Ár 2008, fimmtudaginn 25. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 89/2008, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 20. ágúst 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir vinnu- og geymsluhúsi á lóðinni nr. 42 við Skúlaskeið í Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. september 2008, er barst nefndinni hinn 10. sama mánaðar, kærir G, Hellisgötu 16, Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 20. ágúst 2008 að veita byggingarleyfi fyrir vinnu- og geymsluhúsi á lóðinni nr. 42 við Skúlaskeið í Hafnarfirði.  Bæjarstjórn Hafnarfjarðar staðfesti hina kærðu ákvörðun hinn 2. september 2008. 

Skilja verður málatilbúnað kæranda svo að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.   Jafnframt var gerð krafa um að framkvæmdir samkvæmt hinu kærða leyfi yrðu stöðvaðar til bráðabirgða meðan málið væri til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Mál þetta þykir nú næganlega upplýst til þess að taka það til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.

Málavextir:  Fasteignirnar að Hellisgötu 16 og Skúlaskeiði 42 í Hafnarfirði eru við enda svæðis sem afmarkast af Skúlaskeiði, Hellisgötu, Norðurbraut og Nönnustíg.  Húsið að Hellisgötu 16, þar sem kærandi býr og rekur vinnustofu, er nokkuð stórt tveggja hæða fjöleignarhús með risi en næst því stendur húsið að Skúlaskeiði 42, sem er einnar hæðar einbýlishús með kjallara og risi.  Norðan þessara húsa tekur við röð einsleitra íbúðarhúsa við Skúlaskeið en vestan við lóðir þeirra er grænt svæði er liggur að Norðurbraut.                                     
  
Hinn 23. maí 2007 var veitt byggingarleyfi fyrir útihúsi fyrir geymslu- og vinnuaðstöðu á norðvesturhluta lóðarinnar að Skúlaskeiði 42 í Hafnarfirði að undangenginni grenndarkynningu, en svæðið hefur ekki verið deiliskipulagt.  Skyldi húsið vera kjallari og hæð, 32,4 fermetrar að grunnfleti.  Kærandi í máli þessu gerði athugasemdir við hina kynntu umsókn og kærði síðan leyfisveitinguna til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 27. júní 2007.  Ekki var hafist handa við framkvæmdir vegna útihússins innan árs frá veitingu byggingarleyfisins og féll það því úr gildi í samræmi við ákvæði 1. mgr. 45. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Var umsókn um greindar byggingarframkvæmdir endurnýjuð hinn 2. júní 2008 og var erindið grenndarkynnt að nýju og barst athugasemd frá kæranda við fyrirhugaðar framkvæmdir.  Skipulags- og byggingarráð féllst á fyrirhugaða byggingu fyrir sitt leyti hinn 12. ágúst 2008 og samþykkti skipulags- og byggingarfulltrúi umsóknina á fundi sínum hinn 20. sama mánaðar og var sú ákvörðun staðfest í bæjarstjórn Hafnarfjarðar svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Kærandi bendir á að umrædd bygging muni standa á lóðarmörkum við opið svæði og rýra gæði þess en ekki hafi verið getið um svæðið í útsendum kynningargögnum.  Auk þess hafi þeir ágallar verið á meðferð grenndarkynningar að hún hafi ekki náð til leigjenda í næsta nágrenni og kæranda hafi enn ekki borist svör við athugasemdum sínum er settar hafi verið fram á kynningartíma.  Sveitarstjórn hafi á árinu 1988 sett fram stefnumótun um hið opna svæði í hverfaskipulagi sem ekki virðist hafa verið tekið mið af við hina kærðu ákvörðun en það snerti hagsmuni íbúa hverfisins í heild.  Með fyrirhugaðri framkvæmd séu gerð að engu áform um göngustíg er tengdi Norðurbraut við Hellisgötu 

Umfang umdeildrar byggingar með fjögurra metra mænishæð falli illa að yfirbragði nærliggjandi byggðar og verði heimiluð bygging ekki talin óveruleg breyting í því gróna hverfi sem um ræði.  Hafi því ekki verið lagaskilyrði fyrir því að veita umrætt byggingarleyfi að undangenginni grenndarkynningu.  Breyting sem þessi hafi fordæmisgildi og sé þess eðlis að deiliskipuleggja hefði átt umræddan reit samkvæmt meginreglu skipulags- og byggingarlaga og gefa þar með íbúum hverfisins kost á að tjá sig um breytinguna.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er gerð sú krafa að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni en ella að ógildingarkröfu kæranda verði hafnað.

