Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

90/2013 Skerjabraut

Með

Árið 2014, þriðjudaginn 10. júní, tók Nanna Magnadóttir formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011, fyrir mál nr. 90/2013 um að samþykkja deiliskipulag fyrir Lambastaðahverfi á Seltjarnarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 30. ágúst 2013, er barst nefndinni sama dag, kærir Sigmundur Hannesson, hrl. f.h. I og Ó, áður til heimilis að Skerjabraut 3a, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 12. júní 2013 um að samþykkja deiliskipulag fyrir Lambastaðahverfi á Seltjarnarnesi. Er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Til vara er þess krafist að nýtingarhlutfall á lóðinni að Skerjabraut 3a verði hið sama og á lóðunum nr. 1-3 við Skerjabraut ella að nýtingarhlutfall þeirra lóða verði hið sama og á lóðinni nr. 3a við Skerjabraut. Þá krefjast kærendur stöðvunar réttaráhrifa meðan málið sé til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.

Með bréfi til nefndarinnar, dags. 16. janúar 2014, er barst nefndinni sama dag, kæra sömu aðilar samþykkt skipulags- og byggingarfulltrúa Seltjarnarness frá 18. desember 2013 á umsókn um leyfi til að reisa fjölbýlishús á lóðinni nr. 1-3 við Skerjabraut. Gera kærendur kröfu um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar og að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda. Ítrekuðu kærendur kröfu sína um stöðvun framkvæmda með bréfi til nefndarinnar sem móttekið var 3. apríl 2014. Verður síðara kærumálið sem er nr. 3/2014 sameinað kærumáli þessu. Þykir málið nú nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar.

Málsgögn bárust frá Seltjarnarnesbæ 17. janúar 2014, 24. s.m. og 27. febrúar s.á.

Málavextir: Hinn 22. júní 2011 var á fundi bæjarstjórnar Seltjarnarness samþykkt deiliskipulag Lambastaðahverfis og tók skipulagið gildi í október s.á. Var umrætt skipulag kært til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála er vísaði málinu frá. Taldi nefndin að hin kærða ákvörðun væri ógild þar sem auglýsing um gildistöku skipulagsins hefði ekki verið birt innan lögboðins tímafrests og því lægi ekki fyrir gild ákvörðun er sætt gæti kæru til úrskurðarnefndarinnar.

Í framhaldi af því var ákveðið að hefja skipulagsferlið að nýju. Var skipulagslýsing vegna „endurauglýsingar“ deiliskipulags Lambastaðahverfis kynnt, m.a. á íbúafundi hinn 10. janúar 2013, og veittur nokkurra daga frestur til að koma að athugasemdum. Í nefndri lýsingu var tekið fram að gert væri ráð fyrir að nýtt deiliskipulag Lambastaðahverfis yrði í samræmi við áður samþykkta deiliskipulagstillögu Lambastaðahverfis að því undanskyldu að skipulag fyrir lóðina Skerjabraut 1-3 yrði í samræmi við tillögu að breytingu á deiliskipulagi fyrir lóðina, dags. 17. júlí 2012. Þá myndi við gildistöku skipulagsins falla úr gildi deiliskipulag lóðarinnar Skerjabraut 1-3 sem samþykkt hafi verið í bæjarstjórn árið 2007 og skipulags- og byggingarskilmálar fyrir Hamarsgötu 2, 4 og 6, samþykktir árið 1973. 

Tillaga að deiliskipulagi Lambastaðahverfis var kynnt á íbúafundi hinn 14. febrúar 2013 og á fundi bæjarstjórnar hinn 27. s.m. var samþykkt að auglýsa téða tillögu. Var tillagan auglýst til kynningar frá 4. mars til 26. apríl 2013 með athugasemdafresti til 26. apríl og bárust 13 bréf og umsagnir með athugasemdum. Bæjarstjórn tók málið fyrir hinn 12. júní 2013 að undangenginni umfjöllun skipulags- og mannvirkjanefndar 4. þ.m. Var svohljóðandi fært til bókar: „Bæjarstjórn samþykkir samhljóða smávægilega breytingu á deiliskipulagstillögum og tillögur um svör frá skipulags- og mannvirkjanefnd vegna deiliskipulags Lambastaðahverfis. Skipulagsstjóra falið að senda svörin til íbúa og afrit ásamt deiliskipulagstillögu með smávægilegri breytingu til umsagnar Skipulagsstofnunar“. Gerði Skipulagsstofnun ekki athugasemd við að birt yrði auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins og öðlaðist það gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 1. ágúst 2013.

Nær deiliskipulagið til íbúðarsvæðis sem afmarkast af Nesvegi til norðausturs, bæjarmörkum að Reykjavík til austurs, af sjó til suðvesturs og af Skerjabraut til norðvesturs. Í skipulaginu eru byggingarreitir markaðir og tekin afstaða til nýtingarhlutfalls einstakra lóða. Gerir deiliskipulagið m.a. ráð fyrir að á lóðinni nr. 1-3 við Skerjabraut, sem liggur að hluta að lóðinni nr. 3a við Skerjabraut, verði reist fjölbýlishús með samtals 23 íbúðum og 34 bílastæðum á lóð. Er nýtingarhlutfall lóðarinnar með kjallara 1,05 og nýtingarhlutfall lóðar án kjallara 0,95.

Hinn 19. nóvember 2013 var á fundi skipulags- og umferðanefndar tekin fyrir umsókn um leyfi til að reisa fjölbýlishús með 23 íbúðum á lóðinni nr. 1-3 við Skerjabraut. Var afgreiðslu málsins frestað, þar eð ákveðin gögn lægju ekki fyrir. Skipulags- og byggingarfulltrúi samþykkti svo framlagða umsókn hinn 18. desember s.á.

Framangreindum ákvörðunum hafa kærendur skotið til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður er lýst.

Málsrök kærenda: Af hálfu kærenda er vísað til þess að ójafnræðis gæti í heimiluðu nýtingarhlutfalli lóðar þeirra og Skerjabrautar 1-3 en samkvæmt hinni kærðu ákvörðun verði nýtingarhlutfall lóðar kærenda 0,7 en nýtingarhlutfall lóðarinnar að Skerjabraut 1-3 verði 1,05. Réttmætt sé að kærendur sitji við sama borð og lóðarhafi Skerjabrautar 1-3 hvað nýtingarhlutfall lóðar varði. Þá sé bent á að skipulags- og umferðanefnd hafi frestað afgreiðslu umsóknar um byggingarleyfi og hafi því líklega ætlað að taka nefnda umsókn aftur fyrir til afgreiðslu. Skipulags- og byggingarfulltrúi hafi hins vegar samþykkt umsóknina þrátt fyrir að kæra vegna deiliskipulags Lambastaðahverfis væri til úrlausnar hjá úrskurðarnefndinni. Hafi hann með því farið á svig við grunnreglur stjórnsýsluréttar. 

Málsrök Seltjarnarnesbæjar: Af hálfu bæjaryfirvalda er farið fram á að kröfum kærenda um ógildingu verði hafnað og öðrum kröfum mótmælt. Með breytingu á deiliskipulagi sé verið að koma að nokkru til móts við sjónarmið kærenda með því að lækka nýtingarhlutfall úr 1,27 á lóðinni að Skerjabraut 1-3, líkt og það sé nú samkvæmt gildandi deiliskipulagi fyrir lóðina, í 1,05. Mismunur á nýtingarhlutfalli byggi á lögmætum og málefnalegum sjónarmiðum. Einnig sé með deiliskipulaginu komið til móts við sjónarmið kærenda um að þeim verði heimilt að nýta lóð sína betur. Vegna andmæla nágranna, grenndaráhrifa og byggðamynsturs hafi ekki verið talið hægt að leyfa meira byggingarmagn á lóðinni nr. 3a við Skerjabraut.

Þá hafi engin lög eða stjórnsýslureglur verið brotnar við afgreiðslu byggingarleyfisumsóknar. Málið hafi ekki verið tækt til endanlegrar afgreiðslu fyrr en gögn, m.a. frá eldvarnareftirliti SHS, hafi borist. Engin ástæða hafi verið til að taka málið aftur upp í nefndinni en byggingarfulltrúi skuli lögum samkvæmt afgreiða byggingarmál nema samþykktir sveitarfélags geri ráð fyrir öðru og sé svo ekki hér.  

Málsrök byggingarleyfishafa Skerjabrautar 1-3: Byggingarleyfishafi bendir á að kærendur séu ekki þinglýstir eigendur að Skerjabraut 3a og þegar af þeim sökum eigi þeir engra lögvarinna hagsmuna að gæta í málinu. Núverandi heimili þeirra sé um 4 km frá fyrirhuguðum framkvæmdum. Verði því ekki séð að hin kærða ákvörðun geti haft áhrif á grenndarhagsmuni þeirra og beri því að vísa kærumálinu frá nefndinni. Geri kærendur engan reka að því að rökstyðja málsaðild sína í kærunni og hafi því ekki sýnt fram á einstaklingsbundna lögmæta hagsmuni af málinu eða hverra hagsmuna þeir hafi að gæta af því að framkvæmdir hefjist ekki. Einnig sé bent á að kæra til úrskurðarnefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum ákvörðunar skv. 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Þá hafi skipulags- og byggingarfulltrúi haft fulla heimild til að samþykkja umsókn um byggingarleyfi. 

Niðurstaða: Samkvæmt gögnum úr fasteignaskrá Þjóðskrár Íslands seldu kærendur fasteign sína að Skerjabraut 3a hinn 19. desember 2012. Fasteignin var afhent 1. júní 2013, afsal gefið út 1. ágúst s.á. og því þinglýst 8. s.m. Því er áður lýst að hið umdeilda deiliskipulag var samþykkt með ákvörðun bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 12. júní 2013 og tók það gildi með birtingu auglýsingar þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 1. ágúst s.á. Þá var umsókn um leyfi til að reisa fjölbýlishús á lóðinni nr. 1-3 við Skerjabraut samþykkt af skipulags- og byggingarfulltrúa Seltjarnarness 18. desember 2013.

Kærendur munu nú vera búsettir að í Reykjavík eða í töluverðri fjarlægð frá því svæði er deiliskipulag Lambastaðahverfis tekur til. Getur deiliskipulagið og byggingar-leyfi gefið út í samræmi við það ekki haft þau áhrif á umhverfi kærenda að snert geti lögvarða hagsmuni þeirra þegar litið er til staðsetningar húss þeirra að og afstöðu þess til heimilaðra bygginga á lóðinni að Skerjabraut 1-3 eða til skipulagssvæðisins í heild sinni. Eiga kærendur því ekki lögvarða hagsmuni því tengda að fá úrlausn um kæruefnið, sbr. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011, og ber að vísa máli þessu frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

____________________________________
Nanna Magnadóttir

des 22
Love0

83/2012 Kópavogsbraut

Með

Árið 2014, fimmtudaginn 27. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík. Mætt voru Nanna Magnadóttir forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 83/2012, kæra á afgreiðslu skipulagsnefndar Kópavogs frá 17. júlí 2012 varðandi leyfi fyrir tveimur gróðurhúsum á lóðinni nr. 98 við Kópavogsbraut í Kópavogi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 15. ágúst 2012, er barst nefndinni 17. s.m., kæra M og S, Kópavogsbraut 96 í Kópavogi, samþykkt skipulagsnefndar Kópavogs frá 17. júlí 2012 varðandi tvö gróðurhús á lóðinni að Kópavogsbraut 98 í Kópavogi. Hin kærða afgreiðsla var staðfest á fundi bæjarráðs hinn 26. s.m. Var kærendum tilkynnt um afgreiðsluna í bréfi, dagsettu 27. s.m., og tekið fram að hún væri kæranleg til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Byggingarleyfi fyrir húsunum var hins vegar ekki samþykkt af byggingarfulltrúa fyrr en 16. október sama ár. Með hliðsjón af framangreindu, og eins og hér stendur á, þykir verða að líta svo á að kæra þessi lúti að framangreindu byggingarleyfi húsanna enda þótt hún hafi borist fyrir samþykkt þess.

Skilja verður kröfugerð kærenda svo að gerð sé krafa um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar að hluta, þ.e. leyfis fyrir stærra gróðurhúsinu. Jafnframt er gerð krafa um að Kópavogsbæ verði gert að fjarlægja nefnt gróðurhús. 

Úrskurðarnefndinni bárust gögn frá Kópavogsbæ 31. október 2012.

Málavextir: Á fundi byggingarfulltrúa í nóvember 2011 var tekin fyrir umsókn um byggingarleyfi fyrir tveimur gróðurhúsum á lóðinni að Kópavogsbraut 98, öðru 28 m² klæddu plasti og hinu 8 m² klæddu gleri. Vísaði byggingarfulltrúi erindinu til skipulagsnefndar til ákvörðunar um grenndarkynningu. Í apríl 2012 barst skipulagsnefnd bréf frá lóðarhöfum Kópavogsbrautar 98, ásamt yfirlýsingu frá 22 íbúum 12 húsa við vestanverða Kópavogsbraut, m.a. Kópavogsbrautar 100, er mæltu með því að veitt yrði leyfi fyrir stærra gróðurhúsinu. Hinn 26. apríl s.á. samþykkti skipulagsnefnd að grenndarkynna erindið fyrir lóðarhöfum að Kópavogsbraut 96 og 100. Með bréfi kærenda til skipulagsnefndar, dagsettu 5. júní 2012, lögðust þeir gegn því að samþykkt yrði leyfi fyrir stærra gróðurhúsinu, en ekki fyrir því minna. Þá var bent á að húsin hefðu verið reist í óleyfi og að Kópavogsbæ bæri skylda til að fjarlægja stærra húsið.

Skipulagsnefnd tók erindið fyrir að nýju hinn 17. júlí 2012, ásamt umsögn skipulags- og byggingardeildar, dagsettri 27. júní s.á. Var erindið samþykkt og því vísað til bæjarráðs, sem staðfesti afgreiðslu skipulagsnefndar á fundi hinn 26. júlí s.á. Var kærendum tilkynnt um afgreiðsluna í bréfi, dagsettu 27. s.m., og tekið fram að hún væri kæranleg til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála.

Með bréfi kærenda til Kópavogsbæjar, dagsettu 15. ágúst s.á., var greindri afgreiðslu mótmælt og farið fram á frekari rökstuðning. Ítarlegri rökstuðningur var lagður fram á fundi skipulagsnefndar hinn 18. september s.á. Var rökstuðningurinn samþykktur á þeim fundi, sem og á fundi bæjarstjórnar hinn 25. s.m. Byggingarfulltrúi tók umsókn um byggingarleyfi gróðurhúsanna fyrir á ný hinn 16. október 2012. Var umsóknin samþykkt og talin samrýmast mannvirkjalögum nr. 160/2010. Bæjarráð samþykkti fundargerð byggingarfulltrúa hinn 18. s.m. og bæjarstjórn hinn 23. s.m.

Málsrök kærenda: Af hálfu kærenda er vísað til þess að hið umdeilda gróðurhús sé allt of stórt til að geta talist gróðurhús til tómstundanota á lóð í miðju íbúðarhverfi. Útlit þess og stærð geri það verkum að helst líti út fyrir að gróðurhúsið hýsi einhvers konar iðnaðar- eða landbúnaðarstarfsemi. Húsið sé lýti á götumynd Kópavogsbrautar, einkum á árstíma er tré séu lítt eða ekki laufguð. Blasi byggingin við úr stofuglugga húss kærenda og sé af henni mikil sjónmengun.

Umrædd bygging hafi verið reist í tíð laga nr. 73/1997 og byggingarreglugerðar nr. 441/1998 og hafi lóðarhafar við bygginguna farið gegn ákvæðum 11., sbr. 13. gr., byggingarreglugerðarinnar. Séu tilvitnuð ákvæði að megininntaki samhljóða gr. 2.3.1. og gr. 2.3.2. í núgildandi byggingarreglugerð nr. 112/2012, sem sett hafi verið með stoð í mannvirkjalögum nr. 160/2010 og 4. mgr. 24. gr. laga nr. 75/2000, sem og 1. og 2. mgr. 9. gr. mannvirkjalaga. Í ljósi ofangreindra lagaraka, og með vísan til 2. mgr. 55. gr. laga nr. 160/2010, sé það skylda Kópavogsbæjar að sjá til þess að byggingin verði fjarlægð sem fyrst.   

