Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

12/2007 Hverfisgata

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 10. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir prófessor. 

Fyrir var tekið mál nr. 12/2007, kæra á ákvörðun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 18. október 2006 um breytingu á deiliskipulagi reits 1.173.0, er varðar lóðina að Hverfisgötu 78 í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 14. febrúar 2007, er barst nefndinni sama dag, kærir Guðfinna J. Guðmundsdóttir hdl., f.h. V ehf., eiganda fasteignanna að Hverfisgötu 80 og Laugavegar 59, og H, Hverfisgötu 76, ákvörðun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 18. október 2006 um breytingu á deiliskipulagi reits 1.173.0, er varðar lóðina að Hverfisgötu 78.  Auglýsing um gildistöku skipulagsbreytingarinnar birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 15. janúar 2007. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða deiliskipulagsbreyting verði felld úr gildi og að kveðinn verði upp úrskurður um stöðvun framkvæmda á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Hin kærða ákvörðun varðar breytingu á deiliskipulagi sem felur ekki í sér heimildir til að hefja framkvæmdir og eru því ekki skilyrði til þess að kveða upp úrskurð um stöðvunarkröfuna. 

Málavextir:  Á árinu 2004 lagði eigandi fasteignarinnar að Hverfisgötu 78 fram fyrirspurn til skipulagsyfirvalda í Reykjavík um afstöðu þeirra til áforma um að bæta við fimmtu hæð ofan á framhús á greindri lóð og þremur hæðum ofan á bakhús með fimm litlum íbúðum.  Skipulagsfulltrúi tók neikvætt í erindið en á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 22. desember 2004 var tekin jákvæð afstaða til málsins og var skipulagsfulltrúa falið að vinna að málinu með lóðarhafanum og mun málið hafa verið til meðferðar hjá skipulagsfulltrúa í janúar 2005. 

Í desembermánuði 2005 var málið aftur á dagskrá skipulagsfulltrúa sem vísaði því til skipulagsráðs.  Á fundi sínum hinn 21. desember sama ár fól skipulagsráð skipulagsfulltrúa að funda með aðilum og var ekki gerð athugasemd við að lóðarhafi Hverfisgötu 78 léti vinna tillögu að breytingu á deiliskipulagi reitsins á eigin kostnað sem síðar yrði grenndarkynnt.  Hinn 10. febrúar 2006 var breytingartillagan, er byggði á áðurgreindum byggingaráformum, lögð fram á fundi skipulagsfulltrúa og þar samþykkt að grenndarkynna hana.

Athugasemdir bárust við hina grenndarkynntu tillögu, m.a. frá kærendum, og var málið til umfjöllunar hjá skipulagsyfirvöldum næstu mánuði.  Urðu lyktir málsins þær að hinn 29. september 2006 var lögð fram breytt skipulagstillaga þar sem gert var ráð fyrir tveggja hæða hækkun bakhúss að Hverfisgötu 78 í stað þriggja samkvæmt hinni kynntu tillögu og samþykkti skipulagsráð tillöguna svo breytta, með fyrirvara um lagfæringu uppdrátta, hinn 18. október 2006, með vísan til 12. gr. samþykktar fyrir ráðið sem heimilar því lokaafgreiðslu óverulegra breytinga á deiliskipulagi.  Breytingin fól efnislega í sér heimild til byggingar fimmtu hæðar ofan á framhúsið að Hverfisgötu 78 með þremur íbúðum og hækkun bakhúss um tvær hæðir þar sem gert var ráð fyrir fimm litlum íbúðum.  Við þessa breytingu hækkaði nýtingarhlutfall umræddrar lóðar úr 2,5 í 3,5. 

Að lokinni framangreindri afgreiðslu skipulagsráðs var deiliskipulagsbreytingin send Skipulagsstofnun til yfirferðar samkvæmt 3. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Í svarbréfi stofnunarinnar, dags. 10. nóvember 2006, var gerð athugasemd við að auglýsing um gildistöku hennar yrði birt í B-deild Stjórnartíðinda.  Samkvæmt bréfinu byggðist sú afstaða á því að framkomnum athugasemdum við grenndarkynningu tillögunnar hefði ekki verið svarað efnislega, ekki yrði unnt að uppfylla kröfur gr. 79.2 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 hvað varði íbúðir í bakhúsi auk þess sem sá hluti fyrirliggjandi uppdráttar er sýndi gildandi deiliskipulag væri ekki í samræmi við breytingu á deiliskipulaginu frá árinu 2004.  Eftir að skipulagsyfirvöld Reykjavíkurborgar sendu inn lagfærðan skipulagsuppdrátt ítrekaði Skipulagsstofnun fyrrnefnda afgreiðslu sína á málinu í bréfi, dags. 15. desember 2006.   

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að hin kærða ákvörðun sé ólögmæt og haldin ógildingarannmörkum bæði að formi og efni til. 

Óheimilt hafi verið að leyfa tveggja hæða íbúðarbyggingu ofan á bakhús að Hverfisgötu 78 þar sem það húsnæði geti ekki uppfyllt þær lágmarkskröfur sem gerðar séu til íbúðarhúsnæðis í byggingarreglugerð, svo sem um birtuskilyrði, enda hafi neikvæð afstaða skipulagsfulltrúa til málsins á sínum tíma m.a. mótast af þeirri staðreynd.  Bygging fimmtu hæðar ofan á framhúsið muni gera það að verkum að byggingin verði mun hærri en nágrannabyggingar og nýtingarhlutfall verði annað en á grannlóðum.  Hvort tveggja brjóti í bága við stefnu og markmið gildandi deiliskipulags fyrir umræddan reit þar sem gert hafi verið ráð fyrir bílageymslum á baklóðum með görðum á þaki og reiturinn talinn nær fullbyggður.  Stuðst hafi verið við rangan uppdrátt við kynningu á hinni kærðu deiliskipulagstillögu hvað varði gildandi skipulag fyrir breytingu og ekki hafi verið tekin afstaða til framkominna athugasemda á kynningartíma fyrr en eftir afgreiðslu breytingartillögunnar.  Málið hafi verið unnið án samráðs við kærendur þótt áform hafi verið um annað samkvæmt minnisblaði skipulagsfulltrúa frá 7. janúar 2005. 

Við skipulagsbreytinguna hafi ekki verið tekið tillit til veitts byggingarleyfis annars kærenda varðandi lóðina að Hverfisgötu 80 og sett sé kvöð á þá eignarlóð um innkeyrslu að baklóð Hverfisgötu 78 án hans samþykkis.  Með tillögunni séu birtuskilyrði í húsnæði kæranda að Laugavegi 59 skert þar sem áformað sé að byggja að því húsi.  Athuganir kærenda hafi leitt í ljós að skuggavarp gagnvart fasteignum þeirra verði annað og meira en framlögð gögn hafi gefið til kynna enda sé þar fjarlægð milli mannvirkja röng og sömuleiðis hæðarafsetning milli Hverfisgötu 80 og Laugavegar 59. 

Kærendur telji að rannsóknarreglu stjórnsýsluréttar hafi ekki verið gætt við málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar og tekið sé undir fyrirliggjandi sjónarmið Skipulagsstofnunar sem mælti í tvígang gegn því að umdeild breyting tæki gildi.  Þá mótmæli kærendur því að um óverulega breytingu á deiliskipulagi sé að ræða.  Þvert á móti sé breytingin veruleg frá fyrra ástandi og gildandi skipulagi. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er á því byggt að heimilt hafi verið að samþykkja umrædda deiliskipulagsbreytingu með tilliti til heimilda sveitarstjórna til skipulagsákvarðana.  Að öðru leyti sé vísað til framlagðra gagna í kærumáli þessu. 

Lóðarhafa Hverfisgötu 78 var gefinn kostur á að tjá sig í máli þessu en úrskurðarnefndinni hafa ekki borist athugasemdir eða andmæli frá honum. 

—————

Færð hafa verið fram ítarlegri rök og sjónarmið í máli þessu sem ekki verða rakin nánar hér en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn þess. 

Niðurstaða:  Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum var í deiliskipulagi umrædds reits, sem er frá árinu 1999, gert ráð fyrir bílageymslum á baklóðum Hverfisgötu 76, 78 og 80 með garði á þaki.  Árið 2004 var gerð breyting á skipulaginu hvað varðaði lóðina að Hverfisgötu 78 þar sem heimilað var að byggja yfir meginhluta svala á götuhlið fjórðu hæðar framhússins á þeirri lóð.  Með hinni kærðu skipulagsbreytingu, er eingöngu snertir lóðina að Hverfisgötu 78, er heimiluð bygging fimmtu hæðar ofan á fyrrgreint framhús og tveggja hæða ofan á einnar hæðar bakhús.  Gert er ráð fyrir að í viðbyggingunum verði átta litlar íbúðir og að nýtingarhlutfall lóðarinnar hækki úr 2,5 í 3,5. 

Með nefndri skipulagsbreytingu er vikið í grundvallaratriðum frá áformaðri nýtingu baklóðar Hverfisgötu 78 í gildandi deiliskipulagi og hækkar nýtingarhlutfall lóðarinnar sem nemur um það bil 40%.  Heimiluð hækkun fram- og bakhúss með tilheyrandi fjölgun íbúða er þess eðlis að vænta má að breytingin hafi töluverð grenndaráhrif.  Af þessum ástæðum verður ekki fallist á að hin kærða deiliskipulagsbreyting hafi verið óveruleg í skilningi 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og bar því að auglýsa tillöguna samkvæmt 1. mgr. 26. gr. laganna, sem felur í sér meginreglu um málsmeðferð deiliskipulagsbreytinga. 

Hin kærða ákvörðun hefur samkvæmt framansögðu ekki hlotið lögmæta málsmeðferð og verður hún þegar af þeirri ástæðu felld úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi ákvörðun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 18. október 2006 um breytingu á deiliskipulagi reits 1.173.0, er varðar lóðina að Hverfisgötu 78 í Reykjavík. 

 

 

______________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

_______________________________     ______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Aðalheiður Jóhannsdóttir

des 22
Love0

31/2009 Skógtjörn

Með

Ár 2009, miðvikudaginn 21. október, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 31/2009, kæra á samþykkt bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Álftaness um deiliskipulag Vestur-Skógtjarnarsvæðis. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 6. maí 2009, er barst nefndinni samdægurs, kærir K, eigandi Miðskóga 20, Álftanesi, fyrir sína hönd og A og S, eigenda jarðarinnar Skógtjarnar, Álftanesi, og H, eiganda Tjarnarlands, Álftanesi, samþykkt bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Álftaness frá 2. apríl 2009, um deiliskipulag Vestur-Skógtjarnarsvæðis er birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 22. apríl 2009.

Úrskurðarnefndinni hefur jafnframt borist kæra Tryggva Þórhallssonar hdl., dags. 20. maí 2009, móttekin samdægurs, f.h. H ehf., eiganda lóðarinnar nr. 8 við Miðskóga, Álftanesi, þar sem kærð er fyrrgreind skipulagsákvörðun.  Málatilbúnaður kæranda í því kærumáli, sem er nr. 35/2009, er á sömu lund og í máli þessu og verða kærumálin því sameinuð. 

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Til vara er krafist breytinga á hinu kærða deiliskipulagi. 

Málavextir:  Síðla árs 2006 hófst vinna við gerð deiliskipulags fyrir hluta úr landi Skógtjarnar, Vestri-Skógtjarnar, Lambhaga og Búðarflatar á Álftanesi.  Svæði þetta er íbúðarsvæði samkvæmt Aðalskipulagi Álftaness 2005-2024 og markast af Helguvík og Höfðabraut í norðri og Skógtjörn í suðri og nær yfir lóðir við Miðskóga, Lambhaga og Búðarflöt auk nokkurra lóða er hafa aðkomu frá Höfðabraut.  Íbúðarhúsalóðir þessar eru nær allar þegar byggðar.   

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar 10. júlí 2008 var samþykkt að leggja til við bæjarstjórn að tillaga að breyttu deiliskipulagi Vestur-Skógtjarnarsvæðis yrði auglýst og var það samþykkt á fundi bæjarráðs 17. sama mánaðar í sumarleyfi bæjarstjórnar.  Í tillögunni fólst m.a. að sameinuð voru í eitt deiliskipulag nokkur svæði sem áður höfðu verið deiliskipulögð í heild eða að hluta.  Breytingarnar voru m.a. þær að tvær lóðir við Búðarflöt voru gerðar að einni og áður afmörkuð lóð að Miðskógum 8 var felld niður og hluti hennar gerður að leiksvæði.  Felld var út lóð við Hof og gert ráð fyrir aðstöðu fyrir kajakræðara við Skógtjörn.  Þá var og gert ráð fyrir því að svæðið sunnan Höfðabrautar og norðan Skógtjarnar, á milli Miðskóga og Tjarnarbakka við Vestri-Skógtjörn, yrði óbyggt svæði.  Var tillagan auglýst frá 29. júlí til 10. september 2008 og bárust bæjaryfirvöldum 39 athugasemdir.  Áður, eða vor og haust 2007, höfðu verið haldnir fundir með íbúum svæðisins þar sem skipulagsáformin voru kynnt.  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar 27. október 2008 var tillaga að deiliskipulagi svæðisins lögð fram ásamt athugasemdum er borist höfðu og svörum við þeim.  Var eftirfarandi fært til bókar:  „Skipulags- og byggingarnefnd felur skipulags- og byggingarfulltrúa að láta ljúka gerð skýringaruppdráttar til samræmis við deiliskipulagsuppdrátt.  Skipulags- og byggingarnefnd leggur til við bæjarstjórn að hún samþykki deiliskipulag Vestur-Skógtjarnarsvæðis og sendi Skipulagsstofnun gögnin til yfirferðar.  Skipulags- og byggingarfulltrúa er falið að senda svör við athugasemdum til þeirra sem þær gerðu og auglýsa niðurstöður.“  Framangreinda tillögu samþykkti bæjarstjórn á fundi hinn 6. nóvember 2008. 