Í kæru séu engin rök færð fram fyrir því hvernig heimiluð bygging snerti hagsmuni kæranda enda sé byggingin ekki til þess fallin að raska grenndarhagsmunum nágranna.  Um sé að ræða 32,4 fermetra byggingu og verði nýtingarhlutfall umræddrar lóðar 0,48 að framkvæmdum loknum.  Byggingin hafi verið grenndarkynnt í tvígang fyrir 15 nágrönnum en aðeins hafi borist athugasemd frá kæranda.  Vegna skorts á grenndarhagsmunum og með vísan til greinds annmarka á kæru beri að vísa málinu frá.

Kæranda, sem og öðrum nágrönnum, hafi gefist kostur á að koma fram með athugasemdir við grenndarkynningar umsóttrar byggingar og hafi athugasemdum kæranda verið svarað, síðast með bréfi, dags. 5. september 2008.  Fullyrðingar kæranda um skort á svörum og ónóga kynningu fyrir íbúum eigi því ekki við rök að styðjast.  Rétt sé að taka fram í þessu sambandi að grenndarkynning framkvæmda beinist að eigendum fasteigna en leigjendur hafi einungis tímabundinn afnotarétt að fasteign í samræmi við leigusamninga er þeir hafi gert.

Misskilnings gæti hjá kæranda varðandi túlkun 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Aðeins þegar um sé að ræða kynnta breytingu á deiliskipulagi samkvæmt 2. mgr. 26. gr. laganna sé kveðið á um umfang breytingar en um slíkt sé ekki að ræða í nefndri 3. mgr. 23. gr. er heimilar grenndarkynningu byggingarleyfisumsóknar í þegar byggðu hverfi.  Ekki sé fallist á að umdeild bygging hafi áhrif á grænt svæði, er kærandi skírskoti til, eða á yfirbragð byggðar, umferð, bílastæðaþörf, útsýni eða skuggamyndun.  Vegna ummæla kæranda um göngustíg sé bent á að viljayfirlýsingar einstakra sveitarstjórna frá fyrri tíð séu ekki skuldbindandi.

Andmæli byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafar krefjast frávísunar málsins.  Ekki sé hægt að sjá að hin umdeilda bygging skerði á nokkurn hátt eign kæranda enda verði byggingunni komið fyrir á norðurhorni lóðar þeirra en íbúð kæranda sé á sunnanverðu horni hússins að Hellisgötu 16.  Byggingin sé því ekki í sjónlínu frá íbúð kæranda nema ef ske kynni að hluta til út um risglugga íbúðarinnar. 

Hinar umdeildu framkvæmdir hafi tvívegis verið grenndarkynntar, fyrst vorið 2007 og aftur sumarið 2008.  Engar athugasemdir hafi borist utan þess að athugasemd hafi borist  frá kæranda.

Byggingarleyfishafar hafi hafið endurbætur á fasteign sinni fyrir um átta árum og hafi athugasemdir kæranda vegna þeirra verið neikvæðar, þrátt fyrir að þau hafi hlotið viðurkenningar og styrki fyrir vel heppnaðar endurbætur.

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér staðhætti á vettvangi hinn 23. september 2008.

Niðurstaða:  Af hálfu bæjaryfirvalda og byggingarleyfishafa er þess krafist að málinu verði vísað frá úrskurðarnefndinni með þeim rökum að kærandi eigi ekki lögvarða hagmuni tengda hinu umdeilda byggingarleyfi.  Kærandi er eigandi fasteignar á grannlóð og fékk grenndarkynningu er hin kærða ákvörðun var til meðferðar hjá byggingaryfirvöldum.  Verður að telja kæranda eiga þá einstaklegu og lögvörðu hagsmuni í málinu sem eru skilyrði kæruaðildar og verður því ekki fallist á framkomna frávísunarkröfu.