Málsrök Kópavogsbæjar: Af hálfu Kópavogsbæjar er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði staðfest. Um formlega og efnislega rétta ákvörðun sé að ræða.

Skírskotað sé til þess að skv. 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skuli skipulagsnefnd láta fara fram grenndarkynningu þegar sótt sé um byggingar- eða framkvæmdaleyfi fyrir framkvæmd sem sé í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu en ódeiliskipulögðu hverfi og hafi svo verið gert hér. Skuli við mat á því hvort veita skuli byggingarleyfi einkum líta til fyrrnefndra þátta og verði þær framkvæmdir sem séu í meginatriðum í samræmi við þá þætti að teljast óverulegar. Í því sambandi þurfi að líta til þess hvort og að hvaða marki sé um að ræða skerðingu á hagsmunum kærenda.

Hagsmunir kærenda sé í engu skertir hvað varði útsýni, skuggavarp eða innsýn. Eingöngu hafi verið bent á að út frá fagurfræðilegu sjónarmiði kunni hagsmunir kærenda að vera skertir, þ.e. að um sjónmengun sé að ræða. Hvort þannig hátti til sé matskennt og við slíkt mat verði m.a. að líta til sjónarmiða annarra lóðarhafa og þeirra sem eigi lögvarða hagsmuni og hafi látið málið til sín taka. Fjölmargir íbúar hafi lýst sig samþykka byggingarleyfi fyrir gróðurhúsinu. Þá standi það í töluverði fjarlægð frá lóðamörkum og á laufgunartíma trjágróðurs sé húsið ekki sýnilegt kærendum.

Almennt sé viðurkennt að grenndarsjónarmið vegi þungt við mat á því hvort breyta skuli deiliskipulagi eða samþykkja byggingarleyfi í hverfum sem ekki hafi verið deiliskipulögð. Það hafi verið mat skipulagsnefndar og byggingarfulltrúa að taka bæri undir sjónarmið nágranna um grenndaráhrif og að tilvist hússins hefði engin neikvæð heldur einungis mjög jákvæð grenndaráhrif. Komi fram í umsögn skipulags- og byggingardeildar að umrætt gróðurhús sé í 28 m fjarlægð frá stofuglugga húss kærenda, það hafi ekki áhrif á götumynd, ekki sé um varanlega byggingu að ræða, það sé snyrtilegt og því sé vel við haldið. Þá hafi gróðurhúsið í afar litlum mæli áhrif á landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar og um eðlilega og hóflega nýtingu á lóðinni sé að ræða.

Málsrök leyfishafa: Leyfishafar vekja athygli á því að hið umdeilda gróðurhús hafi verið á lóðinni í rúmlega ár án þess að komið hafi verið á framfæri athugasemdum vegna þess.

Nauðsynlegt sé að setja stærðarhlutföll í samhengi. Lóð leyfishafa sé 950 m². Íbúðarhús og bílskúr séu um 170 m² og nýtingarhlutfall 0,17. Ef bætt sé við léttbyggingum á lóðinni, gróðurhúsum og geymsluskúr sem séu samtals 41 m², verði nýtingarhlutfall 0,22. Miðað við lóðir í nýrri byggingarhverfum Kópavogs sé það mjög lágt.

Álit kærenda á stærð, útliti og notagildi gróðurhúsanna sé huglægt mat og styðjist ekki við lög og reglugerðir. Vísað sé til yfirlýsingar annarra íbúa í næsta nágrenni. Segi þar m.a. að gróðurhúsið sé einstaklega snyrtilegt og vel staðsett á lóðinni. Húsið og garður leyfishafa sé til sóma fyrir hverfið og ræktunarstarf til fyrirmyndar. Margir þessara nágranna búi nær gróðurhúsinu og í mun beinni sjónlínu við það en kærendur. 

Ofmælt sé að tala um að gróðurhúsið blasi við út um stofuglugga á heimili kærenda og að af því sé sjónmengun. Húsið sjáist en það skyggi ekki á útsýni. Ekki verði séð að það valdi nokkru óhagræði fyrir kærendur, enda langt frá stofugluggum þeirra, og um 15 m séu frá mörkum lóðar þeirra að gróðurhúsinu. Þar að auki sé mikill og fallegur gróður í garði leyfishafa sem skýli húsinu að verulegu leyti. Krafa um niðurrif gróðurhússins virðist sett fram í þeim eina tilgangi að valda leyfishöfum fjárhagslegu tjóni og leiðindum. Spurt sé hvaða lögmætu hagsmunir geti legið að baki nefndri kröfu.
 
——-

Færð hafa verið fram frekari rök í málinu og hefur úrskurðarnefndin haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins þótt þau verði ekki rakin nánar hér.
 
Niðurstaða: Í máli þessu er deilt um gildi leyfis fyrir 28 m² gróðurhúsi á lóðinni nr. 98 við Kópavogsbraut. Lóðin er í grónu hverfi í Kópavogi sem ekki hefur verið deiliskipulagt. Samkvæmt mannvirkjalögum nr. 160/2010 skal byggingarleyfisskyld framkvæmd vera í samræmi við skipulagsáætlanir viðkomandi svæðis og er unnt að veita byggingarleyfi, að undangenginni grenndarkynningu, í þegar byggðum hverfum þar sem ekki er í gildi deiliskipulag, sbr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Það er þó gert að skilyrði að framkvæmdin sé í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar, sbr. lokamálslið 1. mgr. 44. gr.

Í hinu kærða tilviki er um að ræða gróðurhús á íbúðarhúsalóð sem telja verður að samræmist landnotkun svæðisins. Umrætt gróðurhús er klætt plasti og er hæð þess 2,42 m þar sem það er hæst. Það er staðsett á vesturhluta lóðarinnar, um 15 m frá mörkum lóðar kærenda. Eru lóðir kærenda og leyfishafa nokkuð stórar og er þar töluverður gróður. Af fyrirliggjandi gögnum verður ráðið að nýtingarhlutfall lóðarinnar að Kópavogsbraut 98 sé 0,19 en verði eftir samþykkta breytingu 0,23. Sé litið til upplýsinga úr fasteignaskrá Þjóðskrár er nýtingarhlutfall Kópavogsbrautar 98 sambærilegt því sem er á næstu lóðum. Þannig er nýtingarhlutfall lóðar kærenda 0,18, nýtingarhlutfall er 0,20 á lóðinni nr. 100 og 0,22 á lóðinni nr. 102 við Kópavogsbraut. Úrskurðarnefndin fellst á að hið umdeilda gróðurhús sé nokkuð stórt og geti af þeim sökum haft einhver grenndaráhrif en telur þó í ljósi fyrrgreindra staðhátta að það raski ekki með slíkum hætti grenndarhagsmunum kærenda að ógildingu varði. Þá skal tekið fram að þrátt fyrir stærð og staðsetningu gróðurhússins hefur Kópavogsbær metið það svo að það falli að byggðamynstri svæðisins og m.a. vísað til þess í rökstuðningi til kærenda að hefðbundin gróðurhús, klædd plastdúk eða gleri, séu algeng í eldri hverfum bæjarins, enda sé ræktun grænmetis og blóma gömul hefð á Kársnesi í anda sjálfbærni, sem mikils sé metin í bæjarfélaginu. Eins og hér stendur á eru ekki efni til endurskoðunar á því mati sveitarfélagsins.

Með hliðsjón af framangreindu, og þar sem aðrar ástæður liggja ekki fyrir í máli þessu er leitt geta til ógildingar, er kröfu kærenda hafnað.

Kærendur vísa máli sínu til stuðnings m.a. til ákvæða 11., sbr. 13. gr., byggingarreglugerðar nr. 441/1998, en þar er meðal annars kveðið á um að óheimilt sé að reisa hús nema að fengnu leyfi viðkomandi sveitarstjórnar. Samkvæmt 2. mgr. 55. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010 er byggingarfulltrúa heimilt að mæla fyrir um niðurrif óleyfisframkvæmdar. Eins og að framan greinir hefur Kópavogsbær nú samþykkt byggingarleyfi fyrir téðum gróðurhúsum. Kemur því af þeim sökum ekki til álita að beita áðurnefndu lagaákvæði.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu byggingarleyfis frá 16. október 2012 fyrir 28 m² gróðurhúsi klæddu plasti á lóðinni Kópavogsbraut 98 í Kópavogi.

 

____________________________________
Nanna Magnadóttir

 

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                               Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

36/2012 Óðinsgata

Með

Árið 2013, þriðjudaginn 31. desember, tók Ómar Stefánsson, varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 36/2012 með heimild í 3. mgr. 3. gr., sbr. 1. mgr. 2. gr.  l. nr. 130/2011.

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 26. apríl 2012, er barst nefndinni 27. sama mánaðar, kærir S Óðinsgötu 15, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. febrúar 2012 að synja umsókn um að gert yrði ráð fyrir þremur bílastæðum á lóð nefndrar fasteignar.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða deiliskipulagsbreyting verði felld úr gildi.

Málsatvik og rök:  Hinn 7. febrúar 2012 tók byggingarfulltrúinn í Reykjavík fyrir umsókn um „leyfi til að bæta við þriðja bílastæðinu á baklóð fjölbýlishúss á lóð nr. 15 við Óðinsgötu.“   Var umsókninni synjað með vísan til umsagnar skipulagsstjóra, dags. 1. febrúar s.á.  Sú niðurstaða var tilkynnt með bréfi dags. 8. febrúar 2012 og hefur kærandi borið þá synjun undir úrskurðarnefndin eins og að framan greinir.

Kærandi vísar til þess að mál þetta hafi upphaflega lotið að því að leggja fyrir byggingarfulltrúa teikningar að húsinu að Óðinsgötu 15 vegna breytinga innanhúss í tilefni af breyttu eignarhaldi.  Láðst hafi að teikna bíl í einu þriggja bílastæða sem fyrir séu á lóðinni á nefndum teikningum.   Umsókn kæranda, sem synjað hafi verið, hafi aðeins falið í sér leiðréttingu á innsendri teikningu til samræmis við byggingarleyfisteikningar fasteignarinnar og gildandi eignaskiptayfirlýsingu hvað umrætt bílastæði varði.  Verði ekki annað séð en að hin kærða ákvörðun byggist í besta falli á misskilningi.

Reykjavíkurborg krefst frávísunar málsins þar sem kæra hafi borist að liðnum kærufresti skv.  2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.  Kæranda hafi í síðasta lagi mátt vera ljóst um málalyktir og kæruúrræði hinn 1. mars 2012 svo sem fyrirliggjandi tölvupóstar embættisins og kæranda beri með sér.      

Niðurstaða:   Upplýst hefur verið af hálfu borgaryfirvalda að umsókn kæranda, sem synjað hafi verið í máli þessu, hafi verið samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 11. desember 2012 með svofelldri bókun:  „Sótt er um samþykki fyrir núverandi fyrirkomulagi bílastæða á lóð fjölbýlishúss nr. 15 við Óðinsgötu.  Útskrift úr gerðabók embættisafgreiðslufundar skipulagsstjóra frá 7. desember 2012 fylgir erindinu ásamt umsögn skipulagsstjóra dags. 6. desember 2012.  Samþykkt.  Samræmist ákvæðum laga nr. 160/2010.  Áskilin lokaúttekt byggingarfulltrúa.“

Samkvæmt framangreindu liggur fyrir að umsókn kæranda sem synjað var með hinni kærðu ákvörðun hefur nú verið samþykkt.  Hefur kærandi af þeim sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi fyrri afgreiðslu borgaryfirvalda á nefndri umsókn hans og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við  3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.  

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

___________________________________________
Ómar Stefánsson

des 22
Love0

37/2013 Háagerði

Með

Árið 2013, föstudaginn 20. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 37/2013, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 12. mars 2013 um að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við einbýlishús að Háagerði 12 í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 5. apríl 2013, er barst nefndinni 11. sama mánaðar, kæra Þ og S þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 12. mars 2013 að synja umsókn þeirra um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við einbýlishús að Háagerði 12 í Reykjavík.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg hinn 28. júní 2013. 

Málavextir:  Kærendur sendu byggingarfulltrúanum í Reykjavík fyrirspurn í maí 2012 þar sem óskað var eftir afstöðu embættisins til stækkunar á húsinu að Háagerði 12.  Lóðin er á íbúðarsvæði samkvæmt aðalskipulagi og hefur svæðið ekki verið deiliskipulagt.  Fyrirspurnin var tekin fyrir af byggingarfulltrúa sem vísaði henni til umsagnar skipulagsstjóra.  Skipulagsstjóri veitti umsögn, dags. 22. maí 2012.  Niðurstaða hans var að viðbyggingin félli rétt innan marka þess nýtingarhlutfalls sem mælt væri með á svæðinu.  Þá sagði að þrátt fyrir að umfang viðbyggingarinnar væri ekki mikið í fermetrum raskaði hún svipmóti byggðarinnar og félli ekki vel að götumynd.  Viðbyggingin þyrfti að taka betur mið af formi og gerð upprunalegs húss og falla vel að byggingarstíl þess.  Þar sem ekki væri í gildi deiliskipulag fyrir svæðið yrði væntanleg byggingarleyfisumsókn, sem unnin væri í samræmi við umsögnina, grenndarkynnt.  Loks var fyrirspurnin tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 2. október 2012.  Bókað var eftirfarandi:  „Jákvætt.  Með vísan til skilyrða í umsögn skipulagsstjóra dags. 22. maí 2012.  Byggingarleyfisumsókn sem unnin yrði í samræmi við umsögn yrði grenndarkynnt.“

Kærendur sóttu um byggingarleyfi með umsókn, dags. 22. janúar 2013.  Erindið var tekið fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 29. sama mánaðar og vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa.  Skipulagsstjóri tók málið fyrir á fundi 1. febrúar 2013 og bókaði að vísað væri til fyrri umsagnar, frá 22. maí 2012.  Byggingarfulltrúi tók umsóknina fyrir að nýju 26. febrúar 2013 og vísaði henni til skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra 8. mars 2013 var málið tekið fyrir og lögð fram umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 7. mars sama ár, ásamt umsögninni frá 22. maí 2012.  Skipulagsstjóri bókaði að ekki væri fallist á erindið, með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 7. mars 2013.  Niðurstaða umsagnarinnar var að viðbyggingin félli innan nýtingarhlutfalls sem mælt væri með á svæðinu og teldist ásættanleg í því tilliti.  Viðbygging þyrfti að mati skipulagsfulltrúa og borgarminjavarðar að taka betur mið af formi og gerð upprunalegs húss og falla betur að svipmóti Smáíbúðahverfisins.  Ekki væri því hægt að fallast á umsóknina að óbreyttu.  Byggingarfulltrúi synjaði umsókninni á afgreiðslufundi 12. mars 2013 með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa. 

Málsrök kærenda:  Kærendur telja í fyrsta lagi að málsmeðferðarreglur hafi verið brotnar við meðferð umsóknar þeirra. 

Ákvæði laga um mannvirki nr. 160/2010 og skipulagslaga nr. 123/2010 hafi ekki verið virt.  Hafi skipulagsstjóra borið að láta fara fram grenndarkynningu skv. 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga þegar byggingarfulltrúi sendi erindi þess efnis til hans 26. febrúar 2013.  Málið hafi einnig átt að fara til ákvörðunar sveitarstjórnar að lokinni grenndarkynningu.  Þá sé byggingarfulltrúi ekki bundinn af umsögn skipulagsfulltrúa og honum sé ekki skylt að leita umsagnar skipulagsfulltrúa, sbr. 2. ml. 2. mgr. 10. gr. mannvirkjalaga. 

Skipulagsfulltrúi hafi ekki sinnt rannsóknarskyldu skv. 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Þannig hafi ráðleggingar starfsmanns skipulagsfulltrúa á fundi 18. júní 2012 m.a. falið í sér að byggt yrði við norðan megin hússins, sem sé ómögulegt vegna lóðar og nálægðar nágrannahúss.  Sýni þetta að málið hafi ekki verið nægjanlega upplýst áður en ákvörðun var tekin.

Loks hafi skipulagsfulltrúi brotið gegn andmælarétti kærenda, sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga.  Í umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 7. mars 2013, hafi verið vísað í umsögn borgarminjavarðar.  Sú umsögn borgarminjavarðar hafi ekki fylgt gögnum málsins og því geti kærendur ekki svarað henni. 

