Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

30/2008 Lokastígur

Með

Ár 2010, fimmtudaginn 20. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 30/2008, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. apríl 2008 um að veita leyfi til að breyta innra skipulagi og innrétta kaffihús á 2. hæð hússins að Lokastíg 28 og samþykkja íbúð í risi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 28. apríl 2008, er barst nefndinni hinn 30. sama mánaðar, kærir Á, Lokastíg 26 í Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. apríl 2008 að veita leyfi til að breyta innra skipulagi og innrétta kaffihús á 2. hæð hússins að Lokastíg 28 og samþykkja íbúð í risi.  Var ákvörðun byggingarfulltrúa staðfest á fundi borgarráðs hinn 10. sama mánaðar. 

Gerir kærandi þá kröfu að hið kærða byggingarleyfi verði fellt úr gild. 

Málavextir:  Mál þetta á sér nokkra forsögu og hefur úrskurðarnefndin áður haft til meðferðar kæru vegna Lokastígs 28.  Í febrúar árið 2006 sótti byggingarleyfishafi um leyfi til að innrétta verslun á fyrstu hæð hússins ásamt því að koma fyrir kaffihúsi á fyrstu, annarri og þriðju hæð.  Var umsóknin grenndarkynnt hagsmunaaðilum.  Á fundi skipulagsráðs hinn 28. júní 2006 var erindið tekið fyrir og því synjað. 

Í ágúst 2006 lagði eigandi hússins inn nýja byggingarleyfisumsókn þar sem sótt var um leyfi til að innrétta kaffihús á annarri hæð en þriðja hæð yrði áfram nýtt til íbúðar.  Var umsóknin tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 15. ágúst 2006.  Henni fylgdu undirskriftir 34 nágranna þar sem þeir gáfu yfirlýsingu um að þeir væru því ekki mótfallnir að kaffihúsi yrði komið fyrir á miðhæð hússins.  Var afgreiðslu erindisins frestað og því vísað til skipulagsfulltrúa til ákvörðunar um grenndarkynningu.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 18. sama mánaðar var samþykkt að grenndarkynna erindið hagsmunaaðilum.  Að lokinni grenndarkynningu var erindið tekið fyrir á fundi skipulagsráðs hinn 27. september 2006 og því þá synjað.  Var þeirri ákvörðun skotið til úrskurðarnefndarinnar sem ógilti hana með úrskurði uppkveðnum 25. október 2007.  Í kjölfarið sótti eigandi hússins um leyfi byggingarfulltrúa til að breyta innra skipulagi og innrétta kaffihús á 2. hæð og koma fyrir fjölskylduherbergi í risi.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 4. desember 2007 var málinu frestað og vísað til umsagnar skipulagsstjóra sem tók það fyrir á embættisafgreiðslufundi 7. desember 2007 og samþykkti að kynna byggingarleyfisumsóknina hagsmunaaðilum.  Að lokinni grenndarkynningu, sem stóð yfir frá 12. desember 2007 til 14. janúar 2008, var málið aftur tekið fyrir á embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra 18. janúar 2008 þar sem lagðar voru fram athugasemdir hagsmunaaðila.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra 25. janúar 2008 var málinu vísað til skipulagsráðs sem tók það fyrir á fundi sínum 30. janúar 2008.  Þar voru athugasemdir kynntar og málinu frestað.  Skipulagsráð tók málið fyrir að nýju á fundi 6. febrúar 2008 þar sem lögð var fram umsögn skipulagsstjóra, dags. sama dag.  Eftirfarandi var bókað á fundinum:  ,,Ráðið gerir ekki athugasemdir við að veitt verði byggingarleyfi þegar teikningar hafa verið lagfærðar í samræmi við athugasemdir á umsóknareyðublaði með vísan til niðurstöðu í umsögn skipulagsstjóra.  Málinu vísað til afgreiðslu byggingarfulltrúa.“  Byggingarfulltrúi tók málið fyrir á afgreiðslufundi 26. febrúar 2008 þar sem málinu var frestað og eftirfarandi bókað:  ,,Umsækjandi skal óska íbúðarskoðunar byggingarfulltrúa og gera grein fyrir aldri íbúðar, að öðru leyti vísað til athugasemda á umsóknarblaði.“  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 11. mars 2008 var lögð fram íbúðarskoðun byggingarfulltrúa, dags. 10. mars 2008.  Málinu var frestað með vísan til athugasemda á umsóknarblaði.  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 8. apríl 2008 var minnisblað lögfræði- og stjórnsýslu, dags. sama dag, lagt fram og eftirfarandi bókað:  ,,Samþykkt.  Samræmist ákvæðum laga nr. 73/1997 með vísan til minnisblaðs yfirlögfræðings skipulags- og byggingarsviðs, dags. 8. apríl 2008.  Áskilin lokaúttekt byggingarfulltrúa.  Áskilin samþykkt heilbrigðiseftirlits.“ 

Hefur kærandi skotið ákvörðun byggingarfulltrúa til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að fasteignin að Lokastíg 28 sé á íbúðarsvæði samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 og í fasteignaskrá sé allt húsið skilgreint sem íbúðarhúsnæði auk bílskúrs.  Á íbúðarsvæðum sé atvinnustarfsemi heimiluð sem hvorki valdi óþægindum vegna lyktar, hávaða eða óþrifnaðar né dragi að sér óeðlilega umferð.  Því sé ekki fyrir að fara í máli þessu þar sem einkahagsmunir byggingarleyfishafa séu teknir fram yfir hagsmuni heildarinnar.  Hagsmunaaðilar hafi verið hunsaðir við afgreiðslu málsins og byggingarfulltrúi hafi í óþökk þeirra veitt umrætt leyfi.  Þá bendi kærandi á bílastæðavanda íbúa við Lokastíg, tilkoma veitingahúss skapi enn fleiri vandamál.  Hið kærða leyfi muni auka umgang við Lokastíg að kvöldlagi, hávaði frá fólki og bifreiðum muni aukast sem og umferð leigubifreiða.  Hópar fólks sem komi og fari skapi hávaða.  Kærandi mótmæli innrás í einkalíf íbúa og að friðhelgi einkalífs sé raskað með atvinnustarfsemi að kvöldlagi.  Með tilkomu veitingahúss að Lokastíg 28 sé öruggt að ef fólk neyðist til að selja eignir sínar fáist ekki sama verð sökum veitingastarfsemi í garðinum.  Séu mannréttindi íbúa fótum troðin. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er vísað til þess að fasteignin að Lokastíg 28 sé innan skilgreinds íbúðarsvæðis samkvæmt afmörkun og skilgreiningu Aðalskipulags Reykjavíkur 2001-2024.  Í gr. 4.2.1 skipulagsreglugerðar nr. 400/1998 sé að finna skilgreiningu íbúðarsvæða.  Þar komi fram að á íbúðarsvæðum skuli fyrst og fremst gera ráð fyrir íbúðarhúsnæði.  Þó megi einnig gera þar ráð fyrir starfsemi sem eðlilegt sé að þar sé til þjónustu við íbúa viðkomandi hverfis, s.s. verslunum, hreinlegum iðnaði, handiðnaðarfyrirtækjum, þjónustustarfsemi og leiksvæðum, eða annarri starfsemi sem hvorki verði ætlað að muni valda óþægindum vegna lyktar, hávaða eða óþrifnaðar né draga að sér óeðlilega mikla umferð.  Eins og fram komi í umsögn skipulagsstjóra, dags. 6. febrúar 2008, hafi á jarðhæð hússins verið rekinn söluturn.  Skipulagsstjóri telji óhætt að líta svo á að hávaði, rusl og annar óþrifnaður muni ekki aukast þótt í húsinu verði rekið kaffihús án vínveitinga.  Í sömu umsögn sé bent á að borgarráð hafi samþykkt á fundi 12. júlí 2007 málsmeðferðarreglur um veitinga- og gististaði í borginni þar sem segi svo í 5. gr. reglnanna:  „Óheimilt er að veita áfengisveitingastöðum á skilgreindu íbúðasvæði rekstrarleyfi. Þetta gildir þó ekki um áfengisveitingastaði, sem áður hafa fengið leyfi, enda sé ekki heimilaður lengri veitingatími áfengis en til kl. 23.30 alla daga, þó til kl. 01.00 aðfaranætur laugardaga, sunnudaga og almennra frídaga. Um veitingastaði, sem staðsettir eru þar sem gert er ráð fyrir verslun og þjónustu innan íbúðarsvæða, gilda ákvæði 6. gr.“  Með vísan til reglnanna og minnisblaðs yfirlögfræðings, dags. 8. apríl 2008, sem hið kærða byggingarleyfi byggist á, megi sjá að það sé skoðun borgaryfirvalda að það sé með öllu óheimilt að veita vínveitingaleyfi á skilgreindu íbúðarsvæði.  Sé veiting byggingarleyfisins háð því að á staðnum fari fram veitingarekstur í flokki I, kaffihús án vínveitinga. 

Reykjavíkurborg fallist ekki á að umferð um Lokastíg muni aukast vegna samþykktarinnar.  Lokastígur 28 standi á horni Lokastígs og Njarðargötu, á fjölförnu og opnu svæði með fjölsóttum opinberum byggingum.  Gengið sé inn á umrætt kaffihús á horni þessara tveggja gatna.  Ekki sé heldur fallist á að með samþykktinni sé um að ræða innrás í einkalíf íbúa og að friðhelgi einkalífs sé raskað með atvinnustarfsemi að kvöldlagi.  Vísað sé til þess að áður hafi söluturn verið starfræktur í húsnæðinu ásamt því að íbúar miðsvæðis megi gera ráð fyrir einhverju mannlífi í nágrenni sínu, t.d. vegna gangandi vegfarenda og ferðamanna sem leið eigi um svæðið. 

——-

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir máli sínu, sem ekki verða rakin hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Vettvangsganga:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi í tilefni fyrra kærumáls í október 2007. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er í máli þessu deilt um gildi þeirrar ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. apríl 2008 að veita leyfi til að breyta innra skipulagi og innrétta kaffihús á 2. hæð hússins að Lokastíg 28 og samþykkja íbúð í risi. 

Á umræddu svæði er ekki í gildi deiliskipulag og kusu skipulags- og byggingaryfirvöld að neyta undanþáguheimildar 3. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og grenndarkynna byggingarleyfisumsóknina samkvæmt 7. mgr. 43. gr. laganna.  Verður að telja að það hafi verið heimilt eins og þarna stóð á, enda verður ekki talið að mynstur eða yfirbragð byggðarinnar breytist við tilkomu hins umdeilda kaffihúss.  Líta verður og til þess að húsið að Lokastíg 28 stendur á horni Lokastígs og Njarðargötu, í jaðri þéttbyggðs svæðis, þar sem bílaumferð er allmikil.  Auk íbúðarhúsa eru m.a. Hallgrímskirkja, Listasafn Einars Jónssonar og Gistiheimili Leifs Eiríkssonar í nágrenni við húsið. 