Í bréfi Skipulagsstofnunar til skipulagsfulltrúa sveitarfélagsins, dags. 5. desember 2008, voru gerðar athugasemdir við framsetningu deiliskipulagsins og sagði ennfremur að það væri mat stofnunarinnar að auglýsa þyrfti tillöguna að nýju vegna allra þeirra breytinga sem gerðar hefðu verið á henni eftir auglýsingu.  Fyrir liggur að Skipulagsstofnun dró það mat sitt til baka og var tillagan ásamt frekari breytingum er gerðar höfðu verið á henni samþykkt á fundi bæjarstjórnar hinn 2. apríl 2009.  Lutu breytingarnar m.a. að því að mörkum deiliskipulagsins var breytt og ekki var gert ráð fyrir aðstöðu fyrir kajakræðara ásamt því að gert var ráð fyrir lóð við Hof.  Auglýsing um gildistöku hinnar kærðu ákvörðunar birtist í B-deild Stjórnartíðinda hinn 22. apríl 2009.

Hafa kærendur skotið framangreindri samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem að ofan greinir.
 
Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er því haldið fram að gerðar hafi verið margháttaðar og stórfelldar breytingar á tillögu þeirri sem auglýst hafi verið.  Skipulagsstofnun hafi lýst þeirri afstöðu sinni í bréfi, dags. 5. desember 2008, að auglýsa þyrfti tillöguna að nýju vegna allra þeirra breytinga sem gerðar hefðu verið á henni eftir auglýsingu.  Sé ljóst af bréfi þessu að Skipulagsstofnun hafi talið breytingarnar í senn hafa veruleg áhrif á yfirbragð byggðar, varða marga og í þeim fælust umtalsverðar breytingar ásamt viðbótum við skilmála.  Þá hafi einnig þurft að gera leiðréttingar á afdrifaríkum villum í skipulagsgögnum.  Í framkvæmd hafi hvert þessara atriða verið talið nægja til þess að virkja skyldu til endurauglýsingar, þannig að afstaða stofnunarinnar hafi byggst í senn á lögum og stjórnsýsluframkvæmd.

Sérstaklega hafi verið mikilvægt fyrir kærendur að koma að sjónarmiðum sínum og athugasemdum varðandi tvö atriði sem haft hefðu afar mikla þýðingu fyrir hagsmuni þeirra.  Annars vegar það að samkvæmt upphaflega auglýstri tillögu að deiliskipulagi hafi átt að fella út úr skipulagi tvær lóðir, Miðskóga 8 og lóð við Hof.  Eftir auglýsingu hafi verið ákveðið að hætta við að fella út lóðina við Hof.  Kærendum sé algerlega ókunnugt um hvað hafi ráðið þeirri afstöðu sveitarstjórnar.  Þess vegna geti kærendur ekki metið hvort atriði þar að baki hafi virkjað skyldu stjórnvalda til þess að gæta samræmis og jafnræðis í lagalegu tilliti, sbr. 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Hefði tillagan verið auglýst að nýju hefðu kærendur átt þess kost að kalla eftir því á hverju afstaða sveitarfélagsins hafi byggst og haga athugasemdum sínum eftir því.  Brot sveitarfélagsins á 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 hafi tekið af kærendum möguleika til þess að gæta réttar síns að þessu leyti.  Hins vegar hafi sérskilmálum um a.m.k. þrjár lóðir innan skipulagsins verið breytt eftir auglýsingu.  Þar sem yfirlýst markmið tillögunnar hafi verið að búa til samræmt skipulag á svæðinu, einkum með tilliti til húsagerðar, megi ljóst vera að verulegir hagsmunir kærenda hafi falist í því að geta tekið afstöðu til efnis þessara sérskilmála og hvaða áhrif þeir hefðu á samræmi innan skipulagsins.  Þetta atriði hefði getað haft úrslitaþýðingu fyrir réttarstöðu kærenda gagnvart sveitarfélaginu, sem hafnað hafi byggingarleyfi á lóðinni, m.a. með tilliti til samræmissjónarmiða.  Tillagan hafi ekki verið auglýst að nýju eins og skylt sé samkvæmt 2. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga þar sem segi að ákveði sveitarstjórn að breyta auglýstri tillögu í grundvallaratriðum skuli hin breytta tillaga auglýst á nýjan leik.  

Kærendur bendi á að ákvæði 2. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga byggist á lagasjónarmiðum um andmælarétt aðila máls og rannsóknarskyldu stjórnvalds.  Telji kærendur af þessu leiða að sá annmarki að auglýsa skipulagstillögu ekki að nýju skv. fyrirmælum 2. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga feli jafnframt í sér brot á rannsóknar- og andmælareglum stjórnsýsluréttarins, sbr. að sínu leyti 10. og 13. gr. stjórnsýslulaga.

Samkvæmt hinni kærðu ákvörðun sé lóðin nr. 8 við Miðskóga felld út og gerð að leikvelli.  Ein af röksemdum þessa sé sú að lóðin nái að hluta út í fjöru og að sjór flæði yfir á stórstreymi.  Þetta sé fyrirsláttur.  Í fyrsta lagi hafi eigendur lóðarinnar boðist til þess að hún verði minnkuð sem þessu nemi, en lóðin sé a.m.k. 1.200 m² að stærð.  Í öðru lagi hafi fyrri skipulags- og byggingarnefndir og yfirvöld í sveitarfélaginu gert ráð fyrir að lóðin yrði hækkuð og að grjótgarður sem sé á fjörumörkum yrði færður utar en ekkert sé því til fyrirstöðu.   

Þá leyfi skipulagsyfirvöld sér að halda því fram að ágreiningur sé um að lóðin að Miðskógum 8 sé á gildandi deiliskipulagi þrátt fyrir að Hæstiréttur hafi staðfest að svo sé með óyggjandi hætti.  Það dyljist engum sem til þekki og hafi kynnt sér málið að um sé að ræða pólitíska valdníðslu af verstu gerð til þess eins að fyrrverandi forseti bæjarstjórnar geti sjálfur notið óhindraðs útsýnis.  Verið sé að traðka á stjórnarskrárvörðum réttindum eiganda lóðarinnar og þurfi að fara langt til að finna samjöfnuð.  Öll meðferð hins kærða deiliskipulags sé byggð á ómálefnalegum sjónarmiðum og sé því ógild allt frá upphafi.  Tilgangur þess hafi aðeins verið einn, þ.e. að fella út lóðina nr. 8 við Miðskóga.  Allt annað sé yfirvarp.

Byggt sé á því að ákvörðun sveitarfélagsins um að fella út lóðina nr. 8 við Miðskóga standist hvorki meðalhófsreglu, sbr. 12. gr. stjórnsýslulaga, né óskráða réttmætisreglu stjórnsýsluréttar.  Ákvörðunin sé órökstudd geðþóttaákvörðun sem ekki byggi á málefnalegum sjónarmiðum.  Þá sé ljóst að ákvörðunin sé verulega íþyngjandi fyrir kærendur og hafi í för með sér stórfellda skerðingu á eignarréttindum þeirra, sem njóti verndar samkvæmt stjórnarskrá.  Inngrip af þessu tagi geti einungis átt sér stað með því að meðalhófsreglu sé gætt. 

Í svörum við athugasemdum um deiliskipulagstillöguna komi fram að sú breyting hafi verið gerð á auglýstri tillögu að mörk deilskipulagsins séu færð til samræmis við gildandi deiliskipulag Hliðs og því ekki talin þörf á að samþykkja tillögu að því deiliskipulagi samhliða deiliskipulagi Vestur-Skógtjarnarsvæðis.  Slíkt standist ekki og hafi deiliskipulagstillagan hvorki verið kynnt né auglýst með þessum hætti.  Taka verði deiliskipulag Hliðs upp samhliða með lögformlegum hætti og sé hið kærða deiliskipulag og öll meðferð þess ógild af þessum sökum.

Telji kærendur að framvinda vinnu við hinar umþrættu skipulagstillögu sýni glöggt að skylda til samráðs við kærendur og fleiri lóðarhafa hafi verið gersamlega fyrir borð borin.  Í engu hafi verið gætt ákvæða gr. 3.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, en sveitarfélagið hafi hafnað allri samvinnu við kærendur og fleiri lóðarhafa.  Þá hafi engin tilraun verið gerð til þess af hálfu sveitarfélagsins að leita eftir virkri samvinnu við kærendur og fleiri hagsmunaaðila á seinni stigum skipulagsvinnunnar.  

Málsrök Sveitarfélagsins Álftaness:  Öllum málsástæðum kærenda er hafnað af hálfu sveitarfélagsins þar sem öllum form- og efnisreglum skipulags- og byggingarlaga og stjórnsýslulaga hafi verið fylgt við ákvörðunartökuna.

Breytingar þær sem gerðar hafi verið á deiliskipulagstillögunni eftir auglýsingu hennar geti engan veginn talist hafa breytt tillögunni í grundvallaratriðum í skilningi 2. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Hafi einkum verið um að ræða breytingar þar sem komið hafi verið til móts við athugasemdir íbúa á skipulagssvæðinu ásamt smávægilegum leiðréttingum á gögnum og einstökum atriðum.  Óútskýrt sé af hálfu kærenda með hvaða hætti þeir telji umræddar breytingar raska grundvelli skipulagsins. 

Ekki sé rétt með farið að álit Skipulagsstofnunar hafi verið á þann veg að nauðsynlegt hafi verið að auglýsa tillöguna að nýju.  Vissulega hafi komið fram í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 5. desember 2008, að stofnunin teldi rétt að auglýsa tillöguna en ekki hafi verið um endanlegt álit að ræða.  Í kjölfarið hafi átt sér stað frekari samskipti stofnunarinnar og sveitarfélagsins og eftir nánari útskýringar af hálfu sveitarfélagsins hafi niðurstaða Skipulagsstofnunar verið sú að ekki væri þörf á að auglýsa skipulagið að nýju. 

Ekki sé fallist á að aðstæður varðandi lóðina við Hof skipti kærendur máli að lögum enda aðstæður á lóðunum tveimur ósambærilegar og engin sjónarmið um jafnræði komi því til skoðunar.  Þá sé ekki heldur fallist á að breytingar á sérskilmálum fyrir einstakar lóðir hafi úrslitaþýðingu fyrir réttarstöðu kærenda gagnvart sveitarfélaginu.  Þessar breytingar hafi tengst sjónarmiðum sem varði aðeins hinar umræddu lóðir og hafi engin áhrif á aðstöðu þeirra. 

Hafnað sé fullyrðingum kærenda um að brotið hafi verið gegn rannsóknar- og andmælareglum stjórnsýsluréttar, sbr. 10. og 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Þá sé því mótmælt er kærendur haldi fram að sveitarfélagið hafi ekki sinnt lögboðnum skyldum sínum til þess að hafa samráð við íbúa við undirbúning og gerð skipulags.  Þvert á móti hafi hins lögformlega samráðs við hagsmunaaðila verið gætt í hvívetna.

Þá sé því neitað að brotið hafi verið gegn gr. 3.2 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.  Fyrir utan aðdraganda skipulagsvinnunnar, sem hafi verið ærið langur, hafi  skipulagstillagan verið auglýst með þeim hætti sem lög geri ráð fyrir og íbúum hafi verið gefinn kostur á að koma sjónarmiðum sínum á framfæri.  Hafi margir íbúar nýtt sér það, m.a. kærendur.  Þessum athugasemdum hafi verið svarað og endanleg tillaga mótuð með hliðsjón af þessu samráðsferli og þannig hafi verið virk samvinna íbúa og sveitarfélags um endanlega mótun tillögunnar.  Ekki verði fallist á að ákvæði gr. 3.2 í skipulagsreglugerð leggi frekari skyldur á sveitarfélagið þannig að varðað geti ógildi skipulags.

Áður fyrirhuguð aðstaða fyrir kajaka og aðra útivist hafi verið felld út og með því komið til móts við athugasemdir um viðkomandi byggingarreit.  Áformað hafi verið að hliðra byggingarreitnum vestar og hafi hann þá lent inni á deiliskipulagi fyrir Hlið.  Nánari útfærsla verði gerð við endurskoðun deiliskipulags fyrir Hlið.  Því færist mörk hins kærða deiliskipulags til samræmis við gildandi deiliskipulag Hliðs og því hafi ekki verið talin þörf á að samþykkja tillögu að deiliskipulagi Hliðs samhliða hinu kærða deiliskipulagi.  Breytingar þar að lútandi hafi verið gerðar á uppdrætti og í greinargerð.    

Þá sé mótmælt fullyrðingum kærenda um að brotið hafi verið gegn málefnalegum og góðum stjórnsýsluháttum.

