Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

93/2011 Oddeyrartangi

Með

Árið 2012, þriðjudaginn 10. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 93/2011, kæra á afgreiðslu skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 28. september 2011 á erindi varðandi rýmkun á starfsleyfi fyrir sorphirðu, sorpflutningi, gámaleigu og gámaþjónustu í húsi nr. 6 við Oddeyrartanga á Akureyri. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. nóvember 2011, er barst úrskurðarnefndinni 14. s.m., kærir Íslenska gámafélagið ehf., Gufunesi, Reykjavík, afgreiðslu skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 28. september 2011 á erindi varðandi rýmkun á starfsleyfi fyrir sorphirðu, sorpflutningi, gámaleigu og gámaþjónustu í húsi nr. 6 við Oddeyrartanga á Akureyri.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða afgreiðsla verði felld úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Hinn 4. mars 2009 veitti Heilbrigðiseftirlit Norðurlands eystra kæranda í máli þessu starfsleyfi til 12 ára fyrir starfsemi á sviði sorphirðu og gámaþjónustu í húsi nr. 6 að Oddeyrartanga.  Það starfsleyfi var endurnýjað til 12 ára hinn 20. október 2010 og tók þá jafnframt til móttöku á flokkuðum endurvinnanlegum úrgangi.  Með bréfi til heilbrigðiseftirlitsins, dags. 10. ágúst 2011, óskaði kærandi síðan eftir rýmkun á starfsleyfinu með því að heimiluð yrði móttaka og umhleðsla á almennu heimilissorpi til flutnings á förgunarstað.  Af sama tilefni hafði kærandi hinn 5. september s.á. samband með tölvupósti við skipulagsyfirvöld Akureyrarbæjar, þar sem gerð var grein fyrir starfsemi kæranda og fyrirliggjandi umsókn um rýmkun leyfisins.  Lýsti kærandi þar von sinni um að skipulagsyfirvöld sæju enga annmarka á starfsemi fyrirtækisins á svæðinu. 

Hinn 28. september 2011 var gerð svofelld bókun á fundi skipulagsnefndar: 

11.  Oddeyrartangi 149144 – umsókn um breytingu á notkun – 2011090064
Erindi dagsett 10. ágúst 2011 frá Birgi Kristjánssyni f.h. Íslenska Gámafélagsins ehf. þar sem óskað er eftir leyfi til móttöku og umhleðslu á almennu heimilissorpi til flutnings á förgunarstað í húsnæðinu að Oddeyrartanga, húsi nr. 6. 
Heilbrigðiseftirlit Norðurlands eystra gaf út starfsleyfi fyrir m.a. móttöku á flokkuðum endurvinnanlegum úrgangi þ. 11. nóvember 2010. 
Fyrir liggur neikvæð umsögn stjórnar Hafnarsamlags Norðurlands bs. dagsett 12. september 2011 fyrir starfseminni þar sem m.a. er bent á að starfsemin brjóti í bága við skilmála deiliskipulags hafnarsvæðisins.
Í gildandi deiliskipulagi er umrætt svæði skilgreint undir matvælaiðnað (M) þar sem m.a. er gert ráð fyrir sláturhúsi, kjötiðnaðarstöð og stórum fiskvinnslufyrirtækjum.
Skipulagsnefnd hafnar erindinu þar sem starfsemin fellur ekki að gildandi deiliskipulagi svæðisins. Ennfremur er óskað eftir því við Heilbrigðiseftirlit Norðurlands eystra að útgefið starfsleyfi Íslenska Gámafélagsins ehf., dagsett 11. nóvember 2010 verði fellt úr gildi af sömu ástæðum. 

Var kæranda tilkynnt um bókunina í bréfi, dags. 29. september 2011.  

Með bréfi, dags. 10. október 2011, fór kærandi fram á rökstuðning fyrir þeirri ákvörðun skipulagsnefndar í fyrrgreindri bókun að óska eftir niðurfellingu starfsleyfis hans og var því erindi svarað með bréfi nefndarinnar, dags. 18. s.m.  Kom þar m.a. fram að umrædd starfsemi færi í bága við gildandi deiliskipulag og ekki hefði verið aflað tilskilins byggingarleyfis hennar vegna.  Hefði umrædd ósk um niðurfellingu starfsleyfis því verið sett fram en bæjaryfirvöldum hefði áður verið ókunnugt um umrædda starfsemi kæranda. 

Kærandi vísar til þess að hann hafi haft leyfi lögum samkvæmt fyrir starfsemi sinni á Oddeyrartanga allt frá árinu 2009 og hljóti bæjaryfirvöldum að hafa verið um hana kunnugt.  Í rökstuðningi skipulagsnefndar fyrir hinni kærðu afgreiðslu sé ekki að finna nein lagarök og með henni hafi nefndin farið langt út fyrir lögbundið hlutverk sitt og heimildir skv. 6. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og 7. gr. skipulagsreglugerðar nr. 400/1998.  Umrædd ósk skipulagsnefndar til Heilbrigðiseftirlits Norðurlands eystra eigi sér enga stoð í lögum og fari því gegn lögmætisreglu íslenskrar stjórnskipunar og meðalhófsreglu þar sem allt of langt sé gengið með íþyngjandi hætti gegn hagsmunum kæranda. 

Af hálfu skipulagsyfirvalda Akureyrar er á það bent að bæjaryfirvöldum hafi ekki verið kunnugt um starfsemi kæranda fyrr en við umsókn hans um útvíkkun leyfisins haustið 2011.  Við útgáfu upphaflegs starfsleyfis hafi þess ekki verið gætt af leyfisveitanda að starfsemin væri í samræmi við gildandi deiliskipulag.  Á fundi sínum hinn 28. september 2011 hafi skipulagsnefnd hafnað útvíkkun starfsleyfisins af þeim sökum, en umrætt húsnæði kæranda sé í deiliskipulagi á skilgreindu svæði undir matvælaiðnað.  Af framangreindum ástæðum hafi þeim tilmælum jafnframt verið beint til Heilbrigðiseftirlits Norðurlands eystra að útgefið starfsleyfi kæranda yrði fellt úr gildi.  Hverjum sem er sé heimilt að hafa uppi tilmæli til stjórnvalda um endurskoðun ákvarðana sem kunni að fara gegn lögum eða öðrum settum fyrirmælum.  Starfsleyfið brjóti gegn gildandi deiliskipulagi og hafi kærandi ekki sótt um byggingarleyfi fyrir breyttri notkun þeirrar fasteignar sem hýsi umdeilda starfsemi.

Niðurstaða:  Samkvæmt 6. gr. laga um hollustuhætti og mengunarvarnir nr. 7/1998 m.s.br. veita heilbrigðisnefndir, eða eftir atvikum Umhverfisstofnun, starfsleyfi fyrir atvinnurekstur sem lögin taka til.  Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum heyrir afgreiðsla á umsókn kæranda, sem mál þetta er sprottið af, undir Heilbrigðiseftirlit Norðurlands eystra.  Hin kærða afgreiðsla skipulagsnefndar Akureyrar, sem fram kemur í bókun nefndarinnar frá 28. september 2011, getur því ekki falið í sér annað en afstöðu eða álit nefndarinnar varðandi umsókn kæranda um breytt starfsleyfi og tilmæli til leyfisveitanda að lögum um að fella úr gildi þegar útgefið starfsleyfi. 

Samkvæmt 1. og 5. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sbr. og 59. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, sætir stjórnvaldsákvörðun stjórnsýslu sveitarfélaga samkvæmt nefndum lögum kæru til úrskurðarnefndarinnar enda bindi hún enda á meðferð máls, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Í hinni kærðu bókun skipulagsnefndar Akureyrar er, eins og fyrr er rakið, ekki að finna slíka ákvörðun og ber því með vísan til greindra lagaákvæða að vísa máli þessu frá nefndinni. 

Úrskurðarorð: 

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

______________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                    Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

55/2009 Nýbýlavegur

Með

Árið 2012, þriðjudaginn 10. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 55/2009, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 24. mars 2009 um að veita leyfi til að innrétta gistiheimili á 3. hæð að Nýbýlavegi 30, Kópavogi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 27. júlí 2009, er barst nefndinni 28. s.m., kæra Á og Þ, Brúnási 21, Garðabæ, eigendur 2. hæðar hússins að Nýbýlavegi 30 í Kópavogi, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi að veita leyfi til að innrétta gistiheimili á 3. hæð hússins. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og virtur verði eignaskiptasamningur sá sem í gildi sé fyrir fasteignina að Nýbýlavegi 30 í Kópavogi. 

Málavextir:  Húsið að Nýbýlavegi 30 stendur á ódeiliskipulögðu svæði milli Nýbýlavegar og Dalbrekku.  Samkvæmt Aðalskipulagi Kópavogs 2000-2012 er á svæðinu blönduð landnotkun athafnasvæðis og verslunar- og þjónustusvæðis.  Í þinglýstum eignaskiptasamningi er húsið skilgreint sem atvinnuhúsnæði fyrir iðnað, verslun og þjónustu.  Hinn 24. mars 2009 veitti byggingarfulltrúinn í Kópavogi Gjótuhrauni 1 ehf., eiganda 3. hæðar að Nýbýlavegi 30, byggingarleyfi til að innrétta gistiheimili á hæðinni.  Leyfið var veitt með fyrirvara um samþykki bæjarstjórnar.  Með bréfi til bæjarstjórnar Kópavogs hinn 27. apríl 2009 mótmæltu kærendur leyfi byggingarfulltrúa og óskuðu eftir að bæjarstjórn heimilaði ekki rekstur gistiheimilis í húsinu.  Í svarbréfi bæjaryfirvalda, dags. 29. júní 2009, kom fram að rekstur gistiheimilis rúmaðist innan þeirra skipulagsskilmála sem í gildi væru fyrir viðkomandi svæði og að ekki hefði verið þörf samþykkis meðeigenda samkvæmt lögum um fjöleignarhús nr. 26/1994.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarráðs hinn 11. júní 2009 og var kærendum kynnt sú ákvörðun í fyrrnefndu bréfi, dags. 29. s.m.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að gengið hafi verið gegn rétti þeirra samkvæmt þinglýstum eignaskiptasamningi fyrir húsið.  Í honum sé kveðið á um að eignin sé iðnaðar-, verslunar- og þjónustuhúsnæði og sé þar átt við allar þrjár hæðir hússins.  Í fasteignaskrá komi fram að fasteignin sé skráð sem iðnaðarhúsnæði en það samræmist því sem fram komi í lóðarleigusamningi frá 1983, þ.e. að um úthlutun lóðar til atvinnustarfsemi sé að ræða en ekki til íbúðarnota.  Þá séu bílastæði ekki fullnægjandi með tilliti til reksturs gistiheimilis. 

Gríðarlegt ónæði og óþægindi hafi verið af rekstri gistiheimilis á 3. hæð Nýbýlavegar 30 síðastliðin níu ár. Hafi oft verið kvartað til heilbrigðiseftirlitsins en einnig hafi þurft að kalla til lögreglu.  Hvorki hafi verið leitað samþykkis kærenda áður en heimild hafi verið veitt til umræddrar breytingar né tilkynnt um leyfið og hafi kærendur frétt af því fyrir tilviljun.  Kærendur hafi síðan frétt fyrst af samþykkt bæjarráðs Kópavogs með bréfi hinn 29. júní 2009. 

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er vísað til umsagnar sviðstjóra skipulags- og umhverfissviðs og skrifstofustjóra framkvæmda- og tæknisviðs til bæjarráðs, dags. 9. júní 2009.  Er á því byggt að ekki hafi þurft að afla samþykkis annarra eigenda hússins áður en umrætt byggingarleyfi var gefið út.  Í bréfi byggingarfulltrúa til umsækjanda, dags. 24. mars 2009, hafi komið fram að samþykki sé byggt á því að teikningar séu í samræmi við skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997, með síðari breytingum.  Áður en tilkynnt hafi verið um samþykki byggingarfulltrúa hafi verið aflað umsagna heilbrigðiseftirlits og slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins. 

