Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

46/2012 Fannafold

Með

Árið 2012, fimmtudaginn 4. október, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 46/2012, kæra á afgreiðslu heilbrigðisnefndar Reykjavíkur frá 12. apríl 2012 vegna sviptingar leyfis til hundahalds að Fannafold 176 í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 15. maí 2012, er barst nefndinni 16. s.m., kærir R, Fannafold 176, Reykjavík, þá afgreiðslu heilbrigðisnefndar Reykjavíkur frá 12. apríl s.á. að ítreka fyrri samþykkt um afturköllun leyfis kæranda til að halda hund að Fannafold 176 í Reykjavík.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Gögn í máli þessu bárust úrskurðarnefndinni frá heilbrigðisyfirvöldum hinn 1. júní 2012.

Málavextir:  Forsaga máls þessa er sú að með bréfi, dags. 3. ágúst 2011, tilkynnti Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur kæranda um fyrirhugaða sviptingu leyfis hans til hundahalds.  Málið var tekið fyrir á fundi heilbrigðisnefndar Reykjavíkur hinn 1. september s.á. þar sem nefnt bréf heilbrigðiseftirlitsins var lagt fram og bókaði nefndin á að hún staðfesti ákvörðun Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur einróma.  Kæranda var tilkynnt þessi niðurstaða með bréfi heilbrigðiseftirlits, dags. 2. september 2011, og gefinn kostur á andmælum.  Kom kærandi á framfæri athugasemdum sínum í tilefni af þeirri tilkynningu með bréfi, dags. 16. s.m.  Þeim athugasemdum var svarað með bréfi heilbrigðiseftirlitsins, dags. 7. október s.á., þar sem m.a. var tekið fram að kærandi hefði ekki lengur leyfi borgaryfirvalda til að halda umræddan hund.  Kærandi skaut fyrrgreindri afgreiðslu heilbrigðisnefndar til úrskurðarnefndar um hollustuhætti og mengunarvarnir með kæru, dags. 31. október 2011.  Hinn 12. mars 2012 kvað sú úrskurðarnefnd upp frávísunarúrskurð í því máli með þeim rökum að ekki lægi fyrir lokaákvörðun um að svipta kæranda leyfi til hundahalds.

Á fundi heilbrigðisnefndar Reykjavíkur hinn 12. apríl 2012 var lagður fram fyrrgreindur úrskurður úrskurðarnefndar um hollustuhætti og mengunarvarnir og bréf Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur til kæranda frá 3. ágúst 2011.  Bókaði nefndin að hún ítrekaði fyrri samþykkt sína um að afturkalla leyfi kæranda til að halda hund, skráningarnúmer 4505, að Fannafold 176.  Með bréfi, dags. 16. s.m., var kæranda tilkynnt að heilbrigðisnefnd Reykjavíkur hefði samþykkt áðurnefnda bókun og var kæranda leiðbeint um kæruleið og kærufrest. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að fyrir liggi úrskurður þar sem einungis hafi verið staðfest boðun Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur um að svipta kæranda leyfi til hundahalds en ekki ákvörðun um sviptingu.  Það að „ítreka“ ógilda ákvörðun geri hana ekki gilda og breyti þar engu þó heilbrigðisnefndin skýri skilning sinn á upphaflegri „ákvörðun“. 

Kærandi telji að í máli þessu hafi bæði Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur og heilbrigðisnefnd Reykjavíkur brotið gegn ákvæðum 10., 12., 13., og 14. gr og 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Andmælaréttar kæranda hafi ekki verið gætt og hann ekki nægjanlega upplýstur um fyrirhugaðar aðgerðir áður en ákvörðun hafi verið tekin.  Þannig hafi kærandi ekki haft vitneskju um, eftir úrskurð úrskurðarnefndarinnar, að heilbrigðisnefnd Reykjavíkur hygðist samt sem áður svipta hann leyfi til hundahalds.  Ekki hafi verið gætt jafnræðis deiluaðila og heilbrigðisnefndin hafi ekki framkvæmt sjálfstæða skoðun á málinu áður en hin kærða ákvörðun hafi verið tekin, en slíkt ætti að vera grundvallaratriði til að geta fellt hlutlægan úrskurð í málinu.

Heyrt hafi til undantekninga að hundur kæranda hafi sloppið úr gæslu og gengið laus og fullt tillit hafi verið tekið til athugasemda heilbrigðiseftirlitsins þegar á árinu 2009.  Ónæði af gelti hundsins sé ekki meira en almennt gerist og eigi kvartanir sumra nágranna yfir hundahaldi kæranda ekki við rök að styðjast og orsakist m.a. af nágrannaerjum.

Málsrök Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur:  Af hálfu Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur er þess krafist að kröfu kæranda verði hafnað. 

Heilbrigðisnefnd hafi brugðist við niðurstöðu úrskurðarnefndar um hollustuhætti og mengunarvarnir og hafi fjallað aftur um málið á fundi sínum hinn 12. apríl 2012, ítrekað fyrri ákvörðun sína um afturköllun hundaleyfis kæranda frá 1. september 2011 og gert niðurstöðuna skýrari í bókun fundargerðar.  Með hliðsjón af forsögu málsins hafi ekki verið veittur andmælaréttur í bréfi, dags. 16. apríl 2012, en hins vegar hafi kæranda verið leiðbeint um kæruleiðir.  Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur vilji jafnframt taka fram að í bréfi til kæranda, dags. 2. september 2011, hafi ákvörðun heilbrigðisnefndar verið skýr og bent sé á að ákvörðunin standi þar sem heilbrigðiseftirlitið vinni í umboði heilbrigðisnefndar samkvæmt 14. gr. laga um hollustuhætti og mengunarvarnir. 

Niðurstaða:  Hin kærða samþykkt heilbrigðisnefndar Reykjavíkur frá 12. apríl 2012 var gerð með svofelldri bókun nefndarinnar: „Heilbrigðisnefnd Reykjavíkur ítrekar fyrri samþykkt sína um að afturkalla leyfi [R….] til að halda hund, skráningarnúmer 4505, að Fannafold 176.“  Ekki liggur fyrir í málinu önnur samþykkt nefndarinnar en sú sem gerð var hinn 1. september 2011 og var til umfjöllunar í úrskurði úrskurðarnefndar um hollustuhætti og mengunarvarnir, uppkveðnum hinn 12. mars 2012. 

Gera verður þá kröfu til stjórnvalda við töku stjórnvaldsákvörðunar að bókun ákvörðunar og tilkynning til málsaðila beri með sér með skýrum hætti að um ákvörðun sé að ræða en eftir atvikum ekki aðeins ráðagerð um töku slíkrar ákvörðunar.  Ekki síst á þetta við þegar um er að ræða íþyngjandi stjórnvaldsákvörðun.  Fyrir liggur að fyrri samþykkt heilbrigðisnefndar Reykjavíkur, sem tengist máli þessu, fól í sér staðfestingu á meintri ákvörðun Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur í bréfi þess til kæranda frá 3. ágúst 2011, þar sem kæranda var tilkynnt um fyrirhugaða sviptingu leyfis til hundahalds.  Í fyrrgreindum úrskurði úrskurðarnefndar samkvæmt 31. gr. laga um hollustuhætti og mengunarvarnir nr. 7/1998 var sú samþykkt heilbrigðisnefndar ekki talin fela í sér kæranlega ákvörðun og málinu af þeim sökum vísað frá.  Hin kærða afgreiðsla heilbrigðisnefndar í máli því sem hér er til meðferðar fól aðeins í sér ítrekun fyrri samþykktar nefndarinnar um að staðfesta fyrirhugaða leyfissviptingu gagnvart kæranda og verður því ekki, fremur en fyrri samþykkt, talin hafa að geyma ákvörðun sem bindi enda á málið en það er skilyrði þess að það verði borið undir úrskurðarnefndina, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Verður kærumáli þessu af þeim sökum vísað frá nefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist lítillega vegna anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Aðalheiður Jóhannsdóttir                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

28/2012 Túnsberg

Með

Árið 2012, fimmtudaginn 20. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 28/2012, kæra á ákvörðun sveitarstjórnar Svalbarðsstrandarhrepps frá 29. nóvember 2011 um að hafna umsókn kæranda um niðurfellingu sorpgjalds fyrir árið 2011 vegna eldra íbúðarhúss, fastanúmer 216-0435 að Túnsbergi í Svalbarðsstrandarhreppi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 10. apríl 2012, er barst nefndinni 12. s.m., framsendi innanríkisráðuneytið þann þátt stjórnsýslukæru S, Grund, Akureyri, dags. 20. mars s.á., er laut að synjun Svalbarðsstrandarhrepps á umsókn hans um niðurfellingu álagðs sorpgjalds fyrir árið 2011 vegna eldra íbúðarhúss að Túnsbergi.  Gerir kærandi þá kröfu að hinni kærðu ákvörðun verði hnekkt.

Úrskurðarnefndinni bárust gögn í máli þessu frá Svalbarðsstrandarhreppi hinn 29. maí 2012 og viðbótargögn hinn 30. ágúst s.á. 

Málsatvik:  Kærandi mun vera eigandi fasteigna að Túnsbergi í Svalbarðsstrandarhreppi.  Var honum gert að greiða sorpgjald samkvæmt álagningu fasteignagjalda fyrir árið 2011 vegna svonefnds eldra húss að Túnsbergi.

Með bréfi til sveitarstjórnar Svalbarðsstrandarhrepps, dags. 7. nóvember 2011, fór kærandi fram á niðurfellingu fasteignaskatta vegna jarðarinnar Túnsbergs fyrir árin 2008-2012 auk niðurfellingar álagðs sorpgjalds af eldra íbúðarhúsi, sem á jörðinni stendur, vegna ársins 2011 og áfram.  Erindið var tekið fyrir á fundi sveitarstjórnar hinn 29. s.m. og því synjað.  Var kæranda tilkynnt um þá afgreiðslu með bréfi, dags. 27. desember s.á.  Kærandi skaut þeirri ákvörðun til innanríkisráðuneytisins með bréfi, dags. 20. mars 2012, og framsendi ráðuneytið þann þátt kærunnar er laut að sorpgjaldinu til úrskurðarnefndarinnar, svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Kærandi bendir á að ekki sé búið að staðaldri í eldra íbúðarhúsinu að Túnsbergi og komi þaðan afskaplega lítið sorp.  Sé sorpinu skilað í sorpgám á Svalbarðseyri og nýti kærandi sér því ekki þá þjónustu sveitarfélagsins að hirða sorp frá húsinu. Það hafi hann ekki gert sl. 14 ár.  

Málsrök Svalbarðsstrandahrepps:  Sveitarstjórn Svalbarðsstrandarhrepps tekur fram að ekki verði séð að gjaldskrá sveitarfélagsins gefi heimild til lækkunar eða niðurfellingar á sorpgjaldi þegar svo hátti til sem í tilviki kæranda.  Sorpgjaldið sé lagt á hverja íbúðareiningu samkvæmt skráningu í fasteignaskrá en sé ekki miðað við magn sorps frá hverju húsi eða hvernig nýtingu húsnæðis sé háttað.  Samningur sveitarfélagsins við verktaka um sorphirðuna sé miðaður við fjölda íbúða og inna þurfi verktakagreiðslur af hendi án tillits til þess hvort þjónustan sé nýtt eða ekki.  Á umræddri jörð séu tvö íbúðarhús og sorpgjald lagt á í samræmi við það.  Losun kæranda á heimilissorpi í gáma valdi sveitarfélaginu auknum kostnaði og fari gegn gildandi reglum um flokkun þess.  Hafi kærandi notið afsláttar af gjaldinu árið 2011 í samræmi við heimild gjaldskrárinnar um afslátt af gjaldi til elli- og örorkulífeyrisþega. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 1. mgr. 11. gr. laga nr. 55/2003 um meðhöndlun úrgangs er sveitarfélögum heimilt að innheimta gjald fyrir alla meðhöndlun úrgangs og tengda starfsemi, en undir meðhöndlun fellur m.a. söfnun úrgangs skv. 3. gr. sömu laga.  Í 2. mgr. tilvitnaðs ákvæðis segir að sveitarfélögum sé heimilt að miða gjaldið við magn úrgangs, gerð úrgangs, losunartíðni, frágang úrgangs og aðra þætti sem áhrif hafi á kostnað við meðhöndlun úrgangs viðkomandi aðila.  Einnig er sveitarfélögum veitt heimild til að ákveða gjaldið sem fast gjald á hverja fasteignareiningu miðað við fjölda sorpíláta og/eða þjónustustig.  Skal sveitarfélag láta birta gjaldskrá í B-deild Stjórnartíðinda skv. 4. mgr. 11. gr. sömu laga. 

Fyrir liggur gjaldskrá nr. 67/2011 um sorphirðu og förgun úrgangs í Svalbarðsstrandarhreppi, er birt var í B- deild Stjórnartíðinda 28. janúar 2011 og gilti fyrir það ár.  Samkvæmt gjaldskránni skal lagt sorpgjald á hverja íbúð en skv. 3. gr. gjaldskrárinnar er heimilt að veita 50% afslátt til elli- og örorkulífeyrisþega vegna íbúða.  Fyrir liggur að kæranda hefur verið boðinn þessi afsláttur en ekki er heimild í gjaldskrá til að veita afslátt af sorpgjaldi, eða fella það niður, á öðrum grundvelli en að framan greinir.  Var sveitarstjórn því rétt að synja kæranda um niðurfellingu álagðs sorpgjalds og verður kröfu hans um ógildingu þeirrar ákvörðunar því hafnað. 

Uppkvaðningu úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikilla anna úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð: 

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu ákvörðunar Svalbarðsstrandarhrepps frá 19. nóvember 2011 um að synja beiðni um niðurfellingu álagðs sorpgjalds vegna ársins 2011 á eldra íbúðarhús að Túnsbergi.

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

91/2008 Miðbær Selfoss, Árborg

Með

Árið 2012, föstudaginn 15. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Hildigunnur Haraldsdóttir arkitekt

Fyrir var tekið mál nr. 91/2008, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Árborgar frá 20. desember 2007 um að samþykkja tillögu að deiliskipulagi miðbæjarins á Selfossi.
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 15. september 2008, er barst nefndinni sama dag, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. Á,  og N, persónulega og fyrir hönd S ehf., Sigtúnum 2, Þ og Ó, Sigtúnum 7, B, Sigtúnum 9 og H, Tryggvagötu 14, Selfossi, þá ákvörðun bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Árborgar frá 20. desember 2007 að samþykkja tillögu að deiliskipulagi miðbæjarins á Selfossi.