Kærendur telji að með því að lóðin Miðskógar 8 sé ekki hluti af hinu nýja skipulagi hafi verið brotið gegn meðalhófsreglu og réttmætisreglu.  Á þetta geti sveitarfélagið ekki fallist.  Sveitarfélagið hafi á fyrri stigum útskýrt ítarlega þær málefnalegu ástæður sem búið hafi að baki ákvörðun um að land það sem kærandi telji hafa markað lóðina Miðskóga 8 hafi verið skilgreint sem leiksvæði.  Málefnaleg og frambærileg sjónarmið hafi legið að baki deiliskipulagsbreytingunni og því verði ekki fallist á að réttmætisregla stjórnsýsluréttar hafi verið brotin í málinu.

Þá sé ekki fallist á að meðalhófsregla hafi verið brotin.  Því sé mótmælt að engin tilraun hafi verið gerð til þess að kanna hvort ná mætti markmiðum deiliskipulagsvinnunnar með öðru og vægara móti.  Í umsögn um athugasemdir kærenda sé fjallað ítarlega um það hvers vegna ekki hafi verið unnt að ná markmiðum deiliskipulagsins með öðru móti.  Þá er vísað til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar frá 28. apríl 2008 í máli nr. 94/2007 ásamt því að sveitarfélagið hafi á öllum stigum bent kæranda á hugsanlegan bótarétt.

—————–

Aðilar hafa fært fram ítarlegri rök fyrir sjónarmiðum sínum og kröfum sem ekki verða rakin nánar, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi samþykktar bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Álftaness frá 2. apríl 2009 um deiliskipulag Vestur-Skógtjarnarsvæðis er markast af Helguvík og Höfðabraut í norðri og Skógtjörn í suðri og nær yfir lóðir við Miðskóga, Lambhaga og Búðarflöt auk nokkurra lóða er hafa aðkomu frá Höfðabraut.  Með hinni kærðu samþykkt voru sameinuð í eitt deiliskipulag nokkur svæði sem áður höfðu verið deiliskipulögð í heild eða að hluta.

Á uppdrætti hins kærða deiliskipulags er svæði það er um ræðir markað með strikalínu og er þar m.a. gerð grein fyrir stærð lóða, núverandi byggingum og byggingarreitum.  Í engu er á uppdrættinum gerð grein fyrir því hverju sé verið að breyta eða í hverju vikið sé frá núverandi ástandi innan svæðisins heldur er aðeins sýnt hvað felist í hinni kærðu samþykkt.  Er framangreint í andstöðu við ákvæði gr. 5.5 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998 um framsetningu breytinga á skipulagsáætlunum. 

Samkvæmt Aðalskipulagi Álftaness 2005-2024 er svæði það er hið kærða deiliskipulag tekur til auðkennt sem íbúðarsvæði með fjólubláum lit.  Á uppdrætti deiliskipulagsins er svæðið sunnan Höfðabrautar og norðan Skógtjarnar, á milli Miðskóga og Tjarnarbakka við Vestri-Skógtjörn merkt sem óbyggt svæði með ljósgrænum lit.  Að þessu leyti er misræmi milli aðal- og deiliskipulags, enda er óbyggt svæði ekki meðal þeirra landnotkunarflokka sem rúmast geta innan íbúðarsvæða, sbr. gr. 4.2.1 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998.  Er þessi framsetning andstæð 7. mgr. 9. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og verður hin kærða deiliskipulagsákvörðun felld úr gildi vegna greinds misræmis aðal- og deiliskipulags.

Samkvæmt framansögðu hefur það ekki þýðingu hér að skera úr um hvort bæjarstjórn hafi borið að auglýsa á nýjan leik tillögu um deiliskipulag Vestur-Skógtjarnar vegna breytinga er gerðar voru á henni eftir auglýsingu hennar þar sem slík auglýsing hefði ekki bætt úr framangreindum ágalla.  

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Samþykkt bæjarstjórnar Sveitarfélagsins Álftaness frá 2. apríl 2009 um deiliskipulag Vestur-Skógtjarnarsvæðis er felld úr gildi.

__________________________
Hjalti Steinþórsson

__________________________               __________________________
    Ásgeir Magnússon                                         Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

62/2009 Gunnarssund

Með

Ár 2009, fimmtudaginn 8. október, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 62/2009, kæra á samþykki skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 7. júlí 2009 fyrir breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar er tók til lóðarinnar að Gunnarssundi 9 og á ákvörðunum skipulags- og byggingarfulltrúa bæjarins frá 8. júlí og 19. ágúst 2009 um að veita byggingarleyfi fyrir niðurrifi húss og nýbyggingu í þess stað á lóðinni. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 13. september 2009, er barst nefndinni hinn 14. sama mánaðar, kæra H og E, Gunnarssundi 10, Hafnarfirði, samþykki skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 7. júlí 2009 fyrir breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar er tók til lóðarinnar að Gunnarssundi 9 og ákvarðanir skipulags- og byggingarfulltrúa bæjarins frá 8. júlí og 19. ágúst 2009 um að veita byggingarleyfi fyrir niðurrifi húss og nýbyggingu í þess stað á lóðinni. 

Gera kærendur þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi og að kveðinn verði upp bráðabirgðaúrskurður um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinum kærðu byggingarleyfum á meðan málið er til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Þykja nú nægilegar upplýsingar liggja fyrir til þess að málið verði tekið til endanlegs úrskurðar og verður því ekki tekin afstaða til stöðvunarkröfu kærenda. 

Málavextir:  Hinn 7. apríl 2009 var tekin fyrir í skipulags- og byggingarráði Hafnarfjarðar fyrirspurn eiganda fasteignarinnar að Gunnarssundi 9 um hvort leyft yrði að byggja nýtt hús á lóðinni í stað húss þess sem fyrir var.  Á fundi sínum hinn 12. maí 2009 lýsti ráðið sig jákvætt gagnvart erindinu en þá lágu fyrir umsagnir Byggðasafns Hafnarfjarðar og Húsafriðunarnefndar ríkisins um niðurrif eldra húss.  Á sama fundi var lögð fram tillaga að breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar frá árinu 1981 þar sem gert var ráð fyrir nýju einbýlishúsi að Gunnarssundi 9 sem yrði ein hæð og ris.  Samþykkti skipulags- og byggingarráð að grenndarkynna tillöguna sem óverulega breytingu á deiliskipulagi skv. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Að lokinni grenndarkynningu var breytingartillagan tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 7. júlí 2009 þar sem ráðið samþykkti hana og tók undir fyrirliggjandi svör við þeim þremur athugasemdum er borist höfðu.  Var gildistaka skipulagsbreytingarinnar auglýst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 14. ágúst 2009. 

Umsókn um leyfi fyrir niðurrifi húss þess sem stóð á lóðinni að Gunnarssundi 9 var á dagskrá fundar skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar 8. júlí 2009 og var þar samþykkt.  Bæjarráð Hafnarfjarðar staðfesti þá afgreiðslu hinn 13. ágúst 2009 í umboði bæjarstjórnar. 

Á fundi skipulags- og byggingarfulltrúa 19. ágúst 2009 var samþykkt byggingarleyfisumsókn fyrir einnar hæðar bárujárnsklæddu timburhúsi á steyptum sökkli að Gunnarssundi 9.  Sú afgreiðsla var síðan staðfest í bæjarstjórn Hafnarfjarðar hinn 1. september sama ár. 

Hafa kærendur skotið þessum ákvörðunum til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á því byggt að hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu hafi verið áfátt að formi og efni til. 

Við grenndarkynningu tillögunnar hafi aðeins komið fram að tilefni hennar væri endurnýjun hússins að Gunnarssundi 9 en þá hafi legið fyrir ráðagerð um byggingu nýs og stærra húss á lóðinni.  Það hljóti að vera skylda byggingaryfirvalda að grenndarkynna teikningar að fyrirhuguðu húsi en sú aðferð sé viðhöfð vegna ýmiss konar framkvæmda sem minni áhrif hafi á umhverfi sitt.  Vegna þessa hafi þeir sem grenndarkynningin hafi náð til illa getað áttað sig á efni breytingarinnar og ekkert tillit hafi verið tekið til þeirra athugasemda sem þó hafi komið fram. 

Þá geti umrædd breyting ekki talist óveruleg.  Í henni felist að nýtingarhlutfall lóðarinnar að Gunnarssundi 9 fari í 0,71 en hámarksnýtingarhlutfall samkvæmt gildandi skipulagi sé 0,45.  Það séu ekki haldbær rök fyrir svo háu nýtingarhlutfalli að nýtingarhlutfall annarra lóða við götuna sé hærra.  Hafa verði í huga að umrædd hús hafi verið byggð löngu fyrir tilurð deiliskipulags svæðisins og hljóti ákvæði þess um hámarksnýtingarhlutfall að hafa verið sett til þess að hindra að í framtíðinni yrðu meiri þrengsli en þá þegar hafi verið orðin. 

Hæð fyrirhugaðs húss að Gunnarssundi 9 muni skerða útsýni, rýmistilfinningu og lífsgæði kærenda sem búi í nokkurra metra fjarlægð frá umræddri lóð.  Þótt vegghæð hins nýja húss verði sú sama og eldra húss verði þak hins nýja nærfellt helmingi hærra, bratt risþak með göflum, í stað lágs valmaþaks.  Þakið, eins og það snúi að kærendum, nánast fjórfaldist að flatarmáli og það litla sem eftir sé af útsýni og fjarsýni hverfi alveg. 

Málsrök Hafnarfjarðar:  Bæjaryfirvöld í Hafnarfirði hafa ekki sent úrskurðarnefndinni umsögn eða athugasemdir vegna kærumálsins en sjónarmið bæjarins koma fram í fyrirliggjandi svörum við framkomnum athugasemdum við kynningu umdeildrar skipulagsákvörðunar. 

Bent er á að gildandi skilmálar deiliskipulags miðbæjar Hafnarfjarðar fyrir reiti 15 og 16, sem eru við Gunnarssund, kveði á um að nýtingarhlutfall einstakra lóða verði mest 0,45 og flatarnýting 0,25.  Núverandi nýtingarhlutfall lóða á reit 16, sem Gunnarssund 9 tilheyri, sé 0,85 og á reit 15 sé það 1,15.  Meðalflatarnýting lóða á reitunum sé 0,41 og 0,32.  Markmið skipulagsins hafi ekki verið að lækka nýtingarhlutfall þegar byggðra lóða heldur að leyfa stækkun húsa á reitunum sem væru innan ofangreindra marka.  Í skilmálunum segi ennfremur að húsgerð sé kjallari, hæð og ris með 35° – 45° þakhalla. 

Hin kærða deiliskipulagsbreyting hafi verið talin óveruleg þar sem hún sé í anda gildandi skipulags.  Flatarnýting verði nánast óbreytt, nýtingarhlutfall lægra en á öðrum lóðum við Gunnarssund ofan Austurgötu, húsgerð verði í samræmi við gildandi skipulagsskilmála og þakhalli innan marka skilmálanna.  Ekki sé um að ræða grundvallarbreytingu á landnotkun, byggðamynstri eða yfirbragði svæðisins. 

Grenndarkynning hafi lotið að skipulagsbreytingu en ekki byggingarleyfi en form fyrirhugaðrar nýbyggingar að Gunnarssundi 9 hafi komið fram á kynntum uppdrætti og gerðar séu kröfur um að nýbyggingin verði í samræmi við gildandi skipulagsskilmála.  Breytingin muni bæta götumynd Gunnarssunds og sé vegghæð fyrirhugaðs húss ekki meiri en eldra húss á lóðinni og muni það hafa óveruleg áhrif á útsýni frá fasteign kærenda.  Leyfi til niðurrifs eldra húss á lóðinni hafi verið veitt að fengnu samþykki Húsafriðunarnefndar. 

Andmæli byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er tekið fram að upphaflega hafi verið áætlað að gera við og endurbyggja húsið að Gunnarssundi 9.  Með hliðsjón af ástandskönnun hússins, sem byggt hafi verið í mörgum áföngum úr mismunandi byggingarefnum, hafi þótt hagfelldara að reisa nýtt hús á lóðinni. 

Eldra hús sé ein hæð og kjallari, 119,9 m² að stærð samkvæmt uppmælingu, og sé nýtingarhlutfall lóðar 0,69 og flatarnýting 0,44.  Samkvæmt hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu og samþykktum byggingarnefndarteikningum að nýju húsi sé fyrirhugað einbýlishús innan upphaflegs byggingarreits með óbreyttum 75 m² grunnfleti.  Húsið verði hæð og portbyggt ris með mænisþaki með 40° halla og gólf fyrstu hæðar verði lækkað um 80 cm.  Húsið með 5,4 m² útigeymslu verði 134,7 m² og nýtingarhlutfall lóðar 0,67 að teknu tilliti til 25,5 m² lóðarstækkunar.  Af þessu sé ljóst að nýtingarhlutfall lóðar verði nánast það sama við umdeildar breytingar en flatarnýting lækki í 0,37.  Þá muni nýtt hús, gagnstætt hinu eldra, verða í samræmi við upphaflega skipulagsskilmála hvað húsgerð og þakhalla varði og verði í betra samræmi við önnur hús í götunni hvað form, stærðarhlutföll og byggingarefni snerti. 

Niðurstaða:  Hið kærða byggingarleyfi, sem skipulags- og byggingarfulltrúi veitti hinn 8. júlí 2009 og bæjarráð Hafnarfjarðar staðfesti 13. ágúst sama ár, fól einungis í sér heimild til niðurrifs húss þess sem stóð á lóðinni að Gunnarssundi 9 í Hafnarfirði og hefur það nú þegar verið rifið. 

Niðurrif mannvirkja eru framkvæmdir sem almennt fela, eðli máls samkvæmt, ekki í sér röskun á grenndarhagsmunum eða öðrum lögvörðum hagsmunum tengdum nágrannaeignum, en að stjórnsýslurétti verða aðilar að kærumáli að eiga lögvarinna hagsmuna að gæta um úrslit máls.  Ekki liggur fyrir að niðurrif eldra húss að Gunnarssundi 9 raski verulegum lögvörðum hagsmunum kærenda í máli þessu með þeim hætti að þeir teljist eiga kæruaðild um þá ákvörðun og verður þeim þætti kærumáls þessa því vísað frá úrskurðarnefndinni í samræmi við ákvæði 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu og leyfi til nýbyggingar var heimilað að reisa nýtt hús á lóðinni að Gunnarssundi 9 í Hafnarfirði sem yrði litlu stærra að flatarmáli en hús það sem fyrir var á lóðinni og byggt var á árinu 1916 auk síðari viðbygginga.  Nýbyggingin yrði um 1,7 m hærri en eldra hús vegna breytts þakforms sem þó er í samræmi við gildandi skilmála deiliskipulags svæðisins.  Hin kærða deiliskipulagsbreyting og byggingarleyfi fyrir nýbyggingu að Gunnarssundi 9 víkja frá eldri skilmálum gildandi deiliskipulags um nýtingarhlutfall fyrir reit 16, sem hér á við, auk þess sem byggingarreitur er markaður fyrir útigeymslu, 2,0×3,5 m að stærð.  Fyrir breytingu gat nýtingarhlutfall mest orðið 0,45 en með hinni kærðu skipulagsbreytingu er heimilað að nýtingarhlutfall lóðarinnar að Gunnarssundi 9 sé 0,71.

Ákvæði í fyrirliggjandi skilmálum deiliskipulags svæðisins um nýtingarhlutfall lóða á umræddum reit hljóðar svo:  „Nýtingarhlutfall einstakra lóða á reit sé mest N-0,45.“  Engin afstaða er þar tekin til þegar byggðra lóða þótt fyrir liggi að nýtingarhlutfall þeirra hafi verið mun hærra en greint ákvæði skipulagsins kvað á um við gildistöku þess.  Eftir orðanna hljóðan verður ákvæðið ekki skilið á annan veg en þann að öll byggingarleyfi fyrir framkvæmdum á skipulagsreitnum sem veitt yrðu eftir gildistöku skipulagsins þyrftu að vera innan þeirra marka sem nýtingarhlutfalli var sett, hvort sem um væri að ræða byggðar eða óbyggðar lóðir.  Engin gögn hafa komið fram er tengjast gerð umrædds deiliskipulags sem gefið gætu tilefni til rýmri túlkunar að þessu leyti.

Samkvæmt framansögðu verður ekki fallist á að umdeild deiliskipulagsbreyting hafi aðeins falið í sér óverulega breytingu á deiliskipulagi þar sem heimilað nýtingarhlutfall lóðarinnar að Gunnarssundi 9 var hækkað úr 0,45 í 0,71.  Skorti því lagaskilyrði fyrir því að fara með breytinguna samkvæmt undantekningarákvæði 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Verður að ógilda hina kærðu deiliskipulagsbreytingu vegna þessa annmarka á málsmeðferð. 

Að þessari niðurstöðu fenginni skortir hið kærða leyfi fyrir nýbyggingu að Gunnarssundi 9 stoð í gildandi deiliskipulagi og ber því að fella það úr gildi í samræmi við 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga. 

Úrskurðarorð:

Kröfu um ógildingu byggingarleyfis fyrir niðurrifi húss að Gunnarssundi 9 í Hafnarfirði, sem skipulags- og byggingarfulltrúi veitti hinn 8. júlí 2009 og bæjarráð Hafnarfjarðar staðfesti 13. ágúst sama ár, er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 7. júlí 2009 um breytingu á deiliskipulagi miðbæjar Hafnarfjarðar, er tók til lóðarinnar að Gunnarssundi 9, er felld úr gildi. 

Byggingarleyfi fyrir nýbyggingu á lóðinni að Gunnarssundi 9 í Hafnarfirði, er skipulags- og byggingarfulltrúi bæjarins samþykkti hinn 19. ágúst 2009 og staðfest var í bæjarstjórn hinn 1. september sama ár, er fellt úr gildi.

______________________________
Hjalti Steinþórsson

_______________________________      ______________________________
Ásgeir Magnússon                                           Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

114/2008 Aspargrund

Með

Ár 2009, mánudaginn 7. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 114/2008, kæra eigenda fasteignarinnar að Aspargrund 9 í Kópavogi á ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 19. nóvember 2008 um að gera kærendum að fjarlægja skúr af lóð fyrir 1. desember 2008 og að leggja til við bæjarstjórn að lagðar verði á dagsektir að fjárhæð kr. 5.000 á dag frá 1. desember 2008 verði skúrinn ekki fjarlægður fyrir þann tíma. 

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 17. desember 2008, er barst nefndinni 18. sama mánaðar, kæra G og D, eigendur fasteignarinnar að Aspargrund 9 í Kópavogi, framangreinda ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 19. nóvember 2008.  Krefjast kærendur þess að réttaráhrifum kærðrar ákvörðunar verði frestað en jafnframt verður að skilja málatilbúnað þeirra svo að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.  Fundargerð byggingarnefndar frá 19. nóvember 2008 var samþykkt án umræðu á fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 25. nóvember 2008. 

Málavextir:  Á árinu 2007 var gerð breyting á deiliskipulagi er tók til umræddrar lóðar.  Var með henni heimiluð bygging bílskúrs og viðbygging við hús á lóðinni.  Skúr sá sem kærendum var gert að fjarlægja með hinni kærðu ákvörðun mun þá hafa staðið á lóðinni á öðrum stað en nú, en hvorki var við skipulagsbreytinguna tekin afstaða til þess hvað um hann yrði né heldur annan skúr á skipulagssvæðinu, sem stendur við húsið nr. 11 við Aspargund. 

Kærendur sóttu um byggingarleyfi fyrir skúrnum en þeirri umsókn var hafnað á fundi byggingarnefndar 20. ágúst 2008.  Skutu kærendur þeirri ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar, sem felldi hana úr gildi með úrskurði uppkveðnum fyrr í dag. 

Á fundi byggingarnefndar hinn 8. október 2008 var lagt fram bréf byggingarfulltrúa, dags. 29. september 2008, varðandi skúrinn.  Óskaði byggingarnefnd eftir því að byggingarfulltrúi sendi bréf til eigenda um að skúrinn yrði fjarlægður af lóðinni eigi síðar en hinn 8. nóvember 2008. 

Á fundi byggingarnefndar hinn 19. nóvember 2008 var málið tekið fyrir að nýju og eftirfarandi bókað:  „Lagt fram bréf byggingarfulltrúa dags. 29. september s.l. varðandi garðskúr á lóðinni nr. 9 við Aspargrund. 

Á fundi byggingarnefndar 8. október s.l. var lagt fram bréf byggingarfulltrúa dags. 29. september s.l. varðandi skúr á lóðinni nr. 9 við Aspargrund.  Byggingarnefnd óskaði eftir því að byggingarfulltrúi sendi bréf til eigenda, um að skúr verði fjarlægður af lóðinni eigi síðar 8. nóvember 2008.  Skúrinn hefur ekki verið fjarlægður. 

Byggingarnefnd gefur eigendum frest til 1. desember 2008 til að fjarlægja skúrinn.  Verði skúrinn ekki fjarlægður fyrir 1. desember 2008 leggur byggingarnefnd til við bæjarstjórn að samþykkt verði að leggja á dagsektir að upphæð kr. 5.000,- á eigendur skúrsins er taki gildi 1. desember 2008.“ 

Byggingarfulltrúi ritaði kærendum bréf, dags. 19. nóvember 2008, og tilkynnti þeim um ákvörðun nefndarinnar.  Í bréfinu segir hins vegar að byggingarnefnd gefi eigendum frest til 1. janúar 2009 en verði skúrinn ekki fjarlægður fyrir þann dag leggi nefndin til við bæjarstjórn að samþykkt verði að leggja á dagsektir, kr. 5.000 á dag, er taki gildi 1. desember 2008.  Með bréfi til kærenda, dags. 12. desember 2008, kom byggingarfulltrúi því á framfæri við kærendur að í niðurlagi bréfs hans frá 19. nóvember hafi verið kveðið á um að mögulegar dagsektir tækju gildi 1. desember 2008 en hafi átt að vera 1. janúar 2009.  Væri beðist velvirðingar á þessum mistökum. 

Á fundi bæjarstjórnar Kópavogs hinn 25. nóvember 2008 voru teknar fyrir fundargerðir nefnda.  Þar á meðal var fundargerð byggingarnefndar frá 19. nóvember 2008 og var gerð um hana svofelld bókun:  „…c)  Byggingarnefndar 1298. fundar 19/11, ásamt fskj. nr. 21/2008.  Fundargerðin samþykkt án umræðu.“ 

Málsrök aðila:  Af hálfu kærenda er aðallega á því byggt að réttmæti hinnar kærðu ákvörðunar hljóti að ráðast af niðurstöðu kærumáls þeirra um byggingarleyfisumsóknina.  Af hálfu Kópavogsbæjar hefur ekki verið skilað greinargerð í málinu en bæjaryfirvöld hafa látið úrskurðarnefndinni í té umbeðin gögn. 

Niðurstaða:  Hin kærða ákvörðun byggingarnefndar í máli þessu er tvíþætt.  Annars vegar er um að ræða ákvörðun um að gera kærendum að fjarlægja skúr af lóð og hins vegar að leggja til við bæjarstjórn að dagsektum verði beitt. 

Hvað fyrri lið ákvörðunarinnar varðar verður að líta svo á að það hafi verið forsenda þess liðar að lokið væri með lögmætum hætti umfjöllun umsóknar kærenda um byggingarleyfi fyrir skúrnum.  Úrskurðarnefndin hefur fyrr í dag fellt úr gildi synjun byggingarnefndar á umsókn kærenda um byggingarleyfið og eru því brostnar forsendur fyrir hinni kærðu ákvörðun um að fjarlægja beri skúrinn af lóðinni.  Þykir rétt að fella úr gildi ákvörðun byggingarnefndar um að skúrinn skuli fjarlægður meðan erindi kærenda um leyfi fyrir skúrnum hefur ekki hlotið lögmæta meðferð. 

Samkvæmt 1. mgr. 57. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er það á valdsviði sveitarstjórnar að ákveða dagsektir til að knýja fram fyrirmæli byggingarfulltrúa eða byggingarnefndar.  Í málinu liggur aðeins fyrir tillaga byggingarnefndar til bæjarstjórnar um að beita dagsektum.  Hins vegar liggur ekki fyrir að bæjarstjórn hafi tekið ákvörðun um dagsektir í máli þessu og breytir engu þótt hún hafi samþykkt án umræðu fundargerð byggingarnefndar þar sem umrædd tillaga er gerð.  Var tillaga byggingarnefndar um dagsektir ekki lokaákvörðun í málinu og verður hún því ekki borin undir úrskurðarnefndina, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Verður þeim þætti því vísað frá nefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi hin kærða ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 19. nóvember 2008 um að gera kærendum að fjarlægja skúr af lóð þeirra að Aspargrund 9 fyrir 1. desember 2008.

Vísað er frá úrskurðarnefndinni kröfu um ógildingu á ákvörðun byggingarnefndar um að leggja til við bæjarstjórn að lagðar verði á dagsektir að upphæð kr. 5.000 á dag frá 1. desember 2008 verði skúrinn ekki fjarlægður fyrir þann tíma. 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

______________________________               _____________________________
Ásgeir Magnússon                                                   Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

91/2006 Hleinar

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 19. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 91/2006, kæra á samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 5. september 2006 um breytt deiliskipulag Hleina að Langeyrarmölum er tekur til lóðanna nr. 30-34 við Herjólfsgötu, Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með ódagsettu bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála er barst nefndinni hinn 15. nóvember 2006, kærir W, Drangagötu 1, Hafnarfirði samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 5. september 2006 um breytingu á deiliskipulagi Hleina að Langeyrarmölum vegna lóða nr. 30-34 við Herjólfsgötu.  Auglýsing um gildistöku hinnar kærðu ákvörðunar var birt í B-deild Stjórnartíðinda 7. febrúar 2007.  Krefst kærandi þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Árið 2001 tók gildi sameiginlegt deiliskipulag Garðabæjar og Hafnarfjarðar fyrir Hleina að Langeyrarmölum er felldi úr gildi eldra deiliskipulag og tekur skipulagið m.a. til Herjólfsgötu í Hafnarfirði.  Í sérákvæðum skipulagsskilmála segir svo:  „Gert er ráð fyrir einni nýrri lóð (30) meðfram Herjólfsgötu og er stærð hennar sýnd á deiliskipulagsuppdrætti.  Herjólfsgata 30 liggur að Eyrarhrauni að hluta, sem lagt er til að verði hverfisverndað svæði, vegna sérstakrar náttúru og umhverfisgæða.  Húsið skal vera tveggja hæða íbúðarhús með innbyggðri bílgeymslu...“  Er stærð lóðar samkvæmt deiliskipulagsuppdrætti 2.261 m².  Ekki er í skipulaginu sérstaklega vikið að lóðum nr. 32 og 34 við Herjólfsgötu en tekið fram í sérákvæðum skipulagsskilmála um Herjólfsgötu, Drangagötu og Klettagötu að ákvæði skilmálanna gildi einnig um þá eldri fastmótuðu byggð sem liggi við ofangreindar götur. 

Á fundi skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar hinn 29. mars 2005 var lögð fram til kynningar hugmynd lóðarhafa um byggingu fjöleignahúss á lóðunum nr. 30-34 við Herjólfsgötu og var umhverfis- og tæknisviði falið að vinna deiliskipulagsforsögn fyrir lóðirnar þar sem m.a. yrði tekið tillit til hverfisverndar á svæðinu.  Málið var til meðferðar næstu mánuði hjá bæjaryfirvöldum og lagði m.a. umhverfisnefnd til að farið yrði eftir núgildandi deiliskipulagi við uppbyggingu svæðisins en óskaði jafnframt umsagna Fornleifaverndar ríkisins, Húsafriðunarnefndar og Byggðasafns Hafnarfjarðar vegna málsins. 

Hinn 6. september 2005 var samþykkt skipulagsforsögn á fundi skipulags- og byggingarráðs.  Gerði hún ráð fyrir að á 3.394,4 m² lóð að Herjólfsgötu nr. 30-34 yrði heimilað að reisa þrjú íbúðarhús með allt að 200 m² grunnfleti.  Nýtingarhlutfall lóðar skyldi miðast við hámark 0,6.  Á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 18. október 2005 var lögð fram ný tillaga af hálfu lóðarhafa og samþykkt að haldin yrði svonefnd forstigskynning á tillögunni sem og á samþykktri skipulagsforsögn.  Haldinn var kynningarfundur í nóvember 2005 og á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 17. janúar 2006 var lóðarhafa heimilað að vinna tillögu með þeim breytingum að mesta hæð húss nr. 30 yrði lækkuð og hús nr. 32 lækkað um eina hæð.  Þá var samþykkt á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 31. janúar og aftur hinn 14. febrúar s.á. að auglýsa tillöguna með áorðnum breytingum skv. 1. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997. 

Breyting á deiliskipulagi, er tekur til umræddra lóða, var kynnt á skipulagsþingi er skipulags- og byggingarráð Hafnarfjarðar boðaði til í apríl 2006.  Skipulagstillagan var  að nýju til umræðu á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 9. maí 2006 þar sem lagt var fram yfirlit athugasemda er settar höfðu verið fram á fyrrgreindu skipulagsþingi.  Var tillagan afgreidd með svofelldri bókun:  „Skipulags- og byggingarráð samþykkir skipulagstillöguna með áorðnum breytingum og að málinu verði lokið skv. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Tillaga til bæjarstjórnar:  „Bæjarstjórn Hafnarfjarðar samþykkir tillögu að breytingu á deiliskipulagi Hleina að Langeyrarmölum, hvað varðar lóðirnar nr. 30-34 við Herjólfsgötu dags. 20.01.2006 og að málinu verið lokið skv. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga“.“ 

Á fundi bæjarstjórnar hinn 16. maí 2006 var tillagan tekin fyrir en hlaut hins vegar ekki þá afgreiðslu sem skipulags- og byggingarráð hafði lag til heldur samþykkti bæjarstjórn samhljóða að vísa málinu aftur til skipulags- og byggingarráðs, en ekki kom fram af hvaða ástæðum það var ákveðið.

Hinn 22. maí 2006 var umrædd tillaga að breyttu deiliskipulagi auglýst til kynningar og veittur frestur til 3. júlí s.á. til að koma á framfæri athugasemdum.  Bárust athugasemdir, m.a. frá kæranda máls þessa, er taldi til að mynda að með breyttu skipulagi myndi ásýnd götunnar gjörbreytast, umferð um hana aukast og útsýni minnka til muna.  Þá myndu fyrirhugaðar byggingar skerða verulega hraunmyndanir er skæru sig úr landslagi á lóðinni. 

Tillagan var til frekari umfjöllunar hjá skipulagsyfirvöldum í Hafnarfirði sumarið 2006.  Jafnframt var hún tekin fyrir og samþykkt á fundi skipulagsnefndar Garðabæjar hinn 21. júní 2006 og í bæjarráði Garðabæjar hinn 27. s.m.  Var tekið fram í bókun skipulagsnefndar að skipulagssvæðið lægi beggja vegna bæjarfélagamarka en breytingin næði til lóðanna nr. 30-34 við Herjólfsgötu innan bæjarmarka Hafnarfjarðar.

Hinn 29. ágúst 2006 var enn á ný tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs tillaga að breyttu deiliskipulagi lóðanna nr. 30-34 við Herjólfsgötu og lögð fram drög skipulags- og byggingarsviðs að svörum við framkomnum athugasemdum.  Gerði skipulags- og byggingarráð tilgreinda umsögn að sinni, samþykkti skipulagið og gerði þá tillögu til bæjarstjórnar að svo yrði gert.  Í svörum vegna athugasemda kemur eftirfarandi fram:  „Á skipulagstímanum var leitast við að koma til móts við óskir íbúanna, íbúðum var fækkað og húsin lækkuð.  […]  Til að koma enn frekar til móts við íbúa hefur verið ákveðið að minnka grunnflöt húsanna samtals um 110 m² og byggingarreitur á lóð nr. 30 verður færður um 1 m lengra frá kletti í suðausturhluta lóðar.  Með þessu minnkar nýtingarhlutfall á lóðunum, meira verður eftir af hrauni og kletturinn nýtur sín betur. Einnig opnast betur fyrir útsýni frá aðliggjandi lóðum.“ 

Samþykkti bæjarstjórn Hafnarfjarðar greinda tillögu á fundi sínum hinn 5. september 2006 og hinn 7. desember s.á. var samþykkt á fundi bæjarstjórnar Garðabæjar breytt deiliskipulag vegna umrædda lóða.  Birtist auglýsing um gildistöku skipulagsbreytingarinnar í B-deild Stjórnartíðinda 7. febrúar 2007. 

Málsrök kæranda:  Kærandi vísar til 9. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þar sem fram komi að við gerð skipulagsáætlana skuli eftir föngum leita eftir sjónarmiðum og tillögum íbúa og annarra þeirra sem hagsmuna eigi að gæta um mörkun stefnu og skipulagsmarkmið.  Níu einstaklingar hafi gert athugasemdir við tillöguna en í svarbréfum umhverfis- og tæknisviðs Hafnarfjarðar sé mjög óljóst fjallað um viðbrögð við framlögðum athugasemdum og á hvaða stigi eða hvort lagfæringar á tillögunni hafi verið gerðar.  Mótmæli íbúa hafi verið skýr og hafi bæjaryfirvöld ekki óskað eftir neinum hugmyndum þeirra til málamiðlunar. 

Bæjaryfirvöld hafi m.a. vísað til þess að eigendur fasteigna í þéttbýli geti ávallt vænst þess að breytingar verði gerðar á skipulagi sem skert geti t.d. útsýni og valdið aukningu á umferð.  Sé þessi röksemd tekin orðrétt úr niðurstöðu í eldra kærumáli fyrir úrskurðarnefndinni.  Sorglegt sé að bæjaryfirvöld skuli á þennan hátt nýta sér úrskurð annars máls til að geta breytt samþykktu skipulagi í trássi við ofangreint lagaákvæði eftir hentugleika.  Spurt sé hvers vegna íbúum sé veitt færi á að tjá sig um tillögu að breyttu deiliskipulagi þegar ekki sé farið að óskum þeirra eða vilja, hvort sem er. 

Undarlegt misræmi sé milli umdeildrar tillögu og þess að á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 7. nóvember 2006 sé gerð sú tillaga til bæjarstjórnar að Hleinar að Langeyrarmölum verði friðlýstar.  Þá sé athyglisvert að á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 9. maí 2006 hafi verið lagt fram yfirlit athugasemda frá einum íbúa og samþykkt tillaga að breytingu en frestur til að skila inn athugasemdum hafi verið til 3. júlí s.á.  Með breyttu skipulagi muni umferð um svæðið enn aukast og útsýni skerðast.  Þá muni verða vandamál vegna bílastæða. 

———-

Hafnarfjarðarbæ var gefinn kostur á að tjá sig um framkomna kæru.  Engin greinargerð hefur borist af hans hálfu en bæjaryfirvöld hafa sent úrskuðarnefndinni gögn er málið varða.  Lóðarhafa Herjólfsgötu 30-34 var jafnframt tilkynnt um framkomna kæru en sjónarmið hans liggja ekki fyrir í málinu. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér staðhætti á vettvangi hinn 2. apríl 2009. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er krafist ógildingar á samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 5. september 2006 um breytt deiliskipulag Hleina að Langeyrarmölum hvað snertir lóðirnar nr. 30-34 við Herjólfsgötu.  Ber kærandi fyrir sig að málsmeðferð hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið áfátt og efni ákvörðunarinnar muni raska hagsmunum hans. 

Deiliskipulag það sem breytt er með hinni kærðu ákvörðun er sameiginlegt deiliskipulag Hafnarfjarðar og Garðabæjar frá árinu 2001 fyrir tiltekið svæði.  Ekki verður í máli þessu tekin afstaða til lögmætis þessa fyrirkomulags enda er það ekki til úrlausnar í málinu og verður því að leggja til grundvallar að deiliskipulagið frá 2001 hafi lögformlegt gildi.

Samkvæmt 26 gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sbr. 25. gr. sömu laga, þarf sveitarstjórn að samþykkja tillögu að breytingu á deiliskipulagi sem auglýsa á til kynningar.  Fyrir liggur að bæjarstjórn Hafnarfjarðar hafði ekki samþykkt umrædda tillögu þegar hún var auglýst til kynningar hinn 22. maí 2006.  Ekki verður heldur séð að bæjarstjórn Garðabæjar hafi tekið ákvörðun um að auglýsa tillögu að breytingu á hinu sameiginlega skipulagi og hvorki kemur fram í kynningarauglýsingu né í gildistökuauglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 7. febrúar 2007 að um sé að ræða breytingu á sameiginlegu deiliskipulagi Hafnarfjarðar og Garðabæjar fyrir umrætt svæði.

Enda þótt hin umdeilda deiliskipulagsbreyting varði einungis lóðirnar nr. 30-34 við Herjólfsgötu í Hafnarfirði telur úrskurðarnefnin að tillagan hefði þurft að fá lögboðna meðferð samkvæmt 26. gr. sbr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 af hálfu beggja þeirra sveitarfélaga sem hlut eiga að hinu sameiginlega skipulagi.  Þessa var ekki gætt og var málsmeðferð við undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar verulega áfátt.  Verður hún af þeim sökum felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi samþykkt bæjarstjórnar Hafnarfjarðar frá 5. september 2006 um breytt deiliskipulag Hleina að Langeyrarmölum. 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

_______________________________    _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Aðalheiður Jóhannsdóttir

des 22
Love0

26/2007 Unubakki

Með

Ár 2009, þriðjudaginn 19. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 26/2007, kæra á afgreiðslu bæjarráðs Sveitarfélagsins Ölfuss frá 8. mars 2007 um að synja að svo stöddu umsókn um breytta notkun hússins að Unubakka 24 í Þorlákshöfn og uppsetningu tveggja ósontanka að Unubakka 26-28.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 29. mars 2007, er barst nefndinni hinn 30. sama mánaðar, kærir Sigurbjörn Magnússon hrl., f.h. Lýsis hf., lóðarhafa lóðanna að Unubakka 24 og 26-28 í Þorlákshöfn, þá afgreiðslu bæjarráðs Sveitarfélagsins Ölfuss frá 8. mars 2007 að synja að svo stöddu umsókn Lýsis hf. um breytta notkun hússins að Unubakka 24 og uppsetningu ósontanka að Unubakka 26-28. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Með bréfi kæranda máls þessa til skipulags- og byggingarfulltrúa, dags. 25. ágúst 2006, var óskað eftir heimild til að setja upp þvottatanka við þurrkverksmiðju kæranda.  Sagði í bréfinu að um væri að ræða viðurkenndan búnað til að eyða lykt.  Þá sagði ennfremur að óskað væri eftir bráðabirgðaleyfi til 18 mánaða á meðan bygging nýrrar verksmiðju stæði yfir.  Var umsókn kæranda tekin til umfjöllunar á fundum skipulags-, byggingar- og umhverfisnefndar sveitarfélagsins hinn 2., 18. og 31. október 2006 og 19. desember s.á. án þess að umsóknin væri afgreidd.  Á fundi nefndarinnar hinn 16. janúar 2007 var eftirfarandi fært til bókar:  „Mál fyrir Unubakka 26-28, uppsetning á ósontönkum og breytingar á Unubakka 24, rædd.  Fyrir liggja teikningar af Unubakka 26-28, byggingum og afstöðumynd og af innra skipulagi, breytingar á Unubakka 24.  Starfleyfisveitingin er í vinnslu hjá lögmanni sveitarfélagsins.  Afgreiðsla á þeim málum er varða starfsemi Lýsis, hausaþurrkun og þá leyfi fyrir uppsetningu á ósontönkum og breytingar á Unubakka 24, verður tekin fyrir á fundi bæjarstjórnar 25. janúar n.k. til afgreiðslu.“  Á fundi bæjarstjórnar hinn 25. janúar 2007 var eftirfarandi fært til bókar:  „Á fundi skipulags-, byggingar- og umhverfisnefndar þann 16. janúar sl. tók nefndin fyrir erindi Lýsis hf. um breytta notkun á Unubakka 24 og uppsetningu á tveimur ósontönkum við Unubakka 26-28.  Bæjarstjórn felur lögmanni sveitarfélagsins að skila áliti um hvort þörf sé á deiliskipulagi fyrir umrætt svæði áður en framkvæmdir verði heimilaðar.  Þá er lögmanni sveitarfélagsins einnig falið að kanna hvort fyrirhugaðar framkvæmdir séu í samræmi við gildandi aðalskipulag svæðisins.“  

Á fundi bæjarráðs hinn 8. mars 2007 var fjallað um umsókn kæranda og samþykkti meirihluti ráðsins eftirfarandi bókun:

„Erindi Lýsis hf. um breytta notkun á Unubakka 24 og uppsetningu á tveimur ósontönkum við Unubakka 26-28 var tekin fyrir í bæjarstjórn síðast þann 25. janúar sl.  Á þeim fundi var lögmanni sveitarfélagsins falið að skila áliti sínu um hvort þörf væri á deiliskipulagi fyrir umrætt svæði áður en framkvæmdir yrðu heimilaðar.  Þá var lögmanni sveitarfélagsins einnig falið að kanna hvort fyrirhugaðar framkvæmdir væru í samræmi við gildandi aðalskipulags svæðisins.  Álit lögmanns sveitarfélagsins hefur verið lagt fram til bæjarstjórnar.

Að íhuguðu máli þá hafnar bæjarráð Ölfuss að svo stöddu framkominni umsókn Lýsis hf. um breytta notkun á Unubakka 24 og uppsetningu á tveimur ósontönkum við Unubakka 26-28.

Bæjarráð bendir á þá meginreglu sem orðuð er í 1. mgr. 23. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 (sbl) og mælir fyrir um að skylt er að gera deiliskipulag fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.  Sú heimild sem fram kemur í 2. mgr. 23. gr., sbr. 7. mgr. 43. gr. (sbl) þess efnis að sveitarstjórn getur heimilað framkvæmdir á þegar byggðum svæðum, þar sem ekki liggur fyrir deiliskipulag, að undangenginni grenndarkynningu, er undanþága frá þessari meginreglu.

Bæjarráð bendir á að sú málsmeðferð að láta fara fram deiliskipulag áður en byggingarleyfi er gefið út í þegar byggðu hverfi er mun vandaðri málsmeðferð en sú að láta fara fram grenndarkynningu.  Tryggir sú leið því betur að nágrönnum og hagsmunaaðilum sé gefinn kostur á að koma að athugasemdum sínum. Hins vegar er gerð deiliskipulags þyngra í vöfum og tímafrekara en grenndarkynning.

Bæjarráð bendir á að málefni Lýsis hf. hafa verið mikið í umræðu í sveitarfélaginu.  Þá hafa sveitarfélaginu borist kvartanir um ólykt frá starfsemi verksmiðju Lýsis hf, vegna þessara kvartana verður að telja að útgáfa byggingarleyfis geti haft áhrif á fleiri aðila en hægt er að flokka sem nágranna skv. grenndarkynningu.

Bæjarráð metur það sem svo að hagsmunir íbúa sveitarfélagsins á að fá að koma sjónarmiðum sínum á framfæri vegi þyngra en hagsmunir Lýsis á því að fá skjótari úrlausn sinna mála.

Bæjarráð bendir Lýsi hf. á ákvæði 2. ml. 1. mgr. 23. gr. sbl er mælir fyrir um að framkvæmdaraðila er heimilt að gera tillögu til sveitarstjórnar að deiliskipulagi.“

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er krafist ógildingar á ofangreindri afgreiðslu bæjarráðs og því m.a. haldið fram að vandséð sé nauðsyn á gerð deiliskipulags vegna fyrirhugaðra framkvæmda.  Telji kærandi það vera meginreglu að veita beri lóðarhafa byggingarleyfi í samræmi við umsókn hans sé hún í samræmi við gildandi skipulags- og byggingarlöggjöf og skipulag viðkomandi svæðis.  Þá standist ekki afgreiðslan þar sem hún geri ráð fyrir að deiliskipulag takmarkist eingöngu við lóð kæranda en túlka verði úrskurði úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarlaga á þann veg að deiliskipulag skuli ná yfir stærra svæði. 

Málsrök Sveitarfélagsins Ölfuss:  Af hálfu sveitarfélagsins er kröfum kæranda hafnað og því m.a. haldið fram að framkvæmdir þær sem kærandi óski eftir séu þess eðlis að gera þurfi deiliskipulag, grenndarkynning sé ekki nægileg.  Byggingarleyfi skuli vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.  Lögfest sé því sú meginregla að byggingarleyfi verið ekki gefin út nema í samræmi við samþykkt deiliskipulag.  Með því að benda kæranda á heimild til að gera tillögu að deiliskipulagi sé fyrirtækinu gefið færi á að koma með tillögur eða hefja viðræður um gerð deiliskipulags fyrir svæðið.

———-

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök máli sínu til stuðnings sem ekki verða reifuð hér frekar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið var á fundi skipulags-, byggingar- og umhverfisnefndar hinn 16. janúar 2007 bókað að umsókn um uppsetningu ósontanka á lóð kæranda og breytingar að Unubakka 24 yrði tekin til afgreiðslu á fundi bæjarstjórnar 25. sama mánaðar.  Á þeim fundi fól bæjarstjórn lögmanni sveitarfélagsins að skila áliti um hvort þörf væri á deiliskipulagi fyrir umrætt svæði áður en framkvæmdir yrðu heimilaðar ásamt því að kanna hvort fyrirhugaðar framkvæmdir væru í samræmi við gildandi aðalskipulag.  Að áliti þessu fegnu afgreiddi bæjarráð umsókn kæranda og hafnaði henni að svo stöddu.  Verður að skilja bókun ráðsins svo að það hafi talið að vinna þyrfti tillögu að deilskipulagi í tilefni af umsókn kæranda.

Í  2. mgr. 38. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að byggingarnefnd fjalli um byggingarleyfisumsóknir sem berist og álykti um úrlausn þeirra til viðkomandi sveitarstjórnar.  Þá segir í 2. mgr. 39. gr. laganna að nefndinni sé skylt að rökstyðja afgreiðslu á erindum sem henni berast og að ákvarðanir nefndarinnar skuli leggja fyrir sveitarstjórn til afgreiðslu.

Fyrir liggur að skipulags-, byggingar- og umhverfisnefnd ályktaði aldrei um umsókn kæranda heldur tók bæjarráð ákvörðun í málinu án þess að fyrir lægi rökstudd ályktun nefndarinnar um úrlausn þess.  Er þessi málsmeðferð andstæð tilvitnuðum ákvæðum skipulags- og byggingarlaga um meðferð byggingarleyfisumsókna.  Þar við bætist að með hinni kærðu ákvörðun bæjarráðs var umsókn kæranda hafnað að svo stöddu án þess að gerð væri grein fyrir því með skýrum hætti við hvað væri átt. 

Samkvæmt framansögðu var undirbúningi hinnar kærðu afgreiðslu áfátt en auk þess skorti á að hún væri fyllilega skýr að efni til.  Þykja þessir annmarkar svo verulegir að leiða eigi til ógildingar og verður hin kærða afgreiðsla því felld úr gildi.  

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð: 

Afgreiðsla bæjarráðs Sveitarfélagsins Ölfuss frá 8. mars 2007, um að synja að svo stöddu umsókn um breytta notkun hússins að Unubakka 24 og uppsetningu ósontanka að Unubakka 26-28, er felld úr gildi. 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

_______________________________      _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                   Aðalheiður Jóhannsdóttir

 
 
 

des 22
Love0

112/2008 Eyrarstígur

Með

Ár 2009, fimmtudaginn 26. mars, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Aðalheiður Jóhannsdóttir dósent. 

Fyrir var tekið mál nr. 112/2008, kæra á samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4 á Reyðarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. desember 2008, er barst nefndinni hinn 12. sama mánaðar, kæra H og G, eigendur hússins að Eyrarstíg 2, Reyðarfirði, samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4.  Bæjarstjórn staðfesti þá afgreiðslu nefndarinnar hinn 20. nóvember 2008.

Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi ásamt því að úrskurðarnefndin kveði upp til bráðabirgða úrskurð um stöðvun framkvæmda.  Þar sem fyrir liggur að framkvæmdir við hina umdeildu bílgeymslu eru ekki hafnar og málið þykir nú nægjanlega upplýst til þess að taka það til endanlegs úrskurðar verður ekki tekin afstaða til kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.

Málavextir:  Kærumál þetta á sér nokkra forsögu.  Hinn 18. maí 2006 barst embætti byggingarfulltrúa Fjarðabyggðar umsókn frá eiganda hússins nr. 4 við Eyrarstíg á Reyðarfirði, m.a. um byggingu bílgeymslu á lóðinni.  Var samkvæmt umsókninni gert ráð fyrir að bílgeymslan yrði staðsett austan við húsið, um einn metra frá mörkum lóðarinnar  nr. 2 við Eyrarstíg, en á henni er bílgeymsla sem stendur fast að þeim.  Ákvað byggingarfulltrúi að grenndarkynna beiðnina þar sem ekki væri til deiliskipulag fyrir umrætt svæði.  Á fundi umhverfismálaráðs hinn 12. júlí 2006 var umsóknin tekin fyrir ásamt athugasemdum kærenda og var afgreiðslu málsins frestað.  Umsóknin var tekin fyrir að nýju á fundi ráðsins hinn 26. júlí s.á. og var eftirfarandi fært til bókar:  „Nefndin hefur skoðað málið vandlega og veitir byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4.  Uppfylla þarf skilyrði um brunavarnir vegna fjarlægðar á milli húsa.  Nefndin telur að framkvæmdin skerði útsýni að mjög litlu leyti.  Þar sem bílgeymsla á lóð nr. 2 er byggð mjög nálægt lóðarmörkum lítur ráðið svo á að um gagnkvæman rétt til byggingar bílgeymslu sé að ræða við lóðarmörk.“ 

Framangreindri samþykkt umhverfismálaráðs skutu kærendur til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurði uppkveðnum hinn 8. mars 2007 felldi byggingarleyfið úr gildi með vísan til þágildandi ákvæða 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998. 

Í kjölfar úrskurðar úrskurðarnefndarinnar var á fundi umhverfismálaráðs hinn 25. júlí 2007 eftirfarandi fært til bókar:  „1. Samþykktir byggingarfulltrúa … Eyrarstígur 4, … sækir um leyfi til að byggja bílskúr við austurhlið hússins.  Liður 1 samþykktur.“  Var fundargerð umhverfismálaráðs samþykkt á fundi bæjarráðs hinn 31. júlí 2007.  Samþykkt þessi var einnig kærð til úrskurðarnefndarinnar, sem með úrskurði uppkveðnum hinn 2. apríl 2008 felldi hana úr gildi sökum þess að undirbúningi hennar væri áfátt. 

Á fundi umhverfis- og skipulagsnefndar hinn 27. ágúst 2008 var enn á ný lögð fram umsókn um leyfi til að byggja bílskúr á lóðinni nr. 4 við Eyrarstíg og var samþykkt að grenndarkynna erindið, m.a. gagnvart kærendum.  Komu þau á framfæri athugasemdum sínum vegna þessa með bréfi, dags. 22. október 2008.  Að lokinni grenndarkynningu var á fundi nefndarinnar hinn 12. nóvember 2008 m.a. eftirfarandi fært til bókar:  „Ein athugasemd hefur borist, þar sem lagst er gegn veitingu byggingarleyfis.  Nefndin telur ekki nógu sterk rök gegn veitingu byggingarleyfis og felur byggingarfulltrúa að ganga frá byggingarleyfinu.“  Var samþykkt þessi staðfest í bæjarstjórn hinn 20. nóvember 2008. 

Hafa kærendur kært framangreinda samþykkt til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að byggingarfulltrúi hafi brugðist skyldum sínum þar sem hann hafi ekki farið að lögum varðandi upplýsingaskyldu gagnvart kærendum.  Þeim hafi ekki verið gert kunnugt um að hið kærða leyfi hafi verið samþykkt nema við lestur fundargerða á netinu.   

Átelja beri byggingarfulltrúa og umhverfis- og skipulagsnefnd fyrir endurtekna útgáfu á leyfi til byggingar bílskúrs á lóðinni nr. 4 við Eyrarstíg, þ.e. fyrir sama bílskúrinn á sama stað, og sé spurning hversu oft slíkt sé hægt og hvort það standist lög. 

Því sé haldið fram að hinn umdeildi bílskúr sé bæði of stór og of hár samkvæmt ákvæðum byggingarreglugerðar.  Bílskúrinn fari fyrir glugga á húsi kærenda og valdi aukinni brunahættu.  Í byggingarreglugerð sé talað um að Brunamálastofnun gefi út leiðbeiningar varðandi framangreint en kærendum sé tjáð að þær reglur séu enn í smíðum. 

Af gefnu tilefni sé bent á að aldrei hafi verið bílastæði á milli húsanna nr. 2 og 4 við Eyrarstíg heldur fyrir framan húsin.  Þá sé því mótmælt að um gagnkvæman rétt til byggingar bílskúrs sé að ræða.   

Málsrök Fjarðabyggðar:  Af hálfu Fjarðabyggðar er bent á að hið kærða byggingarleyfi hafi verið samþykkt að undangenginni grenndarkynningu og hafi aðeins ein athugasemd borist, þ.e. frá kærendum. 

Tvívegis áður hafi umhverfis- og skipulagsnefnd heimilað byggingu bílskúrs á lóðinni nr. 4 og í þetta skiptið hafi þótt rétt að veita leyfið og láta reyna á ný ákvæði byggingarreglugerðar varðandi brunafjarlægðir.

Byggingarleyfi hafi ekki verið gefið út og sé ástæðan fyrir því sú að ekki hafi verið talið rétt að gefa út byggingarleyfi áður en kærendum hafi verið gert viðvart um hina kærðu ákvörðun, leiðbeint um kæruleiðir og kærufrest.

Smávægileg frávik frá byggingarreglugerð séu heimiluð er varði stærð hins umdeilda bílskúrs, eða 3,6 m².  Þá sé og frávik er varði hæð hans, en reynt sé að koma í veg fyrir hæðarmismun með því að hafa kóta bílskúrs lægri en íbúðarhúss.  Eins sé miðað við að samræma vegghæðir bílskúrs að Eyrarstíg 4 og bílskúrs kærenda að Eyrarstíg 2, þannig að útlit hverfisins verði heilsteypt.

Staðsetning bílskúrsins sé heimiluð aftast í lóðinni þannig að sem minnst af byggingunni skyggi á íbúðarhús kærenda, en fari þess í stað fyrir bílskúr þeirra og fyrir framan glugga geymslu og þvottahúss.  Bent sé á að tré séu nú fyrir framan þann glugga. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Af hálfu byggingarleyfishafa er vísað til þess að þau hafi lagt þann skilning í úrskurð úrskurðarnefndarinnar frá 2. apríl 2008 að tvennt hafi verið að við undirbúning og gerð ákvörðunar umhverfis- og skipulagsnefndar.  Annars vegar að beiðni þeirra hafi ekki verið grenndarkynnt og hins vegar hafi efnisleg rök skort fyrir heimild til þess að byggja stærri og hærri bílskúr en að jafnaði skuli gert.  Því mætti ætla að hönnun og staðsetning bílskúrsins sé nú með þeim hætti að skilyrðum laga og reglna sé hlýtt, að öðru leyti en hvað hæð og stærð varði.
 
Grenndarkynning hafi farið fram og hafi verið send nágrönnum sem eigi aðliggjandi lóðir og einnig þeim sem ekki eigi aðliggjandi lóðir en hafi sýn heim að Eyrarstíg 4.  Athugasemdir hafi einungis borist frá íbúum að Eyrarstíg 2.
 
Unnar hafi verið teikningar sem sýni staðsetningu og hæðarsetningu bílskúrs er fylgt hafi grenndarkynningunni.  Þær teikningar liggi til grundvallar þeim rökum að veitt verði heimild til byggingar bílskúrs á lóðinni.  Í umsókn til byggingarfulltrúa, dags. 13. ágúst 2008, hafi m.a. eftirfarandi komið fram:  „Í byggingareglugerð eru takmarkandi ákvæði um vegghæð bílskúra.  Með því að hafa gólfkvóta bílskúrs eins lágt yfir hæstu jarðvegshæð og kostur er, verður niðurstaðan eftirfarandi með vegghæð 2,80 metrar.  Mænishæð bílskúrs verður 79 cm undir mænishæð á Eyrarstíg 4, jafnframt er mænishæð bílskúrs u.þ.b. 40 cm lægri en frambrún þaks á Eyrarstíg 2.  Eins og sjá má á sniðmynd verður vegghæð ekki meiri en vegghæð aðlægs framhorns bílskúrs á Eyrarstíg 2.  Í byggingarreglugerð eru takamarkandi ákvæði um flatarmál bílskúra.  Nokkur atriði við hönnun bílskúrsins sem styðja hönnunarstærð umfram ákvæði reglugerðar um jafnaðarstærð.  Fatarmál bílskúrsins sem hannaður hefur verið á lóð að Eyrarstíg 4 er 39,6 fermetrar. Flatarmál einangrunar sem verður utanfrá er 3,16 fermetrar og er munurinn að okkar mati óverulegur.  Staðsetning bílskúrsins innan lóðar, með stafn á lóðarmörkum Brekkugötu 8 og 1 meter frá lóðarmörkum Eyrarstígs 2 á langhlið.  Brunaþolshönnun bílskúrsins er þannig háttað að heimilt er skv. reglugerðinni að byggja innan eins meters frá lóðarmörkum.“ 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi samþykktar umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir 39,5 m² bílgeymslu að Eyrarstíg 4, Reyðarfirði.  Á svæði því er um ræðir er ekki í gildi deiliskipulag.  

Í gr. 113.1 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 segir að bílageymsla fyrir einn bíl skuli að jafnaði ekki vera stærri en 36 m² brúttó.  Þá kemur fram í lokamálslið sömu greinar að byggingarnefnd geti aðeins heimilað stærri og hærri  bílgeymslur þar sem slíkt valdi ekki verulegri röskun á umhverfi og aðstæður leyfi að öðru leyti. 

Í úrskurði nefndarinnar í máli nr. 88/2007 var talið að á skorti að sýnt hefði verið fram á að fyrrgreindum skilyrðum væri fullnægt og að rökstuðningi hinnar kærðu ákvörðunar væri því áfátt.  Þrátt fyrir að bílskúr sá sem hið umdeilda leyfi lýtur að sé nokkuð lægri en bílskúr samkvæmt fyrri byggingarleyfisumsóknum sýnist mega ráða af fyrirliggjandi gögnum að hann muni hafa grenndaráhrif gagnvart kærendum.  Þykir því enn á skorta að sýnt hafi verið fram á réttmæti þess að víkja frá fyrrgreindu ákvæði byggingarreglugerðar.  Var rökstuðningi fyrir hinni kærðu ákvörðun því áfátt, sbr. 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og hún af þeim sökum felld úr gildi.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi samþykkt umhverfis- og skipulagsnefndar Fjarðabyggðar frá 12. nóvember 2008 um að veita byggingarleyfi fyrir bílgeymslu að Eyrarstíg 4 á Reyðarfirði. 

 

 

____________________________________
                                                        Ásgeir Magnússon                                                      

 

______________________________                      _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                                 Aðalheiður Jóhannsdóttir

 

 

des 22
Love0

105/2008 Sléttuhlíð

Með

Ár 2009, miðvikudaginn 21. janúar, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 105/2008, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 15. október 2008 um að veita leyfi til að byggja sumarhús á lóðinni nr. C-O í Sléttuhlíð. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 13. nóvember 2008, er barst úrskurðarnefndinni samdægurs, kærir K, Reykjavíkurvegi 39, Hafnarfirði, eigandi sumarbústaðar á lóðinni nr. B-6 í Sléttuhlíð í Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 15. október 2008 að veita leyfi til að byggja sumarhús á lóðinni nr. C-O í Sléttuhlíð.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 28. október 2008. 

Kærandi krefst þess að hin kærða samþykkt verði felld úr gildi ásamt því að framkvæmdir verði stöðvaðar til bráðabirgða meðan málið sé til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Þykir málið nú tækt til lokaúrskurðar og verður því ekki fjallað sérstaklega um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda, en ekki er vitað til þess að þær séu hafnar. 

Málsatvik:  Á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 23. september 2008 var lögð fram umsókn um leyfi til að byggja sumarhús á lóðinni nr. C-O í Sléttuhlíð, sem samkvæmt Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2005-2025 er svæði fyrir frístundabyggð.  Samkvæmt deiliskipulagi svæðisins, sem samþykkt var á árinu 2007, er þar gert ráð fyrir 37 lóðum undir sumarhús.  Erindið hafði áður verið til umfjöllunar á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa hinn 17. sama mánaðar, sem vísaði því til skipulags- og byggingarráðs.  Var afgreiðslu ráðsins frestað.  Á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 7. október 2008 var eftirfarandi fært til bókar:  „Þar sem vafi leikur á túlkun á skilmálum skipulagsins óskar skipulags- og byggingarráð eftir umsögn lögfræðings skipulags- og byggingarsviðs og umsögn skipulagshöfundar.“  Á fundi ráðsins hinn 13. október 2008 var erindið tekið fyrir og var eftirfarandi bókað:  „Skipulags- og byggingarráð tekur jákvætt í erindið og felur skipulags- og byggingarsviði endanlega afgreiðslu málsins.  Jafnframt er sviðinu falið að gera tillögu að breytingu texta í greinargerð skipulags í kafla 3 til að gera hann skýrari.“  Á afgreiðslufundi skipulags- og byggingarfulltrúa 15. október 2008 var erindið samþykkt og tekið fram að umsóknin samræmdist lögum nr. 73/1997.  Var framangreint staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 28. október s.á.

Hefur kærandi kært þá ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er því haldið fram að með hinni kærðu samþykkt hafi Hafnarfjarðarbær brotið gegn Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2005-2025 og samþykktu deiliskipulagi Sléttuhlíðar frá árinu 2007.  Í greinargerð aðalskipulags segi m.a. um svæðið:  „Svæði fyrir frístundabyggð er á svonefndu Sléttuhlíðarsvæði.  Tillaga að deiliskipulagi nær til um 230 ha svæðis og er hluti þess ætlaður undir eiginlega frístundabyggð.  Afmörkun svæðisins helgast af því að öll þau frístundahús sem eru í Sléttuhlíð og Klifsholti falli innan þess.  Í deiliskipulagstillögunni er gert ráð fyrir því að núverandi frístundabyggð sé viðahaldið og fest í sessi en ekki er gert ráð fyrir frekari uppbyggingu.   Ákveðið hefur verið að þau örfáu stöku hús sem reist hafa verið utan aðal frístundasvæðisins fái að halda sér en ekki er gert ráð fyrir frekari mannvirkjagerð umfram það sem orðið er.“  Þá segi í auglýsingu um samþykkt bæjarstjórnar á deiliskipulagi Sléttuhlíðar m.a:  „Deiliskipulagið gerir ráð fyrir að núverandi frístundabyggð verði viðhaldið og fest í sessi en ekki er gert ráð fyrir frekari uppbyggingu.“ 

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er vísað til þess að deiliskipulagstillaga fyrir Sléttuhlíð hafi verið í vinnslu á sama tíma og textinn í Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2005-2025 og þar sé vissulega gert ráð fyrir nýjum byggingum.  Það að „…núverandi frístundabyggð sé fest í sessi og ekki gert ráð fyrir frekari uppbyggingu“  vísi til þess að svæðið/frístundabyggðin verði ekki stækkað frá því sem það sé í dag.  Ákveðið hafi verið að bæta mætti við takmörkuðum fjölda sumarhúsa innan svæðisins og hafi öllum sumarhúsaeigendum margítrekað verið gerð grein fyrir því, bæði á kynningarfundum og í bréfum. 

Í greinargerð aðalskipulags varðandi svæðið segi m.a. eftirfarandi:  „…ekki er gert ráð fyrir frekari mannvirkjagerð umfram það sem orðið er.“  Þetta vísi í raun aðeins til þeirra húsa sem séu utan frístundasvæðisins, m.a. húss í Gjánum sem sé á hverfisvernduðu svæði. 

Málsrök byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafa var veittur kostur á að tjá sig um kæruefnið en hann hefur ekki gert það. 

Niðurstaða:  Samkvæmt Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 2005-2025, sem samþykkt var í bæjarstjórn 12. desember 2006, er í Sléttuhlíð gert ráð fyrir frístundabyggð.  Í greinargerð aðalskipulagsins er vísað til tillögu að deiliskipulagi fyrir svæðið og segir þar að gert sé ráð fyrir því að núverandi frístundabyggð sé viðhaldið og hún fest í sessi en ekki sé gert ráð fyrir frekari uppbyggingu.  Ákveðið hafi verið að þau örfáu, stöku hús sem reist hafi verið utan aðal frístundasvæðisins fái að halda sér en ekki sé gert ráð fyrir frekari mannvirkjagerð umfram það sem orðið sé.  Verður ekki annað ráðið af greinargerð aðalskipulagsins en að ekki sé gert ráð fyrir nýjum byggingum á svæðinu, en afar óheppilegt er að vísa til tillögu að deiliskipulagi í greinargerð aðalskipulags enda á deiliskipulagstillagan að byggja á aðalskipulaginu en ekki öfugt.  Að auki liggur ekki fyrir hvað nákvæmlega fólst í þeirri tillögu að deiliskipulagi svæðisins sem vísað var til þegar greinargerð aðalskipulagsins var samin eða samþykkt, en af gögnum málsins verður ráðið að fleiri en ein tillaga að deiliskipulagi hafi komið fram auk, þess sem breytingar hafi verið gerðar á endanlegri deiliskipulagstillögu meðan hún var til meðferðar hjá bæjaryfirvöldum.  Leiðir þetta til þess að túlka verður efni aðalskipulagsins eftir orðalagi þess texta sem fram kemur í greinargerð þess.

Misræmi er milli greinargerða aðalskipulags og deiliskipulags svæðisins, en skilja verður ákvæði deiliskipulagsins á þann veg að þar sé gert ráð fyrir nýjum byggingum, þrátt fyrir að kveðið sé á um hið gagnstæða í aðalskipulagi.  Þó segir í gildistökuauglýsingu deiliskipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda hinn 28. ágúst 2007 að deiliskipulagið geri ráð fyrir að núverandi frístundabyggð verði viðhaldið og hún fest í sessi en ekki sé gert ráð fyrir frekari uppbyggingu.  Leiðir þessi árétting í auglýsingunni til þess að vafi leikur á um það hvernig skýra beri heimildir deiliskipulagsins um nýjar byggingar á svæðinu.  Hafa ekki komið fram viðhlítandi skýringar á því misræmi sem er í skipulagsgögnum og að framan er lýst, en ákvörðun um deiliskipulag svæðisins hefur hvorki verið borin undir úrskurðarnefndina né dómstóla.  

Samkvæmt 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skulu framkvæmdir sem háðar eru byggingarleyfi vera í samræmi við staðfest aðalskipulag og samþykkt deiliskipulag.  Verður ekki séð að hin kærða ákvörðun samræmist ákvæðum í staðfestu aðalskipulagi og fullnægir hún því ekki framangreindum lagaskilyrðum 2. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Leiðir sá annmarki til ógildingar.

Að auki skortir á að umdeilt byggingarleyfi samræmist skilmálum deiliskipulags um hámarksflatarmál bygginga á lóð, sem má mest vera 100 m², en samkvæmt skráningartöflu er fyrirhugað hús 100 m² auk 20 m² gestahúss og er heildarflatarmál bygginga á lóðinni því 120 m².  Myndi þetta misræmi eitt og sér hafa leitt til ógildingar þótt ekki hefðu verið þeir annmarkar á framsetningu skipulags sem að framan er lýst.

Með vísan til framanritaðs verður hin kærða ákvörðun ógilt. 

Úrskurðarorð:

Ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðarbæjar frá 15. október 2008, um að veita leyfi til að byggja sumarhús á lóðinni nr. C-O í Sléttuhlíð, er felld úr gildi.   

 

__________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________   ______________________________
Ásgeir Magnússon                                     Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

67/2005 Urriðaholt

Með

Ár 2008, mánudaginn 15. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 67/2005, kæra á samþykkt bæjarráðs Garðabæjar frá 12. júlí 2005 um að veita framkvæmdaleyfi fyrir stíg meðfram Álftanesvegi að Urriðaholti.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 24. ágúst 2005, er barst nefndinni 25. sama mánaðar, kærir J, f.h. eigenda jarðarinnar S, framkvæmdir við gerð stígs meðfram Álftanesvegi að Urriðaholti.  Kröfðust kærendur þess að ef umboð eða heimildir væru ekki fyrir hendi yrðu framkvæmdir stöðvaðar.  Af andsvörum kærenda, dags. 17. október 2005, við greinargerð Garðabæjar í málinu frá 14. september s.á., verður ráðið að krafist sé ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.

Úrskurðarnefndin aflaði upplýsinga bæjaryfirvalda um hina umdeildu framkvæmd og var upplýst að um væri að ræða framkvæmdaleyfi fyrir bráðabirgðatengingu að nýju framkvæmdasvæði og var gerð stígsins að mestu lokið er kæran barst úrskurðarnefndinni.  Þóttu því ekki efni til að taka sérstaklega til úrlausnar kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.

Málsatvik og rök:  Á árinu 2005 var lokið við gerð deiliskipulags fyrir verslunar- og þjónustusvæði í Urriðaholti í Garðabæ og tók það gildi með auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 14. júlí 2005.  Við undirbúning framkvæmda á svæðinu óskaði bæjarverkfræðingurinn í Garðabæ eftir framkvæmdaleyfi til að gera stíg er tryggði bráðabirgðaaðkomu að lóðum á svæðinu og var umbeðið leyfi veitt hinn 12. júlí 2005 með hinni kærðu samþykkt bæjarráðs.  Við gerð stígsins var farið yfir svæði þar sem eigendur jarðarinnar Selskarðs telja til beitarréttar og höfðu sett upp beitarhólf sem fjarlægt var af bæjaryfirvöldum er stígurinn var gerður.  Höfðu kærendur uppi mótmæli við þessum athöfnum bæjaryfirvalda og gera kröfu til þess að þær verði metnar ólögmætar.

Af hálfu kærenda er á því byggt að umræddur stígur hafi ekki verið í samræmi við aðal- og deiliskipulag og að gerð hans hafi farið í bága við rétt kærenda og verið án heimildar rétthafa að svæðinu.

Af hálfu Garðabæjar er því haldið fram að lega umrædds stígs hafi verið ákvörðuð með hliðsjón af samþykktu aðalskipulagi og tillögu að deiliskipulagi.  Stígurinn sé til bráðabirgða og liggi um svæði sem samkvæmt skipulagi eigi að vera óhreyft hraun. 

————————

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum sem ekki þykir ástæða til að rekja frekar en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins.

Niðurstaða:  Ekki verður í máli þessu tekin afstaða til þess hvernig háttað sé óbeinum eignarréttindum kærenda á umræddu svæði en því hefur ekki verið mótmælt að þeir geti átt lögvarða hagsmuni í málinu.  Verður málið því tekið til efnislegrar úrlausnar.

Samkvæmt 4. mgr. 27. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal sveitarstjórn, við útgáfu framkvæmdaleyfis, taka afstöðu til þess hvort framkvæmd sé í samræmi við skipulagsáætlanir.  Verður að skilja ákvæði þetta á þann veg að áskilið sé að framkvæmdir sem háðar eru framkvæmdaleyfi þurfi jafnframt að eiga stoð í skipulagi.  Bæjaryfirvöld hafa látið úrskurðarnefndinni í té loftmynd af umræddu svæði þar sem greina má stíg þann sem um er deilt í málinu.  Jafnframt liggja fyrir skipulagsuppdrættir aðal- og deiliskipulags.  Samkvæmt þeim er gert ráð fyrir svonefndum fjarstíg frá austri til vesturs um svæði það sem hér um ræðir.  Við samanburð á þessum gögnum kemur í ljós að stígur sá er um er deilt í málinu fellur ekki að skipulagi og er lega hans nokkuð önnur en þar er gert ráð fyrir.  Var því ekki gætt ákvæðis 4. mgr. 27. gr. skipulags- og byggingarlaga er leyfi fyrir honum var veitt og var leyfið því ólögmætt.

Enda þótt bráðabirgðanotkun stígsins fyrir umferð bifreiða og vinnuvéla hafi verið hætt hefur hann ekki verið afmáður.  Þykir í því ljósi rétt að fella hina kærðu ákvörðun úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna tafa við gagnaöflun og mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð: 

Felld er úr gildi samþykkt bæjarráðs Garðabæjar frá 12. júlí 2005 um að veita framkvæmdaleyfi fyrir stíg meðfram Álftanesvegi að Urriðaholti.

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________        ______________________________
Ásgeir Magnússon                                          Þorsteinn Þorsteinsson

des 22
Love0

45/2008 Hvammur

Með

Ár 2008, fimmtudaginn 4. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 45/2008, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 3. júní 2008 um að veita stöðuleyfi til eins árs fyrir tveimur færanlegum kennslustofum við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 12. júlí 2008, er barst nefndinni hinn 15. sama mánaðar, kæra G, Staðarhvammi 3, H og S, Staðarhvammi 5, G og H, Staðarhvammi 7, A og M, Staðarhvammi 9, S, Staðarhvammi 11, J og J, Staðarhvammi 17, H og G, Staðarhvammi 19 og Þ, K og H, Staðarhvammi 21, þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 3. júní 2008 að veita stöðuleyfi til eins árs fyrir tveimur færanlegum kennslustofum við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 19. júlí 2008, er barst nefndinni hinn 22. sama mánaðar, gerðu 10 af ofangreindum kærendum þá kröfu að úrskurðarnefndin stöðvaði umdeildar framkvæmdir til bráðabirgða á meðan málið væri til meðferðar hjá nefndinni en þeirri kröfu var hafnað með úrskurði hinn 6. ágúst sl. 

Málavextir:  Á fundi framkvæmdaráðs Hafnarfjarðar 2. maí 2008 var tekið fyrir erindi vegna færanlegra húsa við leikskólann Hvamm við Jófríðarstaðatún í Hafnarfirði samkvæmt fyrirliggjandi uppdrætti.  Lagði ráðið fyrir að óskað yrði eftir samþykki skipulags- og byggingarráðs bæjarins fyrir stöðuleyfi vegna húsanna og umferðar- og bílastæðamál á svæðinu yrðu skoðuð sérstaklega. 

Haldinn var kynningarfundur með íbúum 14. maí 2008 og málið síðan tekið fyrir í skipulags- og byggingarráði hinn 20. sama mánaðar.  Féllst ráðið ekki á fyrirhugaða staðsetningu húsanna þar sem þau yrðu innan hverfisverndaðs svæðis, en fallist var á staðsetningu þeirra norðar og austar á svæðinu utan hverfisverndaða svæðisins.  Nýr uppdráttur, dags. 29. maí 2008, var lagður fyrir skipulags- og byggingarráð 3. júní sem samþykkti umbeðið stöðuleyfi til eins árs en að þeim tíma liðnum skyldu mannvirkin fjarlægð og svæðið fært í fyrra horf.  Munu framkvæmdir hafa hafist hinn 8. júlí 2008. 

Í kjölfar þess barst bæjaryfirvöldum bréf frá Fornleifavernd ríkisins þar sem gerð var athugasemd við að raskað hafi verið fornleifum þegar umræddum bráðabirgðakennslustofum hafi verið komið fyrir.  Um væri að ræða traðir milli bæjarstæðis Jófríðarstaðabæjarins og tófta af útihúsum á Lambhúsahæð.  Var gerð krafa um stöðvun framkvæmda þar til rannsókn á málinu væri lokið. 

Fyrrgreint stöðuleyfi var tekið fyrir að nýju á fundi skipulags- og byggingarráðs bæjarins hinn 22. júlí 2008 og var þar m.a. gerð eftirfarandi bókun: 

„Skipulags- og byggingarráð ítrekar bókun sína frá 03.06.2008 að stöðuleyfi er aðeins veitt til eins árs, og að þeim tíma liðnum skulu mannvirkin fjarlægð og gengið frá svæðinu í sama ástandi og nú er.  Skipulags- og byggingarráð samþykkir að fela skipulags- og byggingarsviði og framkvæmdasviði að kynna fyrir íbúum minnisblað Línuhönnunar dags. 14.07.2008 um úrbætur umferðarmála í Staðarhvammi.  Skipulags- og byggingarráð felur skipulags- og byggingarsviði að ljúka máli varðandi fornleifar í samráði við Byggðasafn og Fornleifavernd ríkisins.  Þar til því máli er lokið og niðurstaða úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála varðandi stöðvun framkvæmda liggur fyrir, leggur skipulags- og byggingarráð til að öllum framkvæmdum við færanlegar kennslustofur við leikskólann verði frestað.“ 

Skutu kærendur leyfi bæjaryfirvalda fyrir umdeildum framkvæmdum til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að þeir hafi mótmælt umdeildri stækkun leikskólans.  Aðkoma að leikskólanum sé erfið og um íbúðargötu þeirra, en búast megi við aukinni umferð, m.a. stærri bíla, vegna stækkunarinnar.  Umdeildar framkvæmdir, sem séu utan lóðar leikskólans, geti ekki stuðst við stöðuleyfi samkvæmt gr. 71.2 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 þar sem um sé að ræða færanlegar kennslustofur en ekki gáma.  Til framkvæmdanna þurfi byggingarleyfi sem ekki liggi fyrir.  Samkvæmt byggingarreglugerð hefði átt að grenndarkynna hina breyttu tillögu að stækkun umrædds húsnæðis og breyta skipulagi með formlegum hætti með tilliti til staðsetningar húsanna sem brjóti í bága við gildandi deiliskipulag svæðisins. 

Andmæli Hafnarfjarðarbæjar:  Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er bent á að þegar sé búið að koma fyrir umdeildum kennslustofum og búið sé að innrita 40 börn og ráða 10 starfsmenn vegna hins nýja bráðabirgðahúsnæðis, sem áætlað sé að verði tekið í notkun innan tíðar.  Leitast hafi verið við að koma til móts við íbúa á svæðinu hvað varði umferð er vænta megi að fylgi starfsemi þeirri sem fara muni fram í bráðabirgðakennslustofunum.

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 2. september 2008. 

Niðurstaða:  Ákvæði 71. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 kveður á um leyfisskyldu fyrir staðsetningu hjólhýsa, gáma, báta, torgsöluhúsa og þess háttar lausafjármuna utan skipulagðra svæða til þeirra nota.  Er slíkt stöðuleyfi tímabundið, almennt að hámarki til eins árs.  Hvers konar byggingar, ofan jarðar og neðan, eru hins vegar háðar byggingarleyfi nema þær séu sérstaklega undanþegnar slíku leyfi, sbr. 36. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og 1. mgr. 43. gr. laganna.

Verður að fallast á það með kærendum að staðsetning kennslustofa, þótt til bráðabirgða sé, verði ekki heimiluð með stöðuleyfi samkvæmt 71. gr. byggingarreglugerðar.  Umfang og eðli kennslustofa með fjölda barna og starfsmanna  verður engan veginn lagt að jöfnu við hjólhýsi, gáma eða torgsöluhús.  Ber og textaskýring 36. gr. skipulags- og byggingarlaga að sama brunni þar sem hvers konar byggingar eru látnar falla undir ákvæði mannvirkjakafla laganna sem m.a. kveður á um byggingarleyfisskyldu. 

Að þessu virtu þykir hið kærða stöðuleyfi ekki viðhlítandi heimild fyrir staðsetningu umdeildra kennslustofa og verður því ekki hjá því komist að fella hið kærða leyfi úr gildi.  

Úrskurðarorð: 

Fellt er úr gildi leyfi fyrir staðsetningu og framkvæmdum við færanlegar kennslustofur við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði, sem samþykkt var í skipulags- og byggingarráði Hafnarfjarðarbæjar hinn 3. júní 2008. 

 

 

___________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

_____________________________                          ______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                                    Ásgeir Magnússon