Erindi kærenda, dags. 27. apríl 2009, þar sem mótmælt hafi verið leyfi byggingarfulltrúa, hafi verið tekið fyrir á fundi bæjarráðs hinn 7. maí s.á.  Kærendur hafi óskað eftir því að bæjarstjórn Kópavogs heimilaði ekki rekstur gistiheimilis í húsinu.  Bæjarráð hafi vísað erindinu til umsagnar sviðstjóra skipulags- og umhverfissviðs og skrifstofustjóra framkvæmda- og tæknisviðs.  Erindið hafi verið tekið fyrir að nýju ásamt umsögn í bæjarráði hinn 11. júní 2009. 

Samþykki fyrri eigenda hafi ekki þýðingu í málinu, sbr. dóm Hæstaréttar frá 29. apríl 1999 í máli nr. 272/1998, enda hafi samþykki byggingarfulltrúa samkvæmt hljóðan sinni ekki verið byggt á slíku samþykki.  Þar sem um sé að ræða breytingu á notkun séreignar fari eftir 27. gr. laga um fjöleignarhús nr. 26/1994 hvort afla þurfi samþykkis annarra eigenda.  Af greinargerð með frumvarpi til þeirra laga megi ráða að ákvæði 27. gr. laganna hafi einkum verið sett til að sporna gegn því að ýmiskonar atvinnustarfsemi færi fram í húsnæði sem ætlað væri til íbúðar. 

Samkvæmt þinglýstri eignaskiptayfirlýsingu frá 5. nóvember 1999 sé gert ráð fyrir iðnaðar-, verslunar- og þjónustustarfsemi í húsinu.  Ekki verði talið liggja fyrir að rekstur gistiheimilis hafi almennt í för með sér verulega meira ónæði, röskun eða óþægindi fyrir aðra eigendur eða afnotahafa en áður hafi verið til staðar í húsinu og almennt tíðkist í sambærilegum húsum eða að lögmætum hagsmunum annarra eigenda í húsinu hafi verið raskað.  Verði því ekki talið að afla hafi þurft samþykkis annarra eigenda áður en umrætt byggingarleyfi hafi verið gefið út.  Þessu til stuðnings megi einnig benda á dóm Hæstaréttar frá 4. maí 2005, í máli nr. 505/2004, þar sem heimilt hafi verið talið að breyta verslunarhúsnæði í veitingastað án samþykkis annarra eigenda í viðkomandi húsi. 

Rekstur gistiheimilis rúmist innan þeirra skipulagsskilmála sem gildi fyrir viðkomandi svæði.  Með vísan til alls ofangreinds hafi bæjarráð staðfest útgáfu byggingarleyfis fyrir gistiheimili að Nýbýlavegi 30. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er farið fram á að byggingarleyfið haldi gildi sínu.  Hann hafi rekið gistiheimili að Nýbýlavegi 30 á grundvelli byggingarleyfisins í góðri trú.  Fullyrðingar kærenda um ónæði og óþægindi eigi ekki við nein rök að styðjast.  Byggingarleyfishafi tekur undir rök Kópavogsbæjar og gerir þá kröfu að hin kærða ákvörðun haldi gildi sínu. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 24. mars 2009 að veita byggingarleyfi til að innrétta gistiheimili á 3. hæð að Nýbýlavegi 30. 

Í 1. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sem giltu á þeim tíma er hér um ræðir, var kveðið á um að óheimilt væri að grafa grunn, reisa hús, rífa hús, breyta því, burðarkerfi þess, formi, svipmóti eða notkun þess eða gera önnur þau mannvirki sem féllu undir IV. kafla laganna nema að fengnu leyfi viðkomandi sveitarstjórnar.  Í 2. mgr. sömu greinar var kveðið á um að framkvæmdir skv. 1. mgr. skyldu vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag. 

Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. sömu laga bar að gera deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags fyrir einstök svæði og reiti þar sem framkvæmdir voru fyrirhugaðar en í 3. mgr. tilvitnaðs ákvæðis var kveðið á um að þar sem deiliskipulag lægi ekki fyrir í þegar byggðum hverfum gæti sveitarstjórn veitt heimild til framkvæmda að undangenginni grenndarkynningu, sbr. 7. mgr. 43. gr. laganna. 

Samkvæmt framangreindum ákvæðum var það skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis að fyrir hendi væri samþykkt deiliskipulag en frá því skilyrði mátti víkja í þegar byggðum hverfum með því láta fara fram grenndarkynningu með stoð í 3. mgr. 23. gr. laganna.  Grenndarkynning fór ekki fram við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar og verður að telja það ágalla á henni.  Við mat á því hvort ágalli þessi sé þess eðlis og svo verulegur að leiða eigi til ógildingar verður til þess að líta að um er að ræða breytingu á innréttingu og notkun atvinnuhúsnæðis á svæði sem skilgreint er í aðalskipulagi sem athafnasvæði og verslunar- og þjónustusvæði.  Er hin breytta notkun í samræmi við gildandi skipulag og verður ekki séð að breytingin hefði getað raskað lögvörðum hagsmunum nágranna.  Er þá haft í huga að ekki hefði borið að grenndarkynna fyrirhugaða breytingu fyrir meðeigendum byggingarleyfishafa að Nýbýlavegi 30 enda ræðst réttarstaða þeirra af ákvæðum laga um fjöleignarhús nr. 26/1994.  Verður, með vísan til framanritaðs, ekki talið að ógilda beri hina kærðu ákvörðun þrátt fyrir að ekki hafi farið fram grenndarkynning í samræmi við tilvitnuð ákvæði laga nr. 73/1997. 

Samkvæmt 1. mgr. 27. gr. laga um fjöleignarhús nr. 26/1994 eru breytingar á hagnýtingu séreignar frá því sem verið hefur eða ráð var fyrir gert í upphafi, sem hafa í för með sér verulega meira ónæði, röskun eða óþægindi fyrir aðra eigendur eða afnotahafa en áður var og gengur og gerist í sambærilegum húsum, háðar samþykki allra eigenda hússins.  Samkvæmt ákvæðinu er ekki þörf á samþykki sameigenda að fjöleignarhúsi fyrir breytingum á hagnýtingu séreignarhluta sé breytingin í samræmi við það sem gert hafi verið ráð fyrir í upphafi.  Samkvæmt aðalskipulagi er húsið að Nýbýlavegi 30 á svæði sem skilgreint er sem athafnasvæði og verslunar- og þjónustusvæði og samræmist starfsemi gistiheimilis þeirri landnotkun.  Þá segir í þinglýstri eignaskiptayfirlýsingu um húsið að á öllum hæðum þess sé gert ráð fyrir atvinnustarfsemi og um 3. hæð segir að eignarhlutinn sé iðnaðar- verslunar- og þjónustuhúsnæði.  Með hliðsjón af framangreindu verður að telja að rekstur gistiheimilis falli undir starfsemi sem ráð var fyrir gert í upphafi og því hafi ekki verið skylt að afla samþykkis sameigenda í húsinu vegna umræddrar breytingar.  Var byggingarfulltrúa því rétt að veita hið umdeilda leyfi og verður kröfu kærenda um ógildingu þess þar af leiðandi hafnað. 

Umkvartanir kærenda um ónæði og óþrif vegna reksturs umrædds gistiheimilis lúta að eftirliti með starfseminni en varða ekki gildi hinnar kærðu ákvörðunar og koma þær því ekki til álita í málinu. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Kópavogi frá 24. mars 2009, sem bæjarráð staðfesti hinn 29. júní. s.á., um að veita leyfi til að innrétta gistiheimili á þriðju hæð að Nýbýlavegi 30 í Kópavogi. 

______________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________        _____________________________
Ásgeir Magnússon                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

16/2012 Dalsbraut, Akureyri

Með

Árið 2012, miðvikudaginn 14. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 16/2012, kæra á ákvörðun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 15. febrúar 2012 um að veita framkvæmdaleyfi fyrir lengingu Dalsbrautar á Akureyri, frá Þingvallastæti að Miðhúsabraut. 

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 1. mars 2012, er barst nefndinni sama dag, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. fjögurra íbúa og eigenda fasteigna að Kolgerði 3, Hörpulundi 19 og Grenilundi 11, Akureyri, þá ákvörðun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 15. febrúar 2012 að veita framkvæmdaleyfi fyrir lengingu Dalsbrautar frá Þingvallastæti að Miðhúsabraut. 

Af hálfu kærenda er gerð sú krafa að hið kærða framkvæmdaleyfi verði fellt úr gildi og að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda á meðan beðið sé endanlegs úrskurðar í málinu.  Er málið nú tekið til úrskurðar um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda. 

Málsatvik og rök:  Hinn 6. desember 2011 samþykkti bæjarstjórn Akureyrar nýtt deiliskipulag fyrir svæði við Dalsbraut, frá Þingvallastræti að Miðhúsabraut, og tók það gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 13. janúar 2012.  Fól skipulagið í sér að tengibrautin Dalsbraut var lengd um 800 metra frá aðkomuvegi Lundarskóla og tengd Miðhúsabraut um hringtorg við Kjarnagötu.  Skipulagsákvörðunin var kærð til úrskurðarnefndarinnar með kæru, dags. 9. febrúar 2012, og standa m.a. kærendur í máli þessu að því kærumáli.  Hinn 9. febrúar 2012 sótti framkvæmdadeild bæjarins um leyfi til framkvæmda vegna lengingar Dalsbrautar og samþykkti skipulagsnefnd þá umsókn 15. s.m. 

Vísa kærendur um málsatvik og málsástæður til kærumáls síns vegna fyrrgreindrar deiliskipulagsákvörðunar þar sem höfð er uppi krafa um ógildingu skipulagsins.  Hið kærða framkvæmdaleyfi eigi að mati kærenda stoð í ógildanlegu deiliskipulagi og fari jafnframt gegn skýrum fyrirmælum Aðalskipulags Akureyrar 2005-2018 um skilyrði framkvæmda.  Í húfi séu miklir hagsmunir kærenda og brýnt sé að ekki verði hafnar framkvæmdir á meðan málið sé óútkljáð hjá úrskurðarnefndinni.  Verði framkvæmdir hafnar óttist kærendur að ekki verði aftur snúið og að ógilding hinnar kærðu ákvörðunar yrði því haldlaus. 

Af hálfu bæjaryfirvalda er á það bent að krafa kærenda í máli þessu sé samofin ógildingarkröfu þeirra í kærumáli vegna deiliskipulags umrædds svæðis.  Á þessu stigi sé því ekki unnt að taka afstöðu til ógildingar umdeilds framkvæmdaleyfis en bæjaryfirvöld hafi enn ekki komið að sjónarmiðum sínum vegna skipulagskærunnar.  Fram komi í 5. gr. laga um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála nr. 130/2011 að kæra til nefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum kærðrar ákvörðunar en kærandi geti þó krafist bráðabirgðaúrskurðar um stöðvun framkvæmda séu þær hafnar eða yfirvofandi.  Fyrir hendi sé gilt leyfi fyrir umdeildum framkvæmdum og muni þær hefjast við fyrsta tækifæri.  Verði fallist á kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda sé farið fram á, með hliðsjón af 2. mgr. 5. gr. laga um úrskurðarnefndina, að kærmál þetta sæti flýtimeðferð. 

Niðurstaða:  Í 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála segir að kæra til nefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum ákvörðunar.  Kærandi geti þó krafist úrskurðar um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða séu þær hafnar eða yfirvofandi.  Hefur úrskurðarnefndin á grundvelli þessa ákvæðis sjálfstæða heimild til stöðvunar framkvæmda í tengslum við meðferð kærumáls. 