Þá telji kærendur í öðru lagi að ákvörðun byggingarfulltrúa hafi byggst á ólögmætum sjónarmiðum.  Sjónarmiðin hafi komið fram í umsögn skipulagsstjóra, dags. 7. mars 2013, og fyrri umsögn hans, dags. 22. maí 2012. 

Byggingarfulltrúi hafi talið sig bundinn af neikvæðum og ófaglegum umsögnum skipulagsfulltrúa og hafi þær orðið til þess að erindinu var synjað.  Formlega sé um að ræða umsögn skipulagsstjóra, dags. 7. mars 2013, en hún byggi á og vísi í umsögn frá 22. maí 2012.  Umsagnirnar séu villandi og á köflum beinlínis rangar.  Þá vanti alfarið efnislegan rökstuðning fyrir þeim kröfum sem gerðar séu. 

Niðurstaða umsagnar skipulagsfulltrúa 22. maí 2012 verði ekki skilin öðruvísi en að með nauðsyn þess að raska ekki  „svipmóti byggðar“ og „götumynd“ sé verið að vísa í forsendukafla umsagnarinnar.  Þar sé deiliskipulag Teigagerðisreitsins nefnt og sagt að ætla megi að við deiliskipulag svæðisins, sem Háagerði 12 tilheyri, verði horft til deiliskipulags aðliggjandi svæða, því sé tekið mið af skilmálum þeirra.  Þegar umsögnin sé rýnd sé hins vegar ekki að sjá að annað deiliskipulag en Teigagerðisskipulagið sé lagt til grundvallar.  Við Sogaveginn sé þó í gildi deiliskipulag sem sé mun skyldara umræddri götumynd í sögu og gerð og í því sé allt önnur afstaða til verndunar.  Því sé ljóst að fullyrðing skipulagsfulltrúa um að tekið sé almennt tillit til deiliskipulags nærliggjandi svæða sé röng og villandi.  Það vanti rökstuðning fyrir því hvers vegna skipulag Teigagerðisreits sé lagt til grundvallar.  Þannig sé um að ræða ólögmæt sjónarmið sem leiða skuli til ógildingar á umsögninni og afgreiðslu málsins. 

Þessu til viðbótar séu verndunarsjónarmið í Teigagerðisskipulaginu oftúlkuð, greinar teknar úr samhengi og gefin í skyn víðari túlkun þeirra. 

Skipulagsfulltrúi telji í umsögninni frá 22. maí 2012 að viðbyggingin muni raska svipmóti byggðarinnar og ekki falla vel að götumynd.  Kærendur telji að ekki sé sýnt fram á að svipmót eða götumynd hafi nokkurn tímann kallað á verndun.  Viðbyggingin sé innarlega á lóðinni og vart sýnileg frá götu.  Þá hafi svipmóti byggðarinnar og götumynd þegar verið raskað af breytingum á nærliggjandi húsum.  Ekkert hús sömu megin götu og hús kærenda sé með sama byggingarstíl.  Viðbygging við hús skáhallt á móti húsi kærenda, Háagerði 81, og við hús á horni Háagerðis og Mosgerðis hafi samskonar form og fyrirhuguð viðbygging. 

Þá telji skipulagsfulltrúi viðbygginguna þurfa að taka betur mið af formi og gerð upprunalegs húss og falla betur að byggingarstíl hússins.  Núverandi húsi hafi verið breytt þrisvar og fyrirhuguð viðbygging sé í samræmi við húsið.  Húsið sé látið halda sér óbreytt og gluggar viðbyggingarinnar taki mið af því.  Náttúruleg viðarklæðning tengi saman núverandi hús og stóran garð.  Skipulagsfulltrúi geri að auki enga tilraun til að rökstyðja hvers vegna viðbygging við þetta hús, umfram t.d. Háagerði 14, Háagerði 81 eða fjölmörg hús við Sogaveginn, eigi ein að falla að byggingarstíl upprunalega hússins. 

Að lokum geti tilvísanir í almennar greinar aðalskipulags ekki einar og sér verið grundvöllur að umsögn sem þessari.  Í skipulaginu sé lögð áhersla á mat aðstæðna í hverju tilfelli. 

Um seinni umsögn skipulagsfulltrúa, dags. 7. mars 2013, vísi kærendur til þess að þeir hafi ekki séð þá umsögn borgarminjavarðar sem nefnd sé.  Sambærileg rök eigi við og þau sem rakin séu varðandi fyrri umsögn.  Benda megi á að skipulagsfulltrúi viðurkenni með setningunni „auk þess sem óæskilegt sé að heildarsvipmóti hverfisins verði raskað umfram það sem þegar er orðið“ að verndunargildi hverfisins hafi verið raskað.  Ekki verði því annað séð en að jafnræðisregla hafi verið brotin. 

Kærendur telji þannig að formskilyrðum, sem og jafnræðisreglu og meðalhófsreglu, hafi ekki verið fullnægt.  Efnisatriði umsagnar skipulagsfulltrúa snúi aðeins að húsa- og hverfavernd.  Hann hafi samþykkt að stærð viðbyggingarinnar sé ásættanleg og geri ekki athugasemdir varðandi áhrif skuggavarps eða önnur áhrif á nálægar lóðir.  Því standi og falli umsögn skipulagsfulltrúa með óljósum verndarhagsmunum.  Þessir verndarhagsmunir hafi ekki verið rökstuddir með fullnægjandi hætti og því sé ólögmætt að beita þeim eins og gert hafi verið í málinu.  Framangreind sjónarmið skipulagsfulltrúa gangi gegn þróun götu og hverfis og hvað varði kærendur þá gangi þau þvert gegn jafnræðis- og meðalhófsreglu stjórnsýsluréttar. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er þess krafist að kröfu kærenda verði hafnað og synjun byggingarfulltrúa staðfest.  Byggt sé á því að synjun byggingarfulltrúa hafi verið lögmæt.  Ekki verði séð að ákvæði um málsmeðferð hafi verið brotin á kærendum.  Á það skuli bent að fyrirspurn kærenda árið 2012 hafi verið svarað með umsögn skipulagsstjóra.  Í umsögninni komi fram að fyrirhuguð bygging muni raska svipmóti byggðarinnar og ekki falla vel að götumynd.  Því þurfi hún að taka betur mið af formi og gerð upprunalegs húss og falla að byggingarstíl þess. 

Kærendur hafi gert athugasemdir við umsögn skipulagsstjóra með bréfi, dags. í ágúst 2012, og fundað hafi verið með þeim.  Niðurstaða þeirrar vinnu hafi verið að ekki væri ástæða til að breyta afstöðu skipulagsstjóra.  Því sé þannig hafnað að málsmeðferð hafi verið brotin á kærendum við meðferð fyrirspurnarinnar.  Bent skuli á að hvorki skipulagslög né mannvirkjalög geri ráð fyrir fyrirspurnum sem hluta af málsmeðferð vegna byggingarleyfisumsókna, heldur sé verið að láta uppi almenna afstöðu byggingaryfirvalda til fyrirhugaðra framkvæmda á grundvelli þeirra upplýsinga sem fyrir liggi. Ekki sé þannig um endanlega afstöðu borgaryfirvalda að ræða. 

Byggingarleyfisumsókn kærenda hafi ekki verið í samræmi við þau skilyrði sem fram hafi komið í umsögn skipulagsstjóra, enda hafi ekki verið fallist á erindið og skipulagsfulltrúi hafi vísað til fyrri umsagnar sinnar.  Byggingarfulltrúi hafi engu að síður ákveðið á fundi 26. febrúar 2013 að vísa málinu til skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu.  Ekki hafi verið fallist á það af hálfu skipulagsfulltrúa að láta fara fram grenndarkynningu, en á fundi hans 8. mars 2013 hafi verið bókað að ekki væri fallist á erindið með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 7. mars 2013.

Í umsögn skipulagsfulltrúa komi fram að endurskoða þurfi hönnun viðbyggingarinnar út frá byggðamynstri Smáíbúðahverfisins, en fyrirhuguð bygging þurfi að mati skipulagsfulltrúa og borgarminjavarðar að taka betur mið af upprunalegu húsi og falla betur að svipmóti hverfis.  Því sé ekki unnt að fallast á umsóknina að óbreyttu.

Ekki hafi verið skylt að grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina enda hafi hún ekki uppfyllt það skilyrði 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga að vera í samræmi við byggðamynstur hverfisins.  Af uppdráttum sjáist að hin fyrirhugaða viðbygging sé gjörsamlega úr takti við það hús sem fyrir sé og byggðamynstur hverfisins sem einkennist af samskonar húsum.  Viðbygging á lóðinni nr. 81 við Háagerði, sem kærendur vísi til, sé ekki sambærileg þeirri sem kærendur vilji reisa.  Viðbyggingin við Háagerði 81 hafi verið samþykkt árið 1965 en þá hafi verið samþykkt að setja kvist á bakhlið og stækka húsið um 29,6 m2.  Fyrirhuguð bygging kærenda sé rúmlega 41 m² með nýtískulegu yfirbragði sem ekki falli vel að húsi eða hverfi. 

Málsástæðum kærenda þess efnis að byggingarfulltrúa hafi ekki verið skylt að vísa málinu til umsagnar skipulagsstjóra eða taka mark á umsögn hans sé einnig mótmælt.  Byggingarfulltrúa beri að vísa byggingarleyfisumsókn til umsagnar skipulagsfulltrúa þar sem ekkert deiliskipulag sé í gildi.  Skipulagsfulltrúi taki svo ákvörðun um framhald máls, þ.e. hvort vinna þurfi deiliskipulag eða hvort beita megi undanþáguákvæði 44. gr. og grenndarkynna byggingarleyfisumsóknir.  Skv. gr. 2.3.4. í gildandi byggingarreglugerð þurfi að leita samþykkis hlutaðeigandi skipulagsnefndar varði breyting á mannvirki form eða útlit.  Tekið sé fram í ákvæðinu að ekki þurfi að leita slíks samþykkis sé breyting óveruleg, breyti ekki eða hafi áhrif á götumynd. 

Ekki sé fallist á að þar sem svipmóti hverfisins sé þegar raskað sé ekki þörf fyrir verndun.  Í fyrsta lagi sé ekki fallist á að svipmóti hverfisins hafi verið raskað svo neinu nemi og í öðru lagi leiði eitthvert rask á svipmóti byggðar í áranna rás ekki til þess að raska eigi byggðinni meira. 

Því sé jafnframt hafnað að meðalhófsregla eða jafnræðisregla hafi verið brotnar á kærendum og að eignarréttur hafi verið rýrður.  Þvert á móti hafi verið tekið jákvætt í að stækka húsið og kærendum því í lófa lagið að laga umsókn sína að umsögn skipulagsstjóra í málinu.  Því sé mótmælt að rannsóknarregla hafi verið brotin eða andmælaréttur ekki virtur.  Engin skylda sé til að veita andmælarétt við umsögn umsagnaraðila enda skoðist slíkar umsagnir sem hluti af þeim gögnum sem borgaryfirvöld styðjist við áður en ákvörðun sé tekin um afgreiðslu umsókna.  Ekki sé heldur skylt að veita andmælarétt samkvæmt stjórnsýslulögum teljist það augljóslega óþarft.  Bent skuli þó á að leitað hafi verið álits borgarminjavarðar umfram skyldu. 

Beinast hafi legið við að líta til deiliskipulags Teigagerðisreits við meðferð umsóknarinnar þar sem það hverfi sé hluti af sömu heild og sé unnið eftir skipulagsuppdrætti frá 1953 „Smáhúsahverfi“.  Sogavegur hafi byrjað að byggjast upp töluvert áður og algerlega án skipulags.  Deiliskipulag fyrir Sogaveg, sem unnið hafi verið árið 2004, hafi því verið orðið mjög brýnt verkefni og mikil þörf hafi verið fyrir endurnýjun lélegra húsa.  Hafi skipulagið því gert ráð fyrir bæði nýbyggingum og niðurrifi.  Fráleitt sé að gera þá kröfu að tekið verði mið af óskyldum deiliskipulagsáætlunum sem byggi á öðrum forsendum.  Í máli þessu hafi það verið mat skipulagsyfirvalda að hin fyrirhugaða viðbygging hæfi húsinu og byggðamynstri hverfisins illa.  Sú afstaða borgaryfirvalda hafi strax verið látin uppi er kærendur hafi lagt inn fyrirspurn.  Jafnframt hafi kærendum verið leiðbeint um þau atriði sem uppfylla þyrfti til að byggingarleyfisumsókn yrði grenndarkynnt.  Kærendur hafi hins vegar kosið að leggja inn byggingarleyfisumsókn sem hafi ekki verið í samræmi við afstöðu skipulagsyfirvalda.  Kærendur hafi því tekið alla áhættu af því að byggingarleyfisumsókninni yrði synjað.  Því sé þannig hafnað að synjun byggingarfulltrúa hafi byggst á ólögmætum sjónarmiðum.  Á það skuli bent að skipulagsvaldið liggi hjá sveitarfélögunum og samkvæmt lögum sé það hlutverk sveitarstjórna að fjalla um og meta leyfisumsóknir og tryggja faglega umfjöllun, m.a. varðandi útlit og form bygginga. 

Aðilar hafa gert nánari grein fyrir sjónarmiðum sínum, sem ekki þykir ástæða til að rekja hér nánar, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík á umsókn um leyfi til að byggja við einbýlishús að Háagerði 12, sem er í þegar byggðu hverfi sem ekki hefur verið deiliskipulagt.  Í umræddu tilviki lögðust skipulagsyfirvöld gegn byggingarleyfisumsókn kærenda án undangenginnar grenndarkynningar. 

Til stuðnings afstöðu sinni til umsóttrar viðbyggingar vísa skipulagsyfirvöld til þess að viðbyggingin þurfi að taka betur mið af formi og gerð upprunalegs húss og falla betur að svipmóti Smáíbúðahverfisins auk þess sem óæskilegt sé að heildarsvipmóti hverfisins verði raskað umfram það sem þegar sé orðið.  Þau sjónarmið sem búa að baki hinni kærðu ákvörðun byggja, að því er fram kemur í umsögn skipulagsfulltrúa, á aðalskipulagi og deiliskipulagsskilmálum Teigagerðisreits.  Fram kemur í aðalskipulagi Reykjavíkur, kafla 3.3, Þéttleiki byggðar og nýtingarhlutfall, að þegar fjallað sé um byggingarleyfisumsókn þar sem ekki hefur verið unnið deiliskipulag og ekki liggur fyrir í aðalskipulagi hver þéttleiki, byggingarmagn og yfirbragð byggðar skuli vera, skuli taka tillit til hæðar nærliggjandi húsa við sömu götu og nýtingarhlutfalls á viðkomandi götureit, auk þess sem áhrif á m.a. götumynd skuli metin, og þess gætt að framkvæmdin leiði aðeins til óverulegra breytinga á byggðamynstri hverfisins.  Byggðamynstur er skilgreint í 5. tl. 2. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 sem lögun og yfirbragð byggðar, svo sem hæð og þéttleiki, og í skipulagsreglugerð nr. 90/2013 er byggðamynstri lýst sem lögun og yfirbragði byggðar, þar með talið fyrirkomulag byggðar og landnotkunar, svo sem hæð og þéttleiki, tegund landnotkunar, gatnakerfi, gerð og uppröðun bygginga, sbr. gr. 1.3. 

Skipulagsyfirvöld hafa ekki beitt skipulagsvaldi sínu til að gera nefnd skipulagsmarkmið um svipmót hverfis bindandi gagnvart stjórnvöldum og borgurum með skipulagsákvörðunum.  Það er óumdeilt að hæð hússins og nýtingarhlutfall lóðar eftir umsótta breytingu yrðu í samræmi við nærliggjandi hús, en ekki verður í þessu sambandi byggt á ákvæðum deiliskipulags annars götureits, s.s. Teigagerðisreits, sem ekki tengist umræddum götureit og liggur í nokkurri fjarlægð.  Umdeild viðbygging  yrði 20,8 m² að grunnfleti, og á tveimur hæðum, og hún risi ekki hærra en núverandi hús á lóðinni sem liggur við botngötu.  Með hliðsjón af þessu, og því að viðbyggingin yrði staðsett innarlega í lóð frá götu, verður hvorki séð að hún myndi raska götumynd að marki né að með henni yrði vikið frá landnotkun eða þéttleika byggðar svæðisins. 