Kærandi heldur því fram að með hinu kærða leyfi sé með ólögmætum hætti gengið gegn grenndarhagsmunum hans, m.a. vegna aukinnar umferðar og hávaða.  Úrskurðarnefndin fellst ekki á framangreint.  Líta verður til þess að í húsinu að Lokastíg 28 var til langs tíma starfræktur söluturn á jarðhæð og er ólíklegt að rekstur kaffihúss hafi í för með sér aukið ónæði frá því sem áður hafði verið.  Verður og til þess að líta að hið kærða byggingarleyfi var samþykkt með vísan til þess að óheimilt væri að veita rekstrarleyfi til áfengisveitinga á skilgreindum íbúðarsvæðum og að útgáfa byggingarleyfisins væri því bundin við rekstur veitingahúss í flokki I, kaffihúss án vínveitinga.  Rúmast starfsemin, með þessum takmörkunum, innan Aðalskipulags Reykjavíkur 2001-2024 hvað landnotkunar varðar.

Óveruleg breyting sem gerð var á skilgreiningu rýmis á 3. hæð þykir ekki gefa tilefni til endurskoðunar hinnar kærðu ákvörðunar enda verður ekki séð að hún geti haft áhrif á hagsmuni kæranda eða annarra nágranna. 

Þegar litið er til framanritaðs fellst úrskurðarnefndin ekki á að umdeilt byggingarleyfi hafi slík grenndaráhrif eða sé haldið neinum annmörkum er leiða eigi til ógildingar og verður kröfu kæranda því hafnað. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 8. apríl 2008 um að veita leyfi til að breyta innra skipulagi og innrétta kaffihús á 2. hæð hússins að Lokastíg 28 og samþykkja íbúð í risi. 

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_______________________________          _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

14/2010 Bergstaðastræti

Með

Ár 2010, miðvikudaginn 21. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 14/2010, kæra á synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. febrúar 2010 á beiðni um afturköllun á samþykki hans fyrir innréttingu og nýtingu íbúðar á annarri hæð hússins að Bergstaðastræti 28A í Reykjavík sem gististaðar. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. mars 2010, er barst nefndinni 11. sama mánaðar, kærir L, Gunnarsbraut 26, Reykjavík, eigandi íbúðar í húsinu að Bergstaðastræti 28A, Reykjavík, synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. febrúar 2010 á beiðni hennar um afturköllun á samþykki hans fyrir innréttingu og nýtingu íbúðar á annarri hæð hússins að Bergstaðastræti 28A sem gististaðar. 

Málavextir og rök:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 13. október 2009 var samþykkt umsókn um leyfi fyrir þegar breyttu innra fyrirkomulagi í íbúð á 2. hæð og til reksturs gististaðar í fl. II/E í sömu íbúð í húsinu að Bergstaðastræti 28A.  Í bókun byggingarfulltrúa er sérstaklega tekið fram að meðfylgjandi umsókninni sé samþykki meðeigenda, dags. 13. júlí 2009.  Þá var og eftirfarandi bókað:  „Í samþykktinni felst ekki leyfi til rekstrar gististaðar enda er það utan valdsviðs byggingarfulltrúa.   Umsækjanda er bent á að leita með þann þátt til leyfisdeildar lögreglunnar og heilbrigðiseftirlits.“ 

Með bréfi kæranda til byggingarfulltrúa, dags. 1. febrúar 2010, tilkynnti kærandi um afturköllun samþykkis síns fyrir rekstri gististaðar á 2. hæð að Bergstaðastræti 28A þar sem undirskrift hennar væri annað hvort fölsuð eða fengin með blekkingum.  Einnig var þess krafist að byggingarfulltrúi veitti neikvæða umsögn til leyfisdeildar lögreglu höfuðborgarsvæðisins.  Embætti byggingarfulltrúa svaraði kæranda með bréfi, dags. 10. febrúar 2010, þar sem erindi hennar var hafnað. 

Kærandi vísar m.a. til þess að ekki liggi fyrir raunverulegt samþykki hennar sem meðeiganda fyrir gististað í húsinu, þrátt fyrir meinta undirskrift hennar á undirskriftalista meðeigenda.  Þá hafi hún afturkallað hið meinta samþykki sitt. 

Af hálfu Reykjavíkurborgar er krafist frávísunar málsins þar sem ekki liggi fyrir kæranleg ákvörðun sem borin verði undir úrskurðarnefndina, sbr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

—————–

Málsaðilar hafa fært fram ítarlegri rök fyrir máli sínu en með hliðsjón af niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar þykir ekki ástæða til að rekja þau frekar. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er kært svar embættis byggingarfulltrúans í Reykjavík, dags. 10. febrúar 2010, við erindi kæranda, dags. 1. sama mánaðar, þar sem kærandi tilkynnir embættinu afturköllun samþykkis síns fyrir rekstri gististaðar á annarri hæð hússins að Bergstaðastræti 28A.  Þá krefst kærandi þess ennfremur að byggingarfulltrúi veiti neikvæða umsögn til leyfisdeildar lögreglunnar.  Umrætt svar í bréfi byggingarfulltrúa felur ekki í sér ákvörðun sem bindur enda á meðferð máls og hefur þar að auki hvorki verið afgreitt í skipulagsráði né komið til staðfestingar borgarráðs.  Verður því ekki litið á umrætt svar embættis byggingarfulltrúa sem kæranlega stjórnvaldsákvörðun og ber því, samkvæmt sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, að vísa málinu frá. 

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________    ___________________________
Ásgeir Magnússon                                   Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

22/2009 Farbraut

Með

Ár 2010, miðvikudaginn 5. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 22/2009, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu og Flóahrepps frá 24. október 2008 um að synja umsókn um  byggingarleyfi fyrir gróðurhúsi og geymslu að Farbraut 3 í landi Norðurkots í Grímsnes- og Grafningshreppi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála hinn 8. apríl 2009, kærir B, Gvendargeisla 22, Reykjavík, þá ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu og Flóahrepps frá 24. október 2008 að synja umsókn um byggingarleyfi fyrir gróðurhúsi og geymslu að Farbraut 3 í landi Norðurkots.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps 6. nóvember 2008.  Verður að skilja málatilbúnað kæranda svo að þess sé krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Kærandi er eigandi sumarbústaðarlóðar í landi Norðurkots í Grímsnes- og Grafningshreppi.  Á svæðinu er í gildi deiliskipulag fyrir frístundabyggð.  Samkvæmt skilmálum deiliskipulagsins, eins og þeim var breytt sumarið 2006, skulu sumarhús á svæðinu ekki vera stærri en 200 m².  Þá er heimilt að reisa útihús, geymslu, svefnhús eða gróðurhús, innan hvers byggingarreits, þó ekki stærri en 25 m². 

Haustið 2008 sótti kærandi um leyfi til að byggja á lóð sinni gróðurhús og geymslu, alls 41,3 m².  Var erindinu synjað á fundi skipulags- og byggingarnefndar 24. október 2008 með þeim rökum að skipulagsskilmálar svæðisins heimiluðu aðeins 25 m² aukahús.  Var kæranda tilkynnt um þá ákvörðun með bréfi, dags. 27. október 2008.  Þessi afgreiðsla var staðfest á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps 6. nóvember 2008 og var kæranda tilkynnt um

Kærandi vildi ekki una þessari niðurstöðu og skaut málinu til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Kærandi tekur fram að dregist hafi að ganga frá kæru í málinu vegna þess að hann hafi, með tölvubréfi hinn 30. desember 2008, kynnt byggingarfulltrúa fyrirhugaða kæru en jafnframt óskað rökstuðnings fyrir afgreiðslu málsins.  Sú ósk hafi verið ítrekuð í febrúar 2009 en engin svör hafi borist og hafi málinu því verið vísað til úrskurðarnefndarinnar. 

Kærandi vísar til þess að sumarhús hans sem fyrir sé að Farbraut 3 sé aðeins 86 m² og með þeim byggingum sem um hafi verið sótt hefði byggingar á lóðinni aðeins orðið 131 m².  Byggingarnefnd hafi ekki unnið faglega að málinu og ekki skoðað þau efnislegu rök sem færð hafi verið fram til stuðnings umsókn kæranda. 

Af hálfu Grímsnes- og Grafningshrepps er áréttað að ekki hafi verið talið að það samrýmdist skipulagsskilmálum að verða við umsókn kæranda vegna þeirrar takmörkunar sem gildi um stærð aukahúsa sem aðeins megi aðeins vera 25 m².  Því hafi umsókninni verið hafnað.

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra á.  Liggur fyrir í máli þessu að kærandi kynnti byggingarfulltrúa áform sín um kæru hinn 30. desember 2008 og var honum því, a.m.k. frá þeim tíma kunnugt, um kærurétt sinn í málinu.  Kæra barst úrskurðarnefndinni hins vegar ekki fyrr en 8. apríl 2009 og var kærufrestur þá liðinn. 

Kærandi hefur afsakað þann drátt sem varð á kæru með því að hann hafi óskað rökstuðnings og síðan beðið svara.  Eins og hér stendur á verður ekki talið að beiðni kæranda um rökstuðning eigi að hafa áhrif á kærufrest enda þarf slík beiðni að koma fram innan 14 daga frá því að aðila máls var tilkynnt um ákvörðunina, sbr. 3. mgr. 21. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Í máli þessu kom beiðni um rökstuðning ekki fram fyrr en að kærufresti liðnum og gat hún því ekki haft áhrif á lengd kærufrests, sbr. 3. mgr. 27. gr. sömu laga. 

Samkvæmt 28. gr. stjórnsýslulaga skal vísa kæru frá hafi hún borist að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar.  Verður ekki séð að neinar slíkar ástæður séu fyrir hendi í máli þessu og ber því, með hliðsjón af 1. mgr. tilvitnaðrar lagagreinar, að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

__________________________       __________________________
Ásgeir Magnússon                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

18/2009 Barmahlíð

Með

Ár 2010, miðvikudaginn 21. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 18/2009, kæra á synjun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 25. mars 2009 á umsókn um leyfi fyrir áður gerðu opi í svalahandrið, brú af svölum íbúðar 01-0101 yfir á þak bílskúrs, gerð þaksvala sem afmarkaðar væru með blómakerjum úr timbri og stiga af bílskúrsþaki niður í garð við fjölbýlishúsið að Barmahlíð 54 í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 30. mars 2009, er barst úrskurðarnefndinni sama dag, kærir Ó, Barmahlíð 54, Reykjavík, synjun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 25. mars 2009 á umsókn um leyfi fyrir áður gerðu opi í svalahandrið, brú af svölum íbúðar 01-0101 yfir á þak bílskúrs, gerð þaksvala sem afmarkaðar væru með blómakerjum úr timbri og stiga af bílskúrsþaki niður í garð við fjölbýlishúsið að Barmahlíð 54.  Borgarráð staðfesti nefnda ákvörðun skipulagsráðs hinn 26. mars 2009.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Forsaga þessa máls er sú að í apríl 2007 barst embætti byggingarfulltrúa erindi þess efnis að yfir stæðu óleyfisframkvæmdir við fasteignina að Barmahlíð 54.  Verið væri að saga í sundur svalahandrið til að komast út á þak bílskúrs við hlið hússins.  Ætlunin væri að setja upp skjólvegg og nýta þakið sem svalir eða sólverönd.  Kæranda barst bréf byggingarfulltrúa, dags. 18. apríl 2007, þar sem krafist var stöðvunar framkvæmda enda um óleyfisframkvæmdir að ræða.  Var kærandi með bréfinu krafinn skýringa innan 14 daga og bent á úrræði byggingaryfirvalda í tilefni af óleyfisframkvæmdum. 