Fyrir úrskurðarnefndinni liggur óafgreitt kærumál þar sem krafist er ógildingar deiliskipulagsákvörðunar sem hið kærða framkvæmdaleyfi styðst við.  Gögn vegna þess máls hafa ekki borist úrskurðarnefndinni enda er frestur Akureyrarbæjar til að skila þeim ekki liðinn.  Af þeim gögnum sem þegar liggja fyrir verður þó ráðið að uppi séu álitaefni í málinu sem gætu ráðið úrslitum um gildi hins kærða deiliskipulags.

Eins og atvikum er háttað þykir rétt að verða við kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinu kærða leyfi en málið sætir flýtimeðferð í samræmi við kröfu Akureyrarbæjar þar um, sbr. 2. mgr. 5. gr. laga nr. 130/2011.

Úrskurðarorð:

Framkvæmdir sem heimilaðar voru með ákvörðun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar 15. febrúar 2012 við lengingu á Dalsbraut á Akureyri, frá Þingvallastæti að Miðhúsabraut, skulu stöðvaðar á meðan kærumál þetta er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni. 

 

________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                               Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

9/2012 Sjókvíaeldi í Reyðarfirði

Með

Árið 2012, miðvikudaginn 14. mars, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 9/2012, kæra á ákvörðun Umhverfisstofnunar frá 20. janúar 2012 um að veita starfsleyfi til að framleiða allt að 6.000 tonn af laxi á ári í sjókvíum í Reyðarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa hinnar kærðu ákvörðunar: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 20. febrúar 2012, er barst nefndinni sama dag, kærir Eyvindur Sólnes hrl., f.h. S hf., fyrrum handhafa starfsleyfis fyrir kvíaeldi í Reyðarfirði, þá ákvörðun Umhverfisstofnunar frá 20. janúar 2012 að veita L ehf. starfsleyfi til að framleiða allt að 6.000 tonn af laxi á ári í sjókvíum í Reyðarfirði. 

Af hálfu kærenda er gerð sú krafa að hið kærða starfsleyfi verði fellt úr gildi og að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um frestun réttaráhrifa hinnar kærðu ákvörðunar á meðan beðið sé endanlegs úrskurðar í málinu.  Er málið nú tekið til úrskurðar um kröfu kærenda um frestun réttaráhrifa. 

Málsatvik og rök:  Á árinu 2000 tilkynnti kærandi Skipulagsstofnun um fyrirhugað allt að 6.000 tonna kvíaeldi fyrirtækisins fyrir lax í Reyðarfirði.  Var niðurstaða stofnunarinnar sú að um matskylda framkvæmd væri að ræða og lét kærandi gera mat á umhverfisáhrifum kvíaeldisins.  Var starfsemin og umhverfisáhrif hennar kynnt í matsskýrslu í júlí 2002.  Hinn 14. mars 2003 gaf Umhverfisstofnun síðan út starfsleyfi til kæranda fyrir kvíaeldinu með gildistíma til 1. apríl 2010.  Á gildistímanum var ekki hafin starfræksla laxeldis í sjókvíum samkvæmt starfsleyfinu.  Í aprílmánuði 2011 tilkynnti handhafi hins kærða leyfis Skipulagsstofnun um fyrirhugað 6.000 tonna laxeldi í sjókvíum í Reyðarfirði og taldi stofnunin ekki þörf á mati á umhverfisáhrifum vegna fyrirhugaðs rekstrar.  Umhverfisstofnun veitti síðan starfsleyfi fyrir kvíaeldinu hinn 20. janúar 2012 að undangenginni kynningu á starfsleyfistillögu stofnunarinnar. 

Af hálfu kæranda er á það bent að hið kærða starfsleyfi fari gegn lögum og hagsmunum hans.  Kærandi fyrirhugi að reka sjókvíaeldi í Reyðarfirði og hafi í tengslum við það kostað mat á umhverfisáhrifum sem nemi tugum milljóna króna, en slíkt mat sé á kostnað og ábyrgð rekstaraðila, sbr. 1. mgr. 23. gr. rgl. nr. 785/1999 um starfsleyfi fyrir atvinnurekstur sem getur haft í för með sér mengun.  Nýr leyfishafi laxeldis í Reyðarfirði hafi við undirbúning að umsókn sinni m.a. stuðst við matsskýrslu kæranda án heimildar, en ótvírætt sé samkvæmt 16. gr. laga um mat á umhverfisáhrifum nr. 106/2000 að slíkt mat sé á ábyrgð og kostnað framkvæmdaraðila.  Þessi notkun á matsskýrslu kæranda orki tvímælis en fram komi í 33. gr. rgl. nr. 1123/2005 um mat á umhverfisáhrifum að almennar reglur eigna- og höfundarréttar gildi um gögn þau sem lögð séu fram samkvæmt þeirri reglugerð.  Kærandi hafi sótt um endurnýjun fyrra starfsleyfis fyrir laxeldi í Reyðarfirði en Umhverfisstofnun hafi komið því á framfæri að umdeild notkun nýs leyfishafa á mati á umhverfisáhrifum á vegum kæranda hindri að hann geti notað matið við starfsleyfisumsókn sína.  Skipulagsstofnun hafi á sínum tíma komist að þeirri niðurstöðu að umrætt laxeldi í Reyðarfirði væri háð mati á umhverfisáhrifum og verði að gera þá kröfu til nýs leyfishafa að hann láti gera nýtt mat á sinn kostnað og ábyrgð í samræmi við lög.  Þótt stjórnsýslulög og upplýsingalög tryggi almenningi aðgang að gögnum feli það ekki í sér heimild til að nota þau gögn til hagsbóta öðrum en eiganda þeirra. 

Umhverfisstofnun vísar til þess að frestun réttaráhrifa við málskot sé undantekning frá meginreglu stjórnsýsluréttar, sem fram komi í 1. mgr. 29. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, og beri samkvæmt viðurkenndum lögskýringarsjónarmiðum að skýra slíka undantekningarreglu þröngt.  Það sé talið mæla gegn frestun réttaráhrifa þegar hagsmunir fleiri aðila stangist á.  Úrræðið eigi frekar við þegar kærð stjórnvaldsákvörðun kveði á um rétt eða skyldu eins aðila en sem tæki þriðja aðila til gæslu sinna hagsmuna á kostnað annars, eins og við eigi í máli þessu.  Þá skuli taka tillit til þess hvort aðstæður séu með þeim hætti að kæruheimild verði í raun þýðingarlaus verði réttaráhrifum ekki frestað og hvaða líkur séu á að ákvörðun verði breytt.  Frestun réttaráhrifa verði fyrst og fremst beitt þegar um sé að ræða neikvæða ákvörðun sem geti skaðað þann aðila sem hún beinist að.  Ljóst sé að sá rekstur sem mál þetta snúist um verði ekki hafinn með skömmum fyrirvara, enda þurfi önnur leyfi að koma til, og verði ekki séð að hagsmunir kæranda séu í hættu þótt beðið verði endanlegs úrskurðar í málinu.  Starfsleyfi séu gefin út af Umhverfisstofnun eftir mikinn undirbúning og strangt kynningar- og athugasemdaferli og bendi fátt til að forsendur séu til að fella hið kærða starfsleyfi úr gildi. 

Leyfishafi mótmælir kröfu um ógildingu hins kærða starfsleyfis og kröfu um frestun réttaráhrifa.  Í kæru séu engin rök færð fram fyrir kröfunni um frestun réttaráhrifa enda sé staðreyndin sú að framkvæmdir byggðar á starfsleyfinu séu hvorki hafnar né yfirvofandi.  Leyfishafi hyggi ekki á framkvæmdir vegna starfsleyfisins fyrr en á árinu 2013 og séu skilyrði fyrir frestun réttaráhrifa skv. 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála því ekki uppfyllt.  Kærandi hafi af þessum sökum ekki lögvarða hagsmuni af því að krafa hans um frestun réttaráhrifa verði tekin til greina.  Í 6. mgr. 4. gr. nefndra laga komi fram tímamörk sem úrskurðarnefndin hafi til að afgreiða mál og með hliðsjón af þeim tímamörkum megi vænta að endanleg úrlausn í málinu liggi fyrir löngu áður en leyfishafi hefji framkvæmdir við þá starfsemi sem starfsleyfið taki til. 

Niðurstaða:  Í 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála segir að kæra til úrskurðarnefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum ákvörðunar.  Kærandi geti þó krafist úrskurðar um stöðvun framkvæmda eða frestun réttaráhrifa ákvörðunar til bráðabirgða séu þær hafnar eða yfirvofandi, sbr. 1. og 3. mgr. ákvæðisins. 

Fyrir liggur að framkvæmdir í tengslum við hið kærða starfsleyfi eru ekki hafnar eða fyrirhugaðar á næstunni en áður en til þeirra getur komið þarf að afla rekstrarleyfis samkvæmt lögum nr. 71/2008 um fiskeldi auk framkvæmda- og /eða byggingarleyfa samkvæmt skipulagslögum nr. 123/2010 og lögum um mannvirki nr. 160/2010.  Af þessum sökum, og þegar litið er til mögulegra annarra réttaráhrifa hins kærða leyfis, verður ekki séð að hagsmunir kæranda knýi á um frestun þeirra og verður kröfu kæranda þar að lútandi því hafnað. 

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa ákvörðunar Umhverfisstofnunar frá 20. janúar 2012 um að veita starfsleyfi fyrir framleiðslu allt að 6.000 tonna af laxi á ári í sjókvíum í Reyðarfirði.

_________________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                             Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

36/2010 Skútuvogur

Með

Árið 2012, fimmtudaginn 5. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 36/2010, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. maí 2010 um að synja umsókn um leyfi til að innrétta húsvarðaríbúð í eignarhluta 03 0103 í húsinu nr. 12 við Skútuvog í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 2. júní 2010, er barst nefndinni 4. s.m., kærir Garðar Briem hrl., f.h. S ehf., Skútuvogi 12, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. maí 2010 að hafna umsókn kæranda um leyfi til að innrétta húsvarðaríbúð í eignarhluta 03 0103 á annarri hæð í húsinu nr. 12 við Skútuvog.  Hin kærða ákvörðun var staðfest í borgarráði 6. maí s.á.  Gerir kærandi þá kröfu að ákvörðunin verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík hinn 28. júlí 2009 var tekin fyrir umsókn kæranda um leyfi til að innrétta húsvarðaríbúð í eignarhluta 03 0103 í húsinu nr. 12 við Skútuvog.  Erindinu var frestað og því vísað til umsagnar skipulagsstjóra er tók það fyrir á fundi hinn 30. júlí 2009.  Á þeim fundi var eftirfarandi bókað:  „Ekki er gerð athugasemd við samþykkt húsvarðaríbúðar enda er heimilt samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur að heimila íbúðir í tengslum við atvinnuhúsnæði á athafnasvæðum.“  Tók byggingarfulltrúi erindið fyrir að nýju á fundi hinn 11. ágúst s.á. en frestaði afgreiðslu þess með vísan til athugasemda á umsóknarblaði.  Á fundi byggingarfulltrúa hinn 4. maí 2010 var erindið svo afgreitt með svofelldri bókun:  „Synjað. Umsótt húsvarðaríbúð er aðeins fyrir einn eignarhluta sem er rúmir 30% af heildareign og getur því ekki þjónað heildinni.“

