Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

42/2004 Fitjahlíð

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 20. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ásgeir Magnússon héraðsdómari. 

Fyrir var tekið mál nr. 42/2004, kæra á samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Snæfellsness- og Borgarfjarðarumdæmis frá 15. júní 2004 um að veitt yrði byggingarleyfi fyrir stækkun á sumarhúsi á lóð nr. 51 í landi Fitja, Skorradalshreppi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 23. júlí 2004, er barst nefndinni sama dag, kæra S og S, eigendur sumarhúsa á lóðum nr. 49 og 51A í landi Fitja, Skorradalshreppi, þá samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Snæfellsness- og Borgarfjarðarumdæmis frá 15. júní 2004 að veitt yrði byggingarleyfi fyrir stækkun á sumarhúsi á lóð nr. 51 í landi Fitja, Skorradalshreppi. Sveitarstjórn Skorradalshrepps staðfesti afgreiðslu skipulags- og byggingarnefndar hinn 26. júní 2004.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verið felld úr gildi. 

Málavextir:  Lóðin að Fitjahlíð 51 var á árinu 1977 skipt upp í tvær lóðir, nr. 51 og nr. 51A, og standa sumarhús á hvorri lóð sem eru í nokkuð brattri hlíð vaxinni trjágróðri. 

Með bréfi til skipulags- og byggingarnefndar Skorradalshrepps, dags. 30. september 2003, var sótt um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við sumarhús á lóð nr. 51 í landi Fitja, Skorradalshreppi.  Var umsótt bygging um 100 fermetrar, ein hæð og ris, og með 6,6 metra hámarkshæð.  Eldri bústaður mun hafa verið um 25 fermetrar á einni hæð.  Mun bygging umsóttrar viðbyggingar hafa verið langt komin um svipað leyti, en framkvæmdir síðan stöðvaðar vegna andmæla eigenda nágrannabústaða og skorts á byggingarleyfi fyrir framkvæmdunum. 

Skorradalshreppur leitaði eftir meðmælum Skipulagsstofnunar skv. 3. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 vegna fyrrgreindrar byggingarleyfisumsóknar, þar sem ekki var til að dreifa deiliskipulagi fyrir umrætt svæði.  Skipulagsstofnun svaraði erindinu í bréfi, dags. 14. nóvember 2003, og benti á að á svæðinu gilti svæðisskipulag fyrir sveitarfélögin norðan Skarðsheiðar.  Grenndarkynna þyrfti byggingarleyfisumsóknina skv. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga þar sem um væri að ræða framkvæmd í þegar byggðu hverfi á ódeiliskipulögðu svæði.  Var byggingarleyfisumsóknin grenndarkynnt fyrir lóðarhafa lóðar nr. 51A í landi Fitja, sem andmælti stækkun hússins á lóð nr. 51 í bréfi, dags. 6. desember 2003. 

Hinn 2. febrúar 2004 svaraði Skipulagsstofnun fyrirspurn frá byggingarnefnd Skorradalshrepps frá 13. janúar s.á. varðandi grundvöll fyrir útgáfu byggingarleyfis fyrir margnefndri framkvæmd.  Í svarbréfinu var m.a. tekið fram að þar sem grenndarkynning virtist hafa verið framkvæmd í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga teldi stofnunin það á valdi sveitarstjórnar að veita umrætt byggingarleyfi, en hafa yrði í huga hagsmuni umsækjanda jafnt sem hagsmuni eigenda nærliggjandi húsa. 

Málið var tekið fyrir á fundi hreppsnefndar Skorradalshrepps hinn 10. mars 2004 og afgreitt með eftirfarandi bókun:  „Sveitarstjórn vísar lið 18 aftur til skipulags- og byggingarnefndar og leggur fyrir hana að kanna hvort Skipulagsstofnun sé vanhæf sem leiðbeinandi, þar sem arkitekt hins umdeilda húss er starfsmaður Skipulagsstofnunar.  Einnig kemur ekki fram í gögnum málsins um grenndarkynningu til lóðareiganda Fitjahlíðar 51.  Sveitarstjórn felur byggingarfulltrúa og byggingarnefnd að beita sér fyrir því að húseigandi Þorsteinn Marinósson nái sáttum við nágranna sína áður en málið verður afgreitt, t.d. með kaupum á húsi nr. 51A og geri einnig ásættanlegan samning við lóðarhafa á nr. 49 sé þess nokkur kostur.“ 

Landeigendum var grenndarkynnt hin umdeilda byggingarleyfisumsókn með bréfi, dags. 23. apríl 2004, og gerðu þeir athugasemdir við umdeilda byggingu í bréfi, dags. 20. maí 2004.

Með bréfi, dags. 1. júlí 2004, var öðrum kæranda máls þessa tilkynnt um að skipulags- og byggingarnefnd Borgarfjarðar hefði mælt með því á fundi sínum hinn 15. júní 2004 að byggingarleyfi fyrir stækkun á sumarhúsi á lóð nr. 51 í landi Fitja, yrði veitt og að sveitarstjórn Skorradalshrepps hefði staðfest þá afgreiðslu hinn 26. júní s.á.  Í bréfinu voru jafnframt tíunduð rök er búið hefðu að baki ákvörðun í málinu í tilefni af framkomnum athugasemdum móttakanda bréfsins. 

Kærendur sættu sig ekki við málalyktir og skutu nefndri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að umdeild viðbygging, er þeir telji í raun nýbyggingu, hafi að stórum hluta verið risin þegar grenndarkynning hafi átt sér stað, sem auk þess sem kynningunni hafi verið ábótavant þar sem hún hafi ekki náð til allra nágranna. 

Umdeild bygging standi að hluta til á lóð nr. 51A samkvæmt lóðasamningum, en ekkert samband hafi verið haft við kærendur áður en hún hafi verið reist.  Bent sé á að fjarlægð milli húsa á lóðum 51 og 51A sé aðeins 12-15 metrar og heimiluð bygging sé 6,6 metra há og valdi sjónmengun fyrir nágranna og vegfarendur.  Fyrir liggi að landeigendur og nágrannar, sem grenndarkynning hafi náð til, hafi lagst gegn umræddri byggingu.  Þá hafi byggingarnefnd ekki farið að tilmælum oddvita sveitarstjórnar um sáttaumleitanir við nágranna umdeilds sumarhúss og ekki hafi komið fram álit um vanhæfi Skipulagsstofnunar sem leiðbeinanda í málinu.  Af allri málsmeðferð megi ráða að hlutdrægni hafi gætt við ákvarðanatöku í málinu en ljóst sé að umdeild bygging raski mjög grenndarhagsmunum kærenda, stingi í stúf við nánasta umhverfi og muni hafa vafasamt fordæmisgildi. 

Málsrök Skorradalshrepps:  Vísað er til þess að engir skipulagsskilmálar, þar sem m.a. sé kveðið á um gerð og stærð húsa, séu til fyrir sumarhúsabyggðina í landi Fitja og lóðamörk séu þar víða óljós.  Sumarhús á svæðinu séu mjög fjölbreytt að stærð og útliti og sé svæðið því ekki einsleitt.  Mikill trjágróður sé í hlíðinni þar sem umdeild bygging standi og því alls ekki víst að hún verði mjög áberandi, a.m.k. þegar til lengri tíma sé litið og óvíst sé að viðbyggingin rýri verðmæti húss á lóð nr. 51A, sem sé gamalt og í frekar lélegu ástandi.  Verðmæti þess húss hljóti að ákvarðast með hliðsjón af því. 

Byggingarleyfishafi hefur ekki sent úrskurðarnefndinni athugasemdir vegna kærumáls þessa en vegna dvalar hans erlendis var bróður hans, sem jafnframt var byggingastjóri við umdeilda byggingu, gert aðvart um kærumálið fyrir hans hönd. 

Vettvangsganga:  Nefndarmenn og starfsmenn úrskurðarnefndarinnar kynntu sér staðhætti á vettvangi hinn 27. apríl 2006, en þar mætti jafnframt eigandi húss á lóð nr. 51A og skipulags- og byggingafulltrúi. 

Niðurstaða:  Með hinu kærða byggingarleyfi var heimilað að reisa tæplega 80 fermetra viðbyggingu, sem er hæð og ris, við tæplega 25 fermetra sumarhús.  Var hin kærða ákvörðun tekin að undangenginni grenndarkynningu með stoð í 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, þar sem svæðið var ekki deiliskipulagt. 

Umdeild viðbygging er verulega stærri en önnur sumarhús í nágrenninu, sem samkvæmt upplýsingum úr fasteignamatsskrá eru á bilinu 20 til 60 fermetrar og við blasti við vettvangsskoðun að byggingin sker sig úr vegna hæðar sinnar. 

Í 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga kemur fram sú meginregla að gera skuli deiliskipulag þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Í 3. mgr. greinds ákvæðis er að finna þá undantekningarreglu að sveitarstjórn getur veitt heimild til framkvæmda að undangenginni grenndarkynningu skv. 7. mgr. 43. gr. laganna þar sem deiliskipulag liggi ekki fyrir í þegar byggðum hverfum.  Hefur 3. mgr. 23. gr. verið túlkuð til samræmis við 2. mgr. 26. gr. laganna sem heimilar óverulegar breytingar á deiliskipulagi að undangenginni grenndarkynningu.  Af því leiðir að einungis eru heimilaðar framkvæmdir skv. 3. mgr. 23. gr. þegar um er að ræða minni háttar framkvæmd er víki ekki frá byggðarmynstri sem fyrir er. 

Fær þessi túlkun nefndrar 3. mgr. 23. gr. stoð í dómi Hæstaréttar, uppkveðnum 20. september 2001, í máli nr. 114/2001, en í forsendum hans segir m.a:

„Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga með síðari breytingum sem og 9. gr. og 43. gr. sömu laga verður byggingarleyfi að eiga sér stoð í deiliskipulagi. Frá þeirri meginreglu er að finna undantekningu í 3. mgr. 23. gr. laganna, um heimild sveitarstjórnar til að veita leyfi til framkvæmda í þegar byggðum hverfum að undangenginni grenndarkynningu. Við afmörkun undantekningarreglunnar gagnvart meginreglunni ber að skýra ákvæðin til samræmis við 1. og 2. mgr. 26. gr. sömu laga þar sem segir að fara skuli með breytingu á deiliskipulagi eins og um nýtt skipulag sé að ræða nema breytingar séu óverulegar. Samkvæmt því ber að deiliskipuleggja byggð hverfi áður en byggingarleyfi eru veitt, nema þau leiði til óverulegrar breytingar á byggðamynstri hverfisins.“ 

Eins og fyrr var rakið telur úrskurðarnefndin umdeilda viðbyggingu víkja að töluverðu leyti frá því byggðarmynstri lítilla og lágreistra sumarhúsa sem fyrir er á umræddu svæði.  Hafi því ekki verið heimilt að veita hið kærða byggingarleyfi að undangenginni grenndarkynningu skv. 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga, heldur hafi þurft að deiliskipuleggja umrætt svæði að gættum þeim sjónarmiðum er lög áskilja.  Umdeilt byggingarleyfi á af þessum sökum ekki viðhlítandi stoð samkvæmt skipulags- og byggingarlögum og verður fallist á kröfu kærenda um ógildingu þess. 

Að þessari niðurstöðu fenginni þykir ekki ástæða til að meta lögmæti grenndarkynningar þeirrar sem var undanfari hinnar kærðu ákvörðunar eða þá röskun á grenndarhagsmunum kærenda er umdeild viðbygging felur í sér. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Snæfellsness- og Borgarfjarðarumdæmis frá 15. júní 2004 um að veitt yrði byggingarleyfi fyrir stækkun á sumarhúsi á lóð nr. 51 í landi Fitja, Skorradalshreppi, er sveitarstjórn Skorradalshrepps staðfesti hinn 26. júní 2004, er felld úr gildi.

 

   ___________________________ 
        Hjalti Steinþórsson        

 

 

 ____________________________           __________________________
      Ásgeir Magnússon                                  Þorsteinn Þorsteinsson 

des 22
Love0

69/2003 Vesturberg

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 30. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 69/2003, kæra íbúa að Vesturbergi 199, Reykjavík á samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá 21. október 2003 um breytingu á deiliskipulagi vegna  lóðarinnar að Vesturbergi 195.  

