að skrifstofurými yrði breytt í íbúð.  Var umsóknin tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 23. s.m. og henni hafnað með vísan til fyrri afgreiðslna ásamt því að beiðnin samræmdist ekki deiliskipulagi svæðisins.

Með bréfi, dags. 12. febrúar 2007, óskaði kærandi eftir því að skipulags- og byggingarnefnd tæki synjun sína til endurskoðunar.  Í bréfinu var m.a. vísað til gildandi deiliskipulags á svæðinu og hvernig byggingarleyfisumsóknir vegna húseignarinnar að Þverholti 4 hefðu verið afgreiddar á árunum 1987-1997.  Þá var vikið að því að skipulags- og byggingarnefnd hefði fallist á að samþykkja íbúð í húsinu að Þverholti 7.  Að lokum tók kærandi fram að umrædd eign uppfyllti allar þær kröfur sem gerðar væru til íbúða samkvæmt byggingarreglugerð. 

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 17. apríl 2007 var erindi kæranda tekið fyrir og var eftirfarandi fært til bókar af því tilefni:  „Fyrir lóðina gildir deiliskipulag miðbæjarins, sem samþykkt var árið 2001.  Nefndin lítur svo á að þar komi skýrt fram að lóðin sé ætluð undir verslun og þjónustu, sbr. bls. 9, 20 og 21 í skipulagsskilmálunum.  Nefndin fellst ekki á þann skilning að sá texti eigi einungis við um þær viðbyggingar sem skipulagið gerði ráð fyrir, heldur telur hún að hann eigi við bæði um það hús sem fyrir var og hinar áformuðu nýbyggingar.  Í samræmi við þennan skilning hefur nefndin talið að það samræmdist ekki skipulaginu að fjölga íbúðum í húsinu umfram þær íbúðir sem þegar höfðu verið leyfðar þar þegar skipulagið var samþykkt, og hefur hún því á undanförnum árum nokkrum sinnum hafnað umsóknum í þá veru.  Rétt er að taka fram að nú er unnið að endurskoðun deiliskipulags miðbæjarins, sem kann að hafa í för með sér breytta stefnumörkun varðandi framtíð húss og lóðar að Urðarholti 2-4.  Vonir standa til að tillaga að endurskoðuðu deiliskipulagi geti komið til umfjöllunar þegar á þessu ári.  Nefndin telur rétt að framtíð hússins verði látin ráðast af nýju deiliskipulagi, og því sé óæskilegt að samþykkja nú breytingar á gildandi stefnumörkun, svo skömmu áður en tillaga að nýju skipulagi kemur fram.  Með hliðsjón af framansögðu fellst nefndin ekki á að breyta ákvörðun sinni frá 189. fundi um að hafna breytingu á hluta 3. hæðar hússins í íbúðir.“  Var afgreiðsla nefndarinnar staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 25. apríl 2007. 

Hefur kærandi kært framangreinda afgreiðslu til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að hin kærða samþykkt skipulags- og byggingarnefndar fari gegn jafnræðis- og meðalhófsreglu stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Á árinu 1992 hafi verið samþykkt að breyta notkun rishæðar hússins að Urðarholti 4 á þann veg að þar yrðu tvær íbúðir í stað skrifstofa og á árinu 1997 hafi verið samþykkt viðbygging við fyrstu hæð hússins er hafi átt að vera sameiginleg hjóla- og vagnageymsla fyrir íbúðir á þriðju og fjórðu hæð og skrifstofu- og þjónustufyrirtæki á annarri og þriðju hæð.  Þá hafi á árinu 2004 verið samþykkt að breyta eign á fyrstu hæð hússins að Þverholti 7 í íbúð en efri hæðir hússins að Urðarholti 4 hafi aðkomu frá Þverholti og sé Þverholt 7 handan götunnar.  Bæði húsin teljist innan miðsvæðis í aðalskipulagi. 

Löngu sé ljóst að ekki sé eftirspurn eftir skrifstofurými í húsinu að Urðarholti 4 og hafi það leitt af sér að búseta hafi verið þar, bæði um lengri og skemmri tíma.  Telja verði varhugavert að opinber stjórnsýsla stuðli að ólöglegri búsetu í atvinnuhúsnæði með því að neita um leyfi til að breyta því í fullnægjandi horf til löglegrar búsetu.  Bent sé á að uppfylla megi allar kröfur byggingarreglugerðar um íbúðir í fjölbýli og hafi allir sameigendur kæranda lýst sig samþykka breytingunni.  

Deiliskipulag svæðisins hafi tekið gildi á árinu 2001.  Ef aðeins sé lesin skýring við svæðaskiptingarkort þess mætti draga þá ályktun að einungis væri heimilt að hafa verslun og þjónustu á lóðinni.  Af áframhaldandi lestri skilmálanna verði vart annað ráðið en að þeim sé ætlað að gilda um nýbyggingar á lóðinni, þar sem hvergi sé vikið að núverandi húsi að öðru leyti en því að heimiluð sé um 70m² viðbygging austan við það.  Megi af textanum ráða að þetta sé sú viðbygging sem veitt hafi verið leyfi fyrir á árinu 1997 en að öðru leyti sé eldra fyrirkomulag látið halda sér.  Ljóst sé að á árinu 1992 hafi byggingarnefnd talið að ekkert stæði í vegi fyrir því að í húsinu yrðu innréttaðar íbúðir. 

Í gildi sé Aðalskipulag Mosfellsbæjar 2002-2024, samþykkt í bæjarstjórn hinn 12. febrúar 2003.  Á þéttbýlisuppdrætti skipulagsins sé lóðin að Urðarholti 4 sýnd innan miðsvæðis en um það segi í greinargerð:  „Í miðbæ og á miðsvæðum er fyrst og fremst gert ráð fyrir stjórnsýslu og verslunar- og þjónustustarfsemi sem þjónar öllu sveitarfélaginu, s.s. verslunum, skrifstofum, þjónustustofnunum, veitinga- og gistihúsum, menningarstofnunum, hreinlegum iðnaði og íbúðarbyggð.“ 

Á uppdrætti af þriðju og fjórðu hæð hússins sem áritaður sé af byggingarfulltrúa sem fylgirit, dags. 15. október 2001, komi fram að hinn 14. júlí 1993 hafi eign 0302 í húsi því er um ræði verið breytt í íbúð.  Breyting þessi hafi ekki hlotið samþykki byggingarnefndar, en ljóst sé að a.m.k. frá 15. október 2001 hafi byggingarfulltrúa verið kunnugt um að í eigninni væri íbúð og verði að álíta að hann hafi þá einnig upplýst skipulags- og byggingarnefnd um það.  Ekki sé vitað til þess að vitneskja þessi hafi kallað á sérstök viðbrögð nefndarinnar eða byggingarfulltrúa.  Hafi fólk verið skráð með lögheimili í ýmsum eignarhlutum hússins um árabil, án nokkurrar fyrirstöðu eða athugasemda yfirvalda.   

Málsrök Mosfellsbæjar:  Af hálfu Mosfellsbæjar er vísað til þess að samkvæmt 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skuli stjórnvald því aðeins taka íþyngjandi ákvörðun þegar lögmætu markmiði, sem að sé stefnt, verði ekki náð með öðru og vægara móti.  Skuli þess þá gætt að ekki sé farið strangar í sakirnar en nauðsyn beri til.

Í samræmi við 9., 16. og 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 hafi Mosfellsbær sinnt þeirri skyldu sinni að gera skipulagsáætlanir um landnotkun og þróun byggðar.  Aðalskipulag bæjarins 2002-2024 hafi tekið gildi árið 2003 og fyrir miðbæinn sé í gildi deiliskipulag sem samþykkt hafi verið árið 2001.  Óumdeilt sé að húseignin að Urðarholti 4 falli innan þess svæðis og í deiliskipulaginu komi skýrt fram að lóðin sé ætluð undir verslun og þjónustu.

Í 2. mgr., sbr. 1. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 komi fram að leyfi sveitarstjórnar þurfi til tiltekinna framkvæmda við húsbyggingar, m.a. þegar fyrirhugað sé að breyta notkun þeirra. Slíkar framkvæmdir skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.

Þær ákvarðanir sem teknar hafi verið á fundum skipulags- og byggingarnefndar hinn 23. janúar 2007 og hinn 17. apríl s.á., þar sem erindi kæranda hafi verið hafnað, hafi fyllilega verið í samræmi við framangreind lagaákvæði.  Í því sambandi sé ítrekuð sú skylda sveitarfélagsins að tryggja að byggingarleyfi séu í samræmi við samþykkt deiliskipulag, sbr. 2. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997.

Því sé hafnað að málsmeðferð bæjarins hafi farið í bága við meðalhófsreglu stjórnsýslulaga. Ákvarðanir skipulags- og byggingarnefndar hafi verið teknar með hliðsjón af framangreindum lagaákvæðum og verið staðfestar af bæjarstjórn í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga þar um.  Bænum hafi einfaldlega ekki verið heimilt að veita umrætt byggingarleyfi.

Með ákvörðunum sínum hafi Mosfellsbær þannig ekki brotið gegn þeim sjónarmiðum sem fólgin séu í 12. gr. stjórnsýslulaga, heldur litið til þess markmiðs sem að sé stefnt og ekki farið strangar í sakir en nauðsyn hafi borið til.

Í bókun skipulags- og byggingarnefndar hinn 17. apríl 2007 sé tekið fram að endurskoðun á umræddu deiliskipulagi miðbæjarins standi yfir og að hún kunni að hafa í för með sér breytta stefnumörkun varðandi framtíð húss og lóðar að Urðarholti 4.  Með þessu hafi bærinn tekið fullt tillit til hagsmuna kæranda og þannig enn frekar gætt að þeim sjónarmiðum sem fólgin séu í meðalhófsreglu stjórnsýslulaganna.

Þá sé bent á að í jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 felist meðal annars að þegar stjórnvald hafi byggt ákvörðun á tilteknum sjónarmiðum og lagt áherslu á ákveðið sjónarmið leiði jafnræðisreglan almennt til þess að þegar sambærilegt mál komi aftur til úrlausnar beri jafnan að leysa úr því á grundvelli sömu sjónarmiða og með sömu áherslu og gert hafi verið við úrlausn hinna eldri mála.

Mosfellsbær telji að samræmis hafi verið gætt við afgreiðslu sambærilegra mála hjá skipulags- og byggingarnefnd.  Bent sé á að tvívegis hafi verið synjað um leyfi til að breyta skrifstofum í húsinu að Urðarholti 4 í íbúðir með vísan til þess að slíkt samrýmdist ekki deiliskipulagi svæðisins. 

Þá sé mótmælt fullyrðingum kæranda að mál hans sé sambærilegt máli er hafi varðað Þverholt 7 enda hafi með breytingu á deiliskipulagi miðbæjarins, er tekið hafi gildi á árinu 2002, verið heimilt að breyta landnotkun jarðhæðar Þverholts 5-15 í íbúðir.
 
Að lokum sé vísað til ákvæða síðari málsl. 3. mgr. 1. gr. lögheimilislaga nr. 21/1990 með síðari breytingum.  Þar segi að dvöl á skipulögðu iðnaðar-, athafna- og hafnarsvæði og öðru svæði innan þéttbýlis sem skipulagt sé fyrir atvinnustarfsemi, geti ekki talist til fastrar búsetu.  Það sé því ljóst að þeir sem tækju sér búsetu að Urðarholti 4 gætu aldrei fengið lögheimili sitt skráð þar.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 14. apríl 2007 um að hafna beiðni kæranda um endurskoðun og að staðfesta þess í stað fyrri synjun á umsókn um leyfi til að breyta innra fyrirkomulagi og um afmörkun eigna á þriðju hæð hússins að Urðarholti 4 þannig að skrifstofurými verði breytt í íbúð.

Hin kærða ákvörðun er studd þeim rökum að samkvæmt deiliskipulagi fyrir miðbæ Mosfellsbæjar, er tekur til þess svæðis er hér um ræðir, sé fyrst og fremst gert ráð fyrir    verslun og þjónustu og að það samræmist ekki skipulaginu að fjölga íbúðum í húsinu umfram þær íbúðir sem þegar höfðu verið leyfðar þar þá er skipulagið var samþykkt.  Þá sé unnið að  endurskoðun skipulagsins og því óæskilegt að samþykkja erindi kæranda.

Samkvæmt Aðalskipulagi Mosfellsbæjar 2002-2024 er lóðin að Urðarholti 4 innan miðsvæðis og samkvæmt greinargerð þess er þar gert ráð fyrir stjórnsýslu, verslunar- og þjónustustarfsemi og íbúðarbyggð.  Er sú landnotkun í samræmi við ákvæði gr. 4.4.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998. 

Deiliskipulagi miðbæjar Mosfellsbæjar, sem samþykkt var á árinu 2001, er skipt upp í nokkur svæði og tekur svæði 3 einungis til lóðarinnar að Urðarholti 2-4.  Er þetta svæði nánar tilgreint í greinargerð deiliskipulagsins sem „…hús fyrir verslun og þjónustu á lóðinni nr. 2-4 við Urðarholt“ en í skilmálum fyrir einstök hús/lóðir, sem fram koma á skipulagsuppdrætti segir: „Urðarholt 2-4: Viðbyggingar og nýbyggingar á lóðinni eru fyrir verslun og þjónustu og aðra miðbæjarstarfsemi.“  Í þeim kafla greinargerðar deiliskipulagsins, sem sérstaklega fjallar um svæði 3, er gerð grein fyrir legu umræddrar lóðar og aðkomu að henni og frá því greint að markmið skipulagsins með að stækka lóðina og auka við bygginguna séu að nýta afgangssvæði milli núverandi lóðar og Skeiðholts, að styrkja götumynd Þverholts með nýrri byggingu og að styrkja starfsemi sem nú sé á lóðinni með því að auka byggingarmagn.  Í greinargerðinni segir enn fremur að gert sé ráð fyrir nýrri byggingu á lóðinni samsíða Þverholti og viðbyggingu austan við byggingar þær sem þar séu fyrir.  Í sérákvæði, sem m.a. fjallar um notkun húsnæðis og byggingarmagn, segir að nýbyggingar á lóðinni séu hugsaðar fyrir verslun og þjónustu.  Hvergi er hins vegar getið um notkun húsnæðis í húsi því sem fyrir var á lóðinni er deiliskipulagið tók gildi en fyrir liggur að á fjórðu hæð hússins eru tvær samþykktar íbúðir, en á þriðju hæð skrifstofur og er þar það húsrými sem erindi kæranda tók til.

