Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

145/2007 Leyfisgjald

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 31. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 145/2007, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Bláskógarbyggðar frá 3. október 2007 um að hafna kröfu um niðurfellingu gjalds vegna stöðuleyfis fyrir hjólhýsi á landspildu úr landi Úteyjar í Bláskógarbyggð. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 24. október 2007, er barst nefndinni hinn 30. sama mánaðar, kærir Helgi V. Jónsson hrl., fyrir hönd T, eiganda landspildu úr landi Úteyjar í Bláskógarbyggð, þá ákvörðun sveitarstjórnar Bláskógarbyggðar frá 3. október 2007 að hafna kröfu kæranda um niðurfellingu gjalds vegna stöðuleyfis fyrir hjólhýsi á fyrrgreindri landspildu.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málsatvik og rök:  Með bréfi, dags. 20. apríl 2007, krafði byggingarfulltrúi Bláskógarbyggðar kæranda um greiðslu gjalds að fjárhæð kr. 7.300 vegna stöðuleyfis fyrir hjólhýsi er stendur á landspildu kæranda í landi Úteyjar.  Kærandi skaut ákvörðuninni um gjaldtökuna til sveitarstjórnar Bláskógarbyggðar með bréfi, dags. 7. ágúst 2007, og krafðist ógildingar hennar þar sem gjaldtakan ætti ekki lagastoð.  Að fenginni umsögn byggingarfulltrúa ákvað byggðarráð sveitarfélagsins á fundi hinn 25. september 2007 að halda gjaldtökunni til streitu með vísan til fyrrgreindrar umsagnar.  Sveitarstjórn staðfesti þá afstöðu á fundi sínum hinn 3. október sama ár.  Hefur kærandi skotið þeirri afgreiðslu sveitarstjórnar til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Byggir kærandi málskot sitt á því að túlkun sveitarfélagsins á 27. og 29. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998, sem umdeild gjaldtaka sé talin styðjast við, eigi ekki stoð í skipulags- og byggingarlögum nr. 73/1997.  Þá uppfylli gjaldtakan ekki skilyrði 27. gr. byggingarreglugerðar þess efnis að gjöld samkvæmt greininni megi ekki fara fram úr kostnaði sveitafélagsins vegna leyfisveitinga og skuli byggjast á gjaldskrá sem sveitarstjórn setji og birt sé í B-deild Stjórnartíðinda.  Ekki sé í skipulags- og byggingarlögum gert ráð fyrir að leyfi þurfi fyrir staðsetningu hjólhýsa eða gjaldtöku vegna þeirra en í 2. mgr. 37. gr. laganna sé aðeins tekið fram að í byggingarreglugerð skuli setja ákvæði um staðsetningu þeirra.  Gangi gr. 71.1 í byggingarreglugerð um leyfisskyldu fyrir staðsetningu hjólhýsa gegn fyrrgreindu ákvæði 2. mgr. 37. gr. og sé gjaldtakan einnig í andstöðu við það ákvæði og eigi ekki stoð í 53. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Kröfur sveitarfélagsins um umrædda leyfisskyldu og gjaldtöku brjóti jafnframt gegn meðalhófsreglu 12. gr. stjórnsýslulaga og 40. gr., 72. gr. og 77. gr. stjórnarskrárinnar.  Loks sé á það bent að 71. gr. byggingarreglugerðar kveði á um að stöðuleyfi þurfi m.a. fyrir hjólhýsi ef það standi til notkunar á sama stað lengur en einn mánuð.  Hjólhýsi kæranda standi á landi hans til geymslu en ekki til notkunar.  Önnur sveitarfélög láti það óáreitt að eigendur hjólhýsa geymi þau á lóðum sínum án þess að leyfi og gjaldtaka komi til.

Í gögnum málsins kemur fram að Bláskógarbyggð styður leyfisskyldu fyrir staðsetningu hjólhýsa við 71. gr. byggingarreglugerðar þar sem segi að óheimilt sé að láta hjólhýsi standa til notkunar á sama stað, utan tjaldstæða og skipulagðra hjólhýsasvæða, lengur en einn mánuð án stöðuleyfis byggingarnefndar.  Gjaldtaka vegna stöðuleyfis eigi stoð í 53. gr. skipulags- og byggingarlaga  og 27. gr. byggingarreglugerðar.  Gjaldið sé kr. 7.300 sem fullyrða megi að sé undir raunkostnaði sveitarfélags við leyfisveitingu og eftirlit.

Niðurstaða:  Með hinni kærðu ákvörðun hafnaði sveitarstjórn Bláskógarbyggðar kröfu kæranda um niðurfellingu gjalds að fjárhæð kr. 7.300 sem innheimt var með bréfi byggingarfulltrúa, dags 20. apríl 2007, vegna stöðuleyfis fyrir hjólhýsi kæranda.  Snýst ágreiningur í máli þessu um hvort gjaldtakan eigi sér viðhlítandi lagastoð og þá hvort efnisskilyrði séu fyrir gjaldtökunni.

Samkvæmt 1. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála kveða upp úrskurði í ágreiningsmálum um skipulags- og byggingarmál samkvæmt lögunum og reglugerðum settum samkvæmt þeim.  Í 5. mgr. 8. gr. laganna er tekið fram að stjórnvaldsákvarðanir stjórnsýslu sveitarfélaga og samvinnunefndar miðhálendisins, þegar það á við, sæti kæru til úrskurðarnefndarinnar nema annað sé sérstaklega tiltekið í lögum.

Gjaldtaka fyrir þjónustu opinberra stofnana, svo sem vegna leyfisveitinga, byggir á almennum stjórnvaldsfyrirmælum sem eftir atvikum eru sett fram í samþykktum, reglugerðum og gjaldskrám.  Einstakar stjórnvaldsákvarðanir á sviði skipulags- og byggingarmála fela því ekki í sér efnislega ákvörðun um gjaldtöku heldur styðst hún í hverju tilfelli við almenn stjórnvaldsfyrirmæli sem sett kunna að vera með heimild í 53. gr. skipulags- og byggingarlaga,  sbr. 27. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998.

Fyrrgreind ákvæði 8. gr. skipulags- og byggingarlaga verða ekki túlkuð á annan veg en að einungis stjórnvaldsákvarðanir samkvæmt lögunum falli undir úrskurðarvald nefndarinnar nema að sérstök fyrirmæli séu um annað í lögum.  Er sú túlkun í samræmi við 1. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 sem kveður á um kæruheimild stjórnvaldsákvarðana til æðra stjórnvalds en samkvæmt 1. gr. laganna taka þau ekki til almennra stjórnvaldsfyrirmæla nema sérstaklega sé mælt fyrir um það í lögum.

Að öllu þessu virtu telur úrskurðarnefndin ágreiningsefni máls þessa falla utan úrskurðarvalds nefndarinnar og verður máli þessu af þeim sökum vísað frá úrskurðarnefndinni, enda eru ekki fyrir hendi lagafyrirmæli um að ágreiningur um lögmæti leyfisgjalds vegna stöðuleyfis heyri undir nefndina.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

_____________________________              ______________________________
Ásgeir Magnússon                                              Þorsteinn Þorsteinsson

 

 

  

   

 

 

des 22
Love0

4/2008 Miklabraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 24. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 4/2008, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. september 2007 um að samþykkja niðurrif bílskúrs og byggingu nýs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. janúar 2008, er barst nefndinni sama dag, kæra Þ, Á og A, stjórnarmenn húsfélagsins Mjóuhlíðar 8 og 10, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 25. september 2007 að samþykkja að rífa bílskúr og byggja nýjan á lóðinni nr. 24 við Miklubraut.  Var framangreint samþykkt á fundi borgarráðs hinn 27. s.m. 

Gera kærendur þá kröfu að hið kærða leyfi verði fellt úr gildi ásamt því að kveðinn verði upp til bráðabirgða úrskurður um stöðvun framkvæmda þar til endanleg niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu.  Verður ekki fjallað sérstaklega um kröfu kærenda um stöðvun frakvæmda heldur er málið nú tekið til efnisúrskurðar. 

Málavextir:  Árið 1951 samþykkti bæjarráð Reykjavíkur staðsetningu bílskúra á baklóðum húsanna nr. 24-28 við Miklubraut, andspænis Mjóuhlíð 8-10, með aðkomu frá Mjóuhlíð.  Árið 1984 veitti byggingarnefnd byggingarleyfi fyrir bílskúrunum en þeir höfðu þá þegar verið byggðir.  Samkvæmt leyfunum var og gert ráð fyrir bílastæðum vestan við bílskúrana. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 3. maí 2005 voru teknar fyrir umsóknir íbúðareigenda að Miklubraut 24, 26 og 28 í Reykjavík, þess efnis að veitt yrðu leyfi til að rífa bílskúra við lóðir þeirra og byggja nýja.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 12. júlí 2005 var lagt fram samþykki eigenda Miklubrautar 22  við fyrirhuguðum framkvæmdum og málunum vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu. Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 29. júlí 2005 var samþykkt að grenndarkynna erindin fyrir hagsmunaaðilum að Miklubraut 22 og 30 og Mjóuhlíð 8-10.  Að lokinni grenndarkynningu bárust athugasemdir frá íbúum við Mjóuhlíð, þ.á.m. frá kærendum.

Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 7. október 2005 var ákveðið að fela hverfisarkitekt að funda með þeim aðilum sem sent höfðu inn athugasemdir og var málinu vísað til skipulagsráðs sem tók það fyrir á fundi hinn 26. október 2005 og samþykkti framlagðar umsóknir.  Nánar tiltekið var samþykkt að heimila eigendum að Miklubraut 24 að rífa núverandi bílskúr og byggja nýjan bílskúr, steyptan í plastkubbamót, á austur lóðamörkum ásamt steinsteyptum stoðvegg á austur og vestur lóðarmörkum lóðar nr. 24 við Miklubraut.  Jafnframt var samþykkt að heimila eigendum að Miklubraut 26 og Miklubraut 28 að byggja hvor á sinni lóð nýjan bílskúr steyptan í plastkubbamót á austur lóðamörkum lóða sinna ásamt steinsteyptum stoðvegg á lóðunum.

Kærendur skutu ákvörðunum skipulagsráðs til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 14. desember 2007 vísað kærumálinu frá nefndinni.

Á fundi byggingarfulltrúa hinn 25. september 2007 var sótt um endurnýjun á byggingaleyfi fyrir niðurrifi bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut og byggingu nýs að stærð 23,4 m²  og var erindið samþykkt.  Grenndarkynning hafði áður farið fram og gerðu kærendur athugasemdir vegna hennar en af hálfu borgaryfirvalda var þeim ekki svarað.

Skutu kærendur framangreindri samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður er getið.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er því haldið fram að þeim hafi í engu verið kunnugt um hið kærða leyfi fyrr en hinn 18. desember 2007 enda hafi þeim ekki verið kynnt afdrif umsóknar um byggingu bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut.  Kærendur telji sig því í fullum rétti til að kæra til úrskurðarnefndarinnar hið kærða leyfi enda hafi kæran borist nefndinni innan mánaðar frá því að þeim hafi orði kunnugt um leyfið.     

Því sé einnig haldið fram að bílskúr við Miklubraut 24 sé lítið sem ekkert notaður sem bílskúr og að íbúar hússins nýti sér bílastæði fyrir framan hann.  Skerði þetta möguleika íbúa við Mjóuhlíð til að leggja bílum sínum í götunni.  Telja kærendur að nýr bílskúr og bílastæði við hlið hans myndi enn auka á  bílastæðavanda við götuna.  Kærendur telji réttmætt að rífa umræddan skúr sem sé þyrnir í augum allra er í götuna komi.  Undirstrikað sé að bílskúr sá sem fyrir hafi verið á lóðinni hafi verið byggður án leyfis á sínum tíma.  Fengist hafi leyfi fyrir skúrnum fyrir u.þ.b. 20 árum en án þess að grenndarkynning hafi farið fram.  Sé jafnframt tekið fram að nágrannar kærenda leggi gjarna bílum sínum þannig að hættuástand skapist, aðeins minnstu bílar komist um götuna og sé hún ófær slökkvi- eða sjúkrabifreiðum.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er bent á að ekki sé fyrir hendi deiliskipulag að þeim reit sem umræddur bílskúr standi á.  Bílskúr sá er fyrir hafi verið á lóðinni hafi verið samþykktur á fundi byggingarnefndar hinn 12. apríl 1984 en hafi í raun verið byggður nokkru áður.  Ekki sé fallist á að bygging bílskúrsins hafi farið fram án leyfis og sé vísað til samþykktar bæjarráðs Reykjavíkur frá 28. júlí 1951 því til stuðnings.