Málsrök kæranda:  Kærandi vísar til þess að hin kærða ákvörðun sé byggð á forsendum sem ekki standist stjórnsýslulög.  Telji kærandi að húsvarsla sé nauðsynleg í nefndu húsi og að tilvist húsvarðaríbúðar myndi ekki aðeins gagnast kæranda heldur einnig öðrum eigendum hússins.  Þessa staðreynd hafi eigendur annarra eignarhluta haft í huga þegar þeir undirrituðu samþykki sitt fyrir breyttri notkun nefnds eignarhluta.  Vísi kærandi einnig til 2. mgr. gr. 4.6.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 sem geri einmitt ráð fyrir íbúðum á athafnasvæðum í undantekningartilvikum, svo sem fyrir húsverði.  Ennfremur sé bent á að veitt hafi verið fjölmörg byggingarleyfi er falið hafi í sér breytingu á nýtingu eigna í nágrenni Skútuvogar 12 og tiltekur kærandi nokkur dæmi í því sambandi.  Sé þar um að ræða húsnæði sem síður sé fallið til breytinga í íbúðarhúsnæði en Skútuvogur 12.  Verði að telja að á grundvelli jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 hefði borið að fallast á umsókn kæranda.  Þá hafi ekkert komið fram er bendi til þess að gögnum með innsendri umsókn hafi verið áfátt eða að frekari gagna væri þörf. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er vísað til þess að umrædd fasteign kæranda sé á skilgreindu athafnasvæði samkvæmt Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024.  Í gr. 4.6.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 sé tekið fram að á athafnasvæðum skuli fyrst og fremst gera ráð fyrir atvinnustarfsemi þar sem lítil hætta sé á mengun, s.s. léttum iðnaði, vörugeymslum, hreinlegum verkstæðum og umboðs- og heildverslunum.  Almennt skuli ekki gera ráð fyrir íbúðum á athafnasvæðum.  Þó sé unnt að gera ráð fyrir íbúðum er tengist starfsemi fyrirtækja, s.s. fyrir húsverði.  Byggingarfulltrúi hafi synjað umsókn kæranda þar sem umrætt rými, sem íbúðinni sé ætlað að þjóna, sé um 30% af heildareigninni og geti því ekki talist húsvarðaríbúð fyrir allt húsið.  Við nánari skoðun hafi reyndar komið í ljós að í raun sé rýmið aðeins um 15% af heildareigninni og að umsótt íbúð sé u.þ.b. 12% af hluta kæranda í húsinu. 

Verði að túlka tilvitnað ákvæði skipulagsreglugerðar þröngt þar sem um undantekningu frá meginreglu sé að ræða og verði það ekki túlkað öðruvísi en svo að heimilt sé að leyfa eina húsvarðaríbúð á lóð.  Ekki sé um almenna heimild að ræða til að leyfa margar húsvarðaríbúðir í hverju húsi en augljóst sé að íbúðum myndi fjölga verulega ef það fordæmi væri gefið að heimilt væri að vera með eina húsvarðaríbúð fyrir hvern eignarhluta í húsum á svæðinu.  Hafi synjun byggingarfulltrúa því verið byggð á lagalegum og málefnalegum sjónarmiðum.  Þá sé bent á að ekki hafi verið samþykktar húsvarðaríbúðir í þeim tilvikum sem kærandi hafi tilgreint heldur hafi verið um að ræða íbúðir tengdar starfsemi á svæðinu, svo sem vinnustofum.  Sé því ekki fallist á sjónarmið kæranda um brot á jafnræðisreglu.

Andmæli kæranda við greinargerð Reykjavíkurborgar:  Kærandi telur að í greinargerð Reykjavíkurborgar gæti alvarlegs misskilnings.  Fyrir liggi samþykki eigenda allra eignarhluta í umræddu húsi um að leggjast ekki gegn því að byggingarleyfi verði veitt fyrir húsvarðaríbúð í rými kæranda.  Séu þeir með undirskrift sinni að veita umsókninni brautargengi, m.a. vegna eigin hagsmuna.  Um leið og þeir hafi undirritað skjalið hafi þeir mátt gera sér grein fyrir að sérhver umsókn um húsvarðaríbúð í húsinu myndi fá sína sérstöku meðferð og að í ferli slíkrar umsóknar yrði horft til ýmissa þátta, m.a. hvort til staðar væri samþykkt húsvarðaríbúð í húsinu.  Þeir hafi gert sér ljóst eða hafi mátt gera sér ljóst að leyfisveiting til handa kæranda myndi alls ekki skapa fordæmi á þann hátt sem lýst sé í greinargerð borgarinnar.  Þá bendi kærandi á að borgaryfirvöld virðist byggja á því í greinargerð sinni að fleiri í húsinu hafi áhuga á að innrétta húsvarðaríbúð en ekki verði séð á hverju sú tilgáta sé byggð, enda sé ekki algengt að menn vilji innrétta íbúðir í iðnaðarhverfum.
 
Niðurstaða:  Samkvæmt gildandi Aðalskipulagi Reykjavíkur 2001-2024 er fasteignin að Skútuvogi 12 á skilgreindu athafnasvæði, nánar tiltekið svæði A1.  Í gr. 3.1.6 í greinargerð aðalskipulagsins segir almennt um athafnasvæði að þar sé fyrst og fremst gert ráð fyrir iðnaði sem hafi litla mengunarhættu í för með sér, verkstæðum, landfrekri umboðs- og heildverslun og vörugeymslum.  Almennt sé ekki gert ráð fyrir íbúðum á athafnasvæðum, nema íbúðum sem séu tengdar starfsemi á svæðinu.  Er þetta ákvæði í samræmi við gr. 4.6.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.  Síðan er í greinargerð aðalskipulagsins fjallað nánar um landnotkun á tilgreindum afhafnasvæðum, A1 til A5, og er nokkur munur á framsetningu þessara ákvæða varðandi landnotkun einstakra svæða.  Segir um landnotkun á svæði A1, sem er við Súðarvog og á hér við, að þar sé fyrst og fremst gert ráð fyrir léttum iðnaði.  Skrifstofur og vinnustofur séu leyfðar að öllu jöfnu og íbúðarhúsnæði í tengslum við starfsemi á svæðinu.  Er þetta eina athafnasvæðið þar sem íbúðarhúsnæðis er sérstaklega getið.

Túlka verður ákvæði aðalskipulags um landnotkun athafnasvæða með hliðsjón af ákvæði 4.6.1 í skipulagsreglugerð þar sem segir að á athafnasvæðum skuli almennt ekki gert ráð fyrir íbúðum en þó sé unnt að gera ráð fyrir íbúðum er tengist starfsemi fyrirtækja, s.s. fyrir húsverði.  Verður að telja að sveitarfélagið eigi að öðru jöfnu frjálst mat um það hvenær undantekingarheimild til að leyfa íbúðir í tengslum við starfsemi á svæðinu verður beitt, enda sé við þá ákvörðun gætt málefnalegra sjónarmiða.  Eins og hér stendur á verður hvað það varðar sérstaklega að líta til þess hvernig landnotkun fyrir umrætt svæði er sett fram í aðalskipulagi og verður ekki séð að hin kærða ákvörðun byggingarfulltrúa samræmist því sem þar kemur fram.  Verður ekki heldur fallist á þau rök byggingarfulltrúa að rétt hafi verið að synja umsókn kæranda um leyfi fyrir húsvarðaríbúð á þeirri forsendu að íbúðin væri aðeins fyrir einn eignarhluta og gæti því ekki þjónað heildinni, en hvorki verður leitt af ákvæðum skipulagsreglugerðar né af skilmálum aðalskipulags að slíkt skilyrði fái staðist.  Með hliðsjón af framangreindu verður að telja að hin kærða ákvörðun sé hvorki reist á málefnalegum grunni né studd haldbærum rökum og leiða þessir ágallar til ógildingar hennar.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 4. maí 2010 um að synja umsókn kæranda um leyfi til að innrétta húsvarðaríbúð í eignarhluta 03 0103 í húsinu nr. 12 við Skútuvog í Reykjavík.

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

                                                  ____________________________                      _________________________                                                             Ásgeir Magnússon                                                  Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

10/2012 Strandvegur

Með

Árið 2012, föstudaginn 24. febrúar, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 10/2012, kæra á ákvörðun umhverfis- og skipulagsráðs Vestmannaeyjabæjar frá 17. febrúar 2012 um að heimila stækkun lóðar og að veita byggingarleyfi fyrir viðbyggingu að Strandvegi 102 í Vestmannaeyjum og ákvörðun byggingarfulltrúa sama dag um að veita leyfi til könnunar jarðvegs í tengslum við fyrirhugaðar framkvæmdir.

Í málinu er nú kveðinn upp til bráðabirgða svofelldur

úrskurður
um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 20. febrúar 2012, er barst nefndinni 21. sama mánaðar, kærir Arnar Þór Stefánsson hrl., f.h. V hf., Hafnargötu 2, Vestmannaeyjum, ákvörðun umhverfis- og skipulagsráðs Vestmannaeyjabæjar frá 17. febrúar 2012 um að heimila stækkun lóðar og að veita Í hf., Strandvegi 28, byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við frystihús félagsins að Strandvegi 102.  Þegar kæran barst úrskurðarnefndinni hafði málið ekki komið til afgreiðslu bæjarstjórnar, en upplýst hefur verið að hin kærða ákvörðun var tekin fyrir til umræðu og staðfestingar á fundi bæjarstjórnar 22. febrúar 2012 og samþykkt þar með fimm atkvæðum.  Þá hefur verið upplýst að framkvæmdir sem hafnar eru á byggingarstað studdust við leyfi sem byggingarfulltrúi veitti með vísan til byggingarreglugerðar nr. 112/2012 hinn 17. s.m.  til að kanna jarðveg í tengslum við fyrirhugaðar framkvæmdir.  Hefur kærandi áréttað að kæra hans taki einnig til þessa leyfis.

Af hálfu kæranda er þess krafist að úrskurðarnefndin úrskurði að nýhafnar framkvæmdir að Strandvegi 102 verði stöðvaðar til bráðabirgða.  Þá er þess krafist að felld verði úr gildi ákvörðun Vestmannaeyjabæjar um að heimila stækkun lóðar og að veita leyfi fyrir viðbyggingunni.

Er málið nú tekið til úrskurðar um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.

Málsatvik:  Málsatvikum verður hér aðeins lýst stuttlega í bráðbirgðaúrskurði þessum.  Fyrir liggur að lóðarhafi að Strandvegi 102 óskaði eftir því í lok desember 2011 að lóð hans yrði stækkuð til austurs og norðurs og að honum yrði veitt leyfi til að reisa þar viðbyggingu við fasteign þá er fyrir er á lóðinni.  Af málsgögnum verður ráðið að erindi þetta hafi átt sér talsverðan aðdraganda og var m.a. fjallað um hliðstætt erindi á fundi framkvæmda- og hafnarráðs Vestmannaeyja 14. nóvember 2010.  Eftir skoðun á málinu var ákveðið á fundi umhverfis- og skipulagsráðs 20. janúar 2012 að grenndarkynna erindið.  Gerði kærandi athugasemdir við fyrirhugaða framkvæmd með bréfi, dags. 16. febrúar 2012.  Málið var tekið fyrir í umhverfis- og skipulagsráði 17. s.m. þar sem erindi lóðarhafa Strandvegar 102 var samþykkt og veitti byggingarfulltrúi þann sama dag leyfi til  könnunar jarðvegs á staðnum.  Mun leyfishafi hafa byrjað framkvæmdir daginn eftir, en kæra í málinu barst úrskurðarnefndinni 20. febrúar 2012.

Málsrök kæranda:  Kærandi styður kröfu sína um stöðvun framkvæmda þeim rökum að svo mikil óvissa sé um lögmæti hinnar kærðu ákvörðunar að stöðva beri framkvæmdir þar til skorið hafi verið úr um það.  Grenndarkynningu hafi verið áfátt og hafi frestur til andmæla m.a. verið of skammur.  Þar að auki hafi ekki verið heimilt að afgreiða umrætt byggingarleyfi með grenndarkynningu heldur hefði deiliskipulag þurft að koma til.  Þá fari hin kærða ákvörðun í bága við Aðalskipulag Vestmannaeyjabæjar 2002-2014, auk þess sem formgallar hafi verið á meðferð málsins.