Samkvæmt 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997  er sveitarstjórnum heimilt að veita leyfi til framkvæmda þar sem deiliskipulag liggur ekki fyrir í þegar byggðum hverfum að undangenginni grenndarkynningu samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Er hér um að ræða undantekningarreglu frá þeirri meginreglu 2. mgr. 23. gr. að gera þurfi deiliskipulag þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Hefur þessi undantekningarheimild verið túlkuð til samræmis við undantekningarreglu 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga þar sem heimild er fyrir að grenndarkynna deiliskipulagsbreytingu í stað þess að auglýsa hana almennri auglýsingu eins og meginregla 26. gr. kveður á um.  Er á þessari túlkun byggt í dómi Hæstaréttar í hæstaréttarmálinu nr. 14/2001 sem kveðinn var upp hinn 20. september 2001.

Af hálfu kæranda er því haldið fram að hin umdeilda bygging hafi í för með sér grenndaráhrif og breytingu á byggðamynstri sem ekki geti talist óveruleg og hafi því ekki verið heimilt að neyta undantekningarheimildar 3. mgr. 23. gr. laganna.  Á þetta verður ekki fallist.  Eins og að framan er rakið standa fasteignir  kæranda og byggingarleyfishafa við enda umrædds svæðis og falla ekki, hvað útlit og afstöðu varðar, að þeim byggingum er mynda þá götumynd sem kærandi er væntanlega að skírskota til.  Umdeild nýbygging stendur norðanvert við fasteign kæranda og verður ekki talin hafa umtalsverð grenndaráhrif á hana.  Verður því, með hliðsjón af staðháttum og áhrifum nýbyggingarinnar á umhverfi sitt, að telja að heimilt hafi verið að taka hina kærðu ákvörðun að undangenginni grenndarkynningu.  Þá verður hin kærða ákvörðun ekki talin hafa neitt fordæmisgildi þegar litið er til sérstöðu lóðarinnar að Skúlaskeiði 42.

Hagsmunaaðilar í skilningi 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga teljast fyrst og fremst þeir eigendur nágrannafasteigna sem búast má við að fyrirhuguð framkvæmd snerti, svo sem vegna skuggavarps, útsýnisskerðingar, aukinnar umferðar, aukins ónæðis eða annars óhagræðis.  Leigjendur geta og talist hagsmunaaðilar í þessu sambandi ef við blasir að þeir eigi sértækra hagsmuna að gæta. Grenndarkynningin tók til 15 nágrannaeigna á svæðinu og með hliðsjón af mögulegum grenndaráhrifum byggingarinnar verður ekki talið að gengið hafi verið framhjá hagsmunaaðilum við framkvæmd kynningarinnar.  Þá liggur fyrir að kæranda voru send svör Hafnarfjarðarbæjar við fram komnum athugasemdum.

Að öllu þessu virtu verða ekki taldir vera þeir annmarkar á hinni kærðu ákvörðun sem varðað geti ógildingu hennar.

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu á þeirri ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 20. ágúst 2008, er bæjarstjórn staðfesti hinn 2. september s.á., að veita byggingarleyfi fyrir vinnu- og geymsluhúsi á lóðinni nr. 42 við Skúlaskeið í Hafnarfirði. 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________                    ____________________________
Ásgeir Magnússon                                                      Þorsteinn Þorsteinsson

 

Ár 2008, fimmtudaginn 25. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 87/2008, kæra á ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 6. ágúst 2008 um að veita leyfi til að byggja bílskúr með geymslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm í Kópavogi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 27. ágúst 2008, er barst úrskurðarnefndinni 29. sama mánaðar, kærir Guðmundur Ágústsson hdl., f.h. Ó og T, eigenda fasteignarinnar nr. 27 við Fífuhvamm í Kópavogi, þá ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 6. ágúst 2008 að veita leyfi til að byggja bílskúr með geymslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarráðs hinn 14. ágúst 2008. 

Kærendur krefjast þess að hin kærða samþykkt verði felld úr gildi ásamt því að framkvæmdir verði stöðvaðar.  Þykir málið nú vera tækt til lokaúrskurðar og verður því ekki fjallað sérstaklega um þá kröfu kærenda. 