Úrskurðarnefndin telur að fallast beri á þann skilning kæranda að ákvæði í greinargerð deiliskipulags umrædds svæðis um landnotkun taki ekki til þess húss sem fyrir var á lóðinni er deiliskipulagið var samþykkt og að því verði að líta til gr. 4.4.1 og 4.5.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 þar sem kveðið er á um að gera megi ráð fyrir íbúðum á miðsvæðum og verslunar- og þjónustusvæðum þar sem aðstæður leyfi, sérstaklega á efri hæðum bygginga.  Af þessu leiðir að ákvæði skipulagsins stóðu ekki í vegi fyrir því að unnt væri að fallast á erindi kæranda.

Samkvæmt 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er byggingarnefnd skylt að rökstyðja afgreiðslu á erindum er henni berast.  Leiðir af eðli máls að rökstuðningur nefndarinnar verður að vera haldbær en í hinu umdeilda tilviki synjaði skipulags- og byggingarnefnd erindi kæranda með rökum sem byggð eru á túlkun skipulagsskilmála sem úrskurðarnefndin telur að ekki fái staðist.  Var rökstuðningi fyrir hinni kærðu ákvörðun því  áfátt hvað skipulagsforsendur varðar.

Ekki verður heldur talið að það hafi verið haldbær rök fyrir hinnu kærðu synjun að vísa til þess að endurskoðun stæði yfir á skipulagi svæðisins enda átti bæjarstjórn þess kost að neyta heimildar 6. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga til að fresta erindi kæranda í stað þess að hafna því.

Samkvæmt því sem að framan er rakið voru ekki færð fram viðhlítandi rök fyrir hinni kærðu ákvörðun og verður hún af þeim sökum felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Synjun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 14. apríl 2007 um leyfi til að breyta innra fyrirkomulagi og um afmörkun eigna á þriðju hæð hússins að Urðarholti 4, er felld úr gildi.

 

___________________________          
 Hjalti Steinþórsson          

 

_____________________________            ___________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                      Aðalheiður Jóhannsdóttir

 

62/2007 Laufásvegur

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 21. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 62/2007, kæra á synjun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 6. júní 2007 á umsókn um byggingarleyfi fyrir framkvæmdum við fasteignina að Laufásvegi 73 er lutu m.a. að byggingu tvöfalds bílskúrs ásamt niðurrifi eldri skúrs, viðbyggingu við íbúðarhús og breyttu skipulagi lóðar. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 4. júlí 2007, er barst nefndinni sama dag, kærir Einar Sverrisson hdl., fyrir hönd Þ, Laufásvegi 73, Reykjavík, synjun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 6. júní 2007 á umsókn hans um byggingarleyfi fyrir framkvæmdum við fasteignina að Laufásvegi 73 er lutu m.a. að byggingu tvöfalds bílskúrs ásamt niðurrifi eldri skúrs, viðbyggingu við íbúðarhús og breyttu skipulagi lóðar.  Borgarráð staðfesti hina kærðu afgreiðslu hinn 7. júní 2007.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að lagt verði fyrir skipulagsráð að taka umsóknina til lögboðinnar meðferðar er leiði til útgáfu byggingarleyfis kæranda til handa. 

Málavextir:  Handan götu og andspænis húsi kæranda að Laufásvegi 73 stendur fasteignin Laufásvegur 72, sem er gestabústaður embættis forseta Íslands.  Embættið hlaut fasteignina í arf til greindra nota í upphafi áttunda áratugar síðustu aldar.  Í erfðaskrá var tekið fram að fasteignin skyldi notuð sem höfuðborgarsetur forseta Íslands eða sem aðsetur erlendra gesta ríkisstjórnarinnar svo sem þjóðhöfðingja.  Umrætt svæði hefur ekki verið deiliskipulagt en í aðalskipulagi er það ætlað undir íbúðarbyggð. 

Frá árinu 2002 mun kærandi m.a. hafa leitað eftir samþykki borgaryfirvalda fyrir byggingu nýs bílskúrs á lóðinni að Laufásvegi 73.  Á árinu 2004 var grenndarkynnt tillaga að nýjum steinsteyptum bílskúr á fyrrgreindri lóð og komu fram athugasemdir við tillöguna frá forsetaembættinu og forsætisráðuneytinu er lutu m.a. að öryggisþáttum vegna hlutverks fasteignarinnar að Laufásvegi 72.  Á árinu 2005 leitaði forsetaembættið umsagnar ríkislögreglustjóra um stöðu öryggismála við Laufásveg 72 og hvaða áhrif á öryggi umrædd bílskúrsbygging kynni að hafa.  Var það mat ríkislögreglustjóra að fyrirhuguð staðsetning bílskúrs að Laufásvegi 73 væri óheppileg frá öryggissjónarmiðum og að æskilegra væri að hann yrði byggður á sama stað og eldri bílskúr. 

Í lok árs 2006 lagði kærandi fram fyrirspurn um hvort umþrættar framkvæmdir yrðu leyfðar af hálfu borgaryfirvalda.  Skipulagsráð afgreiddi erindið með svofelldri bókun:  „Ráðið gerir ekki athugasemdir við erindið, en minnir fyrirspyrjanda á athugasemdir sem borist hafa áður.  Ný byggingarleyfisumsókn verður grenndarkynnt þegar hún berst.“ 

Byggingarleyfisumsókn var lögð fram af hálfu kæranda og var hún tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 13. mars 2007.  Sótt var um leyfi til að rífa bílskúr við lóðarmörk í vestur, byggja nýjan tvöfaldan við lóðarmörk í austur og koma fyrir tveimur bílastæðum innan lóðar.  Ennfremur var farið fram á að stækka kjallara til suðvesturs og útbúa verönd ofan á, stækka anddyri til norðvesturs, byggja jarðhýsi austan og norðan megin, stækka eldhús á fyrstu hæð og útbúa svalir á annarri hæð, innrétta rishæð og byggja tvo nýja þakkvisti.  Loks fólst í umsókninni beiðni um leyfi til að endurskipuleggja lóð, koma fyrir setlaug og skjólveggjum á suðausturhluta lóðar og skjólveggjum fyrir sorp og garðáhöld norðvestan megin á lóð.  Vísaði byggingarfulltrúi erindinu til skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu. 

Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 23. mars 2007 var umsókn kæranda lögð fram.  Fyrir lá samþykki lóðarhafa Laufásvegar 75, skilyrt samþykki eigenda Laufásvegar 71 og Bergstaðastrætis 80, öll dags. 8. nóvember 2006.  Ákveðið var að grenndarkynna umsóknina. 

Byggingarfulltrúi tók umsóknina fyrir að nýju hinn 27. mars 2007 vegna breytinga á uppdráttum og vísaði málinu til skipulagsfulltrúa. 

Við grenndarkynninguna bárust athugasemdir frá embætti forseta Íslands í bréfi, dags. 20. apríl 2007, þar sem m.a. var vísað til þeirra sjónarmiða embættisins sem áður hafði verið komið á framfæri vegna sambærilegra erinda um byggingarframkvæmdir að Laufásvegi 73.  Athugasemdabréfinu fylgdi bréf ríkislögreglustjóra til forsetaembættisins þar sem vísað var til fyrirliggjandi öryggismats og áréttað að afstaða embættisins væri óbreytt hvað varðaði umrædd byggingaráform og var mælt gegn þeim áformum. 

Að lokinni grenndarkynningu var málið tekið fyrir á fundi skipulagsráðs hinn 6. júní 2007 þar sem fyrir lágu athugasemdir embættis forseta Íslands ásamt umsögn lögfræði og stjórnsýslu skipulags- og byggingarsviðs, dags. 5. júní 2007.  Var umsókninni synjað með vísan til fyrrgreindrar umsagnar.  Borgarráð staðfesti afgreiðslu skipulagsráðs á fundi sínum 7. júní 2007.  Hefur kærandi skotið þessari ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Kærandi vísar til þess að með hinni kærðu ákvörðun hafi verið brotið gegn meðalhófsreglu stjórnsýslulaga.  Hægt hefði verið að gera ýmsar ráðstafanir og setja skilyrði til þess að ná fram meintum öryggismarkmiðum vegna fasteignarinnar að Laufásvegi 72, svo sem með umferðarrétti löggæsluaðila um lóð kæranda og rétti til uppsetningar tækjabúnaðar auk ráðstafana sem unnt væri að gera á lóð gestabústaðarins til þess að auka öryggi gesta. 

Þá fari umdeild ákvörðun gegn jafnræðisreglu stjórnsýslulaga þar sem á svæðinu hafi verið heimilaðar bílskúrsbyggingar að Laufásvegi 68 og 77 auk þess að í deiliskipulagi sé nú heimilað að reisa bílskúr að Smáragötu 13, sem liggi að lóð gestabústaðarins, þrátt fyrir andmæli forsetaembættisins er hafi byggst á sömu öryggissjónarmiðum og í máli kæranda.  Auk þess sé ákvörðuninni áfátt hvað rökstuðning varði enda hafi hvorki kærandi né skipulagsráð fengið í hendur matsgerð ríkislögreglustjóra um meinta skerðingu öryggis gesta ef veitt yrði leyfi fyrir byggingu bílskúrs á lóð kæranda.  Borgaryfirvöld hafi því ekki getað lagt sjálfstætt mat á þau rök sem leitt hafi til synjunar á umræddri umsókn kæranda. 

Kærandi telji sig í raun búa við íþyngjandi kvöð hvað varði nýtingu lóðarinnar að Laufásvegi 73 án þess að slíkt eigi sér stoð í skipulagsákvörðun.  Vart geti staðist að ríkisvaldið geti stöðvað alla framþróun í íbúðarhverfi vegna þess eins að þar sé hús, sem ríkið noti endrum og sinnum fyrir tignargesti og önnur stórmenni, sem þurfi hámarksöryggisgæslu.  Með hinni kærðu ákvörðun sé verið að ganga á stjórnarskrárvarinn eignarrétt kæranda með ólögmætum hætti. 

Mat á vægi hagsmuna við umrædda ákvarðanatöku hefði átt að leiða til þess að byggingarleyfisumsókn kæranda hefði átt að hljóta samþykki.  Hagsmunir þeir sem takist á í máli þessu séu annars vegar hagsmunir kæranda af því að nýta eign sína með eðlilegum hætti og í samræmi við heimildir annarra fasteignareigenda í nágrenni kæranda og hins vegar réttur ríkisvaldsins til þess að hafa hámarksöryggisgæslu vegna gesta á þess vegum.  Öryggiskröfur vegna háttsettra gesta hafi aukist verulega frá því að húsið að Laufásvegi 72 hafi komist í eigu ríkisins fyrir arf og henti húsnæðið ekki lengur til þessa hlutverks sem hafi í för með sér sífellt þrengri skorður við nýtingu annarra fasteigna í nágrenninu.  Gera verði þá kröfu til stjórnvalda að finna slíkum gestum annan samastað en í miðju íbúðarhverfi við þrönga götu með miklum trjágróðri.  Í máli þessu eigi hagsmunir ríkisvaldsins, ef einhverjir eru, að víkja fyrir hagsmunum kæranda af því að fá að nýta eign sína í samræmi við almennar reglur og skipulag en umsóttan bílskúr sé ekki unnt að reisa á þeim stað sem eldri skúr standi. 

Hin kærða synjun á umsókn kæranda byggi á ólögmætum sjónarmiðum.  Halda mætti að sjónarmið um öryggi hugsanlegra gesta að Laufásvegi 72 hafi einfaldlega verið búin til af ríkislögreglustjóra samkvæmt forskrift frá embætti forseta Íslands.  Öryggisþátturinn verði sífellt veigameira sjónarmið í bréfum ríkislögreglustjóra án þess þó að þess sé getið með hvaða hætti fyrirhuguð bílskúrsbygging dragi úr öryggi gestahúss forsetaembættisins.  Vísað sé til símtala og fundar án þess að fyrir liggi hvað þar hafi farið á milli manna en kæranda hafi verið neitað um aðgang að öryggismati því er búi að baki afstöðu ríkislögreglustjóra til umdeildrar bílskúrsbyggingar. 

Í þeirri afstöðu skipulagsráðs, að beita mætti grenndarkynningu vegna umsóknar kæranda, felist í raun að fyrirhugaðar framkvæmdir væru í góðu samræmi við þá byggð er fyrir sé hvað varði notkun, nýtingarhlutfall og yfirbragð og hefðu ekki áhrif á aðra en næstu nágranna.  Grenndarhagsmunir eiganda Laufásvegar 72 séu það léttvægir að vafa sé undirorpið hvort hann eigi málsaðild eftir umhverfis- og stjórnsýslurétti við meðferð umsóknar kæranda og kunni það að vera ástæða þess að ofuráhersla hafi verið lögð á öryggissjónarmið af hans hálfu. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er farið fram á að kröfum kæranda í máli þessu verði hafnað. 