Samkvæmt 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga skal skipulagsnefnd láta fara fram grenndarkynningu þegar sótt er um byggingarleyfi fyrir framkvæmd sem er í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi og bar því samkvæmt framansögðu að grenndarkynna fyrirhugaða viðbyggingu áður en skipulagsyfirvöld tóku afstöðu til umsóknar kærenda. 

Með vísan til þess sem rakið hefur verið þykja þeir annmarkar vera á málsmeðferð og rökstuðningi hinnar kærðu ákvörðunar að fella verði hana úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinar. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í  Reykjavík frá 12. mars 2013 um að synja umsókn kærenda um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við einbýlishús að Háagerði 12 í Reykjavík. 

____________________________
Ómar Stefánsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                        Þorsteinn Þorsteinsson

    

 

 

    

 

 

des 22
Love0

10/2013 Vogafjós Skútustaðahreppi

Með

Árið 2013, mánudaginn 30. desember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður,  Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 10/2013, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá  10. janúar 2013 um að heimila viðbyggingu við Vogafjós á jörðinni Vogum 1 í Mývatnssveit. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, er barst nefndinni 8. febrúar 2013, kærir H, Hólmum í Mývatnssveit, þá ákvörðun sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá 10. janúar 2013 að heimila viðbyggingu við Vogafjós á jörðinni Vogum 1 í Mývatnssveit.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Með bréfi til nefndarinnar, mótteknu sama dag, kærir Þ, og B í Mývatnssveit, einnig áðurgreinda ákvörðun, en engin rök hafa borist af hans hálfu fyrir kærunni. 

Úrskurðarnefndinni bárust gögn málsins frá Skútustaðahreppi hinn 15. mars 2013. 

Málavextir:  Hinn 8. október 2012 var sótt um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Vogafjós, þ.e. stækkun á núverandi byggingu Vogafjóss um 8 m til vesturs. 

Á fundi sínum 15. október 2012 samþykkti skipulags- og umhverfisnefnd Skútustaðahrepps að leggja til við sveitarstjórn að þar sem ekkert deiliskipulag lægi fyrir af svæðinu yrði erindið grenndarkynnt fyrir nágrönnum og öðrum hagsmunaaðilum skv. 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.  Samþykkti sveitarstjórn þá afgreiðslu nefndarinnar á fundi sínum 25. s.m.  Var erindið grenndarkynnt frá 30. október til 27. nóvember s.á. 

Athugasemdir bárust frá þremur aðilum, m.a. frá kærendum.  Skipulags- og umhverfisnefnd fjallaði um athugasemdirnar á fundi sínum 17. desember 2012 og bókaði svör við þeim.  Lagði nefndin til við sveitarstjórn að fallist yrði á fyrirhugaðar framkvæmdir enda væru þær fyrst og fremst ætlaðar til að uppfylla starfsleyfisskyld skilyrði sem gerð væru til reksturs veitingahúsa.  Nefndin setti þó fram tiltekin skilyrði, þ.e. að skipulagsfulltrúa yrði falið að ræða við eigendur Vogafjóss um hvernig koma mætti til móts við sjónarmið nefndarinnar, sem fram kæmu í svörum við athugasemdum, að engar frekari byggingarframkvæmdir yrðu leyfðar í Vogum nema fyrir lægi samþykkt deiliskipulag og að Umhverfisstofnun féllist á fyrirhugaðar framkvæmdir, sbr. lög nr. 97/2004 um verndun Mývatns og Laxár. 

Á fundi sveitarstjórnar hinn 10. janúar 2013 var afgreiðsla skipulags- og byggingarnefndar, um heimild til viðbyggingar við Vogafjós, samþykkt.  Varðandi áðurgreind skilyrði áréttaði sveitarstjórn að gera yrði greinarmun á umferð landbúnaðartækja við fjósið vegna búrekstrarins og umferð vinnuvéla á framkvæmdatíma byggingarinnar.  Staðsetning rúllustæðu við fjósið yrði ekki talin efnisleg athugasemd við grenndarkynninguna og hafi átt að vísa henni frá á þeim forsendum.  Þá hafi sveitarstjórn ekki borist svar Umhverfisstofnunar um framkvæmdina. 

Skútustaðahreppi barst bréf frá Umhverfisstofnun hinn 11. janúar 2013 þar sem fram kom að stofnunin gerði ekki athugasemdir við breytingu hússins þar sem um væri að ræða óverulega stækkun á þeim mannvirkjum sem fyrir væru.  Þá voru þeim sem komið höfðu að athugasemdum við grenndarkynninguna send bréf 15. janúar s.á. þar sem athugasemdum var svarað og greint frá afgreiðslu sveitarstjórnar á málinu. 

Málsrök kæranda:  Kærandi kveðst hafa verið mótfallin byggingu umrædds fjóss frá upphafi.  Síðar hafi verið bætt við veitingastað og honum veitt vínveitingaleyfi og loks hafi veitingaaðstaðan verið stækkuð.  Eigi nú enn að bæta við og gangi sögur um að næst eigi að gera húsið að hóteli.  Þeim vinnubrögðum, að veita leyfi fyrir litlu og bæta svo ítrekað við með þeim rökum að það þurfi að bæta þjónustuna og styrkja reksturinn, sé mótmælt. 

Ólykt berist frá fjósinu.  Mest beri á henni í suðlægum áttum, en þá sé veður jafnan hvað best til útivistar.  Lyktin berist yfir hús kæranda og inn í það, þegar gluggar séu opnir, og valdi kæranda og gestum hans óþægindum.  Í fjósinu séu viftur sem dæli út fjósaloftinu til að draga úr lykt innandyra og komi það niður á kæranda.  Vogafjós sé skammt frá húsi kæranda og fylgi atvinnurekstrinum þar hávaði af umferð bíla og vinnuvéla, oft frá morgni og langt fram á kvöld.  Þá myndi heyrúllur þar virkisvegg og sé það ekkert augnayndi.  Útsýni kæranda frá húsi sínu til Bláfjalls, sem sé ein aðalperla Mývatnssveitar, hverfi endanlega með hinni fyrirhuguðu viðbyggingu.  Þá telji kærandi að verðgildi fasteignar hans rýrni eftir því sem umfang Vogafjóss aukist. 

Kærandi geri athugasemd við að grafið hafi verið fyrir viðbyggingunni haustið 2012.  Framkvæmdaaðilar telji greinilega fullvíst að framkvæmdin verði heimiluð og sé byggingarefni komið á staðinn.  Aldrei hafi verið rætt við kæranda um fyrirhugaða stækkun Vogafjóss, hvorki af hálfu framkvæmdaaðila né byggingarfulltrúa. 

Málsrök Skútustaðahrepps:  Það sé mat skipulags- og umhverfisnefndar og sveitarstjórnar að umrædd viðbygging sé í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi.  Með hliðsjón af því og að ekki hafi verið fyrir hendi deiliskipulag á svæðinu hafi þótt rétt að grenndarkynna tillöguna fyrir nágrönnum, þ.e. öllum eigendum fasteigna með fasta búsetu vatnsmegin vegar í Vogum. 

Stækkun Vogafjóss sé eingöngu ætluð til að auka og bæta vinnuaðstöðu í veitingasölu en ekki til stækkunar á veitingasal eða fjölgunar gesta.  Vakin sé athygli á því að kærandi hafi undirritað yfirlýsingu, dags. 3. september 2008, og hafi þar ekki gert neinar athugasemdir við stækkun Vogafjóss, sem þá hafi verið fyrirhuguð.  Engar hugmyndir um hótel á staðnum hafi verið kynntar sveitarfélaginu.  Þá sé bent á samþykkt sveitarstjórnar um að frekari framkvæmdir í Vogum skuli háðar því að fyrir liggi samþykkt deiliskipulag.  Vakin sé athygli á því að stækkunin miði einungis að því að bæta vinnuaðstöðu í veitingasölu. Stækkunin muni ekki hafa áhrif á ólykt frá fjósinu, og á fundi skipulags- og umhverfisnefndar 17. desember 2012 hafi verið bókað að nefndin myndi gera þær kröfur til eigenda Vogafjóss að umferð véla og tækja utan venjulegs dagvinnutíma yrði haldið í algjöru lágmarki og einungis leyfð í undantekningartilfellum.  Jafnframt yrði farið fram á að heyrúllum yrði fundinn staður sem nágrannar gætu sætt sig við. 

Athugasemd kæranda varðandi skerðingu á útsýni sé talin réttmæt en ekki hafi verið sýnt fram á með neinum rökum að verðgildi húss kæranda muni minnka við stækkun Vogafjóss. 

Framkvæmdaaðila hefði verið gerð grein fyrir því að engar framkvæmdir yrðu heimilaðar fyrr en skilyrði til útgáfu byggingarleyfis hefðu verið uppfyllt.  Að hans sögn hefði verið farið í jarðvegsskipti, sem þurft hefði að ráðast í hvort sem af viðbyggingunni yrði eða ekki. 

Bent sé á að grenndarkynning sé hin lögboðna leið til að kynna fyrirhugaðar byggingarframkvæmdir.  Í grenndarkynningarbréfi sem sent hafi verið viðkomandi aðilum hafi verið tekið fram að skipulagsfulltrúi gæfi nánari upplýsingar ef eftir þeim yrði leitað.  Það sé ekki hlutverk skipulagsfulltrúa að hafa frumkvæði að frekari kynningum nema eftir því sé leitað sérstaklega. 
_____

Byggingarleyfishafa var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum sínum í máli þessu en engar athugasemdir eða andmæli hafa borist frá honum. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi ákvörðunar sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá 10. janúar 2013 um að veita leyfi til að reisa viðbyggingu við Vogafjós á jörðinni Vogum 1 í Mývatnssveit.  Á umræddu svæði er ekki í gildi deiliskipulag og var erindi byggingarleyfishafa grenndarkynnt með vísan til 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. 

Þegar hin kærða ákvörðun var tekin var Aðalskipulag Skútustaðahrepps 1996-2015 í gildi.  Samkvæmt því er jörðin Vogar 1 skilgreind sem landbúnaðarsvæði/heimalönd.  Í greinargerð skipulagsins segir m.a. varðandi framtíðarbyggð í Vogum að áhersla sé lögð á að halda svæðinu vatnsmegin við þjóðveginn óbreyttu hvað landnýtingu varði.  Þá sé ekki gert ráð fyrir nýbyggingum af neinu tagi þeim megin vegar öðrum en byggingum vegna landbúnaðar.  Umdeild viðbygging er ætluð undir aðstöðu starfsfólks við þá starfsemi sem þegar er rekin á umræddri jörð og tengist m.a. þjónustu við ferðamenn.  Sú starfsemi og húsakostur er henni fylgir var heimiluð á sínum tíma og sæta ákvarðanir þar að lútandi ekki endurskoðun í máli þessu.  Telja verður, eins og hér stendur sérstaklega á, að viðbyggingin sem ætluð er fyrir starfsfólk búsins fari ekki í bága við gr. 4.14.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, sem í gildi var þegar hin kærða ákvörðun var tekin, þar sem kveðið er á um að á landbúnaðarsvæðum skuli fyrst og fremst gera ráð fyrir byggingum og starfsemi sem tengist búrekstri á jörðinni. 

Samkvæmt 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skal skipulagsnefnd láta fara fram grenndarkynningu þegar sótt er um byggingarleyfi fyrir framkvæmd sem er í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi.  Samkvæmt III. hluta 1. kafla greinargerðar þágildandi Aðalskipulags Skútustaðahrepps 1996-2015 er svæðið Vogar skilgreint sem þéttbýliskjarni.  Umfang og staðsetning hinnar umdeildu byggingar verður ekki talin fela í sér breytingu á þéttleika byggðar eða byggðamynstri í skilningi áðurnefnds ákvæðis.  Eins og atvikum er háttað var því heimilt að afgreiða umsókn um hið kærða byggingarleyfi að undangenginni grenndarkynningu. 

Umrædd bygging er rúmlega 116 m2 að flatarmáli, á einni hæð.  Vegghæð er 2,60 m og hæsta mænishæð 4,53 m og stendur byggingin í töluverðri fjarlægð frá næstu húsum.  Þótt byggingin hljóti eðli máls samkvæmt að hafa einhver grenndaráhrif, svo sem skerðingu á útsýni, verða þau áhrif ekki slík að valdið geti ógildingu hins kærða byggingarleyfis. 

Að öllu framangreindu virtu liggja ekki fyrir þeir annmarkar á hinni kærðu ákvörðun sem leiða eigi til ógildingar. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu um ógildingu ákvörðunar sveitarstjórnar Skútustaðahrepps frá 10. janúar 2013 um að heimila viðbyggingu við Vogafjós á jörðinni Vogum 1 í Mývatnssveit. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

________________________________              ________________________________
Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

    

 

 

    

 

 

des 22
Love0

86/2012 Hjálmholt

Með

Árið 2013, fimmtudaginn 12. desember kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 86/2012, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. ágúst 2012 um að veita byggingarleyfi til að grafa frá gluggum, gera dyr úr stofu kjallaraíbúðar og útbúa verönd út í garð á lóðinni nr. 6 við Hjálmholt í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 7. september 2012, er barst nefndinni 10. s.m., kærir Gunnar Viðar hdl., f.h. E, Hjálmholti 6, Reykjavík, þá samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. ágúst 2012 að veita byggingarleyfi til að grafa frá gluggum, gera dyr úr stofu kjallaraíbúðar út í garð og útbúa verönd á lóð nr. 6 við Hjálmholt í Reykjavík. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Hjálmholt 6 er fjöleignarhús með fjórum íbúðum.  Útidyr eru á framhlið hússins en garður er á bak við.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 15. maí 2012 var í kjölfar jákvæðrar afgreiðslu á fyrirspurn tekin fyrir umsókn um leyfi til að grafa frá gluggum, gera dyr úr stofu kjallaraíbúðar og útbúa verönd á lóðinni.  Fylgdi erindinu samþykki allra meðeigenda hússins.  Samþykkti byggingarfulltrúi umsóknina með vísan til þess að hún samræmdist ákvæðum laga nr. 160/2010 um mannvirki og staðfesti borgarráð þá afgreiðslu hinn 18. maí s.á. 

Nokkru síðar, eða um 20. júlí s.á., munu synir kæranda hafa komið á fund starfsmanns hjá skipulags- og byggingarsviði Reykjavíkurborgar og komið að andmælum við fyrrgreinda afgreiðslu.  Mun starfsmaðurinn hafi farið fram á að lagt yrði fram skriflegt erindi af því tilefni en áhöld munu um hvort erindið skyldi berast innan nánar tilskilins tíma.  Með bréfi til skipulags- og byggingarsviðs, dags. 7. ágúst 2012, fór kærandi fram á að leyfishafa yrði synjað um veitingu byggingarleyfis fyrir nefndum framkvæmdum.  Byggingarleyfi var útgefið 7. ágúst 2012 og var kæranda tilkynnt um þá afgreiðslu með bréfi, dags. 8. s.m., en í því bréfi kom einnig fram að erindi kæranda hefði verið móttekið sama dag hjá Reykjavíkurborg. 

Með tölvubréfi hinn 21. ágúst 2012 fór kærandi fram á að ákvörðun um útgáfu byggingarleyfis yrði afturkölluð skv. 25. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 eða endurupptekin á grundvelli 1. tl. 1. mgr. 24. gr. laganna.  Hafnaði starfsmaður skipulags- og byggingarsviðs þeirri beiðni með bréfi, dags. 24. ágúst s.á., í ljósi þess hversu seint formlegar athugasemdir hefðu borist og með það í huga að framkvæmdir væru langt komnar. 

Málsrök kæranda:  Kærandi vísar til þess að á aðalfundi húsfélagsins hinn 29. apríl 2012, hafi hann í bréfi til byggingarfulltrúa veitt skriflegt samþykkti sitt fyrir gerð dyra með glerhurð úr kjallara hússins út í garð.  Í bréfinu hafi verið vísað til meðfylgjandi teikningar sem hafi verið sýnd eigendum hússins í lok fundarins og hafi þá jafnframt verið aflað undirritunar annarra á teikninguna.  Við nánari skoðun á teikningunni hafi komið í ljós að sótt hafi verið um byggingarleyfi fyrir mun stærri og viðameiri framkvæmdum en lýst hafi verið í nefndu bréfi til byggingarfulltrúa. 