Málsatvik:  Mál þetta á sér nokkurn aðdraganda og hefur áður komið til kasta úrskurðarnefndarinnar.  Upphaf þess má rekja til þess að á fundi skipulagsnefndar Kópavogs hinn 3. apríl 2007 var tekið fyrir erindi frá lóðarhafa að Fífuhvammi 25 þar sem óskað var eftir leyfi til að byggja 62,5 m² bílskúr austan við húsið að Fífuhvammi 25.  Samþykkti nefndin að senda málið í kynningu samkvæmt 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, m.a. til kærenda sem settu fram athugasemdir vegna þessa.  Á fundi skipulagsnefndar hinn 19. júní 2007 var erindið lagt fram að nýju ásamt umsögn bæjarskipulags.  Skipulagsnefnd ákvað á þeim fundi að fela skipulagsstjóra að ræða við aðila máls.  Á fundi skipulagsnefndar hinn 3. júlí 2007 var erindið tekið fyrir að nýju og eftirfarandi fært til bókar:  „Skipulagsnefnd samþykkir erindið með áorðnum breytingum, sbr. samkomulag lóðarhafa Fífuhvammi 25 og 27 dags. 3. júlí 2007.“ 

Hinn 23. júlí 2007 barst erindi kærenda til skipulagsnefndar þar sem gerðar voru athugasemdir við afgreiðslu nefndarinnar.  Á fundi skipulagsnefndar 7. ágúst 2007 var málið enn á dagskrá og eftirfarandi fært til bókar:  „Lagt fram að nýju ásamt bréfi lóðarhafa Fífuhvammi 25, dags. 23. júlí 2007, ásamt endurskoðaðri umsögn bæjarskipulags dags. 24. júlí 2007.  Skipulagsnefnd samþykkir framlagt erindi skv. uppdrætti dags. 24. júlí 2007 og endurskoðaða umsögn bæjarskipulags dags. 24. júlí 2007 og vísar því til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar.“  Á fundi bæjarráðs hinn 16. ágúst 2007 var ákvörðun skipulagsnefndar staðfest. 

Umsókn lóðarhafa að Fífuhvammi 25 um leyfi til byggingar umrædds bílskúrs var tekin fyrir í byggingarnefnd Kópavogs hinn 22. ágúst 2007 og afgreidd með svofelldri bókun:  „Samþykkt, þar sem teikningar eru í samræmi við byggingar- og skipulagslög nr. 73/1997, með síðari breytingum.  Nefndin leggur til að bæjarstjórn samþykki afgreiðslu byggingarnefndar.“  Var afgreiðsla byggingarnefndar staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 11. september 2007. 

Skutu kærendur framangreindum ákvörðunum til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 31. janúar 2008 felldi þær úr gildi. 

Á fundi byggingarnefndar 5. mars 2008 var tekið fyrir erindi eiganda fasteignarinnar að Fífuhvammi 25 varðandi leyfi til að byggja bílskúr á lóðinni.  Var erindinu vísað til skipulagsnefndar sem tók ákvörðun um grenndarkynningu þess.  Komu kærendur á framfæri mótmælum sínum vegna þessa.  Á fundi skipulagsnefndar 20. maí 2008 var erindinu, ásamt athugasemdum er bárust vegna grenndarkynningarinnar, vísað til byggingarnefndar.  Á fundi byggingarnefndar 16. júlí s.á. var eftirfarandi fært til bókar:  „Með tilvísun til umsagnar byggingarnefndar dags. 16. júlí 2008 um athugasemdir eigenda að Fífuhvammi 27 og yfirlýsingar hönnuðar dags. 10. júlí, gefur nefndin eigendum að Fífuhvammi 25 og 27 kost á að gæta andmæla sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 fyrir fund byggingarnefndar 6. águst n.k.“  Í bréfi byggingarfulltrúa til kærenda, dags. 21. júlí 2008, af þessu tilefni sagði eftirfarandi:  „Eigendum Fífuhvamms 25 og 27 er hér með gefinn kostur á að gæta andmæla sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 fyrir fund byggingarnefndar 6. ágúst 2008.“  Með bréfi þessu fylgdi m.a. umsögn byggingarnefndar, dags. 16. júlí 2008, vegna athugasemda kærenda vegna grenndarkynningarinnar og yfirlýsing verkfræðistofu um fyrirhugaðar framkvæmdir.  Með bréfi, dags. 30. júlí 2008, komu kærendur á framfæri við byggingarnefnd mótmælum sínum vegna fyrirhugaðar bílskúrsbyggingar. 

Á fundi byggingarnefndar hinn 6. ágúst 2008 var veitt leyfi til að byggja 56,8 fermetra bílskúr með geymslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm, 40 cm frá mörkum lóðarinnar nr. 27.  Var framangreint staðfest á fundi bæjarráðs hinn 14. sama mánaðar. 