Skipulagsráði hafi verið heimilt að afgreiða umsókn kæranda með þeim hætti sem gert hafi verið.  Fyrir liggi að hin kærða umsókn hafi fengið meðferð í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Umsóknin hafi verið kynnt hagsmunaaðilum á svæðinu í samræmi við ákvæði laga. 

Ekki sé fallist á málsástæður og lagarök kæranda.  Við grenndarkynningu hafi komið fram athugasemdir frá embætti forseta Íslands er hafi lotið að öryggismálum vegna Laufásvegar 72, er gegni mikilvægu hlutverki við móttöku gesta íslenska ríkisins, þar sem uppfylla þurfi strangar kröfur um öryggi og öryggisumbúnað.  Með hinni kærðu ákvörðun hafi verið tekið mið af greindum athugasemdum er hafi stafað frá þeim aðilum sem lögum samkvæmt beri ábyrgð á öryggismálum og hafi sérþekkingu á þeim öryggiskröfum sem fylgja þurfi vegna hlutverks gestahúss forsetaembættisins.  Það hafi þó verið áréttað að ekki hafi verið gerðar skipulagslegar athugasemdir við erindið, enda hafi synjunin einungis byggst á því faglega mati ríkislögreglustjóra sem legið hafi fyrir í málinu.  Hafi ákvörðunin því verið byggð á málefnalegum sjónarmiðum en ekki verði séð að kærandi hafi átt lögvarinn rétt til þess að borgaryfirvöld létu honum í té það byggingarleyfi er um var sótt.

Færð hafa verið fram ítarlegri rök í máli þessu sem ekki verða rakin hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.
 
Niðurstaða:  Sú meginregla er sett í 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 að gera skuli deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Í deiliskipulagi er forsendum skipulagsins lýst og einstök ariði þess skýrð, svo og skipulags- og byggingarskilmálar sem kveða nánar á um skipulagskvaðir og önnur atriði sem skylt er að hlíta samkvæmt skipulaginu, sbr. 4. mgr. ákvæðisins.  Sú undantekning er gerð í 3. mgr. 23. gr. laganna að sveitarstjórn getur veitt heimild til framkvæmda í þegar byggðum hverfum að undangenginni grenndarkynningu þótt deiliskipulag liggi ekki fyrir.  Ekki er til að dreifa deiliskipulagi á því svæði er tekur til fasteignar kæranda að Laufásvegi 73 og var fyrrgreindri undantekningarreglu beitt við meðferð umsóknar hans sem hin kærða ákvörðun tekur til. 

Við mat á því hvort veita eigi byggingarleyfi í grónum hverfum, sem ekki hafa verið deiliskipulögð, er rétt að hafa hliðsjón af hvernig nýtingu lóða á svæðinu er háttað, byggðamynstri því er mótast hefur og hvað telja megi eðlilegt miðað við gildandi landnotkun svæðisins í aðalskipulagi.  Eiga sjónarmið þessi stoð í jafnræðisreglu stjórnsýsluréttarins og því markmiði skipulags- og byggingarlaga sem sett er fram í 1. gr. laganna að tryggja réttaröryggi í meðferð skipulags- og byggingarmála svo réttur einstaklinga og lögaðila sé ekki fyrir borð borinn þótt hagur heildarinnar sé hafður að leiðarljósi. 

Í umsögn þeirri sem hin kærða ákvörðun byggir á kemur fram að afstaða til umsóknar kæranda sé einungis reist á öryggishagsmunum eins nágranna vegna nýtingar fasteignar hans fyrir opinbera gesti.  Tekið er fram að ekki séu gerðar skipulagslegar athugasemdir við umfjallað erindi kæranda.  Slíkir sértækir hagsmunir eins fasteignareiganda, þótt mikilvægir kunni að vera, verða ekki taldir viðhlítandi stoð fyrir takmörkun á venjulegri nýtingu fasteignar á skilgreindu íbúðarsvæði nema eftir atvikum með kvöðum þar að lútandi í gildandi skipulagi.  Var hin kærða ákvörðun því ekki studd haldbærum rökum og verður hún af þeim sökum felld úr gildi. 

Úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála er falið úrskurðarvald um gildi stjórnvaldsákvarðana á sviði skipulags- og byggingarmála skv. 1. og 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Nefndin hefur, eðli máls samkvæmt, ekki boðvald um meðferð og afgreiðslu mála hjá skipulags- og byggingaryfirvöldum.  Verður kröfu kæranda um að lagt verði fyrir skipulagsráð Reykjavíkur að taka umsókn hans til lögformlegrar meðferðar sem leiði til útgáfu byggingarleyfis því vísað frá. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hin kærða synjun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 6. júní 2007 á byggingarleyfisumsókn kæranda fyrir framkvæmdum við fasteignina að Laufásvegi 73, er borgarráð staðfesti hinn 7. júní 2007, er felld úr gildi. 

Kröfu kæranda um að lagt verði fyrir skipulagsráð að taka umsókn hans til lögboðinnar meðferðar er leiði til útgáfu byggingarleyfis honum til handa, er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

_____________________________            ______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                          Aðalheiður Jóhannsdóttir

81/2006 Hraungerði

Með

Ár 2008, þriðjudaginn 19. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 81/2006, kæra á samþykkt sveitarstjórnar Skaftárhrepps frá 21. september 2006 um að afturkalla þá ákvörðun sína að veita byggingarleyfi fyrir vélageymslu að Hraungerði í Álftaveri og að leggja fyrir kæranda að hún verði fjarlægð. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 19. október 2006, er barst nefndinni sama dag, kærir Karl Axelsson hrl., f.h. Þ, sem landeiganda og ábúanda að jörðinni Hraungerði í Álftaveri, þá ákvörðun sveitarstjórnar Skaftárhrepps frá 21. september 2006 að afturkalla áður veitt byggingarleyfi fyrir vélageymslu að Hraungerði og leggja fyrir kæranda að hún verði nú þegar fjarlægð en að öðrum kosti verði það gert á kostnað og ábyrgð hans.   

Krefst kærandi þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og réttaráhrifum ákvörðunar um niðurrif verði frestað.  Af hálfu byggingaryfirvalda Skaftárhrepps hefur verið fallist á að framfylgja ekki ákvörðuninni um niðurrif umdeildrar vélageymslu á meðan mál þetta er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa. 

Málavextir:  Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum er jörðin Hraungerði í eigu kæranda og bróður hans og býr kærandi á jörðinni. 

Hinn 25. apríl 2005 voru á fundi skipulags- og byggingarnefndar Skaftárhrepps teknar fyrir umsóknir kæranda um leyfi til að rífa bílskúr, matshluta 23, og til að byggja vélageymslu á jörðinni Hraungerði í Álftaveri.  Samþykkti nefndin fyrir sitt leyti framlagðar teikningar að vélageymslunni en benti á að annað hús, matshluti 23, sem stæði á byggingarreitnum, yrði fyrst að víkja.  Var umsókn um niðurrif umrædds matshluta afgreidd með þeim hætti að fyrir þyrfti að liggja samþykki allra eigenda áður en byggingin yrði rifin.  Sveitarstjórn Skaftárhrepps staðfesti greindar afgreiðslur á fundi hinn 23. maí 2005 og voru niðurstöður tilkynntar kæranda með bréfum, dags. 16. júní 2005. 

Í kjölfarið hóf kærandi framkvæmdir á jörðinni og í bréfi kæranda til byggingarfulltrúa, dags. 22. apríl 2006, var tilkynnt að búið væri að rífa áður nefndan bílskúr sem og tvær aðrar byggingar á jörðinni og þremur dögum síðar var óskað eftir því að úttekt yrði gerð á grunni vegna byggingar stálgrindarhúss og átti úttekt sér stað 22. maí 2006.

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 22. maí 2006 var tekið fyrir fyrrgreint bréf kæranda frá 22. apríl s.á. og svofelld bókun gerð:  „Nefndin vill ítreka að samkvæmt 43. gr. skipulags- og byggingarlaga er óheimilt að rífa hús nema að fengnu samþykki sveitarstjórnar.  Nefndin ítrekar fyrri afgreiðslu vegna niðurrifs bílskúrs, matshluti 23, og fer fram á að [kærandi] leggi fram samþykki fyrir þessum framkvæmdum frá meðeiganda fasteignanna“.  Jafnframt var tekin fyrir afgreiðsla nefndarinnar á erindi kæranda vegna byggingarleyfis frá 25. apríl 2005 og bókað:  „Nefndin vill standa við fyrri afgreiðslu og veita byggingarleyfi.  Byggingarfulltrúa er falið að ljúka málinu.“  Samþykkti sveitarstjórn ofangreindar afgreiðslur skipulags- og byggingarnefndar á fundi sínum hinn 8. júní 2006. 

Hinn 20. júní 2006 var fundur í sveitarstjórn Skaftárhrepps þar sem til umfjöllunar var afgreiðsla skipulags- og byggingarnefndar á byggingarleyfi kæranda, dags. 22. maí 2006.  Eftirfarandi var bókað:  „Vegna athugasemda lögmanna sem borist hafa byggingarfulltrúa og sveitarstjórn þann 29. maí og 13. júní 2006 ákveður sveitarstjórn að afturkalla tímabundið byggingarleyfi sem búið var að veita [kæranda].“  Var kæranda tilkynnt ákvörðun sveitarstjórnar með bréfi, dags. 21. júní s.á., þar sem jafnframt sagði svohljóðandi:  „Sveitarstjórn hefur engar athugasemdir við fyrirhugaða byggingu en afturköllun byggingarleyfisins gildir þar til leyfi landeigenda fyrir framkvæmdunum er fengið.“ 

Í kjölfar þessa ritaði lögmaður kæranda bréf til sveitarstjóra hreppsins þar sem því var meðal annars haldið fram að ákvörðun sveitarstjórnar væri ólögmæt og ógild.  Þá var tiltekið að kærandi hefði ekki hug á því að stöðva framkvæmdir.  Með bréfi, dags. 12. júlí 2006, svaraði lögmaður hreppsins bréfinu og greindi frá því að við athugun á málinu hefði komið í ljós að ekki hefðu verið uppfyllt lagaskilyrði fyrir veitingu byggingarleyfisins þar sem skilyrði 14. gr. ábúðarlaga nr. 80/2004 hefði ekki verið fullnægt.  Jafnframt var eftirfarandi tekið fram:  „…þessari skýringu er hér með komið á framfæri, en hennar er óbeint getið í niðurlagi tilkynningar sveitarstjóra í bréfi til [kæranda]dags. 21.6.2006…„afturköllun byggingarleyfis gildir þar til leyfi landeiganda fyrir framkvæmdum er fengið.““  Að lokum var þess farið á leit að sveitarfélagið yrði upplýst um það hvort og þá hvenær vænta mætti formlegs samþykkis meðeiganda jarðarinnar sem liggja þyrfti fyrir svo unnt væri að afgreiða málið.  Frestur til að svara bréfinu var veittur til 1. ágúst s.á. 

Byggingarstjóri kæranda óskaði með bréfi, dags. 18. júli 2006, eftir úttekt á burðarfyllingu undir sökklum vegna byggingar vélageymslunnar og í svarbréfi byggingarfulltrúa, dags. 24. júlí 2006, var bent á að byggingarleyfið hefði verið afturkallað og því bæri að stöðva framkvæmdir við bygginguna.  Þá var jafnframt tekið fram að engar úttektir myndu fara fram fyrr en umbeðin gögn lægju fyrir og byggingarleyfi hefði verið veitt að nýju. 

Með bréfi, dags. 17. ágúst 2006, var kæranda enn veittur 10 daga frestur til að afla nefnds samþykkis meðeiganda að jörðinni.  Einnig sagði svo:  „Ef ekki verður brugðist við þessari áskorun megið þér vænta þess að sveitarstjórn Skaftárhrepps muni þá þegar og án frekari viðvörunar afturkalla endanlega byggingarleyfið fyrir vélageymslunni.“  Var fyrirhuguðum framkvæmdum kæranda við vélageymsluna sérstaklega mótmælt og með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 31. ágúst 2006, var kæranda tilkynnt með vísan til 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 að framkvæmdir við bygginguna bæri að stöðva án tafar.  Hinn 1. september 2006 andmælti lögmaður kæranda athöfnum sveitarstjórnar og benti m.a. á að ákvæði ábúðarlaga ættu ekki við varðandi umdeildar byggingarframkvæmdir.  Kærandi hefði eingöngu nýtt sér séreignir sínar á jörðinni við atvinnustarfsemi sína og sameignir að því marki sem eignarhlutur hans stæði til.  Hinn 20. september 2006 var síðan óskað áfangaúttektar á stálgrind, bitum og þaki vélageymslunnar. 

Á fundi sveitarstjórnar Skaftárhrepps hinn 21. september 2006 var mál kæranda tekið til afgreiðslu.  Lögð voru fram fjölmörg bréf vegna málsins og eftirfarandi m.a. samþykkt:  „Að afturkalla byggingarleyfi fyrir byggingu vélageymslu samanber bókun sveitarstjórnar Skaftárhrepps þann 16. júní 2005.  Að lagt verði fyrir [kæranda] að fjarlægja nú þegar vélageymslu sem reist hefur verið að Hraungerði í sumar, eigi síðar en 20. október 2006.  Að öðrum kosti verði það gert á kostnað og ábyrgð [kæranda] samanber heimild í 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.“ 

Hefur kærandi skotið ofangreindri samþykkt sveitarstjórnar um afturköllun byggingarleyfis og niðurrif vélageymslunnar til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Kærandi heldur því fram að hann hafi hafist handa við undirbúning framkvæmda í framhaldi af því að byggingarleyfi hafi verið útgefið í júní 2005.  Veturinn 2005-2006 hafi kærandi staðið fyrir framkvæmdum innandyra, svo sem að sníða til og sjóða saman stálgrind hússins og á vormánuðum 2006 hafi framkvæmdir byrjað utandyra.  Eftir að honum hafi borist bréf um afturköllun byggingarleyfis til bráðabirgða hafi hann afráðið að halda áfram framkvæmdum til að forðast tjón. 