Hin mikla aukning sem orðið hafi á bílaeign hin síðustu ár skapi mikil bílastæðavandamál í eldri hverfum borgarinnar sem oft sé ekki unnt að bæta úr.  Ekki verði séð að í tilviki því er hér um ræði sé möguleiki á að koma fyrir gangstétt eða bæta það fyrirkomulag sem ríki varðandi bílastæði á svæðinu. 

Hið samþykkta leyfi geri ráð fyrir endurbyggingu bílskúrs sem þegar sé til staðar og samþykktur hafi verið af byggingaryfirvöldum.  Sé því hvorki um aukningu á umferð að ræða vegna fyrirhugaðra framkvæmda né á notkun bílastæða, miðað við núverandi ástand.  Ekki sé unnt að krefjast þess af eiganda bílskúrsins að skúrinn verði færður innar á lóðina gegn andmælum hans auk þess sem óheppilegt sé að fórna suðurlóð undir bílskúr.  Reykjavíkurborg væri í raun óheimilt að synja um endurbyggingu bílskúrsins nema að viðlagðri bótaábyrgð þar sem um samþykktan byggingarrétt sé að ræða og ekki sé talið að málefnalegar ástæður séu fyrir hendi að synja um endurbyggingu hans. 

Svo virðist sem farist hafi fyrir að senda þeim, er gert hafi athugasemdir við grenndarkynningu byggingarleyfisumsóknar, tilkynningu um samþykkt byggingarfulltrúa skv. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Því sé haldið fram að svo óverulegur ágalli á málsmeðferð geti ekki valdið ógildingu samþykktar byggingarfulltrúa.  Brestur á að senda tilkynningu til athugasemdaraðila valdi einungis því að kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar framlengist til þess tíma er þeim hafi orðið kunnugt um samþykktina. 

Byggingarleyfishafa gafst kostur á að tjá sig um kröfu kærenda en hann hefur ekki gert það. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á.  Í máli því er hér er til meðferðar liggur fyrir að umsókn um leyfi til byggingar bílskúrs á lóðinni nr. 24 við Miklubraut var grenndarkynnt og gerðu kærendur athugasemdir vegna hennar.  Hinn 25. september 2007 veitti byggingarfulltrúi hið kærða byggingarleyfi en þeim er gerðu athugasemdir var ekki tilkynnt um þá afgreiðslu svo sem skylt er samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Kærendum varð ekki kunnugt um byggingarleyfið fyrr en hinn 18. desember 2007 og var kæra til úrskurðarnefndarinnar móttekin hjá henni 8. janúar 2008.  Var kærufrestur samkvæmt framansögðu þá ekki liðinn.  Sá ágalli á málsmeðferð að tilkynna ekki um niðurstöðu grenndarkynningar telst aftur á móti ekki þess eðlis að ógildingu varði enda komu kærendur kæru að til úrskurðarnefndarinnar og urðu því ekki fyrir réttarspjöllum vegna þessa ágalla.

Ekki er í gildi deiliskipulag er tekur til umrædds svæðis og kusu borgaryfirvöld að neyta undanþáguheimildar 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og grenndarkynna framkomna umsókn.  Verður að telja, með tilliti til þess að um óverulega breytingu var að ræða frá því byggðamynstri sem fyrir var, að skilyrði hafi verið til þess að haga málmeðferð með þessum hætti.  Er þá litið til þess að fyrir var á lóðinni að Miklubraut 24 19,5 m² bílskúr sem rifinn var og að bílskúr sá er hið kærða  leyfi heimilar er einungis 23,4 m² og því um óverulega stækkun skúrsins að ræða.  Verður og að leggja til grundvallar við úrlausn málsins að byggingarleyfi hafði verið veitt hinn 12. apríl 1984, bæði fyrir eldri bílskúr og bílastæði vestan hans á lóðinni, en það leyfi sætir ekki endurskoðun úrskurðarnefndarinnar.  

Í ljósi þess sem að framan greinir, og að teknu tilliti til staðhátta og þeirra hagsmuna lóðareigenda að geta nýtt lóð sína, þykja ekki efni til að fallast á kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar og verður henni því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu samþykktar byggingarfulltrúa frá 25. september 2007 um að veita leyfi fyrir að rífa bílskúr og byggja nýjan á lóðinni nr. 24 við Miklubraut í Reykjavík.

 

___________________________          
                          Hjalti Steinþórsson                                 

 

 

_____________________________                 ___________________________
     Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

67/2006 Hamarsbraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 24. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 67/2006, kæra á samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. júní 2006 um deiliskipulag fyrir lóðina nr. 17 við Hamarsbraut í Hafnarfirði.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 22. ágúst 2006, er barst nefndinni 23. sama mánaðar, kærir V, Suðurgötu 45, f.h. íbúa að Suðurgötu 45 og 47, samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. júní 2006 um deiliskipulag fyrir lóðina að Hamarsbraut 17, Hafnarfirði.

Skilja verður málskot kærenda svo að þess sé krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Lóðin nr. 17 við Hamarsbraut í Hafnarfirði er í grónu hverfi og munu elstu húsin hafa vera reist um 1907.  Á lóðinni, sem er 1.478 m², stendur steinsteypt hús og er það um 169 m².  Þar er jafnframt að finna rústir steinbæjarins Steina eða Steinsstaða og standa aðeins grunnur og veggjabrot bæjarins eftir.

Í febrúar 2005 samþykkti skipulags- og byggingarráð Hafnarfjarðar að halda forstigskynningu á tillögu lóðarhafa að nýju deiliskipulagi lóðarinnar að Hamarsbraut 17 er fól m.a. í sér að lóðinni yrði skipt upp, byggt yrði við núverandi hús og reist parhús á lóðinni.  Andmæltu 32 íbúar við Suðurgötu og Hamarsbraut framlagðri tillögu en töldu sig geta sætt sig við að á lóðinni yrði byggt eitt einbýlishús í þeim byggingarstíl sem einkenndi hverfið.  Ákvað skipulags- og byggingarráð á fundi sínum hinn 15. mars 2005 að leita umsagnar Fornleifaverndar ríkisins vegna steinrústa á lóðinni og á fundi ráðsins hinn 26. apríl s.á. var ákveðið að laga þyrfti skipulagið að þeim fornleifum er á lóðinni væru og að einungis væri rúm fyrir eitt einbýlishús til viðbótar núverandi húsi.

Ný og breytt tillaga að deiliskipulagi var lögð fram á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 26. júlí 2005 og var samþykkt að halda forstigskynningu á tillögunni og á fundi ráðsins hinn 4. október s.á. var framlagðri tillögu hafnað vegna athugasemda er borist höfðu.  Var sviðsstjóra falið að vinna forsögn að deiliskipulagi lóðarinnar þar sem gert yrði ráð fyrir einni nýbyggingu einbýlishúss á lóðinni.

Skipulags- og byggingarráð samþykkti framlagða forsögn með áorðnum breytingum á fundi sínum hinn 29. nóvember s.á. og var lóðarhafa heimilað að vinna deiliskipulagstillögu á grundvelli hennar.  Í forsögn er tilgreint að á lóðinni skuli gera ráð fyrir einu einbýlishúsi til viðbótar því sem fyrir sé, auk bílastæða.  Skuli við mótun hússins tekið mið af því að lóðin sé á viðkvæmu svæði í nágrenni við fastmótaða byggð og leitast skuli við að láta það falla vel að byggðamynstri hvað hæð og umfang snerti.

Á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 31. janúar s.á. var lögð að nýju fram tillaga að nýju skipulagi fyrir Hamarsbraut 17.  Samþykkti ráðið tillöguna til auglýsingar með áorðnum breytingum skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og lagði  jafnframt til við bæjarstjórn að tillagan yrði samþykkt til auglýsingar.  Kom fram að til stæði að halda einnig kynningarfund um deiliskipulagið á auglýsingartíma.  Í tillögunni fólst að lóðinni að Hamarsbraut 17 yrði skipt í tvær einingar.  Á lóð nr. 17 sem yrði 407 m² stæði áfram 169 m² hús með leyfilegri stækkun og yrði nýtingarhlutfall þeirrar lóðar 0,58.  Á lóð nr. 16 sem yrði 708 m² yrði leyft að byggja 311,5 m² tveggja hæða einbýlishús með bílskúr og yrði nýtingarhlutfall þeirrar lóðar 0,44.  Skyldi hæðarkóti aðalgólfs vera sambærilegur við húsið nr. 14 við Hamarsbraut og mesta hæð nýbyggingar ekki meiri en mænishæð þess húss.  Jafnframt var gert ráð fyrir framlengingu Hamarsbrautar og skyldi gatan vera á bæjarlandi.

Á fundi bæjarstjórnar hinn 7. febrúar s.á. var samþykkt með meirihluta atkvæða að auglýsa tillöguna og hinn 6. mars var birt auglýsing um breytingu á deiliskipulagi vegna nýs skipulags á lóð nr. 17 við Hamarsbraut með vísan til 1. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Frestur til að skila inn athugasemdum var veittur til 31. maí 2006 og bárust athugasemdir, m.a. frá fulltrúa kærenda, með bréfi, dags. 31. maí 2006, og var þeim svarað með bréfi byggingaryfirvalda, dags. 30. maí (sic) og 6. júní s.á.

Tillaga að nýju deiliskipulagi var samþykkt á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 20. júní 2006 og jafnframt gerð eftirfarandi tillaga til bæjarstjórnar:  „Bæjarstjórn Hafnarfjarðar samþykkir tillögu að deiliskipulagi fyrir Hamarsbraut 17, dags. 20. janúar 2006, og að málinu verði lokið skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga.“  Tillagan var samþykkt í bæjarstjórn 27. júní 2006 og auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins var birt í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. ágúst 2006.

Framangreindri samþykkt bæjarstjórnar hafa kærendur skotið til úrskurðarnefndarinnar svo sem áður greinir.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að ekki hafi verið tekið tillit til ábendinga þeirra um að líta beri á lóðina að Hamarbraut 17 í samhengi við nánasta umhverfi sitt þegar ákvarðað hafi verið nýtingarhlutfall lóðarinnar.  Í næsta nágrenni séu reknar læknastofur og sjúkrahús sem margir eigi leið um og fylgi þessu mikið álag og umferð.

Bókað hafi verið í fundargerð Hafnarfjarðarbæjar í maí 2005 að fara ætti varlega í þéttingu byggðar á svæðinu og því sé torvelt að skilja hvers vegna heimila eigi byggingu sem sé meira en 300 fermetrar og byggja við eldra hús.  Gömul hverfi séu auðlindir, menningarlegar og sögulegar, og ekki megi láta tilviljanir og hagsmuni einstakra byggingaraðila ráða för.

Útsýni kærenda niður að höfn og út á sjó muni skerðast mjög verði byggt við gamla húsið að Hamarsbraut 17 en ein af aðalástæðum þess að kærendur hafi valið að setjast að í gömlu húsi í grónu hverfi hafi verið stór og gróinn garður og gott útsýni út á höfnina yfir flóann að Snæfellsjökli.  Kærendur hafi bent á í athugasemdum sínum að koma mætti í veg fyrir útsýnisskerðingu yrði viðbygging byggð til norðurs en því hafi verið svarað að þá myndi innra skipulag hússins raskast og telji kærendur þetta ekki svara athugasemdum þeirra.  Útreikningar á heildarstærð viðbyggingar, 133 m², séu einkennilegir því húsið sé kjallari, hæð og ris en ekki á tveimur hæðum. 

Fram komi að brúttóstærð nýbyggingar verði 311 m² og liggi ekki ljóst fyrir hvort kjallari sé reiknaður inn í þá stærð.  Álitamál sé hversu vel húsið eigi heima við hlið þeirra húsa sem fyrir séu, þ.e. Hamarsbrautar 17, Suðurgötu 48 og Strandgötu 73 og 73b.