Um meiriháttar framkvæmdir sé að ræða sem hafa muni í för með sér verulegar útlitsbreytingar á húsinu.  Muni þær leiða til verðrýrnunar á íbúð kæranda þar sem þær feli í sér gerð sérinngangs að kjallaraíbúð með auknum umgangi og ónæði fyrir kæranda.  Þá séu framkvæmdirnar þess eðlis að gengið verði allverulega á rétt kæranda til afnota sameiginlegrar lóðar þar sem töluverður hluti lóðarinnar fari undir verönd, steyptan vegg og tröppur. 

Ekki hafi verið boðað til aðalfundar húsfélagsins í samræmi við 59. gr. laga um fjöleignarhús nr. 26/1994, en haft hafi verið samband símleiðis við eigendur hússins, sem og son kæranda, sama dag og fundurinn hafi verið haldinn og greint frá því að á dagskrá hans væru hefðbundin aðalfundarstörf.  Hafi sonur kæranda ekki haft tök á að mæta á fundinn og ekki talið ástæðu til að óska eftir því að fundinum yrði frestað, m.t.t. þess hvaða mál væru á dagskrá. 

Vegna langvarandi veikinda kæranda hafi synir hans verið honum innan handar um sameiginleg málefni hússins, þ.m.t. að mæta með eða fyrir kæranda á húsfundi, og hafi öllum íbúum hússins verið kunnugt um þetta.  Varði það kæranda miklu að boðað sé til húsfunda eins og lög geri ráð fyrir.  Þar sem staðið hafi verið að boðun fundarins með ólögmætum hætti hafi kærandi ekki notið þeirrar aðstoðar sem þurfti svo að hagsmuna hans yrði fyllilega gætt. 

Svo miklir annmarkar hafi verið á meðferð málsins hjá skipulags- og byggingarsviði að varði ógildingu leyfisins, en starfsmanni þeim er rætt hafi verið við hafi verið fullkunnugt um fram komnar athugasemdir og að von væri á skriflegum athugasemdum.  Hafi starfsmaðurinn ekki tilgreint hvenær frestur til að skila inn athugasemdum yrði liðinn og í tölvupóstum milli starfsmanna sviðsins, er kærandi hafi undir höndum, sé ekki tiltekið hver sá frestur skuli vera. 

Andmælaréttur kæranda skv. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 hafi ekki verið virtur.  Með ólíkindum sé að sá maður sem veitt hafi kæranda frest til að setja fram skrifleg andmæli hafi síðan staðið að ákvörðun í málinu án þess að taka nokkurt tillit til sjónarmiða kæranda og þrátt fyrir að vita að sú umsókn sem fyrir lá stæðist ekki lögum samkvæmt.  Þá sé afar gagnrýnivert að tekin hafi verið ákvörðun í málinu áður en kæranda hafi fyrst verið gert viðvart um að hinn óskilgreindi tímafrestur væri að renna út.  Hafi málið því ekki verið nægjanlega upplýst áður en ákvörðun hafi verið tekin, sbr. 10. gr. stjórnsýslulaga.  Áskilji kærandi sé rétt til að hafa uppi bótakröfur á hendur Reykjavíkurborg vegna þessa.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Reykjavíkurborg krefst þess að kröfum kæranda verði hafnað.  Umræddar framkvæmdir eða umfang þeirra hafi ekki getað komið kæranda á óvart en teikning að fyrirhuguðum framkvæmdum hafi legið fyrir þegar sameigendur leyfishafa hafi veitt samþykki sitt.  Jafnframt sé bent á að kærandi sé lögráða. 

Ákvæði fjöleignarhúsalaga séu frávíkjanleg, leiði það af eðli máls.  Mæti allir húseigendur á aðalfund, sem boðað hafi verið til með skemmri fyrirvara en lög greini, leiði það af eðli þess máls að fundurinn teljist lögmætur mótmæli enginn fundarmanna fundarboðinu.  Rétt sé einnig að hafa í huga 4. mgr. 62. gr. laganna þar sem segi að séu allir félagsmenn mættir geti fundurinn samþykkt afbrigði og tekið mál til umfjöllunar og atkvæðagreiðslu þótt þeirra hafi ekki verið getið í fundarboði.  Umræddur fundur og þær ákvarðanir sem teknar hafi verið á honum hafi því verið fyllilega lögmætar. 

Ljóst sé að áður en byggingarleyfi hafi verið gefið út hafi byggingarfulltrúi fengið samþykki kæranda fyrir framkvæmdinni, sem hann hafi verið fyllilega fær að lögum um að veita.  Málið hafi verið mjög langt komið hjá byggingarfulltrúa þegar munnlegar athugasemdir hafi borist frá sonum kæranda og hafi þeim verið veittur ríflegur frestur til að koma að athugasemdum með formlegum hætti.  Það hafi þeir ekki gert fyrr en tæpum þremur vikum síðar og á þessum vikum hafi hvorki komið fram skýring á þessum mikla drætti né ósk um frest til að skila inn athugasemdum.  Það hafi því virst augljóst að synir kæranda hefðu hætt við andmæli sín og hafi þessi langa þögn þeirra verið metin sem slík.  Aldrei hafi því reynt á andmælareglu stjórnsýslulaga í málinu.  Þrátt fyrir það hafi málið verið rannsakað og haft hafi verið samband við arkitekt leyfishafa og eftir þau símtöl hafi niðurstaðan orðið sú að ekki væri ástæða til aðgerða.  Með hliðsjón af því, og að engar formlegar athugasemdir hefðu borist hafi ekki lengur þótt forsvaranlegt að draga útgáfu byggingarleyfisins. 
 
Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafi krefst þess að kröfum kæranda verði hafnað.  Kærandi sé lögráða.  Ráði hann því einn sínum ákvörðunum og beri sem slíkur fulla ábyrgð á þeim.  Hafi engin skjöl verið lögð fram í málinu um að hann sé ekki andlega fær um að taka sínar ákvarðanir og bendi ekkert til þess.  Kærandi hafi ekki verið beittur neinum blekkingum.  Útskýrt hafi verið fyrir honum í hverju breytingarnar fælust og hafi hann samþykkt þær af fúsum og frjálsum vilja. 

Sú fullyrðing að synir kæranda hafi að öllu jöfnu mætt á húsfundi sé ekki alls kostar rétt.  Ávallt hafi verið mætt af hálfu leyfishafa á húsfundi en synir kæranda hafi aldrei mætt heldur kærandi sjálfur.  Um sé að ræða lítið og óformlegt húsfélag og hafi hvorki verið boðað til húsfunda með formlegum hætti né formleg stjórn verið í húsfélaginu.  Í lögum sé hvergi að finna ákvæði um skyldu húsfélags til að senda út fundardagskrá til aðila sem ekki eigi eignarhlut í viðkomandi húsi og breyti því engu um lögmæti fundarins hvort synir kæranda hefðu verið á fundinum eður ei.  Vísað sé til 3. mgr. 40. gr. laga um fjöleignarhús, en þar segi að hafi eigandi sótt fund óboðaður eða þrátt fyrir ófullnægjandi boðun geti hann ekki borið fyrir sig ágalla á fundarboðum og séu þá ákvarðanir fundarins bindandi fyrir hann.  Hafi allir eigendur hússins samþykkt umræddar framkvæmdir. 

Ekki liggi fyrir nein gögn um að framkvæmdirnar muni leiða til verðrýrnunar á íbúð kæranda og sé það því ósannað.  Megi telja að þær muni auka verðgildi íbúðar kæranda frekar en hitt og auka öryggi, t.d. vegna eldsvoða, þar sem útgönguleiðum úr íbúðinni fjölgi. 

Harðlega sé mótmælt að slíkir annmarkar hafi verið á meðferð málsins hjá skipulags- og byggingarsviði að varði ógildingu byggingarleyfisins.  Kæranda hafi verið gefinn kostur á að koma að sínum athugasemdum og andmælum áður en ákvörðun hafi verið tekin.  Jafnframt hafi synir kæranda fengið nokkurra daga andmælafrest þrátt fyrir að þeir séu ekki aðilar að málinu. 

Athugasemdir kæranda við greinargerð Reykjavíkurborgar:  Kærandi bendir á þar sem um sé að ræða framkvæmd er feli í sér mikla breytingu á húsinu og hafi í för með sér verðrýrnun annarra íbúða þess verði að telja hæpið að það standist með vísan til meginreglna fjöleignarhúsalaga að fella þetta tilvik undir 4. mgr. 62. gr. laganna.  Undantekningar frá meginreglum skuli skýra þröngt.  Hvað varði frest sem synir kæranda hafi haft til að skila inn athugasemdum þá hafi dagsetning sú er Reykjavíkurborg tiltaki í málsrökum sínum ekki verið tilkynnt þeim sem lokafrestur og liggi það ekki fyrir í gögnum málsins.  Hafi synir kæranda bent starfsmanni skipulags- og byggingarsviðs á að þeir myndu jafnvel leita til lögmanns, en einungis 10 virkir dagar hafi verið á tímabilinu frá 20. júlí til 7. ágúst 2012. 

Grundvallaratriði sé að komið hafi fram athugasemdir sem hafi átt að gefa starfsmanni sviðsins tilefni til að rannsaka málið betur eða í það minnsta að gefa ekki út byggingarleyfi fyrr en athugasemdir hefðu borist.  Hafi í ljósi forsögu málsins verið eðlilegt að haft hefði verið samband við syni kæranda og þeim gerð ljós staða málsins. 

Athugasemdir kæranda við greinargerð byggingarleyfishafa:  Kærandi bendir á að lögræðissvipting sé viðurhlutamikil íhlutun í líf einstaklings og ekki sjálfgefið að gripið sé til þess þótt farið sé að halla undir fæti.  Megi byggingarleyfishöfum vera ljóst að kærandi þarfnist aðstoðar við athafnir daglegs lífs og þar af leiðandi einnig aðstoðar við að átta sig á áhrifum þess að samþykkja eins viðamiklar breytingar á fasteigninni og hér um ræði.  Verði enda ekki séð hvaða brýnu hagsmunir hafi krafist þess að fundur yrði haldinn og samþykki meðeigenda fengið með slíkum hraða og raun beri vitni.  Hafi leyfishöfum verið í lófa lagið að boða til fundarins eftir ákvæðum fjöleignarhúsalaga.  Ákvæði 59. gr. og 60. gr. tilvitnaðra laga kveði á um að til húsfundar skuli boða með skriflegum hætti.  Með vísan til framangreindra ákvæða og allra atvika málsins, svo sem umfangs framkvæmdarinnar og heilsufars kæranda, sé sérkennilegt að bera fyrir sig 3. mgr. 40. gr. laganna.  Hafi leyfishafar ekki útskýrt hvers vegna eðlilegt hafi verið talið að víkja frá meginreglum laganna um  fundarboðun þegar taka átti fyrir tillögu um verulegar breytingar á sameign.  Þá sé ekki hægt að sjá hvernig nefndar framkvæmdir muni auka verðgildi íbúðar kæranda. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi ákvörðunar um veitingu byggingarleyfis vegna framkvæmda við lóð nr. 6 við Hjálmholt.  Lýtur ágreiningur málsins fyrst og fremst að því hvort lögmætt samþykki sameigenda nefndrar fasteignar fyrir umdeildum breytingum hafi legið fyrir við veitingu leyfisins.

Með hinu umdeilda byggingarleyfi eru heimilaðar breytingar á ytra byrði hússins með því að stækka þrjú gluggaop á útvegg í stofurými kjallaraíbúðar.  Sett er svalahurð í miðbilið og gluggar beggja vegna stækkaðir.  Þá er grafið frá húsi í bakgarði og útbúin verönd undir svölum efri hæða.  Skilja steyptur veggur og tröppur að garðrými og veröndina.  Umræddar breytingar munu geta haft áhrif á hagnýtingu sameiginlegrar óskiptrar lóðar með því að bætt er við nýrri aðkomuleið að umræddu húsi.
 
Samkvæmt 10. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 skulu með umsókn um byggingarleyfi fylgja hönnunargögn og önnur nauðsynleg gögn, þ.m.t. samþykki meðeigenda samkvæmt ákvæðum laga nr. 26/1994 um fjöleignarhús.  Ytra byrði húss, eins og hér um ræðir, er í sameign eigenda þess skv. 8. gr., sbr. 6. gr., laga um fjöleignarhús, og þarf því að liggja fyrir samþykki meðeigenda fyrir breytingum á slíkri sameign sem gefið er á löglega boðuðum húsfundi skv. 4. mgr. 39. gr. og 2. mgr. 59. gr. laganna.  Hafi eigandi hins vegar sótt fund þrátt fyrir ófullnægjandi boðun getur hann ekki borið fyrir sig ágalla á fundarboðun og eru þá ákvarðanir fundarins bindandi fyrir hann skv. 3. mgr. 40. gr. tilvitnaðra laga.

Hið kærða byggingarleyfi heimilar breytingu á útliti húss og afnotum sameignar og er slík breyting háð samþykki eigenda samkvæmt fyrrgreindum ákvæðum fjöleignarhúsalaga.  Fyrir liggur að kærandi veitti á húsfundi skriflegt samþykki sitt fyrir gerð dyra með glerhurð út í garð eins og fram kemur í bréfi til byggingarfulltrúa, dags. 29. apríl 2012.  Teikning, er ber sömu dagsetningu, og byggingarfulltrúi samþykkti, er árituð um samþykki allra sameigenda hússins. 
Af nefndum gögnum verður ekki annað ráðið en að sú teikning hafi legið fyrir á umræddum húsfundi.  Verður að telja, eins og atvikum er háttað, að kærandi hafi veitt samþykki sitt fyrir hinum umdeildu framkvæmdum og að hann sé með vísan til 3. mgr. 40. gr. fjöleignarhúsalaga bundinn af því samþykki sínu, en ekki hefur verið sýnt fram á að kærandi hafi ekki verið til þess bær að veita það samþykki sitt. 

Með vísan til þess sem rakið hefur verið liggja ekki fyrir þeir annmarkar á hinni kærðu ákvörðun að ógildingu varði. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. ágúst 2012 um að veita byggingarleyfi til að grafa frá gluggum, gera dyr úr stofu kjallaraíbúðar og útbúa verönd út í garð á lóðinni nr. 6 við Hjálmholt í Reykjavík. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________                       ______________________________
Ásgeir Magnússon                                                     Þorsteinn Þorsteinsson

    

 

 

    

 

 

des 22
Love0

40/2012 Bankastræti

Með

Árið 2013, fimmtudaginn 21. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 40/2012, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 6. desember 2011 um að veita leyfi fyrir áður gerðri geymslu, sorpgerði og svölum á baklóð hússins á lóð nr. 12 við Bankastræti í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 2. maí 2012, er barst nefndinni 8. sama mánaðar, kærir B, Skólavörðustíg 4C, Reykjavík, þá samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 6. desember 2011 að veita leyfi fyrir áður gerðri geymslu, sorpgerði og svölum á baklóð hússins á lóð nr. 12 við Bankastræti. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að byggingarleyfishafa verði gert að fjarlægja óleyfisbyggingarnar.  Til vara krefst kærandi þess að umsóknin verði tekin til afgreiðslu á nýjan leik.  Að auki krefst kærandi greiðslu málskostnaðar. 

Úrskurðarnefndinni bárust gögn málsins frá Reykjavíkurborg hinn 14. ágúst 2012. 

Málavextir:  Í byrjun ágúst 2011 sendi kærandi byggingarfulltrúa fyrirspurn þess efnis hvort veitt hefði verið byggingarleyfi fyrir stórum viðarstrúktúrum, svölum, tröppum o.fl. sem byggðir hefðu verið í porti sunnan við veitingastaðinn Prikið að Bankastræti 12, og þá til hvaða starfsemi það leyfi næði, en eins og sæist af myndum neyttu gestir staðarins áfengis á svölunum og í portinu eftir klukkan 22 á kvöldin.  Svar byggingarfulltrúa barst hinn 9. s.m. þar sem fram kom að málið hefði verið skoðað og að greinilegt væri að byggt hefði verið út fyrir heimildir.  Aðspurður staðfesti kærandi við byggingarfulltrúa að óleyfisframkvæmdin ylli ónæði í nágrenninu. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 8. nóvember 2011 var tekin fyrir umsókn um leyfi fyrir áður gerðri geymslu, sorpgerði og svölum á baklóð umrædds húss.  Var umsóknin tekin fyrir á ný á fundi hinn 22. s.m og er í fundargerð vísað til athugasemda eldvarnaeftirlits á umsóknarblaði.  Umsóknin var síðan samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 6. desember s.á. 