Gera kærendur þá kröfu að ákvörðun bæjarstjórnar verði felld úr gildi.

Málavextir:  Forsaga málsins er sú að í september 2006 efndi bæjarstjórn Sveitarfélagsins Árborgar til samkeppni um skipulag miðbæjar á Selfossi.  Samkvæmt aðalskipulagi er svæðið hluti af skilgreindu miðsvæði Selfoss.  Niðurstöður lágu fyrir í febrúar 2007 og í framhaldinu var haldinn opinn kynningarfundur þar sem vinningstillagan var kynnt og gefinn kostur á athugasemdum og umræðum.  Tillaga að deiliskipulagi miðbæjarins var síðan auglýst til kynningar frá 19. júlí 2007 til 16. ágúst s.á., með athugasemdafresti til 30. s.m.  Athugasemdir bárust, m.a. frá kærendum, og var tillögunni í kjölfarið breytt.  Deiliskipulagstillagan var samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd sveitarfélagsins hinn 13. desember 2007 og af bæjarstjórn hinn 20. s.m.  Var auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins birt í B-deild Stjórnartíðinda hinn 18. ágúst 2008.

Hið samþykkta deiliskipulag byggir á fyrrgreindri verðlaunatillögu, en tekur þó aðeins til hluta samkeppnissvæðisins.  Afmarkast það af Kirkjuvegi, Eyravegi, Austurvegi og Tryggvagötu, en suðurmörk þess liggja að svæði sem skilgreint er í aðalskipulagi sem almenningsgarður og þjónustusvæði.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að hús þeirra séu á eignarlóðum við Tryggvagötu og Sigtún og hafi þeir því augljósra lögvarinna hagsmuna að gæta.  Í Aðalskipulagi Árborgar 2005-2025 sé landnotkun á umræddu svæði skilgreind sem verslunar- og þjónustusvæði/miðsvæði.  Komi þar m.a. fram að á svæðinu sé gert ráð fyrir styrkingu miðbæjar Selfoss sem aðalþjónustusvæðis alls sveitarfélagsins með miðstöð stjórnsýslu, verslunum, skrifstofum, þjónustu- og menningarstofnunum, veitingarekstri, og „nokkurri íbúðarbyggð“.  Á þessu svæði sé reiknað með nýtingarhlutfalli á bilinu 1,0-2,0.  Á því svæði sem deiliskipulagið taki til hafi verið í gildi deiliskipulag sem samþykkt hafi verið 24. febrúar 1993, Selfoss-Miðbær – Tryggvagata – Árbakkasvæði, og sé um að ræða verulega breytingu á því með hinu nýja skipulagi.

Kærendur telji hið kærða deiliskipulag ólögmætt þar sem það sé í ósamræmi við aðalskipulag Árborgar.  Samkvæmt samþykktum deiliskipulagsuppdrætti sé gert ráð fyrir umferð af hringtorgi við Austurveg inn á svæðið um stút, sem hafi verið nefndur fjórði stúturinn á hringtorginu.  Á uppdrættinum sé stúturinn utan afmarkaðs deiliskipulagssvæðis þrátt fyrir að deiliskipulagið geri ráð fyrir honum til að dreifa umferð inn á svæðið.  Í greinargerð með deiliskipulaginu komi fram að þessi tenging sé forsenda þess.  Í greinargerðinni segi einnig að framkvæmdir skuli hefjast fyrst við byggingar næst hringtorgi og niður með Eyravegi og nauðsynlegt sé að ganga frá framkvæmdum á torgi um leið og byggingarframkvæmdum næst torginu sé lokið.  Samkvæmt upplýsingum kærenda hafi þessi tenging umferðar inn á svæðið sætt mikilli andstöðu Vegagerðarinnar og Skipulagsstofnunar.  Gildandi aðalskipulag geri einungis ráð fyrir þremur stútum af hringtorginu.  Ljóst sé að ekki hafi átt að samþykkja deiliskipulagið með þessum hætti eða sýna hringtorg á deiliskipulagsuppdrætti, líkt og gert hafi verið.  Því sé misræmi milli aðal- og deiliskipulags og verði ekki úr því bætt nema með breytingu á aðalskipulagi.  Slík málsmeðferð sé í andstöðu við ákvæði 7. mgr. 9. gr. og 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sem mæli fyrir um að deiliskipulag skuli gera á grundvelli aðalskipulags, sbr. einnig 2. mgr. gr. 6.4 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.

Á deiliskipulagsuppdrætti sé enn fremur sýndur vegur sem tengi saman Kirkjuveg og Tryggvagötu.  Sé honum ætlað að dreifa umferð inn á svæðið frá Kirkjuvegi og Austurvegi með því að taka við umferð úr hringtorginu um fjórða stútinn.  Í ljósi þessarar tengingar við Austurveg, sem og að samkvæmt skilgreiningu aðalskipulags tengi þessi vegur hinn svonefnda miðbæ við aðra bæjarhluta, hafi borið að gera grein fyrir honum í aðalskipulagi, sbr. gr. 4.16.1 og 4.16.2 í skipulagsreglugerð.

Þá samrýmist deiliskipulagið ekki gr. 4.4.1 og gr. 5.5.1 í skipulagsreglugerð um landnotkun á miðsvæðum og verslunar- og þjónustusvæðum.  Samkvæmt greindum ákvæðum skuli á slíkum svæðum fyrst og fremst gera ráð fyrir verslun og þjónustu.  Þó sé heimilt að gera ráð fyrir íbúðarhúsnæði þar sem aðstæður leyfi, sérstaklega á efri hæðum.  Ljóst sé að deiliskipulagið samrýmist ekki greindum fyrirmælum þar sem það geri ráð fyrir að 50-60% húsnæðis á svæðinu verði til íbúðar.

Kærendur telji útreikning nýtingarhlutfalls lóða á hinu deiliskipulagða svæði hafa verið ólögmætan.  Einungis sé sýnt meðaltalsnýtingarhlutfall á reitnum öllum en ekki nýtingarhlutfall innan lóðarmarka, sem miða beri við.  Nýtingarhlutfall lóða á skipulagassvæðinu sé mun hærra en gerð sé grein fyrir og fari í sumum tilvikum yfir hámarksnýtingarhlutfall samkvæmt aðalskipulagi.  Útreikningur nýtingarhlutfalls með þessum hætti sé ólögmætur þegar verið sé að kynna byggingarmagn nýframkvæmda innan fyrirhugaðs byggingarreits.

Gerð sé gríðarleg breyting á byggðarmynstri svæðisins sem verði að byggjast á lögmætum og málefnalegum sjónarmiðum.  Telji kærendur að brotið sé gegn fyrirmælum gr. 4.2.2 í skipulagsreglugerð þar sem segi að við deiliskipulagningu íbúðarsvæða skuli þess jafnan gætt að í íbúðum og á lóðum íbúðarhúsa sé sem best hægt að njóta sólar, útsýnis, skjóls og friðsældar.

Brotið sé svo freklega gegn grenndarhagsmunum kærenda að það varði ógildingu deiliskipulagsins.  Sé þar t.d. gert ráð fyrir 33 metra háum, tíu hæða turni.  Muni hann gnæfa yfir umhverfið og varpa skugga á Ráðhúsið, torgið og alla nærliggjandi byggð og verða í ósamræmi við heildaryfirbragð svæðisins.  Þá verði um mikla skerðingu að ræða á útsýni, birtu og eignaréttindum kærenda með byggingu blokka á svæðinu, sem og gerð nýrrar einstefnugötu.  Selfoss standi á einu virkasta jarðskjálftabelti á Suðurlandi og byggingar sem fyrir séu á skipulagssvæðinu væru því í mikilli hættu þegar og ef farið yrði að sprengja fyrir bílakjöllurum fyrir þessar blokkir.

Málsrök Sveitarfélagsins Árborgar:  Af hálfu Sveitarfélagsins Árborgar er þess krafist að öllum kröfum kærenda verði hafnað.  Sveitarfélagið hafni því að deiliskipulagið sé í ósamræmi við gildandi aðalskipulag.  Grein 4.16.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 mæli fyrir um að á þéttbýlisuppdrætti aðalskipulags skuli gera grein fyrir stofnbrautum og tengibrautum.  Í grein 4.16.1 séu stofnbrautir skilgreindar sem aðalumferðarbrautir í þéttbýli og tengist þær stofnvegakerfi utan þéttbýlis.  Tengibrautir tengi einstaka bæjarhluta við stofnbrautakerfið og nálæga bæjarhluta saman innbyrðis og séu helstu umferðargötur í hverjum bæjarhluta.

Á þéttbýlisuppdrætti Selfoss í gildandi aðalskipulagi sjáist að skilgreindar stofnbrautir á þessu svæði séu Suðurlandsvegur inn á hringtorgið við Ölfusárbrú og hins vegar þær tvær götur sem taki við af honum, Eyravegur, sem tengi Selfoss við Eyrarbakkaveg, og Austurvegur, sem liggi í gegnum Selfoss til austurs og haldi þar áfram sem þjóðvegur nr. 1.  Ártorgið, gatan sem muni eiga upptök sín við fjórða stútinn á hringtorginu og liggja þaðan í gegnum miðbæinn, sé hvorki stofnbraut né tengibraut, heldur einstefnugata/torg og falli því ekki undir götur þær sem beri að gera grein fyrir á þéttbýlisuppdrætti aðalskipulags.  Það að gert sé ráð fyrir götu í deiliskipulaginu sem liggi að fyrirhuguðum fjórða stút á hringtorginu við Ölfusárbrú sé því ekki í andstöðu við gildandi aðalskipulag.

Þá sé Ártorgið vistgata/gönguhraðagata samkvæmt deiliskipulagi og muni gatnahönnunin miðast við 15 km umferðarhraða, sbr. gr. 2.12 í greinargerð með deiliskipulaginu.  Slík gata geti ekki fallið undir skilgreiningu skipulagsreglugerðar um stofn- eða tengibraut.

Umrætt svæði sé á miðsvæði í aðalskipulagi og skv. gr. 4.4.1 skipulagsreglugerðar skuli þar fyrst og fremst gert ráð fyrir verslun og þjónustu.  Heimilt sé þó að gera ráð fyrir íbúðarhúsnæði þar sem aðstæður leyfi, sérstaklega á efri hæðum.  Umrætt deiliskipulag falli að skilgreiningu þessari.  Í gr. 2.3 í greinargerð með deiliskipulagi komi fram að verslun sé yfirleitt eingöngu leyfð á 1. hæð og íbúðir á efri hæðum.  Þó séu íbúðir leyfðar í einstaka tilfellum á 1. hæð.  Almennt sé gert ráð fyrir að skrifstofustarfsemi sé á 2. hæð og ofar.  Í turni skuli eingöngu vera verslun/þjónusta, stofnanir eða skrifstofustarfsemi.  Í byggingum sem liggi næst turni sé heimilt að hafa skrifstofustarfsemi eða þjónustu á öllum hæðum og tengja þær turni.

Nýtingarhlutfalli í reit sé ætlað að sýna þéttleika byggðar á skilgreindu afmörkuðu svæði eða reit.  Í hinu kærða skipulagi sé verið að deiliskipuleggja á heildstæðan hátt miðbæ Selfoss.  Afmörkun skipulagssvæðisins sé skýr.  Nýtingarhlutfall á svæðinu sé reiknað þannig að tekin sé stærð reits (hluti af miðbæjarreit) og fundið hlutfallið milli byggingarmagns og stærðar reits.  Fullyrðingar kærenda um að útreikningur nýtingarhlutfalls sé ólögmætur standist því ekki.  Stærð skipulagssvæðis sé 45.000 m2 og hámarksbyggingarmagn 45.100 m2.  Nýtingarhlutfallið sé því 1,0 (1,002) fyrir svæðið í heild.  Til þess að skapa gott almenningsrými, s.s. vistgötu, göngustíga, hjólastíga, bílastæði, torg og græn svæði, auk miðstöðvar fyrir almenningssamgöngur, sé leitast við að takmarka lóðastærðir einstakra húsa.  Leiði það til þess að nýtingarhlutfall á ákveðnum lóðum kunni að virðast nokkuð hátt en nýtingarhlutfall á deiliskipulagssvæðinu í heild sé langt innan viðmiðunarmarka.

Umrætt svæði sé nú skilgreint sem miðsvæði á aðalskipulagi en hafi í eldra aðalskipulagi Selfoss 1987-2007 verið skilgreint sem blandað svæði íbúða, verslunar og opinberrar þjónustu.  Á hluta svæðisins hafi verið í gildi deiliskipulag, samþykkt í bæjarstjórn Selfoss 8. desember 1993.  Það skipulag hafi ekki komið til framkvæmda nema hvað varði lóðirnar að Austurvegi 4-10.  Ekki sé hægt að fallast á að við skipulag miðbæjar Selfoss sé sveitarfélagið bundið af eldra deiliskipulagi sem enginn hafi hingað til sýnt áhuga á að byggja eftir.

Hugleiðingar kærenda um hættuástand sem fylgja kunni framkvæmdum geti ekki leitt til þess að deiliskipulagið verði fellt úr gildi, sbr. úrskurð úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála í máli nr. 22/2005.  Þá sé skerðing sú sem kunni að verða á grenndarhagsmunum kærenda ekki slík að raskað geti gildi umrædds skipulags en komi til slíkrar skerðingar tryggi bótaákvæði 33. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 kærendum bætur.
——-

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök fyrir málatilbúnaði sínum sem ekki verða rakin hér nánar, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða:  Samkvæmt 2. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sem gilti á þeim tíma sem hér um ræðir, skyldi gera deiliskipulag á grundvelli aðalskipulags fyrir einstök svæði og reiti þar sem framkvæmdir væru fyrirhugaðar.  Í 9. gr. sömu laga sagði og að svæðis-, aðal- og deiliskipulagsáætlanir skyldu vera í innbyrðis samræmi.  Þá er kveðið á um það í 2. mgr. gr. 4.16.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 að í aðalskipulagi skuli gera grein fyrir þegar byggðum og fyrirhuguðum samgöngumannvirkjum, s.s. þjóðvegum og höfnum, svo og helstu umferðaræðum og tengingum við þær, og í 5. mgr. sömu greinar kemur fram að á þéttbýlisuppdrætti aðalskipulags skuli gera grein fyrir stofnbrautum og tengibrautum.  Verður að skilja ákvæði þessi svo að ekki nægi að sýna á þéttbýlisuppdrætti aðalskipulags stofn- og tengibrautir heldur þurfi einnig að sýna tengingar við þær.

Á þéttbýlisuppdrætti Selfoss í Aðalskipulagi Árborgar 2005-2025, sem liggur til grundvallar hinu kærða deiliskipulagi, er ekki gert ráð fyrir nema þremur örmum við hringtorg það sem nefnt er Brúartorg.  Er þar auk þess gert ráð fyrir göngu- og hjólastíg frá hringtorginu að miðbæjartorgi.  Í hinu nýja deiliskipulagi er hins vegar gert ráð fyrir fjórðu tengingunni við hringtorgið, sem mun opna fyrir umferð ökutækja eftir einstefnugötu til suðurs frá Brúartorgi, inn á miðbæjarsvæðið, svokallað Ártorg, og liggur þessi gata á svipuðum stað og nefndur göngu- og hjólastígur samkvæmt aðalskipulaginu.  Er þessi einstefnugata forsenda þess í hinu nýja deiliskipulagi að unnt sé að dreifa umferð um miðbæjarsvæðið.  Samræmist hið nýja deiliskipulag að þessu leyti hvorki gildandi aðalskipulagi né nefndu ákvæði skipulagsreglugerðar um samgöngur í skipulagsáætlunum.

Hið kærða deiliskipulag tekur til landsvæðis sem auðkennt er sem miðsvæði á þéttbýlisuppdrætti Selfoss í aðalskipulagi Árborgar.  Samkvæmt gr. 4.4.1 í skipulagsreglugerð skal á miðsvæðum fyrst og fremst gera ráð fyrir verslunar- og þjónustustarfsemi og stjórnsýslu, en þar sem aðstæður leyfa má þó gera ráð fyrir íbúðarhúsnæði, sérstaklega á efri hæðum bygginga.  Í grein 3.6 í skilmálum hins kærða skipulags kemur fram að gert sé ráð fyrir að 50-60% húsnæðis á svæðinu sé til íbúðarnota og dæmi eru um íbúðir á 1. hæð.  Orkar tvímælis að þessar heimildir skipulagsins samræmist tilvitnuðum ákvæðum skipulagsreglugerðar um landnotkun á miðsvæðum, en að minnsta kosti leiðir þetta fyrirkomulag til þess að taka verður ríkara tillit til íbúðarnota á svæðinu en almennt gerist á miðsvæðum.

Í gr. 4.4.2 í tilvitnaðri skipulagsreglugerð er fjallað um miðsvæði í skipulagáætlunum.  Segir þar að þegar gert sé ráð fyrir íbúðum í deiliskipulagi miðsvæða skuli gera grein fyrir hvernig íbúum verði tryggður aðgangur að útivistar- og leiksvæðum og bílastæðum.  Í hinni kærðu ákvörðun kemur fram að eiginleg leiksvæði innan lóða séu í lágmarki.  Þá segir í greinargerð með aðalskipulagi Árborgar að gert sé ráð fyrir að fjöldi bílastæða verði í samræmi við ákvæði í gr. 3.1.4 í skipulagsreglugerð en deiliskipulag kveði nánar á um bílastæðafjölda, staðsetningu stæða og útfærslu þeirra.  Í greinargerð með hinu kærða deiliskipulagi segir hins vegar að gert sé ráð fyrir minni bílastæðakröfum en byggingarreglugerð segi til um og megi færa rök fyrir því vegna mikillar samnýtingar bílastæða.  Segir þar og m.a. að tekin hafi verið ákvörðun um að miða við eitt bílastæði fyrir hverja 60 m² og að allar íbúðir sem séu stærri en 80 m² skuli hafa a.m.k. eitt stæði í bílastæðakjallara eða yfirbyggðri bílgeymslu.  Þegar haft er í huga að á svæðinu er gert ráð fyrir yfir 200 íbúðum, auk umfangsmikilla bygginga fyrir verslun og þjónustu, verður ekki fallist á að séð hafi verið fyrir leiksvæðum og bílastæðum, svo sem áskilið er í skipulagsreglugerð, eða að sýnt hafi verið fram á að bílastæðaþörf sé minni en þar er tilgreint.  Er hinu kærða deiliskipulagi áfátt hvað þetta varðar.

Loks er það athugavert að í hinu kærða deiliskipulagi er nýtingarhlutfall sett fram sem reitanýtingarhlutfall, en í aðalskipulagi Árborgar er almennt miðað við nýtingar hlutfall lóða, þegar þess er á annað borð getið á hvaða grundvelli nýtingarhlutfall skuli reiknað.  Þótt heimilt sé að setja nýtingarhlutfall fram sem reitanýtingarhlutfall leiðir af misræmi í framsetningu aðal- og deiliskipulags í þessu efni að erfitt er að staðreyna hvort nýtingarhlutfall deilskipulags sé innan marka aðalskipulags og er óvissa um hvort svo sé í öllum tilvikum í hinu kærða deiliskipulagi.

Samkvæmt framansögðu samræmist hið kærða deiliskipulag ekki aðalskipulagi, svo sem áskilið er.  Að auki er það haldið öðrum efnislegum annmörkum, svo sem að framan er lýst.  Verður af þeim sökum fallist á kröfu kærenda um ógildingu þess.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hin kærða ákvörðun bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Árborgar um deiliskipulag miðbæjar Selfoss frá 20. desember 2007 er felld úr gildi.

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                      Hildigunnur Haraldsdóttir

des 22
Love0

20/2012 Brekknaás

Með

Árið 2012, fimmtudaginn 20. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 20/2012, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. febrúar 2012 um að synja umsókn um leyfi til að breyta innra skipulagi hússins á lóðinni nr. 9 við Brekknaás í Víðidal, Reykjavík, úr dýrahóteli í veitinga- og verslunarhúsnæði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 7. mars 2012, er barst nefndinni sama dag, kærir A, f.h. Brekknaás 9 ehf., R og G, synjun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. febrúar 2012 á umsókn um leyfi til að breyta innra skipulagi hússins að Brekknaási 9 í Víðidal úr dýrahóteli í veitinga- og verslunarhúsnæði.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 31. janúar 2012 var tekin fyrir umsókn kærenda um leyfi til að breyta dýrahóteli í veitinga- og verslunarhúsnæði í húsinu nr. 9 við Brekknaás.  Var málinu frestað og því vísað til umsagnar skipulagsstjóra.  Tók hann það fyrir á fundi sínum hinn 3. febrúar s.á. og færði eftirfarandi til bókar:  „Neikvætt.  Notkunarbreyting samræmist hvorki aðalskipulagi né deiliskipulagi.“  Umsóknin var tekin fyrir að nýju á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 7. s.m. og lá fyrir á fundinum útskrift úr gerðabók frá fyrrnefndum embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra.  Var svohljóðandi bókað:  „Synjað. Samræmist ekki deiliskipulagi.“  Staðfesti borgarráð afgreiðsluna hinn 9. s.m. 

Málsrök kærenda:  Kærendur vísa til þess að óskað hafi verið eftir breytingu á innra skipulagi hússins að Brekknaási 9 í samræmi við breytta notkun þess og lóðarleigusamning við Reykjavíkurborg.  Sé lóðin leigð fyrir atvinnuhúsnæði og samkvæmt skrám Fasteignamats ríkisins sé um viðskipta- og þjónustulóð að ræða.  Hugmyndin sé að í húsinu verði m.a. starfrækt verslun með hestavörur, hestaleiga, kaffihús og önnur þjónusta fyrir hestamenn.  Í deiliskipulagi fyrir umrætt svæði sé lóðin skráð „Dýraspítali Watsons“, en hann hafi verið lagður niður fyrir tæpum áratug og nýr dýraspítali reistur á öðrum stað í Víðidal.  Síðastliðin ár hafi verið starfrækt hundahótel og leikskóli fyrir hunda í húsinu að Brekknaási 9.  Sé ekki lengur grundvöllur fyrir rekstri dýraspítala á lóðinni enda standi húsið engan veginn undir þeim kröfum sem gerðar séu í dag til slíkrar starfsemi.  Komin sé hefð á aðra starfsemi í húsinu sem hafi verið starfrækt með vitund og vilja borgarinnar, en hún hafi m.a. undirritað nýjan lóðarsamning vegna hennar.  Þá standi húsið á stórri lóð og séu engar byggingar í allra næsta nágrenni þess.

Næsta bygging við umrætt hús sé Reiðhöllin í Víðidal, sem Reykjavíkurborg sé eigandi að en láti Fáki í té endurgjaldslaust.  Þar sé m.a. veislusalur og kaffihús/bar og til standi að innrétta þar verslun og skrifstofuaðstöðu til útleigu.  Megi velta því fyrir sér hvort forsvaranlegt sé að Reykjavíkurborg niðurgreiði húsnæði sem nýtt sé undir starfsemi sem sé í samkeppni við aðra starfsemi eða hvort sú staða hafi haft áhrif á ákvörðun borgarinnar. 

Kærendur telji að synjun byggingarfulltrúa sé byggð á mjög þröngri túlkun á skilmálum deiliskipulags fyrir umrætt svæði og að ekki hafi verið tekið tillit til aðstæðna og annarrar starfsemi þar.  Fyrirhugaður rekstur að Brekknaási 9 sé í samræmi við annan rekstur í dalnum, þ.e. þjónusta við hestamenn.  Einnig sé bent á aðra starfsemi á svæðinu sem kærendur telji að sé ekki að öllu leyti í samræmi við skilmála deiliskipulagsins. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er farið fram á að kröfum kærenda verði hafnað.  Synjun byggingarfulltrúa hafi verið lögmæt og byggi á því að fyrirhuguð nýting umræddrar lóðar sé ekki í samræmi við deiliskipulag svæðisins.  Sé ekki heimilt að leyfa aðra starfsemi í húsinu en dýraspítala nema deiliskipulagi fyrir lóðina verði breytt.  Breyti lóðarleigusamningur um greinda lóð engu í þessu tilliti þar sem notkun lóða þurfi ávallt að vera í samræmi við skipulag.  Þá hafi heldur ekki neina þýðingu að í Reiðhöllinni í Víðidal sé önnur starfsemi en sú sem beint lúti að þjálfun og hýsingu hesta.  Séu fjölmörg fordæmi fyrir því að önnur starfsemi sé einnig leyfð í tengslum við rekstur íþróttahalla af þessari stærðargráðu.  Séu dæmi þau sem kærendur vitni til einnig í samræmi við skipulag svæðisins.  Þá sé ennfremur á það bent að kærendur hafi þegar hafist handa við að framkvæma breytingar í þá veru sem sótt sé um og að þeim sé að mestu lokið.

                                                                                                                          ————
 
Gögn í máli þessu bárust úrskurðarnefndinni frá Reykjavíkurborg 2. maí 2012 og markar sú dagsetning upphaf lögbundins frests til uppkvaðningar úrskurðar. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er um það deilt hvort heimila megi veitinga- og verslunarrekstur í húsi á lóð nr. 9 við Brekknaás í Víðidal, en samkvæmt fyrirliggjandi gögnum laut umsókn kærenda eingöngu að því.  Er hin kærða ákvörðun byggingarfulltrúa á því byggð að umsókn kærenda samræmist ekki deiliskipulagi umrædds svæðis.  Ekki er þar hins vegar tekið undir staðhæfingu í umsögn skipulagsfulltrúa frá 3. febrúar 2012 um að fyrirhuguð starfsemi samræmist ekki aðalskipulagi, enda verður ekki séð að sú staðhæfing eigi við rök að styðjast. 

Núgildandi deiliskipulag fyrir svæðið var samþykkt í borgarráði 22. september 2005 og nefnist Athafnasvæði hestamanna í Elliðaárdal. Er tiltekið í skipulaginu að með því sé átt við svæði þar sem sérstaklega sé gert ráð fyrir tilvist hesta og hestamanna.  Í greinargerð með deiliskipulaginu kemur fram að í samkomulagi milli Hestamannafélagsins Fáks og Reykjavíkurborgar, sem samþykkt hafi verið 22. október 1981, sé athafnasvæði hestamanna skilgreint sem útivistarsvæði til sérstakra nota og sé það í samræmi við Aðalskipulag Reykjavíkur 2001-2024.  Á uppdrætti skipulagsins eru sýnd lóðarmörk fyrir Brekknaás 9 og núverandi bygging á lóðinni, en lóðin er jafnframt auðkennd með árituninni „Dýraspítali Watsons“.  Í greinargerð deiliskipulagsins segir um lóðina:  „D. Sjálfseignarfélagið Dýraspítali Watsons.  Lóð dýraspítala er sýnd óbreytt frá fyrra skipulagi.“  Hinn 25. febrúar 1997 var samþykkt í borgarráði afmörkun lóðar dýraspítala á horni Vatnsveituvegar og Breiðholtsbrautar og er sú lóð auðkennd á uppdrætti sem Dýraspítali Watsons.  Í gildandi deiliskipulagi er gerð grein fyrir þessari lóð og segir í greinargerð skipulagins að þar hafi verið reistur dýraspítali.  Er þar nú rekinn Dýraspítalinn í Víðidal ehf., en Dýraspítali Watsons mun ekki hafa starfað um árabil. 

Samkvæmt ákvæðum skipulagsreglugerðar nr. 400/1998 um framsetningu skipulagsáætlana er heimilt að skilgreina landnotkun þrengra í deiliskipulagi en gert er í aðalskipulagi.  Jafnframt er gert ráð fyrir því að ákveða megi landnotkun einstakra lóða í deiliskipulagi.  Sé um að ræða svæði þar sem mannvirki eru fyrir ber að gera grein fyrir þeim. 

Auðkenning lóðar með nafni tiltekinnar lögpersónu getur ekki talist fela í sér bindandi ákvörðun um landnotkun heldur er þar fremur um að ræða lýsingu á því hvað fyrir er á lóðinni.  Fyrirliggjandi gögn benda eindregið til þess að áformað hafi verið að stafsemi dýraspítala yrði flutt frá Brekknaási 9, enda hefur það gengið eftir.  Einnig liggur fyrir að ekki hefur verið rekinn dýraspítali á lóðinni svo árum skiptir heldur hefur þar verið rekið dýrahótel.  Loks liggur fyrir að Dýraspítali Watsons er ekki lengur lóðarhafi að Brekknaási 9, en með lóðarleigusamningi, dags. 27. janúar 2012, var lóðin leigð tveimur einstaklingum.  Segir í tilgreindum samningi að lóðin sé leigð fyrir atvinnuhúsnæði og að hús hafi þegar verið byggt á hinni leigðu lóð. 

Þegar allt framanritað er virt verður að hafna þeirri túlkun borgaryfirvalda að landnotkun fyrir lóðina að Brekknaási 9 sé skilgreind í deiliskipulagi sem dýraspítali.  Þess í stað hefði átt að líta til hinnar almennu skilgreiningar sem fram er sett í skipulaginu, þar sem segir að athafnasvæði hestamanna sé skilgreint sem útivistarsvæði til sérstakra nota.  Ekki var tekin afstaða til þess hvort umsókn kærenda samræmdist þeirri landnotkun við afgreiðslu hennar og var hin kærða ákvörðun því ekki reist á réttum forsendum.  Verður hún því felld úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna tafa við gagnaöflun og mikilla anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 7. febrúar 2012 um að synja umsókn um leyfi til að breyta innra skipulagi hússins á lóðinni nr. 9 við Brekknaás í Víðidal í Reykjavík.

___________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________             _________________________________
Ásgeir Magnússon                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

62/2011 Austurvegur

Með

Árið 2012, miðvikudaginn 9. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson formaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 62/2011, kæra á ákvörðunum sveitarstjórnar Mýrdalshrepps frá  17. febrúar 2011 um að veita byggingarleyfi fyrir húsi á lóð nr. 11d við Austurveg í Vík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 18. ágúst 2011, er barst nefndinni sama dag, kærir J, eigandi Kirkjuvegar 3 í Vík, ákvörðun sveitarstjórnar Mýrdalshrepps frá 17. febrúar 2011 um að veita byggingarleyfi fyrir húsi á lóð nr. 11d við Austurveg í Vík.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Kærandi er eigandi fasteignarinnar að Kirkjuvegi 3 í Vík.  Vestanmegin við lóð hans er lóðin Austurvegur 11c en norðanmegin er lóðin Austurvegur 11d.  Milli lóðar kæranda og lóðarinnar Austurvegar 11c mun hafa verið 90 cm breiður göngustígur er lá að Austurvegi 11d.  Að þeirri lóð liggur hins vegar engin innkeyrsla fyrir bifreiðar.  Ekkert deiliskipulag er í gildi fyrir hverfið, Hjallahverfi, þar sem fasteignir þessar eru staðsettar. 

Á árinu 2009 var eiganda lóðarinnar nr. 11d við Austurveg veitt leyfi til að byggja hús á lóðinni.  Jafnframt var samþykkt breytt aðkoma að henni.  Ákvörðunum þessum skaut kærandi til úrskurðarnefndarinnar og krafðist ógildingar þeirra.  Með úrskurði 4. ágúst 2011 vísaði úrskurðarnefndin kærunni frá að því er byggingarleyfið varðaði með þeim rökum að samþykkt sveitarstjórnar um leyfið væru fallin úr gildi vegna lögbundins tímafrests.  Þá felldi nefndin úr gildi ákvörðun sveitarstjórnar um breytta aðkomu að Austurvegi 11d.

Stuttu eftir að úrskurður gekk í málinu bárust úrskurðarnefndinni upplýsingar um að sveitarstjórn hefði endurnýjað umdeilt byggingarleyfi innan tímafrests, fyrst með ákvörðun 27. janúar 2010 og síðan með ákvörðun 17. febrúar 2011.  Í kjölfar þeirra upplýsinga vísaði kærandi málinu til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 18. ágúst 2011, svo sem að framan greinir.

Málsrök kæranda:  Kærandi tekur fram að honum hafi ekki verið tilkynnt um ákvarðanir sveitarstjórnar um endurnýjun hins umdeilda byggingarleyfis og hafi honum ekki verið kunnugt um þær fyrr en eftir að úrskurður hafi gengið í fyrra máli hinn 4. ágúst 2011.  Þar hafi verið fallist á rök hans um að óheimilt væri að skerða lóð hans svo sem gert hafi verið þegar aðkomu að lóðinni Austurvegi 11d hafi verið breytt.  Því sé ljóst að sveitarfélagið þurfi að gera nýjar tillögur að aðgengi fyrirhugaðrar fasteignar að Austurvegi 11d, enda geti aðgengið aldrei verið vestan megin við lóð kæranda.

Ætli lóðarhafi Austurvegar 11d að reisa hús á lóðinni þurfi hann að uppfylla ákvæði byggingarreglugerðar nr. 441/1998.  Að mati kæranda séu skilyrði reglugerðarinnar um aðgengi að lóðinni með engu móti uppfyllt, en í henni sé m.a. áskilið að greið aðkoma sé að lóðum, m.a. fyrir sjúkra- og slökkvibíla og til almennra flutninga.  Þar sem Mýrdalshreppur hafi hvorki gert tillögur að nýju aðgengi að lóðinni né grenndarkynnt slíkar tillögur sé ljóst að núgildandi byggingarleyfi fari í bága við ákvæði byggingarreglugerðar.

Þá hafi í ýmsum efnum skort á að gætt væri ákvæða stjórnsýslulaga við meðferð málsins og eigi þeir ágallar sem séu á efni og undirbúningi hinnar kærðu ákvörðunar að leiða til ógildingar hennar.

Málsrök Mýrdalshrepps:  Af hálfu Mýrdalshrepps er því hafnað að skort hafi á að sveitarstjórn upplýsti um afgreiðslur á erindum byggingarleyfishafa um endurnýjun leyfis.  Hefði sveitarstjórn hins vegar hafnað því að framlengja umrætt leyfi og þannig breytt um afstöðu til þess máls sem verið hafi til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni hefði þurft að gera öllum hlutaðeigandi grein fyrir þeirri breyttu afstöðu.  Rétt sé að fram komi að ekki hafi verið ágreiningur um hvort byggja ætti á umræddri lóð heldur hafi ágreiningurinn lotið að þeirri ákvörðun sveitarstjórnar að breyta mörkum lóðar kæranda til að auðvelda aðkomu að Austurvegi 11d.

Málsrök byggingarleyfishafa:  Sjónarmið byggingarleyfishafa liggja fyrir í samantekt hans í fyrra máli.  Er þar rakinn aðdragandi málsins og kemur þar fram að bætt aðkoma að lóð byggingaleyfishafa ráði miklu um byggingaráform hans.  Það sé einlæg von hans að sátt geti skapast um að gera umhverfið þarna fallegra en það hafi verið í mörg ár. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið endurnýjaði sveitarstjórn tvisvar ákvörðun sína um byggingarleyfi fyrir nýju húsi að Austurvegi 11d meðan mál um gildi upphaflegs byggingarleyfis var til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Er hin síðari endurnýjun frá 17. febrúar 2011 sú ákvörðun sem kærð er í máli þessu.  Er hún enn í gildi en líta verður svo að í henni felist samþykkt byggingaráforma skv. 11. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010, en slík samþykkt gildir í tvö ár frá útgáfu, sbr. 4. mgr. gr. 2.4.2 í byggingarreglugerð nr. 112/2012.  Var þetta gert án þess að kæranda eða úrskurðanefndinni væri gert kunnugt um þessar ráðstafanir.  Mátti sveitarstjórn þó vera ljóst að þessar ákvarðanir skiptu kæranda máli og gátu haft þýðingu við úrlausn málsins fyrir úrskurðarnefndinni.  Bar sveitarstjórn því, með vísan til 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, að gefa kæranda kost á að tjá sig um fyrirhugaðar endurnýjanir umdeilds byggingarleyfis og jafnframt að upplýsa úrskurðanefndina um þær, enda lá fyrir sveitarstjórn beiðni nefndarinnar um gögn og upplýsingar varðandi málið.  Þá liggur fyrir að eftir að úrskurðarnefndin felldi úr gildi ákvörðun sveitarstjórnar um að breikka aðkomu að lóð byggingarleyfishafa, færa umrætt hús og breyta mörkum lóða verður ekki stuðst við áður útgefið byggingarleyfi, enda þarf að gera grein fyrir hvernig aðkomu að húsinu verður háttað, en aðkoma að lóð er meðal þess sem gera skal grein fyrir á aðaluppdráttum mannvirkis, sbr. þágildandi byggingarreglugerð nr. 441/1998, gr. 18.14.  Er hin kærða ákvörðun þannig haldin slíkum annmörkum að ekki verður hjá því komist að fella hana úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Ákvörðun sveitarstjórnar Mýrdalshrepps frá 17. febrúar 2011, um að veita byggingarleyfi fyrir húsi að Austurvegi 11d, er felld úr gildi.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________      _____________________________
Ásgeir Magnússon                               Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

14/2008 Strandgata

Með

Ár 2012, föstudaginn 1. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Hildigunnur Haraldsdóttir arkitekt.

Fyrir var tekið mál nr. 14/2008, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 11. desember 2007 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar er fól í sér heimild til byggingar sjö hæða húss á lóðinni að Strandgötu 26-30 í Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfum til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 5., 10. og 11. mars 2008, er bárust úrskurðarnefndinni hinn 6., 10. og 11. sama mánaðar, kæra E, eigandi hússins að Gunnarssundi 4, Þ, eigandi eignarhluta í Strandgötu 32 og Þ, Efstuhlíð 12, Hafnarfirði, þá ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 11. desember 2007 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar, er fól í sér heimild til byggingar sjö hæða húss á lóðinni að Strandgötu 26-30 í Hafnarfirði.  Tók ákvörðunin gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda 11. febrúar 2008.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða deiliskipulagsbreyting verði felld úr gildi.

Málavextir:  Á umræddu svæði er í gildi deiliskipulag miðbæjar Hafnarfjarðar frá árinu 2001.  Breyting var gerð á skipulaginu árið 2004 þar sem gert var ráð fyrir fjögurra hæða húsum, með risi og bílakjallara, á lóðunum að Strandgötu 26-28 og Strandgötu 30, með nýtingarhlutfall 2,6 og 3,2.  Á árinu 2006 lagði rétthafi framangreindra lóða fram tillögu að breytingu lóðanna með ráðagerð um sameiningu þeirra, byggingu tólf hæða húss, með verslunar- og þjónustustarfsemi á fyrstu þremur hæðunum, en íbúðum í tveimur turnum á fjórðu til tólftu hæð.  Nýtingarhlutfall sameinaðrar lóðar yrði 5,1.  Eftir umfjöllun og kynningu málsins ákváðu skipulagsyfirvöld bæjarins í júní 2007 að auglýsa til kynningar skipulagstillögu þar sem gert var ráð fyrir níu hæða húsi á sameinaðri lóð að Strandgötu 26-30, með nýtingarhlutfall 4,47.  Mikill fjöldi andmæla gegn tillögunni barst á kynningartíma hennar.

Hin auglýsta skipulagstillaga var síðan til frekari umfjöllunar hjá skipulagsyfirvöldum og urðu lyktir þær að bæjarstjórn Hafnarfjarðar samþykkti hana með breytingum á fundi sínum hinn 11. desember 2007.  Var nú gert ráð fyrir að húsið að Strandgötu 26-30 yrði sjö hæða og nýtingarhlutfall lóðarinnar 4,2.

Skutu kærendur skipulagsbreytingunni til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Kærendur bera fyrir sig að umdeildri deiliskipulagsbreytingu sé áfátt að formi og efni til.

Ekki hafi legið fyrir fullnægjandi upplýsingar við kynningu tillögunnar.  Skýrsla um vindáhrif hafi ekki legið fyrir og ekki hafi verið sýnt fram á að mótvægisaðgerðir vegna vindáhrifa muni duga.  Aðeins hafi verið gerð grein fyrir áhrifum skuggavarps að sumri en ekki að vetri þegar sól sé lægst á lofti.  Ekki verði séð að skipulagstillagan geri ráð fyrir bílastæðum fyrir heimilað verslunar- og þjónusturými að Strandgötu 26-30 og ekkert sé fjallað um hvernig bregðast eigi við aukinni umferð sem auknu byggingarmagni muni fylgja.  Þá sé ekki að finna upplýsingar um stærðir íbúða í fyrirhuguðum íbúðarturnum og hvort reglum um lágmarksfjölda bílastæða sé fylgt.  Auk þess séu engin ákvæði um gerð og útlit bygginga, hvernig sorpmálum og vörumóttöku vegna atvinnuhúsnæðisins verði hagað og hvort skipulagsbreytingin sé í samræmi við gildandi aðalskipulag.

Með deiliskipulagi séu settar fram langtímaforsendur um byggð og umhverfi sem íbúar eigi að geta treyst.  Engin málefnaleg eða lögmæt sjónarmið hafi verið færð fram fyrir hinni umdeildu breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar frá árinu 2001 eða bent á skipulagsrök að baki henni. Gengið sé gegn stefnu upphaflegs skipulags um að efla miðbæinn með því að skapa skjólsæla staði, en þar segi jafnframt að skuggavarp leiði til þess að slíkir staðir nýtist ekki nema lítinn hluta dags.  Skipulagsbreytingin njóti ekki stuðnings bæjarbúa enda hafi engin mælt henni bót á kynningarfundum sem haldnir hafi verið.   Með breytingunni séu bæjaryfirvöld að láta undan þrýstingi eins fyrirtækis vegna fjárhagslegra hagsmuna þess á kostnað grenndarhagsmuna annarra lóðarhafa.  Gangi breytingin eftir sé skapað fordæmi um nýtingu annarra lóða í miðbænum, en hann sé annar tveggja miðbæjarkjarna sem eftir séu á suðvestur horni landsins.

Fyrirhugaðar sjö hæða turnbyggingar muni hafa veruleg grenndaráhrif vegna útsýnisskerðingar og sjónmengunar og falli byggingin ekki að byggðamynstri og ásýnd miðbæjarins.  Verð- og notagildi fasteigna í nágrenninu muni rýrna vegna aukins skuggavarps og vindmögnunar, sem m.a. muni hafa bein áhrif á fasteignina að Gunnarsundi 4.  Aukningu húsnæðis á svæðinu muni jafnframt fylgja aukin umferð og bílastæðavandi með tilheyrandi hávaða og loftmengun.   

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Bæjaryfirvöld skírskota til þess að umrædd skipulagsbreyting hafi verið mjög vel kynnt.  Forstigskynningarfundur hafi verið 2. apríl 2007 og hafi tilkynning um hann verið borin í hús.  Þá hafi tillagan verið kynnt á fundi 16. ágúst 2007, sem auglýstur hafi verið í Lögbirtingablaði, Fréttablaði og Víkurfréttum og með bréfum til íbúa við Strandgötu 17-18, Austurgötu 22-36, Linnetsstíg, Gunnarssund og Mjósund 1-3.  Kynning skipulagstillögunnar hafi verið á vegum Hafnarfjarðarbæjar en ekki lóðarhafa Standgötu 26-30, en eðlilegt hafi þótt að arkitektar tillögunnar kynntu hana á fundunum.  Gerð hafi verið grein fyrir öllum tiltækum upplýsingum á kynningarfundum og þeir sem þess hafi óskað hafi fengið þær sendar.  Viðbótargagna hafi verið aflað eftir þörfum, m.a. vegna spurninga um veðurfar sem fram hafi komið, endurunnið skuggavarp í tilefni af lækkun húsa o.fl.

Skuggamyndun vegna íbúðarturna aukist eitthvað, samanborið við skugga frá fjögurra hæða byggingu á lóð nr. 26-30 við Strandgötu, sem eldra skipulag hafi gert ráð fyrir. Þá breytist vindafar einnig.  Athygli sé vakin á að nýbyggingin verði þrjár hæðir og verði þriðja hæðin inndregin.  Húsið hafi verið lækkað um tvær hæðir í kjölfar kynningar og skýrslu Veðurvaktarinnar ehf. um vindskilyrði í miðbæ Hafnarfjarðar.  Í deiliskipulagi miðbæjar sé kveðið á um að ef ekki sé hægt að uppfylla bílastæðaþörf við einstök hús megi reikna öll opinber bílastæði í miðbænum til almennrar notkunar fyrir svæðið í heild.  Verið sé að vinna að lausn á bílastæðavanda miðbæjarins í samvinnu við verkfræðistofu.

Með hinni kærðu skipulagsbreytingu sé ekki verið að raska heildarsvip byggðar.  Sá heildarsvipur felist í að samræmi sé í húsagerðum og byggingarstílum, þótt öll húsin þurfi ekki að vera nákvæmlega eins.  Byggðin við Strandgötu, milli Lækjargötu og Reykjavíkurvegar, sé samansafn ólíkra byggingarstíla sem sé sundurlaus.  Vart sé því hægt að tala þar um ákveðinn heildarsvip.  Bakland Strandgötunnar, þ.e. Austurgata og Hverfisgata, hafi á sér mun heildstæðari svip bárujárnshúsa í smágerðum skala, þó að þar séu að sjálfsögðu undantekningar.  Það yfirbragð beri að varðveita.  Eini samfelldi hluti Strandgötunnar sem falli að þessari gömlu byggð sé hins vegar húsaröð austan götunnar, milli Gunnarssunds og Linnetstígs.  Aðrar byggingar við Strandgötu séu  misgamlar og í mismunandi stílbrigðum.  Því megi halda fram að umrædd nýbygging feli í sér málamiðlun milli Strandgötu 24 og 32, en hvorug þeirra bygginga hafi teljandi „arkitektóniskt“ gildi.  Þegar um slíkt sé að ræða gefist oft betur að nýbygging skeri sig frá hinum hvað útlit varði og hafi sjálfstætt „arkitektóniskt“ gildi, en fylgi húsalínum og þakkantshæðum að götu til að tryggja þar samfellu.  Strandgatan hafi það gildi að sýna þróun bygginga á hinum ýmsu tímum.  Umrædd nýbygging teljist til nýmódernisma og sé þannig viðbót við þá mörgu stíla sem Strandgatan hafi að geyma.

Með hinni kærðu ákvörðun sé verið að stuðla að auknu verslunarrými í miðbæ Hafnarfjarðar, en erfiðlega hafi gengið að fá fjárfesta til að byggja á umræddum lóðum og í miðbænum yfirleitt.  Aukið verslunarrými sé til hagsbóta fyrir Hafnarfjörð í samkeppni við aðra miðbæi og verslunarmiðstöðvar.  Til að sú fjárfesting sé arðbær verði að fylgja íbúðarhúsnæði, en umfang þess hafi verið minnkað mjög mikið frá upphaflegum tillögum.  Við skipulag miðbæja hafi markaðslögmál yfirleitt áhrif á lóðaverð og húsastærðir.  Þetta sé alþekkt lögmál í borgarhagfræði sem William Alonso hafi sett fram árið 1964.  Helstu breytur séu þar tekjur einstaklinga og fyrirtækja, ferðakostnaður á lengdareiningu og fjarlægð frá borgarmiðju.  Landverð sé þannig hæst næst borgarmiðju (miðbæ) og mestar kröfur þar gerðar um nýtingu til að mæta eðlilegum kröfum um arðsemi fjárfestingarinnar.  Eðlisrök búi því að baki deiliskipulagsbreytingunni.

———————

Aðilar hafa gert ítarlegri grein fyrir sjónarmiðum sínum sem ekki verða rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau til hliðsjónar við úrlausn málsins.
Lóðarhafa Strandgötu 26-30 var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum sínum í málinu en ekkert svar hefur borist frá honum.

Niðurstaða:  Fyrir hina umdeildu skipulagsbreytingu var í deiliskipulagi heimild fyrir allt að 1.765 m² fjögurra hæða húsi með lágu risi að Strandgötu 26-28 og 2.035 m² fjögurra hæða húsi ásamt kjallara að Strandgötu 30.  Var hámarks nýtingarhlutfall fyrrgreindu lóðarinnar 2,6 en þeirrar síðarnefndu 3,2.  Með hinni kærðu ákvörðun eru lóðir þessar sameinaðar og sameinuð lóð stækkuð.  Er og heimiluð bygging þriggja hæða húss með bílakjallara og tveimur fjögurra hæða turnbyggingum upp úr húsinu.  Hámarksbyggingarmagn er 7.360 m² og nýtingarhlutfall lóðarinnar 4,2.  Gert er ráð fyrir verslun og þjónustu á fyrstu tveimur hæðum hússins, íbúðum og þjónustu á þriðju hæð og íbúðum á 4.-7. hæð í turnunum.

Umrædd deiliskipulagstillaga var auglýst og kynnt lögum samkvæmt, kynningarfundir haldnir með íbúum, afstaða tekin til fram kominna athugasemda og gagna aflað, svo sem um vindafar og skuggamyndun, áður en ákvörðun var tekin í málinu.  Verður ekki séð að formlegri meðferð skipulagstillögunnar hafi verið ábótavant.

Hin kærða ákvörðun felur í sér heimild til að auka byggingarmagn á umræddum reit.  Er og heimilað að fjölga íbúðum frá því sem var í eldra skipulagi, m.a. með byggingu tveggja íbúðarturna á 4.-7. hæð.
Í gr. 4.4.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 er fjallað um miðsvæði í skipulagáætlunum.  Segir þar að þegar gert sé ráð fyrir íbúðum í deiliskipulagi miðsvæða skuli gera grein fyrir hvernig íbúum verði tryggður aðgangur að útivistar- og leiksvæðum og bílastæðum og hvernig ákvæðum mengunarvarnareglugerðar um hljóðvist verði fullnægt.  Í hinni kærðu ákvörðun er ekkert fjallað um aðgang nýrra íbúða að útivistar- og leiksvæðum en fyrir liggur að í nágrenni umræddrar lóðar eru torg og opin svæði.  Ekki er þar heldur fjallað um bílastæði að öðru leyti en því að heimilað er að byggja bílakjallara á einni hæð undir nýbyggingum á lóðinni.
Í deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar, sem öðlaðist gildi hinn 19. október 2001, og breytt er með hinni kærðu ákvörðun, er kveðið á um bílastæði miðbæjar.  Segir þar m.a. að aukinni bílastæðaþörf verði mætt með nýjum bílastæðakjöllurum, en stæði verði að verulegu leyti samtengd og samnýtt.  Átti þetta fyrirkomulag nokkra stoð í ákvæði um bifreiðastæði í þágildandi Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015 þar sem sagði að á ýmsum stöðum væri hægt að reikna með samnýtingu bifreiðastæða, einkum á miðsvæðum, og að í eldri hverfum væri hægt að víkja frá reglum skipulagsins um bifreiðastæði ef til þess lægju önnur veigamikil skipulagleg sjónarmið.
Þegar  bæjaryfirvöld samþykktu hina kærðu ákvörðun hinn 11. desember 2007 var tilvitnað aðalskipulag ekki lengur í gildi.  Þess í stað gilti þá Aðalskipulag Hafnarfjarðar 2005-2025, en þar segir að bifreiðastæðaþörf skuli almennt vera leyst innan lóðar.  Er ekki að finna í greinargerð þess skipulags ákvæði um samnýtingu bílastæða á miðsvæðum eða önnur ákvæði er sérstaklega lúta að lausn á bílastæðaþörf slíkra svæða. 
Að því marki sem hin kærða ákvörðun heimilar aukið byggingarmagn og fjölgun íbúða verður við það að miða að þörf fyrir bílastæði vegna aukningarinnar og nýrra íbúða verði leyst innan lóðar í samræmi við gildandi reglur um fjölda bílastæða, enda hefur ekki verið sýnt fram á að bílastæðaþörf sé minni en af reglunum leiðir eða unnt sé að uppfylla hana með öðrum hætti, sbr. gr. 3.1.4 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.
Ekki kemur fram í hinni kærðu skipulagsbreytingu hver sé fjöldi eða stærð fyrirhugaðra íbúða, eða hvernig rými fyrirhugaðrar byggingar skiptist milli notkunarflokka, og er því ekki unnt að reikna bílastæðakröfu fyrir bygginguna af nákvæmni.  Hins vegar má áætla að 130-200 stæði þurfi til að fullnægja kröfum um bílastæði fyrir fyrirhugaðar byggingar á lóðinni en varla er hægt að gera ráð fyrir meira en 85 stæðum í áformuðum bílakjallara.  Skortir þannig mikið á að fullnægt sé kröfum skipulagsreglugerðar og gildandi aðalskipulags um bifreiðastæði.  Er hin kærða ákvörðun þannig haldin svo verulegum ágöllum að ekki verður hjá því komist að fella hana úr gildi.
Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega.  Valda því miklar annir hjá úrskurðarnefndinni, auk þess sem afla þurfti nokkurra nýrra gagna í málinu.

Úrskurðarorð:


Hin kærða ákvörðun bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 11. desember 2007, um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar, er felld úr gildi.

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                      Hildigunnur Haraldsdóttir

des 22
Love0

74/2012 Þingholtsstræti

Með

Árið 2012, mánudaginn 10. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 74/2012, kæra á samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 29. maí 2012 um að veita byggingarleyfi til að endurbyggja úr gleri og áli austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis 18 í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 23. júlí 2012, er barst nefndinni sama dag, kæra S, Þingholtsstræti 15, H og S, Þingholtsstræti 15a og G, L og S, Þingholtsstræti 17, Reykjavík, þá samþykkt byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 29. maí 2012 að veita byggingarleyfi til að endurbyggja úr gleri og áli austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis 18. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Þá krefjast þeir þess að kveðinn verði upp úrskurður til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda á meðan beðið sé endanlegs úrskurðar í málinu.  Með hliðsjón af því sem þegar liggur fyrir í málinu þykir það nú nægjanlega upplýst til að það verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kærenda. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 17. apríl 2012 var tekin fyrir umsókn Fasteigna ríkisins um leyfi til að endurbyggja austur- og vesturhlið húss Menntaskólans í Reykjavík við Þingholtsstræti 18.  Kom fram í umsóknargögnum að tengibygging á milli umrædds húss og Casa Nova, sem einnig er á reit menntaskólans, hafi verið reist fyrir 13-14 árum.  Hafi húsið sjálft þá einnig verið endurskipulagt og arkitekt hússins samþykkt breytingarnar.  Hins vegar hafi timburbyggðir útveggir með stórum svokölluðum Kardagluggum ekki verið endurgerðir þótt lélegir væru.  Nú væri kominn tími á endurbætur og yrðu útveggirnir úr áli og gleri í svipuðum dúr og sjá megi í gluggum tengibyggingarinnar.  Var afgreiðslu málsins frestað.  Það var síðan tekið fyrir á fundi byggingarfulltrúa 29. maí 2012 og umsóknin samþykkt.  Skutu kærendur þeirri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar hinn 23. júlí 2012.  Var þá  lokið við uppsetningu glerklæðningar á þeirri hlið hússins er veit að Þingholtsstræti, að undanskildum frágangi á listum og opnanlegum fögum. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á það bent að Þingholtsstræti 18 hafi verið byggt á sjöunda áratugi síðustu aldar og hafi öll götuhlið hússins borið með sér stíl þess tíma.  Menn geti endalaust deilt um fagurfræðina í þessum byggingarstíl, en sennilega séu menn nokkuð sammála um að byggingin hafi verið stílbrot í Þingholtsstrætinu.  Hún sé þó farin að falla inn í umhverfið og sé ágætt dæmi um byggingarstíl tímabilsins. 

Þar sem byggingin sé komin til ára sinna þurfi hún eðlilegt viðhald.  Framkvæmdir hafi hafist í júní 2012 og hafi nágrannar talið að þær fælust fyrst og fremst í því að skipta út fúnum gluggarömmum fyrir nýja, enda hafi þeim ekki verið gerð grein fyrir hvað til stæði að gera.  Það hafi ekki verið fyrr en 13. júlí 2012 að í ljós hafi komið að verið væri að gjörbreyta hlið hússins með því að klæða hana alla með dökku gleri, sem virki eins og spegill gagnvart íbúum gegnt húsinu.  Með þessu séu íbúarnir berskjaldaðir gagnvart gangandi umferð og ennfremur hver gagnvart öðrum, þar sem þeir horfi nánast beint inn um glugga hvers annars.  Feli þetta í sér verulega röskun á hagsmunum kærenda og óþolandi inngrip í friðhelgi einkalífs þeirra.  Þingholtsstrætið sé þröng gata, innan við níu metrar á milli húsaraða, og því sé spegilhlið sem hér um ræði viðkvæmari en ella. 

Fram hafi komið í tölvupósti skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur frá 13. júlí 2012 að skoða þyrfti málið betur því ef útliti húss væri breytt væri ekki aðeins um viðhald að ræða.  Finna megi skilgreiningu á viðhaldi í reglugerð nr. 483/1994 þar sem segi að viðhald teljist það sem gera þurfi til að halda eignum eða einstökum hlutum þeirra í svipuðu ástandi og þær hafi verið þegar rekstraraðili hafi eignast þær, hvort heldur þær hafi verið gamlar eða nýjar.  Alveg sé ljóst að með þeim breytingum sem nú standi yfir sé verið að gjörbreyta útliti hússins.  Því hafi átt að grenndarkynna heimilaðar breytingar. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Reykjavíkurborg krefst þess að úrskurðarnefndin hafni kröfu kærenda um ógildingu hins kærða byggingarleyfis. 

Eftir að kvörtun hafi borist til byggingarfulltrúa frá kærendum 13. júlí 2012 hafi þeim verið send orðsending með tölvupósti, þar sem fram komi að byggingarfulltrúi hafi farið yfir uppdrætti að lagfæringum byggingarinnar og skoðað aðstæður.  Mat hans sé í samræmi við afgreiðslu málsins að um viðhald og endurbætur sé að ræða en ekki eiginlegar útlitsbreytingar.  Glerið sem verið sé að setja í glugga hússins sé einsleitt yfir flötinn í stað glers sem hafi verið misleitt.  Því verði birta frá fletinum mun jafnari en frá fyrra gleri.  Ekki sé um spegil að ræða en dökkleiki glersins muni draga í sig orku sólarljóss og varpa lægra hlutfalli þess inn og frá sér samanborið við fyrra gler.  Glerið sé til mikilla bóta fyrir þá starfsemi sem fram fara í byggingunni, svo sem varðandi hitaleiðni. 

Mál þetta snúist um það hvort þörf hafi verið á grenndarkynningu eða ekki áður en byggingarfulltrúi heimilaði umdeildar framkvæmdir.  Í skipulagslögum nr. 123/2010 sé fjallað um grenndarkynningu í 43. og 44. gr. laganna.  Í 2. mgr. 43. gr. sé fjallað um þá stöðu þegar sveitarstjórn telji að gera þurfi óverulegar breytingar á gildandi deiliskipulagi og eigi þá grenndarkynning við.  Á umræddu svæði sé í gildi deiliskipulag frá 2. júní 2008 fyrir miðborgarsvæði Reykjavíkur, staðgreinireit 1.180.0, og komi þar m.a. fram að Þingholtsstræti 18 sé yngsta byggingin í götumyndinni og stingi mjög í stúf við aðrar byggingar við götuna.  Í skilmálum deiliskipulagsins segi í kafla 4.2 um hönnun viðbygginga og breytinga að stærðarhlutföll, hönnun og efnisnotkun skuli að jafnaði vera í samræmi við stíl og aldur upphaflegrar byggingar nema sérstakar ástæður og aðstæður leiði til annars.  Þá skuli hanna viðbyggingar og breytingar með þeim hætti að þær hafi sem minnst neikvæð áhrif á umhverfið og gæði nálægra bygginga.  Jafnframt segi að heimilt sé að gera minni háttar breytingar á húsum, s.s. svalir og litlar útbyggingar og lagfæringar, án þess að komi til breytinga á deiliskipulagi, séu þær í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar.  Breytingar skuli ávallt miðast við aðstæður og geti þarfnast grenndarkynningar. 

Það hafi verið mat Reykjavíkurborgar að þær endurbætur á húsinu nr. 18 við Þingholtsstræti sem samþykktar hafi verið í maí 2012 hafi ekki kallað á breytingar á deiliskipulagi.  Hafi þar af leiðandi ekki verið ástæða til grenndarkynningar.  Hér verði að hafa í huga að umrætt hús sé langyngsta byggingin á þessum reit og hafi ætíð stungið mjög í stúf við aðrar byggingar við götuna.  Það geri húsið vissulega enn að endurbótum loknum en færa megi þó rök fyrir því að það raski götumyndinni ekki alveg jafnmikið og það hafi gert áður.  Um það megi þó vissulega deila. 

Erfitt sé að átta sig á því hvaða íbúar verði berskjaldaðir gagnvart gangandi umferð við þessar endurbætur.  Væntanlega sé átt við þá sem dvelji í Þingholtsstræti 18 þar sem gluggaflötur þess húss sé sagður aukast, en það sé eins og kunnugt sé ekki íbúðarhús.  Þar að auki aukist ekki eiginlegur gluggaflötur hússins þótt það sé klætt með gleri að utan.  Þeir sem þar dvelji séu því ekkert berskjaldaðri fyrir gangandi umferð en þeir hafi verið.  Þá sé það ekki hlutverk kærenda að gæta hagsmuna þeirra að þessu leyti.  Hafi íbúar á þessum stað við Þingholtsstræti getað horft beint inn um glugga hvers annars þá hvorki aukist né minnki möguleikar á slíku þótt eitt hús handan götu sé klætt með glerklæðningu.  Erfitt sé því að sjá að hagsmunum kærenda sé raskað verulega með þessum endurbótum.  Það kunni þó að vera að kærendur eigi við að gluggar nágranna þeirra fyrir ofan þá eða neðan muni speglast í hinni nýju glerklæðningu hússins á móti og að þeir muni þannig sjá óbeint inn í íbúðir þeirra.  Kærendur hljóti þó að þurfa að skýra þetta atriði nánar. 

Reykjavíkurborg telji að umdeilt byggingarleyfi víki ekki frá gildandi deiliskipulagi.  Eingöngu sé um að ræða leyfi til viðhaldsframkvæmda, sem kalli ekki á breytingu á deiliskipulagi reitsins. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er kröfum kærenda og málatibúnaði mótmælt og vísað til fyrirliggjandi gagna. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin hefur kynnt sér aðstæður á vettvangi. 
 
Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um lögmæti byggingarleyfis sem heimilar endurnýjun á ytra byrði hússins nr. 18 við Þingholtsstræti.  Bera kærendur fyrir sig að ný glerklæðning á húsinu virki sem spegill andspænis fasteignum þeirra, sem valdi verulegri röskun á hagsmunum þeirra sem fasteignareigenda. 

Á svæði því er hér um ræðir er í gildi deiliskipulag frá 2. júní 2008 fyrir staðgreinireit 1.180.0, Menntaskólareit, sem afmarkast af Lækjargötu, Amtmannsstíg, Þingholtsstræti og Bókhlöðustíg.  Deiliskipulagið er sett fram á uppdrætti með áritaðri greinargerð, en á uppdrættinum er jafnframt tekið fram að nánari skilmálar, markmið og forsendur deiliskipulagsins komi fram í heftinu „Miðborgarsvæði Reykjavíkur. Greinargerð og deiliskipulagsskilmálar fyrir staðgreinireit 1.180.0.“  Í skilmálum sem þar koma fram segir m.a. í gr. 4.2 að heimilt sé að gera minni háttar breytingar á húsum, s.s. svalir og litlar útbyggingar og lagfæringar án þess að koma þurfi til breytinga á deiliskipulagi, séu þær í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar.  Breytingar skuli ávallt miðast við aðstæður og geti þarfnast grenndarkynningar.  Í samræmi við ákvæði þetta verður að telja að sú endurgerð götuhliðar Þingholtsstrætis 18, sem um er deilt í málinu, feli í sér lagfæringar sem heimilt hafi verið að ráðast í án þess að gera þyrfti breytingar á deiliskipulagi svæðisins.  Hins vegar er kveðið á um það í skilmálunum að slíkar breytingar, sem gera má án breytinga á deiliskipulagi, geti þarfnast grenndarkynningar.  Hvort grenndarkynningar sé þörf hlýtur að ráðast af þeim grenndaráhrifum sem breytingin hefur og séu þau umtalsverð leiðir af tilvitnuðu ákvæði að grenndarkynning þarf að eiga sér stað.  Telur úrskurðarnefndin að umdeildar breytingar á götuhlið Þingholtsstrætis 18 hafi slík grenndaráhrif gagnvart eignum kærenda, einkum vegna mikillar speglunar, að borið hefði að grenndarkynna þær í samræmi við það ákvæði í skilmálum deiliskipulagsins sem að framan er rakið.

Gerð er grein fyrir hinu kærða byggingarleyfi á aðaluppdráttum og í byggingarlýsingu á þeim.  Þykir skorta þar skýringar og glögga lýsingu á framkvæmdinni þannig að betur megi af gögnum þessum ráða um breytt útlit hússins að framkvæmdum loknum.  Er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að þar sem grenndarkynning hafi ekki farið fram í samræmi við skipulagsskilmála, og að ekki hafi heldur verið unnt að ráða af hönnunargögnum hver yrðu áhrif umdeildra breytinga á húsinu að Þingholtsstræti 18, beri að fallast á kröfu kærenda um ógildingu hins kærða byggingarleyfis.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 29. maí 2012, um að veita byggingarleyfi til að endurbyggja úr gleri og áli austur- og vesturhlið Þingholtsstrætis18, er felld úr gildi.

  

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

____________________________              ___________________________
Ásgeir Magnússon                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

13/2011 Fannafold

Með

Árið 2012, miðvikudaginn 9. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson formaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 13/2011, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. ágúst 2010 um að veita leyfi fyrir áður gerðri stækkun á neðri hæð sem framkvæmd var við byggingu og til að setja glugga á gafla og nýta þar með geymslur sem íveruherbergi í parhúsinu á lóð nr. 63 við Fannafold í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur 

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 28. janúar 2011, sem barst nefndinni sama dag, kærir J, eigandi fasteignarinnar að Fannafold 65 í Reykjavík, þá ákvörðun byggingarfulltrúans að veita leyfi fyrir áður gerðri stækkun á neðri hæð sem framkvæmd var við byggingu og til að setja glugga á gafla og nýta þar með geymslur sem íveruherbergi í parhúsinu á lóð nr. 63 við Fannafold í Reykjavík. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að viðurkenndur verði réttur hans til skaðabóta að álitum vegna tjóns sem kærandi hafi orðið fyrir auk málskostnaðar samkvæmt reikningi eða mati úrskurðarnefndarinnar. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 6. júlí 2010 var tekin fyrir umsókn þar sem sótt var um leyfi til að setja glugga á gafla og nýta þar með geymslur á neðri hæð sem íveruherbergi í parhúsinu á lóð nr. 63 við Fannafold.  Byggingarfulltrúi frestaði málinu með vísan til athugasemda á umsóknarblaði og vísaði því til umsagnar skipulagsstjóra.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra hinn 16. s.m. var málið tekið fyrir og bókað að ekki væru gerðar athugasemdir við að skilmálum fyrir lóðina yrði breytt svo hægt væri að heimila nýtingu á kjallararýmum.  Var jafnframt bókað að tillagan yrði grenndarkynnt bærist hún. 

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 20. júlí 2010 var tekin fyrir umsókn um leyfi fyrir áður gerðri stækkun á kjallara sem framkvæmd var við byggingu og til að setja glugga á gafla og nýta þar með geymslur á neðri hæð (kjallara) sem íveruherbergi í parhúsinu á lóð nr. 63 við Fannafold.  Þar kom fram að samþykkt stærð var 291,6 fermetrar en stækkun væri 58,9 fermetrar og samtals því 350,5 fermetrar.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsstjóra hinn 23. s.m.  var málið tekið fyrir á ný og þá lagt fram minnisblað skipulags- og byggingarsviðs, dags. 21. júlí 2010 og svofelld bókun gerð:  „Leiðrétt bókun frá afgreiðslufundi skipulagstjóra dags. 16. júlí 2010.  Rétt bókun er: Ekki eru gerðar skipulagslegar athugasemdir við erindið, samræmist deiliskipulagi.“  Umsóknin var loks samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 10. ágúst 2010 en það gert að skilyrði fyrir útgáfu byggingarleyfis að eignaskiptayfirlýsingu yrði þinglýs vegan breytinga á húsinu.

Afgreiðsla byggingarfulltrúa var staðfest í borgarráði hinn 12. ágúst 2010.  Byggingarleyfi fyrir breytingum að Fannafold 63 var síðan gefið út hinn 29. nóvember 2011.  Með bréfi, dags. 13. janúar 2011, fékk kærandi yfirlit yfir umfjallanir skipulags- og byggingarsviðs um afgreiðslu málsins. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að ekkert samráð hafi verið haft við kæranda vegna umdeildra breytinga en hann hafi orðið þess fyrst var í desember 2010 að framkvæmdir hafi verið hafnar á húsinu að Fannafold 63.  Í ágúst 2010 hafi eigandi hússins að nefndrar fasteignar óskað eftir samþykki kæranda á teikningu með breytingum að húsinu en hann hafi hafnað því.  Telja verði að grenndarkynna hafi átt fyrirhugaðar breytingar, eins og fram hafi komið á afgreiðslufundi skipulagsstjóra hinn 16. júlí 2010 og kveðið sé á um í 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 enda samræmist þær ekki deiliskipulagi svæðisins.  Þá þyki kæranda eðlilegt að honum hafi verið gefinn andmælaréttur við meðferð málsins.  Hin kærða leyfisveiting fari því í bága við ákvæði skipulags- og byggingarlög auk þess sem andmælaréttur samkvæmt stjórnsýslulögum nr. 37/1993 hafi ekki verið virtur.