Á lóðinni séu leifar meira en 100 ára gamals steinbæjar sem staðið hafi til ársins 2000 en hafi þá verið tekinn niður að hluta.  Mikilvægt sé að varðveita vegghleðslur sem enn standi sem menningarminjar og hafi fornleifakönnun sem gerð hafi verið ekki verið fullnægjandi.

Framlenging Hamarsbrautar sé sögð vera bæjarland og því ekki inni í nýtingarhlutfalli og sé óskað skýringa á þessu

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er tekið fram að framlagt erindi hafi hlotið ítarlega umfjöllun og hafi m.a. verið haldnir tveir kynningarfundir og eigendum nágrannalóða auk þess sent hið auglýsta deiliskipulag sérstaklega til umsagnar.  Í kjölfar þessa hafi upphaflegri tillögu um parhús á lóðinni verið synjað og samþykkt þess í stað mun minna og lægra einbýlishús.  Því verði að telja að tekið hafi verið tillit til athugasemda íbúanna í skipulagsferlinu.

Nýtingarhlutfall hafi verið reiknað sem hlutfall samanlags gólfflatar og lóðarstærðar, eins og venja sé.  Meðaltalsnýtingarhlutfall fyrir báðar lóðirnar sé 0,51 sem sé svipað og á öðrum lóðum í hverfinu.  Umferðaraukning sé óveruleg.

Við endurskipulagningu byggðar í eldri hverfum sé það stefna bæjaryfirvalda að leita að kostum til þéttingar byggðar og stuðla að endurnýtingu vannýttra lóða.  Taka verði tillit til hvernig viðbygging falli best að húseigninni við Hamarbraut 17 og ekki verði séð að útsýni skerðist frá Suðurgötu 45-47.  Heildarstærð núverandi húss eftir stækkun verði 244,2 m² og stærð nýbyggingar á lóð nr. 16 sé 311,5 m² með bílskúr.

Ekkert styðji fullyrðingu kærenda um að rannsókn Fornleifaverndar ríkisins á vegghleðslum steinbæjarins hafi verið ábótavant.  Ekki hafi þótt fýsilegt að endurbyggja steinbæinn, einkum vegna kostnaðar.

Í samræmi við þá stefnu að gatnakerfið sé almennt í eigu og umsjá bæjarins, hafi verið tekin ákvörðun um að framlenging Hamarsbrautar yrði í umsjá bæjarins.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi deiliskipulags fyrir lóðina að Hamarsbraut 17, sem samþykkt var í bæjarstjórn Hafnarfjarðar hinn 27. júní 2006 og öðlaðist gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. ágúst s.á. 

Samkvæmt 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal gera deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Samkvæmt skilgreiningarákvæði 2. gr. laganna er deiliskipulag „…skipulagsáætlun fyrir afmarkaða reiti innan sveitarfélags, sem byggð er á aðalskipulagi og kveður nánar á um útfærslu þess.“  Hugtakið reitur er hvorki skilgreint í lögunum né í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, en orðið kemur fyrir í samsettu heitunum götureitur og landnotkunarreitur, sem skilgreind eru í grein 1.3 í skipulagsreglugerðinni.  Gefa skilgreiningar þessar ekki tilefni til þess að ætla að orðið reitur eigi við um einstaka byggingarlóð, enda væri slík notkun orðsins hvorki í samræmi við orðskýringu né almenna venju um orðnotkun.

Í skilgreiningarákvæði 1.3 í skipulagsreglugerðinni er einnig skilgreint hugtakið skipulagssvæði en þar segir m.a.  „Deiliskipulag nær til einstakra svæða eða reita innan aðalskipulags og skal jafnan miðast við að ná til svæða sem mynda heildstæða einingu.  Í þéttbýli skal deiliskipulag að jafnaði ekki taka yfir minna svæði en götureit.“  Hliðstætt ákvæði er í 1. mgr. greinar 3.1.4 í skipulagsreglugerðinni, en ákvæðið fjallar um deiliskipulag.

Með tilvitnuðum ákvæðum er mörkuð sú meginstefna að deiliskipulag skuli að jafnaði taka til svæða sem myndi heildstæða einingu og skuli að jafnaði ekki taka til minna svæðis en götureits.  Enda þótt í orðalaginu „að jafnaði“ kunni að felast nokkurt svigrúm til ákvörðunar um mörk svæðis, sem deiliskipulag á að taka til, veitir það sveitarstjórnum ekki frelsi til þess að ákvarða þessi mörk að eigin geðþótta.  Verður þess í stað að skýra ákvæðin með hliðsjón af þeim markmiðum, sem að er stefnt með gerð deiliskipulags, að útfæra nánar ákvæði aðalskipulags um viðkomandi svæði.  Við skipulagsgerðina verður jafnframt að líta til þeirra markmiða, sem sett eru fram í 1. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, svo og til almennra ákvæða í 9. gr. laganna um gerð og framkvæmd skipulags.

Til þess að fullnægt sé lagaskilyrðum þarf í skipulagsáætlunum að gera grein fyrir markmiðum viðkomandi stjórnvalda og ákvörðunum um framtíðarnotkun lands og fyrirkomulag byggðar og lýsa forsendum þeirra ákvarðana.  Þurfa þessar áætlanir að vera í eðlilegu samræmi innbyrðis og taka til allra þeirra þátta, sem varða hagsmuni heildarinnar, jafnframt því sem tryggja ber rétt einstaklinga og lögaðila, sem hagsmuna eiga að gæta við skipulagsgerðina.

Í máli því sem hér er til meðferðar ákváðu bæjaryfirvöld að vinna deiliskipulag fyrir eina lóð á svæði þar sem ekki var í gildi deiliskipulag.  Með skipulaginu var lóðinni skipt upp í tvær einingar, heimiluð stækkun á eldra húsi og bygging einbýlishúss á lóðinni.  Jafnframt var hluti lóðarinnar tekinn í umráð Hafnarfjarðarbæjar og lagður undir götu.

Ljóst er að við gerð umrædds deiliskipulags var ekki tekið tillit til þeirra grundvallarsjónarmiða sem líta ber til við skipulagsgerð og að framan er lýst.  Voru mörk skipulagssvæðisins ekki miðuð við svæði sem telja verður að myndi heildstæða einingu í umræddu tilviki.  Af þessu leiddi að ekki var gætt að heildaráhrifum enduruppbyggingar á svæðinu.  Ekki verður heldur séð að gerð hafi verið athugun á hagsmunum annarra einstakra lóðarhafa á svæðinu með tilliti til jafnræðis og mögulegrar nýtingar einstakra lóða. 

Samkvæmt framansögðu er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að eins og hér stóð á hafi skort lagaskilyrði til þess að gera deiliskipulag fyrir lóðina nr. 17 við Hamarsbraut án þess að jafnhliða væri unnið og samþykkt deiliskipulag fyrir svæði sem talið væri að myndaði heildstæða einingu í skipulagslegu tilliti.  Þá var sá ágalli á meðferð skipulagstillögunnar að í kynningarauglýsingu var vísað til 1. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 eins og um breytingu á deiliskipulagi væri að ræða, sem þó var ekki raunin.  Þykja þeir ágallar á hinni kærðu ákvörðun sem að framan er lýst svo verulegir að leiða eigi til ógildingar og verður hún því felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 27. júní 2006 á deiliskipulagi fyrir lóðina nr. 17 að Hamarsbraut í Hafnarfirði, sem birt var í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. ágúst 2006, er felld úr gildi.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
Ásgeir Magnússon                                                       Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

163/2007 Fálkagata

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 10. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 163/2007, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík um að veita leyfi til að klæða húsið nr. 28b við Fálkagötu í Reykjavík að utan með timburklæðningu í stað múrhúðunar.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 13. desember 2007, er barst nefndinni hinn 14. sama mánaðar, kæra S S, D G, E G, M K B, S S og H N H, eigendur íbúða að Fálkagötu 28 í Reykjavík þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 11. desember 2007 að veita leyfi til að klæða húsið nr. 28b við Fálkagötu í Reykjavík að utan með standandi timburklæðningu í stað múrhúðunar á einangrun.

Kærendur krefjast þess að hin kærða samþykkt verði felld úr gildi ásamt því að framkvæmdir samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi verði stöðvaðar meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Þykir málið nú nægilega upplýst til að taka megi það til efnislegrar úrlausnar.   

Málsatvik og rök:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 11. desember 2007 var lögð fram umsókn um að utanhússklæðning hússins nr. 28b við Fálkagötu verði standandi timburklæðning í stað múrhúðunar á einangrun.  Samþykkti byggingarfulltrúi erindið og á fundi borgarráðs hinn 20. sama mánaðar var afgreiðslan staðfest.

Af hálfu kærenda er vísað til þess að ekki liggi fyrir samþykki þeirra varðandi breytta utanhússklæðningu eins og áskilið sé í 30. gr. laga um fjöleignarhús nr. 26/1994.  Hafi því byggingarfulltrúa borið að kalla eftir slíku samþykki en ella að synja umsókninni. 

Af hálfu borgaryfirvalda er bent á að heimilt hafi verið að afgreiða byggingarleyfisumsóknina með þeim hætti sem gert hafi verið enda séu breytingarnar svo smávægilegar að aðrir meðlóðarhafar hafi engra hagsmuna að gæta varðandi þær og eigi því ekki lögvarinn rétt á að þeim verði synjað.  Því eigi tilvitnað ákvæði fjöleignarhúsalaga ekki við um breytingar þessar.  Þyki ljóst að áhrif breytingarinnar séu ekki svo veruleg að leitt geti til ógildingar byggingarleyfisins.

Byggingarleyfishafa var gefinn kostur á að tjá sig um kröfur kærenda en hefur ekki gert það. 

Niðurstaða:  Húsin að Fálkagötu 28 og 28b eru aðskilin en standa á sameiginlegri lóð.  Ekki munu kærendur fara með eignarhald á húsi því er hið kærða leyfi varðar og telst það því ekki til sameignar í skilningi laga um fjöleignarhús nr. 26/1994.  Verður því ekki séð að tilvitnað ákvæði 30. greinar nefndra laga eigi við í tilviki því sem hér er um ræðir og verður ekki fallist á að byggingarfulltrúa hafi borið að afla samþykkis kærenda áður en hið kærða leyfi var veitt.  Verður ekki heldur talið að hin kærða ákvörðun raski svo lögvörðum grenndarhagsmunum kærenda að varðað geti ógildingu hennar. 

Með vísan til þess sem að framan er rakið er kröfu kærenda um ógildingu hins kærða byggingarleyfis hafnað.
 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu samþykktar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 11. desember 2007 um að veita leyfi til að klæða húsið nr. 28b við Fálkagötu í Reykjavík að utan með timburklæðningu í stað múrhúðunar.  

    
__________________________
                 Hjalti Steinþórsson                          

 

_____________________________   ___________________________
    Ásgeir Magnússon                                   Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

132/2007 Melabraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 10. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 132/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og mannvirkja¬nefndar Seltjarnarnesbæjar frá 16. ágúst 2007 um að veita leyfi til að byggja fjögurra íbúða hús á lóðinni nr. 27 við Melabraut á Seltjarnarnesi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 4. október 2007, er barst nefndinni 5. sama mánaðar, kæra 34 íbúar og fasteignaeigendur við Melabraut og Miðbraut á Seltjarnarnesi þá ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 16. ágúst 2007 að veita leyfi til að byggja fjögurra íbúða hús á lóðinni nr. 27 við Melabraut. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að kveðinn verði upp til bráðabirgða úrskurður um stöðvun framkvæmda þar til endanleg niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu. 

Málsatvik og rök:  Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar hinn 16. ágúst 2007 var samþykkt umsókn um byggingu fjögurra íbúða húss á lóðinni nr. 27 við Melabraut.  

Með tölvubréfi byggingarfulltrúa til úrskurðarnefndarinnar, dags. 18. október 2007, var tilkynnt að framkvæmdir við byggingu hússins hefðu verið stöðvaðar og að framkvæmdaleyfi hefði ekki verið gefið út og yrði ekki fyrr en skipulags- og mannvirkjanefnd hefði fjallað um málið.  Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 8. nóvember 2007 var byggingarleyfi það sem um er deilt afturkallað en nýtt leyfi veitt í þess stað.  Hafa úrskurðarnefndinni borist kærur nágranna vegna þess leyfis og eru þau kærumál til meðferðar fyrir nefndinni.   