Kærandi ítrekaði erindi sitt til byggingarfulltrúa 30. nóvember 2011, sem og 3. janúar 2012.  Svar byggingarfulltrúa barst honum hinn 3. febrúar s.á. þar sem fram kom að leyfi fyrir framkvæmdinni hefði verið veitt hinn 6. desember 2011. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er á það bent að þrátt fyrir að hann hafi gert alvarlegar athugasemdir við byggingar þær sem málið snúist um hafi byggingarfulltrúi ekki hirt um að upplýsa hann um gang málsins eða veita honum tækifæri til að tjá sig um framkvæmdirnar áður en hin kærða ákvörðun var tekin.  Þá sé það kyndug stjórnsýsla að blessa, að því er virðist án athugasemda, slíkar óleyfisframkvæmdir með því að veita leyfi fyrir áður gerðum framkvæmdum. 

Byggðar hafi verið svalir og tröppur út í port sunnan við húsið án heimildar byggingarfulltrúa og hafi þetta port þjónað sem viðbót við skemmtistaðinn og aukið hávaða og ónæði frá staðnum.  Notkun svalanna að nóttu hafi falist í að þar megi reykja utandyra en auk þess sé þar leyfð neysla áfengra drykkja sem sé skýlaust brot á lögum, reglugerðum og samþykktum um áfengisveitingar.  Með tilkomu svalanna hafi hávaðinn og ónæðið aukist enn frekar enda átt greiðari leið að húsi kæranda. 

Framkvæmdin hafi ekki verið grenndarkynnt þótt hún hafi í för með sér mikla breytingu á hljóðvist og lífsgæðum nágranna og feli í sér breytingu á notkun, þ.e. breytingu á porti í útiveitingastað.  Íbúar hafi ítrekað kvartað vegna hávaða sem leiði af fyrrgreindri notkun svalanna.  Þrátt fyrir það hafi byggingarfulltrúi ekki látið fara fram könnun eða mælingu á hljóðvist í nágrenni Bankastrætis 12 né látið skoða hvaða breytingar hafi orðið á henni.  Telja verði að samræmi eigi að vera í stjórnkerfinu hvað þetta varði en Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur, sem sé skylt að fjalla um mál tengd hljóðvist, hafi enga aðkomu átt að afgreiðslu málsins. 

Í deiliskipulagi svæðisins sé ekki að finna heimild fyrir viðbyggingu við Bankastræti 12 heldur einungis fyrir gerð stakrar byggingar fyrir aftan húsið.  Geti umræddar framkvæmdir ekki talist falla innan þeirrar heimildar.  Í deiliskipulaginu komi jafnframt fram að húsið sé byggt árið 1868 og að það sé háð þjóðminjalögum um allar breytingar á núverandi ástandi þess sökum aldurs.  Ekki hafi verið leitað álits Húsafriðunarnefndar á framkvæmdunum, hvorki áður en framkvæmdir hófust né áður en hið kærða leyfi var gefið út, og hafi því verið brotið gegn 6. gr. húsafriðunarlaga nr. 104/2001.  Þá segi í skipulaginu að lagt sé til í Húsverndarskrá Reykjavíkur að húsið njóti verndar vegna mikilvægis þess í götumynd Bankastrætis og Ingólfsstrætis.  Þeir viðarstrúktúrar sem reistir hafi verið stingi mjög í stúf við hið gamla hús og breyti götumynd, bæði frá Bankastræti og Ingólfsstræti. 

Þá bendi kærandi á þá miklu fjölgun skemmtistaða og bara í miðborginni sem orðið hafi á síðustu árum en sú þróun hafi óneitanlega skert lífsgæði íbúa svæðisins.  Með stefnu sinni í málefnum miðborgarinnar hafi borgaryfirvöld rýrt verðmæti fasteigna á svæðinu auk þess sem grenndarkynning hafi aðeins farið fram vegna örfárra fyrrnefndra staða og réttur íbúa til að tjá sig um nærumhverfi sitt því verið að engu hafður. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Reykjavíkurborg krefst þess að úrskurðarnefndin hafni kröfu kæranda um ógildingu hins kærða byggingarleyfis enda séu umrædd mannvirki í samræmi við samþykkt deiliskipulag.  Í deiliskipulagi fyrir Laugavegs- og Skólavörðustígsreiti, reitur 1.171.2, sem samþykkt hafi verið hinn 10. ágúst 2002, sé gert ráð fyrir 400 m2 nýbyggingu, sem sé fjórar hæðir og kjallari, á baklóð Bankastrætis 12.  Rúmist hinar kærðu framkvæmdir vel innan þeirra heimilda og hafi því ekki borið að grenndarkynna umrædda byggingarleyfisumsókn. 

Hvað varði þá málsástæðu að leita hefði þurft álits húsafriðunarnefndar skuli á það bent að ekki hafi verið gerðar neinar breytingar á húsinu, heldur hafi aðeins verið um að ræða viðbyggingu, þ.e. svalir, sorpgerði og geymslu, í portinu.  Loks sé á það bent að engin leyfi hafi verið veitt fyrir útiveitingum á staðnum og því sé neysla áfengra drykkja óheimil utandyra.  Allar kvartanir vegna slíks heyri undir lögreglustjóra en ekki byggingarfulltrúa. 

———-

Byggingarleyfishafa var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum  sínum  í máli þessu en engar athugasemdir eða andmæli hafa borist frá honum. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér staðhætti á vettvangi hinn 8. ágúst 2013. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála er kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðunina.  Berist kæra að liðnum kærufresti skal vísa henni frá nema að afsakanlegt þyki að kæra hafi borist of seint eða að veigamiklar ástæður mæli með því að kæran sé tekin til meðferðar, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hinn 8. maí 2012, eða rúmum þremur mánuðum eftir að kæranda var tilkynnt um útgáfu byggingarleyfisins.  Verður því að líta svo á að kæran hafi borist að liðnum kærufresti.  Hins vegar var kæranda ekki leiðbeint um kærurétt og kærufrest af hálfu sveitarfélagsins, svo sem því bar að gera samkvæmt 2. tl. 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga.  Verður kærumál þetta því tekið til efnismeðferðar með vísan til 1. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, þar sem afsakanlegt þykir að kæran hafi borist að liðnum kærufresti. 

Á svæði því sem um ræðir er í gildi deiliskipulag fyrir staðgreinireit 1.171.2, sem afmarkast af Bankastræti, Skólavörðustíg, Bergstaðastræti, Hallveigarstíg og Ingólfsstræti.  Samkvæmt deiliskipulaginu er heimilt að byggja fjögurra hæða hús með kjallara syðst á lóð nr. 12 við Bankastræti, á bak við núverandi hús.  Efsta hæð hússins skal vera inndregin frá Bankastræti.  Hið kærða byggingarleyfi veitir hins vegar leyfi fyrir áður gerðri geymslu, sorpgerði og útisvölum úr timbri á baklóð hússins, með aðgengi út á svalirnar frá vínveitingastað í núverandi húsnæði á lóðinni.  Leyfi til byggingar svala, sem eru í beinum tengslum við og með aðgengi frá veitingastað, er til þess fallið að valda nágrönnum ónæði umfram það sem búast hefði mátt við samkvæmt gildandi deiliskipulagi, en ekki er að finna heimild fyrir slíkum mannvirkjum innan umrædds byggingarreits. 

Samkvæmt 1. tl. 1. mgr. 13. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki er meðal skilyrða fyrir útgáfu byggingarleyfis að mannvirki og notkun þess samræmist skipulagsáætlunum á svæðinu.  Með hliðsjón af framangreindu er ljóst að hið kærða byggingarleyfi er í andstöðu við gildandi deiliskipulag og ber því að fella það úr gildi. 

Lagaheimild skortir til að ákvarða kærumálskostnað í málum sem rekin eru fyrir úrskurðarnefndinni og kemur krafa kæranda um málskostnað því ekki til álita. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 6. desember 2011 um að veita byggingarleyfi fyrir áður gerðri geymslu, sorpgerði og svölum á baklóð hússins að Bankastræti 12. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                        Þorsteinn Þorsteinsson

 

 

des 22
Love0

82/2013 Lambhagavegur

Með

Árið 2013, miðvikudaginn 6. nóvember, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 82/2013, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 23. apríl 2013 á umsókn um leyfi til að reisa ræktunar- og þjónustuhús úr steinsteypu á lóð nr. 29 við Lambhagaveg í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 18. ágúst 2013, er barst nefndinni 19. s.m., kærir D, f.h. Þrístiklu, Lambhagavegi 31, Reykjavík, samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 23. apríl 2013 á umsókn um leyfi til að reisa ræktunar- og þjónustuhús úr steinsteypu á lóð nr. 29 við Lambhagaveg í Reykjavík. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Jafnframt var gerð krafa um stöðvun framkvæmda á meðan málið væri til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Þykir málið nægilega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kæranda. 

Málavextir:  Lambhagavegur 29 er á svæði þar sem í gildi er deiliskipulag fyrir svonefndan Lambhagareit og tekur skipulagið til alls átta lóða sem skilgreindar eru sem ræktunarlóðir.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 12. mars 2013 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að reisa ræktunar- og þjónustuhús úr staðsteyptri steinsteypu á nefndri lóð.  Var afgreiðslu málsins frestað, með vísan til athugasemda á umsóknarblaði, og því vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa, sem á fundi sínum hinn 15. s.m. vísaði málinu til umsagnar hjá verkefnisstjóra.  Málið var tekið fyrir að nýju á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 22. s.m. og það afgreitt jákvætt, með vísan til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. sama dag. 

Hinn 23. apríl 2013 var umsóknin tekin fyrir að nýju á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa og fylgdi erindinu útskrift úr gerðabók embættisafgreiðslufundar skipulagsfulltrúa frá 22. mars s.á. og umsögn hans, dagsett sama dag.  Var umsóknin samþykkt og talin samræmast ákvæðum mannvirkjalaga nr. 160/2010.  Með bréfi til byggingarfulltrúa, dags. 22. júlí 2013, gerði kærandi athugasemdir við fyrrgreinda afgreiðslu og fór fram á að tekið yrði tillit til þess að byggingarreitur íbúðarhúss Lambhagavegar 31 lægi samhliða samþykktri byggingu.  Í framhaldi af því munu byggingarfulltrúi og kærandi m.a. hafa fundað um málið, en lyktir urðu þær að kærandi skaut afgreiðslu byggingarfulltrúa frá 23. apríl 2013 til úrskurðarnefndarinnar, eins og fyrr greinir. 

Málsrök kæranda:  Til stuðnings kröfum sínum vísar kærandi til þess að samþykktar teikningar brjóti í bága við gildandi deiliskipulag fyrir svæðið.  Samkvæmt skipulagi megi hæð gróður- og þjónustuhúsa ekki fara yfir 7,0 m, mælt frá gólfplötu og upp í mæni.  Þar sem hæðarmunur sé sérstaklega mikill sé kjallari leyfður undir slíkum húsum og megi hæð þá ekki fara yfir 9,0 m, mælt frá gólfplötu í kjallara.  Byggingin fari upp í 9,7 m, þar sem hún sé hæst, mælt frá kjallaraplötu, og í 11,3 m þar sem þak sé sýnt hæst.  Þá sé þakið klætt gróðri en þótt deiliskipulagið leyfi tæknibúnað og þakglugga yfir mænishæð sé ekki átt við að allt þakið megi þekja torfi og gróðri upp í 11,0 m hæð.  Því hafi verið haldið fram að þar sem húsið sé ekki með risi megi vegghæð fara í leyfða mænishæð og sé það jafngilt í deiliskipulagi.  Þessu sé kærandi ósammála og telji að hús sem sé 5,5 m að hæð með 1,5 m risi sé síður íþyngjandi en 7,0 m hús með flötu þaki gagnvart húsi í 5,0 m fjarlægð frá lóðamörkum og 13,0 m fjarlægð frá íbúðarbyggingarreit.

Umrædd bygging sé af slíkri stærðargráðu að hún rýri verulega gæði ræktunarlóðar garðyrkjubýlisins Þrístiklu.  Byggingarreitur íbúðarhúss að Þrístiklu sé í uppnámi og því hærri sem byggingin sé því meira íþyngjandi verði hún, einkum þar sem ekki sé um gróðurhús að ræða heldur steypt hús.  Ræktunarland fyrir ofan byggingarreit íbúðarhúsnæðis Þrístiklu verði fyrir verulegum áhrifum af byggingunni, svo og allt nærsvæði hennar, hvað varði vind og snjóþyngsli, og rýri þannig uppskeru og afkomu af landinu.  Hafi byggingaryfirvöldum borið að líta til meðalhófsreglu þegar hæð byggingarinnar hafi verið ákveðin þannig að hún yrði ekki hærri en nauðsyn bæri til.  Þá sé bent á að engin grenndarkynning hafi farið fram á fyrirhuguðum framkvæmdum. 

Samkvæmt deiliskipulagi megi á svæðinu reisa gróðurhús og þjónustubyggingar til garðyrkjuframleiðslu.  Kærandi telji að hlutfall gróðurhúsa gagnvart þjónustubyggingum sé ekki í eðlilegu samhengi.  Jafnframt sé fyrirhuguð starfsemi í húsinu, þ.e. pökkun eða frekari vinnsla á landbúnaðarvörum, ekki garðyrkja heldur iðnaður og því í trássi við deiliskipulag. 

Þá sé gerð athugasemd við að skýringarmynd, er lögð hafi verið inn með umsókn um byggingarleyfi, sé í engu lík teikningu af ræktunar- og þjónustuhúsi.  Við eftirgrennslan hafi komið í ljós að teikningar hafi verið samþykktar óbreyttar eftir að þeim hefði áður verið hafnað. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er þess krafist af kröfu kæranda verði hafnað. 

Hæðir húshluta heimilaðrar byggingar séu í samræmi við gr. 2.5 í greinargerð og skilmála skipulagsins.  Hæð sé miðuð við núverandi landhæð í hverju tilviki og í samræmi við eftirfarandi atriði:  Bygging sem hærra standi í lóðinni (nyrst) hafi 7,0 m leyfilega mænishæð yfir núverandi landhæð.  Núverandi landhæð á aðkomuhlið þeirrar byggingar sé frá 62,12 m (NV-horn) og um 66,0 m (NA-horn).  Eðlileg gólfhæð aðkomuhæðar gæti verið meðaltal þess, eða um 64,0 m, og leyfileg mænishæð 71,0 m.  Gólfhæð byggingarinnar samkvæmt aðalteikningu sé í 63,20 m hæð, eða 0,8 m neðar.  Mesta hæð útveggja sé ráðgerð 4,5 m yfir gólfhæð, þ.e. í 67,7 m hæð, eða 3,3 m undir leyfilegri mænishæð. 

Sú bygging sem lægra standi í lóð (syðst) sé með heimilaða hámarkshæð, mælt frá botnplötu kjallara, allt að 9,0 m.  Núverandi landhæð á aðkomuhlið þeirrar byggingar sé frá um 57,0 m (SV-horn) og 59,5 m (SA-horn).  Eðlileg gólfhæð aðkomuhliðar gæti verið meðaltal þessa, eða 58,25 m, og leyfileg hámarkshæð, mælt frá botnplötu, í allt að 67,25 m hæð.  Gólfhæð samkvæmt aðalteikningu sé í 57,42 m hæð, eða 0,83 m lægri.  Mesta hæð útveggja sé ráðgerð 6,93 m yfir botnplötu kjallara.  Áætluð mænishæð gróðurhúss, sem ekki sé hér til umfjöllunar, sé ráðgerð 9,0 m yfir botnplötu, þ.e.a.s. í hæðinni 66,42 m, eða 0,83 m lægra en leyfileg hámarkshæð miðað við núverandi landhæð. 

Það að kjallarahluti atvinnuhúsnæðisins nái inn undir þá byggingu sem hærra standi í lóðinni hafi ekkert með mestu hæð hennar að gera og hafi sá hluti kjallarans engin áhrif á umhverfið þar.  Þess sé heldur ekki getið í deiliskipulagi lóðarinnar að kjallari megi ekki vera undir þeirri byggingu eða hver gólfhæð hans skuli þá vera. 

Ekki sé heldur fallist á að skýringamynd á skipulagsuppdrætti sé ekki lík uppdráttum. Skýringarmyndir séu ekki endanleg útfærsla á hönnun heldur sé með þeim verið að gefa hugmynd um form, hæðir og legu í landi. 

Sú fullyrðing að byggingarreitur íbúðarhúss kæranda sé í uppnámi fái ekki staðist.  Hin umdeilda bygging sé innan byggingarreits og vel það.  Sé sjónarmiðum um áhrif byggingarinnar á vind, snjóalög og ræktunarmöguleika á Þrístiklu mótmælt sem ósönnum og ósönnuðum.  Þá vísi Reykjavíkurborg enn fremur til röksemda byggingarleyfishafa í málinu. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Sjónarmið byggingarleyfishafa eru á svipaðan veg og hjá Reykjavíkurborg.  Jafnframt er vísað til þess að samanlagt byggingarmagn ræktunar- og þjónustuhúss sé 1.838,3 m², sem sé langt undir heimilaðri hámarksstærð samkvæmt deiliskipulagi.  Svo hátti einnig til um þakhæðir.  Þannig sé hámarkshæð ræktunarhúss með handriðum 6,93 m, og hámarkshæð þjónustuhúss, á hæsta punkti grasþaks, sé um 5,5 m og hámarksvegghæð 4,5 m.  Meðalhófsreglunnar hafi því verið gætt.  Hvergi séu gefnir upp fastir hæðarkótar á byggingum í deiliskipulagi, en þess farið á leit við hönnuði að þeir aðlagi legu húsa sem mest að landi.  Hæðarmunur á umræddri lóð sé þannig að ræktunarhús verði að langmestu leyti niðurgrafið.  Sé grenndarkynningar ekki þörf þegar unnið sé innan gildandi deiliskipulags. 

Enn fremur sé á það bent að aðeins hluti af þeirri hlið hússins sem snúi að Þrístiklu standi hærra en land Þrístiklu en hluti af þeirri sömu hlið sé einnig neðar en land þeirra, eða um 2,0 m.  Grasþök hafi verið hönnuð með það að leiðarljósi að húsin féllu betur inn í umhverfið en hvergi sé tekið fram í skipulagsskilmálum að ekki megi grasleggja þök.  Mikill trjágróður sé milli lóða og inni á landi Þrístiklu.  Byrgi hann nú þegar sýn milli lóða enda séu trén um 8-10 m há.  Muni fyrirhugað hús því ekki verða íþyngjandi á neinn hátt. 

Garðyrkja sé iðnaður í nútímasamfélagi.  Í skilmálum deiliskipulagsins sé sérstaklega tekið fram að í byggingunum geti m.a. verið pökkunarhús.  Telji leyfishafi það gott fordæmi að heimila byggingu ræktunarhúsa/þjónustuhúsa/geymslna sem séu í samræmi við deiliskipulag.  Þá sé skýringarmynd í samræmi við endanlegar teikningar.  Skýringarmynd segi ekkert til um stærðir heldur sé hugmynd um hvernig hentugt sé að byggja upp svæðið þar sem mikill landhalli sé.  Loks sé bent á að teikningar, sem kærandi vísi til að hafi verið hafnað, hafi átt við um annað erindi. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um lögmæti byggingarleyfis fyrir staðsteyptu ræktunar- og gróðurhúsi að Lambhagavegi 29 í Reykjavík og lúta álitaefni málsins einkum að því hvort hæð byggingarinnar sé í samræmi við skilmála gildandi deiliskipulags. 

Kveðið er á um hámarkshæð bygginga í gr. 2.5 í gildandi deiliskipulagi svonefnds Lambhagareits, er tekur til umrædds svæðis.  Er þar tilgreint að mesta leyfilega mænishæð annarra húsa en íbúðarhúsa megi vera 7,0 m.  Á lóðum nr. 25, 27 og 29 sé heimilt að byggja kjallara undir atvinnuhúsnæði þar sem hæðarmunur í landi bjóði upp á slíkt og sé hámarkshæð, mæld frá botnplötu kjallara, heimiluð allt að 9,0 m. 

Fram kemur í byggingarlýsingu aðaluppdrátta hins kærða byggingarleyfis að byggingin sé „ein samhangandi bygging, kjallari og 1. hæð“.  Nánar tiltekið er norðurhluti byggingarinnar kjallari en suðurhlutinn er á einni hæð.  Eru byggingarhlutarnir samtengdir með stigagangi.  Samkvæmt samþykktum uppdrætti er vegghæð norðurhlutans yfir gólfplötu hvergi meiri en 4,5 m og mænishæð þar af leiðandi mest 5,5- 6,0 m.  Hæð frá gólfplötu suðurhluta byggingarinnar (kjallara) upp á þakplötu er 5,8 m og þar með innan þeirra marka sem deiliskipulagið áskilur.  Heildarhæð stigagangs milli byggingarhluta er hins vegar um eða yfir 11 m samkvæmt teikningum, mælt frá botnplötu að mæni.  Að auki er hæð frá tæknirými við stigagang undir suðurhluta byggingarinnar um eða yfir 11 m.  Víkur hin kærða ákvörðun að þessu leyti frá skilmálum skipulagsins hvað hámarkshæð húss varðar, en frávikið fellst að öllu leyti í rúmmálsaukningu neðanjarðar. 

Byggingarleyfisskyldar framkvæmdir skulu vera í samræmi við skipulagsáætlanir, skv. 1.tl. 1. mgr. 13. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010.  Í 3. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 er þó heimilað að víkja frá gildandi skipulagi við útgáfu byggingarleyfis þegar um svo óveruleg frávik er að ræða að hagsmunir nágranna skerðast í engu hvað varðar landnotkun, útsýni, skuggavarp eða innsýn.  Form, staðsetning og hæð umræddrar byggingar ofan jarðar er í samræmi við skilmála gildandi deiliskipulags og verða grenndaráhrif hennar því þau sömu og vænta mátti.  Þá verður ekki séð að byggingarleyfið fari gegn skilmálum skipulagsins um landnotkun og landnýtingu.      

Með hliðsjón af framangreindu liggja ekki fyrir þeir annmarkar á hinni kærðu ákvörðun sem leitt geta til ógildingar hennar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 23. apríl 2013 um að samþykkja umsókn um leyfi til að reisa ræktunar- og þjónustuhús úr steinsteypu á lóð nr. 29 við Lambhagaveg í Reykjavík. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                              Þorsteinn Þorsteinsson

 

 

des 22
Love0

53/2013 Gerðarbrunnur

Með

Árið 2013, þriðjudaginn 8. október tók Ómar Stefánsson varaformaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála fyrir mál nr. 53/2013 með heimild í 3. mgr. 3. gr. sbr. 1. mgr. 2. gr. laga nr. 130/2011. 

Í málinu er kveðinn upp svofelldur 

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 11. júní 2013, er barst nefndinni 13. s.m., kærir Kristján S, Gerðarbrunni 20-22, Reykjavík, ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 6. mars 2008 um leyfi til að reisa steinsteypt parhús á tveimur hæðum með innbyggðum bílgeymslum á lóðinni nr. 24-26 við Gerðarbrunn í Reykjavík.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir sem heimilaðar voru með hinu kærða byggingaleyfi verði stöðvaðar.  Með hliðsjón af því sem liggur fyrir í málinu þykir það nú nægjanlega upplýst til þess að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.

Málsgögn bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg hinn 24. júní 2013.

Málsatvik og rök:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 22. janúar 2008 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að reisa steinsteypt parhús á tveimur hæðum með innbyggðum bílgeymslum á lóðinni nr. 24-26 við Gerðarbrunn í Reykjavík.  Afgreiðslu málsins var frestað með vísan til athugasemda á umsóknarblaði og á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 26. febrúar s.á.  var málinu á ný frestað og m.a. fært til bókar að málinu væri vísað til umsagnar skipulagsstjóra þar sem farið væri út fyrir byggingarreit.  Skipulagsstjóri vísaði málinu til skipulagsráðs er tók það fyrir á fundi hinn 5. mars 2008 og afgreiddi með svohljóðandi hætti:  „Samþykkt. Samræmist ákvæðum laga nr. 73/1997. Frágangur á lóðamörkum verði gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða. Áskilin lokaúttekt byggingarfulltrúa.“  Samþykkti borgarráð greinda afgreiðslu hinn 6. s.m. 

Kærandi tekur fram að á árinu 2007 hafi hann keypt byggingarrétt á lóðinni nr. 20-22 við Gerðarbrunn og hafi þá legið fyrir samþykkt skipulag húsa í götunni þar sem byggingarreitir hafi verið nákvæmlega tilgreindir.  Steyptur hafi verið sökkull húss á næstu lóð, þ.e. við Gerðarbrunn 24-26, á árunum 2007-2008 en frekari byggingarframkvæmdir við húsið hafi hafist fyrir um það bil mánuði.  Af því tilefni hafi kærandi kynnt sér teikningar að húsinu þar sem fram hafi komið að það færi um 1,5 metra út fyrir byggingarreit lóðarinnar.  Nánari skoðun hafi leitt í ljós að byggingarfulltrúi hafi upplýst um þessa staðreynd á fundi 26. febrúar 2008 og að skipulagsráð hafi síðan samþykkt þessa breytingu án nokkurrar kynningar.  Hliðrunin muni hafa í för með sér verulega skerðingu á útsýni frá svölum húss kæranda og skerða sólarljós.  Brjóti þessar síðari tíma breytingar á húsinu gegn rétti kæranda til birtu og útsýnis sbr. gr. 2.3.4 og 6.2.1 í byggingarreglugerð nr. 112/2012 en samsvarandi ákvæði hafi verið í eldri lögum.  Sé of seint fyrir kæranda að óska eftir breytingum á húsi sínu til að draga úr þeim óþægindum sem verði af þessum ólöglegu breytingum.

Reykjavíkurborg krefst þess að kröfum kæranda í máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni.  Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé kærufrestur einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á.  Hafi kæranda mátt vera kunnugt um legu hússins að Gerðarbrunni 24-26 þegar framkvæmdir hafi byrjað á árunum 2007-2008.   Honum hafi þá verið í lófa lagið að kynna sér samþykkta uppdrætti.  Kærufrestur í máli þessu sé því liðinn og ekki séu færð rök að því í kæru hvers vegna víkja ætti frá fyrrgreindu ákvæði um kærufrest.  Þá sé óheimilt að sinna kæru ef meira en ár sé liðið frá því að ákvörðun hafi verið tekin skv. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Byggingarleyfishafar gera einnig kröfu um frávísun málsins þar sem kærufrestur hafi verið liðinn þegar kæra hafi borist úrskurðarnefndinni.  Kærandi hafi haft fjölmörg tækifæri og tilefni til að kynna sér hina kærðu ákvörðun.  Ákvörðunin hafi verið tekin að fengnu samþykki kæranda og birt á vef Reykjavíkurborgar og hafi honum frá þeim tíma mátt vera ákvörðunin ljós auk þess sem um birtingu á opinberum vettvangi hafi verið að ræða.  Kærandi hafi auk þess fengið byggingarleyfi fyrir húsi sínu sem háð hafi verið samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða.  Þá hafi hann sótt um leyfi til að gera breytingu á útitröppum sem liggi að húsi byggingarleyfishafa 13. desember 2011 og hafi kærandi þá þurft að kynna sér teikningar og fá leyfi aðliggjandi húseigenda við þær breytingar.  Framkvæmdum við umrædda byggingu hafi verið fram haldið í febrúar 2013 og hafi vinnuskúr verið settur upp í lok mars s.á.  Kærufrestur hafi því einnig verið liðinn í því tilviki.  Beri því að vísa kæru þessari frá skv. 1. og 2. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga.

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sem í gildi var við töku hinnar kærðu ákvörðunar, sbr. nú 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála, er kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á.  Í 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 er kveðið á um að vísa skuli kæru frá hafi hún borist að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar.  Í 2. mgr. ákvæðisins er þó tekið fram að kæra verði ekki tekin til meðferðar ef meira en ár er liðið frá því að ákvörðun var tilkynnt aðila.

Hin kærða ákvörðun um að veita byggingarleyfi fyrir húsinu að Gerðarbrunni 24-26 var staðfest í borgarráði hinn 6. mars 2008 og var byggingarleyfi gefið út í kjölfarið og framkvæmdir hafnar.  Samkvæmt fyrirliggjandi byggingarsögu hússins var úttekt gerð á botnplötu þess hinn 16. október 2008.  Af þeim ástæðum verður að ætla að kæranda hafi mátt vera ljós lega umrædds húss þegar á árinu 2008 og var því kærufrestur löngu liðinn er kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hinn 13. júní 2013.  Verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni með vísan til fyrrgreindra lagaákvæða um kærufresti.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

 

 

des 22
Love0

2/2013 Ástún Kópavogi

Með

Árið 2013, fimmtudaginn 24. október, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlinda-mála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skuggasundi 3, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson, settur forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.     

Fyrir var tekið mál nr. 2/2013, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 13. nóvember 2007 um breytingu á Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012.  Jafnframt eru kærðar ákvarðanir bæjarstjórnar Kópavogs frá 22. janúar 2008 og frá 27. nóvember 2012 um breytingu á deiliskipulagi fyrir lóðina nr. 6 við Ástún í Kópavogi.  Loks eru kærðar samþykktir byggingarfulltrúa Kópavogs frá 28. desember 2012 um heimild til niðurrifs og um að veita byggingarleyfi fyrir fjölbýlishúsi á nefndri lóð.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 18. janúar 2013, er barst nefndinni sama dag, kæra J og Þ, Daltúni 14, Kópavogi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 13. nóvember 2007 að samþykkja breytingu á Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012 varðandi lóðina nr. 6 við Ástún í Kópavogi.  Jafnframt kæra þau ákvarðanir bæjarstjórnar Kópavogs frá 22. janúar 2008 og frá 27. nóvember 2012 um breytingu á deiliskipulagi fyrir Ástún 6. Með bréfi sömu aðila, dags. 25. febrúar 2013, og móttekið sama dag, eru kærðar ákvarðanir byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 28. desember 2012 um heimild til niðurrifs hússins á lóð nr. 6 við Ástún og um leyfi til að reisa fjölbýlishús á sömu lóð. 

Gera kærendur þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi.  Kærendur kröfðust þess jafnframt að framkvæmdir samkvæmt hinum kærðu byggingarleyfum yrðu stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið væri til meðferðar hjá úrskurðar-nefndinni.  Með hliðsjón af því að hús það sem fyrir var að Ástúni 6 hefur þegar verið rifið og málið þykir nú nægjanlega upplýst til þess að það verði tekið til endanlegs úrskurðar verður ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kærenda. 

Málavextir:  Hinn 13. nóvember 2007 samþykkti bæjarstjórn Kópavogs breytingu á Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012 vegna lóðar nr. 6 við Ástún í þá veru að á lóðinni yrði íbúðarsvæði í stað blandaðrar landnotkunar þjónustustofnana og opins svæðis til sérstakra nota.  Staðfesti ráðherra þá breytingu og öðlaðist hún gildi í janúar 2008.  Í kjölfar þessa var á fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 22. janúar s.á. samþykkt tillaga að breytingu á deiliskipulagi fyrir umrædda lóð er gerði ráð fyrir að á lóðinni risi 12 íbúða fjölbýlishús á þremur hæðum með bílageymslu.  Birtist auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda 2. júní 2008.

Ný tillaga að breyttu deiliskipulagi fyrir Ástún 6 var lögð fyrir skipulagsnefnd Kópavogs hinn 21. mars 2012.  Lutu breytingar frá gildandi deiliskipulagi m.a. að lögun byggingarreits, hækkun byggingar um 0,8 m, formi þaks og fjölda íbúða.  Þá var fyrirhuguð bílageymsla felld út og gert ráð fyrir tveimur íbúðum og geymslum í kjallara.  Bílastæði á lóð yrðu 21.  Var samþykkt að auglýsa fram lagða tillögu og staðfesti bæjarstjórn þá afgreiðslu 27. s.m.  Komu kærendur og íbúar að Daltúni 13 á framfæri athugasemdum á kynningartíma tillögunnar og héldu skipulagsyfirvöld fund með þeim aðilum.  Á fundi skipulagsnefndar hinn 20. nóvember 2012 var málið til umfjöllunar og lá þá fyrir umsögn skipulags- og byggingardeildar, dagsett sama dag, um fyrirliggjandi athugasemdir.  Samþykkti skipulagsnefnd tillöguna, ásamt  umsögn, með þeim breytingum að aðkomukóti og hámarkshæð fyrirhugaðs fjölbýlishúss voru lækkuð, bílastæðum fjölgað í 28 og þar af 14 stæði í bílskýli austan við fyrirhugað fjölbýlishús.  Var tillögunni vísað
til afgreiðslu bæjarráðs og bæjarstjórnar og samþykkti bæjarstjórn tillöguna á fundi hinn 27. nóvember 2012.  Tók skipulagið gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda 21. desember 2012, að undangenginni lögboðinni afgreiðslu Skipulagsstofnunar.