Í kjölfar þessa sendi kærandi fyrirspurn til byggingarfulltrúa um hvort leyft yrði að setja upp handrið og festingar fyrir færanlegan skjólvegg á bílskúrsþak að Barmahlíð 54, ásamt færanlegri brú af bílskúrsþaki að svölum á suðvesturhlið 1. hæðar fjölbýlishússins á lóðinni.  Yrði þessi umbúnaður aðeins notaður á tímabilinu frá apríl til október.  Var erindið tekið fyrir á fundi embættisins hinn 8. maí 2007 og því vísað til umsagnar skipulagsstjóra.  Af hans hálfu var ekki gerð athugasemd við erindið svo framarlega sem samþykki meðlóðarhafa og lóðarhafa að Barmahlíð 52 lægi fyrir og sótt yrði um byggingarleyfi fyrir framkvæmdunum sem yrðu grenndarkynntar.  Kærandi sendi þrjár aðrar fyrirspurnir til byggingarfulltrúa varðandi umræddar framkvæmdir á árinu 2007 og 2008.  Var tekið jákvætt í málið en ítrekuð krafa um að byggingarleyfisumsókn yrði lögð fram ásamt samþykki meðlóðarhafa og samþykki lóðarhafa að Barmahlíð 52 fyrir handriði á þaki bílskúrs.  Að öðrum kosti yrði kæranda gert að koma hlutum í fyrra horf að viðlögðum dagsektum. 

Hinn 24. júní 2008 var byggingarleyfisumsókn kæranda fyrir brú af svölum íbúðar á fyrstu hæð yfir á þak bílskúrs og gerð þaksvala þar, með stiga niður í garð hússins að Barmahlíð 54, tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa.  Var málinu vísað til umsagnar skipulagsstjóra sem frestaði afgreiðslu þess á fundi sínum hinn 4. júlí 2008 með þeim rökum að samþykki lóðarhafa að Barmahlíð 52 lægi ekki fyrir.  Var málið á dagskrá afgreiðslufundar byggingarfulltrúa hinn 8. júlí 2008 og eftirfarandi bókað:  „Samþykki lóðarhafa í Barmahlíð 52 liggur ekki fyrir vísað er til bókunar byggingarfulltrúa á afgreiðslufundi þann 20. maí 2008 en þar sagði: Er fyrirspyrjanda uppálagt að framvísa samþykki eigenda Barmahlíðar 52 innan 14 daga. Verði það ekki gert mun embætti byggingarfulltrúa halda áfram áður boðuðum aðgerðum.“  Var umsókninni svo synjað á fundi byggingarfulltrúa hinn 15. júlí 2008 með svohljóðandi bókun:  „Enn vantar samþykki lóðarhafa aðliggjandi lóðar í Barmahlíð 52 en það er forsenda þess að samþykkja megi málið. Er vísað til fyrri bókana skipulags- og byggingarsviðs vegna þessa.“  Kærandi skaut þessari afgreiðslu til úrskurðarnefndarinnar sem felldi hana úr gildi með úrskurði uppkveðnum 27. nóvember 2008 þar sem á þótti skorta rökstuðning fyrir ákvörðuninni og að grenndarkynna hefði þurft byggingarleyfisumsókn kæranda. 

Ný umsókn kæranda var síðan tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 13. janúar 2009 þar sem sótt var um leyfi fyrir áður gerðu opi í svalahandrið, brú af svölum íbúðar 01-0101 yfir á þak bílskúrs, gerð þaksvala sem afmarkaðar væru með blómakerjum úr timbri og stiga af bílskúrsþaki niður í garð við  fjölbýlishúsið nr. 54 við Barmahlíð.  Erindinu fylgdi samþykki meðeigenda Barmahlíðar 54 og eigenda Barmahlíðar 56.  Byggingarfulltrúi vísaði málinu til umsagnar skipulagsstjóra til ákvörðunar um grenndarkynningu og ákvað skipulagsfulltrúi að grenndarkynna umsóknina fyrir hagsmunaðilum að Mávahlíð 43, 45 og 47 ásamt Barmahlíð 50, 52 og 56. 

Að lokinni grenndarkynningu var málið tekið fyrir á fundi skipulagsráðs hinn 25. mars 2009 þar sem m.a. lágu fyrir framkomnar athugasemdir og umsögn skipulagsstjóra, dags. 26. febrúar 2009.  Var umsókninni hafnað með eftirfarandi bókun:  „Synjað með vísan til a-liðar 12. gr. samþykktar um skipulagsráð og umsagnar skipulagsstjóra…“  Staðfesti borgarráð afgreiðsluna 26. mars 2009.  Kærandi skaut þessari ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er því andmælt að þær framkvæmdir sem um er sótt muni valda útsýnisskerðingu, skuggavarpi eða óþægindum af návist svo nokkru nemi fyrir þá nágranna sem grenndarkynning umsótts byggingarleyfis hafi náð til. 

Ljóst sé að umræddar framkvæmdir muni að mjög litlu leyti skerða útsýni úr glugga íbúðar fyrstu hæðar að Barmahlíð 52 og þá helst inn um glugga á íbúð kæranda.  Engin fagleg úttekt hafi verið gerð á hugsanlegu skuggavarpi vegna framkvæmdanna, en að mati kæranda hafi þær engin áhrif á birtu inn um glugga hússins að Barmahlíð 52 við sumar- og vetrarsólstöður.  Óþægindi íbúa greindrar fasteignar af návist ættu ekki að verða meiri en þau séu nú þegar þótt fallist yrði á þær breytingar að Barmahlíð 54 sem sótt sé um.  Nýting garðs til útivistar hljóti alltaf að hafa í för með sér einhver óþægindi fyrir íbúa næstu lóðar, en þó ekki meiri en búast megi við í þéttbýlu íbúðarhverfi sem Hlíðunum í Reykjavík. 

Hagsmunir kæranda séu miklir af því að fá að hagnýta eign sína og koma upp viðunandi flóttaleiðum úr íbúð sinni í samræmi við 205. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998.  Hagsmunir þessir vegi þungt í ljósi greindra aðstæðna og ekki síður þess að eignarréttindi séu stjórnarskrárvarin. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Borgaryfirvöld fara fram á að kröfu kæranda í máli þessu verði hafnað. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 12. maí 2009 hafi verið tekin fyrir og samþykkt umsókn kæranda um leyfi til að saga úr svalahandriði, byggja timburstiga af svölum niður í garð, að útbúa hlið milli bílskúrs og húss og að útbúa sólpall í garðinum við fjölbýlishúsið á lóð nr. 54 við Barmahlíð.  Þar sem kærandi hafi þannig fengið samþykkta sambærilega ákvörðun og þá sem undir sé í máli þessu að undanskyldum þaksvölum á bílskúr, snúist mál þetta nú einungis að því hvort synjun skipulagsráðs varðandi nefndar þaksvalir verði staðfest eða felld úr gildi.  Sé því rétt að efni hinnar kærðu ákvörðunar að öðru leyti verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem ekki verði séð að kærandi hafi lengur hagsmuni af því að fá skorið úr um gildi hennar í því efni. 

Það sé mat Reykjavíkurborgar að skipulagsráði hafi verið heimilt að afgreiða málið með þeim hætti sem gert hafi verið.  Byggðamynstrið á svæðinu sé í meginatriðum þannig að íbúðarhús séu tvær hæðir, kjallari og ris, en bílskúrar á einni hæð með flötu þaki standi á milli húsanna, innst eða innarlega á lóðum.  Þegar heimilaðar séu breytingar á svæðum sem þessum sé horft til þess að þær falli sem best inn í byggðamynstrið.  Sé þess m.a. gætt, þegar heimiluð sé bygging bílskúra, að þeir séu litlir og lágir með tilliti til áhrifa á umhverfið og þá einkum ef þeir standi innarlega í görðum.  Um sé að ræða gróið og þéttbýlt svæði þar sem fólk búi við mikla nálægð.  Ef heimila eigi notkun á þaki mannvirkis sem standi í slíku umhverfi þurfi að ríkja um það víðtæk sátt við þá aðila sem mestra grenndarhagsmuna eigi að gæta.  Fjöldi athugasemda hafi borist við grenndarkynningu á umsókn kæranda er lotið hafi að útliti og umhverfisáhrifum.  Þá hafi borist hafi athugasemd frá eigendum Barmahlíðar 52 um að samþykki þeirra skorti fyrir girðingu ofan á bílskúrsþaki kæranda á lóðarmörkum Barmahlíðar 52.  Af framangreindum ástæðum hafi umdeildri umsókn kæranda verið synjað. 

Málsástæðu kæranda, um að synjun skipulagsráðs brjóti í bága við eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar, sé hafnað af þeirri ástæðu að ákvarðanataka í skipulags- og byggingarmálum sé í höndum sveitarfélaga en ekki einstakra lóðarhafa.  Skipulags- og byggingarlög geri ráð fyrir að samþykkis skipulagsyfirvalda sé krafist fyrir framkvæmdum þeim sem hér um ræði, en við afgreiðslu slíkra umsókna sé m.a. litið til skipulags- og grenndarsjónamiða.  Grenndarkynning sé lögboðin aðgerð sem framkvæmd sé í því skyni að fá fram viðbrögð þeirra er kunni að eiga hagsmuna að gæta vegna umsóttra breytinga. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er fyrst og fremst uppi það álitaefni hvort heimila eigi gerð þaksvala á bílskúr á lóðinni að Barmahlíð 54 í Reykjavík.  Fyrir liggur að kærandi fékk leyfi fyrir opi á svalahandriði íbúðar sinnar og stiga þaðan niður í garð og  sólpalli þar, eftir að kæra barst úrskurðarnefndinni í máli þessu. 

Nýting þakflatar bílskúrs undir svalir er óhefðbundin og getur eftir atvikum haft veruleg áhrif á nýtingarmöguleika nágrannalóða, svo sem vegna hljóðvistar og yfirsýnar yfir næstu lóðir.  Verður að telja að slík nýting á þaki bílskúrs að Barmahlíð 54 snerti grenndarhagsmuni lóðarhafa Barmahlíðar 52 enda stendur bílskúrinn á mörkum þeirrar lóðar.  Er það álit úrskurðarnefndarinnar að þegar nýting þakflatar bygginga til útivistar hafi áhrif á grenndarhagsmuni þurfi hún að hafa stoð í deiliskipulagi, en svæði það sem hér um ræðir hefur ekki verið deiliskipulagt. 

Af framangreindum ástæðum var borgaryfirvöldum rétt að hafna umsókn kæranda um nýtingu þakflatar áðurgreinds bílskúrs og verður kröfu um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar því hafnað.  Raskar sú niðurstaða þó ekki gildi þess leyfis sem síðar var veitt fyrir hluta þeirra framkvæmda sem synjað var með hinni kærðu ákvörðun. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar skipulagsráðs Reykjavíkur frá 25. mars 2009, sem borgarráð staðfesti 26. mars sama ár, um að hafna umsókn kæranda um leyfi fyrir áður gerðu opi í svalahandrið, brú af svölum íbúðar 01-0101 yfir á þak bílskúrs, gerð þaksvala sem afmarkaðar væru með blómakerjum úr timbri, og stiga af bílskúrsþaki niður í garð við fjölbýlishúsið að Barmahlíð 54 í Reykjavík. 