Hafa kærendur kært þá ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að eftir að úrskurður úrskurðarnefndarinnar hafi gengið í hinu fyrra kærumáli hafi kærendur leitað eftir því að ná samkomulagi við bæjaryfirvöld og byggingarleyfishafa, eins og þeir hafi raunar einnig gert á meðan málið hafi verið til umfjöllunar hjá úrskurðarnefndinni.  Hafi kærendur verið tilbúnir að fallast á að bílskúr yrði reistur á lóðinni gegn því að hann yrði annað hvort minnkaður eða komið fyrir innar á lóðinni.  Þá hafi þau viljað tryggja sig gagnvart því að síðar yrði ekki heimilað að byggt yrði ofan á bílskúrinn ásamt því að fá skuldbindandi yfirlýsingu byggingarleyfishafa þess efnis að þak bílskúrsins yrði ekki notað sem leiksvæði.  Þessu hafi alfarið verið hafnað af byggingarleyfishafa.  Þess í stað hafi hann lagt fram sömu teikningu til skipulagsnefndar með ósk um grenndarkynningu.  Eina frávikið frá fyrri beiðni hafi verið að bílskýlið yrði fellt niður.  Hafi skipulagsnefnd samþykkt að grenndarkynna erindið og hafi gefið kærendum kost á að koma að athugasemdum sem þau hafi gert.  Þrátt fyrir athugasemdir kærenda hafi nefndin vísað erindinu til bygginganefndar til afgreiðslu.  
 
Áður en málið hafi verið tekið fyrir í bygginganefnd hafi kærendur óskað eftir fundi með bæjaryfirvöldum.  Til fundarins hafi mætt byggingarfulltrúi, skipulagsfulltrúi, lögmaður skipulagssviðs og kærendur ásamt lögmanni sínum.  Byggingarleyfishafi hafi ekki séð sér fært að mæta en lögmaður hans hafi mætt.  Hafi erindi kærenda verið það að finna lausn á málinu í samræmi við það sem þau hefðu áður boðið.  Afstaða byggingarleyfishafa hafi verið óbreytt frá því sem áður hafði verið og hafi byggingarfulltrúi þá tilkynnt að erindið yrði ekki samþykkt óbreytt og án samkomulags við kærendur.  Með þessi skilaboð hafi kærendur farið af fundinum.  Framangreindu til staðfestu geti kærendur lagt fram hljóðupptöku af fundinum. 

Bent sé á að samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi sé fyrirhugaður bílskúr 0,4 m frá lóðarmörkum og nái inn eftir allri lóðinni og fram fyrir hús kærenda.  Þá hafi þegar verið grafið tæpan metra inn á lóð þeirra. 

Fífuhvammurinn teljist til eldri hverfa í Kópavogi.  Samkvæmt gildandi deiliskipulagi (sic) sé ekki gert ráð fyrir að veitt verði leyfi til viðbygginga eða bílskúrsbygginga á lóðinni að Fífuhvammi 25.  Telji kærendur að engin fordæmi séu fyrir því á þessu eða öðrum eldri svæðum í Kópavogi að veitt hafi verið heimild til byggingar bílskúrs svo nálægt lóðarmörkum í andstöðu við vilja nágranna. 

Fram hafi farið grenndarkynning vegna fyrirhugaðra framkvæmda og í tilkynningu skipulagsyfirvalda hafi komið fram að um óverulega breytingu á byggingareit væri að ræða.  Þessu hafi kærendur mótmælt m.a. á þeirri forsendu að ekki væri um óverulega breytingu að ræða heldur verulega og því hafi þurft að breyta deiliskipulagi svæðisins áður en erindið yrði samþykkt.  Grenndarkynning sé ekki nægjanleg. 

Miðað við forsögu þessa máls sé eigandi neðri hæðar að Fífuhvammi 25 að fara fram á stækkun á íbúð sinni úr 78 m² í 143 m².  Beiðni um bílskúr sé því yfirskyn.  Stækkun þessi sé öll í áttina að lóðarmörkum kærenda sem leiði til þess að baklóðin verði þeim ónothæf vegna skuggavarps, ekki einungis frá fyrirhugðum bílskúr heldur einnig húsi þeirra sjálfra og mishæðar í landslagi.  Þessi viðbót, að fá 2,5 metra háan steinsteyptan bílskúr, verði ekki til að bæta ástandið sem hafi verið slæmt fyrir. 