Hinn 28. desember 2012 samþykkti byggingarfulltrúi umsókn um niðurrif húss að Ástúni 6 með vísan til þess að það ætti að víkja samkvæmt skipulagi á lóðinni.  Jafnframt var tekið fyrir erindi um leyfi til að reisa fjölbýlishús á sömu lóð, sem og beiðni lóðarhafa um undanþágu frá 6. til 16. hluta byggingarreglugerðar nr. 112/2012.  Var erindið samþykkt og talið samrýmast mannvirkjalögum nr. 160/2010.  Samþykkti bæjarstjórn afgreiðslur byggingarfulltrúa án umræðu á fundi hinn 8. janúar 2013. 

Málsrök kærenda:  Kærendur vísa til þess að húsið að Ástúni 6 sé eitt reisulegasta og jafnframt síðasta heillega bóndabýlið í Fossvogsdalnum.  Beri að varðveita það en ekki virðist hafa verið haft samráð við Húsafriðunarnefnd um niðurrif hússins.  Taki hús í hverfinu mið af gamla bænum þannig að hverfið hafi yfir sér sérstakan heildstæðan blæ með tilvísun til eldri tíðar.

Kynning á breytingu á deiliskipulagi á árinu 2007 hafi verið ábótavant.  Hafi kærendur farið skriflega fram á það við bæjaryfirvöld að grenndarkynning yrði endurtekin og þeim veittur kostur á að tjá sig um breytingarnar en því erindi hafi aldrei verið svarað.  Þá hafi engar nothæfar teikningar verið til svo unnt væri að átta sig á skuggavarpi vegna fyrirhugaðs fjölbýlishúss samkvæmt skipulagsbreytingunni.  Með breytingu á deiliskipulagi, sem hlotið hafi gildi árið 2012, sé verið að auka við skipulag sem ólöglega hafi verið staðið að frá upphafi og sé vísað til dóms Hæstaréttar í máli nr. 138/2012 í því sambandi.

Með bréfi til bæjaryfirvalda, dags. 29. september 2012, hafi kærendur farið fram á fullnægjandi upplýsingar um skuggavarp fyrirhugaðrar byggingar.  Hafi þeim á fundi nokkru síðar verið kynnt útfærsla að lítið eitt lægri nýbyggingu og þar gefið í skyn að ef ekki yrði fallist á þá útfærslu myndi eldri útfærslan gilda.  Ekki hafi fengist fullnægjandi upplýsingar um skuggavarp hússins.  Það hafi fyrst verið með bréfi skipulagsyfirvalda, dags. 19. desember 2012, sem upplýst hafi verið hvaða teikning að húsinu yrði notuð ásamt upplýsingum til að reikna skuggavarp nýbyggingarinnar.  Einnig hafi verið sendar óljósar teikningar af skuggavarpi hússins miðað við 21. júní og 21. september, er sýni að á hádegi 21. september verði lóð kærenda að mestu í skugga.  Í erindi til bæjaryfirvalda, dags. 28. desember 2012, hafi kærendur sent upplýsingar um skuggavarp.  Komi þar fram að samkvæmt útreikningum sem þeir hafi látið gera muni ekki sjá til sólar í Daltúninu frá lokum september fram til aprílbyrjunar og yfir hásumarið muni sólar aðeins gæta til kl. 17.  Húsið að Daltúni 14 muni verða í skugga í nærfellt 95 daga hvern vetur.  Hafi kærendur farið fram á að ekkert yrði aðhafst í málinu er skert gæti rétt þeirra, en ekkert svar hafi borist við þeirri beiðni.
 
Á síðasta fundi skipulagsyfirvalda á árinu 2012 hafi verið fallist á umsókn um niðurrif eldra húss að Ástúni 6.  Jafnframt hafi leyfishafa verið veitt undanþága frá lögum sem tekið hafi gildi um áramót og fjalli m.a. um fjölda bílastæða við fjölbýlishús og framkvæmd öryggismála á byggingarsvæðum.

Telja verði að kærendur eigi lögvarinna hagsmuna að gæta vegna byggingar fjölbýlishússins að Ástúni 6 vegna grenndaráhrifa, s.s. skuggavarps og aukinnar umferðar.  Nú þegar skorti bílastæði við götuna, þrengsli séu mikil og umferð sé vandamál.  Auk þess sé um að ræða þéttingu byggðar í hverfi sem þegar sé þéttbyggt. 

Kærendur hafi komið sér upp notadrjúgum og skjólgóðum reit sunnan við hús sitt, þar sem sé heitur pottur og sólbaðsstétt ásamt blóma- og matjurtagarði.  Þetta hafi kostað talsvert fé og fyrirhöfn.  Verði lóðin í skugga hálft árið sé líklegt að ræktun matjurta verði ómöguleg og að sólar muni ekki gæta eftir almennan vinnutíma þannig að búast megi við að verð húseignarinnar muni skerðast án þess að nokkrar bætur komi fyrir.  Þá muni kostnaður vegna upphitunar hússins aukast.  Skipulagsyfirvöld hafi bent á að skuggavarp verði litlu meira en það sem íbúar ofar og neðar við götuna búi við, en bent sé á að nágrannar kærenda hafi kvartað undan skuggavarpi enda sé talað um það sem afleiðingu 40 ára gamals skipulagsslyss.  Þá bendi kærendur á að um nauðvörn þeirra sé að ræða þar sem þeir hafi ekki enn fengið fullnægjandi upplýsingar um fyrirhugaðar breytingar.  Þannig hafi aðeins t.d. verið svarað einni af þremur skriflegum fyrirspurnum þeirra.

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er farið fram á að kröfu kærenda vegna ákvörðunar um niðurrifs hússins að Ástúni 6 verði vísað frá úrskurðarnefndinni.  Niðurrif mannvirkisins raski ekki með nokkrum hætti hagsmunum kærenda svo að þeir geti átt kæruaðild að þeirri stjórnvaldsákvörðun.  Þá heyri friðun mannvirkja skv. lögum nr. 104/2001 um húsafriðun ekki undir úrskurðarnefndina.  Jafnframt beri að vísa þeim þáttum kærunnar frá er lúti að ógildingu ákvörðunar um breytingu á aðalskipulagi fyrir lóðina Ástún 6 og ákvörðun bæjarstjórnar frá 22. janúar 2008 um breytingu á deiliskipulagi fyrir umrædda lóð.  Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála sé kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun, en samsvarandi ákvæði hafi verið í 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Komi fram í kæru að kærendum hafi orðið kunnugt um umræddar breytingar í júní 2008.  Kærufrestur vegna þessara ákvarðana sé því löngu liðinn.

Ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 27. nóvember 2012 um breytingu á deiliskipulagi fyrir Ástún 6 sé hvorki að formi né efni haldin annmörkum.  Hún sé í samræmi við Aðalskipulag Kópavogs 2002-2012, sem og markmið þess um þéttingu byggðar og nýtingu á stofnkerfi bæjarins.  Í þágildandi deiliskipulagi hafi byggingarreitur fyrirhugaðs húss á lóðinni verið því sem næst ferningur í stað þess að vera ílangur eins og eigi við um þegar byggð hús við Ástún.  Með tillögunni sé leitast við að útfæra mannvirkið að heildargötumyndinni og þeim fjölbýlishúsum sem fyrir séu við götuna þannig að um sambærilegan byggingarstíl sé að ræða.  Yfirbragð og ásýnd byggðarinnar verði talsvert betri við skipulagsbreytinguna. 

Fullyrðingar kærenda um skuggavarp eigi ekki við rök að styðjast en breytingin muni leiða til þess að skuggavarp minnki sé tekið mið af deiliskipulagi frá 2008.  Fram komi í umsögn skipulags- og byggingardeildar að skugginn sé áþekkur en þó grennri sem helgist af því að grunnfleti hússins hafi verið breytt.  Hækkun á mænishæð með 15º þakhalla hafi ekki áhrif á skuggavarp.  Hafi fyllilega verið tekið tillit til hagsmuna kærenda í máli þessu og málefnaleg sjónarmið legið að baki umræddri ákvörðun.  Í kjölfar samráðsfundar sem haldinn hafi verið með þeim er mótmælt hafi skipulags-breytingunni hafi sú ákvörðun verið tekin að lækka vegghæð hússins úr 49,85 m í 48,35 m, eða um 1,5 m, vegna hækkunar á mænishæð úr 39,85 m í 50,65 m (svo).  Stafi þessi munur af því að þakformi hússins hafi verið breytt úr flötu þaki í valmaþak.  Einnig hafi aðkomuhæð hússins verið lækkuð til að koma til móts við sjónarmið andmælenda.  Málið hafi fengið umtalsverða umfjöllun og vandaða málsmeðferð og leitast hafi verið við að eiga fullt samráð við þá aðila sem gert hafi athugasemdir.

Þá telji Kópavogsbær ekki efni til að fjalla sérstaklega um gildi byggingarleyfis sem gefið hafi verið út fyrir byggingu fjölbýlishúss að Ástúni 6.  Leyfið hafi verið gefið út í kjölfar samþykktar og auglýsingar á breyttu deiliskipulagi fyrir umrædda lóð og sé því gefið út á lögmætum forsendum.

– – – –

Lóðarhafa Ástúns 6 var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum sínum vegna kæru-máls þessa en engar athugasemdir af hans hálfu hafa borist úrskurðarnefndinni.

Niðurstaða:  Eins og fyrr greinir er kærð ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 13. nóvember 2007 um breytingu á Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012.  Í þágildandi 19. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 var kveðið á um að aðalskipulag eða breyting á því væri háð staðfestingu ráðherra, en skv. 5. mgr. 8. gr. þeirra laga var ekki unnt að skjóta slíkum ákvörðunum til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, sbr. nú 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.  Verður kæru á nefndri breytingu á aðalskipulagi Kópavogs því vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Samkvæmt áðurgreindri 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga var kærufrestur til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á, sbr. nú 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011, um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.  Kæru skal vísa frá berist hún að liðnum kærufresti nema afsakanlegt þyki að hún hafi borist of seint eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran sé tekin til meðferðar, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Kæru skal þó ekki sinnt berist hún ári eftir að ákvörðun er tilkynnt aðila.  Kæra á ákvörðun um breytt deiliskipulag lóðar nr. 6 við Ástún, er tók gildi árið 2008, barst úrskurðarnefndinni 18. janúar 2013, eða nokkrum árum eftir að hin kærða ákvörðun var birt í B-deild Stjórnartíðinda, og ber með vísan til fyrrgreindra lagaákvæða að vísa þeim þætti málsins frá úrskurðarnefndinni. 

Hús það sem heimilað var niðurrif á hinn 28. desember 2012 og stóð á lóðinni að Ástúni 6 var rifið fyrri hluta árs 2013.  Af þeim sökum hefur ekki þýðingu að taka afstöðu til fyrirliggjandi kröfu kærenda um ógildingu þeirrar ákvörðunar og verður kröfu þess efnis þegar af þeirri ástæðu vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hin kærða ákvörðun um breytt deiliskipulag vegna lóðar nr. 6 við Ástún, er tók gildi 21. desember 2012, og ákvarðanir byggingarfulltrúa frá 28. desember s.á., um niðurrif hússins að Ástúni 6 og um heimild til að reisa nýtt hús á lóðinni, bárust úrskurðar-nefndinni innan kærufrests og verða þær ákvarðanir því teknar til efnismeðferðar enda verður að telja að þær ákvarðanir geti snert lögvarða hagsmuni kærenda með hliðsjón af nálægð fasteignar þeirra við umrædda lóð.

Tillaga að breytingu á deiliskipulagi fyrir Ástún 6 var auglýst og kynnt lögum samkvæmt, fundur haldinn með þeim aðilum sem gerðu athugasemdir, afstaða tekin til fram kominna athugasemda og gagna aflað, svo sem um skuggamyndun.  Var tillagan í kjölfarið send Skipulagsstofnun og hún birt í Stjórnartíðindum innan lögbundins frests.  Með skipulagsbreytingunni var m.a. íbúðum að Ástúni 6 fjölgað um tvær, lögun byggingarreits breytt frá því að vera sem næst ferningur í ílangan rétthyrning og breytingar gerðar á hæð hússins.  Þá var gert ráð fyrir valmaþaki í stað slétts þaks.  Í máli þessu koma aðeins til skoðunar þessar breytingar en ekki byggingarheimildir þær á lóðinni sem fyrir voru í deiliskipulagi frá árinu 2008.

Lóð kærenda liggur norðan við lóðina Ástún 6 og liggur gata á milli þeirra.  Af málatilbúnaði kærenda má ráða að þeir hafi einkum áhyggjur af skuggavarpi gagnvart fasteign sinni vegna byggingar fjölbýlishússins að Ástúni 6 og hafa þeir lagt fram frekari gögn um skuggavarp vegna fyrirhugaðrar byggingar.  Við meðferð málsins voru gerðar breytingar frá auglýstri tillögu, þannig að aðkomukóti var lækkaður úr 37,15 í 36,20 og kóti hámarkshæðar úr 50,65 í 49,06 en í deiliskipulagi frá 2008 var gert ráð fyrir að kóti hámarkshæðar væri 49,85.  Samkvæmt þessu lækkar heimiluð hámarkshæð hússins við hina kærðu breytingu um 79 cm.  Þá veldur breyting á lögun og legu byggingarreitar einhverjum breytingum á skuggavarpi.  Fela þessar breytingar og fjölgun íbúða um tvær ekki í sér veruleg grenndaráhrif frá því sem verið hefði að óbreyttu skipulagi.

Með hliðsjón af því sem rakið hefur verið verður ekki fallist á kröfu um ógildingu umdeildrar deiliskipulagsbreytingar.

Rétt þykir að benda á að valdi gildistaka skipulagsáætlana því að verðmæti fasteignar lækkar, nýtingarmöguleikar hennar skerðast frá því sem áður var eða að hún rýrnar svo að hún nýtist ekki til sömu nota og áður, á sá sem sýnt getur fram á að hann verði fyrir tjóni af þessum sökum rétt á bótum úr sveitarsjóði, eða eftir atvikum úr ríkissjóði, eða að sveitarsjóður leysi fasteignina til sín, sbr. 1. mgr. 51. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.  Ákvarðanir um bótarétt og fjárhæð bóta eiga hins vegar ekki undir úrskurðarnefndina samkvæmt fyrirmælum nefnds ákvæðis um málsmeðferð.

Að framangreindri niðurstöðu fenginni á hin kærða ákvörðun byggingarfulltrúa um um nýbyggingu fjölbýlishúss á lóðinni Ástúni 6 stoð í gildu deiliskipulagi.  Þar sem ekki liggur fyrir að þeir annmarkar séu á málsmeðferð umræddrar ákvörðunar sem valdið geti ógildingu hennar verður kröfu þar að lútandi hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kröfum um ógildingu ákvarðana bæjarstjórnar Kópavogs frá 13. nóvember 2007, um breytingu á Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012 og um breytingu á deiliskipulagi vegna lóðarinnar Ástúns 6 frá 22. janúar 2008, auk kröfu um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 28. desember 2012, um að heimila niðurrif húss á nefndri lóð, er vísað frá úrskurðarnefndinni.

Hafnað er kröfum kærenda um ógildingu á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 27. nóvember 2012 um breytingu á deiliskipulagi fyrir lóðina nr. 6 við Ástún og á ákvörðun  byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 28. desember 2012 um að veita leyfi til að reisa fjölbýlishús á lóðinni að Ástúni 6 í Kópavogi.

____________________________________
Ómar Stefánsson

_____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                       Þorsteinn Þorsteinsson