Kærandi telji að ekki hafi verið gætt málsmeðferðar- og efnisreglna stjórnsýslulaga við ákvarðanatökuna, sem sé án skýrrar og ótvíræðrar lagaheimildar, og því í andstöðu við lögmætisreglu stjórnsýsluréttar.  Þá sé efnislegum og lagalegum rökstuðningi ákvörðunarinnar áfátt.  Verulega hafi skort á að sýnt hafi verið fram á nauðsyn umdeildra athafna og vandséð að málefnaleg sjónarmið hafi legið til grundvallar ákvörðuninni. 

Byggingarleyfi hafi verið útgefið 16. júní 2005, en kæranda hafi fyrst orðið kunnugt um að sveitarstjórn gerði athugasemdir við leyfið þann 22. júní 2006, og hafi kærandi því verið í góðri trú um heimildir sínar til framkvæmda við vélageymsluna í mjög langan tíma.  Kærandi beri ekki ábyrgð á því þótt útgefið byggingarleyfi kunni e.t.v. að hafa verið veitt á grundvelli ófullnægjandi gagna sem honum hafi verið ókunnugt um og í slíkum tilvikum verði sveitarfélagið sem stjórnvald að bera hallann af afgreiðslu málsins. 

Við mat á því hvenær afturköllun samkvæmt 25. gr. stjórnsýslulaga sé heimil verði að líta til réttmætra væntinga málsaðila, góðrar trúar hans og réttaröryggis.  Þá mæli það almennt gegn ógildingu ákvörðunar ef eingöngu sé um að kenna mistökum stjórnvalds eða langt sé um liðið síðan ívilnandi ákvörðun hafi verið tekin.  Með hliðsjón af þessum sjónarmiðum verði afturköllun byggingarleyfis kæranda vart talin eiga lagastoð. 

Þá telji kærandi að krafa um niðurrif vélageymslunnar sé afar þungvæg og veigamikil aðgerð sem feli í sér mikið og óafturkræft tjón á verðmætum.  Opinberir aðilar geti ekki ráðist í slíkar athafnir nema á grundvelli skýrrar og ótvíræðrar lagaheimildar.  Ekki sé réttlætanlegt að grípa til niðurrifs bygginga nema brýna nauðsyn beri til þar sem niðurrif sé í eðli sínu neyðarúrræði.  Kærandi telji að sveitarfélaginu hafi borið lagaskylda til að taka til sérstakrar skoðunar athugasemdir hans við vinnubrögð sveitarfélagsins og taka málefnalega og rökstudda afstöðu til þeirra sjónarmiða áður en ákvörðun hafi verið tekin. 

Ekki verði séð að umrædd bygging falli undir 56. gr. laga nr. 73/1997 skv. orðanna hljóðan en byggingarleyfi hafi verið gefið út og byggingin reist í góðri trú kæranda um gildi þess leyfis sem brjóti ekki í bága við skipulag. 

Með hinni kærðu ákvörðun hafi verið brotið gegn ákvæðum 13., 14. og 15. gr. stjórnsýslulaga.  Gögn að baki ákvörðunartöku hafi m.a. verið umsögn og tölvupóstur lögmanns þar sem fram hafi komið nýjar og veigamiklar upplýsingar sem hafi haft verulega og afgerandi þýðingu við ákvörðunartökuna.  Kæranda hafi borist þessi gögn eftir óformlegum leiðum eftir að ákvörðun hafi verið tekin.  Telji kærandi að þarna hafi sveitarfélagið brotið á lögmætum andmælarétti hans í tvennum skilningi, en forsenda þess að aðili geti gætt hagsmuna sinna og tjáð sig um mál, svo fullt gagn sé að, sé að hann hafi aðgang að gögnum málsins.  Í greinargerð með frumvarpi því sem orðið hafi að stjórnsýslulögum hafi verið sérstaklega tekið fram að þegar aðila sé ókunnugt um að ný gögn eða upplýsingar hafi bæst við í máli hans, og telja verði að upplýsingar séu honum í óhag og hafi verulega þýðingu við úrlausn málsins, sé almennt óheimilt að taka ákvörðun í málinu fyrr en honum hafi verið gefinn kostur á að kynna sér upplýsingarnar og tjá sig um þær.  Kæranda hafi verið ókunnugt um að til skoðunar væri að taka sérstaka ákvörðun í máli hans 21. september 2006. 

Málsmeðferð sveitarfélagsins í máli þessu feli í sér brot á rannsóknarreglu 10. gr. og meðalhófsreglu 12. gr. stjórnsýslulaga en vegna þess hve íþyngjandi ákvörðunin sé hefði sveitarfélaginu borið sérstök skylda til að gæta vandaðra stjórnsýsluhátta í hvívetna og rannsaka á viðhlítandi hátt þau sjónarmið sem kærandi hefi lagt fram í málinu.  Jafnframt hefði borið að fjalla rækilega um minna íþyngjandi ákvarðanir sem hægt væri að grípa til áður en ákveðið hafi verið að krefjast niðurrifs.  Þá hafi rökstuðningi verið áfátt.

Málsrök Skaftárhrepps:  Af gögnum málsins verður ráðið að sveitarfélagið byggi gjörðir sínar á því að ekki hafi verið uppfyllt skilyrði 14. gr. ábúðarlaga nr. 80/2004 um að ábúandi sem óski eftir að gera endurbætur á mannvirkjum ábúðarjarðar eða byggja ný mannvirki skuli leita skriflegs leyfis jarðareiganda.  Áréttað hafi verið við veitingu upphaflegs byggingarleyfis að samþykki allra jarðareiganda þyrfti til mannvirkjagerðarinnar og þar sem fyrir hafi legið að lagaskilyrðum hafi ekki verið fullnægt að þessu leyti þá hafi sveitarstjórn tekið þá ákvörðun að afturkalla leyfið.  Þessa hafi verið óbeint getið í tilkynningu til kæranda, dags. 21. júní 2006, þar sem fram hafi komið að „…afturköllun byggingarleyfis gildir þar til leyfi landeiganda fyrir framkvæmdum er fengið.“  Þá sé því sérstaklega mótmælt að brotið hafi verið gegn ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Jafnframt sé vísað til 1. mgr. 44. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þar sem kveðið sé á um hvenær heimilt sé að gefa út byggingarleyfi og bent á að byggingarfulltrúi hafi aldrei áritað aðaluppdrætti að skemmu kæranda sem sé meðal annars skilyrði þess að byggingarleyfi sé gefið út. 

Framkvæmdum hafi verið haldið áfram við vélageymsluna eftir að kæranda hafi verið tilkynnt um afturköllun byggingarleyfis og þrátt fyrir að því hafi verið synjað að gera úttekt á undirstöðuveggjum vélageymslunnar þar sem byggingarleyfi hafi þá verið afturkallað.  Telji sveitarfélagið að framkvæmdir kæranda brjóti gegn ákvæðum 48. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 en einnig hafi verið brotið gegn ákvæðum 39. gr. tilv. reglugerðar þar sem ekki hafi verið tilkynnt um múrarameistara fyrir verkið. 

Færð hafa verið fram frekari rök í máli þessu sem óþarft þykir að rekja frekar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er þess krafist að felld verði úr gildi sú ákvörðun sveitarstjórnar Skaftárhrepps að afturkalla byggingarleyfi sem veitt hafði verið til byggingar vélageymslu að Hraungerði í Álftaveri og að leggja fyrir kæranda að fjarlægja bygginguna. 

Samkvæmt 25. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 getur stjórnvald afturkallað ákvörðun sína að eigin frumkvæði þegar það er ekki til tjóns fyrir aðila skv. 1. tl. ákvæðisins eða ákvörðun er ógildanleg skv. 2. tl. 25. gr. laganna.  Lýtur úrlausnarefni málsins að því hvort fullnægt hafi verið skilyrðum til afturköllunar umrædds byggingarleyfis á grundvelli 2. tl. 25. gr. stjórnsýslulaga, svo og hvort gætt hafi verið réttrar aðferðar við gerð og undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar um afturköllun leyfisins og um að leggja fyrir kæranda að fjarlægja bygginguna.

Í 1. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er kveðið á um að óheimilt sé að grafa grunn, reisa hús, rífa hús, breyta því, burðarkerfi þess, formi, svipmóti, eða notkun þess eða gera önnur þau mannvirki sem falla undir IV. kafla laganna nema að fengu leyfi viðkomandi sveitarstjórnar.  Í 4. mgr. 43. gr. fyrrgreindra laga segir að sá sem óski eftir leyfi skv. 1. mgr. skuli senda um það skriflega umsókn til hlutaðeigandi byggingarnefndar ásamt nauðsynlegum hönnunargögnum og skilríkjum, þar með töldu samþykki meðeigenda sé um sameign að ræða.  Er það því skilyrði fyrir veitingu byggingarleyfis að slíkt samþykki meðeigenda liggi fyrir ef um sameign er að ræða.  Samkvæmt 14. gr. ábúðarlaga nr. 80/2004 þarf og samþykki jarðareiganda fyrir endurbótum og nýjum mannvirkjum á jörð í ábúð. 

Ekki liggur annað fyrir en að land umræddrar jarðar sé í óskiptri sameign.  Samþykki meðeiganda kæranda að jörðinni lá ekki fyrir áður en leyfi fyrir byggingu vélageymslu var samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd hinn 25. apríl 2005 en leyfið var allt að einu veitt og var sú ákvörðun áréttuð á fundi nefndarinnar hinn 22. maí 2006.  Hins vegar var tekið fram í bókun nefndarinnar að skúr sá sem fyrir væri á byggingarreitnum yrði fyrst að víkja og í sérstakri bókun um umsókn kæranda um leyfi til niðurrifs eldri skúrs var tekið fram að samþykki allra eigenda skyldi liggja fyrir áður en byggingin yrði rifin.  Verður að skilja bókun skipulags- og byggingarnefndar svo að ekki hafi verið fallist á umsókn kæranda um leyfi til niðurrifs eldri skúrs.  Þrátt fyrir þetta fjarlægði kærandi umræddan skúr og hóf framkvæmdir við byggingu vélageymslunnar. 

Sveitarstjórn sendi kæranda máls þessa bréf hinn 12. júlí 2006 og aftur hinn 17. ágúst 2006 þar sem honum var veitt færi á að veita upplýsingar um hvort samþykki meðeiganda fyrir framkvæmdunum fengist.  Kom kærandi á framfæri sjónarmiðum sínum við Skaftárhrepp varðandi umdeilt byggingarleyfi og ráðagerðir um afturköllun þess áður en hin kærða ákvörðun um afturköllun var tekin.

Þegar litið er til þess að kæranda var allt frá upphafi kunnugt um þá afstöðu skipulags- og byggingarnefndar að niðurrif eldra húss væri háð samþykki meðeigenda og að hann réðist í þá framkvæmd án tilskilins leyfis, svo og þess að honum var ítrekað gefinn kostur á að afla samþykkis og veittir frestir í því skyni, verður ekki fallist á að væntingar kæranda, góð trú hans eða það hversu seint endanleg ákvörðun var tekin, eigi að leiða til þess að meta beri hina umdeildu afturköllun ólögmæta. 

Með vísan til alls þess er að framan greinir verður að telja að sveitarstjórn hafi verið heimilt að afturkalla fyrri ákvörðun sína um veitingu byggingarleyfis fyrir vélargeymslu í landi Hraungerðis og þykir málsmeðferð við töku þeirrar ákvörðunar ekki hafa verið haldin þeim annmörkum að ógildingu varði.  Verður kröfu kæranda um ógildingu hinnar umdeildu afturköllunar því hafnað. 

Sveitarstjórn hefur jafnframt með hinni kærðu ákvörðun lagt fyrir kæranda að umrædd vélageymsla verði fjarlægð með vísan til 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

Sýnt þykir að ákvörðun sveitarstjórnar um að gera kæranda skylt að fjarlægja umrædda vélageymslu hafi verið tekin í tilefni af ákvörðun um afturköllun leyfis fyrir byggingu hennar sem tekin var og tilkynnt kæranda á sama tíma.  Þrátt fyrir bréfaskriftir milli yfirvalda Skaftárhrepps og kæranda varðandi umdeilda byggingu verður ekki séð að kæranda hafi verið gefinn kostur á að tjá sig um þá ætlan sveitarstjórnar að krefjast þess að umrædd bygging yrði fjarlægð með vísan til 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

Ljóst er að fyrrgreind ákvörðun er töluvert íþyngjandi fyrir kæranda, og getur m.a. haft talsverða fjárhagslega þýðingu fyrir hann.  Er það mat úrskurðarnefndarinnar að sveitarstjórn Skaftárhrepps hafi ekki verið heimilt að taka slíka ákvörðun án þess að gætt væri ákvæðis 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 um andmælarétt kæranda.  Verður ákvörðun sveitarstjórnar um að kæranda verði gert að fjarlægja nefnda vélageymslu því felld úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu um ógildingu samþykktar sveitarstjórnar Skaftárhrepps frá 21. september 2006 um afturköllun byggingarleyfis fyrir vélageymslu í landi jarðarinnar Hraungerðis í Skaftárhreppi.  Sú samþykkt sveitarstjórnar Skaftárhrepps, að leggja fyrir kæranda að fjarlægja vélageymsluna, er felld úr gildi. 