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með kæru til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 20. nóvember 2003, sem barst nefndinni hinn 21. sama mánaðar, kærir Hörður F. Harðarson hrl., f.h. G, Vesturbergi 199, Reykjavík, samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá 21. október 2003 um breytingu á deiliskipulagi vegna lóðarinnar að Vesturbergi 195.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Kærandi máls þessa eignaðist húsið að Vesturbergi 199 á árinu 1978.  Árið 1990 fékk hann leyfi til að byggja yfir svalir hússins með gluggum til suðurs í átt að dæluhúsi Hitaveitu Reykjavíkur sem er við Vesturberg 195.  Í yfirlýsingu þessa efnis, dags. 19. janúar 1990, segir m.a.:  „Engar athugasemdir eru gerðar af hálfu Hitaveitunnar við fyrirhugaðar framkvæmdir, enda ekki fyrirhuguð viðbygging við dælustöðina.“  Þar sagði enn fremur að Hitaveitan samþykkti að yfirlýsingunni yrði þinglýst sem kvöð á lóð Hitaveitunnar.   

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 2. júlí 2003 var samþykkt að auglýsa tillögu að breyttu deiliskipulagi vegna lóðarinnar nr. 195 við Vesturberg.  Fól tillagan m.a. í sér að þar yrði heimilað að innrétta þriggja íbúða raðhús innan núverandi byggingar og reisa útbyggingar, svalir og útitröppur við húsið.  Einnig fólst í tillögunni heimild til að byggja við húsið til allra átta, byggja stoðmúra við norður- og suðurgafla hússins til að hleypa birtu inn í núverandi kjallara og að grafa frá húsinu til vesturs.  Hámarks stærð húss eftir breytingu var heimiluð 380 m² í stað 213,5 m² og nýtingarhlutfall lóðar 0,49 í stað 0,27. 

Tillagan var auglýst til kynningar frá 23. júlí til 3. september 2003.  Athugasemdabréf bárust, þar á meðal frá kæranda máls þessa, þar sem hann mótmælti áformunum.  Vísaði hann til áðurnefndar yfirlýsingar frá 19. janúar 1990 og að fyrirhuguð framkvæmd færi gegn þeirri kvöð sem hvíldi samkvæmt yfirlýsingunni á lóðunum við Vesturberg 195-197.  Í umsögn skipulags- og byggingarsviðs vegna athugasemda kæranda var vísað til þess að samkvæmt veðbókarvottorði fyrir Vesturberg 195 hvíldi umrædd kvöð ekki á eigninni.  Yrði því þegar af þeirri ástæðu að álykta að núverandi lóðarhafi væri með öllu óbundinn af nefndri yfirlýsingu enda hafi hann verið í góðri trú þegar gengið var frá kaupunum.  Þá segir að kvöðin hvíli eingöngu á eign kæranda að Vesturbergi 199 og að það sé eðlilegt í ljósi innihalds yfirlýsingarinnar.  Þá segir að orðalag yfirlýsingarinnar gefi ekki tilefni til að ætla að það hafi verið ætlun Hitaveitunnar að „…girða fyrir alla uppbyggingu eða breytingar á lóðinni til frambúðar“.

Hinn 15. október 2003 var málið tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar og auglýst tillaga að breytingu á deiliskipulagi samþykkt og staðfesti borgarráð þá afgreiðslu á fundi hinn 21. október 2003.  Auglýsing um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 12. nóvember 2003.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að þegar hann hafi óskað eftir leyfi til að byggja yfir svalir einbýlishúss síns að Vesturbergi 199 hafi verið sett það skilyrði af hálfu byggingarfulltrúa að samþykki fengist fyrir breytingunni frá Hitaveitu Reykjavíkur, eiganda lóðanna að Vesturbergi 195-197.  Ekki hafi verið talið fullnægjandi að forsvarsmenn Hitaveitunnar samþykktu breytinguna með einfaldri yfirlýsingu heldur hafi þess jafnframt verið krafist að því yrði lýst yfir, að af þeirra hálfu væru engar stækkanir eða viðbyggingar fyrirhugaðar við dælustöðina.  Í kjölfarið hafi verið sett upp yfirlýsing og aðstoðuðu starfsmenn byggingarfulltrúa og borgarstjóra kæranda við að setja upp yfirlýsinguna.

Svo sem yfirlýsingin beri með sér þá hafi sérstaklega verið tekið fram af hálfu Hitaveitunnar að ekki væri fyrirhuguð viðbygging við dælustöðina.  Nauðsynlegt hafi þótt að yfirlýsingunni yrði þinglýst sem kvöð á lóð Hitaveitunnar og af þeim sökum hafi verið bætt við texta þar sem Hitaveitan samþykkti sérstaklega að yfirlýsingunni yrði þinglýst á lóð Hitaveitunnar.  Athugasemdir skipulags- og byggingasviðs Reykjavíkur-borgar um að eðlilegt hafi verið að þinglýsa yfirlýsingunni eingöngu á lóð kæranda séu því óskiljanlegar.  Skjalið beri það skýrt með sér að því hafi verið ætlað að hvíla sem kvöð á lóð Hitaveitunnar.

Allt frá því að skjalið hafi verið fært inn í þinglýsingabækur í febrúar 1990 hafi kærandi staðið í þeirri trú að þessi kvöð hvíldi á lóð Hitaveitunnar.  Það sé fyrst þegar viðhorf  borgarinnar til kærunnar séu reifuð að í ljós komi að yfirlýsingunni hafi fyrir mistök verið þinglýst á hans eigin lóð.  Þessi staðreynd breyti hins vegar engu um það að starfsmönnum Reykjavíkurborgar hafi verið vel kunnugt um þessa kvöð.  Vísist þar til þess að yfirlýsingin hafi verið útbúin af starfsmönnum byggingarfulltrúans í Reykjavík, undirrituð af forsvarsmanni Hitaveitu Reykjavíkur og þinglýsingin sérstaklega samþykkt f.h. borgarsjóðs Reykjavíkur.

Af framangreindu leiði að samþykkt borgarráðs á nýju deiliskipulagi sem fari í bága við umrædda yfirlýsingu sé ólögmæt.  Reykjavíkurborg sé bundin af yfirlýsingunni hvort sem henni hafi verið þinglýst eða ekki.  Ljóst sé af efni yfirlýsingarinnar og aðdraganda hennar að ætlun Reykjavíkurborgar hafi verið að tryggja að mannvirki yrðu ekki reist nær lóðarmörkum kæranda en þá þegar hefði verið gert.  Á þeim forsendum hafi kæranda verið veitt heimild til framkvæmda enda ljóst að þær hefðu horft öðruvísi við honum ef byggingarréttur Hitaveitunnar, eða síðari lóðarhafa, hefði verið óskertur að þessu leyti.  Hús kæranda sé á lóðarmörkum og eðlilegt að því séu takmörk sett hversu nærri lóðarmörkunum ný mannvirki verði reist.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda sé þess krafist að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni.  Vísað sé til þess að réttur samkvæmt yfirlýsingunni, dags. 19. janúar 1990, hafi stofnast með samningi Hitaveitu Reykjavíkur og kæranda á árinu 1990 og hafi honum verið þinglýst.  Á svæðinu hafi þá verið í gildi deiliskipulag Breiðholt 3, vesturdeild, samþykkt í borgarráði í apríl 1970, uppfært hinn 29. maí 1990.  Hvorki sé vikið að umræddri yfirlýsingu í deiliskipulagi né í greinargerð gildandi aðalskipulags Reykjavíkur.  Verði því ekki litið á rétt sem stofnast hafi samkvæmt yfirlýsingunni sem skipulagskvöð í skilningi 10. mgr. 2. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, þar sem slíkar kvaðir verði einungis lagðar á með skipulagsákvörðun.

Í 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 komi fram að hlutverk úrskurðar-nefndarinnar sé að úrskurða í ágreiningsmálum um skipulags- og byggingarmál samkvæmt lögunum.  Hafi ákvæði þetta verið skilið svo að skotið yrði til nefndarinnar ágreiningi um ákvarðanir sveitarstjórna um skipulags- og byggingarmál og öðrum ágreiningsefnum sem tilgreind séu í lögunum eða reglugerðum settum samkvæmt þeim.  Frávísunarkröfu styðji Reykjavíkurborg þeim rökum að athugasemdir og málatilbúnaður kæranda eigi ekki undir úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála.  Nefndin hafi ekki valdheimildir til þess að fjalla um málið á grundvelli hinnar þinglýstu kvaðar enda sé um að ræða einkaréttarlegan samning á milli kæranda og þáverandi lóðarhafa að Vesturbergi 195.  Ágreining um þann meinta rétt sem kærandi telji sig hafa eignast á grundvelli samningsins verði kærandi að bera undir hina almennu dómstóla vilji hann fá úr þeim skorið.  Þar af leiðandi sé þess krafist að kærunni verði vísað frá úrskurðarnefndinni.

Til vara sé þess krafist að hin kærða ákvörðun verði staðfest.  Í kærunni sé ekki að finna frekari rökstuðning fyrir kröfugerð kæranda en að hin þinglýsta kvöð girði fyrir frekari uppbyggingarmöguleika á lóðinni.  Af hálfu borgarinnar sé vísað til þess að heimilaðar breytingar samkvæmt deiliskipulaginu séu að öllu leyti í samræmi við form- og efnisákvæði skipulags- og byggingarlaga auk þess sem heimiluð notkunarbreyting, aukning á byggingarmagni, nýtingarhlutfall og stærð byggingarreits hafi ekki þau áhrif til skerðingar á grenndarhagsmunum kæranda að leitt geti til ógildingar á hinu kærða deiliskipulagi.

Hið kærða deiliskipulag geri ráð fyrir að á lóðinni að Vesturbergi 195 sé heimilað að innrétta þrjár íbúðir í raðhúsi innan núverandi byggingar sem áður hafi verið nýtt sem dælustöð Orkuveitu Reykjavíkur.  Í deiliskipulaginu felist einnig heimild til að byggja útbyggingar, svalir og útitröppur við húsið.  Heimiluð hæð viðbygginga miðist við hæð núverandi húss á lóðinni en þakgluggar megi vera einum metra hærri.

Í breytingunni felist heimild til að byggja stoðmúra við norður- og suðurgafl hússins til að hleypa birtu inn í núverandi kjallara og að grafa frá húsinu til vesturs.  Á lóðinni sé kvöð um aðkomu og akbraut vegna Vesturbergs 199 og haldist hún óbreytt.  Landnotkun sé í samræmi við Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024 en samkvæmt því sé lóðin á íbúðarsvæði.  Í deiliskipulagi svæðisins hafi upphaflega verið gert ráð fyrir því að á lóðinni risi íbúðarhús en því svo breytt vegna þarfa Hitaveitu Reykjavíkur.  Ekki verði heimilt að fara nær lóðamörkum að Vesturbergi 193 og 199 en 3,5 metra, en um það atriði vísist til uppdrátta þar sem sýndur sé hámarksbyggingarreitur fyrir stoðmúra.

Hin samþykkta breyting sé í fullu samræmi við byggðamynstur svæðisins og nýtingar-hlutfall sambærilegt og á aðliggjandi lóðum.  Samkvæmt samþykktum skilmálum sé hámark leyfilegrar nýtingar 0,49 en auk þess sé hámarksstærð hússins bundin við 380 m².  Ekki sé heimilt að hafa fleiri íbúðir en þrjár auk þess sem sýnd séu sex bílastæði innan lóðar. 

Að lokum sé vísað til þess að kærandi hafi ekki borið fyrir sig útsýnisskerðingu, skuggavarp eða nokkuð annað sem leitt gæti til þess að samþykkt breyting á deiliskipulagi yrði felld úr gildi vegna grenndarhagsmuna kæranda.  Sé því haldið fram af hálfu Reykjavíkurborgar að umþrætt breyting leiði ekki til neinnar slíkrar skerðingar á réttindum kæranda.

Vettvangsganga:  Hinn 31. maí 2005 fór úrskurðarnefndin á vettvang og kynnti sér staðhætti.  Auk nefndarmanna og starfsmanna úrskurðarnefndar mættu fulltrúar Reykjavíkurborgar.