Málsrök Í hf:  Af hálfu Í hf. er þess krafist að kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda verði vísað frá en að öðrum kosti að henni verði hafnað.  Er málatilbúnaði kæranda mótmælt og því hafnað að mikill hraði og óvandvirkni hafi einkennt meðferð málsins hjá bæjaryfirvöldum. 

Samkvæmt gr. 2.9.1 í byggingarreglugerð nr. 112/2012, sbr. og 53. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, séu tiltekin skilyrði sett fyrir stöðvun framkvæmda. Í engu sé vísað til þessara ákvæða í kæru og því hafi kærandi ekki sýnt fram á að lagaskilyrði séu fyrir stöðvunarkröfunni.  Þá hafi kærandi ekki sýnt fram á að hann eigi neina lögvarða hagsmuni því tengda að fá umræddar framkvæmdir stöðvaðar, en hafa verði í huga að þær styðjist einungis við leyfi byggingarfulltrúa til að kanna jarðveg á framkvæmdasvæði.  Sú framkvæmd ein og sér geti ekki falið í sér slíka röskun á hagsmunum kæranda að hann teljist hafa lögvarða hagsmuni af því að fá henni afstýrt.  Loks sé upplýst að könnun á jarðvegi sé lokið og muni því ekki koma til neinna frekari framkvæmda nema að fengnu byggingarleyfi, verði slíkt leyfi veitt, en ákvörðun um slíkt leyfi sé á forræði og ábyrgð Vestmannaeyjabæjar.  Öðrum málsástæðum sé mótmælt sem röngum og ósönnuðum.

Málsrök Vestmannaeyjabæjar: Af hálfu Vestmannaeyjabæjar er sá skilningur lagður í kröfugerð kæranda að fyrri liður kærunnar lúti að útgáfu leyfis skipulags- og byggingarfulltrúa til Í hf., dags. 17. febrúar 2012, til að kanna jarðveg á framkvæmdasvæði án þess að byggingarleyfi hafi verið gefið út.  Útgáfa slíks leyfis styðjist við heimild í byggingarreglugerð nr. 112/2012, sbr. 3. mgr. gr. 2.4.4.

Annar kröfuliður kæranda lúti hins vegar að útgáfu byggingarleyfis vegna framkvæmdanna.

Aðeins sé nú til umfjöllunar krafa kæranda um stöðvun framkvæmda.  Skipulags- og byggingarfulltrúi hafi gefið út leyfi til að kanna jarðveg á framkvæmdasvæði.  Slíkt leyfi sé ekki háð útgáfu byggingarleyfis eins og getið sé í gr. 2.4.4 í byggingarreglugerð, sem leyfið byggi á.  Leyfishafi hafi lokið framkvæmdum við könnun á jarðvegi á framkvæmdasvæði miðvikudaginn 22. febrúar 2012 í samræmi við útgefið leyfi.

Vestmannaeyjabær telji því að kröfur kæranda eigi ekki við rök að styðjast, enda hafi byggingarleyfi ekki verið gefið út eins og kröfugerð kæranda virðist byggjast á.  Útgáfa leyfis til könnunar á jarðvegi hafi átt sér fullnægjandi lagastoð eins og gerð hafi verið grein fyrir.  Vestmannaeyjabær telji að kærandi hafi ekki lögvarða hagsmuni af því að fá úrskurð um að framkvæmdir vegna könnunar á jarðvegi verði stöðvaðar þar sem þeim framkvæmdum sé lokið, en ekki sé gerð krafa um að leyfið sem slíkt sé fellt úr gildi.  Með vísan til framangreindra raka telji bæjaryfirvöld að vísa beri kröfum kæranda frá úrskurðarnefndinni, en til vara að þeim verði hafnað.

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum í málinu sem ekki verða rakin hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við meðferð málsins.

Niðurstaða:  Með bréfi til Í hf., dags. 23. febrúar 2012, tilkynnti skipulags- og byggingarfulltrúi að á fundi bæjarstjórnar hinn 22. febrúar 2012 hefði verið samþykkt erindi félagsins er varðaði leyfi til að stækka fiskvinnsluhúsnæði að Strandvegi 102 og gefið yrði út skriflegt byggingarleyfi þegar leyfishafi hefði uppfyllt skilyrði gr. 2.4.4 í byggingarreglugerð nr. 112/2012.  Verður að skilja bréf þetta svo að bæjaryfirvöld telji sig hafa lokið meðferð grenndarkynningar og samþykkt byggingaráform umsækjanda, sbr. 11. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, og að á grundvelli þessarar samþykktar geti byggingarfulltrúi gefið út byggingarleyfi og heimilað framkvæmdir að uppfylltum skilyrðum, sbr. 13. gr. tilvitnaðra laga.  Má við því búast að byggingarleyfi verði veitt án fyrirvara og verði því að líta svo á að framkvæmdir á grundvelli fyrirliggjandi samþykktar séu yfirvofandi. 

Í 5. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála segir að kæra til úrskurðarnefndarinnar fresti ekki réttaráhrifum ákvörðunar.  Kærandi geti þó krafist úrskurðar um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða séu þær hafnar eða yfirvofandi.  Hefur úrskurðarnefndin á grundvelli þessa ákvæðis sjálfstæða heimild til stöðvunar framkvæmda í tengslum við rekstur kærumáls og er sú heimild hvorki háð skilyrðum gr. 2.9.1 í byggingarreglugerð, né 55. gr. laga um mannvirki eða 53. gr. skipulagslaga.

Af þeim gögnum sem þegar liggja fyrir úrskurðarnefndinni verður ráðið að ýmis álitamál séu uppi varðandi lögmæti hinnar kærðu ákvörðunar.  Þannig er óljóst um valdheimildir umhverfis- og skipulagsráðs, svo og hvort afgreiðsla bæjarstjórnar í kjölfar grenndarkynningar hafi verið fullnægjandi.  Auk þess er til úrlausnar hvort skilyrði hafi verið til, að undangenginni grenndarkynningu, að veita leyfi til stækkunar lóðar og til viðbyggingar í stað þess að ráðast í gerð deiliskipulags fyrir svæðið.  Umdeildar framkvæmdir ná út að götu og geta þær haft töluverða röskun í för með sér, m.a. fyrir kæranda, og þykir rétt, með tilliti til þeirrar óvissu sem ríkir um lögmæti hinnar kærðu ákvörðunar, að fallast á kröfu kæranda um að framkvæmdir við fyrirhugaða mannvirkjagerð að Strandvegi 102 skuli stöðvaðar meðan málið er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Skiptir ekki máli um þessa niðurstöðu þótt framkvæmdum samkvæmt leyfi byggingarfulltrúa til könnunar jarðvegs kunni að vera lokið, en byggingarfulltrúa ber að hlutast til um að fullnægjandi öryggis verði gætt á verkstað meðan stöðvun framkvæmda varir.

Úrskurðarorð:

Framkvæmdir á grundvelli samþykktar bæjarstjórnar Vestmannaeyja frá 22. febrúar 2012, um stækkun lóðar og viðbyggingu að Strandvegi 102, skulu stöðvaðar meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

_______________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

17/2011 Flatasíða

Með

Ár 2011, miðvikudaginn 21. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 17/2011, kæra á ákvörðun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 9. febrúar 2011 um að synja umsókn um leyfi til að byggja ofan á húsið að Flötusíðu 6 á Akureyri. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 28. febrúar 2011, er barst nefndinni 2. mars s.á., kæra G og A, Flötusíðu 6, Akureyri, synjun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 9. febrúar 2011 á umsókn um leyfi til að byggja ofan á húsið að Flötusíðu 6.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Forsaga málsins er sú að hinn 11. september 2008 sendu kærendur inn erindi til skipulagsnefndar Akureyrarbæjar þar sem þau sóttu um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu ofan á húsið að Flötusíðu 6.  Skipulagsnefnd synjaði erindinu hinn 24. s.m. með þeim rökstuðningi að viðbyggingin væri ekki í samræmi við byggingarskilmála og að slík viðbygging hefði neikvæð áhrif á götumyndina, en um var að ræða 64,8 m² byggingu ofan á þá byggingu sem fyrir var.  Einnig kom þar fram að byggingarreitur samkvæmt mæliblaði væri ekki fullnýttur og möguleiki væri á viðbyggingu til norðausturs. 

Nýtt erindi barst frá umsækjendum 9. október 2008 þar sem óskað var eftir endurupptöku málsins.  Skipulagsnefnd ákvað að grenndarkynna erindið en ekki er til deiliskipulag að svæðinu.  Tveir nágrannar, af þeim átta sem fengu erindið sent til kynningar, gerðu athugasemdir og synjaði skipulagsnefnd erindinu hinn 27. s.m. með sömu rökum og áður. 

Hinn 27. janúar 2011 sóttu kærendur enn á ný um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu ofan á húsið Flötusíðu 6.  Var erindið tekið fyrir á fundi skipulagsnefndar 9. febrúar 2011 og afgreitt með svofelldri bókun: „Skipulagsnefnd synjaði erindinu, BN080357, á fundi 26. nóvember 2008.  Skipulagsnefnd hafnar erindinu þar sem ekkert nýtt hefur komið fram í málinu og vísar til fyrri bókunar nefndarinnar.“ 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að hin umdeilda viðbygging breyti ekki götumyndinni.  Hækkun á þaki sé á ⅓ hluta þakflatar hússins.  Skipulagsnefnd hafi hafnað umsókninni á þeim forsendum að byggingarreitur lóðar væri til staðar og þar mætti byggja við, en kærendur hafi bent á að mjög djúpt væri niður á fast, eða um fimm til sex metrar.  Auk þess sé hallandi klöpp og því afar kostnaðarsamt að fara í slíkar framkvæmdir.  Ekki sé hægt að koma tækjum við nema með miklu raski og loks passi slík viðbygging ekki á neinn hátt gagnvart þeirri húsaskipan sem nú sé. 

Umrætt svæði sé ekki deiliskipulagt og stuðst sé við skjal þar sem fram komi að við götur á svæðinu skuli vera hús sem séu á einni hæð eða hæð og kjallari eftir því sem landslagið gefi tilefni til.  Í götunum á svæðinu séu þó 20-25 hús sem ýmist séu á tveimur hæðum, eða á þremur pöllum og önnur séu með kjallara, hæð eða risi.  Við Flötusíðu standi tvö hús á tveimur hæðum og önnur tvö hús á þremur pöllum og gnæfi þau hátt yfir hús á einni hæð.  Af þessum ástæðum, sem og með tilliti til jafnræðisreglu, hafi kærendur talið hæpið að umsókn þeirra yrði hafnað.  Þá telji kærendur nauðsynlegt að svæðið verði deiliskipulagt og samþykktum breytt til samræmis við það sem leyft hafi verið á undangengnum árum.  Loks sé bent á að við Flötusíðu 4, 6 og 8 sé mikill gróður, há tré og runnar, sem orsaki að hin umdeilda hækkun á þaki myndi ekki skipta máli um útsýni eða skuggavarp. 

Málsrök Akureyrarbæjar:  Bæjaryfirvöld fara fram á að kærunni verði vísað frá úrskurðarnefndinni.  Verði ekki fallist á það krefjast bæjaryfirvöld þess að afgreiðsla skipulagsnefndar verði staðfest. 

Bent sé á að tvisvar áður hafi kærendur sent inn erindi til skipulagsnefndar en ekkert hafi breyst frá fyrri umsóknum þeirra.  Erindin hafi borist hinn 11. september 2008 og aftur 9. október s.á., en þá hafi kærendum verið kynnt niðurstaða nefndarinnar ásamt leiðbeiningum um kæruleið til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála.  Þann rétt hafi kærendur ekki nýtt sér innan tilskilins kærufrests.  Ekki verði talið að hægt sé að fá nýja kæruheimild með því einu að senda inn nýtt erindi sama efnis og án þess að leggja fram nokkuð nýtt í málinu.  Kæruheimild hafi því í raun runnið út í lok árs 2008, eftir afgreiðslu upphaflega málsins, og beri því að vísa kærunni frá á þeirri forsendu. 