 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________       ____________________________
Ásgeir Magnússon                                          Þorsteinn Þorsteinsson

165/2007 Ennishvarf

Með

Ár 2008, þriðjudaginn 19. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 165/2007, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 21. febrúar 2007 um að veita leyfi til byggingar hesthúss og breytinga á áður samþykktu húsi á lóðinni nr. 6 við Ennishvarf í Kópavogi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 13. desember 2007, er barst nefndinni hinn 18. sama mánaðar, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. J og R, Ennishvarfi 13, Kópavogi, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 21. febrúar 2007 að veita leyfi til byggingar hesthúss og breytinga á áður samþykktu húsi á lóðinni nr. 6 við Ennishvarf.  Var ákvörðun byggingarfulltrúa lögð fram á fundi byggingarnefndar hinn 7. mars 2007 og staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 13. sama mánaðar. 

Gera kærendur þá kröfu að hið kærða leyfi verði fellt úr gildi ásamt því að kveðinn verði upp til bráðabirgða úrskurður um stöðvun framkvæmda þar til endanleg niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu.  Verður ekki fjallað sérstaklega um þá kröfu kærenda heldur kveðinn upp endanlegur úrskurður í málinu. 

Málavextir:  Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag Vatnsendahverfis, Norðursvæði, er öðlaðist gildi hinn 12. september 2002.  Af málsgögnum verður ráðið að kærendur hafi fengið fjórar grenndarkynningar til umfjöllunar vegna tillagna að breyttu skipulagi vegna lóðarinnar nr. 6 við Ennishvarf, síðast í október 2006.  Í þeirri útfærslu, sem þá var kynnt, fólst að hesthús var staðsett út fyrir byggingarreit og svölum breytt.  Gerðu kærendur athugasemdir vegna þessa.  Var tillagan samþykkt á fundi bæjarstjórnar hinn 23. janúar 2007.  Deiliskipulagsbreyting varðandi umrædda lóð mun þó ekki enn hafa öðlast gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda. 

Hinn 21. febrúar 2007 veitti byggingarfulltrúinn leyfi til byggingar hesthúss og breytinga á áður samþykktu húsi á lóðinni nr. 6 við Ennishvarf.  Var ákvörðun byggingarfulltrúa lögð fram á fundi byggingarnefndar hinn 7. mars 2007 og staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 13. sama mánaðar. 

Skutu kærendur framangreindri samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður er getið. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að þeir eigi aðliggjandi lóð við Ennishvarf 6.  Þeir hafi tekið eftir því hinn 1. desember 2007 að framkvæmdir á lóðinni nr. 6 við Ennishvarf væru ekki samræmi við skipulag það er þeim hefði verið kynnt.  Hafi þeir talið að í gildi væri skipulag er gerði ráð fyrir að farið yrði 2,5 m út fyrir byggingarreit til norðurs.  Eftir að byggingarleyfi hafi verið veitt hafi verið hafist handa við að fjarlægja mikið magn af uppfyllingarefni og sökkla sem áður hefði verið veitt leyfi fyrir á lóðinni.  Byggingarframkvæmdir hafi hafist sumarið 2007 og í nóvember það ár hafi útveggir hússins risið.  Hinn 1. desember 2007 hafi kærendur ákveðið að mæla útveggi bílskúrsins að Ennishvarfi 6, enda hafi þeir talið að útsýni þeirra yfir Elliðavatn ætti ekki að skerðast svo mikið miðað við það skipulag sem þeir hafi talið í gildi.  Í ljós hafi komið að bílskúr fari út fyrir byggingarreit til norðurs um 4,5 m miðað við gildandi deiliskipulag. 

Ljóst sé að kærendur eigi lögvarða hagsmuni af úrlausn málsins en hinar ólögmætu framkvæmdir skerði m.a. útsýni þeirra. Þá sé kæra þeirra lögð fram innan þeirra tímafresta sem skipulags- og byggingarlög mæli fyrir um.  Kærendum hafi ekki verið um það  kunnugt fyrr en hinn 1. desember 2007 að hinar umdeildu framkvæmdir væru í andstöðu við gildandi skipulag. 

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er þess krafist að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kærendur eigi ekki lögvarinna hagsmuna að gæta varðandi hið kærða byggingarleyfi. 

Þá sé því einnig haldið fram að frestur til að skila inn kæru til nefndarinnar hafi verið útrunninn er kæran hafi borist.  Samkvæmt 2. gr. reglugerðar um úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála sé kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda hafi verið kunnugt um þá samþykkt sem hann kæri.  Kæra í máli þessu hafi borist níu mánuðum eftir að hin kærða ákvörðun hafi verið tekin.  Samkvæmt byggingarsögu mannvirkisins séu framkvæmdir fyrir löngu hafnar.  Kærendum hafi því mátt vera kunnugt um að byggingarleyfi hafi verið veitt en þeir hafi látið undir höfuð leggjast að krefjast stöðvunar framkvæmda eða ógildingar leyfisins fyrr en að loknum kærufresti. 

Í 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 sé kveðið á um að hafi kæra borist að liðnum kærufresti skuli vísa henni frá.  Í ljósi þess sem að framan sé rakið beri að vísa kröfu um stöðvun framkvæmda sem og um ógildingu byggingarleyfis frá úrskurðarnefndinni. 

Andsvör kærenda vegna málsraka Kópavogsbæjar:  Kærendum var gefinn kostur á að tjá sig um frávísunarkröfu Kópavogsbæjar.  Mótmæla þeir fullyrðingu bæjaryfirvalda þess efnis að þeir eigi ekki lögvarinna hagsmuna að gæta.  Farið sé með byggingarlínu bílskúrs 4,5 m út fyrir byggingarreit miðað við gildandi deiliskipulag.  Umræddur bílskúr minnki bil sem sé á milli Ennishvarfs 6 og 8, einmitt þar sem helsta útsýni sé frá borðstofu og eldhúsi kærenda, eða útsýni yfir Elliðavatn, sem augljóslega sé mjög verðmætt. 

Þá sé ítrekað að breytingar á deiliskipulagi svæðisins frá árinu 2002 hafi aldrei verið kláraðar og enn síður hafi nokkurn tíma verið veitt leyfi fyrir því að fara með bílskúrinn 4,5 m út fyrir byggingarreit, hvorki hjá Kópavogsbæ né annars staðar. 

Í byrjun desember 2007 hafi uppsláttur fyrir útveggjum bílskúrsins hafist, og þá fyrst hafi kærendum fundist útsýni þeirra skerðast mun meira en þeir hafi reiknað með.  Hafi þeir því farið út og mælt og hafi þá hið rétta komið í ljós eða að farið væri 4,5 m út fyrir byggingarreit hússins. 

Byggingarleyfishafa gafst kostur á að tjá sig um kröfu kærenda en hann hefur ekki gert það. 

Málsaðilar hafa fært fram ítarleg rök fyrir kröfum sínum en með hliðsjón af niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar þykir ekki ástæða til að rekja þau frekar. 

Niðurstaða:  Af hálfu Kópavogsbæjar er því haldið fram að kærendur eigi ekki aðild að kærumáli þessu þar sem hið kærða byggingarleyfi skerði í engu hagsmuni þeirra.  Á þetta verður ekki fallist.  Kærendur eru búsettir að Ennishvarfi 13 og er hús þeirra gegnt lóðinni að Ennishvarfi 6.  Verður því að játa kærendum aðild að kærumáli þessu enda höfðu þeim verið grenndarkynntar tillögur skipulagsyfirvalda að breyttu deiliskipulagi vegna lóðarinnar að Ennishvarfi 6. 

Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt um eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá er kærð er til nefndarinnar. 

Eins og áður greinir eru kærendur máls þessa búsettir alveg í næsta nágrenni við lóðina að Ennishvarfi 6.  Af gögnum þeim er lögð hafa verið fyrir úrskurðarnefndina má glöggt ráða að í apríl og maí 2007 hafi sökkull og botnplata hússins að Ennishvarfi 6 verið steypt.  Á tímabilinu júní til september sama ár hafi veggir neðri hæðar og plata fyrstu hæðar verið steypt og veggir annarrar hæðar hafi verið steyptir upp í október og nóvember 2007.  Verður að telja, eins og atvikum er hér háttað, að kærendum hafi, a.m.k. frá því uppsteypu neðri hæðar hússins að Ennishvarfi 6 var lokið í september 2007, mátt vera kunnugt um staðsetningu þess og afstöðu til þess kærenda og að þeim hafi þá borið að kynna sér byggingarleyfið og staðreyna hvort það væri í samræmi við deiliskipulag og skjóta málinu til úrskurðarnefndarinnar innan mánaðar frá þeim tíma.  Kæra í málinu barst úrskurðarnefndinni hins vegar ekki fyrr en 18. desember 2007 er húsið var að mestu risið og var kærufrestur þá liðinn. 

Samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 ber því að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni enda liggja ekki fyrir nein þau atvik er leitt gætu til þess að beitt væri undantekningarheimildum 1. eða 2. tl. tilvitnaðrar 28. greinar. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_______________________________          _____________________________
Ásgeir Magnússon                                          Þorsteinn Þorsteinsson

49/2005 Tunguskógur

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 7. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 49/2005, kæra á ákvörðun umhverfisnefndar Ísafjarðarbæjar frá 27. október 2004 um að heimila að sumarbústaður verði fjarlægður af lóðinni nr. 62 í Tunguskógi í Tungudal, Ísafjarðarbæ og annar reistur í staðinn.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 16. júní 2005, er barst nefndinni hinn 21. sama mánaðar, kærir Björn Jóhannesson hrl., f.h. M og M, eigenda sumarhúss á lóð nr. 61 í Tunguskógi, þá ákvörðun umhverfisnefndar Ísafjarðarbæjar frá 27. október 2004 að samþykkja að sumarbústaður verði fjarlægður af lóðinni nr. 62 í Tunguskógi og annar byggður á sömu lóð.  Bæjarstjórn samþykkti hina kærðu afgreiðslu á fundi sínum hinn 18. nóvember 2004.  Endanleg kröfugerð kærenda er sú að hið kærða leyfi fyrir byggingu sumarhúss verði fellt úr gildi.
 
Málavextir:  Á fundi umhverfisnefndar Ísafjarðarbæjar hinn 27. október 2004 var tekin fyrir umsókn um heimild til að fjarlægja sumarbústað á lóðinni nr. 62 í Tunguskógi og reisa þar nýjan.  Lagði nefndin til við bæjarstjórn að erindin yrðu samþykkt og var svo gert á fundi bæjarstjórnar hinn 18. nóvember 2004.

Í kjölfar þess að hafist var handa við byggingu sumarhússins gerðu kærendur athugasemdir við nýbygginguna með bréfi til byggingarfulltrúa, dags. 25. maí 2005.  Kom m.a. fram að kærendur teldu að nýbyggingin væri mun stærri en sumarbústaður sá sem fyrir hefði verið.  Einnig var bent á að ekki hefði farið fram grenndarkynning áður en byggingarleyfið hefði verið gefið út.

Með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 2. júní 2005, var athugasemdum kærenda svarað og m.a. bent á að umrædd bygging væri á lóð sem væri innan þess svæðis í Tungudal sem skipulagt væri sem sumarhúsabyggð og umsókn og afgreiðsla sveitarstjórnar því í samræmi við skipulag.  Jafnframt var tekið fram að þó svo að byggingin væri nokkuð stærri en sú sem áður hefði staðið á lóðinni þá hefði ekki verið um það frávik frá skipulagi að ræða að talin hefði verið þörf á að grenndarkynna umsóknina.  Bent var á að engin ákvæði í byggingar- eða skipulagsreglugerð takmarki stærð sumarhúsa.

Kærendur skutu fyrrgreindri ákvörðun umhverfisnefndar til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Kærendur vísa til þess að fyrir liggi að ekki hafi verið gert deiliskipulag fyrir sumarbústaðabyggðina í Tunguskógi en skv. 7. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 en skylt sé, þegar sótt sé um byggingarleyfi í þegar byggðu hverfi og deiliskipulag liggi ekki fyrir, að láta fara fram grenndarkynningu áður en málið hljóti afgreiðslu byggingarnefndar.  Þar sem slíkt hafi ekki verið gert hafi kærendum ekki gefist kostur á að koma á framfæri athugasemdum sínum varðandi fyrirhugaða byggingu.  Telji kærendur að þegar af þeirri ástæðu einni beri að fella byggingarleyfið úr gildi.

Byggingarleyfið sé mjög óskýrt og ekki sé í raun ljóst hvað í því felist þar sem nýbyggingin virðist ekki í nokkru samræmi við þau gögn sem lögð hafi verið fyrir umhverfisnefnd og hafi verið grundvöllur að fyrrgreindu byggingarleyfi.  Framlögð afstöðumynd hafi ekki verið rétt þegar byggingarleyfi hafi verið afgreitt og ekki sýnt rétta mynd af því húsi sem fyrirhugað hafi verið að reisa á lóðinni.

Gera verði þær kröfur til stjórnvaldsákvarðana að þær séu skýrar og ótvíræðar og að enginn vafi leiki á því hvað í þeim felist og vísa kærendur í því sambandi til meginreglna stjórnsýsluréttarins, svo sem rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga.

Þá sé tekið fram vegna ákvæða skipulags- og byggingarlaga um kærufrest að það hafi fyrst verið þann 25. maí 2005, þegar framkvæmdir við nýbyggingu hafi byrjað, að kærendum hafi orðið kunnugt um að byggingarframkvæmdir væru ekki í nokkru samræmi við þau gögn sem lögð hefðu verið fyrir umhverfisnefnd Ísafjarðarbæjar.

Málsrök Ísafjarðarbæjar:  Af hálfu bæjarins er vísað til uppdráttar frá árinu 1960 sem til sé af umræddu svæði og farið hafi verið eftir í aðalatriðum, en á árinu 1980 hafi verið veitt byggingarleyfi fyrir sumarbústað á lóðinni nr. 62 í Tunguskógi.  Hinn 5. apríl 1994 hafi flestallir sumarbústaðir á svæðinu eyðilagst í snjóflóði og hafi verið veitt byggingarleyfi fyrir sumarbústöðum í Tungudal þá um sumarið. 