 

_______________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________       _____________________________
Ásgeir Magnússon                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

74/2008 Efri-Klöpp

Með

Ár 2010, miðvikudaginn 21. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 74/2008, kæra á synjun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 9. júlí 2008 á beiðni um leyfi til stækkunar húss að Efri-Klöpp í Mosfellsbæ um 50 m², um deiliskipulagningu lands og um breytta skráningu í Fasteignaskrá Íslands. 

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. ágúst 2008, er barst nefndinni sama dag, kærir G, Efri-Klöpp, Mosfellsbæ, synjun skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 9. júlí 2008 á beiðni um leyfi til stækkunar húss að Efri-Klöpp um 50 m², um deiliskipulagningu lands og um breytta skráningu í Fasteignaskrá Íslands.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fund bæjarstjórnar Mosfellsbæjar 13. ágúst 2008. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða synjun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Af málsgögnum verður ráðið að kærandi, sem búsettur er að Efri-Klöpp í Mosfellsbæ, hafi um nokkurt skeið átt í samskiptum við skipulags- og byggingaryfirvöld í Mosfellsbæ vegna óska hans um leyfi til stækkunar hússins að Efri-Klöpp um 50 m² og um deiliskipulagningu lands.  Með bréfi hans til skipulagsfulltrúa, dags. 10. júní 2008, fór hann fram á framangreint.  Var erindið tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar 9. júlí 2008 og eftirfarandi fært til bókar af því tilefni:  „Efri-Klöpp, … , ósk um stækkun húss.  Gunnar Júlíusson óskar þann 10. júní 2008 eftir heimild til að stækka hús um 50 m² og að deiliskipuleggja landið.  Einnig óskar hann eftir að skráningu húss og lóðar verði breytt úr sumarbústað og sumarhúsalóð í íbúðarhús og íbúðarlóð.  Lögð fram eldri gögn sem tengjast erindinu.  Frestað á 233. fundi.  Erindinu hafnað þar sem það samræmist ekki gildandi aðalskipulagi Mosfellsbæjar.“ 

Þessari niðurstöðu vildi kærandi ekki una og skaut málinu til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er í gögnum málsins vísað til þess að ósamræmi sé á milli Aðalskipulags Mosfellsbæjar 2002-2024 og gildandi svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins.  Í svæðisskipulaginu sé svæði það við Geitháls er hús hans standi á merkt sem frístundabyggð en samkvæmt aðaskipulaginu sé svæðið hluti af opnu óbyggðu svæði.  Með vísan til 9. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skuli vera innbyrðis samræmi milli svæðis-, aðal- og deiliskipulagsáætlana og sé aðalskipulagið því gallað hvað varði svæðið við Geitháls.  Með vísan til þessa hafi kærandi farið fram á heimild til stækkunar hússins að Efri-Klöpp, sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga, deiliskipulagningar lands og skráningu hjá Fasteignamati ríkisins í samræmi við not, þ.e. íbúðarlóð og íbúð. 

Málsrök Mosfellsbæjar:  Af hálfu Mosfellsbæjar er vísað til þess að árið 2003 hafi farið fram endurskoðun á aðalskipulagi bæjarins og hafi þá verið gerðar töluverðar breytingar á afmörkun svæða fyrir frístundabyggð.  Nokkur svæði sem hafi áður verið skilgreind sem frístundabyggð hafi verið minnkuð verulega, s.s. við Hafravatn og norðvestan Selvatns, auk þess sem einstök minni frístundasvæði hafi verið felld brott.  Formlegri skilgreiningu þessara svæða hafi því verið breytt úr „sumarbústaðarlandi“ í „opið óbyggt svæði“ og hafi svæðið sem Efri-Klöpp, eignarland kæranda, standi á verið þar á meðal.  Markmiðið með þessu hafi verið að koma skipulagsmálum bæjarins í þann farveg að sumarhúsabyggðir yrðu afmarkaðri og samfelldari en áður. 

Gerð svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins hafi verið í höndum sveitarstjórna á svæðinu, sbr. 1. mgr. 12. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Svæðisskipulag hafi að geyma stefnu sveitarstjórna um þróun byggðar og landnotkun á hverjum tíma.  Sveitarstjórn hvers sveitarfélags beri hins vegar ábyrgð á að gert sé aðalskipulag fyrir sveitarfélagið, sbr. 1. mgr. 16. gr. laganna, og í því sé sett fram stefna sveitarstjórnarinnar um landnotkun, samgöngu- og þjónustukerfi, umhverfismál og þróun byggðar í sveitarfélaginu á minnst 12 ára tímabili.  Bæði svæðisskipulag höfuðborgarsvæðisins og aðalskipulag Mosfellsbæjar hafi hlotið staðfestingu umhverfisráðherra og verið birt í B-deild Stjórnartíðinda. 

Rétt og skylt hafi verið að synja kæranda um byggingarleyfi á grundvelli þess að það væri ekki í samræmi við gildandi aðalskipulag, sbr. 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Ljóst sé að samkvæmt gildandi aðalskipulagi sé sumarhús kæranda á svæði sem skilgreint sé sem opið óbyggt svæði og hafi það verið svo síðan 2003.  Á slíku svæði sé óheimilt að byggja við, endurbyggja eða byggja ný sumarhús.  Þeim sumarhúsum sem standi utan frístundabyggðar, s.s. á óbyggðum opnum svæðum, megi aðeins viðhalda með eðlilegum og nauðsynlegum framkvæmdum.  Þar sem 50 m² viðbygging geti ekki talist til eðlilegs og nauðsynlegs viðhalds sé bygging hennar ekki í samræmi við aðalskipulag.  Deiliskipulagning lands hefði af sömu ástæðu ekki komið til álita. 

Í 4. kafla skipulagsreglugerðar nr. 400/1998 séu landnotkunarflokkar í skipulagi skilgreindir.  Ákvæði kaflans séu almennt orðuð en þó sé ljóst að íbúðarhúsnæði skuli hvorki vera á svæðum fyrir frístundabyggð né á opnum óbyggðum svæðum.  Nauðsynlegt og eðlilegt viðhald sumarhúsa séu einu leyfilegu framkvæmdir sem gera megi á óbyggðum opnum svæðum skv. gildandi aðalskipulagi.  Þar segi jafnframt að á frístundabyggðarsvæðum skuli ekki vera hús sem séu ætluð eða notuð til heilsársbúsetu.  Af þessu megi ljóst vera að kærandi hafi hvorki fyrir né eftir aðalskipulagsbreytingar mátt hafa réttmætar væntingar til þess að fá að breyta sumarhúsi og sumarhúsalóð í íbúðarhús og íbúðarlóð. 

——-

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök fyrir máli sínu, sem ekki verða rakin hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um synjun á beiðni kæranda um leyfi til stækkunar húss að Efri-Klöpp um 50 m², um deiliskipulagningu lands og um breytta skráningu í Fasteignaskrá Íslands. 

Gildandi aðalskipulag Mosfellsbæjar var samþykkt í bæjarstjórn Mosfellsbæjar hinn 12. febrúar 2003 og staðfest af umhverfisráðherra hinn 8. júlí 2003.  Samkvæmt aðalskipulagsuppdrættinum er lóð kæranda að Efri-Klöpp innan opins óbyggðs svæðis og er ekki gert ráð fyrir sumarhúsum á svæðinu.  Enda þótt aðalskipulagið sýnist ekki vera í samræmi við gildandi svæðisskipulag höfuðborgarsvæðisins hvað varðar landnotkun á umræddu svæði verður að leggja aðalskipulagið til grundvallar við úrlausn málsins, enda hefur því ekki verið hnekkt.  Er það ekki heldur á færi úrskurðarnefndarinnar að endurskoða gildi þess. 

Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal gera deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags fyrir einstök svæði eða reiti.  Þá segir í 2. mgr. 43. gr. laganna að framkvæmdir sem byggingarleyfi heimilar skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.  Fallist er á þau rök bæjaryfirvalda fyrir hinni kærðu ákvörðun að beiðni kæranda um deiliskipulag og um byggingarleyfi samrýmist ekki gildandi aðalskipulagi.  Hafi því ekki verið unnt að fallast á erindi kæranda þar sem með því hefði verið gengið gegn ákvæðum skipulags- og byggingarlaga.  Af sömu ástæðum skorti skilyrði til þess að fallast á beiðni kæranda um breytta skráningu fasteignar hans í fasteignaskrá.  Verður kröfu kæranda um ógildingu á hinni kærðu synjun bæjarstjórnar því hafnað. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu synjunar skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 8. júlí 2008 á beiðni hans um leyfi til stækkunar húss að Efri-Klöpp um 50 m², um deiliskipulagningu lands og um breytta skráningu í Fasteignaskrá Íslands. 

 

_________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________    ____________________________
Ásgeir Magnússon                                        Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

4/2010 Skipulagsgjald

Með

Ár 2010, fimmtudaginn 15. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 4/2010, kæra á álagningu skipulagsgjalds vegna fasteigna á fyrrum umráðasvæði Bandaríkjahers á Keflavíkurflugvelli. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 27. janúar 2010, er barst nefndinni sama dag, kærir Þórunn Guðmundsdóttir hrl., f.h. Keflavíkurflugvallar ohf., álagningu skipulagsgjalds með gjalddaga 1. september 2009 að upphæð kr. 1.685.976 vegna fasteignanna Háaleitishlaðs 13, 15 og 17 og Haraldsvallar 10 ásamt álagningu skipulagsgjalds með gjalddaga 1. janúar 2010 að upphæð kr. 10.408.326 vegna fasteignanna Háaleitishlaðs 4, 8, 20, 22 og 24-26 og Grænavallar 4, öllum á fyrrum umráðasvæði Bandaríkjahers á Keflavíkurflugvelli.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða álagning verði felld úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Kærandi bendir á að hann hafi tekið yfir greindar fasteignir hinn 1. janúar 2009, en um hafi verið að ræða fasteignir sem hafi verið á fyrrum umráðasvæði Bandaríkjahers í áratugi.  Kærandi hafi nú þegar greitt álagt skipulagsgjald með gjalddaga 1. september 2009.  Hins vegar sé skipulagsgjald með gjalddaga 1. janúar 2010 ógreitt en kæranda hafi borist innheimtuseðlar vegna þeirrar álagningar hinn 29. desember 2009.

Samkvæmt 2. mgr. 35. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skuli skipulagsgjald lagt á nýreist hús eða viðbyggingar við eldri hús, en umræddar fasteignir í eigu kæranda hafi varnarliðið reist á síðustu áratugum liðinnar aldar.  Geti þær því ekki talist vera nýreist hús í skilningi fyrrgreinds ákvæðis.  Til stuðnings þeirri ályktun vísi kærandi til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 72/2009 frá 14. janúar 2010, en þar sé um að ræða sambærileg atvik og hér séu til umfjöllunar.  Í því kærumáli hafi verið felld úr gildi  álagning skipulagsgjalds á fasteignir á umráðasvæði Bandaríkjahers á Keflavíkurflugvelli sem þar hafi staðið um árabil og síðar komist í eigu kæranda í tilvitnuðu máli. 