Niðurstaða:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er gerð krafa um frávísun málsins með þeim rökum að úrskurðarnefndin sé ekki bær um að fjalla um málið þar sem málatilbúnaður kæranda byggist á einkaréttarlegri kvöð eða samkomulagi.

Í máli þessu er deilt um lögmæti deiliskipulagsákvörðunar, en slíkum ákvörðunum verður skotið til úrskurðarnefndarinnar samkvæmt 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Verði ekki fallist á einstakar málsástæður kærenda í slíkum málum getur það leitt til höfnunar á ógildingarkröfu en verður ekki til þess að máli sé vísað frá úrskurðarnefndinni.  Verður til þess að líta að málsforræðisregla einkamálaréttarfars á ekki við um meðferð kærumála í stjórnsýslunni og geta því úrskurðarnefndir á þeim vettvangi tekið sjálfstætt til skoðunar atriði sem áhrif geta haft á gildi kærðrar ákvörðunar.  Skipulagsákvörðun sú sem hér er til umfjöllunar snertir hagsmuni kæranda með þeim hætti að hann telst eiga kæruaðild að máli þessu.  Að þessu virtu verður ekki fallist á framkomna frávísunarkröfu.

Umdeildri yfirlýsingu Hitaveitu Reykjavíkur, í tilefni af umsókn kæranda um að byggja að lóðarmörkum Vesturbergs 195, var ekki þinglýst sem kvöð á þá lóð og verður kvöðin ekki talin skipulagskvöð í skilningi 10. mgr. 2. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þar sem slíkar kvaðir verða einungis lagðar á í skipulagi.  Yfirlýsingin er því einkaréttarlegs eðlis er getur haft áhrif á innbyrðis réttarstöðu lóðarhafa að lóðunum að Vesturbergi 195 og 199, en verður ekki talin binda hendur borgaryfirvalda við skipulagsgerð sem slík.  Efni yfirlýsingarinnar verður því ekki talið hafa áhrif á gildi hinnar kærðu ákvörðunar en hér verður ekki skorið úr því hvaða þýðingu yfirlýsingin hafi á rétt lóðarhafa að Vesturbergi 195 til nýtingar þeirrar lóðar, enda á slíkt álitaefni undir dómstóla.

Í hinu kærða skipulagi felst m.a. heimild til viðbyggingar við hús það sem stendur á lóðinni að Vesturbergi 195, í átt að húsi kæranda, í allt að 3,5 metra fjarlægð frá lóðarmörkum kæranda, en greint hús er nú í 8 metra fjarlægð frá nefndum lóðarmörkum.  Í skipulaginu er gert ráð fyrir greftri frá gafli viðbyggingarinnar og stoðvegg til þess að halda jarðvegi frá húsi svo unnt sé að setja glugga á neðri hæð hússins.

Í 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 er kveðið á um að lágmarksbil milli húsa skuli vera 6 metrar en að baki þeirri reglu búa m.a. brunaöryggissjónarmið.  Samkvæmt hinu kærða skipulagi gæti bil milli húss kæranda, sem stendur á lóðarmörkum, og heimilaðrar viðbyggingar í átt að húsi kæranda, orðið aðeins 3,5 metrar.  Veggur húss kæranda, er að lóðarmörkum snýr, er með gluggum og ráðagerð er um að nefnd viðbygging hafi glugga á þeirri hlið er snúa muni að húsi kæranda.  Brýtur þessi tilhögun í bága við tilvitnað ákvæði byggingarreglugerðar og ber af þeim sökum að ógilda hina kærðu ákvörðun.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.    

Úrskurðarorð:

Samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá 21. október 2003 um breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar að Vesturbergi 195 er felld úr gildi.

 

   ___________________________ 
            Hjalti Steinþórsson   

 

 

_______________________________           ____________________________
    Ásgeir Magnússon                                      Þorsteinn Þorsteinsson

 

 

des 22
Love0

74/2004 Öldugata

Með

Ár 2006, föstudaginn 8. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ásgeir Magnússon héraðsdómari. 

Fyrir var tekið mál nr. 74/2004, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 17. nóvember 2004 um að veita byggingarleyfi fyrir breyttri notkun og útliti hússins að Öldugötu 17, Reykjavík og að í því mætti innrétta fimm íbúðir. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 21. desember 2004, er barst nefndinni hinn 22. sama mánaðar, kærir Sveinn Andri Sveinsson hrl., fyrir hönd íbúa að Öldugötu 16 og 18 og að Stýrimannastíg 15, Reykjavík, þá ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 17. nóvember 2004 að veita byggingarleyfi fyrir breyttri notkun og útliti hússins að Öldugötu 17, Reykjavík og að í því mætti innrétta fimm íbúðir.  Borgarstjórn Reykjavíkur staðfesti ákvörðunina hinn 7. desember 2004.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 7. september 2004 var tekin fyrir umsókn um leyfi til þess að byggja tvo kvisti á norðurþekju, útbúa svalir á þakfleti rishæðar, byggja svalir á suðurhlið 1. og 2. hæðar og innrétta tvær íbúðir á 1. hæð, tvær á 2. hæð og eina rishæð í núverandi atvinnuhúsi á lóð nr. 17 við Öldugötu í Reykjavík.  Var erindinu vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa. 

Hinn 17. september s.á. var málið tekið fyrir á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa og samþykkt að grenndarkynna umsóknina fyrir hagsmunaaðilum að Ægisgötu 26 og Öldugötu 16 og 19.  Var umsótt breyting í kynningu frá 22. september til 20. október 2004 og bárust athugasemdir frá kærendum. 

Hinn 27. október 2004 var málið tekið fyrir hjá skipulags- og byggingarnefnd en afgreiðslu þess frestað með vísan til fyrirliggjandi umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 25. október 2004, þar sem mælt var með að íbúðum í umræddu húsi yrði fækkað í þrjár.  Var umsækjanda gefinn kostur á að breyta umsókn sinni til samræmis við umsögn skipulagsfulltrúa. 

Af hálfu umsækjanda var komið að andmælum við fækkun fyrirhugaðra íbúða með vísan til fordæma og aðstæðna á umræddu svæði. 

Málið var síðan tekið fyrir hjá skipulags- og byggingarnefnd 17. nóvember 2004 og þar afgreitt með eftirfarandi bókun: 

„Samþykkt með fjórum atkvæðum fulltrúa Reykjavíkurlista m.t.t. jafnræðissjónarmiða og fordæma á svæðinu, sbr. ný gögn frá umsækjanda þ.e. bréf arkitektanna Ólafar Flygenring og Jon Nordsteien, dags. 01.11.04, tölvubréfa þeirra, dags. 8. og 10.11.04, og bréfs Doma ehf., dags. 01.11.04.“ 

Kærendur undu ekki þessari niðurstöðu og skutu umdeildri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að rökstuðning skorti fyrir hinni kærðu ákvörðun sem gangi gegn áliti skipulagsfulltrúa um fjölda íbúða í húsinu að Öldugötu 17.  Aðeins eitt bílastæði fylgi nefndri fasteign og augljóst sé að þrengt verði að nágrönnum vegna skorts á bílastæðum sem þegar sé vandamál á svæðinu.  Bent sé á að umdeildar framkvæmdir hafi byrjað án þess að lögmætra leyfa hafi verið aflað. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er byggt á því að skipulags- og byggingarnefnd hafi verið fullkomlega heimilt að samþykkja umrædda umsókn í máli þessu. 

Hvað varði nauðsynlegan fjölda bílastæða vegna umdeildra breytinga á fasteigninni að Öldugötu 17, vísi Reykjavíkurborg til umsagnar skipulagsfulltrúa um athugasemdir kærenda, þar sem eftirfarandi sé tekið fram: 

„Bílastæðainneign þess er því reiknuð í samræmi við það þ.e. 1 bílastæði á hverja 50fm eða tæplega 7 stæði. Miðað við umsókn þarf húsið að skaffa 7 bílastæði. Samkvæmt 6. gr. reglna um bílastæðagjald, sem samþykktar voru í borgarráði þann 15. janúar 1997 m.s.br. skal ekki krefjast bílastæðagjalds þegar atvinnuhúsnæði er breytt í íbúðarhúsnæði. Hvorki þarf því að fjölga bílastæðum né greiða bílastæðagjald vegna umsóttra breytinga. Reikna má með að breytingin á húsnæðinu hafi ekki neikvæð áhrif á eftirspurn bílastæða á daginn. Hún mun hins vegar líklega gera það á kvöldin og um helgar þegar lítil starfsemi hefur verið í húsinu.“

Þrátt fyrir álit skipulagsfulltrúa, um að æskilegt væri að einungis þrjár íbúðir yrðu leyfðar í umræddu húsi, hafi skipulags- og byggingarnefnd samþykkt að leyfa fimm íbúðir í húsinu.  Slíka ákvörðun hafi skipulags- og byggingarnefnd verið fullkomlega heimilt að taka enda nefndin ekki í neinu bundin af álitum embættismanna.  Um rök að baki þeirri ákvörðun hafi nefndin vísað til jafnræðissjónarmiða og fordæma á svæðinu með skírskotun til nýrra gagna frá hönnuðum byggingarinnar og umsækjanda.  Rétt sé að taka fram að leyfislausar byggingarframkvæmdir séu á ábyrgð framkvæmdaaðila en ekki hafi komið fram krafa um stöðvun umdeildra framkvæmda, hvorki til byggingaryfirvalda né úrskurðarnefndarinnar, svo vitað sé. 

Í ljósi framangreinds ítreki Reykjavíkurborg þá kröfu að úrskurðarnefndin staðfesti hina kærðu ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar í máli þessu, enda ekkert komið fram í málinu sem leitt geti til ógildingar hennar. 

Andmæli byggingarleyfishafa:  Athugasemdir byggingarleyfishafa koma fram í fyrirliggjandi bréfum til borgaryfirvalda. 

Vísað er til þess að upphaflega hafi verið leitað eftir afstöðu skipulagsyfirvalda til fyrirhugaðra fimm íbúða í húsinu að Öldugötu 17.  Niðurstaðan hafi verið jákvæð og sérstaklega tekið fram að fjöldi bílastæða væri ekki fyrirstaða þar sem verið væri að breyta atvinnuhúsnæði í íbúðir en húsnæðinu hafi fylgt sjö bílastæði. 

Á svæðinu séu fyrir hús með fleiri íbúðum en þremur auk leikskóla, skóla, skrifstofa, sendiráðs og spítala.  Öldugata 17 beri fimm íbúðir án nokkurra breytinga á lóð og bílastæðafjölda sem ekki eigi við um flest hús í nágrenninu.  Birt stærð hússins að Öldugötu 17 samkvæmt umsókn hafi verið 412,3 fermetrar.  Við Öldugötu, Bárugötu, Marargötu og Ægisgötu séu 13 íbúðarhús með birta stærð yfir 400 fermetra og séu aðeins þrjú þeirra með þremur íbúðum eða færri, eitt með þremur íbúðum og verslun, sjö hús með fjórum til fimm íbúðum, eitt með 20 íbúðum og eitt gistiheimili.  Fyrirhugaðar fimm íbúðir að Öldugötu 17 skeri sig því ekki úr þegar litið sé til nýtingar annarra fasteigna á svæðinu og sú ráðstöfun verði ekki talin skapa vafasamt fordæmi. 

Samkvæmt gildandi reglum hafi umdeild breyting á notkun hússins að Öldugötu 17 ekki í för með sér þörf á fjölgun bílastæða frá því sem húsið hafi átt rétt til.  Séu andmæli, sem fram hafi komið við grenndarkynningu, því að þessu leyti byggð á misskilningi.  Þá sé vísað til stefnu borgaryfirvalda um þéttingu byggðar á umræddu svæði. 

Niðurstaða:  Fyrir liggur að andmæli kærenda gegn heimilaðri innréttingu fimm íbúða í húsinu að Öldugötu 17 lúta að skorti á bílastæðum á svæðinu, sem muni aukast við umdeilda fjölgun íbúða, en jafnframt er bent á að hin kærða ákvörðun hafi verið órökstudd. 

Í bókun skipulags- og byggingarnefndar um hina kærðu ákvörðun er skírskotað til jafnræðissjónarmiða og fordæma á svæðinu með vísan til nýrra gagna er borist hefðu frá byggingarleyfishafa.  Sjónarmið er þar komu fram eru tíunduð hér að framan þar sem gerð er grein fyrir andmælum byggingarleyfishafa.  Með hliðsjón af þessu verður ekki fallist á að rökstuðningi hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið svo áfátt að raskað geti gildi hennar. 