Skipulag ríkisins hafi talið útgáfu byggingarleyfanna vera brot gegn 2. mgr. 7. gr. laga nr. 28/1985 og gr. 3.1.8 í byggingarreglugerð og hafi óskað eftir úrskurði ráðherra varðandi það.  Með úrskurði uppkveðnum í september 1994 hafi umhverfisráðherra fallist á að heimilað væri að veita byggingarleyfi með því skilyrði að búseta yrði takmörkuð við tímabilið 16. apríl til 15. desember ár hvert.  Byggingarnefnd Ísafjarðarbæjar hafi svo hinn 19. september s.á. heimilað byggingu sumarbústaðar á lóð nr. 62 með kvöð um búsetu vegna ofanflóða.  Það hafi því verið mat bæjarstjórnar Ísafjarðar, Skipulags ríkisins og umhverfisráðuneytisins að um „deiliskipulag“ væri að ræða enda þótt að uppdrátturinn hefði ekki verið samþykktur formlega séð.

Þá kemur fram að á árinu 2002 hafi eigendur sumarbústaðar á lóð nr. 62 óskað eftir leyfi til að færa bústað sinn neðar á lóðina, um sem næmi breidd hússins, og hafi verið leitað álits annars kærenda vegna þessa sem hafi ekki gert athugasemd við það.

Í ljós hafi komið að bústaðurinn hafi verið í mkv. 1:1000 á afstöðumynd en aðrir bústaðir í mkv. 1:500 sem hafi gert það að verkum að hann hafi virst mun minni en útlit og grunnmynd sýni og hafi þetta verið lagfært.  Sumarbústaðurinn standi ekki nær mörkum lóðar nr. 61 en sá sem fyrir hafi verið og ekki hafi verið litið svo á að verið væri að draga úr útsýni þar sem bakhlið flestra bústaða í Tunguskógi snúi í austur.

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er í máli þessu deilt um lögmæti byggingarleyfis fyrir sumarbústað á lóðinni nr. 62 í Tunguskógi, Ísafjarðarbæ.

Á svæði því sem hér um ræðir er í gildi Aðalskipulag Ísafjarðar 1989-2009 og kemur fram í greinargerð þess að í Tunguskógi sé nokkuð um sumarbústaði og að umrætt svæði sé sumarbústaðalönd Ísfirðinga.  Hafa bæjaryfirvöld vísað til þess að litið hafi verið til uppdráttar sem gerður var árið 1960 af K. Jónssyni sem ígildi deiliskipulags fyrir svæðið.

Í 11. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er kveðið á um að deiliskipulagsáætlanir og breytingar á þeim, sem gerðar hafi verið á grundvelli aðalskipulags og samþykktar af sveitarstjórn fyrir 1. janúar 1998, gildi án tillits til þess hvort þær hafi verið auglýstar, hlotið staðfestingu ráðherra eða samþykktar af skipulagsstjóra ríkisins samkvæmt eldri lögum og reglugerðum settum samkvæmt þeim.

Á fyrrgreindum uppdrætti frá árinu 1960 hafa verið teiknaðar lóðir og í einhverjum tilvikum einnig staðsetning bústaða og mun lóðum nr. 62 og nr. 64 hafa verið bætt síðar á uppdráttinn en ekki er vitað hvenær.  Ekki liggur fyrir í málinu að nefndur uppdráttur hafi fengið staðfestingu sveitarstjórnar eða öðlast gildi með öðrum hætti í tíð eldri laga.  Verður því ekki séð að fullnægt sé skilyrði 11. tl. til bráðabirgða um samþykkt sveitarstjórnar og verður því ekki fallist á að í gildi sé deiliskipulag að svæðinu.

Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga skal gera deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags fyrir einstök svæði og reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar en í 3. mgr. tilvitnaðs ákvæðis er kveðið á um að þar sem deiliskipulag liggi ekki fyrir í þegar byggðum hverfum geti sveitarstjórn veitt heimild til framkvæmda að undangenginni grenndarkynningu, sbr. 7. mgr. 43. gr. laganna.

Í máli því er hér um ræðir liggur fyrir að veitt var leyfi til byggingar sumarbústaðar á svæði þar sem ekki er í gildi lögformlegt deiliskipulag.  Bar því að gæta ákvæða 7. mgr. 43. gr. nefndra laga um að grenndarkynna umsókn áður en leyfið var veitt, eða eftir atvikum 3. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulags- og byggingarlaga, sem heimilar veitingu byggingarleyfis að fengnum meðmælum Skipulagsstofnunar þar sem ekki er fyrir hendi deiliskipulag.  Svo var eigi gert og verður að telja að slíkir annmarkar hafi verið á hinni kærðu ákvörðun að ógildingu varði.  Verður hin kærða ákvörðun því felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun umhverfisnefndar Ísafjarðarbæjar frá 27. október 2004, er bæjarstjórn samþykkti hinn 18. nóvember 2004, um að samþykkja byggingu sumarbústaðar á lóðinni nr. 62 í Tunguskógi, Ísafjarðarbæ. 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

___________________________       _____________________________
Ásgeir Magnússon                                   Þorsteinn Þorsteinsson

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

126/2007 Aspargrund

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 7. febrúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 126/2007, ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 31. maí 2007 um að heimila byggingu bílskúrs og stækkun hússins að Aspargrund 9.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 28. september 2007, er barst nefndinni sama dag, kærir Stefán BJ Gunnlaugsson hrl., f.h. S, Aspargrund 1, S og G, Aspargrund 3, Á og G, Aspargrund 5 og F og O, Aspargrund 7, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 31. maí 2007 að heimila byggingu bílskúrs og stækkun íbúðarhússins á lóðinni nr. 9 við Aspargrund í Kópavogi.  Bæjarráð Kópavogs staðfesti þá ákvörðun á fundi hinn 12. júní 2007.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Jafnframt var gerð krafa um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi og var fallist á þá kröfu í úrskurði úrskurðarnefndarinnar uppkveðnum hinn 15. október 2007.

Málavextir:  Á fundi byggingarnefndar Kópavogs hinn 3. maí 2006 var tekið fyrir erindi um að reisa bílskúr og byggja við húsið að Aspargrund 9.  Var erindinu vísað til skipulagsnefndar sem samþykkti á fundi sínum hinn 16. maí 2006 að grenndarkynna tillögu að breyttu deiliskipulagi svæðisins.  Tillagan var tekin fyrir að nýju á fundi skipulagsnefndar hinn 5. september s.á. og samþykkt með þeirri breytingu að bílskúr yrði færður þrjá metra frá lóðarmörkum Aspargrundar 7.  Fundargerð skipulagsnefndar var samþykkt á fundi bæjarráðs hinn 7. september 2006.

Með bréfi bæjarskipulags, dags. 20. september 2006, til lóðarhafa lóðarinnar að Aspargrund 9a kom m.a. eftirfarandi fram: „Í ljósi þess að fyrirhugaður bílskúr er staðsettur innan við almenn bílastæði í götunni (sbr. gildandi deiliskipulag) hefur erindið verið tekið að nýju til athugunar hjá bæjarskipulagi.  Skoðað verður með hvaða hætti sé unnt að leysa málið, þannig að umræddur bílskúr og aðkoma að honum takmarki ekki nýtingu almennra bílastæða í götunni.  Þess hefur verið farið á leit við byggingarfulltrúa að ákvörðun um byggingarleyfi verði frestað þar til áðurnefndri athugun er lokið.“

Var lögð fram ný tillaga að breyttu deiliskipulagi vegna lóðarinnar að Aspargrund 9-11 er gerði ráð fyrir að byggð yrði 124 fermetra viðbygging við hús það er á lóðinni stendur ásamt 22 fermetra svölum á suðurhlið og um 9 fermetra svalir á austurhlið hússins.  Auk þess var gert ráð fyrir 50 fermetra bílskúr á lóðinni og að bílastæði á bæjarlandi yrðu færð til.

Á fundi skipulagsnefndar hinn 15. maí 2007 var erindið samþykkt og vísað til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar.  Á fundi bæjarráðs hinn 18. maí 2007 var framlagt erindi samþykkt með vísan til umsagnar bæjarskipulags.  Var lóðarhöfum tilkynnt um lyktir málsins með bréfi, dags. 23. maí 2007, og hinn 31. maí 2007 heimilaði byggingarfulltrúi byggingu bílskúrs og stækkun hússins að Aspargrund 9 og staðfesti bæjarstjórn leyfið hinn 12. júní 2007.  Hafa kærendur skotið þeirri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir.

Framkvæmdir við lóðina að Aspargrund 9-11 voru stöðvaðar með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 15. júní 2007, með vísan til þess að breytt deiliskipulag lóðarinnar hefði ekki verið auglýst í B-deild Stjórnartíðinda en framkvæmdir voru síðan hafnar að nýju eftir birtingu auglýsingar um breytt skipulag í B-deild Stjórnartíðinda hinn 19. september 2007.

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að umrætt byggingarleyfi hafi verið gefið út áður en auglýsing um breytt deiliskipulag svæðisins hafi verið birt.  Byggingarleyfið hafi því verið veitt á grundvelli deiliskipulags frá 1996 sem heimili ekki þær framkvæmdir sem í leyfinu felist.  Breytingar á deiliskipulagi við Aspargrund hafi fyrst tekið gildi við birtingu í B-deild Stjórnartíðinda 19. september 2007. 

Byggingarfulltrúi hafi stöðvað framkvæmdir með vísan til 25. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og hafi kærendur álitið að leyfið hefði verið afturkallað.  Byggingarleyfið rakni ekki við þótt auglýsing um breytingu á deiliskipulagi hafi verið birt í B-deild Stjórnartíðinda heldur þurfi að gefa út nýtt byggingarleyfi.  Eldra leyfi sé ógilt og beri að fella það strax úr gildi.  Ekki liggi fyrir samþykkt bæjarstjórnar um byggingarleyfi á grundvelli hins breytta skipulags eftir að það hafi tekið gildi.  Sé vísað til 43.-45. gr. laga nr. 73/1997. 

Málsrök Kópavogsbæjar:  Kópavogsbær krefst þess að kröfum kærenda verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem hin kærða ákvörðun hafi verið afturkölluð.  Stjórnvald geti afturkallað ákvörðun sína að eigin frumkvæði, sem tilkynnt hafi verið aðila máls, þegar ákvörðun sé ógildanleg.  Í tilfelli því sem hér um ræði hafi byggingarleyfið verið gefið út á grundvelli deiliskipulags sem ekki hafi hlotið gildi með birtingu í B-deild Stjórnartíðinda.  Hafi byggingarleyfið því verið afturkallað með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 15. júní 2007.  Ekki hafi verið gefið út nýtt byggingarleyfi eftir að það hafi verið afturkallað.  

Andmæli byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er kröfum kærenda mótmælt og bent á að réttilega hafi verið staðið að grenndarkynningum og nágrannar hafi ekki gert athugasemd við stækkun hússins sem liggi mun lægra á lóð en húsin nr. 3, 5, og 7 við Aspargrund.

Niðurstaða:  Samkvæmt 1. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er óheimilt að grafa grunn, reisa hús, rífa hús, breyta því, burðarkerfi þess, formi, svipmóti eða notkun þess eða gera önnur þau mannvirki sem falla undir IV. kafla laganna nema að fengnu leyfi viðkomandi sveitarstjórnar.  Er kveðið svo á um í 2. mgr. tilvitnaðs ákvæðis að framkvæmdir samkvæmt 1. mgr. skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.

Í máli þessu liggur fyrir að byggingarfulltrúi veitti umdeilt byggingarleyfi hinn 31. maí 2007 og staðfesti bæjarstjórn leyfið hinn 12. júní 2007.  Ætluð auglýsing um gildistöku deiliskipulagsbreytingar þeirrar sem byggingarleyfið studdist við birtist í B-deild Stjórnartíðinda 19. september 2007 og verður að telja að fyrrgreindum skilyrðum 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga hafi því ekki verið fullnægt við útgáfu leyfisins.  Fyrr í dag kvað úrskurðarnefndin upp frávísunarúrskurð í deilumáli um skipulagsbreytingu varðandi lóðina að Aspargrund 9-11 þar sem skipulagsbreytingin var ekki talin hafa hlotið lögformlega birtingu í B-deild Stjórnartíðinda.

Verður umdeilt byggingarleyfi fellt úr gildi þar sem það er ekki í samræmi við gildandi deiliskipulagi viðkomandi svæðis. 

Úrskurðarorð:

Ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavog frá 31. maí 2007 um að heimila byggingu bílskúrs og stækkun íbúðarhússins á lóðinni nr. 9 við Aspargrund í Kópavogi, er bæjarráð Kópavogs staðfesti hinn 12. júní 2007, er felld úr gildi.

 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

______________________________               _______________________________
     Ásgeir Magnússon                                              Þorsteinn Þorsteinsson

 

118/2007 Fífuhvammur

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 31. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 118/2007, kæra á ákvörðun skipulagsnefndar Kópavogs frá 7. ágúst 2007 og á ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 22. ágúst 2007 um að veita leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr ásamt skyggni yfir innkeyrslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm í Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 3. september 2007, er barst úrskurðarnefndinni 13. sama mánaðar, kærir Guðmundur Ágústsson hdl., f.h. eigenda fasteignarinnar nr. 27 við Fífuhvamm í Kópavogi, þá ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 22. ágúst 2007 að veita leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr ásamt skyggni yfir innkeyrslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 11. september 2007.  Áður, eða með bréfi, dags. 3. september 2007, er barst úrskurðarnefndinni hinn 7. sama mánaðar, höfðu kærendur skotið til úrskurðarnefndarinnar samþykki skipulagsnefndar frá 7. ágúst 2007 varðandi fyrrgreindan bílskúr en sú ákvörðun var staðfest á fundi bæjarráðs hinn 16. ágúst 2007.  Ákvað úrskurðarnefndin að sameina fyrra kærumálið hinu síðara, sem er númer 118/2007.