Bent sé á að vestari hluti lóðarinnar að Fífuhvammi 25 sé mun stærri og breiðari.  Þegar metið sé hvort um verulega eða óverulega breytingu sé að ræða sé ekki nægjanlegt að reikna lóðarfermetra og húsfermetra heldur verði einnig að taka með í reikninginn hvar núverandi hús sé staðsett á lóðinni og hvar fyrirhuguð viðbygging komi til með að vera staðsett.  Þannig skipti það kærendur verulegu máli hvort viðbótarbyggingin sé nokkra metra frá lóðarmörkum eða nokkra sentimetra.  Kærendur hefðu ekki hreyft mótmælum ef fyrirhuguð bygging yrði reist bak við hús eða hinum megin við húsið þar sem rými sé nægjanleg. 

Um túlkun úrskurðarnefndarinnar á 23. gr. skipulags- og byggingarlaga og undantekningarákvæðis 7. mgr. 43. gr. sömu laga vísist m.a. til úrskurðar nefndarinnar í máli nr. 164/2007.  Bendi kærendur á að hinn umdeildi bílskúr muni hafa veruleg áhrif á möguleika til að selja hús þeirra ásamt því sem það muni lækka í verði. 

Samkvæmt 113. gr. byggingareglugerðar nr. 441/1998, skuli bílageymsla fyrir einn bíl að jafnaði ekki vera stærri en 36 m² brúttó.  Sú bílageymsla sem byggingarnefnd hafi veitt leyfi fyrir sé um 65 m².  Samkvæmt sama ákvæði geti byggingarnefnd leyft stærri bílageymslur en 36 m² þar sem slíkt valdi ekki verulegri röskun á umhverfi og aðstæðum að öðru leyti.  Kærumál þetta verði að meta með hliðsjón af hinu fyrra kærumáli.  Þegar það mál hafi verið til afgreiðslu hafi byggingarnefnd samþykkt sama bílskúrinn þrátt fyrir að fyrir lægi veruleg röskun.  Með því hafi byggingarnefnd gefið byggingarleyfishafa heimild til að eyðileggja rætur trjáa sem staðið hefðu á lóðarmörkum, fella niður girðingar, taka í sundur lagnir og valda kærendum miklu tilfinningalegu tjóni.  Ef rök byggingarnefndar séu þau að aðstæður hafi nú breyst þar sem trén hafi verið söguð niður af starfsmönnum Kópavogsbæjar og það staðfest af hálfu úrskurðarnefndarinnar sé fallist á lögmæti fyrri samþykktar byggingarnefndar. 

Í umsögn byggingarnefndar um stærð hins umdeilda bílskúrs sé vísað til þess að bílskúrinn sé 50 m² og geymsla í bílskúrnum 15 m².  Telji nefndin þetta ekki óeðlilega stærð og í samræmi við aðrar bílskúrsbyggingar sem leyfðar hafi verið í eldri hverfum.  Þá sé það mat nefndarinnar í sömu umsögn að hagsmunir kærenda felist ekki í stærð bílskúrsins heldur hæð hans og nálægð hans við lóðarmörk.  Sé nefndin að gefa sér forsendur sem eigi sér enga stoð í bréfum kærenda.  Hagsmunir kærenda séu þeir og hafi alltaf verið að skúrinn verði ekki eins stór og teikningarnar geri ráð fyrir.  Vilji þau ekki fella sig við að hann nái eins lagt fram í innkeyrsluna og gert sé ráð fyrir.  Þá vilji þau að byggingarnefndin fari að lögum og samþykki ekki stærri bílskúr en 113. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 heimili. 

Í sambandi við stærð bílskúrs og rökleysu byggingarnefndar sé vísað til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 88/2007. 

Þá vísi kærendur til þess að íbúðarhús þeirra sé fjóra metra frá lóðarmörkum.  Með því að leyfa byggingu fyrirhugaðs bílskúrs við lóðarmörk telji þau að byggingarnefnd brjóti ákvæði 75. gr. og 113. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 um lágmarksfjarlægð milli húsa með tilliti til brunavarna.  Á teikningu sé hvorki teiknaður eldvarnarveggur né sett lýsing um að byggingarefni sé eldþolið. 