Kæranda hafi ekki verið leiðbeint um málskotsrétt sinn til úrskurðarnefndarinnar vegna álagningar umdeilds skipulagsgjalds eða um kærufrest svo sem kveðið sé á um í 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Verði því að telja afsakanlegt í skilningi 1. mgr. 28. gr. laganna að kæra vegna álagðs skipulagsgjalds með gjalddaga 1. september 2009 hafi borist að liðnum kærufresti.  Kæra vegna álagningar skipulagsgjalds með gjalddaga 1. janúar 2010 sé hins vegar innan kærufrests. 

Í bréfi Fasteignarskrár Íslands til úrskurðarnefndarinnar vegna málsins er tekið fram að kærandi hafi ekki beint kvörtun um álagningu og innheimtu skipulagsgjaldsins vegna umræddra fasteigna til stofnunarinnar.  Af þeim sökum sé ekki tilefni til athugasemda vegna málsins. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá er kæra á.  Samkvæmt því var kærufrestur vegna álagningar skipulagsgjaldsins með gjalddaga 1. september 2009 liðinn þegar kæra barst í máli þessu hinn 27. janúar 2010. 

Í 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 er kveðið á um að berist kæra að liðnum kærufresti skuli vísa henni frá nema að afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða að veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar. 

Ekki liggur fyrir að kæranda hafi verið leiðbeint um málskotsrétt sinn til úrskurðarnefndarinnar skv. 7. gr. reglugerðar um skipulagsgjald eða um kærufrest svo sem kveðið er á um í 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga.  Með hliðsjón af þessum atvikum þykir afsakanlegt að kæra vegna umdeildrar álagningar með gjalddaga 1. september 2009 hafi borist svo seint sem raun ber vitni.  Verður því ágreiningur um þá álagningu tekinn til efnismeðferðar ásamt álagningu skipulagsgjaldsins með gjalddaga 1. janúar 2010, sem kærð var innan kærufrests. 

Samkvæmt 2. mgr. 35. gr. skipulags- og byggingarlaga skal greiða skipulagsgjald af nýbyggingum sem virtar eru til brunabóta.  Telst nýbygging hvert nýreist hús sem virt er til brunabóta, svo og viðbyggingar við eldri hús, ef virðingarverð hinnar nýju viðbyggingar nemur a.m.k. 1/5 verðs eldra húss.  Í 3. mgr. sömu greinar segir að skipulagsgjald falli í gjalddaga þegar virðingargjörð hafi farið fram og Fasteignaskrá Íslands hafi tilkynnt hana innheimtumanni ríkissjóðs, en sú stofnun gefur fyrirmæli um álagningu og innheimtu skipulagsgjalds skv. 3. mgr. 35. gr. skipulags- og byggingarlaga. 

Skipulagsgjald er sérstakt gjald sem ætlað er að standa straum af kostnaði við gerð skipulagsáætlana.  Er það lagt á fullbyggðar nýbyggingar og á sér lagastoð í 35. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Gjaldinu fylgir lögveð í þeirri fasteign sem það er lagt á. 

Eins og háttað er reglum um álagningu skipulagsgjalds má við því búast að hún geti farið fram nokkru eftir að viðkomandi bygging hefur verið tekin í notkun og hefur úrskurðarnefndin í fyrri úrskurðum fallist á að réttlætanlegt kunni að vera að leggja gjaldið á nokkru eftir að byggingu mannvirkis hafi lokið.  Á hitt ber að líta að miðað er við að gjaldið sé lagt á nýreist hús og nýjar viðbyggingar.  Verður ekki á það fallist að umræddar fasteignir, sem ekki liggur annað fyrir um en að reistar hafa verið fyrir áratugum, verði talin nýreist hús í skilningi 35. gr. skipulags- og byggingarlaga er umdeild álagning fór fram.  Engin eðlis- eða efnisrök leiða til þess að beitt verði svo rúmri lögskýringu við túlkun þess lagaákvæðis, sem umdeild álagning styðst við, þegar litið er til orðalags þess.  Verður og að líta til þess að um er að ræða eldri fasteignir á svæði sem löngu hafði verið byggt upp og skipulagt á kostnað framkvæmdaaðila er skipulagsgjaldið var lagt á. 

Samkvæmt því sem að framan er rakið ber að fella úr gildi álagningu skipulagsgjalds á tilgreindar fasteignir kæranda eins og nánar greinir í úrskurðarorði. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi álagning skipulagsgjalds með gjalddaga 1. september 2009 að upphæð kr. 1.685.976 vegna fasteignanna Háaleitishlaðs 13, 15 og 17 og Haraldsvallar 10 og álagning skipulagsgjalds með gjalddaga 1. janúar 2010 að upphæð kr. 10.408.326 vegna fasteignanna Háaleitishlaðs 4, 8, 20, 22 og 24-26 og Grænavallar 4, öllum á Keflavíkurflugvelli. 

__________________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________            _____________________________
Ásgeir Magnússon                                             Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

74/2009 Sléttuhlíð

Með

Ár 2010, fimmtudaginn 15. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 74/2009, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 2. apríl 2008 um að veita leyfi til byggingar sumarbústaðar á lóð merktri B-2 í Sléttuhlíð í Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 1. nóvember 2009, er barst nefndinni hinn 6. sama mánaðar, kærir Á, Smárahvammi 9 í Hafnarfirði, einn eigenda sumarhúss á lóð merktri F-4 í Sléttuhlíð í Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 2. apríl 2008 að veita leyfi til byggingar sumarbústaðar á lóð merktri B-2 í Sléttuhlíð í Hafnarfirði.  Var ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 15. sama mánaðar. 

Gerir kærandi þá kröfu að hið kærða byggingarleyfi verði fellt úr gild. 

Málavextir og rök:  Á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúans í Hafnarfirði 2. apríl 2008 var samþykkt að veita leyfi til byggingar sumarbústaðar á lóð nr. B-2 í Sléttuhlíð samkvæmt framlögðum teikningum og var afgreiðslan staðfest á fundi bæjarstjórnar 15. sama mánaðar. 

Af hálfu kæranda er vísað til þess að hið kærða byggingarleyfi fari í bága við gildandi deiliskipulag sökum þess að á lóðinni séu tvö hús.  Sé annað þeirra 111 m2 og á tveimur hæðum en hitt 36 m2 og hafi staðið þar lengi.  

Bent sé á að hvorki hafi verið auglýst tillaga að breyttu deiliskipulagi svæðisins né farið fram grenndarkynning og því hafi ekki verið unnt að gera athugasemdir við hið kærða byggingarleyfi.  Fyrst skömmu áður en kæra hafi verið lögð fram hjá úrskurðarnefndinni hafi kærandi fengið í hendur gögn er vörðuðu málið.  Hafnarfjarðarbær hafi hvorki upplýst nágranna né íbúa bæjarins um leyfið og því sé ekki hægt að benda á að kærufrestur hafi verið liðinn þar sem ekki hafi verið tilefni til athugasemda. 

Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er fallist á að hið kærða byggingarleyfi sé ekki í samræmi við deiliskipulag svæðisins og að veiting þess hafi verið mistök.  Við afgreiðslu málsins hafi verið talið að leyfið rúmaðist innan deiliskipulags og því hafi grenndarkynning ekki verið viðhöfð. 

Vísað sé til þess að samkvæmt 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sé frestur til að skjóta málum til úrskurðarnefndarinnar 30 dagar frá því kæranda hafi verið kunnugt eða mátt vera kunnugt um ákvörðun þá er kærð sé.  Sé um að ræða ákvarðanir sem sæti opinberri birtingu teljist kærufrestur frá birtingu.  Hið kærða byggingarleyfi hafi verið samþykkt 2. apríl 2008 og staðfest á fundi bæjarstjórnar 15. sama mánaðar.  Báðar fundargerðirnar séu á vef Hafnarfjarðarbæjar.  Framkvæmdir hafi hafist um mitt ár 2008.  Jafnvel þótt unnt væri að fallast á að kæranda hafi ekki verið kunnugt um hina kærðu ákvörðun hefði honum mátt vera ljóst að framkvæmdir væru í gangi.  Væri því liðinn frestur til að skjóta málinu til úrskurðarnefndarinnar. 

Kæranda var gefinn kostur á að tjá sig um málsrök Hafnarfjarðarbæjar.  Bendir hann á að þrátt fyrir mistök við veitingu hins kærða leyfis vilji skipulags- og byggingarsvið að það standi óhaggað í skjóli útrunnins kærufrests. 

————–

Málsaðilar hafa fært fram ítarlegri rök fyrir kröfum sínum en með hliðsjón af niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar þykir ekki ástæða til að rekja þau frekar. 

Niðurstaða:  Samkvæmt almennum reglum stjórnsýsluréttarins er það skilyrði aðildar að kærumáli fyrir æðra stjórnvaldi að kærandi eigi verulegra og einstaklegra lögvarinna hagmuna að gæta í málinu.  Er þessi regla nú áréttuð, hvað varðar málskot til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, í 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, svo sem ákvæðinu var breytt með lögum nr. 74/2005.  Kærandi hefur ekki tilgreint með hvaða hætti hin umdeilda ákvörðun varði einstaklega hagmuni hans heldur byggir hann málatilbúnað sinn alfarið á því áliti sínu að hið umdeilda byggingarleyfi sé ekki í samræmi við samþykkt deiliskipulag svæðisins.  Þegar litið er til þess að veruleg fjarlægð er frá lóð kæranda, merkt F-4, að lóð B-2, svo og til legu lóðanna að öðru leyti og einnig þess að fjölmörg sumarhús eru milli þeirra, verður ekki séð að kærandi eigi þá einstaklegu og lögvörðu hagsmuni í málinu sem eru skilyrði aðildar að kæru til úrskurðarnefndarinnar.  Hefur kærandi ekki heldur bent á neina slíka hagmuni og verður kærumáli þessu því vísað frá nefndinni vegna aðildarskorts. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

_______________________________          _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

76/2007 Klapparstígsreitur

Með

Ár 2010, fimmtudaginn 15. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 76/2007, kæra á ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 16. maí 2007 um að samþykkja tillögu að deiliskipulagi staðgreinireits 1.182.0, sem markast af Skólavörðustíg, Vegamótastíg, Grettisgötu og Klapparstíg. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 29. júlí 2007, er barst nefndinni 31. sama mánaðar, kæra E og Ö, eigendur fasteignar að Klapparstíg 42, Reykjavík, þá ákvörðun borgarráðs Reykjavíkur frá 16. maí 2007 að samþykkja tillögu að deiliskipulagi staðgreinireits 1.182.0, sem markast af Skólavörðustíg, Vegamótastíg, Grettisgötu og Klapparstíg.  Hin kærða ákvörðun tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 27. júní 2007.  Gera kærendur þá kröfu að hún verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á árinu 2003 samþykkti borgarráð Reykjavíkur nýtt deiliskipulag fyrir umræddan staðgreinireit, 1.182.0, og var auglýsing um gildistöku skipulagsins birt í B-deild Stjórnartíðinda 18. júlí 2003.  Kærendur máls þessa kærðu deiliskipulagið til úrskurðarnefndarinnar.  Með úrskurði, uppkveðnum 27. júlí 2006, felldi úrskurðarnefndin deiliskipulagið úr gildi þar sem vafi lék á um efni skipulagsins varðandi byggingarheimildir á lóðinni að Klapparstíg 40 að lóðarmörkum fasteignar kærenda að Klapparstíg 42.  Í kjölfar þess var unnið nýtt deiliskipulag sem byggt var á hinu fyrra og var þar gert ráð fyrir byggingu húss að Klapparstíg 40, að lóðarmörkum Klapparstígs 42. 