Af hálfu kærenda er því haldið fram að hið kærða byggingarleyfi sé ekki í samræmi við deiliskipulag svæðisins.  Bílskúrar nái út fyrir byggingarreit, hæð hússins sé of mikil ásamt því að bílastæði séu of mörg. 
 
Niðurstaða:  Eins og að framan greinir hefur ákvörðun sú sem kærð er í máli þessu verið afturkölluð af þar til bæru stjórnvaldi.  Eiga kærendur af þeim sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um lögmæti hinnar kærðu ákvörðunar og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

___________________________            _____________________________
   Ásgeir Magnússon                                    Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

159/2007 Melabraut

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 10. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 159/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. nóvember 2007 um að veita leyfi til að byggja fjögurra íbúða hús á lóðinni nr. 27 við Melabraut á Seltjarnarnesi. 

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 5. desember 2007, er barst úrskurðarnefndinni 11. sama mánaðar, kæra H og B, Melabraut 28, E Þ, S Á, K R. E og E M E, Melabraut 25, F R, M D,  H O K og R H, Melabraut 26, K Ó og L G, Melabraut 30, H M, Melabraut 32, C B S, T M, K P og S H  Melabraut 29, og B Á og G L, Miðbraut 26 þá ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. nóvember 2007 að veita leyfi til að byggja fjögurra íbúða hús á lóðinni nr. 27 við Melabraut.  Var ákvörðunin staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 14. nóvember 2007.  Með bréfum til úrskurðarnefndarinnar, dags. 5. desember 2007, er bárust nefndinni hinn 11. sama mánaðar, kæra G I. R og Þ Þ. Þ, Miðbraut 32 og Á J og Í Í, Miðbraut 34 einnig fyrrgreinda ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar frá 8. nóvember 2007.  Hagsmunir kærenda fara saman og ákvað úrskurðarnefndin því að sameina síðari kærumálin hinu fyrsta, sem er númer 159/2007.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að kveðinn verði upp til bráðabirgða úrskurður um stöðvun framkvæmda þar til endanleg niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu.  Er krafan um stöðvun framkvæmda nú tekin til úrskurðar. 

Málsatvik og rök:  Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 31. ágúst 2006 var samþykkt tillaga að breyttu deiliskipulagi Vesturhverfis, eða þess svæðis er afmarkast af Lindarbraut, Vallarbraut, Hæðarbraut og Melabraut, og samþykkti bæjarstjórn hinn 25. september 2006 að auglýsa tillöguna.  Var kynningartími tillögunnar frá 4. október 2006 til og með 2. nóvember s.á. og bárust athugasemdir við hana. 

Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 8. mars 2007 var tillagan samþykkt ásamt drögum að svörum við athugasemdum.  Bæjarstjórn samþykkti tillöguna hinn 27. júní 2007.  Í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 26. júlí 2007, kom fram að stofnunin gerði ekki athugasemdir við að auglýsing um samþykki bæjarstjórnar birtist og hinn 7. ágúst 2007 var gildistakan auglýst í B-deild Stjórnartíðinda.  Fram kemur í greinargerð deiliskipulagstillögunar að markmið með endurskoðun deiliskipulags Vesturhverfis sé að samræma stærðir húsa, yfirbragð og nýtingarhlutfall lóða og gefa lóðarhöfum, sérstaklega á syðri hluta svæðisins þar sem nýtingarhlutfall er undir meðalnýtingu, möguleika á auknu byggingarmagni innan uppgefinna byggingarreita.  Hefur skipulagsbreytingin verið kærð til úrskurðarnefndarinnar.  Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar hinn 8. nóvember 2007 var samþykkt að veita leyfi til að byggja fjögurra íbúða hús á lóðinni nr. 27 við Melabraut.  Var ákvörðunin staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 14. nóvember 2007.

Af hálfu kærenda er bent á að kærendur hafi áður kært til úrskurðarnefndarinnar ákvörðun bæjarstjórnar um breytt deiliskipulag svæðisins.  Þá sé hið kærða byggingarleyfi ekki í samræmi við deiliskipulag svæðisins, hæð hússins sé of mikil ásamt því að bílastæði séu of mörg.   

Af hálfu Seltjarnarnesbæjar er bent á að samkvæmt deiliskipulagi svæðisins sé heimilt að byggja tveggja hæða hús á lóðinni og í skýringum á deiliskipulagsuppdrætti komi fram fjöldi bílastæða á íbúð.    

Byggingarleyfishafa gafst kostur á að tjá sig um framkomna stöðvunarkröfu en gerði ekki. 

Niðurstaða:  Hið kærða byggingarleyfi er veitt með stoð í breyttu deiliskipulagi svæðis er markast af Lindarbraut, Vallarbraut, Miðbraut og Melabraut.  Hefur deiliskipulagsbreytingin verið kærð til úrskurðarnefndarinnar.  Er skipulagssvæðinu skipt í svæði A, B og C og er nýtingarhlutfall mismunandi eftir svæðum eða 0,3 til 0,5.  Svæði þessi ganga þvert á götur þannig að við sömu götuna er nýtingarhlutfall lóða mismunandi.  Eru uppi álitaefni er varða gildi umrædds skipulags og þar með grundvöll hins kærða byggingarleyfis og þykir eftir atvikum rétt að verða við kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Framkvæmdir, sem hafnar eru samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi við byggingu fjögurra íbúða húss á lóðinni nr. 27 við Melabraut á Seltjarnarnesi, skulu stöðvaðar meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. 

__________________________   
                Hjalti Steinþórsson                    

_____________________________          ____________________________              
               Ásgeir Magnússon                                          Þorsteinn Þorsteinsson                         
           

des 22
Love0

131/2007 Kiðjaberg

Með

Ár 2008, þriðjudaginn 8. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 131/2007, kæra á ákvörðunum byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 25. september 2007 um að veita byggingarleyfi fyrir sumarhúsum á lóðunum nr. 109 og 112 í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi. 

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 4. október 2007, er barst nefndinni samdægurs, kærir Ívar Pálsson hdl., f.h. Þ og Þ, Glaðheimum 14, Reykjavík, eigenda sumarhúss á lóðinni nr. 111 í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi þær ákvarðanir byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 25. september 2007 að veita leyfi fyrir byggingu sumarhúsa á lóðunum nr. 109 og 112 í landi Kiðjabergs.  Voru framangreindar ákvarðanir staðfestar á fundi sveitarstjórnar hinn 4. október 2007.    

Gera kærendur þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi ásamt því að byggingarleyfishöfum verði gert að afmá framkvæmdir af lóðunum.  Þá var og gerð krafa um að úrskurðarnefndin kvæði upp til bráðabirgða úrskurð um stöðvun framkvæmda, en með úrskurði nefndarinnar hinn 11. október 2007 var þeirri kröfu hafnað.   

Málavextir:  Kærumál þetta á sér nokkurn aðdraganda en sumarið 2006 kærðu kærendur máls þessa til úrskurðarnefndarinar ákvarðanir sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps um að heimila byggingu sumarhúsa á lóðunum nr. 109, 112 og 113 í landi Kiðjabergs.  Voru framkvæmdir stöðvaðar með bráðabirgðaúrskurði nefndarinnar uppkveðnum hinn 2. ágúst 2006, en síðar var kærumálunum vísað frá þar sem sveitarstjórn hafði afturkallað hinar kærðu ákvarðanir og tekið nýjar í þeirra stað.  Á fundi byggingarnefndar hinn 17. október 2006 voru ný leyfi gefin út fyrir byggingu húsanna og hinn 27. febrúar 2007 var samþykkt nýtt byggingarleyfi fyrir sumarhúsinu á lóðinni nr. 112.  Framangreindum samþykktum skutu kærendur til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 4. júlí 2007 felldi úr gildi byggingarleyfi fyrir byggingu sumarhúsa á lóðunum nr. 109 og 112 þar eð ekki var talið að þau styddust við gildandi deiliskipulag svæðisins en hafnaði kröfu kærenda um ógildingu byggingarleyfis fyrir sumarhúsi á lóð nr. 113.  Í kjölfar þessa var auglýst breyting á deiliskipulagi svæðis þess er um ræðir og hún samþykkt í sveitarstjórn 6. september 2007.  Á fundi byggingarnefndar hinn 25. september 2007 voru síðan samþykkt ný leyfi til bygginga á lóðunum nr. 109 og 112 með stoð í fyrrgreindri deiliskipulagsbreytingu.  Hafa kærendur nú skotið þeim samþykktum til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að gildi byggingarleyfanna velti á gildi deiliskipulagsbreytingarinnar sem einnig hafi verið kærð til úrskurðarnefndarinnar.  Verði deiliskipulagsbreytingin felld úr gildi leiði það til þess að fella beri hin kærðu byggingarleyfi úr gildi.  Í því sambandi nægi að benda á að húsin samræmist ekki eldri skilmálum, eingöngu fyrir þær sakir að þau séu stærri en eldri skilmálarnir heimili.  Hámarksstærð húsa samkvæmt eldri skilmálum séu 60 m².  Húsið á lóðinni nr. 109 sé 108,8 m². að stærð og húsið á lóðinni nr. 112 sé 179,1 m² samkvæmt fundargerð byggingarnefndar.  

Að auki telji kærendur að umrædd hús séu ekki einu sinni í samræmi við hina kærðu deiliskipulagsbreytingu eða skipulag svæðisins að öðru leyti eins og því hafi verið breytt.  Þannig sé húsið nr. 109 utan byggingarreits svo eitthvað sé nefnt.  Telji kærendur nauðsyn á því að staðsetning húsanna verði mæld upp svo þetta liggi fyrir.

Jafnframt sé bent á að samkvæmt hinum nýju skilmálum skuli nýta landkosti sem best og fella byggingar vel að landslagi.  Hvorugt húsanna teljist uppfylla þetta skilyrði.  Þannig hafi verið byggður einn sá stærsti púði sem sést hafi undir húsið á lóðinni nr. 112.  Þá hafi lóðin á nr. 109 verið hækkuð upp og löguð að húsinu en ekki öfugt auk þess sem aðkoma að húsinu sé ekki í samræmi við skipulag.  Þá eigi litir á veggjum að vera jarðlitir sem falla eigi vel að landslagi.  Telji kærendur að ráðgert sé að setja állitaða klæðningu á húsið nr. 109. 

Þá liggi einnig fyrir að húsin á lóðunum nr. 109 og 112 hafi verið reist í andstöðu við gildandi deiliskipulag.  Óheimilt sé skv. 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga að breyta skipulagi svæðis þar sem framkvæmt hafi verið í ósamræmi við skipulag fyrr en hin ólöglega bygging, eða byggingarhluti, hafi verið fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.  Húsin hafi ekki verið fjarlægð.  Þvert á móti hafi verið unnið í og við húsin þrátt fyrir að úrskurðarnefndin hafi fellt byggingarleyfi þeirra úr gildi hinn 4. júlí 2007.   

Málsrök Grímsnes- og Grafningshrepps:  Af hálfu Grímsnes- og Grafningshrepps er vísað til þess að hin kærðu byggingarleyfi séu lögmæt og í samræmi við gildandi deiliskipulag og skilmála.  Kærendur geri ekki grein fyrir því með skýrum hætti að hvaða leyti leyfin séu andstæð gildandi skipulagi og/eða skilmálum. 

Órökstuddum staðhæfingum þess efnis að hús á lóð nr. 109 sé ekki innan byggingarreits sé hafnað.  Sama gildi um aðkomu að því húsi.  Reyndar verði ekki séð hvernig það tengist veitingu byggingarleyfisins sem slíks.  Hús á lóð nr. 112 sé einnig innan byggingarreits. Jarðvegspúði sé innan reitsins og taki einfaldlega mið af aðstæðum í landinu.