Með hinni kærðu ákvörðun var m.a. heimilað að breyta atvinnuhúsnæði að Öldugötu 17 í fimm íbúðir.  Fjórar þeirra eru minni en 80 fermetrar að stærð en ein yfir þeim stærðarmörkum og ættu því að fylgja íbúðunum sex bílastæði skv. gr. 64.3 í byggingarreglugerð nr. 441/1998.  Hins vegar ber að hafa í huga að samkvæmt gr. 12.8 í téðri reglugerð skal, við umfjöllun um byggingarleyfi vegna húsa sem byggð hafa verið fyrir gildistöku reglugerðarinnar, taka mið af reglugerðarákvæðum sem í gildi voru við byggingu þeirra.  Þá er í gr. 28 í byggingarreglugerð heimild fyrir að víkja frá kröfum um bílastæði ef þeim verður ekki komið fyrir á lóð, gegn greiðslu gjalds í bílastæðasjóð. 

Í málinu liggur fyrir af hálfu borgaryfirvalda að atvinnuhúsnæði því sem fyrir hafi verið að Öldugötu 17 hafi fylgt réttur til sjö bílastæða en aðeins eitt stæði er innan lóðar fasteignarinnar.  Samkvæmt þessu og með hliðsjón af fyrrgreindum fráviksreglum byggingarreglugerðar standa kröfur um bílastæði ekki í vegi fyrir samþykki hinnar kærðu ákvörðunar. 

Skortur á bílastæðum í eldri hverfum er þekkt vandamál og þá sérstaklega í gömlum íbúðarhverfum nærri miðborg Reykjavíkur.  Getur sú staðreynd þó ekki takmarkað rétt fasteignareigenda til eðlilegrar nýtingar fasteigna sinna miðað við það sem gerist og gengur á viðkomandi svæði.  Breytt notkun umrædds húss, sem er um 412 fermetrar, úr atvinnuhúsnæði í fimm íbúðir, telst vart óhófleg þegar litið er til notkunar annarra fasteigna í nágrenninu. 

Að öllu þessu virtu verður hin kærða ákvörðun ekki talin haldin þeim annmörkum að ógildingu varði. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar og vegna tafa við gagnaöflun. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 17. nóvember 2004, er borgarstjórn staðfesti hinn 7. desember sama ár, um að veita byggingarleyfi fyrir breyttri notkun og útliti hússins að Öldugötu 17, Reykjavík og að í því mætti innrétta fimm íbúðir. 

 

 

      ___________________________         
                  Hjalti Steinþórsson                          

 

_________________________             ___________________________
Ásgeir Magnússon                                    Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

37/2003 Hringbraut

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 30. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ásgeir Magnússon héraðsdómari. 

Fyrir var tekið mál nr. 37/2003, kæra á samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá 20. maí 2003 á tillögu að deiliskipulagi vegna færslu Hringbrautar í Reykjavík, þar sem m.a. var gert ráð fyrir vegtengingu frá Umferðarmiðstöðvarreit að gatnamótum gömlu Hringbrautar og Smáragötu og gerð hringtorgs við þau gatnamót. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. júní 2003, er barst nefndinni hinn 19. sama mánaðar, kæra A, Smáragötu 16, E, Laufásvegi 74, H, Smáragötu 11, S, Smáragötu 13, V, Smáragötu 14, K, Hringbraut 10 og E, Sóleyjargötu 31, öll í Reykjavík, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 20. maí 2003 að samþykkja tillögu að deiliskipulagi vegna færslu Hringbrautar í Reykjavík, þar sem m.a. var gert ráð fyrir vegtengingu frá Umferðarmiðstöðvarreit að gatnamótum gömlu Hringbrautar og Smáragötu og gerð hringtorgs við þau gatnamót.  Skilja verður málskot kærenda svo að krafist sé ógildingar á hinni kærðu skipulagsákvörðun.

Málsatvik og rök:  Hinn 20. maí 2003 samþykkti borgarráð Reykjavíkur auglýsta deiliskipulagstillögu fyrir Hringbraut að Þorfinnsgötu, þar sem gert var ráð fyrir færslu hennar til suðurs í samræmi við áætlun aðalskipulags um færslu Hringbrautar sem verið hefur í aðalskipulagi um árabil.  Í tillögunni var m.a. gert ráð fyrir vegtengingu frá Umferðarmiðstöðvarreit að gatnamótum gömlu Hringbrautar og Smáragötu og skyldu götur þessar tengjast með hringtorgi.  Tillagan var tekin fyrir að nýju á fundi borgarráðs hinn 21. október 2003 og samþykkt að nýju eftir gildistöku aðalskipulagsbreytingar er snerti fyrirhugaðar framkvæmdir við færslu Hringbrautar.  Tók deiliskipulagstillagan gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 20. nóvember 2003. 

Kærendur gerðu athugasemdir við fyrrgreinda vegtengingu og hringtorg og töldu að með því væri verið að beina umferð frá Umferðarmiðstöðvarreitnum að íbúðarbyggð að óþörfu.  Aðrar betri lausnir lægju fyrir svo sem tenging við nýja Hringbraut, tenging við fyrirhuguð göng undir Þingholtin og við núverandi Vatnsmýrarveg.  Með umdeildu skipulagi sé að ástæðulausu verið að taka verðmætt byggingarland undir umferðarmannvirki og auka umferð að gömlu Hringbraut og rýra þannig vistfræðilegt gildi færslu hennar.  Kærendur hafa fært fram ítarlegri rök í máli þessu, sem ekki verða rakin frekar hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Greinargerð vegna kærumáls þessa hefur ekki borist frá borgaryfirvöldum og úrskurðarnefndinni hafa ekki borist gögn er mál þetta varða þrátt fyrir beiðni þar um, sem upphaflega var komið á framfæri í bréfi, dags. 15. ágúst 2003.  Þrátt fyrir þetta telur úrskurðarnefndin rétt að taka málið til úrskurðar, en nefndin hefur að eigin frumkvæði aflað gagna er málið varða.  Auk þess fylgdi samantekt borgaryfirvalda um athugasemdir og svör eftir kynningu tillögunnar kæru kærenda. 

Í nefndri samantekt kemur fram að við færslu Hringbrautar, fjær íbúðarbyggð, muni umferð um gömlu Hringbraut stórminnka, íbúum til hagsbóta.  Hún verði safngata, er taki við umferð frá aðliggjandi götum, en eðlilegt og nauðsynlegt sé að tengja Umferðarmiðstöðvarreit við götuna.  Litlar líkur séu á að umferð stórra bíla fari um umdeilt hringtorg enda megi ætla að sú umferð beinist inn á tengingar við stofnbrautakerfi borgarinnar svo sem inn á hina nýju Hringbraut. 

Niðurstaða:  Við umdeilda breytingu á legu Hringbrautar færðist hún fjær fasteignum kærenda og má ljóst vera að umferð um gömlu Hringbrautina, sem fasteignir kærenda standa í námunda við, minnki verulega með tilkomu hinnar nýju stofnbrautar og það þótt umdeild vegtenging Umferðarmiðstöðvarreits með hringtorgi sé höfð í huga.  Jafnframt verður að líta til þess að samkvæmt hinu kærða deiliskipulagi er gerð vegtenging frá greindum Umferðarmiðstöðvarreit inn á hina nýju Hringbraut. 

Með hliðsjón af þessum málsatvikum þykir umdeild deiliskipulagsákvörðun ekki snerta einstaklega, verulega og lögvarða hagsmuni kærenda með þeim hætti að þeir eigi kæruaðild um þá ákvörðun að stjórnsýslurétti.  Verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar og sökum þess að úrskurðarnefndin hefur ekki fengið í hendur frá borgaryfirvöldum umbeðin málsgögn sem ber að átelja. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

___________________________               _____________________________
Ásgeir Magnússon                                      Þorsteinn Þorsteinsson.

des 22
Love0

34/2003 Hringbraut

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 30. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ásgeir Magnússon héraðsdómari. 

Fyrir var tekið mál nr. 34/2003, kæra á samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá 20. maí 2003 á tillögu að breyttu aðalskipulagi og deiliskipulagi er fól í sér færslu Hringbrautar í Reykjavík á kaflanum frá Bústaðavegi að Þorfinnstjörn. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 23. maí 2003, er barst nefndinni hinn 3. júní sama ár, kærir Ö, Fjólugötu 23, Reykjavík, persónulega og fyrir hönd stjórnar Höfuðborgarsamtakanna, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 20. maí 2003 að samþykkja tillögu að breyttu aðalskipulagi og deiliskipulagi er fól í sér færslu Hringbrautar í Reykjavík á kaflanum frá Bústaðavegi að Þorfinnstjörn.  Skilja verður málskot kærenda svo að krafist sé ógildingar á hinum kærðu skipulagsákvörðunum. 

Málsatvik og rök:  Hinn 20. maí 2003 samþykkti borgarráð Reykjavíkur auglýsta tillögu um breytingu á aðalskipulagi Reykjavíkur er fól í sér ráðagerð um undirgöng undir Snorrabraut, norðan gatnamóta Hringbrautar og Snorrabrautar.  Var aðalskipulagsbreytingin staðfest af umhverfisráðherra hinn 8. september 2003 og tók gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 26. september sama ár.

Á fyrrnefndum fundi borgarráðs var jafnframt samþykkt auglýst deiliskipulagstillaga fyrir Hringbraut að Þorfinnsgötu, þar sem gert var ráð fyrir færslu hennar til suðurs í samræmi við áætlun aðalskipulags um færslu Hringbrautar um árabil.  Tillagan var tekin fyrir að nýju á fundi borgarráðs hinn 21. október 2003, eftir gildistöku fyrrgreindrar aðalskipulagsbreytingar, og samþykkt að nýju.  Tók deiliskipulagstillagan gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 20. nóvember 2003. 

Kærendur gerðu athugasemdir við fyrirhugaða færslu Hringbrautar og útfærslu framkvæmda.  Var m.a. þeim áformum mótmælt að lögð yrði sex akreina stofnbraut á yfirborði lands á umræddum kafla.  Tillagan væri byggð á röngum forsendum og myndi valda miklu tjóni í vesturborginni og skerða þróunarmöguleika miðborgarinnar.  Affarasælla væri að leggja Hringbrautina í stokk að verulegu leyti og takmarka með því fyrirsjáanlega sjón- og hljóðmengun auk þess sem slík útfærsla myndi skapa byggingarland á verðmætasta svæði borgarinnar.  Hafa kærendur fært fram ítarlegri rök í kærumáli þessu, sem ekki þykir tilefni til að rekja nánar, en úrskurðarnefndin hefur þau til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Greinargerð vegna kærumáls þessa hefur ekki borist frá borgaryfirvöldum og úrskurðarnefndinni hafa ekki borist gögn er mál þetta varða enda þótt beiðni þar um, sem upphaflega var komið á framfæri í bréfi, dags. 10. júní 2003.  Þrátt fyrir þetta telur úrskurðarnefndin rétt að taka málið til úrskurðar en nefndin hefur að eigin frumkvæði aflað gagna er málið varða og umdeildri framkvæmd er nú þegar lokið. 

Niðurstaða:  Í máli þessu hafa kærendur annars vegar skotið til úrskurðarnefndarinnar breytingu á gildandi aðalskipulagi Reykjavíkur og hins vegar deiliskipulagi vegna færslu Hringbrautar. 

Annar kærenda, Höfuðborgarsamtökin, eru frjáls samtök er munu láta sig varða þróun borgarinnar og skipulag.  Virðast samtökin byggja kæru sína á gæslu almannahagsmuna og skoðana um byggðaþróun, en þau hafa ekki sýnt fram á einstaklega og lögvarða hagsmuni er tengjast hinum kærðu skipulagsákvörðunum er geti veitt samtökunum stöðu málsaðila að stjórnsýslurétti.  Þá er ekki til að dreifa heimild í lögum er veiti félagasamtökum eins og hér um ræðir sjálfstæða kæruaðild á þessu sviði.  Verða nefnd samtök ekki talin eiga aðild að máli þessu.