Á fundi skipulagsráðs 18. október 2006 var lögð fram áðurgreind tillaga að deiliskipulagi reits 1.182.0, dags. 10. október 2006, og samþykkti skipulagsráð að auglýsa hana til kynningar.  Málið var síðan tekið fyrir á fundi ráðsins 9. maí 2007 þar sem fyrir lágu athugasemdabréf er borist höfðu á kynningartíma tillögunnar, m.a. frá kærendum, ásamt breyttri skipulagstillögu, dags. 4. maí 2007, og umsögn skipulagsstjóra.  Var hin breytta skipulagstillaga samþykkt með vísan til umsagnar skipulagsstjóra og málinu vísað til borgarráðs, sem samþykkti tillöguna á fundi hinn 16. maí 2007.  Deiliskipulagið tók gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 27. júní sama ár, að undangenginni lögmæltri yfirferð Skipulagsstofnunar. 

Í deiliskipulaginu er m.a. heimilað að reisa tveggja hæða hús með kjallara og risi á vesturhluta lóðarinnar að Klapparstíg 40, að lóðarmörkum Klapparstígs 42, en næst lóðamörkunum skal húsið vera ein hæð og kjallari.  Skutu kærendur deiliskipulagsákvörðuninni til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er skírskotað til þess að ekkert tillit hafi verið tekið til athugasemda þeirra við kynningu umdeilds skipulags þess efnis að færa fyrirhugaða byggingu að Klapparstíg 40 frá lóðarmörkum fasteignar kærenda, t.d. um þrjá metra.  Athugasemdirnar hafi þó verið studdar sömu rökum og lotið að sömu kröfu sem eigendur Skólavörðustígs 15 hafi gert við skipulagsgerðina vegna Skólavörðustígs 13 og 13a og tekið hafi verið tillit til.  Telja verði þennan afgreiðslumáta brjóta gegn jafnræðisreglu.

Fyrir liggi að heimild fyrir umdeildri nýbyggingu á lóðinni nr. 40 við Klapparstíg hafi komið til vegna fyrirspurnar frá aðila sem vafasamt sé að eigi nema mjög takmarkaðan, ef nokkurn, eignarrétt að lóðinni og það gegn andmælum þess sem eigi stærstan hluta lóðarinnar.  Staðfest sé í bréfi Reykjavíkurborgar, dags. 10. júlí 2000, að sá aðili sem lagt hafi fram nefnda fyrirspurn sé ekki skráður eigandi að fasteignaréttindum að Klapparstíg 40 samkvæmt gögnum hjá Reykjavíkurborg og Fasteignamati ríkisins.  Velta megi því upp hvort það standist lög að taka til efnislegrar meðferðar beiðni um byggingu húss á eignarlóð annars manns. 

Kærendur mótmæli því að áratuga umferðarréttur þeirra inn á lóðina nr. 42 við Klapparstíg sé frá þeim tekinn en eðlilegt hefði verið að tryggja hann í skipulaginu.  Telja kærendur að þetta rýri verðgildi lóðar þeirra þar sem tvö bílastæði tapist sem séu dýr á þessum stað. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Borgaryfirvöld fara fram á að ógildingarkröfu kærenda verði hafnað.  Á það sé bent að með hinu samþykkta deiliskipulagi sé gert ráð fyrir einnar hæðar viðbyggingu á lóðinni nr. 40 við Klapparstíg sunnan við núverandi hús og geymslu við vesturhlið.  Gert sé ráð fyrir byggingarreit fyrir tveggja hæða húsi með risi og kjallara.  Sá hluti hússins sem liggi að lóðarmörkum Klapparstígs 42 sé á einni hæð og ekki verði heimilt að nýta þak einnar hæðar hlutans til útivistar.  Heimild til nýbyggingar sé háð því skilyrði að núverandi skúrar á suðurlóðamörkum verði rifnir. 

Ólíkar forsendur eigi við um lóðirnar Klapparstíg 40 og Skólavörðustíg 13.  Á lóðinni nr. 40 við Klapparstíg hafi verið skúr sem liggi að lóðarmörkum Klapparstígs 42.  Með hinu samþykkta deiliskipulagi verði veggur nýbyggingarinnar einnig að lóðamörkum, en styttri en sá sem fyrir sé.  Húsið verði á einni hæð, eins og eldri bygging.  Tvílyfti hluti nýbyggingarinnar verði í a.m.k. þriggja metra fjarlægð frá lóðarmörkum að Klapparstíg 42.  Staðsetning og umfang heimilaðs húss teljist samræmast byggðamynstri reitsins, sbr. umsögn skipulagsfulltrúa og þeirra ráðgjafa er tillöguna hafi unnið.  Aðstæður á lóðinni nr. 13 við Skólavörðustíg séu aðrar.  Þar hafi verið um að ræða tveggja hæða hús, alveg út í lóðarmörkin, sem hefði verið talsverð breyting frá fyrra ástandi, sem ekki eigi við í tilfelli kærenda.  Aðstæður og forsendur séu því mismunandi á lóðunum.  Ætíð þurfi að meta hverja lóð fyrir sig þegar nýting þeirra sé ákveðin og sé því ekki fallist á að jafnræðis hafi ekki verið gætt við hina kærðu ákvörðun þótt ekki hafi verið orðið við athugasemdum kærenda við meðferð málsins. 

Í byrjun árs 2001 hafi fyrirspurn borist byggingaryfirvöldum í Reykjavík um hvort leyft yrði að rífa byggingu, skráða sem vörugeymslu, og byggja í hennar stað verslunarhúsnæði á tveimur hæðum á lóðinni að Klapparstíg 40.  Þar sem þá hafi farið fram vinna við deiliskipulagningu umrædds reits hafi fyrirspurninni verið komið á framfæri við þá sem unnið hafi að skipulagstillögunni og ekkert þótt því til fyrirstöðu að gera ráð fyrir nýbyggingunni.  Hafi byggingin verið talin falla vel að byggðamynstri reitsins.  Ekki sé gerð sú krafa að fyrirspurnir varðandi skipulagsmál stafi frá þinglýstum eigendum einstakra lóða heldur sé almennt litið svo á að hver sem er geti fengið svör við fyrirspurnum sínum á þeim vettvangi.  Hins vegar sé gerð sú krafa að umsóknir um byggingarleyfi stafi frá þar til bærum aðilum. 

Lóðamörk á deiliskipulagsuppdráttum séu byggð á gögnum frá landupplýsingadeild framkvæmdasviðs Reykjavíkurborgar, áður lóðarskrárritara.  Ekki sé mögulegt að byggja lóðamörk og stærðir lóða í eldri hverfum Reykjavíkur á öðrum gögnum.  Eins og fram komi í skilmálum umdeildrar skipulagstillögu sé ekki tekið tillit til kvaða í tillögunni eða annarra einkaréttarlegra gerninga sem aðilar kunni að hafa gert sín á milli.  Ekki verði séð að einhliða færsla girðinga inn á nágrannalóð skapi rétt samkvæmt lögum um hefð.  Í 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sé kveðið á um bótarétt vegna tjóns er deiliskipulag kunni að valda borgurunum, en álitaefni um slíkan bótarétt verði hér ekki til lykta leidd þar sem það falli utan valdsviðs úrskurðarnefndarinnar. 

Niðurstaða:  Kærendur byggja kröfu sína um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar á því að heimild í hinu kærða deiliskipulagi, fyrir byggingu húss að Klapparstíg 42 að lóðarmörkum þeirra að Klapparstíg 40, fari gegn hagsmunum þeirra og að ekki hafi í skipulaginu verið gert ráð fyrir ætluðum umferðarrétti þeirra um lóðina að Klapparstíg 42. 

Samkvæmt fyrirliggjandi skipulagsuppdrætti er fyrir á lóðinni að Klapparstíg 40 skúrbygging sem stendur á lóðamörkum Klapparstígs 40 og 42 á um ellefu metra kafla.  Hin kærða ákvörðun felur í sér að reisa megi nýtt hús að umræddum lóðamörkum á um átta metra bili þar sem skúrinn er nú.  Um er að ræða tvílyft hús með kjallara og risi sem lækki í eina hæð, a.m.k. þremur metrum frá lóðamörkunum til norðurs frá Klapparstíg 42.  Þá er heimiluð þriggja hæða viðbygging með kjallara og risi á sameinaðri lóð Skólavörðustígs 13 og 13A.  Í skipulagstillögu var gert ráð fyrir að viðbyggingin næði að lóðarmörkum Skólavörðustígs 15, en vegna framkominna athugasemda við kynningu skipulagstillögunnar var sú bygging færð þrjá metra frá lóðarmörkunum. 

Ekki verður fallist á að farið hafi verið gegn jafnræðisjónarmiðum við skipulagsgerðina þótt ekki hafi verið farið að kröfum um að færa áformaða byggingu frá lóðarmörkum Klapparstígs 42 eins og gert var vegna áformaðrar viðbyggingar að Skólavörðustíg 13.  Verður að líta til þess að lengri bygging, sem mun víkja ef til nýbyggingar kemur, stendur nú þegar á lóðarmörkum Klapparstígs 40 og 42 og að heimiluð nýbygging verður aðeins ein hæð við lóðarmörkin.  Að Skólavörðustíg 13 var hins vegar um að ræða heimild fyrir viðbyggingu að lóðamörkum, þrjár hæðir og ris, þar sem engin bygging hafði áður staðið.  Eru aðstæður í þessum tilvikum því ekki sambærilegar.

Samkvæmt 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 bera sveitarstjórnir ábyrgð á og annast gerð deiliskipulags og skal eftir föngum leita eftir sjónarmiðum og tillögum íbúa og annarra þeirra sem hagsmuna eiga að gæta um mörkun stefnu og markmið við skipulagsgerðina, sbr. 4. mgr. 9. gr. laganna.  Þessi ákvæði verða ekki skilin svo að rétthafar einstakra lóða hafi úrslitavald um skipulag lóða sinna en þess ber að geta að það er í valdi lóðarhafa á hverjum tíma hvort og hvenær ráðist er í byggingarframkvæmdir á þeirra lóð þar sem þeir þurfa að standa saman að byggingarleyfisumsókn, sbr. 4. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingalaga.  Það verður því ekki talið andstætt lögum þótt einstakar byggingar séu heimilaðar í skipulagi án samþykkis viðkomandi lóðarhafa. 