Athugasemdir kærenda lúti fyrst og fremst að deiliskipulaginu, sem tekið hafi gildi hinn 23. ágúst 2006, varðandi stærðir lóða og byggingarreiti, og þar með hvort byggingarleyfin samrýmist því skipulagi.  Bent sé á að kæran taki einungis til skilmálanna, þ.e. stærðar húsa á svæðinu, en kæru varðandi deiliskipulagið hafi verið vísað frá úrskurðarnefndinni.  Stoði því ekki fyrir kærendur að vísa til kæru sinnar frá 24. september 2007 til stuðnings þessum málsástæðum sínum.

Byggt sé á því að gildandi deiliskipulag sé lögmætt og málsmeðferð við afgreiðslu þess í samræmi við skipulags- og byggingarlög.  Hið sama gildi um skilmála skipulagsins. 

Þá sé mótmælt þeim skilningi kærenda að breyting á skipulagsskilmálum hafi verið ólögmæt með vísan til 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, þ.e. að rífa hefði þurft byggingar á lóðum nr. 109 og 112 áður en unnt hefði verið að breyta skipulagi svæðisins.

Vakin sé sérstök athygli á því að umræddar byggingar séu í samræmi við deiliskipulagsbreytingu þá er öðlast hafi gildi hinn 23. ágúst 2006.  Sú breyting hafi m.a. falið í sér að lóðarmörkum og byggingarreitum á næstum lóðum og í nágrenni við lóð  kærenda hafi verið breytt.  Ágreiningurinn nú standi einungis um skilmálana sem slíka, þ.e. stærðir húsa á öllum sumarhúsalóðum í landi Kiðjabergs.  Það eitt leiði til þess að hafna beri þessum málatilbúnaði. 

Framkvæmdir við hús á umræddum lóðum hafi verið taldar í samræmi við gildandi skipulag.  T.d. megi benda á að framkvæmdir við hús á lóð nr. 112 hafi hafist eftir að breytingar á skilmálum deiliskipulagsins hafi tekið gildi haustið 2006.  Frá þeim tíma og allt til 4. júlí 2007 hafi framkvæmdirnar verið í samræmi við byggingarleyfi og gildandi deiliskipulag.  Enn fremur megi nefna að neikvæð áhrif framkvæmda á lóðunum fyrir hagsmuni kærenda séu óveruleg. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er þess krafist að kröfum kærenda verði hafnað.  Byggingarleyfishafar hafi í höndunum útgefin byggingaleyfi af þar til bærum byggingaryfirvöldum.  Á grundvelli þeirra leyfa hafi byggingarleyfishafar hafið framkvæmdir á ný en þær hafi legið niðri frá því sumarið 2007, eða þar til nýtt deiliskipulag svæðisins hafi tekið gildi.  Það deiliskipulag hafi ekki verið fellt úr gildi og meðan svo sé ástatt hnígi engin rök til þess að fella byggingarleyfin úr gildi. 

Harðlega sé mótmælt kröfu kærenda um að byggingarleyfishöfum verði gert að afmá framkvæmdir af lóðunum.  Húsin eins og þau standi nú séu að fullu í samræmi við samþykkt deiliskipulag.  Kærendur hafi gert ágreining varðandi skilmála núverandi deiliskipulags, þ.e. varðandi stærð húsa, litaval og þess háttar, en sá ágreiningur geti engan veginn réttlætt niðurrif mikilla verðmæta, sem byggingarleyfishafar hafi lagt fram fé og vinnu til að skapa á lögmætan hátt.  Vernd stjórnarskrárinnar á eignarrétti einstaklinga komi auk þess í veg fyrir að unnt sé að fallast á þessa kröfugerð kærenda. 

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök fyrir kröfugerð sinni sem ekki verða reifuð hér frekar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um leyfi er sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps hefur veitt til byggingar tveggja sumarhúsa í landi Kiðjabergs. 

Eins og að framan er rakið er krafa kærenda um ógildingu hinna umdeildu byggingarleyfa m.a. studd þeim rökum að leyfin eigi stoð í deiliskipulagsbreytingum sem þeir telji ólögmætar og hafi kært til úrskurðarnefndarinnar til ógildingar.  Úrskurðarnefndin hefur með úrskurði fyrr í dag fallist á kröfu kærenda um ógildingu deiliskipulagsbreytingar þeirrar er öðlaðist gildi hinn 24. september 2007, en í þeirri ákvörðun fólst m.a. breyting á ákvæðum skipulagsskilmála um hámarkshæð og stærð  sumarhúsa á skipulagssvæðinu.  Kemur því til skoðunar hvort hin kærðu byggingarleyfi séu að efni til í samræmi við heimildir deiliskipulags á svæðinu varðandi hámarksstærð sumarhúsa eins og þær voru fyrir gildistöku umræddrar breytingar.
 
Í gildi er deiliskipulag frá árinu 1990 með áorðnum breytingum er lýtur m.a. að lóðaskipan á svæðinu, stærð lóða, húsa og byggingarreita.  Um stærð húsa segir í deiliskipulagsskilmálum:  „Um hámarksstærðir bústaða og önnur almenn sérákvæði vísast til greinar 6.10.4.6 í byggingarreglugerð frá ágúst 1989.“  Í hinu tilvitnaða reglugerðarákvæði sagði m.a. að sumarbústaðir skyldu að jafnaði vera á einni hæð og skyldu þeir ekki vera stærri en 60 m², meðallofthæð ekki minni 2,2 m, vegghæð mest 3,0 m og hæð mænis frá jörðu mest 4,5 m.  Sambærilegt ákvæði um hámarksstærð sumarhúsa er ekki  að finna í núgildandi byggingarreglugerð nr. 441/1998 en eðlilegast er að túlka gildandi skipulag á þann veg að áfram hafi gilt þau 60 m² stærðarmörk sem vísað var til, enda leiðir breyting á byggingarreglugerð ekki sjálfkrafa til breytingar á gildandi skipulagsákvörðunum.  Verður því við það að miða að á umræddu svæði hafi ekki verið mátt heimila byggingu sumarhúsa sem væru yfir 60 m² að flatarmáli.

Samkvæmt hinum kærðu byggingarleyfum er heimilað að reisa 179,1 m² hús á lóð nr. 112 og 108,8 m² hús á lóð nr. 109, að hluta á tveimur hæðum, ásamt 18,1 m² geymslu.  Af framangreindu má ljóst vera að leyfi fyrir byggingum á lóðum nr. 109 og 112 eru ekki í samræmi við gildandi ákvæði skipulags um hámarksstærð.  Var útgáfa leyfanna því í andstöðu við ákvæði  2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga, þar sem áskilið er að byggingarleyfi skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag og verða þau því felld úr gildi.

Krafa kærenda um að byggingarleyfishöfum verði gert að afmá framkvæmdir af lóðum sínum hefur ekki komið til úrlausnar á lægra stjórnsýslustigi og liggur því ekki fyrir nein kæranleg ákvörðun um þá kröfu.  Verður henni því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikilla anna hjá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Ákvarðanir byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 25. september 2007, um að veita leyfi fyrir byggingu sumarhúsa á lóðunum nr. 109 og 112 í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi, eru felldar úr gildi.

Kröfu kærenda um að byggingarleyfishöfum verði gert að afmá framkvæmdir af lóðum sínum er vísað frá úrskurðarnefndinni.    

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

  _______________________________                     _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                       Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

122/2007 Kiðjaberg

Með

Ár 2008, þriðjudaginn 8. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 122/2007, kæra á samþykkt sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 6. september 2007 um breytt deiliskipulag frístundasvæðis í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 24. september 2007, er barst nefndinni hinn 25. sama mánaðar, kærir Ívar Pálsson hdl., f.h. Þ og Þ, Glaðheimum 14, Reykjavík, eigenda sumarhúss á lóðinni nr. 111 í landi Kiðjabergs í Grímsnesi, samþykkt sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 6. september 2007 um breytt deiliskipulag frístundasvæðis í landi Kiðjabergs. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að réttaráhrif hennar verði þegar stöðvuð.  Þykir ekki hafa þýðingu að fjalla sérstaklega um frestun réttaráhrifa hinnar kærðu skipulagsákvörðunar enda felur hún ekki í sér sjálfstæða heimild til framkvæmda.  Hafa kærendur, með kæru, dags. 4. október 2007, kært til úrskurðarnefndarinnar útgáfu byggingarleyfa sem veitt hafa verið fyrir sumarhúsum á lóðum næst lóð kærenda með stoð í hinni kærðu ákvörðun og hafa krafist stöðvunar framkvæmda í því máli.  Hefur úrskurðarnefndin þegar tekið afstöðu til þeirrar kröfu. Verður því ekki fjallað sérstaklega um kröfu kærenda um frestun réttaráhrifa í máli þessu en málið er nú tekið til efnisúrlausnar.

Málavextir:  Mál þetta á sér nokkra forsögu en deilur hafa verið uppi um deiliskipulagsákvarðanir sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps varðandi frístundahúsasvæði í landi Kiðjabergs, en upphaflegt deiliskipulag svæðisins er frá árinu 1990.  Hinn 23. ágúst 2006 öðlaðist gildi breyting á umræddu deiliskipulagi er tók til stærðar og staðsetningar sumarhúsalóða á svæðinu og hinn 9. október 2006 tók gildi deiliskipulagsbreyting er varðaði stærð og hæð sumarhúsa þar.  Voru breytingar þessar kærðar til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði sínum uppkveðnum hinn 4. júlí 2007 vísaði frá kæru á fyrri skipulagsbreytingunni en felldi þá síðari úr gildi.  Þá voru og úr gildi felld leyfi til bygginga tveggja sumarhúsa á skipulagssvæðinu. 

Á fundi sveitarstjórnar hinn 5. júlí 2007 var eftirfarandi fært til bókar:  „Sveitarstjórn samþykkir að fela oddvita meirihluta og oddvita minnihluta að samþykkja f.h. sveitarstjórnar fundargerðir skipulags- og byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu í júlí og byrjun ágúst eða þar til sveitarstjórn fundar að nýju.“

Á fundi hinn 12. júlí 2007 samþykkti skipulagsnefnd uppsveita Árnessýslu að auglýsa tillögu að breyttum skilmálum sumarhúsasvæðisins í Kiðjabergi, er fólu m.a. í sér að hámarksstærð húsa gæti orðið allt að 350 m², hámarkshæð mænis 6 metrar og að heimilt yrði að byggja geymslukjallara þar sem aðstæður gæfu tilefni til.  Samþykktu oddviti meirihluta og oddviti minnhluta fundargerð nefndarinnar hinn 13. sama mánaðar.  Var tillagan auglýst til kynningar í Lögbirtingablaðinu hinn 19. júlí 2007 og bárust við henni athugasemdir, m.a. frá kærendum.   Á fundi sveitarstjórnar hinn 16. ágúst 2007 var lögð fram fundargerð skipulagsnefndar frá 12. júlí 2007 og eftirfarandi bókað:  „Fundargerð lögð fram og kynnt en oddvitar meiri og minni hluta sveitarstjórnar hafa samþykkt fundargerðina sbr. bókun í sveitarstjórn þann 5. júlí sl. og er samþykki þeirra staðfest af hálfu sveitarstjórnar.“  Var tillagan tekin fyrir á fundi sveitarstjórnar hinn 6. september 2007 og afgreidd með svohljóðandi bókun:  „Lögð fram tillaga að breytingum á skilmálum deiliskipulags Kiðjabergs, orlofs- og sumarhúsasvæðis Meistarafélags húsasmiða.  Í tillögunni felst að gerð er breyting á skilmálum er varða stærð og útlit húsa, h. lið í greinargerð deiliskipulagsins.  Gert er ráð fyrir að heimilt verði að reisa allt að 350 fm frístundahús og 40 fm aukahús á hverri lóð, þó þannig að nýtingarhlutfall verði ekki hærra en 0,03.  Einnig verða breytingar er varða hæðir húsa, mænishæð og þakhalla. Þann 21. september 2006 samþykkti sveitarstjórn breytingu á skilmálum deiliskipulagsins en með úrskurði Úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála dags. 4. júlí 2007 var sú breyting felld úr gildi.  Tillagan var í kynningu frá 19. júlí til 16. ágúst 2007 með athugasemdafresti til 30. ágúst.  Tvö athugasemdabréf bárust.  Sveitarstjórn samþykkir tillöguna skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga óbreytta og felur skipulagsfulltrúa að svara innsendum athugasemdum í samræmi við afgreiðslu sveitarstjórnar.“

Með bréfi Skipulagsstofnunar til skipulagsfulltrúa, dags. 21. september 2007, lýsti stofnunin þeirri afstöðu sinni að hún féllist ekki á að auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins yrði birt í B-deild Stjórnartíðinda með vísan til 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 auk þess sem efnisinnihald skilmálanna væri óskýrt.  Þrátt fyrir þessa afstöðu Skipulagsstofnunar var auglýsing um gildistöku breytingarinnar, dags. 21. september 2007, birt í B-deild Stjórnartíðinda hinn 24. sama mánaðar.