Í 19. grein laga nr. 73/1997 segir að aðalskipulag, eða breyting á því, sé háð staðfestingu ráðherra og taki gildi þegar staðfestingin hafi verið birt í B-deild Stjórnartíðinda.  Af þessu leiðir að það er á valdsviði ráðherra að taka stjórnvaldsákvörðun um staðfestingu aðalskipulags, en í þeirri ákvörðun felst að ráðherra tekur afstöðu til lögmætis aðalskipulagsins eða breytingarinnar, bæði hvað varðar form og efni. 

Ákvörðun ráðherra um staðfestingu aðalskipulags, eða breytingu á því, er lokaákvörðun æðra stjórnvalds og verður hún einungis borin undir dómstóla en ekki skotið til úrskurðarnefndarinnar sem hliðsetts stjórnvalds.  Því brestur nefndina vald til þess að taka ákvarðanir ráðherra til endurskoðunar.  Hefur úrskurðarnefndin komist að sömu niðurstöðu í fyrri úrskurðum um sama álitaefni og hefur þessi túlkun nú beina stoð í 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 svo sem henni var breytt með 21. gr. laga nr. 74/2005. 

Málsrök þess kæranda sem kærir sem einstaklingur eru á sömu lund og fyrrgreindra félagasamtaka og varða almannahagsmuni og skoðanir um heppilegt skipulag á umræddu svæði en hann á fasteign á svæðinu.  Við umdeilda breytingu á legu Hringbrautar færist hún fjær fasteign kæranda við Fjólugötu og má því ætla að breytingin muni ekki hafa íþyngjandi áhrif á einstaklega og lögvarða hagsmuni hans og hafa slík rök ekki verið færð fram í málinu af kæranda hálfu.  Verður hann því ekki talin eiga kæruaðild í máli þessu.

Með skírskotan til þess sem rakið hefur verið er kærumáli þessu í heild vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar og sökum þess að úrskurðarnefndin hefur ekki fengið í hendur frá borgaryfirvöldum umbeðin málsgögn sem ber að átelja. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

___________________________                     _____________________________
         Ásgeir Magnússon                                           Þorsteinn Þorsteinsson.

 

des 22
Love0

27/2003 Staldrið

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 30. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 27/2003, kæra Stekks ehf. á samþykktum skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 26. febrúar 2003 og skipulagsnefndar Kópavogsbæjar frá 4. mars 2003 um breytingu á deiliskipulagi mislægra gatnamóta Reykjanesbrautar, Stekkjarbakka og Smiðjuvegar.  

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með kæru til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 7. maí 2003, sem barst nefndinni hinn sama dag, kærir Þórólfur Jónsson hdl., f.h. Stekks ehf., Stekkjarbakka 2, Reykjavík, eiganda verslunarinnar Staldursins við Stekkjarbakka, samþykktir skipulagsnefndar Kópavogsbæjar frá 4. mars 2003 og skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 26. febrúar 2003 um breytingu á deiliskipulagi mislægra gatnamóta Reykjanesbrautar, Stekkjarbakka og Smiðjuvegar.  Voru framangreindar samþykktir staðfestar á fundi borgarráðs hinn 11. mars 2003 og fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 11. mars sama ár.     

Kærandi krefst þess að hinar kærðu samþykktir verði felld úr gildi.

Málavextir og málsrök:  Áform um gerð mislægra gatnamóta við Stekkjarbakka, Reykjanesbraut og Smiðjuveg voru sett fram í Aðalskipulagi Kópavogs 1992 – 2012 og í Aðalskipulagi Reykjavíkur 1996-2016.  Með úrskurði skipulagsstjóra ríkisins, dags. 4. ágúst 2000, um mat á umhverfisáhrifum tveggja mislægra gatnamóta á Reykjanesbraut var fallist á framkvæmdina og staðfesti umhverfisráðherra niðurstöðu skipulagsstjóra með úrskurði hinn 8. desember 2000.  Gildistaka deiliskipulags, er sýndi nánari útfærslu gatnamóta Reykjanesbrautar, Stekkjarbakka og Smiðjuvegar og vegtengingar við þau, var auglýst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 2. janúar 2001.  Var sú deiliskipulagsákvörðun ekki kærð til úrskurðarnefndarinnar. 

Í desember árið 2002 ákváðu skipulags- og byggingarnefnd Reykjavíkur og skipulagsnefnd Kópavogs að auglýsa breytingu á deiliskipulagi mislægra gatanamóta Reykjanesbrautar, Stekkjarbakka og Smiðjuvegar.  Var tillaga að breytingu auglýst frá 30. desember 2002 og var frestur til að skila inn athugasemdum til 10. febrúar 2003.  Nokkrar athugasemdir bárust, þar á meðal frá kæranda.  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur hinn 26. febrúar 2003 var breytingin samþykkt og staðfest í borgarráðs hinn 4. mars 2003.  Sama deiliskipulagsbreyting var samþykkt í skipulagsnefnd Kópavogs hinn 4. mars 2003 og staðfest í bæjarstjórn hinn 11. sama mánaðar.  Auglýsing um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 13. maí 2003.

Með hinum kærðu ákvörðunum voru gerðar breytingar á deiliskipulagi umrædds svæðis sem samþykkt var á árinu 2000.  Fólu breytingarnar m.a. í sér að útlit gatnamannvirkja á svæðinu var sýnt á skipulagsuppdrætti, hringtorg við Smiðjuveg fært til suðurs, göngubrú byggð yfir Reykjanesbraut ásamt breytingum á gönguleiðum. 

Kærandi hefur kært framangreindar samþykktir til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir.    

Af hálfu kæranda er vísað til þess að með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu sé á ólögmætan hátt dregið mjög úr þeim vegtenginum sem liggi að versluninni Staldrinu við  Stekkjarbakka.  Sé skerðingin svo mikil að tilefni sé til að ætla að rekstrargrundvelli hennar sé stefnt í mikla hættu.  Sé samþykktin kærð í því skyni að tryggja að vegtengingar verði auknar til að koma í veg fyrir að reksturinn leggist af, sem myndi hafa verulegt tjón í för með sér fyrir kæranda.          

Kæran byggi á því að hin kærða deiliskipulagsbreyting sé ólögmæt, enda feli hún í sér ólömæta röskun á eignarráðum og atvinnufrelsi kæranda og fari því í bága við þau ákvæði stjórnarskrárinnar sem tryggi honum atvinnufrelsi og eignarréttarvernd.  Þá brjóti hún gegn ákvæðum stjórnsýslulaga um jafnræði, meðalhóf og rannsóknarskyldu stjórnvalds ásamt ákvæðum skipulagsreglugerðar um samvinnu skipulagsyfirvalda við hagsmunaaðila.

Hinn 2. júní 2003 ritaði framkvæmdarstjóri úrskurðarnefndarinnar skipulags- og byggingaryfirvöldum í Reykjavík og Kópavogi bréf vegna kærunnar og óskaði eftir viðhorfum þeirra til hennar og gögnum er verið gætu til upplýsingar við úrlausn málsins.  Með bréfi bæjarverkfræðings Kópavogs, dags. 19. júní 2003, segir eftirfarandi:  „Hér er um að ræða kæru vegna vegtenginga að Staldrinu.  Staldrið er það langt innan lögsögu Reykjavíkurborgar og kæruatriði þess eðlis að málið snertir varla hagsmuni Kópavogsbæjar.  Þess vegna mælir undirritaður með því að skipulagsnefnd vísi til væntanlegrar umsagnar Reykjavíkurborgar.“  Var framangreint samþykkt á fundi skipulagsnefndar Kópavogs hinn 2. júlí 2003.  Engin gögn hafa borist úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg, hvorki nauðsynlegir skipulagsuppdrættir og samþykktir né andmæli borgarinnar vegna framkominnar ógildingarkröfu.  Hefur úrskurðarnefndin af sjálfsdáðum aflað sér nauðsynlegra gagna og telur málið tækt til úrlausnar þrátt fyrir framangreint. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið var á árinu 2000 samþykkt deiliskipulag að mislægum gatnamótum Reykjanesbrautar, Stekkjarbakka og Smiðjuvegar.  Var gildistaka þess auglýst í B-deild Stjórnartíðinda og kemur það skipulag ekki til endurskoðunar í máli þessu.  Hin kærða deiliskipulagsbreyting frá árinu 2003 fól ekki í sér breytingu á áður ákvörðuðum vegtenginum nærri verslun kæranda og verður ekki séð að hún snerti með nokkrum hætti hagsmuni hans.  Af þessum sökum á kærandi ekki þá einstaklegu og lögvörðu hagsmuni sem að stjórnsýslurétti eru taldir skilyrði aðildar kæru til æðra stjórnvalds og verður kærumálinu því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar ásamt því að nefndinni hafa ekki borist umbeðin gögn eins og að framan er getið.     

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

 

   ___________________________    
Hjalti Steinþórsson

 

_______________________                 __________________________
Ásgeir Magnússon                                 Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

38/2005 Réttarháls

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 23. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 38/2005, kæra á ákvörðun byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 3. júní 2004 um að veita leyfi til byggingar sumarhúss að Réttarhálsi 7, í landi Nesja í Grímsnes- og Grafningshreppi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 11. maí 2005, er barst nefndinni hinn sama dag, kærir K, Hrauntungu 117, Kópavogi, eigandi lóðarinnar að Réttarhálsi 8, í landi Nesja í Grímsnes- og Grafningshreppi ákvörðun byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 3. júní 2004 um að veita leyfi til byggingar sumarhúss að Réttarhálsi 7 í landi Nesja.  Var afgreiðsla byggingarnefndar staðfest á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps hinn 16. júní 2004. 

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps hinn 4. desember 2003 var tekin fyrir umsókn um leyfi til að byggja frístundahús á lóðinni nr. 7 við Réttarháls í landi Nesja og var vísað í gildandi skipulagsuppdrátt.  Einnig var óskað eftir því að lóðin yrði stækkuð úr 2.400 í 5.000 m².  Sveitarstjórn samþykkti að heimila grenndarkynningu vegna umsóknarinnar og vísaði til 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Hinn 14. febrúar 2003 ritaði sveitarstjóri Grímsnes- og Grafningshrepps hagsmunaaðilum bréf þar sem sagði svo:  „Efni:  Grenndarkynning vegna skipulagsbreytinga á einni frístundahúsalóð í landi Nesja í Grafningi.“  Áfram sagði svo:  „Á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps þann 4. desember 2002 var samþykkt að heimila grenndarkynningu af breytingartillögu á einni frístundalóð (sumarhúsalóð) við Réttarháls 7 í landi Nesja í Grafningi skv. 2. mgr. 23. gr., sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Breytingin felst í að skv. eldri samningi, sem nú er fallinn úr gildi, var lóðin 2.400 fm en verður 5.000 fm að stærð.“  Bréfi þessu fylgdi teikning af Nesjaskógum þar sem lóðin að Réttarhálsi 7 var merkt með hring ásamt ljósmynd þar sem staðsetning lóðarinnar var sýnd í samræmi við tillöguna.  Frestur til að skila inn athugasemdum var til 18. mars 2003 og bárust nokkrar athugasemdir, þar á meðal frá kæranda.  Á fundi sveitarstjórnar hinn 2. apríl 2003 voru athugasemdir teknar fyrir og þeim svarað.  Í kjölfarið var eftirfarandi fært til bókar:  „Skv. ofangreindu samþykkir sveitarstjórn fyrirliggjandi skipulag við Réttarháls 7 í landi Nesja í Grafningi, skv. 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga.“ 

Hinn 7. apríl 2003 ritaði sveitarstjóri Grímsnes- og Grafningshrepps Skipulagsstofnun bréf þar sem sagði svo:  „Á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps þann 2. apríl sl. var samþykkt að óska eftir umsögn Skipulagstofnunar, skv. 2. mgr. 23. gr. laga nr. 73/1997 vegna skipulags einnar lóðar undir frístundahús í landi Nesja í Grafningi, Réttarháls 7.“  Í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 22. apríl 2003, til sveitarstjórnar segir m.a. eftirfarandi:  „Á svæðinu er í gildi deiliskipulag sumarbústaðalands í Nesjaskógi sem samþykkt var 24. nóvember 1993 af skipulagsstjórn ríkisins skv. 2. mgr. 5. gr. skipulagslaga nr. 19/1963 og hefur því verið breytt tvívegis, 1996 og 1999.  Skipulagsstofnun fellst ekki á birtingu deiliskipulagsbreytinganna í B-deild Stjórnartíðinda þar sem byggingarskilmálar varðandi fyrirhugað frístundahús á lóðinni voru ekki kynntir og skipulagsgögn uppfylla ekki kröfur um framsetningu deiliskipulagsbreytinga.  Endurtaka þarf grenndarkynningu óverulegrar deiliskipulagsbreytingar sbr. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga eða auglýsa verulega breytingu á deiliskipulaginu sbr. 1. mgr. 21. gr. sömu laga.“

Í kjölfar þessa ritaði sveitarstjóri Skipulagsstofnun bréf, dags. 23. maí 2003, þar sem sagði m.a:  „Sveitarstjórn leitar hér með eftir meðmælum Skipulagsstofnunar, sbr. 3. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulags- og byggingarlaga, af skipulagi undir eitt frístundahús að Réttarhálsi 7 í landi Nesja í Grafningi. … Meðfylgjandi byggingarskilmálar gilda fyrir Réttarháls 7 en þeir hafa nú þegar verið sendir til kynningar, sömu aðilum og skipulagið var grenndarkynnt.“  

Í tölvupósti Skipulagsstofnunar til sveitarstjóra hinn 27. maí 2003 segir m.a:  „Ég var að renna yfir nýja bréfið frá þér varðandi Réttarháls 7 dags. 23. maí sl.  Þar hefði þurft að koma fram vegna forsögu málsins að sveitarstjórn fallist ekki á þá túlkun Skipulagsstofnunar frá 22. apríl 2003, að deiliskipulag frístundabyggðar í Nesjaskógi nái til þessa svæðis og að þess vegna sé farið fram á meðmæli stofnunarinnar skv. 3. tl. til að leyfa þessa einstöku framkvæmd þ.e. byggingu eins frístundahúss.“

Sveitarstjóri sendi á ný bréf til Skipulagsstofnunar, dags. 23. maí 2003, þar sem leitað var eftir meðmælum stofnunarinnar, sbr. 3. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulags- og byggingarlaga, með skipulagi undir eitt frístundahús að Réttarhálsi 7.  Í svarbréfi Skipulagsstofnunar, dags. 20. júní 2003, segir m.a:  „Fram hefur komið í símtali við Margréti Sigurðardóttur oddvita og sveitarstjóra Grímsnes- og Grafningshrepps að hreppsnefnd ályktaði á fundi sínum 5. júní 2003 að ofangreint deiliskipulag frístundabyggðar í Nesjaskógi nái ekki til svæðisins við Réttarháls 7.  Því er ekki um að ræða breytingu á deiliskipulagi en vilji sveitarstjórnar er að veita leyfi fyrir byggingu eins frístundahúss í þegar byggðu hverfi.  Samkvæmt ákvæðum skipulags- og byggingarlaga er landið allt skipulagsskylt og skulu byggingarleyfi vera í samræmi við aðal- og deiliskipulag.  Sveitarstjórn getur þó að fengnum meðmælum Skipulagsstofnunar skv. 3. tl. bráðabirgðaákvæða heimilað einstakar framkvæmdir án þess að fyrir liggi aðal-, svæðis- eða deiliskipulag.  Sveitarstjórn þarf hins vegar ekki meðmæli Skipulagsstofnunar vegna veitingar byggingarleyfis í þegar byggðum hverfum þar sem fyrir liggur aðal- og/eða svæðisskipulag en ekkert deiliskipulag enda hafi sveitarstjórn grenndarkynnt byggingarleyfisumsókn.  Umsóknin þarf að vera í samræmi við byggðamynstur hverfisins en að öðrum kosti krefst byggingarleyfisumsókn deiliskipulagsgerðar.  Með kynningarbréfi grenndarkynningar skulu fylgja öll byggingarleyfisgögn.  Í grenndarkynningu sem send var öllum nágrönnum 14. febrúar sl. var einungis kynnt stækkun lóðarinnar og stærð byggingarreits án þess að byggingarskilmálar, byggingarleyfisumsókn eða aðaluppdrættir fylgdu með.  Þess vegna var ekki um að ræða grenndarkynnta byggingarleyfisumsókn sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Skipulagsstofnun getur fallist á rök sveitarstjórnar um að gildandi deiliskipulag frístundabyggðar í Nesjaskógi nái ekki til umrædds svæðis.  Þá kemur upp sú staða að um er að ræða framkvæmd í þegar byggðu hverfi og á þá ekki við að afgreiða erindið samkvæmt 3. tl. bráðabirgðaákvæða.  Þar sem deiliskipulag liggur ekki fyrir í þegar byggðum hverfum getur sveitarstjórn í samræmi við 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga veitt heimild til framkvæmda að undangenginni grenndarkynningu byggingarleyfisumsóknar sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Slík mál koma ekki til afgreiðslu Skipulagsstofnunar.  Að öðrum kosti getur sveitarstjórn auglýst deiliskipulag af umræddu hverfi sbr. 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.“

Á fundi byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 27. janúar 2004 voru lagðar fram byggingarnefndarteikningar að 90,6 m² frístundahúsi sem til stóð að reisa á lóðinni að Réttarhálsi 7.  Voru teikningarnar samþykktar með fyrirvara um samþykkt deiliskipulags.  Skipulagsfulltrúi tók við málinu og með bréfi, dags. 6. febrúar 2004, var framkvæmdin grenndarkynnt hagsmunaaðilum.  Í bréfinu sagði m.a. eftirfarandi:  „Samkvæmt 2. mgr. 26. greinar skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 vil ég fyrir hönd Grímsnes- og Grafningshrepps kynna byggingarnefndarteikningar af sumarhúsi að Réttarhálsi 7 í landi Nesja.  Húsið er einnar hæðar, úr timbri á steyptri plötu, 91 m² að flatarmáli með lágu risþaki.  Mænishæð frá plötu er 4,1 m².  Sólpallur er 130 m². … Meðfylgjandi er ljósrit af útlitsteikningum og grunnmynd bústaðarins sem sýna umfang og útlit sumarhússins.  Einnig fylgir ljósmynd og ljósrit úr gömlum skipulagsuppdrætti sem sýnir staðsetningu hússins.“  Frestur til að skila inn athugasemdum var til 8. mars 2004 og bárust nokkrar, þar á meðal frá kæranda. 

Á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 9. mars 2004 var málið tekið fyrir og eftirfarandi bókað:  „Nesjar í Grafningi.  Grenndarkynning frístundahúss að Réttarhálsi 7.  Grenndarkynningu skv. 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga vegna fyrirhugaðrar byggingar frístundahúss á lóðinni Réttarháls 7 er lokið.  Eigendum lóða við Réttarháls nr. 1, 2, 3, 5, 6, 8 og 9 var kynnt framkvæmdin.  Athugasemdir hafa borist frá eiganda Réttarháls nr. 8 og nr. 3.  Lögð fram drög skipulagsfulltrúa af svari til þeirra sem senda athugasemdir.  Samþykkt.“ 

Hinn 27. maí 2004 ritaði byggingarleyfishafi bréf til byggingarfulltrúa þar sem hann lagði fram nýjar teikningar að frístundahúsinu.  Í bréfinu segir m.a. eftirfarandi:  „Breyting á þessari teikningu frá fyrri teikningu er að undir húsið er kominn kjallari þar og verða settir á hann gluggar og hurðir.  Ástæða þessarar breytingar er sú að þegar grafið var fyrir húsinu kom í ljós að það var allt að sex metrar niður á fast.  Í stað þess að fylla það allt upp ákvað ég að setja kjallara undir húsið.  Húsið hækkar ekki í landinu við þessa breytingu þar sem kjallarinn er niðurgrafinn að stórum hluta.“ 
 
Á fundi byggingarnefndar hinn 3. júní 2004 var samþykkt ný teikning af frístundahúsi á lóðinni að Réttarhálsi 7 er sýndi kjallara undir húsinu.  Skaut kærandi þeirri ákvörðun byggingarnefndar til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að bygging hússins að Réttarhálsi 7 í landi Nesja sé mikið umhverfisslys.  Telur hann að húsið passi ekki inn í sumarhúsahverfið sem byggt sé 35 – 40 ára gömlum sumarbústöðum. 

Kærandi heldur því fram að húsið hindri útsýni úr húsi hans, m.a. út á Þingvallavatn.  Af hálfu skipulagsyfirvalda hafi því verið heitið að húsið að Réttarhálsi 7 yrði staðsett þannig að sem minnst sjónmengun yrði af því en við það hafi ekki verið staðið.  Þá virðist kæranda sem húsið sé allt annað en upphaflega hafi verið gert ráð fyrir.  

Málsrök Grímsnes- og Grafningshrepps:  Bent er á að með bréfi skipulagsfulltrúa uppsveita Árnessýslu, dags. 6. febrúar 2004, hafi framkvæmdin verið grenndarkynnt.  Þar hafi komið fram að húsið væri 91 m², mænishæð frá plötu væri 4,1 metri og sólpallur væri 130 m².  Á grunnmynd hafi einnig sést að hæð plötu væri 139,0 metra yfir sjávarmáli.

Hinn 3. júní 2004 hafi verið samþykkt í byggingarnefnd ný teikning af frístundahúsi á lóðinni er sýnt hafi kjallara undir húsinu.  Lagt hafi verið fram erindi lóðarhafa, dags. 27. maí 2004, þar sem fram komi að allt að sex metrar hafi verið niður á fast þegar grafið hafi verið fyrir húsinu og hafi lóðarhafi viljað fá að nýta það rými í stað þess að fylla það upp.  Hæðarkótar á teikningunni hafi verið þeir sömu og á fyrri teikningum sem grenndarkynntar hafi verið.

Hinn 2. maí 2005 hafi skipulagsfulltrúi farið í vettvangsskoðun og þá hafi verið búið að steypa upp kjallara og plötu.  Það hafi verið mat skipulagsfulltrúa að ekki væri að sjá að platan lægi ofar en teikningar hafi gefið til kynna. 

Það sé því mat skipulagsfulltrúa að hæðarlega hússins sé sú sama og grenndarkynnt hafi verið þó svo að kjallari hafi verið samþykktur.  Við grenndarkynningu hafi verið reynt eftir fremsta megni að útskýra gerð hússins og legu í hæð og landi.  Í því ljósi hafi ekki verið talin ástæða til þess að vísa byggingarnefndarteikningum til grenndarkynningar þegar sótt hafi verið um að fá að nýta rýmið undir plötu og gera úr því kjallara.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er vísað til þess að ljóst sé, sbr. málavaxtalýsingu hér að ofan, að einhvers misskilnings hafi gætt í byggingar¬leyfisumsóknarferlinu hvort umrædd lóð, Réttarháls 7, sé deiliskipulögð eða ekki.  Byggingarleyfishafi hafi í umsókn sinni farið eftir öllum þeim tilmælum sem hann hafi fengið og að hann geti í engu tilfelli borið ábyrgð á þeim mistökum eða misskilningi sem kunni að hafa verið uppi milli yfirvalda í Grímsnes- og Grafningshreppi annars vegar og Skipulagsstofnunar hins vegar.  Ljóst sé að engu skipti hvort umrædd lóð hafi verið deiliskipulögð áður eða ekki.  Framkvæmd grenndarkynningar hafi í báðum tilfellum farið eftir ákvæðum 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga, hvort sem lóðin hafi verið talin ódeiliskipulögð í þegar byggðu hverfi eða óverulega breyting hafi verið gerð á gildandi skipulagi.
 
Í kæru sé því haldið fram að húsið passi ekki inn í hverfi 35-40 ára sumarhúsa.  Byggingarleyfishafi telur óumdeilt að hann hafi í öllum atriðum farið eftir þeim tilmælum sem til hans hafi verið beint í öllu byggingarleyfisumsóknarferlinu af hálfu yfirvalda í Grímsnes- og Grafningshreppi.  Sérstaklega sé tekið fram að staðsetning þess húss sem byggt hafi verið á lóðinni hafi verið ákveðin af byggingarfulltrúa og byggingarleyfishafa að teknu tilliti til ýmissa þátta svo sem legu landsins, gróðurfars o.fl.  Sumarhúsið falli vel að þeirri sumarhúsabyggð sem fyrir sé, þótt alltaf sé hægt að sjá mun á yngri og eldri húsum.  Því telur byggingarleyfishafi að hann hafi uppfyllt ákvæði 1. mgr. 115. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 um að hús skuli falla sem best að umhverfi sínu hvað varði útlit, efnisval, litaval o.fl.  Sérstaklega sé mótmælt þeirri málsástæðu kæranda að sumarhúsið sé umhverfisslys eins og fram komi í kæru.