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er á því byggt að hafna beri kröfu kærenda og vísað til þess að málsmeðferð við samþykkt byggingarleyfis hafi verið lögmæt, réttmæt og í fullu samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Afgreiðslan hafi verið byggð á 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Umsóknin hafi verið ítarlega grenndarkynnt þeim sem talið hafi verið að ættu hagsmuna að gæta og hafi aðeins ein athugasemd borist, þ.e. frá kærendum. 

Áður en ákvörðun hafi verið tekin hafi verið gerð könnun á byggðarmynstri á svæðinu.  Litið hafi verið til byggingarmagns/nýtingarhlutfalls á lóðinni Fífuhvammi 25 og það borið saman við byggingarmagn/nýtingarhlutfall á aðliggjandi lóðum.  Hafi komið í ljós að byggingarmagn/nýtingarhlutfall á lóðinni hafi til að mynda verið töluvert minna en á lóð kærenda. 

Kannað hafi verið hvort bílskúra væri að finna við eða á lóðarmörkum á aðliggjandi lóðum og hvar þeir væru staðsettir á lóðum og í ljós hafi komið að umsókn lóðarhafa væri í samræmi við þá bílskúra sem fyrir væru á svæðinu. 

Litið hafi verið til afstöðu bílskúra gagnvart mannvirkjum á næstu lóð.  Hafi það verið álit nefndarinnar að staðsetning bílskúrs austan við Fífuhvamm 25 færi ekki í bága við byggðarmynstur á svæðinu.  Jafnframt hafi verið litið til stærðar bílageymslna á öðrum lóðum á svæðinu. 

Við mat á aðstæðum á svæðinu sé ljóst að samþykkt bílskúrs á lóð Fífuhvamms 25 þrengi að lóðinni Fífuhvammi 27 frá því sem áður hafi verið.  Nálægð bílskúrsins við lóðina hafi að vissu leyti tilfinningarleg áhrif þar sem áður hafi verið gróður á lóðarmörkum.  Bílskúrinn hafi hins vegar ekki í för með sér neikvæð grenndaráhrif í formi skuggamyndunar eða takmarkaðri afnot af lóðinni Fífuhvammi 27.  Af aðstæðum að dæma ætti ónæði eða óþægindi af staðsetningu eða stærð bílskúrsins að vera óveruleg ef nokkur fyrir kærendur. 

Að loknu heildarmati byggingarnefndar á framangreindum sjónarmiðum og aðstæðum hafi það verið niðurstaða nefndarinnar að samþykkja umsóknina og vísa henni til bæjarstjórnar.  Sú ákvörðun hafi að miklu leyti verið byggð á því að fyrirhugaður bílskúr muni fela í sér verulega aukna nýtingarmöguleika byggingarleyfishafa á fasteign og á lóð.  Hafi nefndin talið mikilvægt að litið yrði til þeirra hagsmuna og þeir bornir saman og metnir með tilliti til þeirra athugasemda sem fram hafi komið. 

Kópavogsbær telji að við mat á aðstæðum hafi byggingarnefnd tekið afstöðu og farið að ákvæðum 113. gr. byggingarreglugerðar ásamt því að með hinu kærða byggingarleyfi hafi ekki verið farið gegn ákvæðum 75. gr. byggingarreglugerðar. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er bent á að hinn umdeildi bílskúr sé teiknaður 40 cm frá lóðamörkum og hafi við byggingu hans að sjálfssögðu verið farið eftir því.  Það sé alrangt að byggingarleyfishafi hafi grafið inn á lóð kærenda, enda honum það hvorki heimilt né nauðsynlegt vegna byggingarframkvæmdanna.  Þá sé, samkvæmt upplýsingum frá byggingaryfirvöldum, röng sú fullyrðing kærenda að engin fordæmi séu fyrir því á þessu eða öðrum svæðum í Kópavogi að veitt hafi verið heimild til byggingar bílskúrs svo nálægt lóðamörkum í andstöðu við vilja nágranna. 

Mótmælt sé þeirri túlkun kærenda að í tilfelli því er hér um ræði sé grenndarkynning ekki nægilegur grundvöllur hins kærða byggingarleyfis.  Ekki sé verið að breyta deiliskipulagi heldur fjalli málið um það hvort einstök bygging verði leyfð eða ekki.  Þá sé mótmælt þeirri fullyrðingu kærenda að beiðni um leyfi fyrir byggingu bílskúrs sé yfirvarp þar sem í raun sé verið að stækka íbúð byggingarleyfishafa. 