Kærendur krefjast þess að hinar kærðu samþykktir verði felld úr gildi.  Þá kröfðust þeir þess að framkvæmdir samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi yrðu stöðvaðar meðan málið væri til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Féllst nefndin á þá kröfu með úrskurði uppkveðnum 24. september 2007. 

Málsatvik:  Á fundi skipulagsnefndar Kópavogs hinn 3. apríl 2007 var tekið fyrir erindi frá lóðarhafa að Fífuhvammi 25 þar sem óskað var eftir leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr austan við húsið að Fífuhvammi 25.  Samþykkti nefndin að senda málið í kynningu samkvæmt 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 til lóðarhafa að Fífuhvammi 23 og 27 og Víðihvammi 16, 18 og 20.  Kynningartíma lauk 15. maí 2007 og bárust athugasemdir frá lóðarhafa að Fífuhvammi 27.  Á fundi skipulagsnefndar hinn 19. júní 2007 var erindið lagt fram að nýju ásamt umsögn bæjarskipulags.  Skipulagsnefnd ákvað á þeim fundi að fela skipulagsstjóra að ræða við aðila máls. 
Á fundi skipulagsnefndar hinn 3. júlí 2007 var erindið tekið fyrir að nýju og eftirfarandi fært til bókar:  „Skipulagsnefnd samþykkir erindið með áorðnum breytingum, sbr. samkomulag lóðarhafa Fífuhvammi 25 og 27 dags. 3. júlí 2007.“

Þann 23. júlí 2007 barst erindi kærenda til skipulagsnefndar þar sem gerðar voru athugasemdir við afgreiðslu nefndarinnar.  Á fundi skipulagsnefndar hinn 7. ágúst 2007 var málið enn á dagskrá og eftirfarandi fært til bókar:  „Lagt fram að nýju ásamt bréfi lóðarhafa Fífuhvammi 25, dags. 23. júlí 2007, ásamt endurskoðaðri umsögn bæjarskipulags dags. 24. júlí 2007.  Skipulagsnefnd samþykkir framlagt erindi skv. uppdrætti dags. 24. júlí 2007 og endurskoðaða umsögn bæjarskipulags dags. 24. júlí 2007 og vísar því til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar.“  Á fundi bæjarráðs hinn 16. ágúst 2007 var ákvörðun skipulagsnefndar staðfest.

Umsókn lóðarhafa að Fífuhvammi 25 um leyfi til byggingar umrædds bílskúrs var tekin fyrir í byggingarnefnd Kópavogs hinn 22. ágúst 2007 og afgreidd með svofelldri bókun:  „Samþykkt, þar sem teikningar eru í samræmi við byggingar- og skipulagslög nr. 73/1997, með síðari breytingum.  Nefndin leggur til að bæjarstjórn samþykki afgreiðslu byggingarnefndar.“  Var afgreiðsla byggingarnefndar staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 11. september 2007.

Skutu kærendur framangreindum ákvörðunum til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður greinir.

Eftir að kærumál þetta kom til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni hafa kærandi og byggingarleyfishafi leitað sátta í málinu og hafa bæjaryfirvöld í Kópavogi komið að þessum sáttaumleitunum.  Hefur ítrekað verið fullyrt við starfsmenn úrskurðarnefndarinnar, bæði í símtölum og tölvubréfum, að sátt væri komin á milli aðila en   sáttaumleitanir þessar munu þó allar hafa runnið út í sandinn.  Hefur þetta haft í för með sér tafir á meðferð málsins fyrir úrskurðarnefndinni.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að þau hafi mótmælt áformum byggingarleyfishafa við bæjarskipulag Kópavogsbæjar í bréfi, dags. 12. maí 2007, og bent á að fyrirhugað mannvirki yrði mjög nálægt húsi þeirra en það standi um fjóra metra frá lóðarmörkum.  Jafnframt hafi bæjarskipulagi verið á það bent að lóðin nr. 27 við Fífuhvamm stæði mun hærra en lóðin nr. 25 og ljóst að fyrirhuguð bygging myndi varpa miklum skugga á hana.  Lóðin að Fífuhvammi 25 standi um 1,2 metrum lægra og ef væntanleg bílskúrsbygging sé 2,5 metrar á hæð sé hæðarmismunur 3,7 metrar og yrði garður kærenda ekki hæfur til útivistar eða ræktunar.

Í kjölfar bréfs kærenda hafi bæjarskipulag lagt fram drög að samkomulagi aðila.  Þar hafi m.a. komið fram að kærendur myndu sætta sig við að um 20 metra há tré, sem þau hefðu gróðursett á lóðarmörkum, yrðu fjarlægð að hluta auk þess sem eigendur lóðarinnar greiddu í sameiningu kostnað við gerð stoðveggjar sem einungis væri til kominn vegna framkvæmda byggingarleyfishafa.  Á móti hafi átt að koma að kærendur myndu ekki eiga það á hættu að þak væntanlegs bílskúrs yrði nýtt, t.d. sem sólpallur eða undir aðra starfsemi.

Þetta hafi kærendur ekki samþykkt.  Aftur á móti hafi þau verið tilbúin að skoða samkomulag er fæli í sér að fallið yrði frá hugmyndum um skyggni framan við bílskúrinn auk þess sem byggingarleyfishafi myndi ábyrgjast allan kostnað af væntanlegu jarðraski, þ.á.m. kostnað við lagnir sem eru við lóðarmörkin svo og annan mögulegan kostnað sem framkvæmdin kynni að hafa í för með sér.  Þá hafi kærendur viljað að skoðuð yrði skuggamyndun af hinum umdeilda bílskúr.  Ekkert hafi verið gert með þessar athugasemdir kærenda.  Þegar þeim hafi verið ljóst að bæjarskipulag ætlaði að keyra málið áfram og samþykkja bygginguna á fundi hinn 13. júlí 2007 hafi þeir tilkynnt í tölvubréfi til bæjarskipulags hinn 12. júli 2007 að ekkert samkomulag hafi verið gert og að kærendur væru mótfallnir fyrirhuguðum breytingum.  Hafi kærendur ítrekaði þessa afstöðu með bréfi, dags. 23. júlí 2007.

Kærendur hafi ekkert á móti því að byggingarleyfishafi fái að byggja bílskúr á lóð sinni.  Aftur á móti sé nokkuð vel í lagt að hann nánast tvöfaldi grunnflatarmál byggingarinnar og byggi að lóðarmörkum.  Samkvæmt teikningum eigi bílskúrinn að vera upp að húsi byggingarleyfishafa og alveg að lóðarmörkum.  Þá sé sú ákvörðun skipulagsnefndar vægast sagt einkennileg að heimila byggingarleyfishafa að rífa niður tré kærenda og að fara inn á lóð þeirra án þess að þau hafi nokkuð haft um það að segja.  Þá veki það furðu að skipulagsnefnd hafi ekki við undirbúning ákvörðunar sinnar látið athuga hvaða afleiðingar framkvæmdin hefði á nýtingu á lóð kærenda.  Það liggi fyrir að byggingin, sem talin sé vera bílskúr, hafi í för með sér skuggamyndun á baklóð kærenda sem geri það að verkum að hún verði illræktanleg.  Þá sé ljóst að fyrirhugað skýli framan við bílskúrinn, sem stækki hann umtalsvert, verði til þess að skerða verulega nýtingu kærenda á sólpalli sem þau hafi byggt framan við hús sitt, gengt þeim stað þar sem skýlið eigi að rísa.  Einkennilegast af öllu sé málsmeðferðin hjá nefndum Kópavogsbæjar.  Eftir að kærendur hafi komið á framfæri mótmælum sínum hafi bæjarskipulag stillt upp drögum að samkomulagi, rætt við kærendur og fengið athugasemdir þeirra sem ekkert hafi verið hlustað á.  Síðan sé tilkynnt að kærendur hafi samþykkt samkomulagsdrögin en ekki skrifað undir skjalið, þrátt fyrir skriflegar athugasemdir kærenda um að ekkert samkomulag hafi verið gert.  Eigi að síður hafi málið verið afgreitt án athugasemda. 

Með vísan til framangreinds telji kærendur verulega á sér brotið með samþykkt skipulagsnefndar og bæjarráðs og síðar byggingarnefndar og bæjarstjórnar Kópavogs.  Ekkert tillit hafi verið tekið til hagsmuna kærenda og málið keyrt áfram á miklum hraða. 

Því sé haldið fram að meðferð málsins hjá bæjaryfirvöldum sé andstæð meginreglum skipulags- og byggingalaga nr. 73/1997 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Kærendur telja að ákvarðanir bæjaryfirvalda í Kópavogi, þ.e. skipulagsnefndar, bygginganefndar og bæjarstjórnar, séu ekki í samræmi við ákvæði 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og því beri að fella þær úr gildi.  Telji kærendur að fyrirhuguð bygging geti vart talist óveruleg breyting.  Þvert á móti sé um verulegar breytingar að ræða enda sé með ákvörðuninni verið að heimila mjög verulega stækkun á byggingarreit.  Grunnflötur byggingarinnar verði 150 m² í stað 84 m²

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er á því byggt að hafna beri kröfu kærenda og vísað til þess að málsmeðferð við samþykkt byggingarleyfis hafi verið lögmæt, réttmæt og í fullu samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  

Málsmeðferð við afgreiðsluna hafi verið byggð á 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Ákvörðunin hafi verið ítarlega grenndarkynnt þeim sem talið hafi verið að ættu hagsmuna að gæta og hafi aðeins ein athugasemd borist.  Að því loknu hafi verið leitað umsagna, aflað frekari gagna og fundað með aðilum máls vegna framkominnar athugasemdar.

Kærandi hafi gert athugasemdir við að fyrirhuguð bygging myndi þrengja mjög að mannvirkjum á lóð þeirra og hafa í för með sér aukið skuggavarp.  Í kjölfar athugasemdarinnar hafi verið farið á vettvang og aðstæður kannaðar.  Hafi þá komið í ljós að mjög há tré séu á lóðarmörkum.  

Að grenndarkynningu lokinni hafi skipulagsnefnd yfirfarið málið að nýju með tilliti til athugasemda kærenda sem og hagsmunaaðila.  Einkum hafi verð könnuð hvaða áhrif breytingin hefði með tilliti til grenndaráhrifa, nýtingar og skuggavarps sem og annarra þátta.  Að mati skipulagsnefndar hafi jafnframt verið talið rétt að tekið yrði tillit til stærðar og staðsetningar bílskúra á öðrum lóðum á svæðinu.  Að lokinni þeirri yfirferð hafi það verið niðurstaða nefndarinnar að samþykkja breytinguna og vísa henni til bæjarstjórnar.  Sú ákvörðun hafi einkum verið reist á því að breytingin væri í samræmi við byggð á svæðinu auk þess sem hún fæli í sér verulega aukna nýtingarmöguleika fyrir byggingarleyfishafa á húsi hans og lóð.  Nefndin hafi jafnframt talið, með tilliti til hæðar trjáa á lóðarmörkum, að skuggavarp, ónæði eða önnur neikvæð grenndaráhrif af bílskúr á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm yrðu óveruleg fyrir kærendur, ef nokkur.  Í ljósi þessa hafi erindið verið samþykkt.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafi mótmælir, sem röngum og órökstuddum, staðhæfingum kærenda um að framkvæmdir muni hafa í för með sér mikla röskun á svæðinu.  Þá mótmælir hann þeirri fullyrðingu kærenda að fyrirhuguð bygging sé veruleg breyting á þegar staðfestu skipulagi svæðisins. 

Þegar grafið verði fyrir bílskúrnum, sem sé staðsettur 40 cm frá lóðamörkum, verði grafið í mesta lagi að lóðamörkum en ekki lengra eins og kærendur haldi fram.  Þar af leiðandi muni byggingarleyfishafi ekki fella tré sem standi á lóð kærenda enda vandséð hvaða heimild hann hafi til þess.  Þá telji byggingarleyfishafi að framkvæmdin muni ekki hafa í för með sér mikla röskun á svæðinu líkt og kærendur haldi fram.  Ljóst megi vera að skipta þurfi um jarðveg undir bílskúrnum en það sé ekki meira jarðrask en ef byggingarleyfishafi myndi malbika eða helluleggja svæði það er um ræði, eins og ætla megi að hann geri verði ekki af byggingu bílskúrsins.  Þegar hafist verði handa við bygginguna sjálfa munu kærendur ekki verða mikið varir við það sökum þess að bílskúrinn verði staðsettur andspænis gluggalausum gafli á húsi kærenda ásamt því að fyrir séu gríðarmiklar aspir á lóð kærenda sem byrgi verulega sýn á milli lóðanna.   

Á þessu svæði séu bílskúrar nánast við hvert hús, nema hús byggingarleyfishafa.  Þá muni magn bygginga á lóð hans ekki verða meira eftir byggingu greinds bílskúrs en á öðrum lóðum á svæðinu.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um lögmæti ákvarðana skipulagsnefndar Kópavogs frá 7. ágúst 2007 og byggingarnefndar Kópavogs frá 22. ágúst 2007 um að veita leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr ásamt skyggni yfir innkeyrslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm í Kópavogi.  Voru þessar ákvarðanir staðfestar fundi bæjarráðs hinn 16. ágúst 2007 og á fundi bæjarstjórnar hinn 11. september 2007.