Varðandi hæð mænis á sumarhúsinu sé tekið fram að hæð gólfplötu hafi ekki að neinu leyti breyst þó teikningum hússins hafi verið breytt þannig að flatarmál kjalla undir húsinu hafi verið aukið.  Staðsetningu hafi í engu verið breytt. 

Vísað sé til bréfs skipulagsfulltrúa til kæranda, dags. 25. mars 2004.  Kannist byggingarleyfishafi ekki við að sér hafi verið sérstaklega greint frá athugasemdum kæranda.  Þá hafi hann og ekki haft vitneskju um að útsýnisherbergi væri í risi sumarbústaðar kæranda fyrr en sl. sumar, eftir að framkvæmdir við sumarhúsið hafið verið langt á veg komnar.  Byggingarleyfishafi hafi ekki vitað af kærunni fyrr en hinn 25. maí 2005 þegar skipulagsfulltrúi uppsveita Árnessýslu hafi látið hann vita af henni með tölvupósti.

Byggingarleyfishafi kannist við að hafa látið í ljós vilja til þess að taka tillit til hagsmuna allra nágranna þegar hann hafi byggt húsið og hafi hann talið sig hafa gert það við val á staðsetningu þess.  Að sjálfsögðu hafi ekki verið hjá því komist að með byggingunni myndi útsýni kæranda til Þingvallavatns skerðast, en umdeilanlegt sé aftur á móti hversu mikil sú skerðing þyrfti að verða og hvaða áhrif það hefði haft að byggja annars staðar í landinu.  Megi nefna að staðsetning neðar í landinu hefði eftir atvikum getað valdið ónæði gagnvart þeim sem eigi bústaði neðan og til hliðar við land byggingarleyfishafa. 
 
Hvað sem þessu líði þá liggi sú staðreynd fyrir að byggingarleyfishafi hafi farið í einu og öllu eftir heimildum og fyrirmælum byggingaryfirvalda og hafi byggt bústað sinn samkvæmt teikningum samþykktum af yfirvöldum.

Kvartanir sínar beri kærandi fram á síðari stigum og hafi byggingarleyfishafi aldrei orðið var við neina tilburði kæranda til þess að hindra framkvæmdir hans.  Þá hafi hann ekki komið athugasemdum fram gagnvart byggingarleyfishafa á þeim tíma sem svigrúm hafi verið til þess að breyta staðsetningu hússins.

Niðurfelling byggingarleyfis yrði allsendis óásættanleg fyrir byggingarleyfishafa og til þess fallin að valda ómældu tjóni.  

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 22. september 2005 og hitti þar fyrir málsaðila og skipulagsfulltrúa uppsveita Árnessýslu.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um lögmæti þeirrar ákvörðunar byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 3. júní 2004 að veita leyfi til byggingar sumarhúss á lóðinni nr. 7 við Réttarháls í landi Nesja í Grímsnes- og Grafningshreppi. 

Ráða má af málsgögnum að kæranda hafi fyrst orðið kunnugt um efni hins kærða byggingarleyfis í lok apríl 2005 og að skipulagsfulltrúi hafi þá bent honum á þann möguleika að kæra málið til úrskurðarnefndarinnar.  Verður því lagt til grundvallar að kæran hafi borist innan kærufrests, enda miðaðist upphaf kærufrests samkvæmt þágildandi 4. mgr. 39. gr. skipulags- og  byggingarlaga nr. 73/1997 við vitneskju kæranda um þá ákvörðun sem kæra skyldi.  Verður málið því tekið til efnisúrlausnar.

Í 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að byggingarleyfi skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.  Í máli þessu liggur fyrir að hinn 24. nóvember 1993 var samþykkt af Skipulagsstjórn ríkisins deiliskipulag fyrir sumarhúsabyggð í landi Nesja í Grafningshreppi og tekur skipulagið til þess svæðis er hér um ræðir.  Þar er gert ráð fyrir all mörgum sumarhúsalóðum, þar á meðal lóð kæranda, en svæðið þar sem hús byggingarleyfishafa stendur er óbyggt samkvæmt deiliskipulaginu.  Er lóðin að Réttarhálsi 7 því ekki sýnd á skipulagsuppdrættinum þótt hún sé án nokkurs vafa innan þess svæðis sem skipulagið tekur til.

Þegar sveitarstjórn barst erindi um heimild til byggingar sumarhúss á hinu óbyggða svæði samkvæmt deiliskipulaginu frá árinu 1993 bar henni að auglýsa breytingu á skipulaginu, skv. 1. mgr. 25. gr., sbr. 1. og 2. mgr. 18. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 eða að lágmarki að grenndarkynna breytinguna fyrir hagsmunaaðilum skv. 2. mgr. 26. gr., sbr. 7. mgr. 43. gr. laganna, þar sem gert væri ráð fyrir lóðinni nr. 7 við Réttarháls og byggingarreit innan hennar, sbr. 26. gr. sömu laga.  Bar og að auglýsa gildistöku skipulagsbreytingarinnar í B-deild Stjórnartíðinda að undangenginni lögboðinni afgreiðslu Skipulagsstofnunar. 

Í stað þess að gera þær breytingar á gildandi skipulagi svæðisins sem voru nauðsynlegur undanfari þess að unnt væri að veita hið umdeilda byggingarleyfi lét sveitarstjórn kynna nágrönnum byggingarnefndarteikningar að sumarhúsi að Réttarhálsi 7 og virðist hafa verið lagt til grundvallar við meðferð málsins að ekki væri í gildi deiliskipulag fyrir umrætt svæði.  Var þó ekkert svigrúm til þeirrar túlkunar.

Samkvæmt því sem að framan er rakið var byggingarleyfi fyrir umræddu sumarhúsi veitt án þess að það ætti sér nokkar stoð í gildandi skipulagi svæðisins.  Er í skipulaginu ekki einu sinni gert ráð fyrir byggingarlóð á þeim stað þar sem húsið var reist.  Fór veiting leyfisins því í bága við ákvæði 2. mgr. 43. gr. skipulag- og byggingarlaga nr. 73/1997 og verður af þeim sökum ekki hjá því komist að fella hið kærða byggingarleyfi úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna þess fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 3. júní 2004 um að veita leyfi til byggingar sumarhúss að Réttarhálsi 7, í landi Nesja, sem staðfest var af sveitarstjórn 16. júní 2004, er felld úr gildi.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

___________________________                     _____________________________
         Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson.

des 22
Love0

63/2006 Suðurhús

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 23. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 63/2006, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. júlí 2006 um að veita leyfi til að byggja viðbyggingu úr timbri ofan á húsið á lóðinni nr. 4 við Suðurhús. 

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. ágúst 2006, er barst úrskurðarnefndinni hinn 10. sama mánaðar, kærir Eiríkur Elís Þorláksson hdl., f.h. A og H, Suðurhúsum 2, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. júlí 2006 að veita leyfi til að byggja viðbyggingu úr timbri ofan á húsið á lóðinni nr. 4 við Suðurhús og til nýtingar bílgeymsluþaks fyrir svalir. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og kveðinn upp bráðabirgðaúrskurður um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinni kærðu ákvörðun þar til niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu.  Verður krafan um stöðvun framkvæmda nú tekin til úrskurðar.

Málsatvik og rök:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 12. apríl 2005 var lögð fram umsókn um leyfi til að byggja 29,7 m² viðbyggingu úr timbri ofan á húsið á lóðinni nr. 4 við Suðurhús og var beiðninni vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 15. sama mánaðar var lögð fram umsögn skipulagsfulltrúa og með vísan til hennar var ekki gerð athugasemd við erindið.  Í kjölfarið tók byggingarfulltrúi erindið til afgreiðslu og samþykkti það á fundi hinn 10. maí 2005.  Framkvæmdir hófust ekki og var á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 4. júlí 2006 lögð fram umsókn um endurnýjun byggingar-leyfisins og var hún samþykkt.

Hinn 3. ágúst 2006 fóru kærendur máls þessa fram á það við Sýslumanninn í Reykjavík að lögbann yrði lagt við framkvæmdum byggingarleyfishafa.  Beiðni kærenda var tekin fyrir hjá sýslumanni hinn 4. sama mánaðar og hafnaði hann, þann sama dag, kröfu um lögbann.  Synjun sýslumanns var kærð til Héraðsdóms Reykjavíkur sem með úrskurði uppkveðnum hinn 17. ágúst 2006 staðfesti ákvörðun sýslumanns.  Hefur úrskurður héraðsdóms verið kærður til Hæstaréttar.
  

Kærendur kærðu byggingarleyfið til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 9. ágúst 2006, eins og að framan greinir.  Jafnframt var krafist stöðvunar framkvæmda.    

Kærendur skírskota m.a. til þess að hin kærða ákvörðun sé ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag frá árinu 1991 því með henni verði flatarmál húss byggingarleyfishafa a.m.k. 270 m² en samkvæmt deiliskipulaginu sé aðeins heimilt að hús á svæðinu séu 250 m².  

Þá hafi engin grenndarkynning farið fram eins og skylt sé samkvæmt 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þrátt fyrir að um sé að ræða framkvæmdir sem teljist a.m.k. óveruleg breyting á deiliskipulagi.  Með hinu kærða byggingarleyfi fari nýtingarhlutfall lóðarinnar nr. 4 við Suðurhús úr 0,33 í 0,37 en samkvæmt deiliskipulaginu sé hámarksnýtingarhlutfall 0,34. 

Viðbyggingin muni skyggja mjög á hús kærenda, en svo hafi ekki verið áður.  Hún rísi beint til móts við stofu í húsi kærenda og skyggi verulega á sól inn í stofuna stærstan hluta dagsins.  Jafnframt séu gluggar á viðbyggingunni beint á móti stofuglugga kærenda, þannig að nú sé horft beint inn í stofu og eldhús til þeirra, sem áður hafi ekki verið mögulegt.  Nýting fasteignar þeirra verði mun minni en áður, ásamt því að þessar aðgerðir hafi áhrif til lækkunar á markaðsverðmæti fasteignarinnar.  Kærendur hafi mátt treysta því að ekki yrði byggt við húsið að Suðurhúsum 4, a.m.k. ekki án þess að unnið yrði nýtt deiliskipulag að svæðinu.  

Framangreind rök leiði til þess að byggingarleyfið hljóti að verða úrskurðað ólögmætt.  Mikilvægt sé að úrskurðarnefndin stöðvi umræddar framkvæmdir þar sem kærendur telji að um sé að ræða einingar sem byggðar séu ofan á fasteignina.  Taki byggingin því að öllum líkindum skamman tíma og megi búast við að verkinu ljúki innan skamms.  Þá þurfi að rífa umrædda viðbyggingu og koma húsnæðinu í upprunalegt horf.  Nauðsynlegt sé því að stöðva framkvæmdir til þess að forða því að verðmæti fari forgörðum meðan úr ágreiningi aðila sé skorið.

Af hálfu borgaryfirvalda er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði staðfest og því hafnað að framkvæmdir verði stöðvaðar.  Mótmælt sé að byggingarleyfið valdi kærendum tjóni.  Þá hafi  afgreiðsla skipulagsbreytingarinnar og byggingarleyfisins verið að öllu leyti í samræmi við formreglur skipulags- og byggingarlaga.

Borgaryfirvöld vísa til umsagnar skipulagsfulltrúa, dags. 14. apríl 2005, þar sem fram komi að í gildi sé deiliskipulag, samþykkt í borgarráði hinn 10. september 1991.  Skilmálar fyrir hús af sömu gerð og hús byggingarleyfishafa séu þeir að heimilt sé að reisa einbýlishús á pöllum að hámarksstærð 250 m².  Heimilt sé að gera ráð fyrir aukaíbúð.  Þakhalli sé 15-25 gráður og að gert sé ráð fyrir tvöfaldri innbyggðri bílgeymslu í hverju húsi ásamt því að við einbýlishús með aukaíbúð skuli reikna með þremur bílastæðum.  Þegar skoðuð sé nýting og uppbygging á lóðunum í götunni með sömu skilmála og lóð byggingarleyfishafa, sem séu sex talsins, komi í ljós að nýting lóðanna sé á bilinu 0,30-0,39 og að byggingarmagn á einni þessara lóða með bílgeymslu fari yfir 250 m².  Á lóðunum neðan við götu, sem séu níu, gildi aðrir skilmálar og þar sé hámarksbyggingarmagn 270 m² og nýting á bilinu 0,21-0,46.  Byggingarmagn á tveimur af þessum lóðum fari yfir 270 m².  Í skipulagsskilmálum komi ekki skýrt fram að tveggja hæða hús séu óheimil á þessum lóðum.  Uppbygging á lóðunum hafi orðið þannig að fjögur af sex húsum ofan götu séu tveggja hæða og af því megi ráða að túlkun á skilmálunum á þeim tíma sem gatan hafi byggst upp hafi verið sú að heimilt væri að byggja tveggja hæða hús.  Með viðbyggingunni fari byggingarmagn á lóðinni 19,7 m² yfir leyfilegt hámark sem sé óveruleg aukning.  Byggingarmagn hússins nr. 10 sé 282 m² eða 32 m² yfir leyfilegu hámarki og séu því fordæmi fyrir því að yfirstíga leyfilegt byggingarmagn þessarar húsagerðar.  Í ljósi þess að uppbygging á svæðinu hafi orðið þannig að á flestum lóðanna séu tveggja hæða hús sé mælt með því að ekki verði gerð athugasemd við erindið.

Byggingarleyfishafa var gerð grein fyrir framkominni kröfu um stöðvun framkvæmda sem hann hefur mótmælt.  Framkvæmdirnar hafi stuðst við formlega gilt byggingarleyfi og þeim hafi verið lokið er krafa kærenda um stöðvun framkvæmda hafi komið fram fyrir úrskurðarnefndinni.  Fullyrðingar kærenda um hið gagnstæða séu rangar.  Þá hafi Sýslumaðurinn í Reykjavík hafnað kröfu um lögbann og hafi héraðsdómur staðfest þá niðurstöðu en við þær úrlausnir hafi reynt á svipuð sjónarmið og við eigi um úrlausn um kröfu um stöðvun framkvæmda fyrir úrskurðarnefndinni.

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið óskuðu kærendur þess að lögbann yrði lagt við hinum umdeildu framkvæmdum hinn 3. ágúst 2006.  Var þeirri beiðni hafnað hinn 4. sama mánaðar.  Kærendur skutu ekki málinu til úrskurðarnefndarinnar fyrr en með kæru, dags. 9. ágúst 2006, er barst nefndinni hinn 10. sama mánaðar.  Var þá að mestu lokið gerð útveggja og þaks hinnar umdeildu viðbyggingar.  Þykir af þeim sökum ekki hafa þýðingu að stöðva framkvæmdir við bygginguna nú, þar sem ekki verður komið í veg fyrir að hún rísi.  Frekari framkvæmdir við bygginguna eru ekki líklegar til að raska til muna rétti kærenda, en þær eru alfarið á ábyrgð og áhættu byggingarleyfishafa meðan ekki hefur verið skorið úr ágreiningi aðila um lögmæti hins kærða byggingarleyfis.  Verður kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða hafnað með vísan til þess sem að framan er rakið. 

Í ljósi þessarar niðurstöðu þykir ekki hafa þýðingu að taka afstöðu til þess hverju það kunni að varða að lögbannskrafa kærenda er enn til meðferðar fyrir dómstólum.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um að framkvæmdir við viðbyggingu að Suðurhúsum 4, Reykjavík samkvæmt hinu umdeilda byggingarleyfi verði stöðvaðar meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

 

   ___________________________         
            Hjalti Steinþórsson                          

 

_______________________________              ____________________________              
            Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

4/2006 Hverfisgata-Hávegur

Með

Ár 2006, þriðjudaginn 15. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 4/2006, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Siglufjarðar frá 23. september 2004 um deiliskipulag Hverfisgötu – Hávegar á Siglufirði.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 16. janúar 2006, er barst nefndinni hinn 18. sama mánaðar, kærir Grímur Sigurðsson hdl., f.h. J, Melabraut 23, Hafnarfirði, eiganda húseignarinnar að Hverfisgötu 15, Siglufirði, ákvörðun bæjarstjórnar Siglufjarðarkaupstaðar frá 23. september 2004 um deiliskipulag Hverfisgötu – Hávegar á Siglufirði.  

Kærandi krefst þess að úrskurðarnefndin fallist á að brotið hafi verið á rétti hans ásamt því að Siglufjarðarkaupstað beri að greiða honum bætur.  

Málavextir og málsrök:  Hinn 23. september 2004 var á fundi bæjarstjórnar Siglufjarðarkaupstaðar eftirfarandi fært til bókar:  „Bæjarstjórn Siglufjarðar samþykkir fyrirliggjandi tillögu að deiliskipulagi fyrir Hverfisgötu – Háveg.  Samþykkt með 9 samhljóða atkvæðum.“  Var auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins birt í B-deild Stjórnartíðinda hinn 25. febrúar 2005. 

Hinn 14. júlí 2005 ritaði kærandi bréf til Skipulagsstofnunar og óskaði eftir því að stofnunin kannaði hvort málsmeðferð bæjaryfirvalda hafi verið lögum samkvæmt.  Svarbréf Skipulagsstofnunar til kæranda er dagsett 21. júlí sama ár. 

Með bréfi, dags. 10. ágúst 2005, setti kærandi fram kröfu um bætur úr bæjarsjóði vegna tjóns á fasteign hans að Hverfisgötu 15 sem rekja mætti til framkvæmda á grundvelli deiliskipulagsins.  Þeirri kröfu var hafnað með bréfi, dags. 22. september 2005. 

Hinn 22. desember 2005 leitaði kærandi til umboðsmanns Alþingis og með bréfi, dags. 30. desember 2005, tilkynnti umboðsmaður honum að hann myndi ekki fjalla um kvörtunina þar sem æðra stjórnvald hefði ekki kveðið upp úrskurð í málinu. 

Kröfur sínar styður kærandi þeim rökum að málsmeðferð við gerð og undirbúning hinnar kærðu deiliskipulagsákvörðunar hafi ekki verið í samræmi við skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997 ásamt því að málsmeðferðarreglur stjórnsýslulaga nr. 37/1993 hafi verið brotnar. 

Með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 22. febrúar 2006, var óskað eftir því við bæjarstjórn Siglufjarðarkaupstaðar að bæjaryfirvöld lýstu viðhorfum sínum til kærunnar ásamt því að láta nefndinni í té nauðsynleg gögn er málið vörðuðu.  Hvorugt hefur borist úrskurðarnefndinni.  Eigi að síður telur nefndin, eins og málið liggur nú fyrir, að það sé tækt til úrskurðar.
 
Niðurstaða:  Fyrir liggur að auglýsing um gildistöku hins kærða deiliskipulags birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 25. febrúar 2005.  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sæta þær ákvarðanir sveitarfélaga, sem þar er getið, kæru til úrskurðarnefndarinnar og er kærufrestur einn mánuður frá birtingu ákvörðunar, sé um að ræða ákvörðun sem sætir opinberri birtingu svo sem er í hinu kærða tilviki.  Auglýsing um gildistöku hinnar kærðu skipulagsákvörðunar birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 25. febrúar 2005 og var því liðið nokkuð á tíunda mánuð frá lokum kærufrests er kærandi skaut málinu til úrskurðarnefndarinnar.  Verður ekki séð að neinar þær ástæður séu fyrir hendi er réttlæti að úrskurðarnefndin taki kærumál þetta til efnisúrlausnar svo löngu eftir lok kærufrests og ber því samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarnefndin getur ekki tekið afstöðu til þess hvort réttur hafi verið brotinn á kæranda nema í tengslum við efnisúrlausn máls.  Þar sem málið sætir frávísun kemur krafa kæranda þar að lútandi ekki til álita.  Þá er það ekki á valdsviði nefndarinnar að kveða á um bætur vegna tjóns er kærandi kann að hafa orðið fyrir, en mælt er fyrir um heimtu slíkra bóta í 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Verður kærumálinu því vísað frá í heild sinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikilla anna og málafjölda hjá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

____________________          _______________________
  Ásgeir Magnússon                    Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

56/2006 Kiðjaberg

Með

Ár 2006, miðvikudaginn 2. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í sumarhúsi að Heiðarlundi í landi Hallkellshóla, Grímsnesi.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, varaformaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 56/2006, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu frá 25. október 2005 um að veita leyfi til byggingar sumarhúss á lóðinni að Kiðjabergi 109 í Grímsnes- og Grafningshreppi.   

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 7. júlí 2006, er barst úrskurðarnefndinni sama dag, kærir Ívar Pálsson hdl., f.h. Þog Þ, Glaðheimum 14, Reykjavík, eigenda sumarhúss á lóð nr. 111 að Kiðjabergi í Grímsnes- og Grafningshreppi, þá ákvörðun  byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu frá 25. október 2005 að veita leyfi til byggingar sumarhúss á lóðinni að Kiðjabergi 109 í Grímsnes- og Grafningshreppi. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og kveðinn upp bráðabirgðaúrskurður um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinni kærðu ákvörðun þar til niðurstaða liggur fyrir í kærumálinu.  Verður krafan um stöðvun framkvæmda nú tekin til úrskurðar.

Málsatvik og rök:  Hinn 7. desember 2005 samþykkti sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps breytingu á deiliskipulagi frístundabyggðar á svæði C í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi.  Hinn 25. október 2005 veitti byggingarfulltrúi uppsveita Árnessýslu leyfi til byggingar sumarhúss á lóðinni nr. 109 í landi Kiðjabergs.  

Hinn 14. júní 2006 barst Skipulagsstofnun erindi sveitarfélagsins vegna fyrrgreindrar deiliskipulagsbreytingar og í bréfi stofnunarinnar, dags. 28. sama mánaðar, segir eftirfarandi:  „Skipulagsstofnun hefur farið yfir innsend gögn og til að geta tekið afstöðu til málsins þarf að huga að eftirfarandi atriðum og lagfæra uppdrátt:  Yfirfara þarf skipulag á svæðinu m.t.t. ofangreindra umsagna, merkja fornleifar á uppdrátt og gera þarf grein fyrir kvöðum á lóðum sem eru til komnar vegna fornleifa eða annars.  Skipulagssvæði það sem breytingin nær til þarf að afmarka á yfirlitsuppdrætti.“  

Kærendur hafa kært byggingarleyfið til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir.    

Kærendur skírskota m.a. til þess að hið kærða byggingarleyfi sé ekki í samræmi við gildandi deiliskipulag frá árinu 1990.  Sveitarstjórn hafi raunar samþykkt breytingar á því deiliskipulagi en málsmeðferðinni sé ekki lokið enda hafi gildistaka breytinganna ekki verið auglýst í B-deild Stjórnartíðinda.  

Ekki liggja fyrir sjónarmið byggingarleyfishafa til framkominnar kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda, en eins og málum er háttað þykir það ekki koma í veg fyrir að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um kröfuna.  Í símbréfi úrskurðarnefndarinnar hinn 7. júlí 2006 var þess óskað að byggingarfulltrúi kynnti byggingarleyfishafa kröfuna.

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er í máli þessu deilt um lögmæti ákvörðunar byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu frá 25. október 2005 um að veita leyfi til byggingar sumarhúss á lóðinni nr. 109 í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi.  Eru framkvæmdir á umræddri lóð hafnar.  

Þegar litið er til þess að verulegar líkur eru á að hið kærða byggingaleyfi eigi ekki stoð í gildandi deiliskipulagi svæðisins þykir rétt að fallast á kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda á meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. 

 

Úrskurðarorð:

Framkvæmdir, sem hafnar eru að lóðinni nr. 109 í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi, með stoð í hinu kærða byggingarleyfi, skulu stöðvaðar meðan kærumál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

 

              ___________________________          
    Ásgeir Magnússon  

                               

___________________________         ______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                              Aðalheiður Jóhannsdóttir