Kærendur hafi ekki sýnt fram á með teikningum eða öðrum gögnum að byggingin valdi skuggavarpi á lóð þeirra umfram það sem önnur mannvirki, trjágróður og landslag valdi á lóðinni.  Því til viðbótar verði ekki séð að kærendur hafi nýtt baklóð sína til útiveru eða ræktunar, enda örðugt um vik þar sem gríðarstórar aspir, sem staðið hafi lóð þeirra, hafi birgt fyrir sólarljós þar sem víðar. 

Órökstudd sé sú fullyrðing kærenda að hinn umdeildi bílskúr hafi áhrif á möguleika til sölu á húsi þeirra jafnframt því sem húsið muni lækka í verði.  Lögmaður byggingarleyfishafa hafi óskað eftir því að fenginn yrði fasteignasali/-salar til að meta hvort og þá hversu mikil verðbreyting yrði á húsinu Fífuhvammi 27 ef af byggingu bílskúrsins yrði.  Hafi kærendur ekki lagt fram niðurstöður slíks mats. 

Byggingarleyfishafi sé ósammála þeirri fullyrðingu kærenda að bílskúrinn sé of stór miðað við ákvæði byggingarreglugerðar þar sem hann sé yfir 36 m².  Bent sé á að samkvæmt 113. gr. byggingarreglugerðar sé byggingarnefnd heimilt að veita leyfi fyrir stærri bílgeymslu þar sem slíkt valdi ekki verulegri röskun á umhverfi og aðstæður að öðru leyti leyfi.  Telji byggingarleyfishafi að svo hagi til í þessu tilfelli. 

Áhyggjur kærenda af brunavörnum séu óþarfar.  Eins og fram komi á samþykktum teikningum sé tekið fram að veggir og þak sé gert úr steinsteypu en ekki brennanlegum efnum.  

————————–

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök fyrir máli sínu sem ekki verða rakin frekar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar. 

Vettvangur:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 9. september 2008. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi ákvörðunar byggingarnefndar Kópavogs um að heimila byggingu bílskúrs og geymslu á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm. 

Á umræddu svæði er ekki í gildi deiliskipulag og kusu skipulags- og byggingaryfirvöld að neyta undanþáguheimildar 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Verður að telja að það hafi verið heimilt eins og þarna stóð á, enda verður ekki talið að byggðarmynstur eða yfirbragð byggðarinnar breytist til mikilla muna við tilkomu hins  umdeilda bílskúrs.  Verður nýtingarhlutfall lóðarinnar að Fífuhvammi 25 hóflegt þrátt fyrir tilkomu hinnar umdeildu nýbyggingar en auk þess verður að líta til þess að á íbúðarhúsalóðum í næsta nágrenni við eignina eru víða bílskúrar er standa á eða nærri lóðamörkum.  Má af þessum sökum fallast á með skipulags- og byggingaryfirvöldum að ekki hafi verið skylt að ráðast í gerð deiliskipulags vegna hinnar umdeildu byggingar. 

Kærendur halda því fram að með hinu kærða leyfi sé með ólögmætum hætti gengið gegn grenndarhagsmunum þeirra vegna skuggavarps.  Þegar litið er til innbyrðis afstöðu eigna málsaðila og þeirrar byggðar sem fyrir er á svæðinu fellst úrskurðarnefndin ekki á að umdeild bygging hafi slík grenndaráhrif að leiða eigi til ógildingar hins kærða byggingarleyfis.  Verður heldur ekki talið, eins og hér stendur sérstaklega á, að ákvæði 113. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 um stærð bílgeymsla, standi í vegi fyrir hinni kærðu ákvörðun enda verður hvorki talið að byggingin valdi verulegri röskun á umhverfi né að aðstæður leyfi ekki byggingu hennar að öðru leyti.  Loks verður að telja að fullnægt sé ákvæðum 75. gr. reglugerðarinnar um brunavarnir þar sem steinsteyptur, gluggalaus veggur er á nýbyggingunni á þeirri hlið er veit að vesturgafli húss kærenda, sem einnig er gluggalaus. 

Með vísan til þess sem að framan er rakið verður kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar hafnað. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar byggingarnefndar Kópavogs frá 6. ágúst 2008 um að veita leyfi til að byggja bílskúr á lóðinni nr. 25 við Fífuhvamm í Kópavogi. 

 

__________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________   ______________________________
Ásgeir Magnússon                                     Þorsteinn Þorsteinsson