Samkvæmt 2. mgr. 38. gr. skipulags- og byggingarlag nr. 73/1997 fjalla byggingarnefndir um byggingarleyfisumsóknir sem berast og álykta um úrlausn þeirra til viðkomandi sveitarstjórnar.  Það var því ekki á færi skipulagsnefndar að taka umsókn lóðarhafa að Fífuhvammi 25 um byggingarleyfi til meðferðar svo sem hún þó gerði.  Fór nefndin þannig út fyrir valdmörk sín er hún samþykkti umsóknina og vísaði málinu til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar.  Ber þegar af þessari ástæðu að ógilda hina kærðu ákvörðun skipulagsnefndar og staðfestingu bæjarráðs á henni hinn 16. ágúst 2007.  Gildir einu þótt það hefði verið í verkahring skipulagsnefndar að annast grenndarkynningu í tilefni af umræddri umsókn enda bar nefndinni þá að kynningu lokinni að vísa málinu til afgreiðslu byggingarnefndar, sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga, í stað þess að ljúka málinu með fullnaðarafgreiðslu svo sem raunin varð.

Samkvæmt 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er byggingarnefnd skylt að rökstyðja afgreiðslu á erindum sem henni berast.  Engan rökstuðning er hins vegar að finna í bókun byggingarnefndar frá 22. ágúst 2007 um samþykkt umræddrar umsóknar annan en þann að teikningar séu í samræmi við skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997 með síðari breytingum.  Verður að telja þann rökstuðning með öllu óviðunandi þegar til þess er litið að svo virðist sem ætlan bæjaryfirvalda hafi verið að veita leyfið að undangenginni grenndarkynningu en hennar er að engu getið við afgreiðslu byggingarnefndar á málinu.  Þá kemur hvergi fram að það hafi verið mat byggingarnefndar að unnt væri að fara með umsóknina eftir undantekningarákvæði 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga enda var málinu ekki vísað frá byggingarnefnd til skipulagsnefndar til grenndarkynningar svo sem verið hefði ef gætt hefði verið málsmeðferðarreglna skipulags- og byggingarlaga, sbr. 4. mgr. 43. gr. laganna.  Var afgreiðsla byggingarnefndar þannig haldin slíkum annmörkum að ógildingu þykir varða.

Auk þess sem að framan er rakið verður ráðið af málsgögnum að bæjaryfirvöld hafi staðið í þeirri trú að samkomulag væri komið á milli kærenda og byggingarleyfishafa, m.a. um að fjarlægja tré af lóð kærenda, en fyrir liggur að ógerlegt var að ráðast í fyrirhugaða framkvæmd án þess að valda stórfelldri röskun á rótarkefi nokkurra trjáa.   Slíkt samkomulag var hins vegar ekki fyrir hendi og lágu því rangar forsendur til grundvallar niðurstöðu bæjaryfirvalda í málinu að þessu leyti.  Verður ekki séð að byggingaryfirvöldum hafi verið heimilt að veita leyfi sem óhjákvæmilega hefði í för með sér röskun á lögvörðum eignarréttindum nágranna án þess að áður væru gerðar viðhlítandi ráðstafanir af því tilefni.

Með hliðsjón að öllu því sem að framan er rakið verða ákvarðanir þær sem kærðar eru í máli þessu felldar úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikilla anna hjá úrskurðarnefndinni og vegna sáttaumleitana málsaðila sem vonast var til að leitt gætu til lausnar á málinu.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi hin kærða ákvörðun skipulagsnefndar Kópavogs frá 7. ágúst 2007, staðfest á fundi bæjarráðs hinn 16. s.m. og ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 22. ágúst 2007, staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 11. september sama ár, um að veita leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr ásamt skyggni yfir innkeyrslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm í Kópavogi.

 

    
__________________________          
                Hjalti Steinþórsson                          

 

_____________________________     ____________________________
                                 Ásgeir Magnússon                           Þorsteinn Þorsteinsson                    

4/2008 Miklabraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 24. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 4/2008, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. september 2007 um að samþykkja niðurrif bílskúrs og byggingu nýs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. janúar 2008, er barst nefndinni sama dag, kæra Þ, Á og A, stjórnarmenn húsfélagsins Mjóuhlíðar 8 og 10, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. september 2007 að samþykkja að rífa bílskúr og byggja nýjan á lóðinni nr. 24 við Miklubraut.  Var framangreint samþykkt á fundi borgarráðs hinn 27. s.m. 

Gera kærendur þá kröfu að hið kærða leyfi verði fellt úr gildi ásamt því að kveðinn verði upp til bráðabirgða úrskurður um stöðvun framkvæmda þar til endanleg niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu.  Verður ekki fjallað sérstaklega um kröfu kærenda um stöðvun frakvæmda heldur er málið nú tekið til efnisúrskurðar. 

Málavextir:  Árið 1951 samþykkti bæjarráð Reykjavíkur staðsetningu bílskúra á baklóðum húsanna nr. 24-28 við Miklubraut, andspænis Mjóuhlíð 8-10, með aðkomu frá Mjóuhlíð.  Árið 1984 veitti byggingarnefnd byggingarleyfi fyrir bílskúrunum en þeir höfðu þá þegar verið byggðir.  Samkvæmt leyfunum var og gert ráð fyrir bílastæðum vestan við bílskúrana. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 3. maí 2005 voru teknar fyrir umsóknir íbúðareigenda að Miklubraut 24, 26 og 28 í Reykjavík, þess efnis að veitt yrðu leyfi til að rífa bílskúra við lóðir þeirra og byggja nýja.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 12. júlí 2005 var lagt fram samþykki eigenda Miklubrautar 22  við fyrirhuguðum framkvæmdum og málunum vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu. Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 29. júlí 2005 var samþykkt að grenndarkynna erindin fyrir hagsmunaaðilum að Miklubraut 22 og 30 og Mjóuhlíð 8-10.  Að lokinni grenndarkynningu bárust athugasemdir frá íbúum við Mjóuhlíð, þ.á.m. frá kærendum.

Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 7. október 2005 var ákveðið að fela hverfisarkitekt að funda með þeim aðilum sem sent höfðu inn athugasemdir og var málinu vísað til skipulagsráðs sem tók það fyrir á fundi hinn 26. október 2005 og samþykkti framlagðar umsóknir.  Nánar tiltekið var samþykkt að heimila eigendum að Miklubraut 24 að rífa núverandi bílskúr og byggja nýjan bílskúr, steyptan í plastkubbamót, á austur lóðamörkum ásamt steinsteyptum stoðvegg á austur og vestur lóðarmörkum lóðar nr. 24 við Miklubraut.  Jafnframt var samþykkt að heimila eigendum að Miklubraut 26 og Miklubraut 28 að byggja hvor á sinni lóð nýjan bílskúr steyptan í plastkubbamót á austur lóðamörkum lóða sinna ásamt steinsteyptum stoðvegg á lóðunum.

Kærendur skutu ákvörðunum skipulagsráðs til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 14. desember 2007 vísað kærumálinu frá nefndinni.

Á fundi byggingarfulltrúa hinn 25. september 2007 var sótt um endurnýjun á byggingaleyfi fyrir niðurrifi bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut og byggingu nýs að stærð 23,4 m²  og var erindið samþykkt.  Grenndarkynning hafði áður farið fram og gerðu kærendur athugasemdir vegna hennar en af hálfu borgaryfirvalda var þeim ekki svarað.

Skutu kærendur framangreindri samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður er getið.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er því haldið fram að þeim hafi í engu verið kunnugt um hið kærða leyfi fyrr en hinn 18. desember 2007 enda hafi þeim ekki verið kynnt afdrif umsóknar um byggingu bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut.  Kærendur telji sig því í fullum rétti til að kæra til úrskurðarnefndarinnar hið kærða leyfi enda hafi kæran borist nefndinni innan mánaðar frá því að þeim hafi orði kunnugt um leyfið.     

Því sé einnig haldið fram að bílskúr við Miklubraut 24 sé lítið sem ekkert notaður sem bílskúr og að íbúar hússins nýti sér bílastæði fyrir framan hann.  Skerði þetta möguleika íbúa við Mjóuhlíð til að leggja bílum sínum í götunni.  Telja kærendur að nýr bílskúr og bílastæði við hlið hans myndi enn auka á  bílastæðavanda við götuna.  Kærendur telji réttmætt að rífa umræddan skúr sem sé þyrnir í augum allra er í götuna komi.  Undirstrikað sé að bílskúr sá sem fyrir hafi verið á lóðinni hafi verið byggður án leyfis á sínum tíma.  Fengist hafi leyfi fyrir skúrnum fyrir u.þ.b. 20 árum en án þess að grenndarkynning hafi farið fram.  Sé jafnframt tekið fram að nágrannar kærenda leggi gjarna bílum sínum þannig að hættuástand skapist, aðeins minnstu bílar komist um götuna og sé hún ófær slökkvi- eða sjúkrabifreiðum.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er bent á að ekki sé fyrir hendi deiliskipulag að þeim reit sem umræddur bílskúr standi á.  Bílskúr sá er fyrir hafi verið á lóðinni hafi verið samþykktur á fundi byggingarnefndar hinn 12. apríl 1984 en hafi í raun verið byggður nokkru áður.  Ekki sé fallist á að bygging bílskúrsins hafi farið fram án leyfis og sé vísað til samþykktar bæjarráðs Reykjavíkur frá 28. júlí 1951 því til stuðnings.

Hin mikla aukning sem orðið hafi á bílaeign hin síðustu ár skapi mikil bílastæðavandamál í eldri hverfum borgarinnar sem oft sé ekki unnt að bæta úr.  Ekki verði séð að í tilviki því er hér um ræði sé möguleiki á að koma fyrir gangstétt eða bæta það fyrirkomulag sem ríki varðandi bílastæði á svæðinu. 

Hið samþykkta leyfi geri ráð fyrir endurbyggingu bílskúrs sem þegar sé til staðar og samþykktur hafi verið af byggingaryfirvöldum.  Sé því hvorki um aukningu á umferð að ræða vegna fyrirhugaðra framkvæmda né á notkun bílastæða, miðað við núverandi ástand.  Ekki sé unnt að krefjast þess af eiganda bílskúrsins að skúrinn verði færður innar á lóðina gegn andmælum hans auk þess sem óheppilegt sé að fórna suðurlóð undir bílskúr.  Reykjavíkurborg væri í raun óheimilt að synja um endurbyggingu bílskúrsins nema að viðlagðri bótaábyrgð þar sem um samþykktan byggingarrétt sé að ræða og ekki sé talið að málefnalegar ástæður séu fyrir hendi að synja um endurbyggingu hans. 

Svo virðist sem farist hafi fyrir að senda þeim, er gert hafi athugasemdir við grenndarkynningu byggingarleyfisumsóknar, tilkynningu um samþykkt byggingarfulltrúa skv. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Því sé haldið fram að svo óverulegur ágalli á málsmeðferð geti ekki valdið ógildingu samþykktar byggingarfulltrúa.  Brestur á að senda tilkynningu til athugasemdaraðila valdi einungis því að kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar framlengist til þess tíma er þeim hafi orðið kunnugt um samþykktina. 

Byggingarleyfishafa gafst kostur á að tjá sig um kröfu kærenda en hann hefur ekki gert það. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á.  Í máli því er hér er til meðferðar liggur fyrir að umsókn um leyfi til byggingar bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut var grenndarkynnt og gerðu kærendur athugasemdir vegna hennar.  Hinn 25. september 2007 veitti byggingarfulltrúi hið kærða byggingarleyfi en þeim er gerðu athugasemdir var ekki tilkynnt um þá afgreiðslu svo sem skylt er samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Kærendum varð ekki kunnugt um byggingarleyfið fyrr en hinn 18. desember 2007 og var kæra til úrskurðarnefndarinnar móttekin hjá henni 8. janúar 2008.  Var kærufrestur samkvæmt framansögðu þá ekki liðinn.  Sá ágalli á málsmeðferð að tilkynna ekki um niðurstöðu grenndarkynningar telst aftur á móti ekki þess eðlis að ógildingu varði enda komu kærendur kæru að til úrskurðarnefndarinnar og urðu því ekki fyrir réttarspjöllum vegna þessa ágalla.

Ekki er í gildi deiliskipulag er tekur til umrædds svæðis og kusu borgaryfirvöld að neyta undanþáguheimildar 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og grenndarkynna framkomna umsókn.  Verður að telja, með tilliti til þess að um óverulega breytingu var að ræða frá því byggðamynstri sem fyrir var, að skilyrði hafi verið til þess að haga málmeðferð með þessum hætti.  Er þá litið til þess að fyrir var á lóðinni að Miklubraut 24 19,5 m² bílskúr sem rifinn var og að bílskúr sá er hið kærða  leyfi heimilar er einungis 23,4 m² og því um óverulega stækkun skúrsins að ræða.  Verður og að leggja til grundvallar við úrlausn málsins að byggingarleyfi hafði verið veitt hinn 12. apríl 1984, bæði fyrir eldri bílskúr og bílastæði vestan hans á lóðinni, en það leyfi sætir ekki endurskoðun úrskurðarnefndarinnar.  

Í ljósi þess sem að framan greinir, og að teknu tilliti til staðhátta og þeirra hagsmuna lóðareigenda að geta nýtt lóð sína, þykja ekki efni til að fallast á kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar og verður henni því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu samþykktar byggingarfulltrúa frá 25. september 2007 um að veita leyfi fyrir að rífa bílskúr og byggja nýjan á lóðinni nr. 24 við Miklubraut í Reykjavík.

 

___________________________          
                          Hjalti Steinþórsson                                 

 

 

_____________________________                 ___________________________
     Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson