Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

69/2007 Gleráreyrar

Með

Ár 2007, miðvikudaginn 22. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 69/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Akureyrarbæjar frá 13. júní 2007 um að veita leyfi fyrir útmælingu og gerð sökkla á lóðinni nr. 1 við  Gleráreyrar á Akureyri. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 20. júlí 2007, er barst nefndinni sama dag, kærir Hákon Stefánsson lögfr., f.h. Svefns og heilsu ehf., þá ákvörðun skipulags- og byggingarfulltrúa Akureyrarbæjar frá 13. júní 2007 að veita leyfi fyrir útmælingu og gerð sökkla á lóðinni að Gleráreyrum 1.  Bæjarstjórn Akureyrar staðfesti hina kærðu ákvörðun hinn 19. júní 2007.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Jafnframt var gerð krafa um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða meðan málin væri til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Þykja málsatvik nú nægjanlega upplýst til þess að taka kæruna til endanlegrar úrlausnar og verður því ekki tekin afstaða til framkominnar stöðvunarkröfu. 

Málsatvik og rök:  Í febrúarmánuði 2007 samþykkti bæjarstjórn Akureyrar breytt deiliskipulag fyrir Gleráreyrar 1-10 á Akureyri, sem er verksmiðjulóð sú sem Samband íslenskra samvinnufélaga hafði undir verksmiðjur sínar og nefndist í eldra skipulagi Dalsbraut 1.  Eru umdeildar framkvæmdir innan skipulagssvæðisins.  Tók skipulagið gildi með gildistökuauglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 2. apríl sl.  Hefur kærandi máls þessa krafist ógildingar á nefndri skipulagsákvörðun í kæru til úrskurðarnefndarinnar með þeim rökum að skipulagsákvörðunin sé haldin ýmsum ógildingarannmörkum.  Er það kærumál nú til meðferðar hjá nefndinni.

Meðal fyrirhugaðra mannvirkja á umræddu skipulagssvæði er viðbygging við Glerártorg, Gleráreyrum 1, Akureyri.  Áður en hin kærða ákvörðun var tekin höfðu bæjaryfirvöld veitt leyfi til jarðvegsskipta vegna hinna fyrirhuguðu framkvæmda á nefndri lóð.  Kærandi skaut m.a. þeirri leyfisveitingu til úrskurðarnefndarinnar sem vísaði þeirri kæru frá sökum aðildarskorts með úrskurði uppkveðnum hinn 14. júní sl.  Hin kærða ákvörðun var tekin í framhaldi af umsókn lóðarhafa um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Glerártorg.  Bókun skipulags- og byggingarfulltrúa við hina kærðu ákvörðun hljóðaði svo:  „Skipulags- og byggingarfulltrúi gefur heimild fyrir útmælingu og gerð sökkla.  Endanlegt byggingarleyfi verður ekki gefið út fyrr en endanleg brunahönnun hússins liggur fyrir.“

Skírskotar kærandi til þess að hin kærða ákvörðun byggi á skipulagi sem hann hafi kært til úrskurðarnefndarinnar og telja verði ólögmætt og vísar til þeirra sjónarmiða er hann tefli fram í skipulagskærunni.  Þar að auki fari það í bága við 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 að heimila umdeildar framkvæmdar án þess að fyrir liggi fullgilt byggingarleyfi fyrir mannvirki því sem rísa eigi á heimiluðum sökklum að Gleráreyrum 1.  Kærandi hafi lögvarinna hagsmuna að gæta í málinu þar sem hann eigi fasteign á skipulagssvæðinu.  Skipulags- og byggingarlög geri ráð fyrir aðkomu eigenda mannvirkja á skipulagsreit við skipulagsgerð, svo sem skv. 7. mgr. 43. gr. laganna um grenndarkynningu.  Af því megi ráða að fasteignareigendur á skipulagsreitnum teljist eiga lögvarinna hagsmuna að gæta um nýtingu og uppbyggingu viðkomandi skipulagsreits bæði við skipulagsgerð og við ákvarðanir um einstakar byggingarframkvæmdir á skipulagssvæðinu.

Af hálfu Akureyrarbæjar er gerð krafa um frávísun málsins.  Deiliskipulagið að baki hinni kærðu ákvörðun sé í fullu samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga eins og fram komi í bréfi Skipulagsstofnunar, dags. 16. mars 2007.  Hin kærða ákvörðun byggi á staðfestu skipulagi og gr. 13.2 í byggingarreglugerð nr. 441/1998.  Kærandi hafi ekki sýnt fram á að umdeildar framkvæmdir snerti lögvarða hagsmuni hans en skírskoti einungis til atriða í skipulagskæru er snúi að skiptingu lóða á svæðinu og gatnatengingu. 

Niðurstaða:  Að stjórnsýslurétti er það skilyrði aðildar að kærumáli að kærandi eigi einstaklegra og verulegra lögvarinna hagsmuna að gæta vegna kærðrar ákvörðunar eða að kæruaðild sé samkvæmt beinni lagastoð.  Ekki verður fallist á þá túlkun kæranda að kæruaðild einstaklinga að skipulagsákvörðun feli sjálfkrafa í sér kæruaðild að ákvörðunum um mannvirkjagerð á tilteknum skipulagsreit.  Einstök mannvirki sem kunna að verða heimiluð á skipulagsreit geta haft mismikil áhrif á hagsmuni fasteignaeigenda á reitnum og verður kæruaðild því ætið háð mati á hagsmunum hverju sinni.  Hið kærða leyfi felur aðeins í sér heimild til útmælingar og gerðar sökkla á lóðinni að Gleráreyrum 1 en telja verður að slíkar framkvæmdir séu almennt ekki til þess fallnar að hafa áhrif á einstaklega lögvarða hagsmuni eigenda nágrannaeigna. 

Með hliðsjón af eðli hins kærða leyfis, sem heimilar einungis gerð sökkla, sbr. 2. mgr.  44. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, verður ekki talið að gengið sé gegn einstaklegum, verulegum og lögvörðum hagsmunum kæranda með þeim hætti að hann eigi kæruaðild um þá ákvörðun.  Verður máli þessu því vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

  ___________________________
  Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________                  ______________________________
            Ásgeir Magnússon                            Þorsteinn Þorsteinsson

84/2005 Miklabraut

Með

Ár 2007, miðvikudaginn 15. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, varaformaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Geirharður Þorsteinsson arkitekt og skipulagshönnuður.

Fyrir var tekið mál nr. 84/2005, kæra á undirbúningi og framkvæmd við breikkun Miklubrautar í Reykjavík. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 4. nóvember 2005, er barst nefndinni sama dag, kærir H, Skaftahlíð 18, Reykjavík undirbúning og framkvæmd við breikkun Miklubrautar í Reykjavík á árinu 2005. 

Skilja verður kröfugerð kæranda á þann veg að gerð sé krafa um að ákvarðanir borgaryfirvalda um undirbúning og framkvæmd við breikkun Miklubrautar verði felldar úr gildi. 

Málsatvik og rök:  Sumarið 2005 var unnið að umfangsmiklum framkvæmdum við stækkun gatnamóta Kringlumýrarbrautar og Miklubrautar.  Voru framkvæmdirnar unnar á tímabilinu 17. maí til 29. ágúst sama ár. 

Af hálfu kæranda er vísað til þess að hann hafi haft vitneskju um framangreindar framkvæmdir en honum hafi aftur á móti ekki verið kynnt sú fyrirætlan að setja inn auka akrein á Miklubraut fyrir umferð strætisvagna frá Kringlunni að Lönguhlíð.  Við birtingu greinar í Morgunblaðinu hinn 19. apríl 2005 hafi kæranda fyrst orðið ljóst að slík framkvæmd stæði fyrir dyrum, beint fyrir framan garð fjölbýlishúss þess er hann búi í. 

Hinn 2. maí hafi kærandi sent Vegagerðinni fyrirspurn um framkvæmdina og í kjölfarið hafi verið haldinn fundur með kæranda og fulltrúum framkvæmdasviðs Reykjavíkurborgar.  Á þeim fundi hafi verið ákveðið að framkvæmdasvið myndi kanna frekar áhrif hljóðstigs vegna hinnar nýju akreinar fyrir strætisvagna.  Kærandi hafi átt í samskiptum við borgina fram eftir ári 2005 um mögulegar hljóðvarnir.  Hinn 5. október s.á. hafi honum borist tölvupóstur frá aðstoðarsviðsstjóra framkvæmdarsviðs þar sem eftirfarandi hafi komið fram:  „Frá mínum bæjardyrum séð hafa framkvæmdir tekist vel og mér sýnist að vel haldi sú aðgreining að strætó fari einn eftir merktri viðbótarakbraut og aukið álag vegna hávaða í þínu nágrenni sé lítið.  Varðandi hljóðvarnir hjá þér og öðrum við stærstu umferðaræðarnar þá sýnist mér líklegt að auknar fjáveitingar verið lagðar til þess á næsta ári og framundan er að vinna áætlun til að forgangsraða og ráðstafa þeim fjármunum.  Þar kemur þitt mál til skoðunar.“  Kærandi telji að þessi afstaða hafi ekki verið í samræmi við væntingar hans og þar sem fyrrgreindur tölvupóstur sé það síðasta sem komið hafi frá Reykjavíkurborg telji kærandi kæruna vera innan kærufrests. 

Af hálfu kæranda er því og haldið fram að ekki hafi farið fram lögformleg grenndarkynning á hinni nýju strætisvagnaakrein við Miklubraut og því hafi íbúar á svæðinu orðið af réttmætum andmælarétti.  Þá hafi Reykjavíkurborg ekki aflað nægilegra upplýsinga um áhrif framkvæmdarinnar áður en í þær hafi verið ráðist.  Hljóðvörnum hafi verið komið fyrir í efri hluta Skaftahlíðar en ekki á þeim kafla sem næstur sé kæranda og stangist það á við jafnræðisreglu stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Framkvæmdin hafi það í för með sér að hvorki hann né fjölskylda hans eða aðrir íbúar hússins geti nýtt sér garðinn og þann eignarrétt sem yfirráðum yfir honum fylgi.

Ekki hafa borist gögn eða greinargerð vegna máls þessa frá Reykjavíkurborg.  

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um breikkun Miklubrautar er hafist var handa við í maí 2005.  Kærufrestur til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála samkvæmt þágildandi ákvæði 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sbr. nú 5. mgr. 8. gr. tilvitnaðra laga, er einn mánuður frá því kæranda var kunnugt um eða mátti vera kunnugt um hina kærðu ákvörðun. 

Fram er komið af hálfu kæranda að honum hafi verið kunnugt um fyrirhugaða akrein í apríl 2005.  Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni þó ekki fyrr en hinn 4. nóvember 2005 eða rúmu hálfu ári eftir að framkvæmdir hófust og tveimur mánuðum eftir að þeim var að fullu lokið.  Var því kærufrestur liðinn er kæran barst úrskurðarnefndinni.  Ber því að vísa máli þessu frá samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, enda verður ekki ráðið af málsatvikum að rétt sé að taka málið til efnismeðferðar að liðnum kærufresti samkvæmt undanþáguákvæðum 1. eða 2. tl. tilvitnaðs lagaákvæðis. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

 

 _____________________________                   ______________________________
 Þorsteinn Þorsteinsson                                 Geirharður Þorsteinsson

87/2006 Kiðjaberg

Með

Ár 2007, miðvikudaginn 4. júlí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 87/2006, kæra á samþykktum sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 7. desember 2005 og 21. september 2006 um breytt deiliskipulag orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs í Grímsnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur
 

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 1. nóvember 2006, er barst nefndinni hinn 3. sama mánaðar, kærir Ívar Pálsson hdl., f.h. Þ og Þ, Glaðheimum 14, Reykjavík, eigenda sumarhúss á lóðinni nr. 111 í landi Kiðjabergs í Grímsnesi, samþykktir sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 7. desember 2005 og 21. september 2006 um breytt deiliskipulag orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs. 

Gera kærendur þá kröfu að hinar kærðu ákvarðanir verði felldar úr gildi.  Þá er og gerð krafa um að réttaráhrif hinna kærðu ákvarðana verði þegar stöðvuð.  Í kæru var boðuð frekari greinargerð er barst úrskurðarnefndinni hinn 29. maí 2007.  Verður ekki fjallað sérstaklega um kröfu um stöðvun réttaráhrifa heldur kveðinn upp efnisúrskurður í kærumálinu.   

Málavextir:  Forsaga máls þessa er sú að tillaga að breyttu deiliskipulagi frístunda-húsasvæðis í landi Kiðjabergs í Grímsnesi var auglýst í október 2002, en í gildi var deiliskipulag svæðisins frá árinu 1990.  Nokkrar athugasemdir bárust, m.a. frá kærendum.  Tillagan var samþykkt á fundi sveitarstjórnar hinn 5. febrúar 2003.  Með bréfi Skipulagsstofnunar til sveitarstjórnar, dags. 20. febrúar 2003, voru gerðar athugasemdir við samþykktina og framsetningu hennar, m.a. að samræmi þyrfti að vera á milli deiliskipulags og samþykkts aðalskipulags. 

Á árinu 2004 var auglýst tillaga að breyttu aðalskipulagi sveitarfélagsins sem og tillaga að breyttu deiliskipulagi orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs.  Fól tillaga að breyttu deiliskipulagi í sér m.a. stækkun golfvallar ásamt því að gerðar voru breytingar á stærð og staðsetningu sumarhúsalóða.  Sagði í auglýsingunni að vegna ágalla við fyrra ferli væri tillagan auglýst í annað sinn með nokkrum breytingum í kjölfar athugasemda við fyrri auglýsingu.  Var aðalskipulagsbreytingin staðfest af ráðherra í júlí 2004.  Tillaga að breyttu deiliskipulagi var auglýst frá 28. apríl til 26. maí 2004 með athugasemdafresti til 9. júní 2004.  Engar athugasemdir bárust og samþykkti sveitarstjórn tillöguna á fundi hinn 7. desember 2005.  Skipulagsstofnun gerði ekki athugasemd við að sveitarstjórn birti auglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda um gildistöku deiliskipulagsbreytingarinnar og birtist auglýsing þess efnis hinn 23. ágúst 2006.

Sveitarstjórn samþykkti nýja tillögu að breyttu deiliskipulagi í Kiðjabergslandi sem var til kynningar frá 13. júlí til 10. ágúst 2006 með athugasemdafresti til 24. ágúst.  Fól tillagan m.a. í sér heimild fyrir því að frístundahús í Kiðjabergslandi mættu vera allt að 250 fermetrar að stærð og skyldu þau vera á einni hæð, með 5,0 metra hámarkshæð  yfir gólfi en frá jörðu 6,5 metra.  Þar sem aðstæður gæfu tilefni til væri heimilt að byggja geymslukjallara undir húsi.  Óheimilt væri að hafa opið undir gólf, hærra en 1,5 metra. Kærendur gerðu athugasemdir við tillöguna.  Var tillaga að breyttu deiliskipulagi samþykkt á fundi sveitarstjórnar hinn 6. september 2006 með eftirfarandi bókun:  „Sveitarstjórn samþykkir deiliskipulagið skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga með eftirfarandi breytingum á auglýstri tillögu:  Við bætist að leyfilegt byggingarmagn á lóð verði að hámarki 3% af stærð lóðar.  Hámarksstærð frístundahúsa verður áfram 250 fm auk allt að 25 fm aukahúss.  Hámarkshæð húsa frá gólfi verður 5,5 m í stað 5 m.  Ákvæði um að „óheimilt sé að hafa opið undir gólf, hærra en 1,50 m“ er fellt út.  Sveitarstjórn felur skipulagsfulltrúa að svara þeirri athugasemd sem barst á grundvelli afgreiðslu sveitarstjórnar.“

Á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 13. september 2006 var eftirfarandi fært til bókar:  „Lögð fram tillaga að breytingu á skilmálum deiliskipulags Kiðjabergs, orlofs- og sumarhúsasvæðis Meistarafélags húsasmiða.  Í tillögunni felst að gerð er breyting á skilmálum er varða stærð og útlit húsa, m.a. að stærð frístundahúsa verði allt að 250 m² og að byggja megi allt að 25 m² geymsluhús/gestahús auk annarra minniháttar breytinga.  Tillagan var í kynningu frá 13. júlí til 10. ágúst 2006 með athugasemdafresti til 24. ágúst.  Ein athugasemd barst og er hún lögð fram ásamt tillögu að umsögn um hana.  Sveitarstjórn samþykkti tillöguna með breytingum þann 6. september 2006 en þar sem rétt gögn lágu ekki fyrir er tillagan lögð fram að nýju.  Drög að umsögn um athugasemdir lögð fram.  Skipulagsnefnd samþykkir deiliskipulagið skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga með eftirfarandi breytingum á auglýstri tillögu.  Við bætist að leyfilegt byggingarmagn á lóð verði að hámarki 3% af stærð lóðar.  Hámarksstærð frístundahúsa verður áfram 250 fm auk allt að 25 fm aukahúss.  Hámarkshæð húsa frá gólfi verður 6 m í stað 5 m. Hámarkshæð frá jörðu verður áfram 6,5 m.  Ákvæði um að „hús skulu vera á einni hæð“ er fellt út.  Ákvæði um að „óheimilt sé að hafa opið undir gólf, hærra en 1,50 m“ er fellt út.  Skipulagsfulltrúa er falið að svara athugasemd í samræmi við ofangreinda afgreiðslu og í samráði við sveitarstjórn.“  Var framangreint staðfest á fundi sveitarstjórnar hinn 21. september 2006. 

Í bréfi Skipulagsstofnunar til sveitarstjórnar, dags. 27. september 2006, var ekki gerð athugasemd við að sveitarstjórn birti auglýsingu um samþykkt deiliskipulagsbreytingar-innar í B-deild Stjórnartíðinda en þó var frekari skýringa þörf.  Auglýsing um gildistöku breytingarinnar birtist hinn 9. október 2006.

Framangreindum samþykktum sveitarstjórnar hafa kærendur skotið til úrskurðar-nefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er vísað til þess að þeir hafi gert athugasemdir er tillaga að breyttu deiliskipulagi svæðisins hafi verið auglýst á árinu 2002 enda hafi þeir, ásamt öðrum þeim er athugasemdir hafi gert, talið verulega gengið á rétt sinn.  Í tillögunni hafi aðkoma að lóð kærenda ekki verið sýnd eins og hún hefði verið frá upphafi auk þess sem ekki hafi verið gert ráð fyrir stækkun á lóð kærenda, en lóðir í kringum hana stækkaðar á kostnað sameiginlegs útivistarsvæðis.  Ítrekað hafi kærendur óskað eftir stækkun lóðar, sem sé ein sú minnsta á svæðinu, en ekki fengið. 

Þar sem deiliskipulagstillagan hafi ekki verið í samræmi við aðalskipulag sveitarfélagsins hafi auglýsing hennar verið ólögmæt.  Tillagan muni hafa verið auglýst aftur ásamt tillögu að breytingu á aðalskipulagi hinn 23. apríl 2004.  Hafi þeim sem gert hefðu athugasemdir við tillöguna á fyrri stigum hvorki verið tilkynnt þar um né athygli þeirra vakin á auglýsingunni.  Kærendur hafi ekki komist að því fyrr en um mitt ár 2005 að tillaga að breyttu deiliskipulagi hafi verið auglýst að nýju og líklega verið samþykkt aftur án athugasemda.  Er kærendum hafi verið þetta ljóst hafi þau leitað sér lögmannsaðstoðar.  Hafi lögmaður þeirra ritað skipulagsfulltrúa bréf, dags. 8. júlí 2005, sem ítrekað hafi verið 23. ágúst sama ár, þar sem m.a. hafi verið óskað upplýsinga um framgang deiliskipulagssamþykktarinnar og útgefin byggingarleyfi á svæðinu.  Afrit af bréfinu hafi verið sent byggingarfulltrúa uppsveita Árnessýslu og til landeiganda.  Engin svör eða gögn hafi borist frá embættunum þrátt fyrir framangreind bréf og samtöl við þáverandi skipulagsfulltrúa. 

Hinn 13. október 2005 hafi lögmaður kærenda brugðið á það ráð að senda byggingar-fulltrúa bréf þar sem kærendur hafi talið hugsanlegt að framkvæmdir væru hafnar á grundvelli hins nýja deiliskipulags þó það hefði þá ekki öðlast gildi.  Hafi verið óskað eftir upplýsingum um öll byggingarleyfi sem veitt hefðu verið frá áramótum 2004 og á grundvelli hvaða skipulags þau hefðu verið veitt.  Ekkert svar hafi borist við bréfi þessu.
 
Rétt fyrir jól árið 2005 hafi lögmaður kærenda verið í sambandi við landeiganda, Meistarafélag húsasmiða, til að leita lausna á vanda þeirra.  Eftir símtöl við starfsmann félagsins hafi lögmaðurinn ritað landeiganda bréf, dags. 28. nóvember og 7. desember 2005.  Hinn 8. desember 2005 hafi lögmaðurinn átt fund með þáverandi skipulagsfulltrúa.  Á þeim fundi hafi skipulagsfulltrúi lofað að leita leiða til að finna lausn á vanda kærenda og leita sátta milli þeirra og landeiganda.  Í kjölfar fundarins hafi lögmaðurinn sent skipulagsfulltrúa tölvupósta, eða hinn 8. desember 2005 og 17. janúar 2006.  Hvorki erindi lögmanns kærenda til skipulagsfulltrúans né landeigandans hafi verið svarað.  Nokkru síðar hafi lögmaður kærenda komist að því að á fundi sveitarstjórnar hinn 7. desember 2005, hafi sveitarstjórn samþykkt hina kærðu deiliskipulagsbreytingu. 

Kærendur hafi ætlað að kæra deiliskipulagsbreytinguna en hafi ekki getað það þar sem málsmeðferð hennar hafi ekki verið lokið og ákvörðunin því ekki kæranleg.  Hafi lögmaður kærenda farið yfir það með framkvæmdastjóra úrskurðarnefndarinnar sem staðfest hafi að á meðan auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins hefði ekki verið birt í B-deild Stjórnartíðinda yrði öllum kærum varðandi skipulagið vísað frá nefndinni.  Lögmaður kærenda hafi því fylgst vel með auglýsingum frá Grímsnes- og Grafnings-hreppi í B-deild Stjórnartíðinda.  Í byrjun sumars 2006 hafi því enn verið í gildi deiliskipulag af svæðinu sem samþykkt hafi verið á fundi skipulagsstjóra ríkisins hinn 9. maí 1990.  Lóð kærenda sé nr. 120 samkvæmt því deiliskipulagi en nr. 111 samkvæmt deiliskipulagi sem hafði verið samþykkt af sveitarstjórn en ekki öðlast gildi. 

Í byrjun júní árið 2006, er kærendur hafi verið staddir í sumarbústað sínum í Kiðjabergi, hafi þeir orðið varir við að framkvæmdir væru hafnar við byggingu sumarbústaða á lóðunum norðan við þeirra lóð, þ.e. lóðunum sem eru nr. 112 og 113, að því er virtist samkvæmt hinu nýja deiliskipulagi sem ekki hefði öðlast gildi.  Hafi kærendur verið þess fullvissir að framkvæmdirnar samræmdust ekki þágildandi deiliskipulagi, samþykktu 9. maí 1990.  Þrátt fyrir að hafa verið meinað um aðgang að gögnum um umrædd hús og skipulagsgögn hafi kærendur kært byggingarleyfin hinn 6. júní 2006 og krafist stöðvunar framkvæmda.

Enn hafi verið reynt að beina málinu í eðlilegan farveg með bréfi til sveitarfélagsins, dags. 13. júní 2006, þar sem óskað hafi verið eftir að erindum kærenda, sem sum hafi verið orðin rúmlega ársgömul, yrði svarað, allar framkvæmdir í ósamræmi við skipulag frá 1990 yrðu stöðvaðar, byggingarleyfi og framkvæmdaleyfi sem ekki væru í samræmi við skipulagið afturkölluð auk þess sem óskað hafi verið eftir fundi með sveitarstjóra.  Hinn 15. júní 2006 hafi lögmanni kærenda borist frá úrskurðarnefndinni bréf byggingarfulltrúa, dags. 12. júní 2006, þar sem tilkynnt hafi verið að handhöfum lóða nr. 112 og 113 hafi verið send beiðni um að stöðva framkvæmdir.  Þrátt fyrir framangreint og hina meintu stöðvun framkvæmda hafi í skjóli nætur, aðfararnótt hins 26. júní 2006, verið flutt hús á lóðina nr. 113 og það sett þar niður.  Lögmaður kærenda hafi sent myndbréf til byggingarfulltrúa hinn 27. júní 2006 og krafist þess að húsið yrði þegar flutt burt af lóðinni en því hafi ekki verið sinnt.      

Í byrjun júlí 2006 hafi kærendur orðið varir við að hafnar væru framkvæmdir á lóðinni nr. 109.  Hinn 7. júlí 2006 hafi þeir kært það byggingarleyfi á sömu forsendum og áður.  Þrátt fyrir framangreint hafi framkvæmdir haldið áfram að einhverju marki við þau hús sem byggingarfulltrúi hafi sagst hafa stöðvað framkvæmdir við.  Í júlímánuði hafi lögmaður kærenda margoft verið í sambandi við byggingarfulltrúa vegna kvartana þeirra um að framkvæmdum væri haldið fram.  Hafi úrskurðarnefndin loks 2. ágúst 2006 stöðvað framkvæmdir á umræddum lóðum til bráðabirgða.

Samhliða framangreindu hafi lögmaður kærenda ritað Skipulagsstofnun bréf til að koma þeim sjónarmiðum á framfæri við stofnunina að málsmeðferð skipulagstillögu svæðisins hafi verið ólögmæt sem og sú efnislega afstaða sem tekin hafi verið með skipulaginu.  Erindinu hafi verið svarað með bréfi, dags. 24. júlí 2006.  Þar hafi komið fram að skipulagið hefði borist stofnuninni og verið gerðar athugasemdir við það og jafnframt yrði tekin afstaða til skipulagsins þegar ný gögn lægju fyrir.  Í ljósi þessara upplýsinga og þar sem kærendur hafi haft í hyggju að kæra deiliskipulagið yrði gildistaka þess auglýst í B-deild Stjórnartíðinda, hafi lögmaður þeirra fylgst mjög með auglýsingum frá Grímsnes- og Grafningshreppi í B-deild Stjórnartíðinda, þ.e. hafi athugað með u.þ.b. viku millibili hvort auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins hefði birst en allt kom fyrir ekki.  Með vísan til allrar forsögu málsins hafi hann þó ekki sérstaklega kippt sér upp við að auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins hefði ekki enn birst.

Með bréfi til Skipulagsstofnunar, dags. 19. október 2006, hafi lögmaður kærenda óskað eftir upplýsingum um stöðu málsins og afritum af bréfaskiptum Skipulagsstofnunar og skipulagsfulltrúa.  Fram hafi komið í tölvupósti Skipulagsstofnunar, dags. 1. nóvember 2006, að erindinu hafi ekki verið svarað fyrr en þann dag.  Í útprentun úr málaskrá Skipulagsstofnunar komi fram númer auglýsingarinnar í B-deild Stjórnartíðinda.  Þá fyrst hafi lögmanni kærenda verið það ljóst að auglýsingin hefði verið birt og þá undir nafni skipulagsfulltrúans en ekki sveitarfélagsins.  Samdægurs hafi deiliskipulagsbreytingin, sem samþykkt hafi verið í sveitarstjórn hinn 5. desember 2005, verið kærð til úrskurðarnefndarinnar.

Vegna þess langa tíma sem liðið hafi frá birtingu auglýsingar um gildistöku fyrri deiliskipulagsbreytingarinnar sé rétt að taka eftirfarandi fram.  Hvorki kærendur né lögmaður þeirra hafi haft vitneskju um að auglýsing um gildistöku breytingarinnar hafi verið birt þrátt fyrir að hafa óskað þess sérstaklega í bréfum til skipulagsyfirvalda sveitarfélagsins að þeim yrði tilkynnt um birtingu gildistökuauglýsingar breytingarinnar.  Auk þess að bæði kærendur og lögmaður þeirra hafi átt regluleg samskipti við Skipulagsstofnun og fulltrúa sveitarfélagsins, sem ekki hafi upplýst um framangreint, hafi verið fylgst vel með birtingum auglýsinga undir Grímsnes- og Grafningshreppi í hinni rafrænu útgáfu B-deildar Stjórnartíðinda.  Engin auglýsing um gildistöku deiliskipulagsins hafi birst þar.  Auglýsingin hafi aftur á móti verið birt undir nafni skipulagsfulltrúa uppsveita Árnessýslu en ekki í nafni sveitarfélagsins.  Framangreint hafi ekki uppgötvast fyrr en lögmaður kærenda hafi óskað eftir upplýsingum um stöðu málsins frá Skipulagsstofnun eins og gerð hafi verið grein fyrir.  Kærendur telji því afsakanlegt að kæra vegna ákvörðunar sveitarstjórnarinnar frá 7. desember 2005 hafi ekki verið send úrskurðarnefndinni fyrr en hinn 1. nóvember 2006, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Kærendur telji báðar hinar kærðu breytingar ólögmætar m.t.t. þess hve veruleg neikvæð áhrif þær hafi á grenndarrétt þeirra og friðhelgi.  Þær leiði báðar til þess að nú megi byggja mun stærri og hærri hús en kærendur hafi mátt gera ráð fyrir á þeim tíma er þeir hafi keypt lóðarréttindin.  Það hafi sérstaka þýðingu fyrir kærendur vegna staðsetningar lóðarinnar og þeirrar staðreyndar að lóð þeirra sé ein sú minnsta á svæðinu.

Kærendur vísi einnig til sjónarmiða um réttmætar væntingar og þess að um nýlegt skipulag sé að ræða.  Telji kærendur að ólögmætt sé að gera slíkar grundvallarbreytingar á svo nýju deiliskipulagi á svæði þar sem menn hafi byggt upp á ákveðnum forsendum.  Vísi kærendur máli sínu til stuðnings til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 31 frá 2007.  Verði breytingarnar látnar standa sé forsenda fyrir veru kærenda á svæðinu brostin þar sem það næði og friðhelgi sem þau hafi mátt gera ráð fyrir að njóta, enda um sumarhúsasvæði að ræða, hafi verið að engu gerð með þessum breytingum.

Framkvæmdir við hús nr. 109, 112 og 113 hafi verið hafnar og langt komnar þegar hinar kærðu deiliskipulagsbreytingar hafi öðlast gildi.  Fyrir liggi að umrædd hús hafi ekki verið í samræmi við deiliskipulag svæðisins óbreytt.  Samkvæmt 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga sé óheimilt að breyta skipulagi svæðis þar sem framkvæmt hafi verið í ósamræmi við skipulag fyrr en hin ólöglega bygging eða byggingarhluti hafi verið fjarlægð, jarðrask afmáð eða starfsemi hætt.  Allar tilgreindar byggingarframkvæmdir hafi verið í ósamræmi við eldra skipulag.  Óheimilt hafi því verið að breyta skipulaginu fyrr en þessi hús eða þær framkvæmdir sem byrjað hafi verið á, í ósamræmi við skipulagið, hefðu verið fjarlægðar.  Báðar breytingarnar séu ólögmætar á framangreindum forsendum.

Málsrök Grímsnes- og Grafningshrepps:  Af hálfu sveitarfélagsins er þess aðallega krafist að kærunni verði vísað frá úrskurðarnefndinni en til vara að ákvarðanir sveitarstjórnar verði staðfestar. 

Aðalkrafa um frávísun málsins sé byggð á því að kæra vegna ákvörðunar frá 7. desember 2005 sé of seint fram komin auk þess sem kærendur hafi ekki lögvarða hagsmuni tengda slíkri kröfu.  Þá eigi kærendur ekki kæruaðild vegna breytingar á deiliskipulagsuppdráttum.

Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 sé frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda hafi mátt vera kunnugt um eða mátti vera kunnugt um ákvörðun þá sem kæra eigi.  Sé um að ræða ákvarðanir sem sæti opinberri birtingu teljist kærufrestur frá birtingu ákvörðunar.  Hinar kærðu ákvarðanir hafi verið teknar á fundi sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps hinn 7. desember 2005, vegna breytinga á deiliskipulagsuppdrætti og hinn 23. ágúst 2006 (sic) vegna breytinga á deiliskipulagsskilmálum.  Auglýsing um gildistöku fyrri deiliskipulagsbreytingarinnar vegna ákvörðunar sveitarstjórnar frá 7. desember 2005 hafi birst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 23. ágúst 2006.  Auglýsing um gildistöku síðari deiliskipulagsbreytingarinnar hafi birst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 9. október 2006.  Kynning og auglýsing þessara skipulagstillagna hafi verið framkvæmd með sama hætti og tíðkist með aðrar skipulagsbreytingar hjá sveitarfélögum uppsveita Árnessýslu.  Kærendum hafi einnig verið tilkynnt munnlega um meðferð tillagnanna og auglýsingu.

Kæra í málinu sé dagsett 1. nóvember 2006.  Kærufrestur hafi því verið liðinn varðandi breytingu á deiliskipulagsuppdrætti er öðlast hafi gildi hinn 23. ágúst 2006 þegar kærendur hafi skotið máli sínu til nefndarinnar.  Beri því að vísa þeim hluta málsins frá úrskurðarnefndinni, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Undanþáguákvæði 1. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga geti ekki komið til álita þar sem kærendur hafi áður skotið málum sínum til úrskurðarnefndarinnar og hafi notið lögmannsaðstoðar við sinn málarekstur.  Þá geti undanþáguákvæði 2. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga ekki átt við.  Hér megi einnig vísa til úrskurðar úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 32/2007, þar sem sambærilegt álitaefni hafi verið afgreitt með greindum hætti.

Þá sé vísað til þess að kærendur geti ekki átt aðild að kröfu um ógildingu skipulags-ákvörðunar sveitarstjórnar frá 7. desember 2005.  Þeir hafi engar athugasemdir gert vegna hins kærða deiliskipulags fyrr en með kæru sinni hinn 1. nóvember 2006 og raunverulega ekki fyrr en með greinargerð sinni, dags. 25. maí 2007.  Þeim hafi hins vegar verið gefinn kostur á að koma að athugasemdum sínum á kynningartíma tillögunnar.  Það hafi þau ekki gert en minna megi á að þau hafi notið lögmannsaðstoðar í málarekstri sínum.

Í 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segi að hver sá sem ekki geri athugasemdir við auglýsta tillögu innan tilskilins frests teljist samþykkur henni.  Af því leiði að þeir sem ekki komi á framfæri athugasemdum sínum vegna auglýsingar á tillögu að deiliskipulagi teljist vera samþykkir henni.  Þar sem kærendur teljist að lögum vera samþykkir umræddri skipulagstillögu geti þeir ekki síðar haft uppi í kærumáli kröfur um ógildingu skipulagsákvörðunar sem samþykkt hafi verið á grundvelli tillögunnar án breytinga er varðað geti hagsmuni þeirra.  Kærendur eigi því ekki kæruaðild í málinu er varði ákvörðun sveitarstjórnar frá 7. desember 2005 og beri að vísa því frá nefndinni, sbr. úrskurð úrskurðarnefndar í máli nr. 6/2007.

Sveitarfélagið byggi einnig á því að kærendur eigi ekki einstaklegra lögákveðinna hagsmuna að gæta samkvæmt 5. mgr. 8. gr. laga nr. 73/1997.  Hvorki í kæru né greinargerð kærenda sé gerð grein fyrir því hvaða lögvörðu hagsmuni þeir eigi vegna breytinga á deiliskipulagsskilmálum Kiðjabergs.  Þá sé ekki með nokkrum hætti gerð grein fyrir því með hvaða hætti þeir telji að framkvæmdir á lóðum nr. 109, 112 og 113 brjóti gegn greindum skipulagsskilmálum, þrátt fyrir að það sé boðað í kæru.  Minnt sé á að með þessari breytingu hafi skilmálum fyrir allt það svæði sem deiliskipulag Kiðjabergs nái yfir, þ.e. svæði A-Háls, B-Holt og C-Kambar, þ.m.t. lóð kærenda, verið breytt.

Hinar kærðu deiliskipulagsbreytingar hafi verið fullkomlega lögmætar og í samræmi við 23. og 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Vakin sé athygli á að hvorki í kæru né greinargerð sé vísað til þess að sveitarstjórn hafi brotið gegn tilteknum ákvæðum greindra laga við málsmeðferð sína.  Kynning og auglýsing umræddra skipulagstillagna hafi verið framkvæmd á sama hátt og tíðkist með aðrar skipulagsbreytingar sem séu til meðferðar hjá sveitarfélögum uppsveita Árnessýslu, þ.e.a.s. auglýsing hafi verið birt í Lögbirtingablaðinu, Fréttablaðinu, Sunnlenska fréttablaðinu og Glugganum. Skipulags-tillögur séu auglýstar í Fréttablaðinu þar sem það hafi meiri dreifingu en Morgunblaðið.  Auk þessa hafi kærendum verið tilkynnt munnlega að umrædd tillaga hafi verið tekin fyrir í skipulagsnefnd og yrði auglýst í júlí eða ágúst.  Kynningargögn hafi einnig verið ljósrituð án gjalds og afhent kærendum þegar eftir því hafi verið óskað.  Að mati sveitarstjórnar hafi lóðarhafar haft nægan tíma til að kynna sér tillöguna og koma með athugasemdir við hana.

Af hálfu sveitarfélagsins sé á því byggt að deiliskipulagsbreytingarnar hafi ekki neikvæð áhrif á grenndarrétt kærenda.  Ljóst sé að hús sem séu að rísa á lóðum 109 og 112 séu stærri en gert hafi verið ráð fyrir í upphaflegu skipulagi, en hús á lóð 113 samræmist eldri skilmálum. 

Þá sé mótmælt þeirri staðhæfingu, sem fram komi í greinargerð, að hér sé um að ræða grundvallarbreytingu á nýlegu skipulagi.  Ekki sé hægt að segja að skipulagið í Kiðjabergi sé nýlegt því það sé eitt af þeim fyrstu sem unnið hafi verið í sveitarfélaginu.  Einnig sé vísað til umsagnar sveitarstjórnar við athugasemdum kærenda, sbr. bréf skipulagsfulltrúa 22. september 2006.

Á þeim tíma þegar upphaflegt deiliskipulag hafi verið unnið hafi í lögum ekki verið heimilt að byggja stærri frístundahús en 60 fermetra og hafi skipulagið miðast við þá stærð.  Í dag sé ekki kveðið á um hámarksstærð frístundahúsa í lögum og ef litið sé til þróunar síðustu ára þá hafi frístundahús smám saman verið að stækka í samræmi við kröfur húsbyggjenda.  Að mati sveitarfélagsins sé það ekki talið óeðlilegt að þessi þróun nái einnig til byggðarinnar í Kiðjabergi, sérstaklega í ljósi þess að þangað til nýlega hafi fjölmargar lóðir á svæðinu verið óseldar.

Leyfilegt byggingarmagn á hverri lóð megi nú ekki vera hærra en 3%, þó svo að áfram verði miðað við 250 fermetra hámarksstærð.  Þetta þýði t.d. að á lóð sem sé 0,5 ha megi byggingarmagn ekki fara upp fyrir 150 fermetra.  Gildi það fyrir allt svæðið.  Leyfileg hámarksstærð frístundahúsa eftir breytinguna sé í góðu samræmi við þróun annarra svæða í Grímsnes- og Grafningshreppi sem og í grannsveitarfélögum.  Því til stuðnings megi benda á að nýlega hafi verið gerðar breytingar á skilmálum eldri frístundabyggðar í landi Norðurkots og Ormsstaða.  Fordæmi fyrir byggingu húsa í þegar byggðum hverfum sé því fyrir hendi.

Ekki sé gert ráð fyrir að umferð um svæðið aukist miðað við það sem áður hafi verið gert ráð fyrir þó svo að heimilt verði að byggja stærri hús.  Stærri hús kalli ekki endilega á fleira fólk því í flestum ef ekki öllum tilvikum sé það ein fjölskylda sem eigi hvert hús, enda séu að jafnaði ekki fleiri svefnherbergi í stærri húsum.  Stækkað rými sé oftar en ekki nýtt í stærri stofur, baðherbergi og aðstöðu í tengslum við það, t.d. gufubað eða heita potta.

Af framangreindu leiði að athugasemdum kærenda um grundvallarbreytingar á nýju deiliskipulagi beri að hafna.  Fordæmi það sem kærendur vísi til varðandi úrskurð úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 31/2007 eigi hér ekki við, enda aðstæður ekki sambærilegar.

Af hálfu kærenda sé því haldið fram að deiliskipulagsbreytingin sé ólögmæt með vísan til 4. mgr. 56. gr. laga nr. 73/1997, þ.e. að rífa hefði þurft byggingar á lóðum nr. 109, 112 og 113 áður en unnt hefði verið að breyta skipulagi svæðisins.  Þessum skilningi sé alfarið mótmælt af hálfu sveitarfélagsins.

Skipulags- og byggingarnefnd sé ekki skylt að lögum að láta fjarlægja sumarhús á greindum lóðum eða öðrum lóðum á svæðinu áður en að gerð sé breyting á deiliskipulaginu, þrátt fyrir að byggingarleyfi hafi verið afturkölluð.  Ekki sé unnt að túlka ákvæði 4. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga með þeim hætti.  Í 56. gr. laganna sé ekki kveðið með skýrum hætti á um hvernig með skuli fara þegar mannvirki, sem þegar hafi verið reist á grundvelli byggingarleyfis, sé síðar ógilt eða afturkallað.  Engin fyrirmæli séu í greindum lögum sem skyldi byggingarnefnd til að taka ákvörðun um fjarlægingu mannvirkis, sem þegar hafi verið reist, sé síðar ógilt eða afturkallað.  Þá verði að skoða ákvæði 4. mgr. í samhengi við önnur þvingunarúrræði 56. gr.  Ákvæði 2., 3. og 4. mgr. 56. gr. eigi fyrst og fremst við um byggingarleyfisskyldar framkvæmdir skv. IV. kafla laga nr. 73/1997 og taki þá fyrst og fremst til framkvæmda, sem hafnar séu án þess að fengin séu tilskilin leyfi.

Ákvæði 4. mgr. 56. gr. geti þ.a.l. ekki átt við í því tilviki er bygging hafi verið reist á grundvelli gilds byggingarleyfis sem talið hafi verið í samræmi við skipulag á þeim tíma sem leyfi hafi verið veitt.  Ákvæðinu sé fyrst og fremst ætlað að taka á þeim tilvikum þegar framkvæmt sé án allra tilskilinna leyfa.  Slík túlkun sé einnig í samræmi við forsögu þessa lagaákvæðis og tilgang þess.  Þá sé hér um að ræða undantekningarreglu og verði að beita þröngri lögskýringu við túlkun hennar.  Þröng skýring leiði til þess að ákvæðið verði aldrei túlkað á þann veg sem kærendur krefjist.  Hér verði einnig að hafa í huga að um leið og mannvirki hafi verið reist á grundvelli byggingarleyfis komi til önnur sjónarmið, m.a. um eyðileggingu verðmæta o.fl., sem geti komið í veg fyrir að unnt sé að rífa eða fjarlægja eign, sem reist hafi verið.  Einnig þurfi að líta til skipulagssjónarmiða sem og hagsmuna eiganda þess húss, sem risið sé, en fjarlæging eða niðurrif eignar hans væri augljóslega verulega íþyngjandi fyrir hann.  Einnig þurfi að gæta meðalhófs í slíkum ákvörðunum sem og jafnræðisreglu.

Sjónarmið landeiganda:  Af hálfu landeiganda er tekið undir með kærendum að lóð þeirra sé ein sú minnsta á svæðinu.  Af 45 lóðum séu sjö minni en lóð kærenda og bent á að kærendur hafi valið umrædda lóð.  Mótmælt sé fullyrðingum kærenda þess efnis að þeir hafi ekki getað fengið stækkun á lóð sinni.  Hið rétta sé að kærendum hafi gefist kostur á stækkun lóðarinnar en að sjálfsögðu aðeins gegn gjaldi.  Því hafi kærendur ekki viljað una. 

Andsvör kærenda við málsrökum Grímsnes- og Grafningshrepps:  Af hálfu kærenda er því mótmælt að kærur þeirra séu of seint fram komnar.  Augljóst sé að kæran á seinni deiliskipulagsbreytinguni sé innan tímafrests og kæran á fyrri breytingunni hafi verið lögð fram um leið og kærendur hafi vitað að auglýsing um gildistöku hennar hafi verið birt í B-deild Stjórnartíðinda. 

Bent sé á að kærendum sé ekki kunnugt um að sveitarfélagið hafi auglýst niðurstöðu sveitarstjórnar að lokinni afgreiðslu þess eins og skylt sé skv. 1. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Af hálfu sveitarfélagsins sé því haldið fram að kærendum hafi verið tilkynnt munnlega um meðferð tillagnanna og auglýsingu. Þessari fullyrðingu sé mótmælt sem hreinum ósannindum.   

Einu gildi varðandi framangreint hvort kærendur hafi notið lögmannsaðstoðar.  Hafi lögmaðurinn gert tvennt til að gæta hagsmuna kærenda.  Í fyrsta lagi hafi hann óskað eftir tilkynningu frá sveitarfélaginu um að hann yrði látinn vita um auglýsinguna.  Í öðru lagi hafi lögmaðurinn farið reglulega yfir auglýsingar sveitarfélagsins Grímsness- og Grafningshrepps í hinni rafrænu útgáfu Stjórnartíðinda en engar auglýsingar hafi birst þar. 

Kærendur mótmæli því að kæruaðild sé ekki til staðar vegna ákvörðunar frá 7. desember 2005.  Í fyrsta lagi sé rétt að minna á að tillagan sem samþykkt hafi verið hinn 7. desember 2005 hafi verið auglýst til kynningar frá 28. apríl til 26. maí 2004 og með athugasemdafresti til 9. júní s.á. eða einu og hálfu ári áður en hún hafi verið afgreidd og hafi raunar fyrst verið auglýst árið 2003.  Kærendur hafi þá engrar lögmannsaðstoðar notið og ekki vitað af auglýsingu tillögunnar.  Þeir hafi hins vegar gert athugasemdir við tillöguna þegar hún hafi verið auglýst árið 2003 en þá hafi afgreiðslu málsins verið frestað og óskað eftir athugsemdum skipulagshönnuðar.  

Því sé hafnað að úrskurður úrskurðarnefndarinnar í máli nr. 6 frá 2007 hafi fordæmisgildi í máli þessu.   

Kærendur mótmæli því að þeir eigi ekki lögvarða hagsmuni.  Hin kærða breyting snerti hagsmuni þeirra beint og verulega enda lúti breytingin að þeirra lóð.  Þannig séu gerðar umfangsmiklar breytingar á lóðum alveg upp við þeirra lóð, ekki sé orðið við athugasemdum þeirra um lóðarstækkun, gengið á útivistarsvæði í kringum þeirra lóð og á svæðinu öllu, svæði undir golfvöll stækkað á kostnað annarra útivistarsvæða og svo mætti lengi telja.

Aðilar máls þessa hafa fært fram frekari rök til stuðnings kröfum sínum og hefur úrskurðarnefndin haft þau öll til hliðsjónar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um gildi breytinga sem gerðar voru á deiliskipulagi frá árinu 1990 fyrir frístundabyggð í landi Kiðjabergs í Grímsnesi og öðluðust gildi með auglýsingum í B-deild Stjórnartíðinda hinn 23. ágúst 2006 og hinn 9. október 2006. 

Af hálfu sveitarfélagsins er krafist frávísunar málsins, m.a. sökum aðildarskorts kærenda og að kæra hafi borist nefndinni of seint.    

Deiliskipulagsbreyting sú er öðlaðist gildi hinn 23. ágúst 2006 tekur til orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs, svæðis C, og eru kærendur máls þessa lóðarhafar lóðar nr. 111 innan umrædds svæðis.  Breytingin felur m.a. í sér að lóðamörkum og byggingarreitum á næstu lóðum og í nágrenni við kærendur er breytt.  Seinni deiliskipulagsbreytingin varðar stærðir húsa og tekur til allra sumarhúsalóða í landi Kiðjabergs, þ.m.t. á svæði C.  Verður af þessum sökum ekki fallist á sjónarmið sveitarfélagins um að kærendur eigi ekki einstaklegra og lögvarinna hagsmuna að gæta um gildi deiliskipulagsbreytinganna.  Verður málinu því ekki vísað frá af þeim sökum. 

Eins og mál þetta liggur fyrir kemur til skoðunar hvort kærufresturinn vegna deiliskipulagsbreytingarinnar frá 23. ágúst 2006 hafi verið liðinn þegar kæra í málinu barst úrskurðarnefndinni hinn 3. nóvember 2006.  Í 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að kærufrestur til úrskurðarnefndarinnar sé einn mánuður og varðandi ákvarðanir er sæti opinberri birtingu teljist kærufrestur frá birtingu ákvörðunar.  Kæra í málinu barst úrskurðarnefndinni hinn 3. nóvember 2006.  Auglýsing um gildistöku þessarar breytingar var birt í B-deild Stjórnartíðindi hinn 23. ágúst 2006 og var því kærufrestur samkvæmt tilvitnuðu lagaákvæði liðinn er kæra barst nefndinni hvað hana varðar. 

Af hálfu kærenda er því haldið fram að afsakanlegt hafi verið að kæran hafi borist úrskurðarnefndinni eftir kærufrest, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Í málsrökum kærenda hér að framan eru ítarlega rakin samskipti þeirra og lögmanns þeirra við skipulagsyfirvöld á þeim tíma er samþykktin var enn til meðferðar og liggja fyrir úrskurðarnefndinni afrit bréfa og tölvupósta þar að lútandi.  Þar er einnig greint frá því hvernig staðið var að gildistökuauglýsingu í B-deild Stjórnartíðinda sem sett var fram í nafni skipulagsfulltrúa uppsveita Árnessýslu í stað þess stjórnvalds er ákvörðunina tók. 

Ekki er á færi úrskurðarnefndarinnar að skera úr um hvort framsetning hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið lögum samkvæmt eða hvort viðhafður hafi verið réttur birtingarmáti hennar.  Þá þykir ekki skipta máli hér þótt kærendur og lögmaður þeirra hafi ítrekað átt samskipti við skipulagsyfirvöld í sveitarfélaginu eða talið sig hafa sett fram ósk um að vera tilkynnt sérstaklega um birtingu hinnar kærðu ákvörðunar.  Verður því ekki fallist á að afsakanlegt hafi verið að kæran hafi borist úrskurðarnefndinni of seint og ber því, samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, að vísa henni frá úrskurðarnefndinni hvað varðar deiliskipulagsbreytingu þá er öðlaðist gildi hinn 23. ágúst 2006. 

Seinni deiliskipulagsbreytingin sem kærð er í málinu er breyting á skipulagsskilmálum er gilt höfðu frá árinu 1990 og nær til allra svæða sem deiliskipulag frístundabyggðar í landi Kiðjabergs gildir um.  Í auglýsingu um tillögu að breyttu deiliskipulagi svæðisins segir að í henni felist að gerð sé breyting á skilmálum er varði stærð og útlit húsa, h-lið í greinargerð deiliskipulagsins.  Gert sé ráð fyrir að heimilt verði að reisa allt að 250 fermetra frístundahús og allt að 25 fermetra geymslu/gestahús auk breytinga er varði m.a. mænishæð og þakhalla.  Nánar segir m.a. í tillögu að breytingunni að aðalhús skulu vera á einni hæð og ekki stærri en 250 fermetrar, með 5,0 metra hámarkshæð miðað við gólfhæð, en 6,5 metra frá jörðu.  Þar sem aðstæður gefi tilefni til sé heimilt að byggja geymslukjallara undir húsi.   Óheimilt sé að hafa opið undir gólf hærra en 1,5 metra.  Gerðu kærendur athugasemdir vegna tillögunnar.

Hinn 6. september 2006 samþykkti sveitarstjórn tillögu að breyttu deiliskipulagi með þeim breytingum að leyfilegt byggingarmagn á hverri lóð yrði að hámarki 3% af stærð lóðar en hámarksstærð frístundahúsa yrði áfram 250 fermetrar auk allt að 25 fermetra aukahúss.  Hámarkshæð húsa frá gólfi var hækkuð úr 5 metrum í 5,5 metra.  Ákvæði um að óheimilt væri að hafa opið undir gólf hærra en 1,5 metra var fellt niður.  Viku síðar, eða hinn 13. september 2006, var málið á ný til umfjöllunar á fundi skipulagsnefndar uppsveita Árnessýslu og segir í bókun nefndarinnar að sveitarstjórn hafi samþykkt deiliskipulagsbreytinguna en þar sem rétt gögn hafi þá ekki legið fyrir sé tillagan lögð fram að nýju í skipulagsnefnd.  Var eftirfarandi fært til bókar:  „Skipulagsnefnd samþykkir deiliskipulagið skv. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga með eftirfarandi breytingum á auglýstri tillögu.  Við bætist að leyfilegt byggingarmagn á lóð verði að hámarki 3% af stærð lóðar … Hámarkshæð húsa frá gólfi verður 6 m í stað 5 m. Hámarkshæð frá jörðu verður áfram 6,5 m.  Ákvæði um að „hús skulu vera á einni hæð“ er fellt út.  Ákvæði um að „óheimilt sé að hafa opið undir gólf, hærra en 1,50 m“ er fellt út.“  Var framangreint staðfest á fundi sveitarstjórnar hinn 21. september 2006. 

Í 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er fjallað um kynningu, samþykkt og gildistöku deiliskipulags.  Í 2. mgr. segir að ákveði sveitarstjórn að breyta auglýstri tillögu í grundvallaratriðum skuli hin breytta tillaga auglýst á nýjan leik. 

Eins og að framan er rakið gerði sveitarstjórn tvívegis breytingar á tillögu þeirri er auglýst hafði verið eftir að frestur til að koma að athugasemdum var liðinn, m.a. í þá veru að hámarkshæð húsa á öllu svæðinu var hækkuð um einn metra ásamt því að ákvæði þess efnis að hús skyldu vera á einni hæð var fellt út.  Úrskurðarnefndin telur að framangreindar breytingar sveitarstjórnar á tillögunni séu svo verulegar, þegar litið er til umfangs og eðlis þeirra, að auglýsa hefði þurft að nýju tillögu að breyttu deiliskipulagi svæðisins í samræmi við ákvæði 25. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Verður deiliskipulagsbreytingin því felld úr gildi af þessum sökum. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Kröfu kærenda um ógildingu samþykktar sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 7. desember 2005 um breytt deiliskipulag orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs á svæði C er vísað frá úrskurðarnefndinni.

Samþykkt sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps frá 21. september 2006 um breytt deiliskipulag orlofs- og sumarhúsasvæðis í landi Kiðjabergs í Grímsnesi er felld úr gildi.

 

____________________________________
Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
       Ásgeir Magnússon                                            Þorsteinn Þorsteinsson 

66/2005 Finnheiðarvegur

Með

Ár 2007, þriðjudaginn 3. júlí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 66/2005, kæra á ákvörðun byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 28. september 2004 um veitingu byggingarleyfis fyrir stækkun sumarhúss að Finnheiðarvegi 14 í landi Norðurkots, Grímsnes- og Grafningshreppi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 25. ágúst 2005, er barst nefndinni sama dag, kærir Guðrún Sverrisdóttir, f.h. Þ, Grandavegi 45, Reykjavík, eiganda sumarhússins að Miðheiðarvegi 9 í landi Norðurkots, ákvörðun byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu frá 28. september 2004 um að veita byggingarleyfi fyrir stækkun sumarhúss að Finnheiðarvegi 14 í Norðurkotslandi, Grímsnes- og Grafningshreppi.  Hin kærða ákvörðun var staðfest í sveitarstjórn hinn 13. október 2004.
 
Kærandi krefst þess að hið kærða byggingarleyfi verði fellt úr gildi.  
 
Málavextir og málsrök:  Lóðin að Finnheiðarvegi 14 er 10.000 fermetrar og stendur á lóðinni sumarhús sem byggt var um 1970 og er stærð þess um 63,4 fermetrar.  Á fundi byggingarnefndar uppsveita Árnessýslu hinn 28. september 2004 var lögð fram umsókn um stækkun sumarhússins um 48,2 fermetra og féllst byggingarnefnd á hana.

Vísað er til þess að kæranda hafi orðið það ljóst í júní 2004 að byggt hefði verið við sumarhúsið að Finnheiðarvegi 14 en lóð kæranda liggi meðal annars að þeirri lóð.  Hafi ofangreind framkvæmd hafist án tilskilinna leyfa og verið stöðvuð.  Kærandi hafi þá talið óþarft að kæra framkvæmdina en einnig vegna frétta um að unnið væri að því að fá byggingarleyfi.  Engin grenndarkynning hafi átt sér stað þá um sumarið eða nokkurt samráð verið haft við kæranda vegna framkvæmdarinnar.  Síðsumars 2005 hafi kærandi haft samband við byggingarfulltrúa og verið upplýstur um að byggingarleyfi hafi verið veitt fyrir ofangreindri framkvæmd en kæranda hafi ekki verið leiðbeint um kærurétt sinn né um kærufrest.  Kæranda hafi verið tjáð af starfsmanni byggingarfulltrúa að svo virtist sem ekki hafi verið farið að lögum við framkvæmd grenndarkynningar heldur eingöngu stuðst við óstaðfesta frásögn eiganda umrædds sumarhúss og leyfið veitt í framhaldi af því.  Hafi starfsmaðurinn ætlað að athuga málið frekar og hafa samband við kæranda en hafi ekki gert.

Kærandi telji að brotið hafi verið gegn ákvæði 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, þar sem engin grenndarkynning hafi farið fram.  Jafnframt sé ljóst að kærandi eigi ótvíræðra hagsmuna að gæta í máli þessu þar sem lóð hans liggi að Finnheiðarvegi.  Umrædd bygging skerði mjög útsýni kæranda og hafi mikil áhrif á ásýnd umhverfisins þar sem um tveggja hæða mannvirki sé að ræða. 

Að lokum sé bent á að kæranda hafi ekki verið og hafi ekki getað verið kunnugt um að leyfi fyrir byggingunni hafi verið veitt fyrr en hann hafi fengið þær upplýsingar um mánaðarmótin júlí/ágúst 2005.  Kærandi hafi vitað að sótt hefði verið um byggingarleyfi og beðið eftir því að grenndarkynning færi fram lögum samkvæmt.  Þá sé hugsanlegt að framkvæmdin hafi verið nær fullkláruð þegar hún hafi verið stöðvuð.  Sé því ljóst að kærufrestur hafi ekki verið liðinn þar sem að staðfesting á útgáfu leyfisins hafi ekki fengist fyrr en um mánaðarmótin júlí/ágúst 2005.
 
Af hálfu skipulagsfulltrúa er andmælt fullyrðingum kæranda um að grenndarkynna hafi átt framkvæmdina.  Málsmeðferð skv. 7. mgr. 43. gr. laga nr. 73/1997 eigi við þegar deiliskipulag liggi ekki fyrir eða um óverulega breytingu á deiliskipulagi sé að ræða.  Á umræddu svæði sé í gildi deiliskipulag sem vísað sé til og sé umrædd bygging í samræmi við skipulagið.
  
Niðurstaða:  Kærufrestur til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála samkvæmt þágildandi ákvæði 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, nú 5. mgr. 8. gr. tilvitnaðra laga, er einn mánuður frá því kæranda var kunnugt um eða mátti vera kunnugt um hina kærðu ákvörðun.  Kæranda máls þessa var um það kunnugt sumarið 2004 að búið væri að stækka sumarhúsið að Finnheiðarvegi 14 og að unnið væri að því að fá byggingarleyfi fyrir framkvæmdinni.  Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni þó ekki fyrr en hinn 25. ágúst 2005 eða tæpu ári eftir að hið kærða leyfi var veitt.  Eins og atvikum máls þessa er háttað verður að líta svo á að kærufrestur hafi þá verið liðinn sbr. ákvæði laga nr. 73/1997 um kæruheimildir og kærufrest.  Þá verður ekki talið að atvik máls þessa séu þess eðlis að réttlæti að taka málið til efnismeðferðar skv. 1. eða 2. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Ber því, samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna anna hjá úrskurðarnefndinni.  

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

                                          ____________________________________
                                                                      Hjalti Steinþórsson

 

 _____________________________                   ______________________________
                Ásgeir Magnússon                                                       Þorsteinn Þorsteinsson
 

88/2005 Hraukbær

Með

Ár 2007, mánudaginn 25. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson, forstöðumaður, Ásgeir Magnússon, héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 88/2005, kæra eiganda húss að Hraukbæ, Hörgárbyggð á ákvörðun byggingarnefndar Eyjafjarðar frá 4. október 2005 um að synja um endurskoðun á afgreiðslu umsóknar um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við umrætt hús kæranda. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 9. nóvember 2005, er barst nefndinni hinn 14. sama mánaðar, kærir A, f.h. föður síns K, eiganda hússins að Hraukbæ, Hörgárbyggð, þá ákvörðun byggingarnefndar Eyjafjarðar frá 4. október 2005 að synja um endurskoðun á afgreiðslu umsóknar um byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við umrætt hús kæranda. Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á fundi byggingarnefndar Eyjafjarðar hinn 5. júlí 2005 var tekin fyrir umsókn kæranda um leyfi til að byggja við og endurinnrétta gamalt íbúðarhús úr steinsteypu á lögbýlinu Hraukbæ í Hörgárbyggð.  Var afgreiðslu málsins frestað en bent á að gæta þyrfti vel að útliti þegar byggt væri við gömul hús.  Taldi nefndin ekki við hæfi að byggja við núverandi hús eftir framlögðum teikningum og var byggingarfulltrúa falið að koma ábendingum um breytingar og lagfæringar á framfæri við umsækjanda.  Hinn 17. ágúst 2005 var umsóknin tekin fyrir hjá sveitastjórn Hörgárbyggðar og hún samþykkt með fyrirvara um samþykki byggingarnefndar.  Á fundi byggingarnefndar næsta dag vísaði nefndin til fyrri afstöðu nefndarinnar til málsins og þess að ekki hafi af hálfu kæranda verið tekið tillit til ábendinga nefndarinnar um breytingar og lagfæringar á teikningum.  Byggingarnefnd vísaði til gr. 8.2 í byggingarreglugerð þar sem segði að byggingarnefnd skyldi m.a. meta útlitshönnun bygginga hvað varðaði form, hlutföll, efni og næsta umhverfi.  Áréttaði byggingarnefndin að þau áform sem sýnd væru á teikningum teldust ekki ásættanleg og benti m.a. á að bygging vestan við núverandi hús með tengibyggingu á milli væri betri kostur en framlagðar teikningar gerðu ráð fyrir. 

Hinn 31. ágúst 2005 var tekin fyrir í sveitastjórn Hörgárbyggðar ofangreind afgreiðsla byggingarnefndar.  Féllst sveitastjórn ekki á höfnun nefndarinnar og samþykkti fyrir sitt leyti framlagðar teikningar vegna byggingarframkvæmda við gamla húsið í Hraukbæ.  Í fundargerð kemur fram að skipulagsnefnd hafi jafnframt lagt til að umsókn kæranda yrði samþykkt. 

Í kjölfar þessa sendi sveitastjórn byggingarnefnd bréf, dags. 23. september 2005, þar sem þess var farið á leit að afstaða nefndarinnar vegna erindis kæranda yrði endurskoðuð.  Byggingarnefnd tók tilmælin fyrir á fundi hinn 4. október 2005 þar sem bókað var að ekki hafi komið fram nein ný efnisatriði í málinu og þar af leiðandi engin rök fyrir breyttri afgreiðslu.  Það væri skylda byggingarnefndar að meta tiltekin atriði og það hafi hún gert ásamt því að benda á hugsanlega leið til úrlausnar í málinu.  Afstaða nefndarinnar byggðist á því að framlagðar tillögur væru ekki ásættanlegar. 

Á fundi sveitastjórnar hinn 6. október 2005 var nefnd afgreiðsla byggingarnefndar frá 4. október tekin fyrir og eftirfarandi m.a. bókað:  „Sveitarstjórn harmar að byggingarnefnd hafi ekki farið að vilja sveitarstjórnar Hörgárbyggðar og bendir Kristni Björnssyni því á að leita réttar síns hjá úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála.“ 

Málsrök kæranda:  Í kæru kemur fram að gamla húsið í Hraukbæ hafi verið notað sem geymsla síðustu 25 ár.  Ástand hússins sé nokkuð gott og búið sé að skipta um þak og glugga á húsinu.  Tilgangur kæranda með viðbyggingu við húsið sé að auka rými og gera húsið íbúðarhæft.  Bent sé á að synjun á umsókn kæranda sé byggð á huglægu mati en hafa beri í huga að áður hafi staðið og standi enn viðbyggingar við norður og vesturhlið gamla hússins.  Tillögur byggingarnefndar um breytingar séu afar ólíkar hugmyndum kæranda og óframkvæmanlegar þar sem gamla húsið standi á gilbarmi.  Ekki sé á verksviði nefndarinnar að hanna hús og tekið sé fram að enginn úr byggingarnefnd hafi kynnt sér aðstæður á staðnum.  Að lokum sé bent á að synjun á viðbyggingu geti leitt til þess að nauðsynlegt verði að rífa gamla húsið sem búið sé að vera í eigu ættarinnar allt frá 1957. 

Málsrök byggingarnefndar:  Af hálfu byggingarnefndar er vísað til fyrri afgreiðslu nefndarinnar um umsókn kæranda.  Því sé mótmælt að nefndarmenn hafi ekki kynnt sér aðstæður og á það bent að þeir þekki til staðhátta.  Kæranda hafi verið bent á leiðir til úrlausnar og þannig hafi verið leitast við að leiða málið til farsælla lykta á grundvelli þeirrar reynslu og þekkingar sem byggingarnefndarmenn búi yfir.  Skírskotað sé til framlagðrar umsagnar Árna Ólafssonar, arkitekts, dags. 6. febrúar 2006, en þar komi fram faglegt álit sem nýta megi sem gagnlegar upplýsingar við úrlausn málsins. 

Niðurstaða:  Samkvæmt ákvæðum skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal sveitarstjórn afgreiða byggingarleyfisumsóknir, sbr. t.d. 2. mgr. 38. gr., 2. mgr. 39. gr. og 1. mgr. 43. gr. laganna, og fer byggingarnefnd með byggingarmál undir yfirstjórn sveitarstjórnar samkvæmt 2. mgr. 6. gr. greindra laga.  Af ákvæðum þessum leiðir að sveitarstjórn tekur lokaákvörðun um það hvort byggingarleyfi verði veitt eður ei. 

Fyrir liggur í málinu að byggingarnefnd hefur ítrekað lýst andstöðu sinni við að samþykkja umsókn kæranda um umrædda viðbyggingu við hús hans í Hraukbæ óbreytta og verður að líta svo á að með því hafi nefndin synjað umsókn kæranda.  Hinn 31. ágúst 2005 hnekkti sveitarstjórn Hörgárbyggðar hins vegar synjun byggingarnefndar frá 18. ágúst sama ár á umræddri umsókn og samþykkti umbeðnar framkvæmdir.  Lá þá fyrir endanleg stjórnvaldsákvörðun um afgreiðslu umsóknar kæranda um nefnda viðbyggingu samkvæmt fyrrgreindum ákvæðum skipulags- og byggingarlaga og ekki er kunnugt um að sú ákvörðun sveitarstjórnar hafi verið endurupptekin eða afturkölluð. 

Kærumál þetta lýtur að ákvörðun byggingarnefndar frá 4. október 2005 um að verða ekki við tilmælum sveitarstjórnar um endurskoðun á afstöðu nefndarinnar til umsóknar kæranda eftir að sveitarstjórn hafði afgreitt þá umsókn eins og fyrr greinir.  Sveitarstjórn hefur ekki tekið afstöðu til þeirrar afgreiðslu byggingarnefndar með öðrum hætti en þeim að harma afstöðu byggingarnefndar og benda kæranda á að leita réttar síns hjá úrskurðarnefndinni. 

Hin kærða ákvörðun byggingarnefndar Eyjafjarðarsveitar verður ekki talin fela í sér nýja lokaákvörðun um byggingarleyfisumsókn kæranda, enda hefur hún ekki hlotið staðfestingu sveitarstjórnar í samræmi við fyrrnefnda 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Verður ákvörðunin því ekki borin undir úrskurðarnefndina, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Með vísan til þess er að ofan greinir er hinni kærðu ákvörðun byggingarnefndar því vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni. 

 

 

                                           ____________________________________
                                                                      Hjalti Steinþórsson

 

 

           _____________________________     ____________________________
                            Ásgeir Magnússon                                 Þorsteinn Þorsteinsson

68/2005 Mururimi

Með

Ár 2007, mánudaginn 25. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson, formaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur. 

Fyrir var tekið mál nr. 68/2005, kæra íbúa við Mururima á ákvörðun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 20. júlí 2005 um að veita byggingarleyfi til að staðsetja færanlegra kennslustofu við leikskólann Lyngheima á lóðinni nr. 2 við Mururima í Reykjavík. 

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður: 

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 23. ágúst 2005, er barst nefndinni hinn 31. sama mánaðar, kæra S og 17 aðrir íbúar við Mururima þá ákvörðun skipulagsráðs Reykjavíkur frá 20. júlí 2005 að samþykkja að sett verði niður færanleg kennslustofa á bifreiðastæði starfsmanna við leikskólann Lyngheima á lóð nr. 2 við Mururima í Reykjavík.  Borgarráð staðfesti ákvörðun skipulagsráðs hinn 21. júlí 2005.  Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 8. mars 2005 var tekin fyrir umsókn þess efnis að heimilt yrði að staðsetja tímabundið færanlega kennslustofu við leikskólann Lyngheima á lóðinni nr. 2 við Mururima.  Var afgreiðslu málsins frestað og málinu vísað til umsagnar skipulagsfulltrúa.  Á fundi skipulagsráðs hinn 16. mars 2005 var samþykkt að kynna málið fyrir hagsmunaaðilum að Mururima 1, 2, 3, 4, 17 og 19 og var það í kynningu frá 18. mars til 18. apríl 2005.  Bárust athugasemdir frá tveimur kærenda með tölvupósti, dags. 28. mars 2005. 

Að lokinni kynningu var málið tekið fyrir að nýju á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 22. apríl 2005 og því vísað til umsagnar Fasteignastofu framkvæmdasviðs vegna athugasemda um niðurfellingu bílastæða.  Á embættisafgreiðslufundi skipulagsfulltrúa hinn 8. júlí 2005 var málinu vísað til skipulagsráðs, sem tók það fyrir á fundi sínum hinn 20. júlí 2005 og samþykkti umsóknina. 

Framangreindri ákvörðun skipulagsráðs hafa kærendur skotið til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að búið sé að setja niður umrædda kennslustofu á bifreiðastæði starfsmanna við leikskólann Lyngheima á lóð nr. 2 við Mururima.  Hafi það verið gert án formlegrar kynningar fyrir öllum íbúum við götuna.  Málið hafi aðeins verið kynnt fyrir þremur íbúum við Mururima og ekki hafi verið tekið tillit til framkominna athugasemda.  Framkvæmd hafi hafist án þess að framkvæmdaleyfi hafi verið gefið út og allt kapp hafi verið lagt á að ljúka henni svo íbúum við götuna gæfist ekki ráðrúm til að stöðva framkvæmdina.  Telji kærendur að staðsetning kennslustofunnar muni leiða til aukins umferðarþunga og slysahættu í götunni.  Umrædd gata sé lítil og þröng og beri ekki þessar breytingar.  Unnt sé að hafa kennslustofuna á lóð leikskólans, þar sem ónýtt pláss sé til staðar, og með því yrðu hagmunir allra aðila tryggðir. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er því haldið fram að kæra sé of seint fram komin og beri því að vísa henni frá.  Tilkynnt hafi verið um hina kærðu ákvörðun með bréfi, dags. 21. júlí 2005, og megi því ljóst vera að kæran hafi borist að liðnum kærufresti hinn 31. ágúst sama ár. 

Verði ekki fallist á frávísunarkröfu krefst Reykjavíkurborg þess að kröfum kærenda verði hafnað og ákvörðun skipulagsráðs staðfest, enda sé ekkert fram komið sem leitt gæti til ógildingar hennar og um sé að ræða tímabundið leyfi fyrir umdeildri kennslustofu. 

Niðurstaða:  Af hálfu Reykjavíkurborgar er gerð krafa um frávísun málsins frá úrskurðarnefndinni.

Samkvæmt þágildandi 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, nú 5. mgr. 8. gr. sömu laga, er kærufrestur einn mánuður frá því kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um hina kærðu ákvörðun.  Sé um að ræða ákvarðanir sem sæta opinberri birtingu telst kærufrestur frá birtingu ákvörðunar. 

Í máli þessu er deilt um byggingarleyfi sem ekki sætir opinberri birtingu og verður því að líta til þess hvenær kærendum varð kunnugt um eða mátti verða kunnugt um hina kærðu ákvörðun.  Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum var þeim, er andmæltu fyrirhugaðri framkvæmd og nú eru meðal kærenda, tilkynnt um lyktir málsins með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 21. júlí 2005.  Var í því bréfi jafnframt vakin athygli á ákvæðum laga nr. 73/1997 um kæriheimild og kærufrest.  Kæra til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála er dagsett 23. ágúst 2005, en er ekki móttekin hjá nefndinni fyrr en 31. ágúst s.á, eða rúmum fimm vikum frá fyrrgreindri tilkynningu.  Verður því að líta svo á að kærufrestur hafi verið liðinn er kæran barst úrskurðarnefndinni. 

Samkvæmt framansögðu, og þar sem ekki liggja fyrir atvik er leitt geta til þess að kæran verði tekin til efnismeðferðar að loknum kærufresti á grundvelli 1. eða 2. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, ber að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð: 

Kröfum kærenda um að felld verði úr gildi ákvörðun skipulagsráðs frá 20. júlí 2005 um heimild til að staðsetja færanlega kennslustofu á bifreiðastæði við leikskólann Lyngheima á lóðinni nr. 2 við Mururima í Reykjavík er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

_____________________________
Hjalti Steinþórsson

 

 

__________________________     ___________________________
Ásgeir Magnússon                           Þorsteinn Þorsteinsson

41/2007 Suðurströnd

Með

Ár 2007, fimmtudaginn 24. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Geirharður Þorsteinsson arkitekt og skipulagshönnuður.

Fyrir var tekið mál nr. 41/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. mars 2007 um að rífa húsið við Suðurströnd 4, girða af svæðið og hefja þar jarðvinnu.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 7. maí 2007, er barst nefndinni hinn 11. s.m., kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. H, Steinavör 6, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. mars 2007 að rífa húsið við Suðurströnd 4, girða af svæðið og hefja þar jarðvinnu.  Bæjarstjórn staðfesti greinda ákvörðun hinn 14. mars 2007.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að kveðinn verði upp bráðabirgðaúrskurður um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinni kærðu ákvörðun þar til niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu. 

Málsatvik og rök:  Hinn 25. júní 2005 voru haldnar almennar kosningar um skipulag og landnotkun á Hrólfsskálamel og Suðurströnd á Seltjarnarnesi og hlaut svokölluð S-tillaga, sem gerði ráð fyrir gervigrasvelli við Suðurströnd og íbúðarbyggð við Hrólfsskálamel, meirihluta atkvæða bæjarbúa.  Fyrirfram hafði verið gert ráð fyrir að niðurstaða kosninganna væri bindandi gagnvart bæjaryfirvöldum.  Var síðan unnið að gerð deiliskipulagstillagna fyrir íbúðarbyggð á Hrólfsskálamel og Suðurströnd sem öðluðust gildi hinn 16. október 2006 og 4. janúar 2007.  Hefur kærandi máls þessa einnig kært þær ákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar.  Með úrskurðum úrskurðarnefndarinnar uppkveðnum í dag var kröfu kæranda um ógildingu deiliskipulags Hrólfskálamels og Suðurstrandar vísað frá úrskurðarnefndinni.   

Hinn 8. mars 2007 samþykkti skipulags- og mannvirkjanefnd að rífa húsið við Suðurströnd 4, girða af svæðið og hefja þar jarðvinnu.  Bæjarstjórn staðfesti greinda ákvörðun hinn 14. mars 2007.

Byggir kærandi kröfu sína á því að hin kærða framkvæmd eigi stoð í deiliskipulagi sem sé ólögmætt.  Skipulagið stangist á við niðurstöður bindandi kosninga í sveitarfélaginu og sé auk þess haldið ýmsum öðrum annmörkum sem tíundaðir séu í kærum kæranda vegna umræddra deiliskipulagsákvarðana.  Ljóst sé að kærandi hafi hagsmuna að gæta í máli þessu enda búi hann í næsta nágrenni við umrætt svæði.

Kröfu sína um stöðvun framkvæmdarinnar rökstyður kærandi á þann veg að hún sé undanfari byggingar og því hluti af frekari framkvæmdum.  Ljóst sé að hagsmunir kæranda af stöðvun framkvæmdarinnar séu mun meiri en sveitarfélagsins.  Þá liggi einnig fyrir að sveitarfélagið muni ekki bíða neitt tjón við slíka frestun.

Seltjarnarnesbær krefst frávísunar málsins en ella að kröfu kæranda verði hafnað.  Vísa beri málinu frá þar sem kæran eigi ekki undir úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála, skv. 1. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Kærandi byggi ekki á því að hið kærða leyfi sé í andstöðu við ákvæði skipulags- og byggingarlaga.  Eingöngu sé byggt á að deiliskipulagið sé ekki í samræmi við niðurstöðu bindandi kosninga og að brotið hafi verið gegn 5. mgr. 104. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998.  Úrskurðarnefndinni hafi ekki verið falið að úrskurða um brot gegn ákvæðum sveitarstjórnarlaga heldur fari félagsmálaráðuneytið með úrskurðarvald um slík mál samkvæmt 103. gr. sveitarstjórnarlaga.  Því beri að vísa málinu frá úrskurðarnefndinni.

Einnig sé á því byggt að kærandi eigi ekki einstaklegra lögákveðinna hagsmuna að gæta, skv. 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Í því máli sem hér um ræði verði ekki séð í hverju hinir einstaklegu lögákveðnu hagsmunir kæranda séu fólgnir enda geri hann ekki grein fyrir þeim í kæru sinni.  Þá búi kærandi í töluverðri fjarlægð frá Hrólfsskálamel.

Verði máli þessu ekki vísað frá sé vísað til þess að hið kærða leyfi sé fullkomlega lögmætt og í samræmi við gildandi deiliskipulag svæðisins sem geri ráð fyrir niðurrifi umrædds húss en það sé í samræmi við bindandi kosningar sem fram hafi farið hinn 25. júní 2005.   

Niðurstaða:  Eins og fyrr greinir var með úrskurði úrskurðarnefndarinnar uppkveðnum fyrr í dag vísað frá úrskurðarnefndinni kröfu kæranda um ógildingu deiliskipulags Hrólfsskálamels.  Byggðist sú niðurstaða nefndarinnar á því að kærandi ætti ekki lögvarða hagsmuni því tengda að fá úrlausn um kæruefnið, svo sem áskilið er, sbr. 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Af sömu ástæðu telst kærandi ekki eiga lögvarða hagsmuni af byggingu einstakra húsa eða mannvirkja eða öðrum framkvæmdum á svæðinu sem stoð eiga í deiliskipulagi þess.  Ber því að vísa máli þessu frá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

                                                ___________________________         
                                                            Hjalti Steinþórsson

_____________________________                  ____________________________
            Ásgeir Magnússon                                                  Geirharður Þorsteinsson       

 

32/2007 Suðurströnd

Með

Ár 2007, fimmtudaginn 24. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Geirharður Þorsteinsson arkitekt og skipulagshönnuður.

Fyrir var tekið mál nr. 32/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar  Seltjarnarnesbæjar frá 8. febrúar 2007 um að veita byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Íþóttamiðstöðina við Suðurströnd.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 20. apríl 2007, er barst nefndinni sama dag, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. H , Steinavör 6, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun byggingarfulltrúa Seltjarnarnesbæjar að veita byggingarleyfi fyrir byggingu heilsuræktarstöðvar við Suðurströnd á Seltjarnarnesi.  Skilja verður málatilbúnað kæranda á þann veg að kæran taki til ákvörðunar skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. febrúar 2007, sem staðfest var í bæjarstjórn hinn 14. sama mánaðar, um að veita byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Íþróttamiðstöðina við Suðurströnd, Seltjarnarnesi, enda sætir afgreiðsla byggingarfulltrúa á byggingarleyfi samkvæmt 44. gr. á grundvelli staðfestrar samþykktar skipulags- og mannvirkjanefndar ekki kæru til úrskurðarnefndarinnar. 

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að kveðinn verði upp bráðabirgðaúrskurður um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinni kærðu ákvörðun þar til niðurstaða liggi fyrir í kærumálinu. 

Málsatvik og rök:  Hinn 25. júní 2005 voru haldnar almennar kosningar um skipulag og landnotkun á Hrólfsskálamel og Suðurströnd á Seltjarnarnesi og hlaut svokölluð S-tillaga, sem gerði ráð fyrir gervigrasvelli við Suðurströnd og íbúðarbyggð við Hrólfsskálamel, meirihluta atkvæða bæjarbúa.  Fyrirfram hafði verið gert ráð fyrir að niðurstaða kosninganna væri bindandi gagnvart bæjaryfirvöldum.  Var síðan unnið að gerð deiliskipulagstillagna fyrir Hrólfsskálamel og Suðurströnd sem öðluðust gildi hinn 16. október 2006 og 4. janúar 2007.  Kærandi máls þessa kærði einnig þær ákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurðum uppkveðnum fyrr í dag vísaði málunum frá nefndinni.    

Hinn 8. febrúar 2007 samþykkti skipulags- og mannvirkjanefnd að veita byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Íþróttamiðstöðina við Suðurströnd, Seltjarnarnesi.  Bæjarstjórn staðfesti greinda ákvörðun hinn 14. febrúar 2007. 

Byggir kærandi kröfu sína á því að hin kærða framkvæmd byggi á deiliskipulagi sem sé ólögmætt.  Skipulagið stangist á við niðurstöður bindandi kosninga í sveitarfélaginu og sé auk þess haldið ýmsum öðrum annmörkum sem tíundaðir séu í kærum kæranda vegna umræddra deiliskipulagsákvarðana.  Ljóst sé að kærandi hafi hagsmuna að gæta í máli þessu enda búi hann í næsta nágrenni við umrætt svæði.

Því sé haldið fram að kæranda hafi ekki verið kunnugt um hið kærða byggingarleyfi fyrr en þann dag er kæra barst úrskurðarnefndinni en þá hafi hann tekið eftir því að mótauppsláttur væri hafinn í grunni byggingarinnar.  

Af hálfu Seltjarnarnesbæjar er krafist frávísunar málsins en ella að kröfu kæranda verði hafnað.  Vísa beri málinu frá þar sem kærandi eigi ekki einstaklegra lögvarinna hagsmuna að gæta varðandi hina kærðu ákvörðun.  Í engu þeirra kærumála er kærandi hafi sett fram vegna málsins hafi hann gert grein fyrir því hvaða efnislegu sjónarmið eða hagsmunir búi að baki kærunum eða hverjir raunverulegir hagsmunir hans séu.    Þá sé og krafa um frávísun málsins byggð á því að kærandi hafi ekki gert athugasemdir við tillögu að deiliskipulagi svæðis þess er hin umdeilda viðbygging rísi á og teljist því hafa samþykkt hana, sbr. áskilnað í auglýsingum þar að lútandi.  Réttur kæranda til að gera athugasemdir við byggingar sem byggðar séu í samræmi við samþykkt deiliskipulag hafi því fallið niður fyrir tómlæti hans við að gera athugasemdir við deiliskipulagstillöguna.

Verði máli þessu ekki vísað frá úrskurðarnefndinni sé því haldið fram að hið kærða byggingarleyfi samræmist gildandi deiliskipulagi og sé því fullkomlega lögmætt.  Bent sé að kærandi byggi ekki á því að hið kærða byggingarleyfi brjóti með neinum hætti í bága við deiliskipulagið.      

Niðurstaða:  Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 er frestur til að skjóta máli til úrskurðarnefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra á.  Hin kærða ákvörðun var tekin á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar hinn 8. febrúar 2007 og staðfest í bæjarstjórn 14. sama mánaðar.  Gaf byggingarfulltrúi út leyfi samkvæmt 44. gr. skipulags- og byggingarlaga og áritaði teikningar hinn 15. febrúar 2007 í samræmi við samþykktina.  Kæra í málinu er dagsett 20. apríl 2007 og kveðst kærandi fyrst hafa fengið vitneskju um byggingarleyfið þann dag.

Fyrir úrskurðarnefndinni liggur bréf, dags. 8. mars 2007, er lögmaður kæranda ritaði nefndinni vegna bráðabirgðaúrskurðar er gengið hafði í fyrra máli kæranda um takamarkað byggingarleyfi fyrir jarðvegsframkvæmdum til undirbúnings byggingar viðbyggingar þeirra sem um ræðir í máli þessu.  Í bréfinu vísaði lögmaðurinn til þess að hinn 8. febrúar 2007 hafi skipulags- og mannvirkjanefnd samþykkt umsókn um leyfi til byggingar heilsuræktarstöðvar við Íþróttamiðstöðina á Suðurströnd en leyfi fyrir þeirri bygginu er kæruefni máls þessa.  Bréf lögmanns kæranda ber með sér að kæranda hafi verið kunnugt um efni þess enda var honum sent afrit af því.  Mátti kæranda og vera kunnugt um að bæjarstjórn myndi hafa staðfesta samþykkt skipulags- og mannvirkjanefndar fljótlega eftir að hún var gerð.  Verður við það að miða að kæranda hafi verið kunnugt, eða mátt vera kunnugt, um hina kærðu ákvörðun er lögmaður hans ritaði bréfið til úrskurðarnefndarinnar hinn 8. mars 2007 eða á allra næstu dögum þar á eftir.  Var kærufestur því liðinn er kærandi skaut málinu til úrskurðarnefndarinnar hinn 20. apríl 2007 og ber því að vísa kærumáli þessu frá úrskurðarnefndinni, sbr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Ekki þykir koma til álita að beita undanþáguákvæði 1. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga þegar litið er til þess að kærandi hefur áður skotið fjórum málum til úrskurðarnefndarinnar og nýtur lögmannsaðstoðar við málareksturinn.  Þá þykir undanþáguákvæði 2. tl. 28. gr. stjórnsýslulaga ekki eiga við í málinu.

Samkvæmt því sem að framan er rakið verður máli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

                                              ___________________________         
                                                         Hjalti Steinþórsson

 

_____________________________                  ____________________________
            Ásgeir Magnússon                                               Geirharður Þorsteinsson       

8/2007 Suðurströnd

Með

 

 

Ár 2007, fimmtudaginn 24. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Geirharður Þorsteinsson arkitekt og skipulagshönnuður.

Fyrir var tekið mál nr. 8/2007, kæra á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar  Seltjarnarness frá 11. janúar 2007 um að heimila byggingarfulltrúa að gefa út takmarkað byggingarleyfi fyrir jarðvinnu vegna byggingarleyfisumsóknar fyrir heilsuræktarstöð við Suðurströnd, Seltjarnarnesi.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 29. janúar 2007, er barst nefndinni hinn 31. sama mánaðar, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h.  H, Steinavör 6, Seltjarnarnesi, þá ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 11. janúar 2007 að heimila byggingarfulltrúa að gefa út takmarkað byggingarleyfi fyrir jarðvinnu vegna byggingarleyfisumsóknar fyrir heilsuræktarstöð við Suðurströnd, Seltjarnarnesi.  Bæjarstjórn staðfesti greinda ákvörðun hinn 17. janúar 2007.

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Þá setti og kærandi fram kröfu um stöðvun framkvæmda þar til niðurstaða lægi fyrir í kærumálinu en með úrskurði úrskurðarnefndarinnar hinn 15. febrúar 2007 var þeirri kröfu hafnað.  

Málsatvik og rök:  Hinn 25. júní 2005 voru haldnar almennar kosningar um skipulag og landnotkun á Hrólfsskálamel og Suðurströnd á Seltjarnarnesi og hlaut svokölluð S-tillaga, sem gerði ráð fyrir gervigrasvelli við Suðurströnd og íbúðarbyggð við Hrólfsskálamel, meirihluta atkvæða bæjarbúa.  Fyrirfram hafði verið gert ráð fyrir að niðurstaða kosninganna væri bindandi gagnvart bæjaryfirvöldum.  Var síðan unnið að gerð deiliskipulagstillagna fyrir umrædd svæði sem öðluðust gildi hinn 16. október 2006 og 4. janúar 2007.  Kærandi máls þessa kærði einnig þær ákvarðanir til úrskurðarnefndarinnar sem með úrskurðum uppkveðnum fyrr í dag vísaði málunum frá nefndinni.    

Hinn 11. janúar 2007 samþykkti skipulags- og mannvirkjanefnd að veitt yrði leyfi fyrir jarðvegsframkvæmdum vegna fyrirhugaðrar viðbyggingar við íþróttamiðstöð við Suðurströnd.   

Byggir kærandi kröfu sína á því að hin kærða framkvæmd eigi stoð í deiliskipulagi sem sé ólögmætt.  Skipulagið stangist á við niðurstöður bindandi kosninga í sveitarfélaginu og sé auk þess haldið ýmsum öðrum annmörkum sem tíundaðir séu í kærum kæranda vegna umræddra deiliskipulagsákvarðana.  Ljóst sé að kærandi hafi hagsmuna að gæta í máli þessu enda búi hann í næsta nágrenni við umrætt svæði.

Seltjarnarnesbær krefst frávísunar málsins en ella að kröfu kæranda verði hafnað.  Vísa beri málinu frá  þar sem kærandi eigi ekki einstaklegra lögvarinna hagsmuna að gæta varðandi hina kærðu ákvörðun enda hafi hann í engu gert grein fyrir hagsmunum sínum af því að fá hina kærðu ákvörðun úr gilda fellda eða hvaða efnislegu sjónarmið búi að baki kærunni.  Þá hafi kærandi ekki gert athugasemdir við deiliskipulag það sem ákvörðunin styðjist við og teljist því hafa samþykkt það skipulag.  Deiliskipulagið sé þar að auki í samræmi við þá tillögu, sem samþykkt hafi verið í kosningum í bæjarfélaginu sem grunnur að landnotkun umrædds svæðis við deiliskipulagningu þess, en tillögur þær sem kosið hafi verið um séu ekki ígildi skipulagstillagna.  Tillögurnar hafi ekki tekið til framkvæmda þeirra sem deilt sé um í máli þessu.  Deiliskipulag það sem hin kærða framkvæmd styðjist við hafi fengið lögmæta meðferð samkvæmt skipulags- og byggingarlögum og einungis hafi verið heimilaðar jarðvegsframkvæmdir og færsla lagna sem séu afturtækar framkvæmdir. 

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er í máli þessu deilt um lögmæti ákvörðunar skipulags- og mannvirkjanefndar  Seltjarnarness frá 11. janúar 2007 um að heimila byggingarfulltrúa að gefa út takmarkað byggingarleyfi fyrir jarðvinnu vegna byggingarleyfisumsóknar fyrir viðbyggingu við íþróttamiðstöð við Suðurströnd, Seltjarnarnesi. 

Fyrir liggur að með ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar frá 8. febrúar 2007, sem staðfest var í bæjarstjórn hinn 14. s.m., var byggingarleyfi veitt fyrir viðbyggingu við Íþróttamiðstöðina á Suðurströnd og hefur þeirri ákvörðun einnig verið skotið til úrskurðarnefndarinnar.  Eru með því leyfi heimilaðar sömu framkvæmdir og í leyfi því sem kæra í máli þessu tekur til, auk allra frekari framkvæmda við umrædda byggingu.  Eru engir hagsmunir því tengdir að fjalla frekar um leyfi það sem kært er í máli þessu eftir að endanlegt byggingarleyfi hefur komið í þess stað og verður máli þessu því vísað frá.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

___________________________ 
Hjalti Steinþórsson

 

 

_____________________________         ____________________________
           Ásgeir Magnússon                                         Geirharður Þorsteinsson       

 

6/2007 Suðurströnd

Með

Ár 2007, fimmtudaginn 24. maí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Geirharður Þorsteinsson arkitekt og skipulagshönnuður. 

Fyrir var tekið mál nr. 6/2007, kæra á samþykkt bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 13. desember 2006 um deiliskipulag á Suðurströnd, skóla- og íþróttasvæði.   

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 26. janúar 2007, er barst nefndinni samdægurs, kærir Óskar Sigurðsson hrl., f.h. H, Steinavör 6, Seltjarnarnesi, samþykkt bæjarstjórnar Seltjarnarness frá 13. desember 2006 um deiliskipulag á Suðurströnd, skóla- og íþróttasvæði.   

Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  

Málavextir:  Í júní árið 2005 voru haldnar almennar kosningar um skipulag og landnotkun á Hrólfsskálamel og Suðurströnd á Seltjarnarnesi og hlaut svokölluð S-tillaga, sem gerir m.a. ráð fyrir að áfram verði íþróttavöllur við Suðurströnd og m.a. íbúðarbyggð á Hrólfsskálamel, meirihluta atkvæða bæjarbúa en gert hafði verið ráð fyrir að niðurstaða kosninganna væri bindandi gagnvart bæjaryfirvöldum.  Í kjölfar niðurstöðu atkvæða-greiðslunnar var unnið nýtt aðalskipulag fyrir sveitarfélagið sem samþykkt var í bæjarstjórn og staðfest af ráðherra í maí 2006.  Auglýsing um gildistöku þess birtist í B- deild Stjórnartíðinda hinn 5. október s.á.  Þá var og unnið deiliskipulag af svæðum þeim er um ræðir og á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 21. september 2006 var samþykkt að vísa tillögu að deiliskipulagi Suðurstrandar, skóla- og íþróttamannvirkja, til bæjarstjórnar, sem á fundi hinn 25. s.m., ákvað að auglýsa tillöguna.  Var deilskipulagstillagan auglýst hinn 27. september 2006 og bárust tvær athugasemdir, önnur frá foreldraráði Gunnskóla Seltjarnarness og hin frá íbúum að Melabraut 21.  Hinn 13. desember 2006 samþykkti bæjarstjórn deiliskipulag Suðurstrandar, skóla- og íþróttasvæðis, og birtist auglýsing um gildistöku þess í B-deild Stjórnartíðinda hinn 4. janúar 2007. 

Hið kærða deiliskipulag tekur til svæðis fyrir þjónustustofnanir bæjarfélagsins, svo sem grunnskóla, íþróttamiðstöðvar og íþróttasvæðis.  Samkvæmt skipulaginu er heimilt að reisa á svæðinu 3.400 fermetra nýbyggingar ofanjarðar og allt að 2.000 fermetra bílageymslur, að hluta neðanjarðar.  Nýbyggingar þær sem eru heimilaðar eru m.a. viðbygging íþróttamiðstöðvar og stækkun þjónustuaðstöðu á jarðhæð íbúða eldri borgara.  Á íþróttasvæðinu er gert ráð fyrir gervigrasvelli auk æfingavallar og hlaupabrautar.  Þá er heimilt að reisa yfirbyggða áhorfendastúku fyrir um 300 áhorfendur.  Gert er ráð fyrir flóðlýsingu við völlinn og allt að sex 22 metra háum möstrum.  

Framangreindri samþykkt bæjarstjórnar hefur kærandi skotið til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er því haldið fram að hið kærða deiliskipulag víki í nokkrum grundvallaratriðum frá niðurstöðu kosninga þeirra er haldnar hafi verið á Seltjarnarnesi um skipulag Suðurstrandar og íbúðarbyggð á Hrólfsskálamel. 

Á skipulagsuppdrætti sé gert ráð fyrir byggingu, merktri H1, vestan við sundlaug, sem ekki hafi verið gerð grein fyrir eða sýnd á umræddu svæði á þeirri tillögu sem íbúar hafi kosið um.  Hið sama gildi um byggingar merktar Þ1 og ÍÞ sem og byggingu S1, þ.e. búningsklefa ásamt stúku.  Í greinargerð með tillögu S, þeirri er hlotið hafi meirihluta atkvæða, hafi komið fram með skýrum hætti að ekki hafi verið gert ráð fyrir nýbyggingum á Suðurströnd.  Gert hafi verið ráð fyrir gervigrasvelli, bættri aðkomu við vesturenda sundlaugarinnar, fjölgun bílastæða og hjárein til móts við núverandi innakstur að sundlaug og heilsugæslu.  Ekki hafi verið kveðið á um búningsklefa við völl eða stúku.  Hið kærða deiliskipulag sé því ekki í samræmi við þá tillögu sem íbúar hafi samþykkt, þrátt fyrir að ljóst sé af gögnum málsins að hún hafi tekið yfir sama svæði og skilgreint sé í hinu kærða deiliskipulagi.

Í hinu kærða deiliskipulagi sé gert ráð fyrir æfingavelli (fótboltavelli), austan gervigrasvallar, sem ekki hafi verið sýndur á tillögunni sem íbúar hafi kosið um og samþykkt.  Komi hann í stað bílastæða, sem tillagan hafi gert ráð fyrir.

Fram komi í deiliskipulaginu að á íþróttasvæðinu sé gert ráð fyrir flóðlýsingu og að umhverfis íþróttasvæðið sé heimilt að reisa gegnsæja girðingu allt að 5,5 metra háa við enda vallar en 4 metra á langhliðum.  Samkvæmt hinni bindandi tillögu hafi verið ráðgert að umhverfis gervigrasvöllinn yrði 2-3 metra há girðing en á afmörkuðum svæðum við enda vallar yrði hún allt að 5,5 metra há.

Kosið hafi verið um tiltekið heildarbyggingarmagn, sem deiliskipulagið brjóti gegn.  Fyrir liggi að á atkvæðaseðli hafi verið skýrt tekið fram að tillaga S, sem samþykkt hafi verið, hafi miðað við að heildarbyggingarmagn yrði 12.400 fermetrar á Hrólfsskálamel þar af 1.000 fermetrar vegna stækkunar íþróttamiðstöðvar.  Óumdeilt sé að í deiliskipulagi Hrólfsskálamels hafi 1.000 fermetrar ekki verið teknir frá vegna stækkunar íþróttamiðstöðvarinnar.  Ennfremur sé óumdeilt að heildarbyggingarmagn hafi átt að vera 12.400 fermetrar á Hrólfsskálamel að frádregnum 1.000 fermetrum vegna stækkunar íþróttamiðstöðvar. 

Í deiliskipulagi Suðurstrandar sé ekki einungis gert ráð fyrir auknu byggingarmagni heldur sé þar einnig mælt fyrir um stækkun íþróttamiðstöðvarinnar, sem samþykkt tillaga hafi ekki gert ráð fyrir.  Samkvæmt hinu kærða skipulagi sé gert ráð fyrir að þar megi reisa nýbyggingar allt að 3.400 fermetra ofanjarðar en auk þess allt að 2.000 fermetra bílageymslur, að hluta til neðanjarðar.  Heildarbyggingarmagn sé því 5.400 fermetrar.  Byggingarnar séu nánar skilgreindar svo að um sé að ræða stækkun íþróttamiðstöðvar, annars vegar til vesturs og suðurs í tengslum við sundlaug og hins vegar til austurs í tengslum við fimleikaaðstöðu.  Þá sé gert ráð fyrir að reisa megi bílageymslu sunnan íþróttamiðstöðvar.  Einnig sé gert ráð fyrir stækkun þjónustuaðstöðu á jarðhæð íbúða aldraðra við Skólabraut og að reisa megi stúku með búningsaðstöðu í tengslum við gervigrasvöll við Suðurströnd.

Byggingarmagn samkvæmt hinu kærða skipulagi sé ekki í samræmi við bindandi niðurstöður kosninga um skipulag Hrólfsskálamels og Suðurstrandar.  Þá sé í skipulagi Suðurstrandar gert ráð fyrir stækkun íþróttamiðstöðvar, sem hafi samkvæmt framangreindu átt að vera ráðgerð á Hrólfsskálamel.  Ennfremur séu þar fyrirhugaðar byggingar, sem hin samþykkta tillaga hafi ekki gert ekki ráð fyrir, s.s. bílageymsla, bygging við Skólabraut og stúka með búningsaðstöðu við gervigrasvöll auk þess sem girðing við völlinn sé of há.

Í kærumáli kæranda vegna deiliskipulags Hrólfsskálamels hafi því verið haldið fram af hálfu bæjaryfirvalda að ekki hafi verið gert ráð fyrir stækkun íþróttamiðstöðvar í því deiliskipulagi þar sem það taki ekki til svæðisins sem íþróttamiðstöðin standi á og því sé gert ráð fyrir þessari stækkun í skipulagi Suðurstrandar, þ.e. 1.000 fermetra  byggingarmagni.  Hér sé um rangfærslu að ræða en þó tekið fram ex tuto að ef úrskurðarnefndin komist að þeirri niðurstöðu, af einhverjum ástæðum, að í skipulagi Hrólfsskálamels hafi ekki átt að skilgreina stækkun íþróttamiðstöðvar þá sé engu að síður ljóst að ætíð hafi verið gert ráð fyrir einungis 1.000 fermetra byggingarmagni fyrir íþróttamiðstöð.  Skipulag Suðurstrandar ráðgeri aftur á móti heildarbyggingarmagn 5.400  fermetra. 

Bent sé á að kærandi eigi augljósa hagsmuni af meðferð kærumáls þessa fyrir úrskurðarnefndinni.  Hann sé búsettur að Steinavör 6, Seltjarnarnesi eða í næsta nágrenni við hið skipulagða svæði.  Afgreiðsla skipulagsins sem og fyrirhugaðar framkvæmdir á grundvelli þess geti því augljóslega snert hagsmuni hans, enda teljist hann „nágranni“ í skilningi skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Hann hafi því lögvarinna hagsmuna að gæta í máli þessu og verði því að viðurkenna honum kæruaðild. 

Á því sé byggt að kosning um skipulag Hrólfsskálamels og Suðurstrandar, sem haldin hafi verið hinn 25. júní 2005, hafi verið bindandi fyrir sveitarstjórn með vísan til 5. mgr. 104. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998.  Því sé bæjarstjórn skylt að haga tillögugerð um deiliskipulag Suðurstrandar í samræmi við tillögu S sem samþykkt hafi verið þannig að sú tillaga fengi lögmæta málsmerðferð í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Þessu verði ekki almennt breytt nema með nýrri kosningu.

Kærandi hafi kært deiliskipulag Hrólfsskálamels og framkvæmdir við íþróttavöll.  Þegar kærumál þessi séu skoðuð í samhengi við deiliskipulag Suðurstrandar og málsmeðferð bæjarstjórnar sé ljóst að vinna hefði þurft heildstætt skipulag fyrir svæðið í samræmi við niðurstöðu hinnar bindandi kosningar í stað þess að gera skipulag fyrir einstaka reiti innan svæðisins.

Hið kærða deiliskipulag taki yfir svæði, sem merkt sé á aðalskipulagi sem íþróttasvæði og svæði fyrir þjónustustofnanir.  Hrólfsskálamelur sé merktur að hluta á miðsvæði.  Í fyrsta kafla skipulagsreglugerðar segi um skipulagssvæði: „Deiliskipulag nær til einstakra svæða eða reita innan aðalskipulags og skal jafnan ná til svæða sem mynda heildstæða einingu. Í þéttbýli skal deiliskipulag að jafnaði ekki taka yfir minna svæði en götureit.“ Svokölluð Suðurströnd og fyrirhuguð íbúðabyggð á Hrólfsskálamel myndi tvímælalaust „heildstæða einingu“, sbr. einnig fyrirkomulag við kosningu um skipulag þessara svæða, og hefði deiliskipulag því a.m.k. átt að ná til þess alls.

Málsrök Seltjarnarnesbæjar:  Af hálfu Seltjarnarnesbæjar er krafist frávísunar málsins og á því byggt að kærandi eigi ekki einstaklegra lögákveðinna hagsmuna að gæta. Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 þeir einir „..geta skotið máli til úrskurðarnefndarinnar sem eiga lögvarða hagsmuni tengda hinni kærðu ákvörðun.“  Í því máli sem hér um ræði verði ekki séð í hverju hinir einstaklegu lögákveðnu hagsmunir kæranda séu fólgnir.  Hafi kærandi ekki gert grein fyrir því hvaða efnislegu sjónarmið eða hagsmunir búi að baki kærunni eða hverjir raunverulegir hagsmunir hans séu.  Það hljóti að teljast frumskilyrði þess að slík kæra sé tekin til meðferðar hjá nefndinni.  

Í öðru lagi byggi frávísunarkrafa bæjarins á því að kærandi hafi ekki gert athugasemdir við deiliskipulagstillöguna á auglýsingartíma og með því hafi hann samþykkt tillöguna, sbr. áskilnað þar um í auglýsingum Seltjarnarnesbæjar um skipulagið.  Réttur kæranda hafi fallið niður fyrir tómlæti hans um að gera athugasemdir við deiliskipulagstillöguna á kynningartíma hennar.

Verði ekki fallist á kröfu um frávísun málsins í heild telji Seltjarnarnesbær að vísa beri frá þeirri málsástæðu kæranda að deiliskipulagið sé ekki í samræmi við niðurstöðu bindandi kosningar um tillögur sem nota hafi átt „… sem grunn að deiliskipulagi Hrólfsskálamels og Suðurstrandar“ eins og segi í upplýsingabæklingi um tillögurnar. Byggt sé á því að úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála sé ekki til þess bær að fjalla um það hvort deiliskipulag sé í samræmi við þá kosningu eða geti a.m.k. ekki ógilt deiliskipulag á þeirri forsendu.  Í 1. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga sé ákvarðað valdsvið nefndarinnar.  Samkvæmt því sé ljóst að úrskurðarnefndinni hafi ekki verið falið að úrskurða um brot gegn ákvæðum sveitarstjórnarlaga heldur fari félagsmálaráðuneytið með úrskurðarvald um slík mál samkvæmt 103. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998. Úrskurðarnefndin sé því ekki til þess bær að fjalla um þessa málsástæðu kæranda og beri að vísa henni frá.

Verði ekki fallist á þá frávísunarkröfu Seltjarnarnesbæjar sé á því byggt að deiliskipulagið sé í samræmi við niðurstöður almennra kosninga um skipulag svæðisins.  Kosið hafi verið á milli tveggja tillagna sem kallaðar hafi verið S og H.  Umræddar tillögur sýni í grófum dráttum drög að skipulagi svæðisins norðan Suðurstrandar, frá grænu svæði vestan sundlaugar að Nesvegi.  Sé í tillögunum einkum fjallað um tvo hluta svæðisins þ.e. þann hluta sem sé vestastur og kallaður sé Suðurströnd, þar sem íþróttavöllurinn sé í dag, og þann hluta sem sé austastur og kallaður sé Hrólfsskálamelur. Í tillögum sem kosið hafi verið um sé ekki gerð grein fyrir skipulagi svæðisins þar sem íþróttamiðstöðin standi.  Þá séu mörk milli svokallaðs Hrólfsskálamels og Suðurstrandar ekki skilgreind.  Í bæklingi sem sendur hafi verið í hvert hús í aðdraganda kosninganna segi:  „Bæjarstjórn Seltjarnarness ákvað á fundi sínum þann 25. maí sl. að efna til almennrar atkvæðagreiðslu meðal bæjarbúa um tvær tillögur sem grunn að deiliskipulagi Hrólfsskálamels og Suðurstrandar.“  Í umræddum kosningum hafi því verið kosið í meginatriðum um hvort íþróttavöllurinn ætti að vera áfram á Suðurströnd eða flytjast á Hrólfsskálamel og hvort byggja ætti á Suðurströnd eða á Hrólfsskálamel.  Kosningarnar hafi því snúist fyrst og fremst um það hvernig landnotkun þessara svæða skyldi háttað í grófum dráttum.  Líta verði svo á að kosið hafi verið um megin fyrirkomulag byggðar en nánari útfærsla yrði ákveðin í deiliskipulagi.  Umræddar tillögur hafi því verið, eins og ítrekað sé tekið fram í gögnum, grunnur fyrir gerð lögformlegs deiliskipulags fyrir svæðin.  Ekki hafi verið kosið um fullfrágengnar deiliskipulagstillögur, enda hafi tillögurnar ekki uppfyllt skilyrði slíkra tillagna.  Því hafi verið ljóst að eftir kosningarnar þyrfti að vinna lögformlegar deiliskipulagstillögur, þar sem nánar yrði gerð grein fyrir útfærslu tillagnanna, sem auglýstar yrðu og kynntar á lögformlegan hátt.

Hið kærða deiliskipulag hafi verið unnið á þessum forsendum enda sé það í öllum meginatriðum í samræmi við tillögu S sem meirihluti bæjarbúa hafi samþykkt í kosningunum.  Í þessu sambandi sé bent á að allir bæjarbúar virðist þessu sammála enda hafi enginn gert athugasemdir við deiliskipulagið á þeim forsendum að það samræmdist ekki niðurstöðu kosninganna auk þess sem aðeins tvær athugasemdir hafi borist við kynningu deiliskipulagsins.  Minnt sé á að kærandi hafi ekki gert athugasemd á auglýsingartíma deiliskipulagstillögunnar. 

Vakin sé athygli á því að eftir kosningar um tillögu S og H hafi verið lokið vinnu við gerð aðalskipulags bæjarins.  Við gerð þess hafi alfarið verið tekið mið af niðurstöðu kosninganna  og niðurstaða þeirra fest í sessi sem stefnumörkun bæjaryfirvalda til 2024.  Í greinargerð aðalskipulagsins sé fjallað um uppbyggingu svæðisins á nokkrum stöðum.  Í kafla 3.2 sé fjallað um opin svæði til sérstakra nota, þ.m.t. íþróttasvæðið á Suðurströnd.  Þar segi m.a.:  „Stefnt er að því að lokið verði við frágang á opnum svæðum í bæjarfélaginu á skipulagstímabilinu.  Útfærsla einstakra svæða skal unnin í deiliskipulagi.“  Í kafla 4.4 um svæði fyrir þjónustustofnanir segir m.a. í almennum stefnumarkmiðum í málaflokknum:  „Lögð er áhersla á kraftmikið íþrótta- og tómstundastarf, þar sem aðstaða er til fyrirmyndar.“  Um íþróttasvæði þjónustusvæðisins, þ.e. lóð íþróttamiðstöðvarinnar segi:  „Markmið Seltjarnarnesbæjar er að stuðla að kraftmiklu íþrótta- og tómstundastarfi með því að bjóða upp á góða aðstöðu til iðkunar. Á skipulagstímabilinu verður lögð áhersla á endurbætur á þeirri aðstöðu sem fyrir er og fjölbreytt framboð. Í því augnamiði er m.a. stefnt að viðbyggingu við núverandi íþróttamiðstöð ásamt endurgerð núverandi íþróttavallar. Sjá einnig kafla 3.2 um stefnu um íþróttavöll við Suðurströnd.“  Í umhverfismati aðalskipulagsins sé áréttað að umfang og eðli framkvæmda á útivistarsvæðum sé háð útfærslu í deiliskipulagi.  Jafnframt sé tekið fram að aðalskipulagið kveði á um viðbyggingu við íþróttamiðstöð og endurgerð íþróttavallar en framkvæmd og áhrif séu háð frekari útfærslu í deiliskipulagi.  Í forsenduskýrslu sé jafnframt greint frá uppbyggingu íþróttavallarins og að fyrirhugaðar séu viðbyggingar við íþróttahúsið.
 
Í samræmi við niðurstöður kosninganna sé því kveðið á um það í Aðalskipulagi Seltjarnarness 2006-2024 að íþróttasvæðið á Suðurströnd verði endurgert og að byggt verði við íþróttamiðstöðina.  Jafnframt sé kveðið á um að nánari útfærsla endurbóta og uppbyggingar verði ákveðin í deiliskipulagi.  Deiliskipulagið sé því í fullkomnu samræmi við niðurstöðu íbúakosningar um svæðið og stefnumörkun aðalskipulags enda sé kveðið á um það í aðalskipulaginu og í gögnum um íbúakosninguna að nánari útfærsla skipulagsins verði ákveðin í deiliskipulagi.

Öll sjónarmiðum kæranda um að annmarkar séu að þessu leyti á deiliskipulaginu eða að það samræmist ekki niðurstöðu íbúakosningarinnar séu því röng.  Ljóst hafi verið og  ákveðið fyrir kosninguna að útfæra þyrfti tillöguna í deiliskipulagi auk þess sem kosningarnar hafi ekki tekið til lóðar íþróttamiðstöðvarinnar eða annarra hluta svæðisins fyrir þjónustustofnanir sem deiliskipulagið taki til. 

Þrátt fyrir að Seltjarnarnesbær hafi og hyggist, hér eftir sem hingað til, fylgja niðurstöðu kosninganna um tillögu S og H til hlítar sé bent á að umræddar kosningar hafi farið fram á síðasta kjörtímabili.  Ný sveitarstjórn hafi verið kjörin síðan.  Formlega hafi því hin bindandi áhrif kosningarinnar fallið niður í lagalegum skilningi.  Það hafi þá þýðingu að jafnvel þó úrskurðarnefndin komist að þeirri niðurstöðu að deiliskipulagið samræmist ekki niðurstöðu kosninganna væri skipulagið ekki ólögmætt.

Athugasemdum kæranda um afmörkun deiliskipulagssvæðisins sé mótmælt enda afmarkist það að mestu leyti af landnotkunarreit gildandi aðalskipulags bæjarins, þ.e. stofnanasvæði, þó íþróttasvæðið sé tekið með á þeim augljósu forsendum að starfsemi þar tengist beint þeirri íþrótta- og þjónustustarfsemi sem sé á stofnanasvæðinu. Svæðið myndi landfræðilega heild og heildstæða einingu og nái yfir öll helstu skóla-, íþrótta- og tómstundamannvirki bæjarins.  Landnotkun Hrólfsskálamels sé hins vegar allt miðsvæði með allt aðrar skipulagsforsendur en það deiliskipulagssvæði sem hér sé til skoðunar. 

Jafnframt sé vísað til þess að skipulagsferli deiliskipulags Suðurstrandar hafi alfarið verið í samræmi við gildandi aðalskipulag bæjarins og ákvæði skipulags- og byggingarlaga.

Mótrök kæranda við málsrökum Seltjarnarnesbæjar:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að hann eigi augljósa lögvarða hagsmuni af meðferð þessa máls, enda teljist hann „nágranni“ í skilningi skipulags- og byggingarlaga.  Úrskurðarnefndin sé bær til að fjalla um kærumál þetta, enda gangi kæruheimild skipulags- og byggingarlaga framar almennri kæruheimild 103. gr. sveitarstjórnarlaga.  Þá byggi hann á því að bæjarstjórn hafi verið skylt að haga tillögugerð um deiliskipulag Suðurstrandar í samræmi við tillögu S sem samþykkt hafi verið í kosningum hinn 25. júní 2005 þannig að sú tillaga gæti fengið lögmæta málsmeðferð í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997, sbr. 5. mgr. 104. gr. sveitarstjórnarlaga.  Að lokum sé á því byggt að ljóst sé miðað við gögn málsins og málsmeðferð bæjarstjórnar að vinna hefði þurft heildstætt skipulag fyrir svæðið í samræmi við niðurstöður hinnar bindandi kosningar samkvæmt fyrsta kafla skipulagsreglugerðar í stað þess að gera skipulag fyrir einstaka reiti innan svæðisins.

Niðurstaða:  Í máli þessu liggur fyrir að undanfari hinnar kærðu deiliskipulagsákvörðunar var sá að unnin var tillaga að deiliskipulagi Suðurstrandar, skóla- og íþróttamannvirkja.  Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 21. september 2006 var samþykkt að vísa tillögunni til bæjarstjórnar sem ákvað hinn 25. s.m. að auglýsa hana.  Var deilskipulagstillagan auglýst hinn 27. september 2006 og bárust tvær athugasemdir, önnur frá foreldraráði Gunnskóla Seltjarnarness og hin frá íbúum að Melabraut 21.  Í auglýsingunni segir eftirfarandi:  „Þeir sem ekki gera athugasemdir innan tilskilins frests, teljast samþykkja tillöguna.“  Hinn 13. desember 2006 samþykkti bæjarstjórn hið kærða deiliskipulag.

Í 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að þegar sveitarstjórn hefur samþykkt að auglýsa tillögu að deiliskipulagi skuli hún auglýst og kynnt á sama hátt og kveðið er á um varðandi auglýsingu aðalskipulags í 1. og 2. mgr. 18. gr.  Þar segir m.a. að í auglýsingu skuli hverjum þeim aðila sem telji sig eiga hagsmuna að gæta gefinn kostur á að gera athugasemdir við tillöguna innan ákveðins frests sem eigi skuli vera skemmri en sex vikur frá birtingu auglýsingar.  Taka skuli fram hvert skila skuli athugasemdum og að hver sá sem eigi geri athugasemdir við auglýsta tillögu innan tilskilins frests teljist samþykkur henni. 

Því er haldið fram af hálfu Seltjarnarnesbæjar að vísa beri kærumáli þessu frá úrskurðarnefndinni þar sem kærandi hafi ekki komið á framfæri við bæjaryfirvöld athugasemdum sínum þegar tillaga að deiliskipulagi Suðurstrandar var auglýst.  Hefur kærandi ekki tjáð sig sérstaklega um þessa málsástæðu. 

Af gögnum málsins verður ekki annað ráðið en kærandi máls þessa hafi fyrst með kæru til úrskurðarnefndarinnar komið á framfæri athugasemdum sínum vegna hins kærða deiliskipulags þó honum, líkt og öðrum íbúum í bæjarfélaginu, hafi gefist kostur á að tjá sig um tillöguna á kynningartíma hennar. 

Fyrrnefnd ákvæði skipulags- og byggingarlaga verða ekki skilin öðruvísi en svo að þeir sem ekki koma á framfæri athugasemdum sínum vegna auglýsingar á tillögu að deiliskipulagi teljist vera samþykkir henni.  Úrskurðarnefndin er bundin af þessum lagaákvæðum og verða þau því lögð til grundvallar í málinu.  Eins og atvikum er háttað í máli þessu verður ekki fallist á að kærandi, sem að lögum telst hafa verið samþykkur umdeildri skipulagstillögu, hafi síðar getað haft uppi í kærumáli kröfu um ógildingu skipulagsákvörðunar sem samþykkt hefur verið á grundvelli tillögunnar án breytinga er varðað geta hagsmuni hans.  Verður kærandi því ekki talinn eiga kæruaðild í málinu og ber því að vísa því frá úrskurðarnefndinni.  
 
Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Máli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

                                          ____________________________________
                                                                    Hjalti Steinþórsson

 

______________________________               _______________________________
         Ásgeir Magnússon                                                                   Geirharður Þorsteinsson