Ekki liggja fyrir í málinu gögn um meintan umferðarrétt kærenda um lóðina að Klapparstíg 40 og verður það því ekki talinn annmarki á hinu kærða deiliskipulagi að þar sé ekki að finna slíka kvöð. 

Með hliðsjón af nefndum atvikum, og að um er að ræða miðsvæði samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024, þykir hið kærða deiliskipulag ekki raska hagsmunum kærenda með þeim hætti að varði ógildingu þess.  Verður kröfu kærenda þar að lútandi hafnað.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar borgarráðs Reykjavíkur frá 16. maí 2007 um að samþykkja tillögu að deiliskipulagi staðgreinireits 1.182.0. 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________                 ____________________________
Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

61/2009 Hellisgata

Með

Ár 2010, þriðjudaginn 30. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 61/2009, krafa um að skorið verði úr vafa um hvort framkvæmdir við girðingu á mörkum lóðarinnar nr. 22 við Hellisgötu í Hafnarfirði séu háðar byggingarleyfi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. september 2009, er barst nefndinni 10. sama mánaðar, krefjast G, Garðavegi 2, L og A, Garðavegi 4 og B og S, Garðavegi 6 í Hafnarfirði, þess að úrskurðað verði að framkvæmdir við girðingu á mörkum lóðarinnar nr. 22 við Hellisgötu í Hafnarfirði, er snúa að Garðavegi, séu háðar byggingarleyfi.  Þá gerðu kærendur og kröfu um að allar frekari framkvæmdir á lóðinni yrði stöðvaðar á meðan málið væri til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Ekki þótti tilefni til að fjalla sérstaklega um þá kröfu kærenda enda allar framkvæmdir yfirstaðnar er kæran barst nefndinni. 

Málavextir:  Vorið 2008 hófu lóðarhafar að Hellisgötu 22 framkvæmdir við girðingu á mörkum lóðar sinnar og bílastæða við Garðaveg.  Þar var fyrir 70 cm hár steinveggur en hann söguðu þau niður á um 210 cm bili, komu þar fyrir 160 cm háu opnanlegu hliði og settu timburgirðingu ofan á steinvegginn sem fyrir var.  Var framkvæmdum þessum lokið u.þ.b. ári seinna.  Gerðu kærendur athugasemdir vegna framkvæmdarinnar, bæði við lóðarhafa og skipulags- og byggingaryfirvöld.  Í tölvubréfi skipulags- og byggingarfulltrúa til lóðarhafa að Hellisgötu 22, dags. 23. júní 2009, veitti hann leyfi til að opna girðinguna og setja á hana hlið.  Þessu vildu kærendur ekki una og á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 11. ágúst 2009 var eftirfarandi fært til bókar:  „Lögð fram athugasemd frá íbúum við Garðaveg varðandi leyfi fyrir hliði frá Hellisgötu 22 út á bílastæði við Garðaveg, dags. 27.07.2009.  Erindið var til umfjöllunar á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa 29.07.2009, sem vísaði því til skipulags- og byggingarráðs.  Lagðir fram minnispunktar sviðsstjóra skipulags- og byggingarfulltrúa og byggingarfulltrúa, dags. 06.08.2009.  Þar sem athugasemd snéri að embættisfærslu byggingarfulltrúa vék hann af fundi við afgreiðslu þess.  Skipulags- og byggingarráð telur hliðið ekki byggingarleyfisskylt, en vísar atriðum sem snúa að bílastæðamálum og umferðaröryggi til undirbúningshóps umferðarmála.“ 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að framkvæmd sú er um ræði sé byggingarleyfisskyld og hana hafi borið að grenndarkynna næstu nágrönnum.  Vísað sé til ákvæða skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og byggingarreglugerðar nr. 441/1998, sérstaklega ákvæða gr. 67 um girðingar á lóðamörkum. 

Kærendur halda því fram að með framkvæmdinni sé gengið á áralangan rétt þeirra til hagnýtingar bílastæða við Garðaveg, hætta sé á eignatjóni ásamt því að slysahætta aukist.  Engin sjáanleg þörf sé fyrir hlið á girðingunni, aðkoma að Hellisgötu 22 sé frá þeirri götu og þar séu bílastæði er rétthafar þeirrar lóðar geti nýtt. 

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er vísað til þess að almennt sé ekki sótt um leyfi til að setja hlið á girðingar er snúi út að götu eða almennu bílastæði.  Væri því brotin jafnræðisregla stjórnsýslulaga nr. 37/1993 ef sú krafa hefði verið gerð í tilviki því er hér um ræði. 

Bent sé á álit undirbúningshóps um umferðarmál þar sem fram komi að hin umdeilda framkvæmd leiði hvorki til skerðingar á bílastæðum né hafi í för með sér aukna slysahættu.  Þá séu bílastæðin við Garðaveg í eigu og umsjá Hafnarfjarðarbæjar og hafi íbúar við götuna engan lögvarinn rétt sem útiloki aðra frá því að leggja þar bifreiðum.  Sérstaklega sé bent á að 67. gr. byggingarreglugerðar áskilji samþykki beggja lóðarhafa ef girðing sé reist á lóðamörkum og sé það samþykki til staðar, sbr. leyfi skipulags- og byggingarfulltrúa þar að lútandi. 

Ef talið væri hins vegar að byggingarleyfis hefði verið þörf í hinu umdeilda tilviki þá hafi skipulags- og byggingarfulltrúi veitt skriflegt leyfi í tölvupósti 23. júní 2009 og sé það á valdsviði hans að gefa slíkt leyfi samkvæmt staðfestri samþykkt um afgreiðslur byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 11. ágúst 2005. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er vísað til þess að er þau hafi fest kaup á fasteigninni að Hellisgötu 22 hafi staðið á lóðarmörkum um 70 cm hár steinveggur.  Veggurinn hafi verið lítil fyrirstaða fyrir ung börn og í raun hafi garðurinn verið notaður sem göngustígur á milli Garðavegs og Hellisgötu.  Vegna þessa hafi verið ákveðið að setja girðingu ofan á vegginn.  Ástæður þess að sett hafi verið hlið á girðinguna hafi verið þær helstar að auðveldara sé þannig með öll aðföng heim að húsinu ásamt því að aðgengi sé betra þeim megin. 

——-

Aðilar máls þessa hafa fært fram ítarlegri rök fyrir máli sínu, sem ekki verða rakin hér frekar, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Ekki verður fallist á að leyfi það sem byggingarfulltrúi veitti í tölvupósti hinn 23. júní 2009 geti talist byggingarleyfi í skilningi 1. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 enda var umrædd afgreiðsla byggingarfulltrúa hvorki lögð fram í skipulags- og byggingarráði né afgreidd í bæjarstjórn svo sem áskilið er í 4. gr. samþykktar um afgreiðslur byggingarfulltrúans í Hafnarfirði frá 11. ágúst 2005.  Þvert á móti komst skipulags- og byggingarráð að þeirri niðurstöðu á fundi sínum hinn 11. ágúst 2009 að umdeilt hlið væri ekki byggingarleyfisskylt.  Liggur því ekki fyrir í máli þessu nein stjórnvaldsákvörðun er sætt getur kæru til úrskurðarnefndarinnar. 

Hins vegar er vafi uppi um það hvort umræddar framkvæmdir hafi verið háðar byggingarleyfi og gera kærendur kröfu til þess að úrskurðarnefndin skeri úr um þann vafa.  Á nefndin úrlausnarvald um það efni, án þess að fyrir liggi kæranleg stjórnvaldsákvörðun, sbr. 3. mgr. 36. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Ber nefndinni samkvæmt tilvitnuðu ákvæði að taka erindi kærenda um þetta álitaefni til úrlausnar. 

Samkvæmt gr. 18.14 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 skal á afstöðumynd aðaluppdrátta m.a. skrá númer lóðar og götuheiti og sýna aðkomu að lóð.  Þarf því að koma til skoðunar hvort ný eða breytt aðkoma að lóð leiði til þess að breyta þurfi byggingarleyfi húss en ekki liggur fyrir í máli þessu hvernig gerð sé grein fyrir aðkomu að lóðinni Hellisgötu 22 á samþykktum aðaluppdráttum.  Er rannsókn málsins áfátt að þessu leyti. 

Í 1. mgr. 67. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 segir að leita skuli samþykkis byggingarnefndar á gerð og frágangi girðingar sé hún hærri en 1,80 m eða nær lóðarmörkum en sem svari hæð hennar, mælt frá jarðvegshæð við girðinguna eða frá hæð lóðar á lóðamörkum sé hún meiri.  Þá segir ennfremur að girðing á mörkum lóða sé háð samþykki beggja lóðarhafa.  Ákvæði þetta verður að skilja svo að girðing sem sé nær lóðamörkum en sem nemi hæð hennar sé byggingarleyfisskyld, óháð afstöðu rétthafa aðliggjandi lóðar.  Þar að auki sé girðing á lóðamörkum háð samþykki beggja lóðarhafa en ekki verður fallist á að samþykki bæjaryfirvalda sem lóðarhafa geti jafngilt eða komið í stað þess samþykkis byggingarnefndar sem áskilið er í ákvæðinu. 

Þegar litið er til tilvitnaðra ákvæða byggingarreglugerðar nr. 441/1998 og þeirra áhrifa sem umrædd girðing og hlið á henni getur haft á umferð og aðkomu að Hellisgötu 22 er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að hinar umdeildu framkvæmdir séu byggingarleyfisskyldar. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Framkvæmdir á mörkum lóðarinnar nr. 22 við Hellisgötu í Hafnarfirði, er snúa að Garðavegi, eru háðar byggingarleyfi samkvæmt 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

 

__________________________
Hjalti Steinþórsson

 

__________________________     _________________________
Ásgeir Magnússon                                Þorsteinn Þorsteinsson

 

des 22
Love0

15/2009 Neðri-Lá

Með

Ár 2010, þriðjudaginn 30. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 15/2009, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Grundarfjarðarbæjar frá  18. desember 2008 um að hafna tillögu að deiliskipulagi fyrir Neðri-Lá í Eyrarsveit.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi, dags. 2. mars 2009, framsendi samgönguráðuneytið til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála erindi J, G, K og Ó varðandi ákvörðun umhverfisnefndar Grundarfjarðarbæjar frá 16. desember 2008 um að hafna tillögu að deiliskipulagi fyrir jörðina Neðri-Lá í Eyrarsveit, sbr. staðfestingu bæjarstjórnar frá 18. desember 2008.  Telur ráðuneytið að þar sem erindið varði deiliskipulag jarðarinnar og málsmeðferð sem viðhöfð hafi verið við afgreiðslu skipulagstillögu eigi það undir úrskurðarnefndina. 

Í erindi kærenda, sem eru átta af níu eigendum nefndarar jarðar, eru nokkrar spurningar lagðar fyrir ráðuneytið.  Er það ekki á verksviði úrskurðarnefndarinnar að svara þeim.  Hins vegar verður einnig að skilja erindið svo að kærendur vilji ekki una synjun Grundarfjarðarbæjar á tillögu þeirra að deiliskipulagi fyrir jörðina Neðri-Lá og að þeir geri kröfu til þess að henni verði hnekkt.  Á það undir úrskurðarnefndina að skera úr um lögmæti synjunarinnar og verður málið tekið til úrlausnar um það álitaefni. 