Þá hafi bæjaryfirvöld byggt afgreiðslu sína annars vegar á afstöðu nágranna, sem fram hafi komið við grenndarkynningu á sambærilegu erindi frá kærenda 9. október 2008, og hins vegar á þeim byggingarskilmálum sem í gildi hafi verið við byggingu hússins. Við grenndarkynningu hafi borist mótmæli frá eigendum tveggja húsa, Flötusíðu 5 og 8.  Eigendur Flötusíðu 5 hafi gert athugasemdir við að viðbyggingin myndi gjörbreyta götumynd og skerða verulega útsýni frá húsi þeirra.  Eigandi Flötusíðu 8 hafi hins vegar talið að umbeðin viðbygging myndi skyggja á sól og valda þannig skuggavarpi inn á suðurlóð og byrgja útsýni.  Undir þessi sjónarmið hafi nefndin tekið og hafnað erindinu árið 2008. 

Bæjaryfirvöld mótmæli því að jafnræðisregla hafi verið brotin á þeirri forsendu að samkvæmt byggingarskilmálum sé heimilt að gera kjallara undir hluta húss þar sem landslag eða aðrar aðstæður á lóð gefi sérstakt tilefni til.  Húsin við Flötu- og Flögusíðu hafi verið byggð um 1980 og ekki liggi fyrir gögn svo hægt sé að fullyrða hvaða ástæður hafi legið að baki því að leyfa byggingu húsa á fleiri en einni hæð.  Þó sé hægt að ímynda sér þær ástæður ef skoðaðir séu hæðarkótar sem gefnir séu upp á mæliblöðum og teikningar af húsunum.  Ekki hafi verið til samþykkt deiliskipulag að svæðinu en húsin hafi verið samþykkt og byggð eftir mæliblöðum og byggingarskilmálum sem undirritaðir hafi verið af lóðarhöfum. 

Öll hús við Flötusíðu austanverða, þ.e. hús nr. 2, 4, 6, 8 og 10, séu á flatasta svæðinu við þessar götur og þau séu öll á einni hæð.  Frá Flötusíðu halli landinu vestur að Miðsíðu.  Á því svæði hafi á nokkrum lóðum verið byggð hús á tveimur hæðum sem gera megi ráð fyrir að hafi verið samþykkt þannig vegna aðlögunar að landi.  Geti það ekki talist óeðlilegt þegar horft sé yfir svæðið. 

Með tilvísun í áðurnefnda byggingarskilmála hafi skipulagsnefnd talið að hún gæti ekki heimilað umbeðna viðbyggingu þar sem landhalli á lóðinni gefi ekki tilefni til þess.  Samkvæmt framangreindu eigi að vísa málinu frá á þeirri forsendu að kærufrestur hafi runnið út mánuði eftir afgreiðslu skipulagsnefndar hinn 27. október 2008.  Jafnframt hafi erindi kærenda fengið þá meðferð sem kveðið sé á um í lögum um mannvirki og í skipulagslögum, áður skipulags- og byggingarlögum.  Því verði ekki séð að málsmeðferð sé haldin neinum þeim annmörkum sem leiða ætti til ógildingar afgreiðslu skipulagsnefndar. 

Niðurstaða:  Í 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 var kveðið á um eins mánaðar kærufrest vegna ákvarðana sem kæranlegar væru til úrskurðarnefndarinnar samkvæmt lögunum.  Sambærilegt ákvæði er nú í 59. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, sbr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.  Það færi gegn markmiðum þessara ákvæða og gegn ákvæðum annarra laga um kærufresti, og gerði þau í raun þýðingarlaus, ef aðilar máls gætu endurtekið umsóknir sem afgreiddar hefðu verið og með því myndað nýjan kærufrest. 

Með hinni kærðu ákvörðun synjaði skipulagsnefnd Akureyrarbæjar erindi kærenda um viðbyggingu við hús þeirra að Flötusíðu 6 með þeim rökum að nefndin hefði áður synjað sama erindi á árinu 2008.  Liggur ekki annað fyrir en að sú staðhæfing hafi verið rétt og var hin kærða ákvörðun því í samræmi við þau sjónarmið um kærufresti sem að framan eru rakin.  Ekki verður heldur séð að unnt hefði verið að fara með erindi kærenda sem beiðni um endurupptöku fyrri ákvörðunar skipulagsnefndar, enda verður mál ekki tekið upp að nýju sé ár liðið frá því að aðila var tilkynnt um ákvörðun í málinu nema veigamiklar ástæður mæli með því, sbr. 24. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Liggur ekkert fyrir um að slíkar aðstæður hafi verið til staðar.  Var skipulagsnefnd, samkvæmt framansögðu, rétt að synja erindi kærenda og verður kröfu þeirra um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar því hafnað. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á synjun skipulagsnefndar Akureyrarbæjar frá 9. febrúar 2011 á umsókn um leyfi til að byggja ofan á húsið að Flötusíðu 6.

______________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

72/2011 Þjóðvegur 1

Með

Ár 2011, föstudaginn 30. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 72/2011, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Fljótsdalshéraðs frá 17. ágúst 2011 um að samþykkja að framlengja áður útgefið framkvæmdaleyfi fyrir lagningu hluta þjóðvegar 1 um land Hjarðarhaga og Skjöldólfsstaða I og byggingu nýrrar brúar á Ysta-Rjúkanda á Jökuldal.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður

Með ábyrgðarbréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 22. september 2011, er barst úrskurðarnefndinni 23. s.m., kæra V og Þ, eigendur Skjöldólfsstaða I, og H ehf., eigandi Hjarðarhaga, þá  ákvörðun bæjarstjórnar Fljótsdalshéraðs frá 17. ágúst 2011 að samþykkja að framlengja áður útgefið framkvæmdaleyfi fyrir lagningu hluta þjóðvegar um land Hjarðarhaga og Skjöldólfsstaða I og byggingu nýrrar brúar á Ysta-Rjúkanda á Jökuldal.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir samkvæmt hinu kærða leyfi verði stöðvaðar til bráðabirgða á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Þar sem málið þykir nægjanlega upplýst verður það nú tekið til endanlegs úrskurðar og verður því krafan um stöðvun framkvæmda ekki tekin til umfjöllunar.

Málavextir:  Hinn 30. apríl 2009 sótti Vegagerðin um framkvæmdaleyfi fyrir endurbyggingu um eins kílómetra kafla þjóðvegar 1 við ánna Ysta-Rjúkanda á Jökuldal og byggingu nýrrar brúar.  Umræddur vegakafli liggur í landi kærenda.  Bæjarráð Fljótsdalshéraðs samþykkti endanlega veitingu leyfisins hinn 22. júlí 2009. 

Vegamálastjóri ákvað hinn 11. maí 2011 að taka eignarnámi nauðsynleg réttindi undir vegstæði, áningarstað og brúarmannvirki í landi kærenda skv. heimild í 37. gr. vegalaga nr. 80/2007.  Kærendur skutu þeirri ákvörðun til innanríkisráðuneytisins.  Málinu var jafnframt vísað til matsnefndar eignarnámsbóta sem ákvað að veita Vegagerðinni umráð hins eignarnumda gegn framlagningu tryggingar fyrir væntanlegum eignarnámsbótum og kostnaði. 

Með bréfi, dags. 29. júní 2011, sótti Vegagerðin um að framkvæmdaleyfið frá árinu 2009 yrði framlengt sökum þess að framkvæmdir hefðu tafist og málum vegna landeigenda væri ólokið.  Skipulags- og mannvirkjanefnd Fljótsdalshéraðs samþykkti að framlengja leyfið þegar mál varðandi landeigendur hefðu verið leyst.  Bæjarstjórn samþykkti að framlengja áður útgefið leyfi fyrir vega- og brúargerðinni hinn 17. ágúst 2011 án skilyrða.

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að áður útgefið leyfi fyrir umdeildum framkvæmdum hafi verið úr gildi fallið í síðasta lagi hinn 22. júlí 2011, en þá hafi tvö ár verið liðin frá útgáfu þess.  Við meðferð umsóknar um nýtt framkvæmdaleyfi hafi kærendur átt andmælarétt að lögum og samkvæmt ákvæðum í gildandi aðalskipulagi Fljótsdalshéraðs.  Sá réttur kærenda hafi verið fyrir borð borinn þrátt fyrir formlega ósk þeirra um að fá að tjá sig áður en framkvæmdaleyfisumsóknin yrði afgreidd. 

Þá liggi fyrir að við framlengingu framkvæmdaleyfisins hafi verið byggt á sömu gögnum og við upphaflega samþykkt þess, en í máli fyrir matsnefnd eignarnámsbóta hafi verið lagðir fram nýjir uppdrættir að framkvæmdunum.  Kærendur hafi eftir atvikum getað sætt sig við afgreiðslu skipulags- og mannvirkjanefndar um skilyrta framlengingu framkvæmdaleyfisins en með hinni kærðu afgreiðslu sveitarstjórnar hafi gróflega verið brotið á rétti kærenda. 

Andmæli framkvæmdaleyfishafa:  Af hálfu framkvæmdaleyfishafa er gerð krafa um að kærumáli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni en ella að ógildingakröfu kærenda verði hafnað. 

Vísað er til þess að hinn 23. ágúst 2011 hafi innanríkisráðuneytið kveðið upp úrskurð í kærumáli vegna umdeilds eignarnáms þar sem kröfu um frestun réttaráhrifa hins kærða eignarnáms hafi verið hafnað.  Með eignarnámsákvörðuninni og yfirfærslu umráða á eignarnumdum fasteignaréttindum kærenda til framkvæmdaleyfishafa verði að telja að kærendur eigi nú ekki kæruaðild í máli þessu. 

Hin kærða ákvörðun lúti að framkvæmdum á landi í umráðum leyfishafa en kærendur hafi ekki sýnt fram á hvaða lögvörðu hagsmunir þeirra réttlæti kæruaðild.  Ekki verði séð að kærendur verði fyrir réttarspjöllum gangi heimilaðar framkvæmdir eftir.  Framkvæmdirnar hafi á sínum tíma verið kynntar kærendum og lögmælts andmælaréttar verið gætt en engar athugasemdir hafi komið fram af þeirra hálfu.  Deilur leyfishafa og kærenda í máli þessu snúist um hvers eðlis eignarhald eigi að vera á landi undir umrædd samgöngumannvirki en ekki um legu þeirra eða umfang.

———-

Bæjarstjórn Fljótsdalshéraðs var tilkynnt um kærumál þetta og kallað eftir málsgögnum.  Jafnframt var bæjaryfirvöldum gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum sínum og sjónarmiðum um kæruefnið.  Svar hefur ekki borist við því erindi úrskurðarnefndarinnar en gögn er málið varða bárust með greinargerð framkvæmdaleyfishafa. 

Niðurstaða:  Kærendur í máli þessu hafa sætt eignarnámi að því landi sem ætlað er undir hliðrun þjóðvegar 1 vegna byggingar nýrrar brúar yfir Ysta-Rjúkanda á Jökuldal, en ekki liggur fyrir í málinu að innanríkisráðuneytið hafi kveðið upp úrskurð í kærumáli um lögmæti þess eignarnáms.  Upplýst hefur verið að matsnefnd eignarnámsbóta hefur fært umráð hins eignarnumnda til framkvæmdaleyfishafa og úrskurðað um eignarnámsbætur til handa kærendum í máli þessu sem hafa veitt þeim bótum viðtöku með fyrirvara.

Kærendur eiga land að umræddu vegstæði og samgöngumannvirkjum og geta þau mannvirki haft áhrif á lögvarða hagsmuni þeirra svo sem af hagnýtingu lands í næsta nágrenni við framkvæmdasvæðið.  Verða kærendur af þeim sökum taldir uppfylla skilyrði stjórnsýsluréttar fyrir kæruaðild í máli þessu.  Þá liggur ekki fyrir að kærendum hafi verið tilkynnt um veitingu umdeilds framkvæmdaleyfis og verður því við það miðað að kæra í málinu hafi borist innan eins mánaðar frests svo sem kveðið er á um í 5. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010.  Verður því ekki fallist á framkomna frávísunarkröfu.

Bæjarráð Fljótsdalshéraðs samþykkti veitingu framkvæmdaleyfis fyrir hliðrun þjóðvegar 1 og byggingu nýrrar brúar sem kærumál þetta snýst um hinn 22. júlí 2009 og var leyfishafa tilkynnt um það með bréfi, dags. 24. s.m.  Í 9. mgr. 27. gr. þágildandi skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 var kveðið á um að framkvæmdaleyfi félli úr gildi tveimur árum eftir útgáfu þess ef framkvæmdir væru þá ekki hafnar.  Engar framkvæmdir voru hafnar á grundvelli leyfisins þegar hin kærða ákvörðun var tekin hinn 17. ágúst 2011 og var framkvæmdaleyfið þá fallið úr gildi.  Fól hin kærða ákvörðun því í sér nýja ákvörðun um útgáfu framkvæmdaleyfis á grundvelli núgildandi skipulagslaga nr. 123/2010, sama efnis og eldra leyfi. 

Samkvæmt 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skal aðili máls eiga kost á að tjá sig um efni máls áður en stjórnvald tekur ákvörðun í því, enda liggi ekki fyrir í gögnum málsins afstaða hans og rök fyrir henni eða að slíkt sé augljóslega óþarft.  Í málinu liggur fyrir að kærendum var kunnugt um efni framkvæmdaleyfis þess sem veitt var á árinu 2009 vegna umdeildra samgöngumannvirkja auk þess sem samningaumleitanir og samskipti höfðu átt sér stað milli kærenda og leyfishafa vegna þeirra.  Lágu sjónarmið þeirra fyrir í málsgögnum og verður ekki fallist á að brotið hafi verið gegn  andmælarétti þeirra við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar.  

Þegar ekki er til að dreifa deiliskipulagi getur sveitarstjórn, með stoð í 5. mgr. 13. gr. skipulagslaga, veitt framkvæmdaleyfi að undangenginni grenndarkynningu ef fyrirhugaðar framkvæmdir eru í samræmi við aðalskipulag hvað varðar landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar.  Ákvæði þetta verður að skýra svo að átt sé við framkvæmdir sem að öðru jöfnu væru háðar deiliskipulagi.  Í 28. gr. vegalaga nr. 80/2007 er fjallað um vegi og skipulag og í gr. 4.16.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 er kveðið á um samgöngur í skipulagsáætlunum og verður af þessum ákvæðum ráðið að utan þéttbýlis ráðist gerð þjóðvega í aðalskipulagi að fengnum tillögum Vegagerðarinnar um legu þeirra.  Er gerð grein fyrir þjóðvegi 1 á umræddu svæði í Aðalskipulagi Fljótsdalshéraðs 2008-2028 og var hvorki þörf á grenndarkynningu né atbeina Skipulagsstofnunar samkvæmt 1. tl. bráðabirgðaákvæðis skipulagslaga nr. 123/2010 við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar og verður hún því ekki talin haldin þeim annmörkum að þessu leyti að ógildingu varði.

Umræddar framkvæmdir fela aðeins í sér hliðrun þjóðvegar á stuttum kafla og gerð nýrrar brúar í stað eldri.  Verður ekki séð að mannvirkin raski að marki hagsmunum kærenda enda hefur ekki verið á það bent.  Í máli þessu er ekki tekið til skoðunar lögmæti eignarnáms gagnvart kærendum í tengslum við framkvæmdirnar en endurskoðun slíkrar ákvörðunar á ekki undir úrskurðarnefndina.

Að öllu framangreindu virtu verður ekki fallist á ógildingarkröfu kærenda.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar bæjarstjórnar Fljótsdalshéraðs frá 17. ágúst 2011 um að samþykkja framkvæmdaleyfi fyrir lagningu hluta þjóðvegar 1 um land Hjarðarhaga og Skjöldólfsstaða I og byggingu nýrrar brúar á Ysta-Rjúkanda á Jökuldal.

________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

83/2011 Trönuhraun

Með

Ár 2011, fimmtudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 83/2011, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar frá 26. október 2011 um að veita byggingarleyfi fyrir gerð dyra á austurhlið fjöleignarhússins að Trönuhrauni 10 í Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 7. nóvember 2011, er barst nefndinni sama dag, kærir R, eigandi eignarhluta 0101 í húsinu að Trönuhrauni 10, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar að veita byggingarleyfi fyrir gerð dyra á austurhlið umrædds húss.  Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé ógildingar hins kærða byggingarleyfis. 

Kærandi hefur jafnframt krafist bráðabirgðaúrskurðar um stöðvun framkvæmda á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Með hliðsjón af því sem þegar liggur fyrir í málinu þykir það nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kæranda.

Málavextir:  Fasteignin að Trönuhrauni 10 í Hafnarfirði stendur á iðnaðar- og athafnalóð og eru þrír eignarhlutar í húsinu, merktir 0101, 0102 og 0201.  Hinn 30. mars 2011 var á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar tekin fyrir umsókn eiganda eignarhluta 0102 um leyfi til að setja dyr á austurhlið umrædds húss.  Var erindinu frestað með vísan til þess að innsend gögn væru ófullnægjandi.  Var umsækjanda tilkynnt um þetta með bréfi, dags. 4. apríl 2011, og fylgdi því sú athugasemd að samþykki allra meðeigenda í húsinu vantaði.  Nokkru síðar bárust ný gögn í málinu og var umsóknin tekin fyrir að nýju á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa hinn 18. maí 2011 og þar bókað að eigendum væri bent á að boða til húsfundar þar sem tekin yrði ákvörðun um umsótta breytingu.  Voru bréf þess efnis, dags. 23. maí s.á., send öllum eigendum hússins.

Með bréfi, dags. 7. október 2011, boðaði lögmaður eigenda eignarhluta 0102 og 0201 f.h. húsfélagsins Trönuhrauni 10 til „aðalfundar og stofnfundar“ húsfélagsins Trönuhrauni 10, en húsfélag um eignina hafði ekki verið starfandi.  Var fundurinn haldinn 17. október 2011 að kæranda fjarstöddum.

Með bréfi lögmanns eigenda eignarhluta 0102 og 0201 til byggingarfulltrúa, dags. 24. október 2011, var tilkynnt að eigandi eignarhluta 0102 hefði, með vísan til samþykktar húsfundar, ákveðið að stækka gluggaop á húsinu, sbr. áður senda umsókn til byggingarfulltrúa.  Þar kom og fram að eigandi eignarhluta 0101 hefði hindrað aðkeyrslu að baklóð hússins með gámum og girðingum og með því brotið gegn rétti annarra eigenda.  Af þeim sökum hefðu aðrir eigendur greindrar fasteignar rift ákvæði 1.4 í eignarskiptasamningi um afnota- og umhirðurétt eiganda eignarhluta 0101 að baklóðinni og hefði yfirlýsingu þess efnis verið þinglýst.  Með bréfinu fylgdi afrit téðrar yfirlýsingar, afrit af áskorun til eiganda eignarhluta 0101 um að fjarlægja girðingar og gáma af lóðinni og afrit af fundargerð húsfundar.  Hinn 26. október s.á. afgreiddi skipulags- og byggingarfulltrúi umsóknina með svofelldri bókun:  „Skipulags- og byggingarfulltrúi samþykkir erindið í samræmi við 11. gr. mannvirkjalaga nr. 160/2010.“ 

Málsrök kæranda:  Kærandi bendir á að samþykki hans fyrir umsóttum breytingum liggi ekki fyrir og hafi hann frá upphafi verið mótfallinn þeim.  Honum hafi, vegna dvalar erlendis á þeim tíma, verið ókunnugt um stofnun húsfélags fyrir fasteignina að Trönuhrauni 10, og þær samþykktir sem gerðar hafi verið á húsfundi.  Boð um nefndan húsfund hafi borist kæranda með sjö daga fyrirvara í stað átta, lögum samkvæmt.  Yfirlýsingu annarra eigenda Trönuhrauns 10 um riftun ákvæðis um réttindi kæranda, skv. gr. 1.4 í eignarskiptasamningi um nefnda fasteign, hafi Sýslumaðurinn í Hafnarfirði þinglýst fyrir mistök og hafi það síðar verið leiðrétt.  Hin kærða ákvörðun hafi verið ólögmæt og teikningar sem lagðar hafi verið fram alls ófullnægjandi.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Byggingaryfirvöldum Hafnarfjarðar var tilkynnt um framkomna kæru.  Umbeðin gögn og upplýsingar varðandi málið hafa borist frá bæjaryfirvöldum en ekki hefur borist greinargerð af þeirra hálfu.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Bent er á að yfirlýsing um riftun ákvæðis í eignaskiptasamningi eigenda Trönuhrauns 10 hafi einkaréttarleg áhrif á milli eigenda en sé máli þessu óviðkomandi.  Óskað hafi verið eftir leyfi byggingarfulltrúa til minniháttar breytinga á umræddu húsi.  Hafi afstaða hans verið sú að til þyrfti að koma samþykki húsfélags til að leyfi yrði veitt.  Í framhaldi af því hafi verið stofnað húsfélag og hafi verið haldinn húsfélagsfundur 17. október 2011.  Fjöldi málefna hafi verið tekin til afgreiðslu á fundinum, m.a. beiðni byggingarleyfishafa um stækkun gluggaops á útvegg eignarhluta hans.  Erindi hans hafi verið samþykkt með atkvæðum 78,96% eigenda eignarhluta í húsinu.  Kærandi hafi ekki mætt á stofnfundinn og hafi málin verið afgreidd þar, enda um lögmætan fund að ræða.  Fundurinn hafi verið boðaður með átta daga fyrirvara lögum samkvæmt eins og fyrirliggjandi kvittun um póstlagningu fundarboðs í ábyrgðarbréfi beri með sér.  Strax að húsfundi loknum hafi kæranda verið send fundargerð ásamt yfirlýsingu um áðurnefnda riftun og hann hvattur til að gera athugasemdir ef einhverjar væru, en engar athugasemdir hafi borist af hans hálfu. 

Í kjölfar þessa hafi umsóknin verið lögð fyrir byggingarfulltrúa að nýju og hafi hann samþykkt erindið og á grundvelli leyfisins hafi verið ráðist í framkvæmdir við stækkun gluggaopsins sem bersýnilega séu minniháttar breytingar.  Teikningar áritaðar af arkitekt og grunnteikningar hafi verið sendar byggingarfulltrúa í tengslum við erindið.  Hafi byggingarleyfishafi í öllu farið að lögum og vandað vel til meðferðar málsins.  Hafi hann í höndum lögmætt leyfi byggingarfulltrúa fyrir umdeildum framkvæmdum.  Gerð sé alvarleg athugasemd við kæru í máli þessu sem sé mjög óskýr og þar að auki algerlega órökstudd. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi ákvörðunar um veitingu byggingarleyfis fyrir gerð dyra á austurhlið hússins að Trönuhrauni 10.  Mun vera um að ræða dyr af sömu stærð og fyrir eru norðar á sömu hlið hússins. 