Með bréfi úrskurðarnefndarinnar til sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps, dags. 12. október 2007, var óskað eftir upplýsingum um hvernig staðið hafi verið að staðfestingu fundargerðar skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu frá 12. júlí 2007 þar sem samþykkt hafði verið að auglýsa tillögu að breyttu deiliskipulagi svæðis þess er hér um ræðir.  Í bréfi lögmanns sveitarfélagsins, dags. 22. október 2007, kemur m.a. fram að hinn 13. júlí 2007 hafi oddvitar meiri- og minnihluta sveitarstjórnar staðfest fundargerð skipulagsnefndar frá 12. júlí 2007 með áritun sinni, sbr. heimild sveitarstjórnar frá 5. júlí 2007 og því hafi samþykki hennar fyrir auglýsingu tillögunnar legið fyrir.

Með tölvubréfi lögmanns sveitarfélagsins til úrskurðarnefndarinnar, dags. 16. nóvember 2007, segir m.a. eftirfarandi:  „Sveitarstjórn telur að samþykktin 5. júlí sl. hafi verið fullgild og í samræmi við sveitarstjórnarlög og ekki hafi þurft staðfestingar við á samþykkt oddvitanna frá 13. júlí varðandi Kiðjaberg.  Afgreiðsla þann 16. ágúst var einungis ex tuto.  Þá liggur líka fyrir að hafi verið einhverjir annmarkar á samþykkt oddvita eða heimild þeirra þá hafi verið úr henni bætt þann 16. ágúst.  Að loknum kynningartíma tillögunnar, sem lauk 30. ágúst 2007, þá tók sveitarstjórn málið fyrir þann 6. september og samþykkti tillöguna og fól skipulagsfulltrúa að svara athugasemdum í samræmi við það sem fram fór á fundinum.“

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að svo virðist sem hin kærða deiliskipulagsbreyting hafi eingöngu hlotið eina umræðu í hreppsnefnd Grímsnes- og Grafningshrepps, eða hinn 6. september 2007.  Tillagan hafi ekki verið tekin fyrir á fundi hreppsnefndar sem haldinn hafi verið daginn eftir uppkvaðningu úrskurðar úrskurðarnefndarinnar frá 4. júlí 2007.  Eftir það hafi hreppsnefndin ekki komið saman fyrr en hinn 16. ágúst 2007 en þá hafi tillagan þegar verið auglýst.  Tillagan virðist því hafa verið auglýst án þess að fyrir lægi samþykki hreppsnefndar.  Samkvæmt 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skuli sveitarstjórn samþykkja auglýsingu deiliskipulagstillögu og taka tillöguna til umræðu á ný eftir athugasemdafrest, að undangenginni umfjöllun í skipulagsnefnd.  Tillagan virðist hvorki hafa fengið umfjöllun í hreppsnefnd fyrir auglýsingu né umfjöllun í skipulagsnefnd eftir auglýsingu eins og jafnframt sé lögskylt.  Með vísan til framangreinds sé hin kærða deiliskipulagsbreyting ógildanleg.

Í 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga segi að sveitarstjórn skuli við seinni umræðu í sveitarstjórn „…taka afstöðu til athugasemda sem borist hafa og þess hvort gera skuli breytingar á tillögunni.“  Eins og fram komi í afgreiðslu sveitarstjórnar hafi hún ekki tekið afstöðu til athugasemda kærenda heldur hafi hún falið skipulagsfulltrúa að svara þeim.  Ekkert sé heldur bókað um að lögð hafi verið fram umsögn um athugasemdir kærenda.  Slík afgreiðsla sé ekki í samræmi við ákvæði áður nefndrar 25. gr. enda byggi lögin á því að sveitarstjórnin sjálf taki afstöðu til athugasemda sem berist.  Sé hin kærða ákvörðun þegar af þessari ástæðu ógildanleg.

Þá sé því haldið fram að hin kærða deiliskipulagsbreyting sé ólögmæt með vísan til þess að samkvæmt 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga sé óheimilt „… að breyta skipulagi svæðis þar sem framkvæmt hefur verið í ósamræmi við skipulag fyrr en hin ólöglega bygging, eða byggingarhluti, hefur verið fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.“  Eins og úrskurðarnefndinni sé kunnugt hafi fjöldi bygginga verið reistur á svæðinu í ósamræmi við gildandi skilmála.  Sambærileg skipulagsbreyting hafi áður verið samþykkt en felld úr gildi með úrskurði úrskurðarnefndarinnar frá 4. júlí 2007.  Þá hafi kærendur tvisvar kært byggingarleyfi fyrir sumarhúsum á lóðunum nr. 109 og 112 sem haldið sé fram að hafi verið byggð eftir umræddum skilmálum.  Þegar byggingarleyfin fyrir þessum húsum hafi verið veitt í upphafi hafi þó ekki einu sinni verið búið að samþykkja þá breytingu á skipulagsskilmálum sem felld hafi verið úr gildi með úrskurði úrskurðarnefndarinnar frá 4. júlí 2007.  Byggingarframkvæmdir við umrædd hús, á lóðunum nr. 109 og 112, hafi því alltaf verið ólögmætar og hreppsnefnd verið um það fullkunnugt.  Hreppsnefndinni hafi því borið, áður en hin kærða deiliskipulagsbreyting hafi verið auglýst, að láta fjarlægja hinar ólögmætu framkvæmdir.  Það hafi ekki verið gert.  Hin kærða breyting sé því í beinni andstöðu við umrætt lagaákvæði sem sett hafi verið til að koma í veg fyrir háttsemi af þessum toga.  Undir þetta taki Skipulagsstofnun í bréfi, dags. 21. september 2007.  Tilgangur samþykktar skilmálanna virðist því eingöngu hafa verið sá að koma sér hjá bótaskyldu gagnvart eigendum allra þeirra húsa sem reist hafi verið í trássi við skipulag, þ.m.t. á lóðunum nr. 109 og 112.

Kærendur telji deiliskipulagsbreytinguna ólögmæta þar sem ólögmætt sé að breyta tiltölulega nýlegu deiliskipulagi, eins og hér um ræði, enda verði eigendur fasteigna að geta treyst því að því umhverfi og þeim réttindum sem þeim séu sköpuð með skipulagsáætlunum sé ekki breytt nema fyrir því liggi sterk málefnaleg og lögmæt sjónarmið.  Með breytingu sem þessari sé raskað öllum þeim væntingum sem kærendur hafi haft er þau hafi sótt um og fengið lóð á svæðinu og hafið þar uppbyggingu. 

Þá sé því haldið fram að hin kærða breyting á skilmálum samræmist ekki reglum um samræmi og jafnræði.  Tillagan sé því andstæð reglum stjórnsýslulaga og stjórnsýsluréttar um samræmi og jafnræði borgaranna.  Með því að breyta skilmálum eftir á sitji lóðarhafar ekki við sama borð. 

Auk framangreinds telji kærendur að hin kærða breyting muni skerða mjög friðhelgi og grenndarrétt þeirra þar sem hærri og stærri hús kalli á meiri yfirsýn yfir lóð þeirra og aukna umferð.  Í því sambandi sé minnt á að lóðir í kringum lóð þeirra hafa verið stækkaðar og útivistarsvæði minnkuð verulega en um leið hafi kærendum verið synjað um sambærilega stækkun. 

Þá sé hin kærða breyting ekki í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga eða skipulagsreglugerð um framsetningu slíkra skipulagsbreytinga.  Jafnframt sé efnisinnihald skilmálanna óskýrt eins og fram komi í bréfi Skipulagsstofnunar frá 21. september 2007. 

Málsrök Grímsnes- og Grafningshrepps:  Af hálfu sveitarfélagsins er kröfum kærenda mótmælt og þess krafist að hin kærða deiliskipulagsbreyting verði staðfest. 

Bent sé á að á fundi sveitarstjórnar hinn 5. júlí 2007, í lið 20. a, sé eftirfarandi fært til bókar:  „Heimild til að samþykkja f.h. sveitarstjórnar fundargerðir skipulags- og byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu í júlí og byrjun ágúst eða þar til sveitarstjórn fundar að nýju.  Sveitarstjórn samþykkir að fela oddvita meirihluta og oddvita minnihluta að samþykkja f.h. sveitarstjórnar fundargerðir skipulags- og byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu í júlí og byrjun ágúst eða þar til sveitarstjórn fundar að nýju.“

Hinn 13. júlí 2007 hafi oddvitar meirihluta og minnihluta staðfest fundargerð skipulagsnefndar frá 12. júlí 2007 þar sem samþykkt hafi verið að auglýsa tillögu að breytingu á skilmálum frístundabyggðar í landi Kiðjabergs.  Samþykki sveitarstjórnar fyrir auglýsingu tillögunnar hafi því legið fyrir.  Um rangfærslu sé því að ræða í kæru.

Þá hafi á fundi sveitarstjórnar hinn 6. september 2007 legið fyrir auglýst tillaga ásamt innkomnum athugasemdum, sem hafi verið yfirfarnar og ræddar, og í kjölfarið hafi sú afstaða verið tekin að ekki skyldi gera breytingar á tillögunni vegna þeirra og tillagan því samþykkt óbreytt.

Almennt sé það svo að fullgerð umsögn um athugasemdir liggi ekki alltaf fyrir þegar sveitarstjórn taki mál til afgreiðslu, en með samþykktinni sé að sjálfsögðu tekin afstaða til athugasemdanna, þ.e. að þær séu ekki þess eðlis að gera þurfi breytingar á tillögunni.  Þeir sem gert hafi athugasemdir fái svo umsögn um athugasemdir sínar í samræmi við afgreiðslu sveitarstjórnar.  Í tilviki því er hér um ræði hafi málsmeðferð deiliskipulagsbreytingarinnar verið að öllu leyti í samræmi við fyrirmæli skipulags- og byggingarlaga.

Þá sé skilningi kærenda á 4. mgr. 56. gr. laga nr. 73/1997 alfarið mótmælt.  Skipulags- og byggingarnefnd sé ekki skylt að lögum að láta fjarlægja sumarhús á lóðum nr. 109 og 112 eða öðrum lóðum á svæðinu áður en gerð sé breyting á skilmálum deiliskipulags, þrátt fyrir að byggingarleyfi hafi verið afturkölluð.  Ekki sé unnt að túlka ákvæði 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga með þeim hætti.  Í 56. gr. skipulags- og byggingarlaga sé ekki kveðið með skýrum hætti á um hvernig með skuli fara í slíkum tilvikum.  Engin fyrirmæli séu í greindum lögum sem skyldi byggingarnefnd til að taka ákvörðun um að fjarlægja mannvirki, sem þegar hafi verið reist á grundvelli byggingarleyfis.  Skoða verði ákvæði 4. mgr. í samhengi við önnur þvingunarúrræði 56. gr.  Ákvæði 2., 3. og 4. mgr. 56. gr. eigi fyrst og fremst við um byggingarleyfisskyldar framkvæmdir samkvæmt IV. kafla laga nr. 73/1997 og taki þá fyrst og fremst til framkvæmda, sem hafnar séu án þess að fengin séu tilskilin leyfi.  Ákvæði 4. mgr. geti þar af leiðandi ekki átt við í því tilviki er bygging hafi verið reist á grundvelli gilds byggingarleyfis, sem talið hafi verið í samræmi við skipulag og skilmála, á þeim tíma sem leyfið hafi verið veitt.  Ákvæðinu sé fyrst og fremst ætlað að taka á þeim tilvikum þegar framkvæmt sé án allra tilskilinna leyfa.  Slík túlkun sé einnig í samræmi við forsögu þessa lagaákvæðis og tilgang þess.  Þá sé hér um að ræða undantekningarreglu og verði að beita þröngri lögskýringu við túlkun hennar.  Þröng skýring leiði til þess að ákvæðið verði aldrei túlkað á þann veg sem kærendur krefjist.  Hér verði einnig að hafa í huga að um leið og mannvirki hafi verið reist á grundvelli byggingarleyfis komi til önnur sjónarmið, m.a. um eyðileggingu verðmæta o.fl., sem geti komið í veg fyrir að unnt sé að rífa eða fjarlægja eign, sem reist hafi verið.  Einnig þurfi að líta til skipulagssjónarmiða sem og hagsmuna eiganda þess húss sem risið sé, en niðurrif eignar hans væri augljóslega verulega íþyngjandi fyrir hann.  Loks þurfi að gæta meðalhófs í slíkum ákvörðunum sem og jafnræðisreglu.

Þá megi einnig benda á að framkvæmdir við hús á lóð nr. 112 hafi hafist eftir að breytingar á skilmálum deiliskipulagsins hafi tekið gildi haustið 2006.  Frá þeim tíma og allt til 4. júlí 2007 hafi framkvæmdirnar verið í samræmi við byggingarleyfi og gildandi deiliskipulag.  Enn fremur hafi það verið vilji sveitarstjórnar sem og landeiganda að breyta skilmálum svæðisins þar sem ljóst hafi þótt að þeir væru ekki í samræmi við þá þróun sem átt hafi sér stað í uppbyggingu frístundasvæða undanfarin ár.  Húsin sem risið hafi á lóðum nr. 109 og 112 séu í góðu samræmi við hús sem hafi verið leyfð á öðrum svæðum innan sveitarfélagsins og vegna þessa, sem og greindra sjónarmiða um túlkun á fyrirmælum skipulags- og byggingarlaga, hafi það ekki verið talið skynsamlegt að rífa húsin til þess eins að leyfa uppbyggingu þeirra þegar nýir skipulagsskilmálar hafi tekið gildi.

Í ljósi alls framangreinds sé ekki hægt að fallast á þá túlkun 4. mgr. 56. gr. laga nr. 73/1997, sem sett sé fram af hálfu kærenda, að rífa þurfi húsin á lóðum nr. 109 og 112, sem reist hafi verið á grundvelli byggingarleyfa, áður en unnt sé að breyta deiliskipulagsskilmálum svæðisins.

Þá sé mótmælt þeirri staðhæfingu kærenda að um sé að ræða grundvallarbreytingu á nýlegu skipulagi.  Ekki sé hægt að segja að deiliskipulag umrædds svæðis í Kiðjabergi sé nýlegt því það sé eitt af þeim fyrstu sem unnið hafi verið í sveitarfélaginu. 

Á þeim tíma er upphaflegt deiliskipulag hafi verið unnið hafi ekki verið heimilt að byggja stærri frístundahús en 60 m² samkvæmt lagafyrirmælum og hafi skipulagið miðast við þá stærð.  Í dag sé ekki kveðið á um hámarksstærð frístundahúsa í lögum og ef litið sé til þróunar síðustu ára þá hafi frístundahús smám saman verið að stækka í samræmi við kröfur húsbyggjenda.  Að mati sveitarfélagsins sé ekki talið óeðlilegt að þessi þróun nái einnig til byggðarinnar í Kiðjabergi, sérstaklega í ljósi þess að þangað til nýlega hafi fjölmargar lóðir á svæðinu verið óseldar.

Ljóst sé að fjölmörg hús á svæðinu hafi risið sem séu í samræmi við gildandi skilmála, þar sem hámarksstærð húsa sé 60 m² enda hafi ekki verið heimilt samkvæmt þágildandi lögum að reisa stærri hús.  Slíkt ákvæði hafi hins vegar verið fellt úr gildi þegar ný skipulags- og byggingarlög hafi tekið gildi fyrir um tíu árum.  Ekki sé unnt að túlka jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar með þeim hætti sem kærendur geri, þ.e. að hús sem byggð séu síðar á svæðinu megi ekki vera stærri.  Á vel flestum öðrum svæðum innan sveitarfélagsins megi byggja mun stærri hús.  Þegar farið hafi verið af stað með breytingar á svæði C-Kambar í landi Kiðjabergs hafi átt eftir að úthluta fjölmörgum lóðum á svæðinu.  Markmið breytinganna hafi m.a. verið að gera svæðið meira aðlaðandi til að auðvelda úthlutun.  Ef skilmálum deiliskipulagsins hefði ekki verið breytt hefði mátt túlka það sem svo að ekki væri gætt jafnræðis milli landeigenda Kiðjabergs og annarra landeigenda í sveitarfélaginu þar sem minni byggingarheimildir gætu haft áhrif á úthlutun lóðanna.

Af hálfu sveitarfélagsins sé á því byggt að breyting á skilmálum hafi ekki neikvæð áhrif á grenndarrétt kærenda.  Það sé ekki mat sveitarstjórnar að stærri hús kalli á aukna yfirsýn yfir aðliggjandi lóðir og aukna umferð.  Með breyttu skipulagi muni umferð fólks í næsta nágrenni kærenda minnka því lóðum norðan við lóð þeirra fækki úr þremur í tvær.

Telji kærendur sig hins vegar verða fyrir tjóni geti þau haft uppi bótakröfu á grundvelli 33. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Hinir umræddu skilmálar séu í samræmi við það sem algengt sé í deiliskipulagi frístundabyggða.  Í kærunni sé reyndar ekki rökstutt nánar hvað það sé sem kærendur telji óskýrt í þessum skilmálum.  Hér verði að hafa í huga að við setningu skilmála fyrir svæðið verði að vera hægt að taka tillit til mismunandi landaðstæðna hverrar lóðar fyrir sig.  Land innan byggingarreita lóða sé mjög mismunandi og þar af leiðandi þurfi að gera ráð fyrir ákveðnum sveigjanleika.  Skilmálarnir sem slíkir séu hins vegar skýrir og auðvelt sé að lesa úr þeim.

Af hálfu kærenda sé ekki sýnt fram á að breytingar á skilmálunum hafi neikvæð áhrif á hagsmuni þeirra þar sem húsin, sem þau hafa aðallega gert athugasemdir við, sjáist varla frá lóð þeirra.  

Úrskurðarnefndin tekur fram að aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök til stuðnings kröfum sínum og hefur nefndin haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að þegar sveitarstjórn hafi samþykkt að auglýsa tillögu að deiliskipulagi skuli hún auglýst og kynnt.  Þá segir einnig að þegar liðinn sé frestur til athugasemda skuli sveitarstjórn fjalla um tillöguna á nýjan leik að undangenginni umfjöllun skipulagsnefndar.

Eins og rakið er hér að framan var á fundi sveitarstjórnar hinn 5. júlí 2007 samþykkt að fela oddvita meirihluta og oddvita minnihluta að samþykkja fyrir hönd sveitarstjórnar fundargerðir skipulags- og byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu í júlí og byrjun ágúst það ár.  Á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 12. júlí 2007 var samþykkt að auglýsa tillögu að breyttum skilmálum sumarhúsasvæðisins í Kiðjabergi, er fól í sér m.a. að hámarksstærð húsa á svæðinu gæti orðið allt að 350m², hámarksmænishæð 6 m og að heimilt væri að byggja geymslukjallara þar sem aðstæður gæfu tilefni til.  Samþykktu oddviti meirihluta og oddviti minnihluta fundargerð nefndarinnar hinn 13. sama mánaðar.  Birtist auglýsing um tillöguna í Lögbirtingarblaðinu hinn 19. júlí 2007 og var frestur til athugasemda til 30. ágúst s.á.  Bárust athugasemdir við henni, m.a. frá kærendum.  

Á fundi sveitarstjórnar hinn 16. ágúst 2007 var lögð fram fundargerð skipulagsnefndar frá 12. júlí 2007 og eftirfarandi bókað:  „Fundargerð lögð fram og kynnt en oddvitar meiri og minni hluta sveitarstjórnar hafa samþykkt fundargerðina sbr. bókun í sveitarstjórn þann 5. júlí sl. og er samþykki þeirra staðfest af hálfu sveitarstjórnar.“  Var tillaga að breyttu deiliskipulagi samþykkt samkvæmt 25. gr. skipulags- og byggingarlaga á fundi sveitarstjórnar hinn 6. september og var skipulagsfulltrúa falið að svara athugasemdum í samræmi við afgreiðslu sveitarstjórnar.

Samkvæmt 36. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998 eiga sveitarstjórnarmenn rétt á að störfum sveitarstjórnar sé hagað þannig að þeir geti tekið sér hæfilegt orlof árlega og í 3. mgr. 39. gr. sömu laga segir að á meðan sveitarstjórn sé í sumarleyfi fari byggðarráð með sömu heimildir og sveitarstjórn hafi ella.  Engar lagaheimildir standa hins vegar til þess að haga meðferð skipulagsmála með þeim hætti að fela oddvitum meiri- og minnihluta fullnaðarafgreiðslu sem sveitarstjórn er falin að lögum og breytir hér engu þótt sveitarstjórn hafi áður heimilað oddvitunum að staðfesta fundagerðir skipulags- og byggingarfulltrúa meðan sveitarstjórn væri í sumarleyfi.  Jafnframt er á það bent að meint umboð oddvitanna náði ekki til staðfestingar fundargerða skipulagsnefndar. 

Af ofangreindu leiðir að samþykki sveitarstjórnar lá ekki fyrir þegar hin umdeilda tillaga að breyttu deiliskipulagi var auglýst til kynningar svo sem áskilið er, sbr. 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Þá verður ekki séð að skipulagsnefnd hafi fjallað um tillöguna að liðnum fresti til athugasemda eins og ráðgert er í sama ákvæði.  Var meðferð málsins við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar þannig haldin verulegum annmörkum sem telja verður að leiða eigi til ógildingar hennar.

Deiliskipulagsbreyting sú sem kærð er í máli þessu varðar breytta skilmála deiliskipulags fyrir frístundabyggð í landi Kiðjabergs frá árinu 1990, nánar tiltekið h-lið greinargerðar þess er fjallar um stærð og útlit húsa á svæðinu.  Samkvæmt hinum nýju skilmálum er m.a. gert ráð fyrir að heimilt sé að reisa á svæðinu frístundahús allt að 350 m² að stærð að grunnfleti og skal nýtingarhlutfall ekki vera hærra en 3% af stærð lóðar.  Hámarkshæð mænis frá gólfi sé 6 m.  Möguleiki sé að byggja geymsluhús/gestahús allt að 40m².

Af hálfu kærenda er  á því byggt að óheimilt hafi verið að gera hina umdeildu skipulagsbreytingu þar sem ákvæði 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 hafi staðið því í vegi en í tilvitnuðu ákvæði segir að óheimilt sé að breyta skipulagi svæðis þar sem framkvæmt hafi verið í ósamræmi við skipulag fyrr en hin ólöglega bygging, eða byggingarhluti, hafi verið fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.

Í eldri skipulagsskilmálum sagði eftirfarandi um stærð húsa:  „Um hámarksstærðir bústaða og önnur almenn sérákvæði vísast til greinar 6.10.4.6 í byggingarreglugerð frá ágúst 1989.“  Í reglugerðarákvæði þessu sagði m.a. að sumarbústaðir skyldu að jafnaði vera á einni hæð og skyldu þeir ekki vera stærri en 60m².  Meðallofthæð ekki minni 2,2 m, vegghæð mest 3,0 m og hæð mænis frá jörðu mest 4,5 m.  Sambærilegt ákvæði um hámarksstærð sumarhúsa er ekki  að finna í núgildandi byggingarreglugerð nr. 441/1998 en eðlilegast er að túlka eldra skipulag á þann veg að áfram hafi gilt þau 60 m² stærðarmörk sem vísað var til enda leiðir breyting á byggingarreglugerð ekki sjálfkrafa til breytingar á skipulagsákvörðunum.  Verður því við það að miða að á umræddu svæði hafi einungis verið heimilt að reisa sumarhús sem að hámarki mættu vera 60m².

Fyrir liggur í máli þessu að veitt höfðu verið leyfi til byggingar sumarhúsa á svæði því er um ræðir, áður en hin kærða deiliskipulagsbreyting tók gildi, sem m.a. voru langt umfram þær stærðarheimildir samkvæmt eldri skipulagsskilmálum sem að framan er lýst. 

Í 2. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarmála nr. 73/1997 segir að ef byggingarframkvæmd sé hafin með byggingarleyfi sem brjóti í bága við skipulag beri byggingarfulltrúa að stöðva framkvæmdir tafarlaust og síðan skuli hin ólöglega bygging, eða byggingarhluti, fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.  Þá segir einnig í 4. mgr. sömu greinar að óheimilt sé að breyta skipulagi svæðis þar sem framkvæmt hafi verið í ósamræmi við skipulag fyrr en hin ólöglega bygging, eða byggingarhluti, hafi verið fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.  Verður ekki séð að tekin hafi verið með skýrum hætti afstaða til tilvitnaðra ákvæða 56. gr. skipulags- og byggingarlaga þegar ákvörðun var tekin um hina kærðu deiliskipulagsbreytingu þrátt fyrir ábendingu Skipulagsstofnunar þar að lútandi.

Samkvæmt því sem að framan er rakið verður hin kærða deiliskipulagsbreyting felld úr gildi.  

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikilla anna hjá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Samþykkt sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 6. september 2007, um breytt deiliskipulag frístundasvæðis í landi Kiðjabergs í Grímsnes- og Grafningshreppi, er felld úr gildi.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
Ásgeir Magnússon                                                 Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

85/2006 Hellisheiði

Með

Ár 2007, föstudaginn 14. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 85/2006, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Ölfuss frá 30. mars 2006 um að veita Orkuveitu Reykjavíkur bráðabirgðaframkvæmdaleyfi fyrir vegagerð upp á Stóra-Skarðsmýrarfjall og gerð niðurrennslisholu vegna Hellisheiðarvirkjunar.  

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 30. október 2006, er barst nefndinni hinn 31. sama mánaðar, kæra Bergur Sigurðsson, f.h. Landverndar, Hróðmar Bjarnason f.h. Eldhesta ehf. og Björn Pálsson leiðsögumaður, þá ákvörðun bæjarstjórnar Ölfuss frá 30. mars 2006 að veita Orkuveitu Reykjavíkur bráðabirgðaframkvæmdaleyfi fyrir vegagerð upp á Stóra-Skarðsmýrarfjall og gerð niðurrennslisholu vegna Hellisheiðarvirkjunar.  

Gera kærendur þá kröfu að hið kærða leyfi verði fellt úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Á fundi bæjarstjórnar Ölfuss hinn 30. mars 2006 var tekið fyrir erindi frá Orkuveitu Reykjavíkur og af því tilefni var eftirfarandi fært til bókar:  „Orkuveita Reykjavíkur.  Óskað er eftir því að sveitarfélagið veiti bráðabirgðaframkvæmdaleyfi fyrir eftirfarandi framkvæmdum við Hellisheiðarvirkjun:  1. Vegagerð upp á Stóra-Skarðsmýrarfjall. 2. Gerð niðurrennslisholu, HN05 sem verður um 150 m norðan við niðurrennslisholuna HN-03.  Samþykkt samhljóða.“

Í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 9. nóvember 2006, var þeim tilmælum beint til sveitarfélagsins að það stöðvaði framkvæmdir þær er hið kærða leyfi heimilaði og að þeim yrði ekki haldið áfram fyrr en nauðsynlegar breytingar hefðu verið gerðar á aðal- og deiliskipulagi svæðisins.  Með bréfi sveitarfélagins til Skipulagsstofnunar, dags. 14. nóvember 2006, var tilkynnt að orðið yrði við tilmælum stofnunarinnar og að stöðvuninni yrði hagað þannig að fyllsta öryggis yrði gætt.  Verður ráðið af málsgögnum að frágangi hafi verið lokið og framkvæmdum hætt í byrjun desember 2006.

Á fundi bæjarráðs hinn 12. apríl 2007 var eftirfarandi fær til bókar:  „Framkvæmdaleyfi vegna framkvæmda á Hellisheiði.  Tekið fyrir bráðabirgðaframkvæmdaleyfi sem bæjarstjórn Ölfuss veitti Orkuveitu Reykjavíkur þann 30. mars 2006 vegna eftirfarandi framkvæmda:  1. Vegagerð upp á Stóra-Skarðsmýrarfjall.  2. Gerð niðurrennslisholu HN05 sem verður um 150 m norðan við niðurrennslisholuna HN-03.  Eftirfarandi tillaga lögð fram:  Bæjarráð Ölfuss samþykkir að fella úr gildi framkvæmdaleyfi sem bæjarstjórn Ölfuss gaf út 30. mars 2006 vegna framkvæmda Orkuveitu Reykjavíkur á Stóra-Skarðsmýrarfjalli og við gerð niðurrennslisholu, HN05 um 150 m norðan við niðurrennslisholuna HN-03.   Samþykkt samhljóða.“

Af hálfu kæranda, Landverndar, er því haldið fram að samtökin eigi kæruaðild þar sem um sé að ræða framkvæmd sem háð sé mati á umhverfisáhrifum, sbr. 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Þá halda aðrir kærendur því fram að þeir eigi einnig aðild að kæru þessari þar sem hið kærða leyfi komi til með að takmarka atvinnu og starfsemi þeirra sem varin sé af 75. gr. stjórnarskrárinnar.  

Kærendum hafi ekki verið kunnugt um hið kærða leyfi fyrr en tillaga að breyttu aðalskipulagi sveitarfélagsins hafi verið auglýst til kynningar í Sunnlenska fréttablaðinu hinn 5. október 2006 og um hið kærða leyfi fjallað í blaðgrein Blaðsins hinn 20. október 2006.  Af þessum sökum sé kæra þeirra borin undir úrskurðarnefndina innan kærufrests, sbr. 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

Bent sé á að hið kærða leyfi sé ekki í samræmi við aðalskipulag sveitarfélagsins og kalli það á breytingar á því sem og deiliskipulagi fyrir virkjun á Hellisheiði.  Þá hafi ekki hafi legið fyrir áætlun um efnistöku, sbr. lög um náttúruvernd nr. 44/1999.

Niðurstaða:  Fyrir liggur að hið kærða bráðabirgðaframkvæmdaleyfi var afturkallað á fundi bæjarráðs Sveitarfélagins Ölfuss hinn 12. apríl 2007 en áður hafði sveitarfélagið fallist á tilmæli Skipulagsstofnunar um að láta af framkvæmdum þeim sem heimilaðar voru með leyfinu. 

Eiga kærendur af framangreindum sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um lögmæti hins umdeilda leyfis og verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
Ásgeir Magnússon                                              Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

98/2005 Miklabraut

Með

Ár 2007, föstudaginn 14. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 98/2005, kæra á ákvörðunum skipulagsráðs Reykjavíkur frá 26. október 2005 um niðurrif bílskúra og byggingu nýrra á lóðum nr. 24, 26 og 28 við Miklubraut í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 28. nóvember 2005, er barst nefndinni sama dag, kærir Á, f.h. húsfélags Mjóuhlíðar 8-10 í Reykjavík, þær ákvarðanir skipulagsráðs frá 26. október 2005 að heimila niðurrif núverandi bílskúra og byggingu nýrra á lóðunum nr. 24, 26 og 28 við Miklubraut í Reykjavík.

Skilja verður erindi kæranda svo að þess sé krafist að hinar kærðu samþykktir skipulagsráðs verði felldar úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Á baklóðum húsanna að Miklubraut 24, 26 og 28 eru bílskúrar sem byggðir voru fyrir nokkrum tugum ára.  Milli lóða kæranda og baklóðanna við Miklubraut 24-28 liggur gatan Mjóahlíð. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 3. maí 2005 voru teknar fyrir umsóknir íbúðareigenda að Miklubraut 24, 26 og 28 þess efnis að veitt yrðu leyfi til að rífa umrædda bílskúra á lóðum þeirra og byggja nýja.  Var afgreiðslu frestað og á fundi byggingarfulltrúa hinn 12. júlí 2005 voru umsóknirnar lagðar fram að nýju ásamt samþykki rétthafa aðliggjandi lóða.  Afgreiðslu var frestað og málunum vísað til skipulagsfulltrúa sem ákvað að grenndarkynna umsóknirnar fyrir hagsmunaaðilum.  Bárust athugasemdir frá 32 íbúum við Mjóuhlíð. 

Á fundi skipulagsráðs hinn 26. október 2005 voru lögð fram svör við framkomnum athugasemdum ásamt samantekt skipulagsfulltrúa og umsögn framkvæmdasviðs.  Voru umsóknirnar samþykktar og þær staðfestar í borgarráði 27. september s.á.

Skaut kærandi ákvörðunum skipulagsráðs frá 26. október 2005 til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir.

Á fundi byggingarfulltrúa hinn 25. september 2007 var samþykkt að nýju, að undangenginni grenndarkynningu, byggingarleyfi fyrir bílskúr að Miklubraut 24 og var sú ákvörðun staðfest í borgarráði 27. september s.á.  Hefur þessi ákvörðun ekki verið borin undir úrskurðarnefndina.

Af hálfu kæranda er því haldið fram að bílskúrar á lóðunum við Miklubraut 24, 26 og 28 séu lítið sem ekkert notaðir sem bílskúrar en bílastæði framan við þá og á milli þeirra séu notuð af eigendum skúranna.  Með því sé komið í veg fyrir að íbúar að Mjóhlíð 8-10 geti lagt ökutækjum sínum fyrir framan hús sín.  Muni nýir bílskúrar enn auka á bílastæðavanda íbúa að Mjóuhlíð.  Um litla og þrönga götu sé að ræða sem sé ófær slökkvi- og sjúkrabifreiðum.  Telji kærandi að sjónmengun sé af núverandi skúrum og rétt sé að rífa þá.  Að lokum sé lögð áhersla á að núverandi skúrar hafi verið byggðir án leyfis en það síðar veitt, eða fyrir um 20 árum, og þá án þess að grenndarkynning hafi farið fram.

Af hálfu borgaryfirvalda er á það bent að ekki sé fyrir hendi deiliskipulag fyrir þann reit er umræddir bílskúrar standi á.  Núverandi bílskúrar og bílastæði við vesturhlið þeirra hafi verið samþykktir á fundi byggingarnefndar borgarinnar hinn 12. apríl 1984 en þeir hafi verið byggðir nokkru áður.  Ekki sé fallist á að bílskúrarnir hafi verið byggðir án leyfis og vísað sé til samþykktar bæjarráðs Reykjavíkur frá 28. júlí 1951 því til stuðnings.

Vísað sé til umsagnar framkvæmdasviðs þar sem fram komi að ekki sé möguleiki að bæta það fyrirkomulag sem ríki varðandi skipulag bílastæða í umræddri götu og að bílastæði sem gert sé ráð fyrir við hlið bílskúranna samsvari rúmlega einu bílastæði við götu.

Hin kærðu leyfi geri ráð fyrir endurbyggingu bílskúra sem þegar séu til staðar og hafi verið samþykktir af byggingaryfirvöldum.  Sé því hvorki um að ræða aukningu á umferð né á notkun bílastæða miðað við núverandi ástand.  Reykjavíkurborg hefði í raun verið óheimilt að synja um endurbyggingu skúra þeirra sem um ræði í málinu nema að viðlagðri bótaábyrgð þar sem um samþykktan byggingarrétt sé að ræða.

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 44. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 fellur samþykkt sveitarstjórnar úr gildi hafi byggingarleyfi ekki verið gefið út innan 12 mánaða.   Í máli þessu liggur fyrir að ekki voru gefin út byggingarleyfi samkvæmt 1. mgr. 44. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 fyrir bílskúrum á lóðunum að Miklubraut 24, 26 og 28 innan þess tíma og eru samþykktir sveitarstjórnar því úr gildi fallnar með vísan til  tilvitnaðs ákvæðis.  Hefur kærandi af þessum sökum ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá skorið úr um lögmæti hinna kærðu ákvarðana og verður kröfu þess efnis því vísað frá. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
Ásgeir Magnússon                                               Þorsteinn Þorsteinsson