Ljóst sé að umræddar breytingar muni valda kæranda mikilli röskun auk umtalsverðs tjóns.  Breytingarnar muni koma til með að rýra söluverðmæti fasteignar hans að Fannafold 65 vegna aukins ónæðis.  Með breytingunum sé og gengið á friðhelgi einkalífs hans og framkvæmdirnar hafi orðið til þess að gróður á lóð hans hafi eyðilagst.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er þess krafist að kröfum kæranda í málinu verði hafnað og að úrskurðarnefndin staðfesti afgreiðslu byggingarfulltrúa í máli þessu.  Reykjavíkurborg telji að byggingarfulltrúa hafi verið fullkomlega heimilt að samþykkja hina umþrættu byggingarleyfisumsókn í máli þessu.  Í minnisblaði skipulags- og byggingarsviðs, dags. 21. júlí 2010, hafi komið fram að bókun skipulagsstjóra á afgreiðslufundi hinn 16. s.m. hafi verið byggð á röngum upplýsingum, þ.e. að talið hafi verið að umrædd lóð væri innan deiliskipulags „Foldahverfi neðri hluti; Íbúðarhús norðan Grafarvogs – Suðurhluti 1. áfangi, sem samþykkt var í skipulagsnefnd 19.11.1984, endurskoðaður 1988.“  Rétt sé að lóðin væri innan deiliskipulags Foldahverfis efri hluta „Íbúðarhús norðan Grafarvogs – norðurhluti 3.-6. áfangi“, sem samþykkt var í borgarráði þann 3.12.1984.  Í skilmálum þess síðarnefnda sé að finna ákvæði um einbýlishús, raðhús og fjölbýlishús.  Í kafla 1.1.11 Raðhús segir:  „Innan byggingarreits er heimilt að reisa raðhús á 1 ½ -2 hæðum.  Bílgeymslur skulu vera innbyggðar.  Mesta leyfilegt gólfflatarmál hverrar raðhúsaíbúðar er 200 m2 brúttó.“

Í minnisblaði skipulags- og byggingarsviðs segir ennfremur:  „Embætti byggingarfulltrúa samþykkti parhús á lóð Fannafoldar 63, 14. febrúar 1985 og ekki hafa verið samþykktar neinar breytingar á þessum eignum frá þeim tíma.  Nú er sótt um að fá samþykkt rými, sem á fyrri samþykktum byggingarfulltrúa voru sögð óútgrafin.  Tvær íbúðir eru í húsinu og samkvæmt eldri upplýsingum FSÍ eru stærðir þeirra: íbúð merkt 0201 205,7 fermetrar og íbúð merkt 0202 154,8 fermetrar.  Með byggingarleyfisumsókn sem tekin var fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa 6. júlí s.l. fylgir skráningartafla, yfirfarin og samþykkt 19. júlí 2010.  Þar kemur fram að birt flatarmál íbúðar 0101 með bílgeymslu er 199,8 fermetrar og íbúðar merkt 0102 með bílgeymslu er 150,7 fermetrar.  Samanlagður brúttóbotnflötur þessara eigna er alls 350,5 fermetrar.  Sú viðbót sem nú er sótt um samþykkt fyrir er því innan þeirra marka sem skilmálar fyrir „Íbúðarhús norðan Grafarvogs – norðurhluti 3.-6. áfangi“ heimila.“ Ljóst sé samkvæmt framansögðu að byggingarleyfisumsóknin hafi samræmst deiliskipulagi og því hafi ekki þurft að grenndarkynna hana. 

Hvað varði bótakröfu kæranda skuli á það bent að það sé ekki á valdsviði úrskurðarnefndarinnar að kveða á um bótaskyldu og sé nefndinni óheimilt að taka afstöðu til slíkra krafna.  Sama gildi að þessu leyti um málskostnaðarkröfu kæranda.  Skuli henni einnig vísað á bug.  Skuli þó sérstaklega á það bent að kröfur kæranda að þessu leyti séu með öllu órökstuddar og ósannaðar. 

————————————

Eiganda Fannafoldar 63 var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum sínum í máli þessu en engar athugasemdir eða andmæli hafa borist frá honum. 

Niðurstaða:  Á umræddu svæði er í gildi deiliskipulag Foldahverfis efri hluta „Íbúðarhús norðan Grafarvogs – norðurhluti 3.-6. áfangi“ sem samþykkt var í borgarráði 3. desember 1984.  Samkvæmt skipulaginu er lóðin nr. 63 við Fannafold á reit þar sem heimilt er að reisa einbýlishús af gerinni E-1, E-2 eða E-3 en nánar ræðst gerð húss af aðstæðum á hverri lóð fyrir sig.  Er mesta leyfilegt gólflatarmál húsa af þessari gerð 300 m² brúttó.

Fyrir liggur að á umræddri lóð var á sínum tíma reist parhús með tveimur aðskildum íbúðum.  Fór sú bygging í bága við skilmála deilskipulags hvað húsagerð varðaði en heildarflatarmál hennar var innan við 300 m² samkvæmt samþykktum aðaluppdráttum.

Við byggingu hússins var lokuðu rými, samtals 58,9 m² að stærð, breytt í opið rými og mun það hafa verið nýtt sem geymslur.  Er með hinni kærðu ákvörðun verið að samþykkja umrætt rúmi og heimila að setja á það glugga og nýta sem íbúðarrými.  

Með þeirri viðbót sem samþykkt var með hinni kærðu ákvörðun er brúttóflatarmál hússins að Fannafold 63 sagt vera alls 350,5 sem er verulega umfram heimildir skipulags, enda verður ekki fallist á að skilmálar um raðhúsalóðir geti átt við um lóðina þó á henni hafi verið reist parhús, andstætt heimildum skipulags.  Er ekki gert ráð fyrir parhúsum á umræddu svæði í skipulagi og lóðir fyrir raðhús eru sérstaklega merktar á skipulagsuppdrætti og þær eru með allt öðru sniði og á öðrum stað en lóð sú sem hér um ræðir.

Af framansögðu leiðir að kærandi mátti ekki vænta þess að heimiluð yrði nýting umrædds rýmis og gerð glugga á gafl hússins að Fannarfold 63, enda fór sú samþykkt í bág við gildandi deiliskipulag eins og að fram er lýst.  Verður því fallist á kröfu hans um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.

Lagaheimild skortir til að ákvarða kærumálskostnað í málum sem rekin eru fyrir úrskurðarnefndinni og kemur krafa kærenda um málskostnað því ekki til álita.  Um rétt til skaðabóta vegna verðrýrnunar skv. 33. gr. þágildandi skipulags og byggingarlaga nr. 73/1997 fjallar úrskurðarnefndin ekki. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. ágúst 2010 um að veita leyfi fyrir áður gerðri stækkun á neðri hæð sem framkvæmd var við byggingu og til að setja glugga á gafla og nýta þar með geymslur sem íveruherbergi í parhúsinu á lóð nr. 63 við Fannafold í Reykjavík. 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

_____________________________                  ____________________________
Ásgeir Magnússon                                              Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

68/2012 Úlfarsfell

Með

Árið 2012, mánudaginn 10. september, kom úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 68/2012, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 22. maí 2012 um að veita byggingarleyfi fyrir tækjaskýli úr timbri og tveimur 10 m tréstaurum til fjarskiptareksturs á toppi Úlfarsfells í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 29. júní 2012, er barst nefndinni sama dag, kæra I, Urðarbrunni 14, Þ og H, Iðunnarbrunni 5, K, f.h. Íbúasamtaka Úlfarsárdals, Urðarbrunni 14, G, f.h. Landverndar, Skúlatúni 6 Reykjavík, og A, f.h. Geislabjargar, Krókamýri 6, Garðabæ, þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 22. maí 2012 að veita byggingarleyfi fyrir tækjaskýli úr timbri og tveimur 10 m tréstaurum til fjarskiptareksturs á toppi Úlfarsfells. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að mannvirki sem byggð séu á grundvelli hennar verði fjarlægð ásamt öðru raski sem fylgi framkvæmdunum.  Jafnframt er gerð krafa um bráðabirgðaúrskurð um stöðvun framkvæmda á meðan málið sé til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Þykir málið nú nægjanlega upplýst til að taka megi það til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda. 

Málsatvik:  Forsaga þessa máls er sú að fyrirtækið Fjarskipti ehf. sótti um leyfi borgaryfirvalda til uppsetningar fjarskiptabúnaðar á Úlfarsfelli með bréfi, dags. 27. maí 2011.  Veitt var framkvæmdaleyfi fyrir lagningu rafmagnsheimtaugar og ljósleiðara í jörðu upp á koll Úlfarsfells hinn 1. desember 2011.  Var sú ákvörðun kærð til úrskurðarnefndarinnar, sem vísaði málinu frá með úrskurði, uppkveðnum 5. júní 2012,  með þeim rökum að hin kærða ákvörðun snerti ekki lögvarða hagsmuni kærenda og ættu þeir því ekki kæruaðild í málinu. 

Hinn 22. maí 2012 gaf byggingarfulltrúinn í Reykjavík út byggingarleyfi fyrir hinum umdeildu mannvirkjum og skutu kærendur þeirri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að þeir eigi kæruaðild í máli þessu á grundvelli lögvarinna hagsmuna eða samkvæmt heimild í 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 og hafi kæra í máli þessu borist innan kærufrests. 

Þrír kærenda búi í suðurhlíðum Úlfarsfells í um tveggja kílómetra fjarlægð frá fyrirhuguðum mannvirkjum og noti þeir svæðið til útivistar og hafi útsýni til fellsins.  Þá séu það hagsmunir íbúasamtaka Úlfarsárdals sem hagsmunasamtaka íbúa á svæðinu auk fyrrgreindra kærenda, að svæðið byggist upp í samræmi við tímaáætlanir og gildandi ramma-, aðal- og deiliskipulag.  Hröð uppbygging íbúðarhverfisins leiði til þess að margvísleg þjónusta við íbúa komist á legg en væntingar um þá uppbyggingu haft áhrif á ákvörðun um fjárfestingu íbúa í lóðum á svæðinu.  Telji kærendur að umdeild mannvirki og áhrif þeirra á umhverfið muni draga úr áhuga á búsetu á svæðinu og seinka uppbyggingu þess og með því valda verðrýrnun lóða.  Hagsmunir íbúasamtakanna séu á sömu nótum og þeirra íbúa sem standi að kæru í máli þessu.  Landvernd eigi einnig hagsmuna að gæta í ljósi þess hlutverks síns að standa vörð um íslenska náttúru og að vera virkur þátttakandi í stefnumótun, fræðslu og ákvarðanatöku í umhverfismálum.  Falli samtökin undir 4. gr. laga nr. 130/2011 ásamt félaginu Geislabjörgu, félagi fólks um frelsi frá rafmengun, en fyrirhuguð mannvirki og möstur muni hýsa fjarskiptabúnað sem gefi frá sér ójónandi geislun sem geti snert heilsufar íbúa á svæðinu.  Íbúar og hagsmunasamtök þau sem að málinu standi eigi hagsmuna tengda því að öll mannvirki og notkun þeirra séu í samræmi við gildandi skipulag og eigi þau lögbundinn ábendingar-, athugasemda- og umsagnarrétt við skipulagsgerð. 

Auk framangreindra atriða, sem til þess séu fallin að skerða hagsmuni kærenda, verði að telja umdeild mannvirki í andstöðu við ákvæði og markmið gildandi skipulag  svæðisins og ákvæði skipulagsreglugerðar.  Um sé að ræða óbyggt svæði til útivistar þar sem ekki megi vænta að slík mannvirki sem hér um ræði rísi með tilheyrandi skerðingu á möguleikum til útivistar, útsýnisskerðingu, sjónmengun og áhrifum vegna geislunar.  Að mati kærenda þurfi að gera grein fyrir staðsetningu fjarskiptamannvirkja í deiliskipulagi sem stoð eigi í aðalskipulagi, að undangengnum nauðsynlegum athugunum og rannsóknum og aðkomu almennings.  Hefði með því verið gætt rannsóknar- og andmælareglu stjórnsýslulaga og réttar almennings til aðkomu að skipulagsgerð samkvæmt skipulagslögum.  Hið kærða byggingarleyfi fari gegn lögmætisreglu stjórnsýsluréttarins og markmiðum skipulagslaga og ekki sé til að dreifa réttarvenju eða tiltækum lögskýringarleiðum sem réttlætt gætu veitingu leyfisins. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er farið fram á að kærunni verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kærendur eigi enga lögvarða hagsmuni tengda útgáfu byggingarleyfisins, en ella að hin kærða ákvörðun standi óhögguð. 

Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geti þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eigi lögvarða hagsmuni tengda ákvörðun sem kæra á.  Auk tiltekinna íbúa á svæðinu standi þrenn samtök að kærumáli þessu og þar af einungis ein samtök sem tengja megi við Úlfarsárhverfi á beinan hátt, þ.e. íbúasamtök Úlfarsárdals. 

Ljóst sé að mörg mannvirki sjáist frá heimilum íbúa í Úlfarsárdal sem sum séu, í minna en tveggja km fjarlægð frá heimilum þeirra og önnur fjær.  Telja verði það verulega langsótt að íbúar í tveggja km fjarlægð frá mannvirki, eins og hér eigi við, eigi lögvarða hagsmuni af því að það rísi ekki.  Einnig sé erfitt að sjá að 15 m2 tækjaskýli ásamt tveimur 10 m háum tréstaurum takmarki svo útivistarmöguleika kærenda að þeir skerðist verulega vegna þessara framkvæmda, en fyrir séu á fellinu fjarskiptamannvirki.  Hafa beri í huga að Úlfarsfell standi í útjaðri sjálfs höfuðborgarsvæðisins og sé hvergi meiri þörf fyrir góð fjarskipti en þar.  Gildi það sérstaklega um höfuðborgarsvæðið og nágrenni þess vegna þéttbýlis og verði þeir sem velji sér búsetu á því svæði að sætta sig við að slíkur búnaður geti reynst nauðsynlegur í ýmsum tilvikum þótt aldrei sé hann til sérstakrar prýði.  Reyndar sé búnaður sem þessi algengur um allt land á fjallstindum.  Verulega hæpið verði að teljast að fólk búsett í 2 km fjarlægð teljist svo tengt málinu að það geti umfram aðra kært slíkar framkvæmdir til æðra stjórnvalds.  Samtökin þrenn, þ.e. íbúasamtök Úlfarsárdals, Landvernd og Geislabjörg, teljist ekki eiga lögvarða hagsmuni í þessu máli.  Landvernd og Geislabjörg eigi enga sérstaka lögvarða hagsmuni af því hvort fjarskiptamastur sé sett upp á kolli Úlfarsfells eða ekki og hafi hingað til ekki skipt sér af uppsetningu fjarskiptamastra á Íslandi, svo vitað sé.  Nefnd samtök geti því ekki verið aðilar að kærumáli þessu. 

Hin kærða ákvörðun sé studd þeim rökum að umrædd fjarskiptamannvirki verði nýtt af fleirum en leyfishafa, sem sé í góðu samræmi við gildandi aðalskipulag Reykjavíkur, þar sem tekið sé fram að leitast skuli við að fjarskiptafyrirtæki samnýti fjarskiptamannvirki, sbr. 25. gr. laga um fjarskipti nr. 81/2003.  Almenn þörf sé á því að byggja upp góðan og varanlegan fjarskiptastað fyrir höfuðborgarsvæðið en fyrri fjarskiptamiðstöð á Rjúpnahæð í Kópavogi hafi verið lögð niður vegna byggingar nýrra hverfa.  Staðsetning fjarskiptamannvirkja á Úlfarsfelli sé talin heppileg með tilliti til dreifigetu, en brýn þörf sé á að finna mannvirkjum stað á höfuðborgarsvæðinu fyrir útvarpssendingar og fjarskiptaþjónustu.  Ekki verði séð að uppsetning fjarskiptabúnaðarins muni hindra umferð eða útivist nema þá á umræddum eystri kolli fellsins og útsýni frá öðrum hlutum fjallsbungunnar sé ekki síðra eða jafnvel betra.  Um styrk rafsegulsviðs segi í umsókninni að í mastrinu verði sendiloftnet vegna FM-útvarpssendinga, sjónvarpssendinga og annarra þeirra fjarskipta sem hentugt kunni að þykja að koma fyrir á þessum stað.  Útreikningar sýni að sviðsstyrkur dofni síðan hratt með aukinni fjarlægð frá mastrinu.  Ekkert bendi til þess að heilsuspillandi rafmengun verði á svæðinu og stefnt verði að því að geislun frá væntanlegum fjarskiptabúnaði verði innan þeirra viðmiða sem alþjóðaráð um varnir gegn ójónandi geislun setji.  Enginn af umsagnaraðilum hafi lagst gegn framkvæmdinni. 

Borgaryfirvöld geti ekki fallist á skoðun Skipulagstofnunar um að vinna þurfi deiliskipulag fyrir framkvæmdasvæðið.  Það verði að teljast fátítt að nauðsyn beri til að deiliskipuleggja fjallasvæði eins og Úlfarsfell vegna uppsetningar hefðbundinna fjarskiptamannvirkja.  Í svæðisskipulaginu sé umræddur kollur Úlfarsfells skilgreindur sem „Opið óbyggt svæði“ og í aðalskipulaginu sem „Óbyggð svæði“.  Þótt litlu fjarskiptamastri sé komið fyrir á fjallstindi teljist svæðið eftir sem áður vera „óbyggt svæði“ og slíkt sé ekki í andstöðu við ofangreindar skipulagsáætlanir, enda hafi verið talið heimilt að reisa einstök mannvirki á slíkum svæðum, s.s. vegi, slóða og veitumannvirki eins og háspennulínur.  Af þessu megi ráða að stefna aðalskipulags útiloki ekki einstök minni háttar mannvirki, eins og hér um ræði, á slíkum svæðum.  Með hliðsjón af staðháttum hafi ekki verið tilefni til að grenndarkynna fyrirhuguð mannvirki enda óljóst að hverjum sú grenndarkynning ætti að beinast.  Samkvæmt 2. mgr. 44. gr. skipulagslaga felist grenndarkynning í því að skipulagsnefnd kynni þeim nágrönnum leyfisumsókn sem taldir séu geta átt hagsmuna að gæta.  Sé vandséð hvernig velja hefði átt slíka nágranna í þessu tilviki. 

Því sé eindregið mótmælt að málið hafi ekki verið rannsakað nægilega af borgarinnar hálfu.  Í fyrsta lagi hafi umsókn um byggingarleyfið verið mjög vel rökstudd.  Í öðru lagi hafi skipulags- og byggingarsvið leitað umsagna sjö aðila um málið og fengið þær umsagnir í hendur áður en ákvörðun hafi verið tekin.  Útgáfa byggingarleyfis fyrir fjarskiptabúnaði á Úlfarsfelli byggi á III. kafla mannvirkjalaga nr. 160/2010 og hafi á engan hátt gengið í berhögg við lög eða lögmætisreglu stjórnsýsluréttar. 

——————————-

Leyfishafa var gefinn kostur á að koma athugasemdum sínum og sjónarmiðum að í málinu en greinargerð af hans hálfu hefur ekki borist úrskurðarnefndinni. 

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum í málinu, sem ekki verða rakin hér, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn þess. 

Niðurstaða:  Í málinu hefur verið gerð krafa um frávísun með þeim rökum að kærendur eigi ekki kæruaðild.  Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála geta þeir einir kært stjórnvaldsákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á.  Verður að skýra þetta ákvæði í samræmi við almennar reglur stjórnsýsluréttarins um aðild í kærumálum þar sem áskilið er að kærandi eigi beina einstaklingsbundna hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra á.  Sú undantekning er gerð á fyrrgreindri meginreglu um kæruaðild í nefndu ákvæði að umhverfisverndar-, útivistar- og hagsmunasamtök með minnst 30 félaga geta kært tilteknar ákvarðanir án þess að sýna fram á lögvarða hagsmuni enda samrýmist það tilgangi samtakanna að gæta þeirra hagsmuna sem kæran lýtur að.  Er þar í fyrsta lagi um að ræða ákvarðanir Skipulagsstofnunar um matsskyldu framkvæmda, sameiginlegt mat á umhverfisáhrifum og endurskoðun matsskýrslu samkvæmt lögum um mat á umhverfisáhrifum, í öðru lagi ákvarðanir um að veita leyfi vegna framkvæmda sem falla undir lög um mat á umhverfisáhrifum og í þriðja lagi ákvarðanir um að veita leyfi samkvæmt lögum um erfðabreyttar lífverur til sleppingar eða dreifingar erfðabreyttra lífvera. 

Að kærumáli þessu standa m.a. Íbúasamtök Úlfarsárdals, Landvernd og Geislabjörg.  Verða þessir kærendur, sem lögpersónur, ekki taldir eiga þeirra hagsmuna að gæta að það veiti þeim kæruaðild í málinu.  Þá fellur hin kærða ákvörðun ekki undir  upptalningu ákvarðana í áðurgreindri 3. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011, en þar er tilteknum hagsmunasamtökum játuð kæruaðild án þess að þau hafi sýnt fram á lögvarða hagsmuni tengda þeirri ákvörðun sem kæra lýtur að.  Verður kærumálinu því vísað frá að því er þessa kærendur varðar. 

Þeir einstaklingar sem standa að kærumálinu búa í nokkurri fjarlægð frá þeim stað sem leyft var að reisa umdeild mannvirki, en í ljósi staðsetningar mannvirkjanna á toppi Úlfarsfells geta þau snert grenndarhagsmuni þeirra.  Þykja þeir kærendur eiga lögvarinna hagsmuna að gæta í málinu og verður kæru þeirra af þeim sökum ekki vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Samkvæmt 2. mgr. 37. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 skal gera deiliskipulag fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Sú eina undantekning er gerð í lögunum frá deiliskipulagsskyldu vegna leyfisskyldra mannvirkja í dreifbýli og á óbyggðum svæðum að unnt er að veita byggingarleyfi fyrir einstökum framkvæmdum að fengnum meðmælum Skipulagsstofnunar skv. 1. tl. bráðabirgðaákvæðis laganna.  Áður en ákvörðun var tekin um að veita hið kærða byggingaleyfi var umrætt svæði hvorki deiliskipulagt né hafði verið aflað meðmæla Skipulagsstofnunar fyrir leyfisveitingunni.  Þessi annmarki á undirbúningi ákvörðunarinnar er verulegur og veldur því að ógilda ber hina kærðu ákvörðun. 

Úrskurðarorð: 

Kæru íbúasamtaka Úlfarsárdals, Landverndar og Geislabjargar er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 22. maí 2012, um að veita byggingarleyfi fyrir tækjaskýli úr timbri og tveimur 10 m tréstaurum til fjarskiptareksturs á toppi Úlfarsfells, er felld úr gildi. 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________                _____________________________
Ásgeir Magnússon                                               Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

23/2011 Austurströnd

Með

Árið 2012, föstudaginn 27. apríl, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Ómar Stefánsson lögfræðingur, varaformaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 23/2011, kæra húsfélagsins að Austurströnd 14 á afgreiðslu skipulags- og byggingarfulltrúa Seltjarnarnesbæjar frá 14. og 18. mars 2011 um erindi þess efnis að grindverk á þaksvölum greinds húss verði fjarlægt. 

Í málinu er kveðinn upp svofelldur 

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 11. apríl 2011, er barst nefndinni sama dag, kærir húsfélagið að Austurströnd 14 afgreiðslu skipulags- og byggingarfulltrúa Seltjarnarnesbæjar frá 14. og 18. mars 2011 á beiðni kæranda um að grindverk á þaksvölum fjölbýlishússins að Austurströnd 14 skuli fjarlægt. 

Kærandi krefst þess að byggingaryfirvöldum verði gert skylt að sjá til þess að umrætt grindverk verði þegar í stað fjarlægt.  Jafnframt er þess krafist að áréttað verði að byggingaryfirvöldum beri að fylgja þeirri reglu að engar breytingar á nefndri húseign er snerti nýtingarmöguleika íbúa á eignum sínum, útliti hússins eða öðrum kostum verði heimilaðar án samþykkis núverandi eigenda. 

Málsatvik og rök:  Húsið að Austurströnd 14 er sex hæða fjölbýlishús er stendur milli Austurstrandar og Kirkjubrautar á Seltjarnarnesi.  Eru fjórar efstu hæðirnar íbúðarhæðir og meðfram norður- og austurhlið og hluta suðurhliðar eru um þriggja metra breiðar þaksvalir.  Að sögn kæranda mun á árinu 2006 hafa verið sett upp netgirðing þvert á þaksvalirnar, við aðalinngang.  Á aðalfundi húsfélags fjölbýlishússins hinn 8. febrúar 2011 var samþykkt að nefnd girðing skyldi fjarlægð og var stjórn þess falið að fylgja þeirri kröfu eftir.  Með bréfi til skipulags- og byggingarfulltrúa Seltjarnarnesbæjar, dags. 15. s.m., fór húsfélagið fram á að bæjaryfirvöld hlutuðust til um að rita eiganda íbúðar, þar sem umrædd netgirðing var sett upp, bréf með fyrirmælum um að girðingin yrði fjarlægð.  Í bréfi, dags. 8. mars 2011, beindi skipulags- og byggingarfulltrúi þeim tilmælum til viðkomandi íbúðareiganda að girðingin skyldi fjarlægð innan fjögurra vikna frá dagsetningu bréfsins.  Skipulags- og byggingarfulltrúi afturkallaði þau tilmæli með bréfi, dags. 14. s.m., með skírskotun til þess að svo virtist sem girðingin væri í samræmi við samþykktan aðaluppdrátt hússins.  Var húsfélaginu að Austurströnd 14 sent samrit bréfsins og í framhaldi af því sendi félagið með bréfi, dags. 17. s.m., skipulags- og byggingarfulltrúa nokkrar spurningar og ábendingar um málið og var tekið fram að því væri treyst að fylgt yrði eftir kröfu húsfundar um að girðingin yrði fjarlægð.  Skipulags- og byggingarfulltrúi svaraði bréfi þessu með bréfi, dags. 18. mars 2011, þar sem m.a. var áréttað að gert væri ráð fyrir grindverki á umræddum stað. 

Kærandi skírskotar m.a. til þess að umræddar þaksvalir séu í sameign íbúðareigenda að Austurströnd 14.  Með uppsetningu nefndrar girðingar sé öðrum íbúum gert ókleift að komast eftir svölunum þótt brýna nauðsyn beri til.  Valdi það erfiðleikum, t.d. við viðhald og umhirðu á efri hæðum hússins.  Þá sé um flóttaleið úr húsinu að ræða. 

Af hálfu Seltjarnarnesbæjar er tekið fram að á grunnmynd 3. hæðar, sem samþykkt hafi verið 1998, sé gert ráð fyrir grindverkum á milli þaksvala þriðju hæðar.  Það sé því heimilt og beinlínis gert ráð fyrir að reist séu þil á milli svala upp að sömu hæð og steyptur hluti annarra handriða.  Sé um nauðsynlega bráðabirgðaframkvæmd að ræða til að hindra óviðkomandi umferð enda hafi húsfélagið ekki sinnt þeirri skyldu sinni að reisa þau grindverk. 

Eiganda þeirrar íbúðar sem umdeild netgirðing fylgir var gefinn kostur á að koma að sjónarmiðum sínum í málinu en ekki hafa borist athugasemdir af hans hálfu. 

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 52. gr. skipulagslaga nr. 123/2010, sem giltu á þeim tíma sem hér um ræðir, sbr. nú 1. mgr. nefndrar greinar, sæta stjórnvaldsákvarðanir stjórnsýslu sveitarfélaga kæru til úrskurðarnefndarinnar.  Er það í samræmi við 1. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, sem kveður á um að aðila máls sé heimilt að kæra stjórnvaldsákvörðun til æðra stjórnvalds.  Aðeins þær stjórnvaldsákvarðanir sem binda endi á meðferð máls sæta kæru til æðra stjórnvalds.  Ákvörðun um hvort mannvirki skuli fjarlægt og eftir atvikum um beitingu þvingunarúrræða, þarf að vera skýr og ótvíræð, fela í sér viljaafstöðu stjórnvalds og vera tekin með formlegum og lögmæltum hætti. 

Í máli þessu er tekist á um afturköllun skipulags- og byggingarfulltrúa, sem sett var fram í bréfi, dags. 14. mars 2011, á tilmælum hans um að netgirðing á þaksvölum fjöleignarhússins að Austurströnd 14 yrði fjarlægð.  Þau tilmæli komu fram í bréfi embættisins frá 8. mars 2011 með svohljóðandi orðalagi:  „Eru það vinsamleg tilmæli um að það verði fjarlægt hið fyrsta…”  Rafpóstur byggingarfulltrúa frá 18. mars 2011, sem sendur var í tilefni af bréfi kæranda, sem sent var í kjölfar fyrrgreindrar afturköllunar, fól í sér svör við fyrirspurnum kæranda og áréttingu á þeirri skoðun byggingarfulltrúa að umdeild girðing væri í samræmi við samþykktar teikningar hússins.  Slík afturköllun tilmæla og afstaða skipulags- og byggingarfulltrúa til málsins fela ekki í sér ákvarðanir sem sætt geta kæru til úrskurðarnefndarinnar samkvæmt fyrrgreindum ákvæðum skipulagslaga og stjórnsýslulaga og kröfum um meðferð og framsetningu stjórnvaldsákvarðana.  Af þeim sökum verður kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

____________________________________
Ómar Stefánsson

______________________________               _______________________________
Ásgeir Magnússon                                        Þorsteinn Þorsteinsson