Samkvæmt 8. gr. laga um fjöleignarhús, nr. 26/1994, sbr. 6. gr. laganna, telst allt ytra byrði húss í sameign allra eigenda fjöleignarhússins.  Verður sameign ekki ráðstafað með samningi nema allir eigendur séu því samþykkir skv. 19. gr. laganna og sama gildir um verulegar breytingar á sameign eða hagnýtingu hennar.  Í 30. gr. greindra laga segir að sé um byggingu, endurbætur eða framkvæmdir að ræða, sem ekki hefur verið gert ráð fyrir í upphafi og á samþykktri teikningu, þá verði ekki í hana ráðist nema allir eigendur samþykki, ef um sé að ræða verulega breytingu á sameign, þar á meðal útliti húss.  Skal, samkvæmt 31. gr. laganna, beita reglum 30. gr. eftir því sem við á um breytingar á hagnýtingu sameignar eða hluta hennar enda þótt ekki sé um framkvæmdir að tefla, sbr. einnig 19. gr. laganna. 

Í máli þessu er um að ræða að breyta ytra byrði húss með því að stækka gluggaop á útvegg og breyta í innkeyrsludyr og verður aðkoma að dyrunum um baklóð hússins.  Sú baklóð er í sameign allra eigenda en ágreiningur er um sérafnotarétt kæranda að suðurhluta hennar, sem liggur m.a. að umþrættum dyrum.  Á afstöðumynd á uppdrætti, samþykktum 28. október 2011, er þó sýnd timburgirðing og hlið inn á baklóð og hefur ekki verið skýrt hvernig það fyrirkomulag samræmist breyttri hagnýtingu baklóðar hvað varðar umferð að hinum nýju innkeyrsludyrum sem um er deilt í málinu. 

Hvað sem líður gildi umrædds fyrirkomulags um sérafnotarétt kæranda að baklóð verður að telja að hið kærða byggingarleyfi heimili breytingu á útliti húss, og á afnotum og hagnýtingu sameignar, sem telja verði verulega í skilningi laga um fjöleignarhús.  Um er að ræða nýjar dyr á sameign allra eigenda sem ætlaðar eru fyrir innakstur eða aðkomu í einn séreignarhluta og er slík breyting háð samþykki allra eigenda hússins samkvæmt fyrrgreindum ákvæðum fjöleignarhúsalaga.  Umrædd breyting var samþykkt á húsfundi með atkvæðum eigenda 78,96% eignarhluta hússins og lá því ekki fyrir fullnægjandi samþykki meðeigenda, sbr. 1. mgr. 10. gr. laga nr. 160/2010 um mannvirki, þegar hið umdeilda byggingarleyfi var veitt.  Hefur þá ekki verið tekin afstaða til þess hvernig sú samþykkt samræmdist ákvæðum laga um fjöleignarhús, sbr. einkum 1. og 4. mgr. 59. gr. laganna, en ekki þykir þörf á að taka það sérstaklega til úrlausnar miðað við það sem að framan er rakið.  Verður samkvæmt framansögðu fallist á kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.  

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar frá 26. október 2011 um að samþykkja gerð dyra á austurhlið hússins nr. 10 við Trönuhraun í Hafnarfirði.

___________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________               ________________________
Ásgeir Magnússon                                               Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

84/2011 Þingholtsstræti

Með

Ár 2011, fimmtudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 84/2011, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. mars 2011 um að veita leyfi til að byggja við húsið á lóðinni nr. 2-4 við Þingholtsstræti.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 3. nóvember 2011, er barst nefndinni 8. s.m., kærir G, f.h. K og V, eigenda eignarhluta að Þingholtsstræti 6, Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. mars 2011 að veita leyfi fyrir viðbyggingu við húsið á lóðinni nr. 2-4 við Þingholtsstræti. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að Reykjavíkurborg verði gert að fjalla efnislega um málið.  Kærendur hafa jafnframt krafist bráðabirgðaúrskurðar um stöðvun framkvæmda á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Með hliðsjón af því sem þegar liggur fyrir í málinu þykir það nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kærenda.

Málsatvik og rök:  Hinn 12. október 2010 var tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúans í Reykjavík umsókn um leyfi til að rífa bakhús við Skólastræti 1 og reisa þriggja hæða viðbyggingu með kjallara við Þingholtsstræti 2-4.  Kemur fram í umsókninni að í viðbyggingunni verði hótelíbúðir og verði hún reist vestan við Þingholtsstræti 2-4, milli þess húss og Skólastrætis 1.  Var afgreiðslu málsins frestað og var erindið til umfjöllunar á nokkrum fundum skipulagsstjóra og byggingarfulltrúa á tímabilinu frá 15. október 2010 fram til 15. mars 2011 er það var tekið til endanlegrar ákvörðunar á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa.  Var umsóknin samþykkt og m.a. tekið fram í bókun að frágangur á lóðamörkum yrði gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða.  Ákvörðun byggingarfulltrúa var staðfest í borgarráði 24. mars 2011.  

Kærendur byggja á því að samkvæmt deiliskipulagi megi nýbyggingin að hámarki vera kjallari og þrjár hæðir en af samþykktum teikningum megi ráða að hún verði kjallari og fjórar hæðir.  Af efstu hæð verði útgengt á þak hússins en slíkt fyrirkomulag auðveldi aðgengi af svölum og þaki yfir á svalir á húsi kærenda.  Grenndarkynning hafi ekki farið fram og hafi kærendum, sem hafi ríkra hagsmuna að gæta í málinu, ekki verið gefinn kostur á að tjá sig um málið og skila inn athugasemdum.  Þá hafi húsbyggjandi ekki haft samráð við kærendur um framkvæmdina eins og honum hafi borið að gera samkvæmt bókun sveitarfélagsins.  Fyrirætlanir húsbyggjanda um aðgengi og afnot hótelgesta af þaki og þaksvölum hússins sé í fullkominni andstöðu við afstöðu kærenda til málsins og þvert á hagsmuni þeirra.

Af hálfu Reykjavíkurborgar er farið fram á að kröfum kærenda í máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kæra sé allt of seint fram komin.  Kærufrestur skv. 5. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 sé einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra á.  Byggingarleyfi hafi verið gefið út 6. júlí 2011 og 29. júlí hafi framkvæmdir verið hafnar á lóðinni enda hafi úttekt á botnplötu farið fram þann dag.  Hafi fjölmargar úttektir verið gerðar á byggingunni síðan. Telja verði að kærendum hafi fyrir löngu mátt vera kunnugt um framkvæmdirnar.  Takmarkað byggingarleyfi vegna jarðvinnu og undirbúningsaðstöðu á lóðinni hafi verið gefið út 12. apríl síðastliðinn og hafi kærendum þá einnig mátt vera ljóst að framkvæmdir væru hafnar eða um það bil að hefjast.  Hafi þeir þá getað kynnt sér samþykktir byggingarfulltrúa, en kæra sé dagsett 3. nóvember 2011 eða um sjö mánuðum eftir að framkvæmdir hófust á lóðinni. 

Verði ekki fallist á frávísunarkröfu sé á því byggt að úrskurðarnefndin hafi þegar tekið afstöðu til þess að byggingarleyfið frá 15. mars 2011 sé í samræmi við deiliskipulag sbr. úrskurð frá 30. júní 2011. 

Af hálfu byggingarleyfishafa er tekið undir sjónarmið og röksemdir Reykjavíkurborgar í málinu.  Hafi hann gert sitt ítrasta frá upphafi til að hafa gott samráð við eigendur húsa er liggi að hinni umþrættu byggingu.  Byggingarleyfið brjóti hvorki í bága við skipulags- og byggingarlög né heldur reglugerðir sem settar hafi verið með stoð í þeim. 

Í andsvörum kærenda er því hafnað sem röngu og rakalausu að kæra sé of seint fram komin.  Kærendur hafi ítrekað reynt að afla upplýsinga hjá sveitarfélaginu um framkvæmdir við húsið, m.a. með tölvupósti til sveitarfélagins, dags. 23. ágúst 2011.  Hafi sveitarfélagið engu svarað um framkvæmdina.  Af þeirri ástæðu hafi kærendur þurft að hefja sjálfstæða gagnaöflun og leita álits sérfróðra aðila á einstökum þáttum máls til að glöggva sig til fulls á málavöxtum.  Kærendum hafi á þeim tímapunkti hvorki verið kunnugt um fyrirætlanir húsbyggjanda né mátt vera um þær kunnugt.  Hafi húsbyggjandi ekki kynnt fyrirætlanir sínar fyrir kærendum né haft nokkuð samráð við þá eins og gert hafi verið að skilyrði við útgáfu byggingarleyfis.  Fundur hafi verið haldinn með byggingaryfirvöldum 3. október sl. en kærendur hafi þá verið búnir að óska eftir fundi með sveitarfélaginu um málið í hartnær sex vikur.  Á fundinum hafi komið fram í máli starfsmanna sveitarfélagsins að fyrirhuguð fjórða hæð hússins væri í andstöðu við gildandi deiliskipulag og því lægi beint við að leggja fram kæru á grundvelli þeirrar óleyfisframkvæmdar.  Auk þess hafi komið fram í máli starfsmanna að fyrirhugaður frágangur á lóðamörkum væri ekki fullnægjandi, sbr. samþykkta deiliskipulagsuppdrætti varðandi aðgengi á svalir nærliggjandi húsa.  Hafi kærendur óskað eftir því í tölvupósti að skilningur þeirra yrði staðfestur en ekkert svar hafi borist.  Óásættanlegur dráttur á svörum og útskýringum af hálfu sveitarfélagsins, þegar eftir því hafi verið leitað af hálfu kærenda, ásamt röngum og villandi upplýsingum í tölvupósti, sé í senn bagalegt fyrir aðila máls og utan áhrifasviðs kærenda.  Ljóst sé að kærendur hafi lagt fram kæru sína innan tilskilins frest. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sbr. og 59. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, sæta stjórnvaldsákvarðanir stjórnsýslu sveitarfélaga kæru til úrskurðarnefndarinnar og er kærufrestur einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra á. 

Fram kemur í gögnum málsins að kærendur áttu í viðræðum við byggingaryfirvöld eftir að byggingarframkvæmdir hófust og leituðu skýringa á því hvernig umræddri byggingu yrði háttað.  Verður helst af málsgögnum ráðið að kærendur telji að þeim hafi ekki mátt vera ljóst fyrr en eftir fund með byggingaryfirvöldum hinn 3. október 2011 hvað nákvæmlega fælist í hinni kærðu ákvörðun frá 15. mars s.á.  Staðhæfa kærendur að á fyrrgreindum fundi hafi þeir verið hvattir til að kæra. 

Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum gerðu kærendur athugasemdir þegar á árinu 2008 við tillögu að breytingu á deiliskipulagi varðandi uppbyggingu að Þingholtsstræti 2-4 og lutu þær m.a. að umbúnaði svala á fyrirhugaðri nýbyggingu.  Þá liggur fyrir að kærendur hafa haft byggingaráform á umræddri lóð til skoðunar eins og m.a. kemur fram í tölvubréfi umboðsmanns þeirra til skipulagsyfirvalda dags. 23. ágúst 2011.  Var kærendum allt frá þeim tíma í lófa lagið að afla sér afrita af samþykktum aðaluppdráttum að hinni umdeildu byggingu og hefðu þeir með þeim hætti getað kynnt sér efni hinnar kærðu ákvörðunar, hvað sem leið svörum borgaryfirvalda við fyrirspurnum þeirra.  Verður því að telja að kærendum hafi mátt vera kunnugt um efni hinnar kærðu ákvörðunar þegar í lok ágúst 2011 og hafi þá borið að kynna sér kærurétt sinn og gera reka að því að vísa málinu til úrskurðarnefndarinnar.  Var kærufrestur því liðinn er kæran barst úrskurðanefndinni hinn 8. nóvember 2011.

Samkvæmt 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skal vísa kæru frá hafi hún borist að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar.  Ekki verður séð að neinar slíkar ástæður séu fyrir hendi í máli þessu og ber því að vísa því frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

______________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                    Þorsteinn Þorsteinsson