Málavextir:  Jörðin Neðri-Lá í Eyrarsveit er í óskiptri sameign níu eigenda og er eignarhlutur hvers fyrir sig um 11,1%.  Átta sameigendanna lögðu fram tillögu að deiliskipulagi fyrir jörðina árið 2005 og óskuðu þess að bæjaryfirvöld í Grundarfirði tækju tillöguna til meðferðar.  Var tillagan samþykkt á fundi umhverfisnefndar Grundarfjarðar hinn 16. ágúst 2005 og staðfesti bæjarráð afgreiðslu nefndarinnar 18. sama mánaðar.

Með bréfi til Skipulagsstofnunar, dags. 16. september 2005, óskaði Grundarfjarðarbær eftir meðmælum stofnunarinnar skv. 3. tl. bráðabirgðaákvæða skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 með auglýsingu tillögunnar þar sem ekki væri í gildi staðfest svæðis- eða aðalskipulag fyrir umrætt svæði.  Með bréfi, dags. 27. september 2005, synjaði Skipulagsstofnun umbeðnum meðmælum með þeim rökum að skipulagstillagan uppfyllti ekki þær kröfur sem gerðar væru til forms og efnis slíkrar tillögu.  Kom því ekki til þess að tillagan væri auglýst. 

Ný og endurbætt tillaga var lögð fram hinn 12. desember 2007.  Var hún tekin fyrir hjá umhverfisnefnd 4. mars 2008, en afgreiðslu málsins var þá frestað vegna óljósrar stöðu varðandi landnúmer í fasteignamati.  Tillagan var tekin fyrir á ný hinn 5. ágúst 2008 og afgreiðslu enn frestað.  Á fundi umhverfisnefndar hinn 3. september 2008 var samþykkt að óska eftir heimild bæjarstjórnar til að auglýsa tillöguna, en með þeim fyrirvara að nefndin samþykkti á engan hátt efni eða innihald hennar en vildi þó láta reyna á hvort og þá hvaða athugasemdir kæmu fram.  Tillagan var samþykkt á fundi bæjarstjórnar 11. september 2008 og auglýst í Lögbirtingarblaðinu 25. september s.á.  Var hún til sýnis á bæjarskrifstofu Grundarfjarðarbæjar frá 25. september til og með 23. október 2008 og var þeim sem áttu hagsmuna að gæta gefinn kostur á að gera athugasemdir við tillöguna til 6. nóvember 2008.  Með bréfi, dags. 30. október 2008, gerði sá eigendanna sem ekki hafði staðið að tillögunni athugasemdir við hana.  Mótmælti hann tillögunni, sem hann taldi fara gegn hagsmunum sínum og eignarréttindum. 

Á fundi umhverfisnefndar 16. desember 2008 var tillögunni hafnað með vísan til þess að ekki lægi fyrir samþykki allra sameigenda.  Var tekið fram að unnt væri að taka skipulagið til skoðunar á ný þegar sameigendur hefðu komið sér saman um skipulag svæðisins.  Á fundi bæjarstjórnar hinn 18. desember 2008 var afgreiðsla umhverfisnefndar staðfest og var kærendum kynnt niðurstaða málins með bréfi, dags. 23. desember 2008. 

Málsrök kærenda:  Kærendur vísa til þess að tillaga að deiliskipulagi fyrir Neðri-Lá hafi verið samþykkt af umhverfisnefnd og bæjarráði Grundarfjarðar í ágúst 2005.  Þessar samþykktir hafi ekki verið afturkallaðar.  Kærendur líti svo á að tillagan hafi í raun þegar verið samþykkt og því hafi bæjaryfirvöldum borið að auglýsa án tafa lagfærða tillögu, sem þeim hafi verið send í tilefni af athugasemdum Skipulagsstofnunar.  Varðandi þá mótbáru að einn af eigendum jarðarinnar hafi ekki samþykkt skipulagstillöguna vísi kærendur til þess að samkvæmt 18. gr. laga um fjöleignarhús nr. 26/1994 sé ekki þörf á samþykki allra eigenda til ráðstafana af því tagi sem hér um ræði. 

Málsrök Grundarfjarðarbæjar:  Af hálfu Grundarfjarðarbæjar er þess aðallega krafist að kærunni verði vísað frá úrskurðarnefndinni, en til vara að kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar bæjarstjórnar Grundarfjarðarbæjar verði hafnað og ákvörðun bæjarstjórnar staðfest. 

Kröfu sína um frávísun málsins byggir Grundarfjarðarbær á því að kæra vegna greindrar ákvörðunar sé of seint fram komin.  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sé frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra eigi.  Hin kærða ákvörðun hafi verið tekin á fundi bæjarstjórnar 18. desember 2008 og kynnt kærendum með bréfi, dags. 23. desember 2008, en kæra hafi fyrst borist hinn 11. febrúar 2009.  Hafi kærufrestur þá verið liðinn og beri því að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni, sbr. 5. mgr. 8. gr. laga nr. 73/1997 og 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Um kröfu sína um höfnun á kröfu kærenda vísar Grundarfjarðarbær til þess að samkvæmt 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga, með síðari breytingum, beri sveitarstjórn ábyrgð á og annist gerð deiliskipulags.  Landeiganda eða framkvæmdaraðila sé þó heimilt að gera tillögu til sveitarstjórnar að deiliskipulagi eða breytingu á deiliskipulagi á sinn kostnað. 

Meginreglan sé því sú að deiliskipulag sé á ábyrgð og forræði sveitarstjórnar.  Tillögugerð landeiganda eða framkvæmdaraðila sé því undantekning frá meginreglunni.  Í ljósi þess, sem og meginreglna eignaréttar, sem kveði á um að samþykki allra sameigenda þurfi til vegna ráðstöfunar og nýtingar óskiptrar sameignar, verði landeigendur allir að standa að slíkri tillögu. 

Sveitarstjórn hafi tekið hlutlæga afstöðu til erindis kærenda um deiliskipulag landsins og hafi í því sambandi m.a. litið til afstöðu meðeiganda, sem hafi lýst sig andvígan tillögunni þar sem hún tæki ekki nægjanlegt mið af stöðu þeirra húsa sem fyrir væru á jörðinni.  Samkvæmt tillögunni sé deiliskipulagssvæðið um 9,2 ha að stærð og sé lóðinni skipt upp í 13 reiti og heimilt eigi að vera að byggja sjö hús til viðbótar þeim sem fyrir séu.  Tillagan feli því í sér breytingu á landnotkun og fjölgun bygginga.  Af því leiði að samþykki allra sameigenda þurfi að koma til, sbr. hér einnig til hliðsjónar 41. gr. laga nr. 26/1994. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið samþykkti umhverfisnefnd Grundarfjarðar hinn 16. ágúst 2005 tillögu að deiliskipulagi fyrir Neðri-Lá og staðfesti bæjarráð afgreiðslu nefndarinnar 18. sama mánaðar.  Á þeim tíma var hvorki í gildi staðfest svæðisskipulag né aðalskipulag er náði til umrædds svæðis.  Var sveitarstjórn því ekki heimilt að auglýsa tillöguna nema að fengnum meðmælum Skipulagsstofnunar, sbr. 3. tl. bráðabirgðaákvæða skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Eftir þessum meðmælum leituðu bæjaryfirvöld en var synjað vegna ágalla sem Skipulagsstofnun taldi vera á skipulagstillögunni.  Verður ekki fallist á að umrædd samþykkt bæjaryfirvalda frá ágúst 2005 sé bindandi fyrir bæjaryfirvöld þótt hún hafi ekki verið afturkölluð, enda var hún háð skilyrðum sem ekki tókst að uppfylla. 

Kærendur lögðu fram nýja og endurbætta tillögu að deiliskipulagi fyrir jörðina 12. desember 2007.  Var þeirri tillögu hafnað með hinni kærðu ákvörðun bæjarstjórnar frá 18. desember 2008. 

Af hálfu Grundarfjarðarbæjar er krafist frávísunar málsins á þeim grundvelli að kæran hafi borist að liðnum kærufresti.  Á þá kröfu verður ekki fallist.  Miða verður við að kæra í málinu hafi komið fram er samgönguráðuneytið móttók erindi kærenda hinn 11. febrúar 2009.  Var þá að vísu liðinn eins mánaðar kærufrestur samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga, en eins og hér stendur á þykir það ekki eiga að leiða til frávísunar, enda skorti á að kærendum væri gert kunnugt um kæruheimild, kærufrest og kærustjórnvald er þeim var kynnt niðurstaða bæjaryfirvalda.  Verður því að teljast afsakanlegt að þeim hafi ekki verið kunnugt um hinn stutta kærufrest sem gildir í þessu tilviki og verður málið því tekið til efnisúrlausnar með vísan til 1. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Samkvæmt 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga er landeiganda eða framkvæmdaraðila heimilt að gera tillögu til sveitarstjórnar að deilskipulagi eða breytingu á deiliskipulagi á sinn kostnað en ekki er í ákvæðinu kveðið á um það hvers konar samþykki sé áskilið þegar um óskipta sameign sé að ræða.  Gilda því um það almennar reglur, eftir atvikum reglur fjöleignarhúsalaga, sé um eign að ræða sem fellur undir þau.  Þau lög gilda hins vegar ekki um sameign af því tagi sem hér um ræðir og koma því ekki til álita í máli þessu.   Um sérstaka og óskipta sameign, svo sem þá er hér um ræðir, gildir almennt að til allra meiri háttar ráðstafana er varða eignina þarf samþykki allra sameigenda.  Gildir þetta t.d. um sölu, veðsetningu og leigu til lengri tíma og aðrar varanlegar ráðstafanir á eigninni.  Verður að ætla að deiliskipulag, sem felur í sér ákvörðun um framtíðarnot lands og fyrirkomulag mannvirkja, teljist til meiri háttar ráðstafana og sé því háð samþykki allra sameigenda nema fyrir liggi umboð eða tilnefning fyrirsvarsmanns skv. 9. gr. jarðalaga nr. 81/2004, þar sem það á við.  Liggja engar slíkar heimildir fyrir í máli þessu.

Þar við bætist að á skipulagstillögunni voru ágallar sem fóru í bága við ákvæði gr. 4.11.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, en ákvæðið verður vart skilið á annan veg en þann að hverju sumarhúsi skuli fylgja lóð, sbr. og gr. 62.1 í byggingarreglugerð nr. 441/1998. 

Samkvæmt framansögðu skorti á að fullnægjandi samþykki landeigenda lægi að baki beiðni þeirra um samþykkt deiliskipulags auk þess sem tillagan var haldin efnisannmörkum.  Var bæjarstjórn Grundarfjarðabæjar því rétt að synja umræddri skipulagstillögu, svo sem hún gerði, og verður kröfu kærenda um ógildingu þeirrar ákvörðunar því hafnað. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun bæjarstjórnar Grundarfjarðarbæjar frá 18. desember 2008 um að synja tillögu að deiliskipulagi fyrir Neðri-Lá í Eyrarsveit. 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________          ____________________________
Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson