Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála

46/2004 Stóri-Dalur

Með

Ár 2004, fimmtudaginn 9. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mættir voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 46/2004, kæra eiganda sumarhúss í landi Stóra-Dals Rangárþingi eystra á álagningu skipulagsgjalds vegna endurbyggingar sumarhússins.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi, dags. 15. september 2004, framsendi Fasteignamat ríkisins til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála beiðni K, Illugagötu 9, Vestmannaeyjum, um breytingu á álögðu skipulagsgjaldi vegna endurbyggingar sumarhúss í landi Stóra-Dals Rangárþingi eystra (áður Vestur-Eyjafjallahreppi).  Gerir kærandi þá kröfu að nefnt skipulagsgjald verði fellt niður.

Málavextir:  Kærandi er eigandi sumarhúss í landi jarðarinnar Stóra-Dals, Rangárþingi eystra, sem reist var á árinu 2001 og virt til brunabóta hinn 31. desember 2002.  Að sögn kæranda var það sumarhús byggt í kjölfar þess að sumarhús á sama stað í eigu hans, frá árinu 1984, hafði brunnið ári áður.  Var kæranda sendur reikningur með gjalddaga 1. september 2004 að fjárhæð kr. 33.969 vegna álagðs skipulagsgjalds vegna hins nýja sumarhúss.  Sendi kærandi beiðni, dags. 31. ágúst 2004, til Fasteignamats ríkisins um breytingu á álagningu gjaldsins sem framsent var úrskurðarnefndinni eins og að framan greinir.

Málsrök:  Kærandi styður kröfu sína þeim rökum að hann hafi átt sumarhús á umræddri landspildu frá árinu 1984 og greitt öll tilskilin gjöld af því húsi.  Sumarhúsið hafi eyðilagst í bruna á árinu 2000 og það verið endurbyggt ári síðar á sama stað sem ekki sé á skipulögðu svæði.  Vísað er til þess að fyrir hendi sé undanþága frá skipulagsgjaldi í þeim tilvikum er hús séu reist í kjölfar eyðileggingar af völdum snjóflóða og skriða o.fl. og telur kærandi tilvik það sem hér um ræðir öldungis sambærilegt.

Innheimta gjaldsins af hálfu innheimtumanns ríkissjóðs styðst við 35. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og ákvæði reglugerðar nr. 737/1997 um skipulagsgjald sem getið er á bakhlið innheimtuseðils gjaldsins.

Niðurstaða:  Samkvæmt 2. mgr. 35. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal greiða skipulagsgjald í eitt skipti af nýbyggingum sem virtar eru til brunabóta.  Telst nýbygging hvert nýreist hús sem virt er til brunabóta, svo og viðbyggingar við eldri hús, ef virðingarverð hinnar nýju viðbyggingar nemur a.m.k. 1/5 verðs eldra húss.  Er gjaldi þessu ætlað að standa straum af kostnaði við gerð skipulagsáætlana skv. 1. mgr. ákvæðisins. 

Nánar er kveðið á um álagningu, innheimtu og ráðstöfun gjaldsins í reglugerð nr. 737/1997 um skipulagsgjald. Í 2. mgr. 1. gr. reglugerðarinnar er kveðið á um að tiltekin mannvirki, sem ekki séu háð byggingarleyfi, skuli undanþegin greiðslu skipulagsgjalds.  Þá verður ráðið af 2. gr. reglugerðarinnar að sé hús flutt á nýja lóð sé það undanþegið skipulagsgjaldi hækki virðingarverð þess ekki sem nemur 20% eða meira á hinum nýja stað.  Samkvæmt ákvæðinu gildir sama regla ef heimilað er að byggja ný hús eða endurbæta hús ef á þau hafa fallið snjóflóð eða skriður.  Í skipulags- og byggingarlögum er ekki að finna heimild til undanþágu á greiðslu skipulagsgjalds og í nefndri reglugerð eru ekki aðrar undanþágur en að framan greinir.

Fyrir liggur að umdeilt skipulagsgjald var lagt á nýbyggingu sumarhúss kæranda á grundvelli brunabótavirðingar hússins.  Þótt undanfari nýbyggingarinnar hafi verið sá að sumarhús kæranda, sem áður stóð á sömu landspildu, hafi eyðilagst í bruna, verður nýbyggingin ekki talin undanþegin skipulagsgjaldi samkvæmt greindum ákvæðum.  Þykir ekki tækt að beita hinni þröngu undanþáguheimild í 2. gr. reglugerðar um skipulagsgjald í tilviki kæranda með rýmkandi skýringu, enda um að ræða sértæka heimild sem bundin er við endurreisn húsa eða endurbætur á snjóflóða- og skriðusvæðum.  Verður krafa kæranda um niðurfellingu umdeilds skipulagsgjalds því ekki tekin til greina.

Engar athugasemdir hafa komið fram í máli þessu um gjaldstofn eða fjárhæð hins umdeilda gjalds og verður því lagt til grundvallar að álagning þess sé tölulega rétt.

Úrskurðarorð:

Kröfu kæranda um niðurfellingu skipulagsgjalds vegna sumarhúss í landi jarðarinnar Stóra-Dals, Rangárþingi eystra að fjárhæð kr. 33.969,- samkvæmt innheimtuseðli sýslumannsins á Hvolsvelli, með gjalddaga 1. september 2004, er hafnað.

_______________________________
Ásgeir Magnússon

___________________________             _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                Ingibjörg Ingvadóttir

48/2004 Laugarnes

Með

Ár 2004, fimmtudaginn 9. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 48/2004, kæra á samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 11. ágúst 2004, um breytingu á deiliskipulagi á hluta Teigahverfis.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi, dags. 22. september 2004, til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, er barst nefndinni hinn 24. sama mánaðar, kæra S, Kirkjuteigi 23 og Ú, Kirkjuteigi 27, Reykjavík samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 11. ágúst 2004 um breytingu á deiliskipulagi á hluta Teigahverfis, nánar tiltekið á lóð Laugarnesskóla, Kirkjuteigi 24.  Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi borgarráðs hinn 17. ágúst 2004.

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á árinu 2002 var samþykkt deiliskipulag fyrir Teigahverfi í Reykjavík sem tók m.a. til skipulags lóðar Laugarnesskóla.  Á fundi skipulagsfulltrúa hinn 19. desember 2003 var lögð fram tillaga að breytingu á deiliskipulaginu sem tók til lóðar skólans.  Var afgreiðslu frestað en bókað að tillagan skyldi kynnt umhverfis- og tæknisviði.  Á fundi skipulagsfulltrúa hinn 16. apríl 2004 var tillögunni vísað til skipulags- og byggingarnefndar.  Á fundi nefndarinnar hinn 21. apríl 2004 var samþykkt að auglýsa framkomna tillögu að breyttu deiliskipulagi á hluta Teigahverfis, nánar tiltekið að Kirkjuteigi 24, lóð Laugarnesskóla.  Var tillagan auglýst frá 5. maí til 16. júní 2004 og bárust athugasemdir frá 18 íbúum við Kirkjuteig.  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 11. ágúst 2004 var auglýst tillaga samþykkt og staðfesti borgarráð þá afgreiðslu á fundi hinn 17. sama mánaðar.  Þeim er settu fram athugasemdir við tillöguna var sent bréf, dags. 17. ágúst 2004, þar sem athugasemdum þeirra var svarað og birtist auglýsing um gildistöku skipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda hinn 27. ágúst 2004.

Kærendur eru ósáttir við framangreinda ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar og hafa kært hana til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála eins og að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur vísa til þess að þeim finnist sem ekki hafi verið tekið tillit til hagsmuna þeirra við breytingu umrædds deiliskipulags.  Sé sérstaklega bent á frágang á lóðarmörkum, lagningu nýrrar gangstéttar og fækkun bifreiðastæða sunnan megin við skólann. 

Samkvæmt skipulaginu verði bifreiðastæðum norðan við skólann en verði fækkað úr 20 í 12.  Fjöldi bifreiðastæða sunnan við Kirkjuteig sé nú um 10 meðfram skólalóðinni en með deiliskipulaginu verði illmögulegt að leggja bifreið þar eftir breytingar.  Í raun verði því bifreiðastæðum við skólann fækkað úr ríflega 30 í 12, sem verða á lóðarmörkum en ekki inni á skólalóðinni sjálfri.  Þetta telja kærendur að gangi gegn hagsmunum þeirra.  Gatan sé rúmgóð og þægileg í umgengni í núverandi ástandi og hafi það verið ein af ástæðum fyrir því að sumir íbúarnir hafi ákveðið að festa kaup á íbúðum við götuna.  Telji kærendur að hin kærða ákvörðun geti valdið því að erfiðara verði að selja fasteignir sökum þrengsla í götunni. 

Þá velti kærendur því og fyrir sér hvers vegna skólatorg sé staðsett norðan við skólann þar sem nóg pláss sé sunnan við hann, í góðu skjóli og á móti sólu.  Þá vakni og spurning hvers vegna ekki þurfi að leggja nýja gangstétt sunnan við skólann, Hofteigsmegin, þar sé inngangur inn á göngustíg að skólanum, inn á milli bifreiðastæðanna. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Talsmaður Reykjavíkurborgar telur að vísa beri máli þessu frá úrskurðarnefndinni enda séu málsástæður og lagarök kærenda óljós og í raun sé verið að lýsa óskum um breytingar á skipulaginu sem ekki sé á verksviði nefndarinnar að ákvarða um. 

Verði ekki fallist á að vísa beri máli þessu frá sé þess krafist að hin kærða ákvörðun verði staðfest, enda hafi meðferð málsins af hálfu Reykjavíkurborgar verið í samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Samkvæmt hinu kærða deiliskipulagi sé bílastæðum á lóð Laugarnesskóla fjölgað verulega.  Um 60 starfsmenn starfi í skólanum og hluti af þeim búi í hverfinu og komi fótgangandi til vinnu.  Með ákvörðuninni eigi allir starfsmenn skólans að geta lagt bifreiðum sínum á skólalóðinni og þurfi því ekki að nota bílastæði í götu norðan Kirkjuteigs, eins stundum hafi kannski verið raunin.  Auk þess sé því oftast þannig farið í borginni að hús séu beggja vegna götu og því helmingi fleiri um hvert bílastæði heldur en í þessu tilfelli.  Ekki verði fallist á að íbúar við Kirkjuteig 21-31 eigi rétt á bílastæðum sunnan Kirkjuteigs.  Aftur á móti væri möguleiki á samnýtingu bílastæða sunnan Kirkjuteigs utan skólatíma.  Þá sé og vísað sé til þess að það sé ótvíræður kostur fyrir öryggi skólabarna og annarra gangandi vegfarenda að hafa gangstétt beggja vegna götu.

Niðurstaða:  Reykjavíkurborg krefst frávísunar vegna vanreifunar málsins.  Á þetta verður ekki fallist.  Úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála starfar á stjórnsýslusviði og ber skv. 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 að sjá til þess að mál sé nægilega upplýst áður en ákvörðun er tekin í því.  Af því leiðir að nefndinni ber að skýra kröfugerð aðila eða leita skýringa á henni ef þurfa þykir.  Telur nefndin að ekki þurfi að skilja kröfugerð kærenda á þann veg að í henni felist krafa um breytingu á hinni kærðu ákvörðun, heldur felist í henni krafa um ógildingu ákvörðunarinnar að því marki sem hún fari í bága við meintan rétt kærenda.  Verður kröfu Reykjavíkurborgar um frávísun því hafnað.

Af hálfu kærenda er á því byggt að skipulagsbreytingin hafi í för með sér aukin grenndaráhrif og séu þessi áhrif meiri en þeir þurfi að una.  Hvað þetta varðar þá telur úrskurðarnefndin að áhrif breytinganna séu svo óveruleg að þau geti ekki leitt til þess að ógilda beri skipulagið vegna þeirra. 

Ekki verður heldur fallist á að hugsanleg verðrýrnun á eignum kærenda vegna skipulagsbreytingarinnar eigi að leiða til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.  Aftur á móti gæti slík verðrýrnun, ef sönnuð væri, leitt til þess að kærendur ættu rétt til skaðabóta samkvæmt ákvæði 33. gr. skipulags- og byggingarlaga, en um þann bótarétt fjallar úrskurðarnefndin ekki.

Engar aðrar málsástæður hafa komið fram er leitt gætu til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar og verður kröfum kærenda um ógildingu hennar því hafnað. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 11. ágúst 2004 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi á hluta Teigahverfis. 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________               _______________________________
  Þorsteinn Þorsteinsson                                        Ingibjörg Ingvadóttir

50/2002 Sléttahlíð

Með

Ár 2004, fimmtudaginn 9. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 50/2002, kæra vegna ákvörðunar skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 25. júní 2002 um synjun á umsókn um leyfi til byggingar sumarbústaðar í Sléttuhlíð, Hafnarfirði. 

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, er barst nefndinni hinn 2. september 2002, kærir Á, Garðavegi 3, Hafnarfirði þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 25. júní 2002 að synja honum um leyfi til byggingar sumarbústaðar í Sléttuhlíð, Hafnarfirði. 

Hin kærða ákvörðun byggingarnefndar var staðfest á fundi bæjarstjórnar Hafnarfjarðar hinn 20. ágúst 2002.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á árinu 1967 úthlutaði bæjarstjórn Hafnarfjarðar leigulóðum til byggingar sumarbústaða í Sléttuhlíð í Hafnarfirði.  Stærð lóða var 2500 m² og skyldi leigutíminn vera 10 ár, en að þeim tíma liðnum skyldu leigutakar á brott með mannvirki sín, Hafnarfjarðarbæ að kostnaðarlausu, þegar krafist yrði. 

Kæranda máls þessa var á árinu 1972 veitt heimild til byggingar sumarbústaðar á lóð sinni í Sléttuhlíð að því tilskildu að lóðarleigusamningur yrði undirritaður.  Ekkert varð úr byggingarframkvæmdum, m.a. vegna þess að tvívegis varð kærandi fyrir því óláni að byggingarefni sem nota átti til byggingarinnar var stolið. 

Hinn 17. maí 2002 tók byggingarfulltrúinn í Hafnarfirði til afgreiðslu beiðni kæranda um leyfi til byggingar sumarbústaðar í Sléttuhlíð og bókaði af því tilefni eftirfarandi:  „Skv. skipulagi er ekki gert ráð fyrir byggingu nýrra sumarhúsa í Sléttuhlíð.  Erindinu er því synjað eins og það liggur fyrir.“  Kærandi vísaði afgreiðslu byggingarfulltrúa til skipulags- og byggingarráðs, sem á fundi hinn 25. júní 2002 bókaði eftirfarandi:  „Skipulags- og byggingarráð tekur undir afgreiðslu byggingarfulltrúa frá 17.05.2002 þar sem hann synjar erindinu.  Erindinu er því synjað þar sem ekki er gert ráð fyrir byggingu nýrra húsa á svæðinu.“ 

Með bréfi kæranda til byggingarfulltrúa, dags. 19. júlí 2002, var óskað eftir frekari rökum fyrir synjun skipulags- og byggingarráðs og sagði m.a. í bréfinu:  „Undirritaður hafði vonað að það byggingarleyfi sem hann fékk á sínum tíma yrði endurnýjað og kom á óvart að svo reyndist ekki vera.  Á ferðum mínum um svæðið hefur hins vegar ekki farið hjá því að sjá að talsverðar framkvæmdir eru og hafa verið við marga bústaði og jafnvel nýr bústaður fluttur á svæðið í stað annars að hruni kominn.  Hlýtur að teljast mikið matsatriði hvort slíkt og þær viðbætur sem gerðar hafa verið á sumum bústöðum teljist ekki til nýbygginga, svo miklar breytingar hafa verið gerðar á húsnæði sem þarna er.  Í ljósi þeirrar höfnunar sem ég hef fengið fer ég fram á að fá upplýsingar um eftirfarandi:  Hvenær tóku þær breytingar gildi sem hindra umrædda byggingu mína í Sléttuhlíð?  Hversu margir sumarbústaðareigendur hafa fengið leyfi til breytinga frá því að þessar samþykktir tóku gildi?  Hversu margir lóðareigendur í Sléttuhlíð hafa ekki fengið byggingarleyfi á þessum tíma?“  Þá óskaði kærandi einnig eftir því að frestur til að kæra ákvörðun skipulags- og byggingarráðs til úrskurðarnefndarinnar yrði framlengdur. 

Byggingarfulltrúi svaraði þessu erindi með bréfi til kæranda, dags. 12. ágúst 2002, en þar segir m.a:  „1.  1978 tóku gildi samræmd skipulags- og byggingarlög og við gildistöku þessara laga urðu verulegar breytingar á allri málsmeðferð varðandi skipulag og byggingarleyfi.  Það má því segja að breytingarnar hafi tekið gildi 1978.  2.  Spurning þessi er of víðfeðm til að undirrituðum sé skylt að leggja í þá vinnu sem til þarf til að geta svarað henni, en aftur á móti er hægt að svara henni þannig, að þó nokkrir aðilar hafa fengið leyfi til að byggja við, breyta eða byggja nýja bústaði í stað þeirra sem fyrir voru.  En undirrituðum er ekki kunnugt um að byggðir hafi verið nýir bústaðir eftir að hann tók til starfa 1986.  3.  Spurning þessi er of víðfeðm til að undirrituðum sé skylt að leggja í þá vinnu sem til þarf til að geta svarað henni, en aftur á móti er hægt að svara henni þannig, að undirrituðum er ekki kunnugt um synjanir.  Að lokum er fallist á frest til kæru til 5. sept. 2002.“

Framangreinda ákvörðun skipulags- og byggingarráðs hefur kærandi kært til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Kærandi setur fram athugasemdir við svör byggingarfulltrúa sem fram koma í bréfi, dags. 12. ágúst 2002, og bendir á að Sléttuhlíðin sé síður en svo þéttsetin og bústaðir fáir á svæðinu svo ekki verði séð að erfitt hafi verið að finna svör við spurningum þeim sem hann hafi sett fram við skipulags- og byggingaryfirvöld í bréfi, dags. 19. júlí 2002.  Þær hafi verið settar fram með það í huga að jafnræðis væri gætt við afgreiðslu byggingarleyfa en erfitt væri að komast að hvort svo hafi verið nema fyrir lægju upplýsingar um þau atriði sem hann hafi óskað eftir. 

Kærandi sætti sig ekki við þá einhliða ákvörðun sem bæjaryfirvöld hafi tekið í máli hans.  Almennt sé talið samkvæmt íslenskum rétti að menn megi nýta eignir sínar á þann hátt sem þeir kjósi svo fremi sem það stangist ekki á við lög eða hagsmuni annarra.  Sú ákvörðun að banna mönnum að byggja á landi sínu geti ekki verið geðþóttaákvörðun sveitarfélags, heldur verði að styðjast við almennar lögbundnar takmarkanir, t.d. skipulag.  Bendi kærandi á að sveitarstjórn geti tekið land eignarnámi af ýmsum ástæðum en í staðinn komi fullar bætur. 

Ennfremur bendir kærandi á að hann hafi í 30 ár greitt fasteignagjöld af lóð sinni í Sléttuhlíð í von um að geta komið þar upp sumarbústað þegar aðstæður hjá honum leyfðu.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 19. nóvember 2002 var lagt fram bréf úrskurðarnefndarinnar og eftirfarandi bókað:  „Skipulags- og byggingarráð staðfestir afgreiðslu sína frá 25. júní sl. þar sem erindinu er synjað á þeim forsendum að ekki er gert ráð fyrir byggingu nýrra húsa á svæðinu.  Þá liggur einnig fyrir að umsækjandi hefur ekki lóðarréttindi vegna umræddrar lóðar.“

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er kærð í máli þessu synjun á leyfi til byggingar sumarbústaðar í Sléttuhlíð, Hafnarfirði.  Hin kærða ákvörðun var tekin fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 25. júní 2002 og tilkynnt kæranda með bréfi, dags. 5. júlí 2002.  Kæra barst úrskurðarnefndinni með bréfi, mótteknu 2. september sama ár. 

Í 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga segir að telji einhver rétti sínum hallað með samþykkt byggingarnefndar eða sveitarstjórnar sé honum heimilt, innan mánaðar frá því að honum er kunnugt um afgreiðslu sveitarstjórnar, að skjóta málinu til úrskurðarnefndarinnar.  Var kærufrestur því liðinn er kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni hinn 2. september 2002.  Aftur á móti er í bréfi byggingarfulltrúa til kæranda, dags. 12. ágúst 2002, veittur frestur til kæru til 5. september 2002.  Þessi ákvörðun byggingarfulltrúa á sér enga lagastoð og í henni felst röng leiðbeining í skilningi 7. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Hins vegar leiðir þessi afgreiðsla byggingarfulltrúa til þess að afsakanlegt verður að telja að kæran hafi borist að liðnum kærufresti og verður málið því tekið til efnisúrlausnar með stoð í 1. tl. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Skipulags- og byggingaryfirvöld í Hafnarfirði styðja synjun á umsókn kæranda um byggingarleyfi þeim rökum að ekki sé gert ráð fyrir byggingu nýrra húsa á svæðinu.  Ekki er þess getið við hvaða heimild sú staðhæfing styðjist.

Í Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015 er landnotkun umrædds svæðis í Sléttuhlíð skilgreind sem sumarbústaðasvæði.  Í greinargerð aðalskipulagsins kemur fram að engar sérstakar aðgerðir séu ráðgerðar varðandi byggðina en gerð er grein fyrir því að afstaða muni verða tekin til lóða í hverju tilviki fyrir sig þegar lóðarleigusamningar renni út.  Í bréfi fyrrum skipulagsstjóra Hafnarfjarðarbæjar, dags. 6. október 1999, sem er meðal gagna máls þessa, segir m.a.:  „Í langtímaáætlun skipulags- og umhverfisdeildar er gert ráð fyrir að unnið verði lögbundið deiliskipulag fyrir sumarbústaðasvæðið.  Engin áform eru um að leggja niður sumarbústaðabyggðina í Sléttuhlíð að svo komnu.  Skipulags- og umferðarnefnd telur því engar skipulagslegar forsendur mæla gegn því að veitt verði kalt vatn og rafmagn að sumarbústaðabyggðinni …“  Ennfremur segir í bréfi byggingarfulltrúa til kæranda, dags. 12. ágúst 2002, að nokkrir aðilar hafi fengið leyfi til að byggja við, breyta eða byggja nýja bústaði í stað þeirra sem fyrir hafi verið.  Aftur á móti sé honum ekki kunnugt um að nýir bústaðir hafi verið byggðir frá árinu 1986. 

Af framangreindu verður ekki annað ráðið en að skipulagsyfirvöld í Hafnarfirði hafi tekið um það ákvörðun að í Sléttuhlíð skuli vera sumarhúsabyggð og hafa engar heimildir eða skipulagsgögn verið lögð fyrir úrskurðarnefndina sem styðja þá fullyrðingu að ekki sé gert ráð fyrir byggingu nýrra sumarhúsa á svæðinu.  Er raunar gert ráð fyrir sumarhúsum á umræddu svæði í gildandi aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015.  Verður því ekki fallist á synjun byggingarleyfis á þeirri forsendu.

Eins og að framan greinir vísa skipulags- og byggingaryfirvöld einnig til þess að kærandi hafi ekki lóðarréttindi umræddrar lóðar.  Á þessum rökum var hvorki byggt er hin kærða ákvörðun var tekin né í bréfi byggingarfulltrúa til kæranda, dags. 12. ágúst 2002.  Var rökstuðningi hinnar kærðu ákvörðunar að þessu leyti áfátt, sbr. 2. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Þá er og til þess að líta að á árinu 1972 var kæranda veitt leyfi til byggingar sumarbústaðar á lóð þeirri sem hér um ræðir.  Kærandi greiddi fyrir byggingarleyfið og af málsgögnum má ráða að frá árinu 1974 hafi hann verið krafinn um greiðslu fasteignagjalda vegna lóðarinnar.  Mun kærandi hafa greitt þessi gjöld.  Þykir verulega á skorta að bæjaryfirvöld hafi sýnt fram á að kærandi geti ekki átt rétt til lóðarinnar.  Þykir ekki ráða úrslitum um rétt hans þótt það kunni að hafa farist fyrir að gera fomlegan leigusamning um lóðina, en ekki er á færi úrskurðarnefndarinnar að skera úr réttarágreiningi um lóðarréttindi kæranda.

Með vísan til alls framanritaðs er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að hin kærða ákvöðrun hafi verið reist á röngum forsendum og að rökstuðningur skipulags- og byggingarráð hafi verið ófullnægjandi.  Þykja þessir annmarkar eiga að leiða til ógildingar og verður hin umdeilda samþykkt skipulags- og byggingarráðs felld úr gildi. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Synjun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 25. júní 2002 um útgáfu byggingarleyfis vegna byggingar sumarbústaðar í Sléttuhlíð í Hafnarfirði er felld úr gildi. 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________               _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                          Ingibjörg Ingvadóttir

47/2004 Látraströnd

Með

Ár 2004, fimmtudaginn 9. desember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 47/2004, kæra húseigenda að Látraströnd 9, Seltjarnarnesi á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 4. mars 2004 um að veita leyfi til byggingar hækkaðs glerþaks yfir garðskála að Látraströnd 7, Seltjarnarnesi. 

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 23. september 2004, sem barst nefndinni sama dag, kæra S og B, Látraströnd 9, Seltjarnarnesi ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 4. mars 2004 um að veita leyfi til byggingar hækkaðs glerþaks yfir glerskála að Látraströnd 7, Seltjarnarnesi.  Hin kærða ákvörðun var afgreidd í bæjarstjórn Seltjarnarnesbæjar hinn 10. mars 2004. 

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Þá kröfðust kærendur þess að úrskurðað yrði til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda, sem hafnar væru með stoð í hinni kærðu ákvörðun.  Féllst úrskurðarnefndin ekki á þá kröfu með úrskurði uppkveðnum hinn 11. nóvember 2004.

Málavextir:  Hinn 12. desember 2002 var tekin fyrir á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar fyrirspurn frá eiganda hússins að Látraströnd 7 um leyfi til að byggja turn ofan á garðskála hússins.  Fram kom að nefndur turn yrði 2,15 m upp fyrir aðalþak hússins.  Samþykkti nefndin að kynna nágrönnum fyrirspurnina.  Fram komu mótmæli frá nokkrum nágrönnum, þar á meðal kærendum, og var fyrirspurninni svarað neikvætt á grundvelli niðurstöðu kynningarinnar.

Hinn 5. júní 2003 var á ný tekið fyrir í skipulags- og mannvirkjanefnd erindi frá eiganda Látrastrandar 7 um leyfi fyrir umræddri viðbyggingu, en þá lá fyrir umsókn hans um leyfi til að byggja turn ofan á garðskála hússins samkvæmt teikningum er fylgdu erindinu.  Nokkur breyting hafði verið gerð frá fyrri uppdrætti og turninn lækkaður niður í 1,65 m yfir aðalþak hússins.  Skipulags- og mannvirkjanefnd samþykkti að senda málið í grenndarkynningu.  Mótmæli bárust, þar á meðal frá kærendum.  Var umsókninni hafnað en jafnframt bókað að nefndin gæti fallist á að turninn færi upp í sömu hæð og hæsti hluti hússins og á grundvelli þessa var leyfi veitt hinn 4. mars 2004.  

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á það bent að við byggingu húsa við Látraströnd hafi hæðarpunktur verið staðlaður við hæsta punkt þaks.  Ef turnbygging sem þessi yrði heimiluð víðar þyrfti að skipuleggja staðsetningu þeirra á öllum húsunum í húsaröðinni þannig að þær skyggðu ekki hver á aðra. 

Þá byggja kærendur á því að grenndaráhrif turnbyggingarinnar verði veruleg þar sem hún muni skerða útsýni, bæði úr húsi og af lóð.  Einnig komi byggingin til með að rýra afnot af garði þeirra og að séð verði úr turninum inn í borðstofu hjá þeim.  Muni og byggingin lækka húseign þeirra umtalsvert í verði. 

Málsrök Seltjarnarnesbæjar:  Af hálfu skipulags- og byggingaryfirvalda á Seltjarnarnesi er bent á að svo hagi til að húsið að Látraströnd 7 sé einnar hæðar með flötu þaki en á norðurhlið hússins séu tveir veggfletir sem gangi 1,05 m upp fyrir þak.  Húsin sitt hvoru megin séu á háum sökkli sem gefi möguleika á bílskúr undir húsi.  Húsið að Látraströnd 7 sé því nokkuð lágreistara en húsin við hliðina og ekki hafi verið nýtt heimild til að hafa þak þess hærra.  Því sé þakbreyting sú sem hér um ræði ekki úr takt við hæð aðlægra húsa og hafi fullt tillit verið tekið til athugasemda kærenda varðandi hæðarsetningu, sem fram hafi komið við grenndarkynningar.

Andmæli byggingarleyfishafa:  Eigandi Látrastrandar 7 hefur mótmælt sjónarmiðum kærenda um að umrædd bygging hafi umtalsverð neikvæð grenndaráhrif.  Nauðsynlegt hafi verið að endurnýja þak garðskálans þar sem það sem fyrir hafi verið hafi verið orðið ónýtt. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi föstudaginn 15. október 2004.  

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar þess efnis að veita heimild til breytingar á húsinu að Látraströnd 7, Seltjarnarnesi.  Fólst breytingin í því að glerþak var sett á hluta hússins, yfir garðskála, og sá hluti þaksins hækkaður. 

Eins og að framan er rakið settu kærendur fram athugasemdir eftir að byggingarleyfisumsókn hafði verið grenndarkynnt.  Voru athugasemdir þeirra teknar til afgreiðslu á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 6. nóvember 2003 og þeim svarað með bréfi byggingarfulltrúa, dags. 8. desember sama ár.  Síðar, eða hinn 4. mars 2004, var hið kærða leyfi veitt með stoð í bókun skipulags- og mannvirkjanefnd frá 6. nóvember 2003.  Kæra barst úrskurðarnefndinni hinn 23. september 2004. 

Í 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga segir að telji einhver rétti sínum hallað með samþykkt byggingarnefndar eða sveitarstjórnar sé honum heimilt, innan mánaðar frá því að honum er kunnugt um afgreiðslu sveitarstjórnar, að skjóta málinu til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála.  Samkvæmt gögnum málsins var kærendum ekki tilkynnt það sérstaklega þegar hið kærða byggingarleyfi var veitt og mátti þeim því ekki vera kunnugt um samþykkt þess fyrr en framkvæmdir við gerð glerþaksins hófust.  Settu þau fram kæru til úrskurðarnefndarinnar án ástæðulauss dráttar og innan mánaðar frá því þeim varð kunnugt um tilvist leyfisins og barst kæra í máli þessu því innan kærufrests.  Verður málið því tekið til efnisúrlausnar.

Eins og að framan er rakið lagði byggingarleyfishafi í upphafi fram fyrirspurn til skipulags- og mannvirkjanefndar um heimild til byggingar turns ofan á garðskála og ákvað nefndin að kynna nágrönnum fyrirspurnina.  Kærendur mótmæltu fyrirhugaðri framkvæmd og afgreiddi nefndin fyrirspurnina neikvætt.  Í júní árið 2003 óskaði byggingarleyfishafi eftir byggingarleyfi fyrir svipaðri yfirbyggingu garðskálans en þó þannig að turninn yrði lækkaður.  Byggingarleyfisumsóknin var grenndarkynnt, sbr. 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Settu kærendur fram athugasemdir við byggingarleyfisumsóknina og með vísan til þeirra athugasemda ákvað skipulags og mannvirkjanefnd að hafna umsókninni en bókaði jafnframt að nefndin gæti fallist á að turninn færi upp í sömu hæð og hæsti hluti hússins.  Fyrir liggur að kærendum var tilkynnt um þessa afgreiðslu.  Síðar, eða 4. mars 2004, veitti skipulags- og mannvirkjanefnd hið kærða byggingarleyfi án undanfarandi grenndarkynningar.  

Í 7. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga segir að þegar sótt er um leyfi í þegar byggðu hverfi og deiliskipulag liggur ekki fyrir skuli skipulagsnefnd fjalla um málið og láta fara fram grenndarkynningu áður en það hlýtur afgreiðslu byggingarnefndar.  Í máli þessu liggur fyrir að umsókn um áþekka yfirbyggingu garðskálans hafði áður verði grenndarkynnt með fullnægjandi hætti og hafði skipulags- og mannvirkjanefnd þá ályktað um að fallist yrði á yfirbyggingu skálans með skilyrðum sem uppfyllt voru í umsókn um hið umdeilda byggingarleyfi.  Með hliðsjón af því að framangreind afstaða skipulags- og mannvirkjanefndar hafði verið kynnt kærendum og að breytingar þær sem gerðar voru eftir grenndarkynningu fyrri umsóknar voru óverulegar og kærendum til hagsbóta, verður ekki talið að skylt hafi verið að grenndarkynna að nýju umsókn um hið umdeilda leyfi. 

Af hálfu kærenda er á því byggt að hið kærða leyfi hafi í för með sér aukin grenndaráhrif og að hið hækkaða þak muni hafa í för með sér skerðingu á útsýni, bæði af lóð og úr húsi.

Hvað þetta atriði varðar þá telur úrskurðarnefndin að hæð og umfang þaksins samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi sé ekki meiri en búast hafi mátt við með tilliti til hæðar á þökum húsa í nágrenni við kærendur og verður því ekki fallist á ógildingu þess á grundvelli útsýnisskerðingar.  Aftur á móti ef hið kærða leyfi leiðir til lækkunar húsverðs kærenda og takmarkar not þeirra af eign sinni kann slík verðrýrnun að leiða til þess að kærendur eigi rétt til skaðabóta, en um þann bótarétt fjallar úrskurðarnefndin ekki. 

Engar aðrar málsástæður hafa komið fram er leitt gætu til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar og verður kröfum kærenda um ógildingu hennar því hafnað. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 4. mars 2004 um að samþykkja breytingu á þaki hússins nr. 7 við Látraströnd á Seltjarnarnesi.

_______________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________             _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                       Ingibjörg Ingvadóttir

56/2003 Teigagerði

Með

Ár 2004, þriðjudaginn 23 nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 56/2003, kæra húseigenda og íbúa að Teigagerði 1 og 2 og Steinagerði 2 og 4 í Reykjavík á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. september 2003 um að veita leyfi til stækkunar fyrstu hæðar og byggingar nýrrar rishæðar að hluta að Teigagerði 3 í Reykjavík.

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 16. september 2003, sem barst nefndinni 17. s.m., kæra H og J, Teigagerði 1, B, Teigagerði 2, Ó og I, Steinagerði 2 og A, Steinagerði 4 Reykjavík ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. september 2003 um að veita leyfi til stækkunar fyrstu hæðar og byggingar nýrrar rishæðar að hluta að Teigagerði 3 í Reykjavík.  Hin kærða ákvörðun var staðfest af borgarstjórn Reykjavíkur hinn 2. október 2003.

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Seint á árinu 2000 var tekin fyrir af byggingarfulltrúanum í Reykjavík umsókn eigenda Teigagerðis 3 um leyfi til stækkunar og breytinga á húsi sínu.  Erindið var sent í grenndarkynningu og synjað að henni lokinni á fundi skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur hinn 7. mars 2001.  Jafnframt var á fundinum samþykkt að vinna deiliskipulag fyrir reit sem afmarkast af Teigagerði, Breiðagerði, Steinagerði og göngustíg sem liggur meðfram lóðunum nr. 15 við Teigagerði og nr. 18 við Steinagerði.

Tillaga að deiliskipulagi reitsins var auglýst til kynningar og samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd hinn 18. desember 2002.  Liggur ekki annað fyrir en að tillagan hafi hlotið lögboðna málsmeðferð.  Var deiliskipulag reitsins staðfest í borgarráði Reykjavíkur hinn 7. janúar 2003 og öðlaðist gildi við birtingu í B-deild Stjórnartíðinda hinn 17. mars 2003.  Engar kærur komu fram í kjölfar auglýsingar skipulagsins.

Umrætt deiliskipulag er sett fram á uppdrætti þar sem sýndir eru möguleikar til stækkunar og/eða hækkunar húsa á einstökum lóðum.  Fáeinar lóðir á svæðinu eru merktar tákni um að þar séu hús nánast í upprunalegu ástandi og að mælst sé til að útlit þeirra og efnisnotkun njóti verndar.  Eru slíkar merkingar m.a. á lóðunum nr. 1 og 3 við Teigagerði.

Auk uppdráttar er skipulagi svæðisins lýst í greinargerð.  Er þar gerð grein fyrir aðdraganda skipulagsgerðarinnar, eldra skipulagi svæðisins og núverandi aðstæðum og niðurstöðum.  Fjallað er um byggingarskilmála fyrir viðbyggingum og breytingum húsa á svæðinu og um nýtingarhlutfall.   Segir að gert sé ráð fyrir að nýtingarhlutfall verði allt að 0,5 á lóðum þar sem um kjallara sé að ræða.  Þar sem ekki sé um kjallara að ræða verði nýtingarhlutfall allt að 0,4 til að forðast mikla hækkun húsa.

Greinargerð skipulagsins fylgir húsakönnun Árbæjarsafns og listi yfir byggingarmagn á lóðum og hvað heimilt sé á hverri lóð.

Eftir gildistöku umrædds deiliskipulags sóttu eigendur Teigagerðis 3 um byggingarleyfi til stækkunar á kjallara og fyrstu hæð hússins auk byggingar á nýrri rishæð úr steinsteypu.  Var umsókn þeirra samþykkt af byggingarfulltrúa hinn 13. maí 2003.  Kærendur skutu þeirri ákvörðun til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála með bréfi hinn 10. júní 2003 og kröfðust þess að framkvæmdir yrðu stöðvaðar meðan málið væri til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.  Ekki kom þó til þess að úrskurðarnefndin tæki þá afstöðu til þeirrar kröfu, þar sem byggingarfulltrúinn í Reykjavík stöðvaði, að eigin frumkvæði, framkvæmdir sem hafnar voru samkvæmt leyfinu.  Var það niðurstaða hans að útreikningur hönnuðar á nýtingarhlutfalli væri rangur og að nýtingarhlutfallið væri hærra en deiliskipulagið gerði ráð fyrir.

Skipulags- og byggingarnefnd staðfesti á fundi sínum hinn 2. júlí 2003 þessa ákvörðun byggingarfulltrúans um stöðvun framkvæmda á lóðinni.  Einnig var lagt til að umrætt byggingarleyfi yrði afturkallað þar sem nýtingarhlutfall virtist brjóta gegn samþykktu deiliskipulagi.  Var samþykkt að veita byggingarleyfishöfum 10 daga frest til þess að tjá sig um tillögu um afturköllun leyfisins. Engar athugasemdir bárust frá byggingarleyfishöfum vegna þessarar tillögu heldur lögðu þeir fram umsókn um nýtt byggingarleyfi með breytingum sem þeir töldu leiða til þess að byggingaráform þeirra samræmdust deiliskipulagi svæðisins.

Nýtt byggingarleyfi var veitt í samræmi við þessa nýju umsókn á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 9. júlí 2003, en jafnframt var fyrra byggingarleyfi afturkallað.  Ákvörðun þessi var staðfest á fundi borgarráðs hinn 15. júlí 2003 og var kærendum tilkynnt um þessi málalok með bréfum, dags. 21. júlí 2003.  Skutu þeir málinu til úrskurðarnefndarinnar með bréfum, dags. 18. ágúst 2003.

Með úrskurði til bráðabirgða, uppkveðnum 2. september 2003, stöðvaði úrskurðarnefndin framkvæmdir við breytingar á húsinu nr. 3 við Teigagerði, sem hafnar voru á grundvelli hins nýja byggingarleyfis, enda taldi nefndin enn leika vafa á um lögmæti hinnar kærðu ákvörðunar.

Eftir að fyrir lá ákvörðun úrskurðarnefndarinnar um stöðvun umræddra framkvæmda sóttu eigendur Teigagerðis 3 enn á ný um byggingarleyfi sem fól í sér að dregið yrði úr umfangi framkvæmdanna.  Var umsókn þessi samþykkt á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa hinn 10. september 2003 en jafnframt var byggingarleyfið frá 9. júlí 2003 afturkallað.

Með bréfi, dags. 17. september 2003, vísuðu kærendur málinu enn til úrskurðarnefndarinnar og kröfðust ógildingar hins nýja byggingarleyfis.  Jafnframt kröfðust þeir þess að framkvæmdir yrðu stöðvaðar meðan málið væri til meðferðar fyrir nefndinni.

Þar sem að hin kærða ákvörðun hafði ekki hlotið lögboðna staðfestingu borgarstjórnar þegar kæran barst úrskurðarnefndinni hinn 18. september 2003 beindi nefndin þeim tilmælum til byggingarfulltrúans í Reykjavík að hann hlutaðist til um að framkvæmdum yrði ekki fram haldið meðan svo væri ástatt.  Ritaði byggingarfulltrúinn bréf til eigenda Teigagerðis 3, dags. 23. september 2003, þar sem m.a. var áréttað „að framkvæmdir við húsið að Teigagerði 3, í samræmi við samþykkt byggingarfulltrúa frá 8. september 2003, eru háðar staðfestingu borgarstjórnar.“ Samkvæmt fyrirliggjandi úttektum mun þrátt fyrir þetta hafa verið unnið að breytingum á húsinu að Teigagerði 3 eftir 10. september 2003 og fram til þess að borgarstjórn staðfesti hina kærðu ákvörðun á fundi sínum hinn 2. október 2003.  Mun framkvæmdum við útveggi og þök viðbygginga og ytra byrði hækkunar á þaki þá hafa verið að mestu lokið.  Með úrskurði, uppkveðnum hinn 9. október 2003, synjaði úrskurðarnefndin kröfu kærenda um að framkvæmdir við stækkun hússins að Teigagerði 3 yrðu stöðvaðar með þeim rökum að framkvæmdir væru svo langt á veg komnar að ekki þætti hafa þýðingu að stöðva þær meðan málið væri til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni, enda væru framkvæmdir við bygginguna á þeim tíma á ábyrgð og áhættu húseigenda.  

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er byggt á því að hið umdeilda byggingarleyfi samræmist ekki skipulagsskilmálum.  Ekki sé unnt að skilja skilmála deiliskipulagsins á þann veg að einungis þurfi að fylgja hæðarpunktum og stærðarmörkum án tillits til annarra ákvæða skilmálanna.  Grenndaráhrif viðbyggingar og hækkunar hússins verði veruleg og langt umfram það sem þörf krefji, enda séu ekki nýttar heimildir til stækkunar aðalhæðar hússins heldur einblínt á hækkun þess.  Þá sé ekki tekið nægjanlegt tillit til verndunarsjónarmiða við fyrirhugaðar breytingar hússins.  Ný útfærsla samkvæmt hinu nýja byggingarleyfi sé ekki til þess fallin að laga breytingarnar að skilmálum skipulagsins um að gæta skuli verndarsjónarmiða við breytingar hússins.  Þá séu stigin vafasöm skref með því að gera ráð fyrir að hluti kjallara hússins verði fylltur upp til þess eins að skapa grundvöll fyrir hækkun þess.  Eftir breytingar samkvæmt umdeildu byggingarleyfi muni húsið ekki fullnægja kröfum um hreinlætis- og þvottaaðstöðu.  Þá sé samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi gert ráð fyrir því að sorpgeymsla fyrir Teigagerði 3 sé staðsett á lóðamörkum húsanna að Teigagerði 1 og 3, sem hvorki falli að deiliskipulagi né hafi verið samþykkt af lóðarhafa Teigagerðis 1.  Ennfremur benda kærendur á að inntak hitaveitu og mælar ásamt öðrum búnaði sé í því rými sem loka skuli og fylla eigi upp.  Ekki hafi verið gerð grein fyrir því hvernig úr þessu verði bætt. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Reykjavíkurborg krefst þess að hin kærða ákvörðun verði staðfest.  Bent sé á að samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi sé gert ráð fyrir að sökkulrýmið verði fyllt og að hætt hafi verið við hluta hækkunar hússins.  Nýtingarhlutfall lóðarinnar eftir breytinguna sé því orðið 0,45.  Án kjallara sé nýtingarhlutfallið 0,39, þ.e. lægra en hámarks nýtingarhlutfall þeirra húsa sem ekki séu með kjallara en það sé 0,4.  Það liggi því ljóst fyrir að nýtingarhlutfall lóðarinnar miðað við hina samþykktu umsókn sé ekki hærra en deiliskipulagið leyfi.

Reykjavíkurborg telji umfjöllun kærenda um sökkulrýmið, s.s. um það hvort það hafi verið notað eða ekki, hafi enga þýðingu í málinu enda ljóst að byggingarleyfishöfum beri, hvað sem fortíðinni líði, að fylla rýmið.  Þá sé á það minnt að rými þetta hafi aldrei verið samþykkt af borgaryfirvöldum og því ekki um breytingu að ræða, sbr. eldri uppdrætti af húsinu.

Engin hús á deiliskipulaginu sem samþykkt hafi verið í borgarráði Reykjavíkur hinn 7. janúar 2003 séu friðuð.  Hvað friðunarsjónarmið varði þá hafi engin hús á skipulagssvæðinu verið hverfisvernduð.  Hafi það verið ígrunduð ákvörðun þar sem lagt hafi verið mat á verndargildi húsanna gagnvart hagsmunum eigenda húsanna um að breyta þeim og stækka með hliðsjón af breyttum kröfum samtímans.  Ekki hafi verið talið réttlætanlegt að setja á þessi hús frekari kvaðir.  Þau hús sem talin voru hafa verndargildi, samkvæmt húsakönnun Árbæjarsafns, hafi engu að síður verið merkt með bláum punkti til þess að eigendum þeirra og hönnuðum væri ljóst að þessi hús hefðu byggingarsögulegt gildi umfram önnur hús á svæðinu.  Samkvæmt skilmálum skipulagsins hafi ekki verið lagðar frekari kvaðir eða takmarkanir á þessi hús um breytingar en önnur hús og gildi sömu skilmálar um þau.  Þannig sé gert ráð fyrir stærri byggingarreitum við þau öll, að undanskyldu húsi nr. 1 við Bakkagerði, auk þess sem heimilt sé að hækka þau öll utan húsanna nr. 1 við Bakkagerði og 11 við Steinagerði.  Hafi það verið ætlun borgaryfirvalda að vernda húsin hefðu borgaryfirvöld, annað tveggja, hverfisverndað þau eða sett um þau sérstaka skilmála sem takmörkuðu breytingar á þeim.  Það hafi ekki verið gert og því sé heimilt að breyta þeim í samræmi við skilmála eins og samþykkt hafi verið vegna hússins að Teigagerði 3.  Síðasta setningin í 5. mgr. skilmálanna, þar sem mælst sé til að halda lítið breyttum húsum í upprunalegu ástandi, breyti ekki framangreindu. 

Hækkun hússins að Teigagerði nr. 3 samræmist ótvírætt 3. mgr. skilmálanna um hækkun portbyggingar þaks.  Þar komi m.a. fram að upprunalegu þakformi skuli haldið „…hvað varðar mænisstefnu og þakhalla.“  Hið kærða byggingarleyfi sé í samræmi við þennan áskilnað, þ.e. bæði mænisstefnunni og þakhallanum sé haldið.  Þá samræmist það öðrum skilyrðum sem þar komi fram s.s. varðandi hæðir og kvisti.  Með þessu ákvæði hafi verið ákveðið að koma í veg fyrir að mænisstefnu húsa á svæðinu yrði breytt t.d. þannig að aðal mænisás yrði samsíða götu.  Ástæða þess sé að slíkar breytingar hefðu raskað götumyndum gatnanna.  Upphafleg umsókn eigenda Teigagerðis 3, sem grenndarkynnt hafi verið á sínum tíma, hafi gert ráð fyrir slíkri breytingu.

Hvað varði kaflann „Viðhald og endurbætur“ þá sé hann ekki hluti byggingarskilmála/skipulagsskilmála deiliskipulagsins enda sé hann sérstakur kafli.  Hann sé því ekki bindandi með sama hætti og skilmálarnir, sbr. skilgreiningu hugtaksins skipulagsskilmála í grein 1.3 í skipulagsreglugerð nr. 400/1998, en ótvírætt sé að samþykkt byggingarleyfi að Teigagerði 3 sé í samræmi við skilmálana.  Það sé a.m.k. ljóst að fyrsta setning kaflans sé leiðbeinandi sbr. orðalagið „…leitast skal við…“.  Hún hafi því augljóslega ekki bindandi áhrif við umfjöllun og afgreiðslu byggingarleyfisumsókna.  Í samræmi við aðra setningu kaflans sé efnisnotkun hússins aftur á móti óbreytt.  Þá verði að telja, jafnvel þó litið yrði svo á að kaflinn væri bindandi, að úrskurðarnefndin væri ekki til þess bær að endurskoða „frjálst mat“ Reykjavíkurborgar um þennan þátt byggingarleyfisins.

Reykjavíkurborg telji sjónarmið kærenda um skerðingu á „…rétti til einkalífs…“  og möguleika til útivistar og sólar í aðliggjandi görðum ekki geta leitt til ógildingar byggingarleyfisins.  Ljóst sé að breytingin hafi einhver grenndaráhrif og muni auka skuggavarp inn á lóðir kærenda, einkum þegar sól sé lægst á lofti, eins og búast megi við þegar gerðar séu breytingar á húsum.  Við umfjöllun um grenndarsjónarmið verði aftur á móti að hafa í huga að í skipulags- og byggingarlögunum sé gert ráð fyrir að sveitarstjórnir hafi heimildir til að vinna og breyta skipulagsáætlunum, sbr. t.d. 25. og 26. gr.  Eigendur fasteigna í þéttbýli geti því ávallt vænst þess að breytingar verði gerðar á skipulagi sem haft geti í för með sér skerðingu á útsýni, aukið skuggavarp, umferðaraukningu eða aðrar breytingar.  Verði menn almennt að sæta því að með almennum takmörkunum geti hagsmunir þeirra í einhverju verið skertir með slíkum breytingum.  Þannig hátti til í því máli sem hér um ræði, enda almennt heimilt að gera þær breytingar á húsum, þ.m.t. á húsum kærenda, sem samþykktar hafi verið að Teigagerði 3. Að minnsta kosti sé ljóst að grenndaráhrif breytingarinnar á húsinu að Teigagerði 3 séu ekki svo veruleg að leitt geti til ógildingar byggingarleyfisins á grundvelli almennra reglna grenndarréttarins.  Í því sambandi verði einnig að hafa í huga að þær samræmist samþykktu deiliskipulagi sem ekki sé til umfjöllunnar í kærumáli þessu.  Telji aðilar sig aftur á móti hafa orðið fyrir tjóni umfram það sem almennt gerist eigi þeir bótarétt skv. ákvæðum 33. gr. laganna.  Um bótarétt sé úrskurðarnefndin ekki bær til að fjalla.  Með vísan til kafla 1.1 í greinargerð deiliskipulagsins sé einnig á það minnt að deiliskipulagsskilmálarnir séu að mestu í samræmi við markmið hverfaskipulags frá árinu 1988.  Kærendum hafi því mátt vera ljóst að til sambærilegra breytinga og samþykktar hafi verið að Teigagerði nr. 3 gæti komið á húsum í nágrenni við þá.

Hvað varði sorpgeymslu á lóðarmörkum þá hafi hún þegar verið byggð þegar núverandi eigendur hafi eignast húsið, að þeirra sögn.  Ekki sé fyrirhuguð breyting á henni heldur sé núverandi ástand sýnt á uppdrætti, sbr. ákvæði byggingarreglugerðar.  Rétt sé að taka fram að slíkar geymslur hafi almennt ekki verið sýndar á teikningum á þeim tíma sem húsið hafi verið byggt og því ekki gert ráð fyrir henni á eldri uppdráttum.  Jafnframt sé á það bent að byggingarleyfið hafi verið samþykkt með þeim fyrirvara að frágangur á lóðarmörkum skyldi gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða.  Byggingarleyfishöfum sé því óheimilt að ráðast í breytingar á skýlinu nema að fengnu samþykki eigenda Teigagerðis 1.  Vilji lóðarhafar að Teigagerði 1 ekki una því að skýlið standi á núverandi stað sé það annað mál sem taka þurfi sérstaklega til skoðunar m.t.t. þess hvort skýlið hafi staðið á þessum stað frá upphafi og hvaða réttaráhrif það geti haft o.s.frv.  Það geti aftur á móti ekki haft áhrif á gildi þess byggingarleyfis sem hér um ræði.

Andmæli byggingarleyfishafa:  Byggingarleyfishafi mótmælir kröfu kærenda og telur það vera í fullu samræmi við deiliskipulag hverfisins.  Málefnaleg rök séu engin og verði ekki betur séð en að kæran sé eingöngu sett fram til að gera byggingarleyfishöfum erfitt fyrir, þrátt fyrir að þeir séu búnir að fá á ný útgefið byggingarleyfi sem eigi að fullu að vera í samræmi við gildandi deiliskipulag.

Niðurstaða:  Eins og að framan greinir ákvað byggingarfulltrúinn í Reykjavík á fundi hinn 10. september 2003 að veita leyfi það sem um er deilt í máli þessu.  Krefjast kærendur ógildingar leyfisins, m.a. með þeim rökum að það samræmist ekki skipulagsskilmálum. 

Á umræddu svæði er í gildi deiliskipulag er borgarráð samþykkti hinn 7. janúar 2003 og birt var í B-deild Stjórnartíðinda hinn 17. mars 2003.  Samkvæmt skipulaginu er heimiluð stækkun á húsinu nr. 3 við Teigagerði en húsið er jafnframt auðkennt þannig að það sé talið hafa verndargildi samkvæmt húsakönnun.  Samkvæmt skilmálum skipulagsins er sú merking þó ekki bindandi heldur felur hún aðeins í sér tilmæli um að útlit húsa og efnisnotkun njóti verndar.  Verður því ekki fallist á að hið umdeilda byggingarleyfi fari gegn fyrirmælum skipulagsskilmála að þessu leyti. 

Ekki verður annað séð en að byggingarleyfið samræmist gildandi deiliskipulagi svæðisins um önnur atriði, svo sem nýtingarhlutfall og hæð og umfang viðbyggingar.  Verður leyfið því ekki fellt úr gildi með þeim rökum að það fari í bága við skipulagsskilmála.

Kærendur styðja kröfu sína um ógildingu byggingarleyfisins jafnframt þeim rökum að viðbyggingin sem leyfið heimilar muni hafa í för með sér veruleg grenndaráhrif og muni rýra afnot nærliggjandi garða og skyggja á sól.  Þegar litið er til þess að í skipulags- og byggingarlögum nr. 73/1997 er beinlínis gert ráð fyrir að framkvæmd skipulags geti haft í för með sér röskun á einstökum fasteignaréttindum, eftir atvikum gegn greiðslu skaðabóta, sbr. 33. gr. laganna, verður ekki fallist á að grenndaráhrif þau sem hér um ræðir séu slík að leiða eigi til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.   

Aðrar málsástæður kærenda sem fram eru færðar í máli þessu, svo sem um frágang sorpgeymslu á lóðamörkum og fyrirkomulag á inntaki lagna, þykja ekki þess eðlis að leiða eigi til ógildildingar hinnar kærðu ákvörðunar. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna þess fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 10. september 2003 um að veita leyfi til stækkunar fyrstu hæðar og byggingar nýrrar rishæðar að hluta að Teigagerði 3 í Reykjavík er hafnað. 

_________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________               _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                          Ingibjörg Ingvadóttir

19/2003 Spítalastígur

Með

Ár 2004, þriðjudaginn 23. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 19/2003, kæra eigenda íbúða í húsinu nr. 4b við Spítalastíg í Reykjavík á synjun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 15. janúar 2003 á erindi þeirra, dags. 24. október 2002, um að tengibygging skúrs við húsið verði fjarlægð og að lagt verði fyrir nefndina að tryggja brunaöryggi hússins sem og næstu húsa.

Á málið er lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 21. mars 2003, sem barst nefndinni hinn 24. sama mánaðar, kæra G og S, eigendur íbúða í húsinu nr. 4b við Spítalastíg í Reykjavík, synjun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 15. janúar 2003 á erindi kærenda, dags. 24. október 2002, um að tengibygging skúrs við húsið verði fjarlægð og að nefndin tryggi brunaöryggi þess.  Afgreiðsla nefndarinnar var staðfest af borgarstjórn hinn 20. febrúar 2003.  Kærendur gera þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að lagt verði fyrir skipulags- og byggingarnefnd að tryggja brunaöryggi húss þeirra og næstu húsa með þeim hætti sem lög standi til. 

Málavextir:  Húsið á lóðinni nr. 4b við Spítalastíg mun hafa verið reist á árinu 1904 en ekki eru fyrir hendi teikningar af húsinu frá þeim tíma.  Húsið sjálft og skúr er á lóðinni stendur voru virt í tvennu lagi við brunavirðingu á árunum 1941-1947.  Hinn 23. maí 1946 samþykkti byggingarnefnd Reykjavíkur breytingu á dyrum hússins samkvæmt teikningu er sýnir götuhlið þess, en af þeim uppdrætti verður ráðið að skúrbyggingin hafi þá verið ótengd íbúðarhúsinu.  Við brunavirðingu fasteignarinnar hinn 31. október 1960 kom fram að húsinu hafði verið breytt frá virðingu sem fram fór hinn 15. maí 1946.  M.a. hafði skúr á baklóð hússins verið lengdur og tengdur húsinu sem framhaldsbygging við þriggja metra breiðan gang sem gerður hafði verið í gegnum jarðhæð hússins. 

Aðdragandi máls þessa er sá að kærendur, sem eru eigendur íbúða í aðalhúsinu að Spítalastíg 4b, sendu byggingarfulltrúanum í Reykjavík bréf hinn 17. apríl 2000 þar sem leitað var liðsinnis hans við að koma ásigkomulagi fasteignarinnar og brunavörnum í viðunandi horf.  Var þar lýst samskiptaörðugleikum kærenda við eiganda viðbyggingarinnar um nauðsynlegar framkvæmdir.  Málið var tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 25. október 2000 þar sem lögð var fram umsögn, dags. 20. október 2000, um erindi kærenda.  Þar kom fram að skrifstofustjóri byggingarfulltrúa og fulltrúi eldvarnareftirlits hefðu skoðað fasteignina að Spítalastíg 4b í kjölfar bréfs kærenda til byggingarfulltrúa og hafi komið í ljós að eldvarnir væru ekki í samræmi við kröfur byggingarreglugerðar nr. 441/1998.  Þrátt fyrir það var ekki mælt með því að krafa um niðurrif tengibyggingar bakhúss og aðalhúss að Spítalastíg 4b yrði tekin til greina og afgreiddi skipulags- og byggingarnefnd erindi kærenda í samræmi við fyrrgreinda umsögn.  Kærendur kærðu framangreinda afgreiðslu til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, sem með úrskurði uppkveðnum hinn 26. september 2002 felldi ákvörðu byggingaryfirvalda í Reykjavík úr gildi með vísan til þess að þeim hafi borið að ganga úr skugga um mögulega brunahættu vegna tengibyggingarinnar, áður en hin kærða ákvörðun var tekin.  Slík athugun á ástandi fasteignarinnar með tilliti til brunahættu hefði eftir atvikum leitt í ljós hvort nauðsynlegt væri að fjarlægja umrædda tengibyggingu eða hvort bætt yrði með öðrum hætti úr mögulegum annmörkum.  Í kjölfar þessa óskaði byggingarfulltrúi eftir úttekt forvarnarsviðs Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins á brunahættu tengibyggingarinnar og úttekt á byggingunni að Spítalastíg 4b og í bréfi forvarnarsviðsins til byggingarfulltrúa, dags. 7. janúar 2003, segir m.a.:  „Þeir annmarkar sem eru á brunavörnum hússins í heild eru eftirfarandi og nauðsynlegum úrbótum raðað eftir mikilvægi:  1.  Í öllum íbúðum eiga að vera reykskynjarar og handslökkvitæki.  Æskilegt er að reykskynjarar séu einnig í sameign.  2.  Gera þarf stigahús að sérbrunahólfi EI-60 með EICS-30 hurðum að íbúðum.  Allar klæðningar í stigahúsi skulu vera í fl. 1.  3.  Gera þarf annan útgang (björgunarop) úr íbúð á 1. hæð.  4. Þak tengibyggingar þarf að vera REI-60 frá aðalhúsi og í 6 m fjarlægð.  Útveggur tengibyggingar í sömu fjarlægð þarf einnig að vera REI-60.  5. Gluggi annars vegar á tengibyggingu hins vegar á íbúð á 1. hæð eru of nálægt hvor öðrum.  Setja þarf E-30 gler í annan hvorn… 

Ofangreindar úrbætur eru byggðar á kröfum byggingarreglugerðar nr. 441/1998 og þeirri vinnureglu forvarnardeildar að forgangsröðun eigi að miðast við að allir geti bjargast út úr húsi komi til eldsvoða.  Ekki er lagt mat á hvort þessar reglugerðarkröfur eigi við um þetta hús vegna aldurs og ekki er heldur lagt mat á hversu raunhæfar þessar kröfur eru miðað við aðstæður í húsinu.  Ef um væri að ræða skoðunarskylt hús samkvæmt lögum um brunavarnir yrði eiganda að öllum líkindum bent á möguleika tækniskrifta eða brunahönnunar sbr. gr. 141 og 142 í byggingarreglugerð.“ 

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 15. janúar 2003 var erindi kærenda tekið til afgreiðslu og synjaði nefndin kröfu þeirra um niðurrif tengibyggingarinnar.  Vísaði nefndin í rökstuðningi sínum til bréfs byggingarfulltrúa til nefndarinnar, dags. 13. janúar 2003, þar sem segir m.a. að í umsögn slökkviliðsins komi ekki fram að ágallar tengibyggingarinnar séu það alvarlegir að hana þurfi að fjarlægja. 

Kærendur undu ekki þessari ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar og skutu málinu til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Kærendur krefjast ógildingar hinnar kærðu synjunar.  Þeir telja hana byggða á misskilningi þar sem enginn nefndarmanna sé kunnugur á vettvangi.  Niðurstaða umsagnar forvarnardeildar Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins um hættu fyrir íbúa íbúðarhússins af bruna í tengibyggingunni sé skýr og í samræmi við byggingarreglugerð.  Aftur á móti sé mat byggingarfulltrúa á umsögn forvarnardeildarinnar ekki í samræmi við reglugerðina, sbr. það sem fram komi í bréfi hans til skipulags- og byggingarnefndar, að í umsögn slökkviliðs komi ekki fram að ágallar á tengibyggingunni séu það alvarlegir að hana þurfi að fjarlægja.  Það hljóti að vera alvarlegir ágallar að báðar rýmingarleiðir úr íbúðum 2. og 3. hæðar teppist við bruna í tengibyggingunni.  Með vísan til þess sem segi í umsögn slökkviliðsins um að þak tengibyggingarinnar þurfi að vera REI-60 frá aðalhúsi og í 6 m fjarlægð sé skipulags- og byggingarnefnd með ákvörðun sinni um að synja um niðurrif tengibyggingarinnar í raun að samþykkja, gegn vilja eigenda íbúðarhússins, að endurbyggja óleyfisbyggðan, nánast ónýtan skúr, sem aldrei hafi uppfyllt skilyrði til að vera samþykktur sem íbúðarhús þótt uppgerður væri. 

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Reykjavíkurborg vísar um rökstuðning fyrir hinni kærðu ákvörðun til bókunar skipulags- og byggingarnefndar frá 15. janúar 2003 og bréfs byggingarfulltrúa, dags. 13. janúar 2003.  Þar segir m.a. að í umsögn forvarnarsviðs Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins komi ekki fram að ágallar á hinni umræddu tengibyggingu séu það alvarlegir að hana þurfi að fjarlægja.  Þá hafi byggingaryfirvöldum verið sannanlega ljós tilvist hennar í apríl árið 1974 og hafi hún skipulagslega engin áhrif á umhverfi sitt.  Með vísan til þessa séu ekki efnislegar forsendur til þess að krefjast niðurrifs tengibyggingarinnar. 

Málsrök eiganda tengibyggingar:  Eigandi tengibyggingarinnar bendir á að fyrir liggi tillögur frá slökkviliðinu um ráðstafanir í húsinu að Spítalastíg 4, Reykjavík til þess að auka þar brunavarnir, sbr. bréf, dags. 7. janúar 2003.  Vísað sé til tölusettra liða bréfsins er tilgreini nauðsynlegar úrbætur.  Sérstaklega sé bent á að úrbótum sé raðað niður eftir mikilvægi.  Af fyrrnefndu bréfi megi ráða að eðlilegar brunavarnir í húsinu kalli ekki á aðskilnað þeirra húseininga sem krafa kærenda lúti að. 

Eigandi tengibyggingarinnar bendir einnig á að fyrir liggi héraðsdómur, dags. 10. júní 2004, þar sem viðurkenndur sé séreignarréttur hans sem eiganda íbúðar í bakhúsinu, að rými í forstofu hússins að Spítalastíg 4, ásamt hlutdeild í allri sameign hússins, þar með talinni forstofunni.  Fyrir liggi umsókn hans til skipulags- og byggingarnefndar um staðsetningu á vegg í forstofu til samræmis við niðurstöðu í fyrrgreindu dómsmáli.  Niðurrif tengingar milli fram- og bakhússins væri í hróplegu ósamræmi við eignahald hússins samkvæmt dóminum.  Með vísan til meðalhófsreglu stjórnsýsluréttarins sé einungis unnt að gera kröfu um eðlilegar brunavarnir miðað við núverandi fyrirkomulag í húsinu. 

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um niðurrif tengibyggingar milli bakhúss og íbúðarhúss að Spítalastíg 4b í Reykjavík, sem reist var, að því er virðist í óleyfi, fyrir árið 1960.  Fyrir liggur að byggingaryfirvöldum hefur sannanlega verið kunnugt um tilvist tengibyggingarinnar allt frá árinu 1974 og að hún hefur, að þeirra mati, engin áhrif á umhverfi sitt í skipulagslegu tilliti. 

Krafa kærenda um niðurrif er studd þeim rökum að brunaöryggi hússins að Spítalastíg 4b verði ekki tryggt með öðrum hætti en að rífa umrædda tengibyggingu.  Eins og að framan er rakið liggur fyrir í máli þessu úttekt forvarnarsviðs Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins, dags. 7. janúar 2003, varðandi brunaöryggi fasteignarinnar.  Um er að ræða heildarúttekt þar sem nauðsynlegum úrbótum er raðað eftir mikilvægi.  Samkvæmt því sem þar kemur fram er unnt að tryggja brunaöryggi með öðrum og viðurhlutaminni úrræðum en niðurrifi tengibyggingarinnar. 

Í 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 segir að stjórnvald skuli aðeins taka íþyngjandi ákvörðun þegar lögmætu markmiði, sem að sé stefnt, verði ekki náð með öðru og vægara móti.  Skuli þess þá gætt að ekki sé farið strangar í sakirnar en nauðsyn beri til.  Samkvæmt 4. mgr. 41. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 eiga byggingaryfirvöld þess kost, ef mannvirki er áfátt eða af því stafar hætta, að knýja á um úrbætur, sbr. 4. mgr. 41. gr. skipulags- og byggingarlaga, sem hægt er að fylgja eftir með úrræðum 57. gr. laganna.  Bar byggingaryfirvöldum að gæta þess meðalhófs sem kveðið er á um í 12. gr. stjórnsýslulaga við ákvörðun sína í málinu og beita vægari úrræðum en þeim sem kærendur kröfðust, væru slík úrræði tiltæk.  Telur úrskurðarnefndin að skipulags- og byggingarnefnd hafi með hinni kærðu ákvörðun gætt framangreindra sjónarmiða og verður því ekki fallist á kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar.

Í kæru er þess krafist að lagt verði fyrir skipulags- og byggingarnefnd að tryggja brunaöryggi hússins sem og næstu húsa.  Úrskurðarnefndin hefur það hlutverk skv. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga að kveða upp úrskurði í ágreiningsmálum um skipulags- og byggingarmál og hefur málskotsréttur til nefndarinnar verið talinn einskorðast við lokaákvarðanir lægra setts stjórnvalds.  Verður úrskurðarnefndin því ekki krafin úrlausnar um ágreining um brunavarnir umræddrar byggingar nema áður sé fengin endanleg ákvörðun þar til bærra stjórnvalda á sveitarstjórnarstigi, en brunavarnir eru meðal lögbundinna verkefna sveitarstjórna.  Verður kröfu kæranda að þessu leyti því vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 15. janúar 2003. 

Kröfu kærenda um að lagt verði fyrir skipulags- og byggingarnefnd að tryggja brunaöryggi húss þeirra og næstu húsa með þeim hætti sem lög standi til er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 
___________________________ 
Ásgeir Magnússon

___________________________       ___________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                           Ingibjörg Ingvadóttir    

64/2004 Bessahraun

Með

Ár 2004, þriðjudaginn 23. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 64/2004, kæra eigenda húseignarinnar að Bessahrauni 15, Vestamannaeyjum á samþykkt skipulags- og umhverfisráðs frá 27. október 2004 um að veita byggingarleyfi til byggingar einbýlishúss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun.

Í málinu er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. nóvember 2004, er barst nefndinni hinn 9. sama mánaðar, kærir Hrund Kristinsdóttir hdl., f.h. I og J, Bessahrauni 15, Vestmannaeyjum, ákvörðun skipulags- og umhverfisráðs (áður skipulags- og byggingarnefnd) Vestmannaeyjabæjar frá 27. október 2004 um að veita byggingarleyfi til byggingar einbýlishúss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun. 

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun skipulags- og umhverfisráðs verði felld úr gildi.  Þá krefjast þeir þess að úrskurðarnefndin úrskurði til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar. 

Samþykkt skipulags- og umhverfisráðs var staðfest í bæjarstjórn Vestmannaeyjabæjar hinn 4. nóvember 2004.

Úrskurðarnefndin hefur leitað eftir afstöðu byggingaryfirvalda til framangreindrar kæru.  Er það mat úrskurðarnefndarinnar, með hliðsjón af gögnum málsins, að það sé nú tækt til efnisúrlausnar og verður því ekki fjallað sérstaklega um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda.

Málavextir:  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar Vestmannaeyjabæjar hinn 3. desember 2002 var lögð fram umsókn um lóðina nr. 13 við Bessahraun til byggingar einbýlishúss og var hún samþykkt.  Í október 2003 var lóðarhafa Bessahrauns 13 veitt heimild til könnunar jarðvegs og í kjölfarið leituðu kærendur sér upplýsinga um framkvæmdina þar sem þeir töldu að staðsetning hússins yrði norðar en þeir hefðu átt von á og ekki innan byggingarreits.  Vegna deilna um staðsetningu byggingarreits hússins var málið nokkru sinnum á dagskrá skipulags- og byggingarnefndar, en hinn 30. mars 2004 samþykkti nefndin að auglýsa deiliskipulagstillögu vegna Bessahrauns 1-15.  Samþykkt skipulags- og byggingarnefndar var staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 1. apríl 2004.  Tillagan var auglýst frá 16. apríl til 14. maí 2004 með fresti til athugasemda til 28. maí sama ár.  Ein athugasemd barst, frá lóðarhöfum Bessahrauns 13, sem kröfðust þess að byggingarreitur lóðarinnar færðist um einn metra til norðurs frá áður auglýstri tillögu. 

Á fundi skipulags- og byggingarefndar hinn 2. júní 2004 var eftirfarandi fært til bókar:  „Í ljósi innsendra athugasemda lóðarhafa að Bessahrauni 13, og málavöxtu alla vegna umræddra lóðar, gerum við það að tillögu okkar að byggingarreitur Bessahrauns 13 verði færður til norðurs um einn metra.  Þannig að fjarlægð frá lóðarmörkum að sunnan verði 6 m. í stað 5 m., byggingarreitur verði óbreyttur að öðru leyti hvað varðar stærð og legu austur-vestur.“ 
Kærendur kærðu framangreinda ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar sem fyrr í dag úrskurðaði um kröfu þeirra um ógildingu deiliskipulagsins.

Á fundi skipulags- og umhverfisráðs Vestmannaeyjabæjar hinn 27. október 2004 var samþykkt að veita byggingarleyfi til byggingar einbýlishúss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun og hlaut samþykktin afgreiðslu bæjarstjórnar hinn 4. nóvember 2004.  

Kærendur máls þessa voru ósáttir við framangreinda ákvörðun skipulags- og umhverfisráðs og kærðu hana til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála svo sem að framan greinir.

Málsrök kærenda:  Kærendur styðja kröfu sína um ógildingu byggingarleyfis þeim rökum að krafist hafi verið ógildingar skipulagsákvörðunar þeirrar sem leyfið eigi sér stoð í.  Verði fallist á kröfur kærenda um ógildingu skipulagsákvörðunarinnar verði byggingarleyfið einnig fellt úr gildi.  Á hinni kærðu skipulagsákvörðun séu ágallar, sem leiða eigi til ógildingar hennar.  Ógilda beri deiliskipulagið vegna annmarka á málsmeðferð og vegna þess að með samþykktinni hafi verið gengið gegn lögvörðum grenndarhagsmunum þeirra.  Af þessum sökum sé ákvörðun um útgáfu byggingarleyfis til byggingar einbýlishúss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun ólögmæt.

Málsrök Vetmannaeyjabæjar:  Af hálfu bæjaryfirvalda er vísað til þess að hið umdeilda byggingarleyfi hafi verið veitt með stoð í skipulagi sem ekki hafi verið hnekkt.  Engar ástæður hafi verið færðar fram er leiða eigi til ógildingar byggingarleyfisins verði kröfu kærenda um ógildingu deiliskipulags svæðisins hafnað.

Niðurstaða:  Eins og að framan er rakið er krafa kærenda um ógildingu hins umdeilda byggingarleyfis studd þeim einum rökum að leyfið byggist á deiliskipulagi sem þau telja ólögmætt og hafa kært til úrskurðarnefndarinnar til ógildingar. 

Úrskurðarnefndin hefur með úrskurði fyrr í dag hafnað kröfu kærenda um ógildingu deiliskipulags þess sem hið umdeilda byggingarleyfi á stoð í.  Engar aðrar ástæður hafa verið færðar fram er leiða eigi til ógildingar hins umdeilda byggingarleyfis og verður kröfu kærenda um ógildingu þess því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu á ákvörðun skipulags- og umhverfisráðs Vestmannaeyjabæjar frá 27. október 2004 um að veita byggingarleyfi til byggingar einbýlishúss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun. 

_______________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________         _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                    Ingibjörg Ingvadóttir.

73/2003 Tjarnarbraut

Með

Ár 2004, þriðjudaginn 23. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon, héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar¬verkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 73/2003, kæra eiganda bakhúss að Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði, á afgreiðslu skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 4. nóvember 2003 á erindi um breytingu á notkun greinds bakhúss úr iðnaðarhúsnæði í íbúðarhúsnæði.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 1. desember 2003, er barst nefndinni hinn 8. desember sama ár, kærir J, eigandi bakhúss að Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði, þá afgreiðslu skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 4. nóvember 2003 að synja beiðni kæranda um að breyta notkun um 60 fermetra bakhúss á nefndri lóð úr iðnaðarhúsnæði í íbúð.  Skilja verður málskot kæranda svo að krafist sé ógildingar á fyrrgreindri afgreiðslu skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar.

Málavextir:  Húsið að Tjarnarbraut 29 er þriggja íbúða hús og á lóðinni er tæplega 60 fermetra bakhús sem mun hafa verið byggt á árinu 1958 sem geymsluskúr. Lóðin er 401 fermetri að flatarmáli.  Bakhúsið er sérstakur eignarhluti samkvæmt fasteignamatsskrá og hefur verið nýtt sem prentsmiðja um áratuga skeið.

Kærandi, sem á íbúð í húsinu að Tjarnarbraut 29, mun hafa keypt umrætt bakhús árið 2000 er starfsemi, sem þar var fyrir, var hætt.  Hinn 13. maí 2003 var tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar fyrirspurn kæranda um hvort heimilað yrði að breyta notkun bakhússins úr iðnaðarhýsi í íbúð.  Erindinu fylgdi uppdráttur og samþykki meðeiganda að lóð.  Var erindinu vísað til bæjarskipulags þar sem um væri að ræða fyrirspurn um breytta notkun húsnæðisins.

Erindi kæranda var tekið fyrir á fundum skipulags- og byggingarráðs hinn 20. maí og 3. júní 2003 og sú ákvörðun tekin að fela bæjarskipulagi að grenndarkynna erindið þegar byggingarleyfisumsókn lægi fyrir, með því fororði að húsnæðið uppfyllti skilyrði byggingarreglugerðar um íbúðir.

Erindi kæranda var síðan grenndarkynnt með bréfi, dags. 24. september 2003, í kjölfar framlagningar aðaluppdráttar vegna breyttrar notkunar og gerð anddyris við umrætt bakhús, dags. 6. september s.á., og bárust athugasemdir frá tveimur nágrönnum kæranda þar sem kynntri breytingu notkunar var mótmælt.

Erindið var loks tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 4. nóvember 2003 og það afgreitt með svofelldri bókun:  „Tekin fyrir að nýju fyrirspurn Jóhanns Tryggva Jónssonar dags. 13.05.03 um að breyta iðnaðarhúsnæði mhl. 02 í íbúð.  Erindið var í grenndarkynningu og athugasemdir bárust.  Á grundvelli athugasemda og fyrirliggjandi gagna frá 1957 um að leyfi hafi verið veitt fyrir geymsluskúr telur skipulags- og byggingarráð ekki rétt að heimila breytingu yfir í íbúðarhús og eðlilegra sé að nýta húsið sem geymslu eða bílskúr og synjar erindinu eins og það liggur fyrir.”

Málsrök kæranda:  Kærandi bendir á að framkomnar athugasemdir um ónóg bílastæði, lóðarskort bakhússins og áhrif á götumynd, sem vísað sé til í hinni kærðu bókun, eigi ekki við rök að styðjast. 

Við endurbætur á Tjarnarbraut á árinu 2001 hafi gleymst að gera ráð fyrir stæðum fyrir íbúðarhúsið að Tjarnarbraut 29, sem sé þriggja íbúða hús.  Vegna athugasemda íbúa hússins hafi skipulagi götunnar verið breytt og komið fyrir þremur bílastæðum framan við húsið.  Fyrir sé aðkeyrsla að bakhúsi lóðarinnar sem yrði bílastæði fyrir bakhúsið ef breytt yrði í íbúð.  Bendir kærandi á að eignaskiptasamningur vegna fasteignarinnar að Tjarnarbraut 29 frá árinu 1985 beri með sér að bakhúsið eigi 14,65% hlut í heildarlóð að Tjarnarbraut 29.  Umrædd bygging sé bakhús og hafi umsótt breyting ekki áhrif á götumynd Tjarnarbrautar.

Loks lýsir kærandi sig ósáttan við þá forsendu fyrir afgreiðslu erindis hans, að leyfi fyrir umræddu húsi frá árinu 1957 hafi miðað við nýtingu þess sem geymsluskúrs.  Augljóst sé að um sé að ræða skráð iðnaðarhúsnæði sem hafi verið notað sem slíkt í áratugi.        

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Bæjaryfirvöld ítreka afstöðu sína til erindis kæranda sem fram kemur í hinni kærðu bókun.  Í fyrirliggjandi bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar, er sent var kæranda í tilefni af bréfi hans, dags. 27. nóvember 2003, kemur fram það álit að umdeilt húsnæði, sem leyfi hafi verið veitt fyrir sem geymsluskúr á árinu 1957, henti ekki til íbúðar og aðeins verði fyrir hendi þrjú bílastæði fyrir þær fjórar íbúðir sem á lóðinni yrðu.  Nýting lóðarinnar fyrir fjórar íbúðir samræmist ekki heildarskipulagi götunnar en bent hafi verið á hentugri nýtingu húsnæðisins svo sem undir bílskúr.  

Niðurstaða:  Hin kærða bókun ber með sér afgreiðslu á fyrirspurn kæranda um afstöðu bæjaryfirvalda í Hafnarfirði til breyttrar notkunar  á bakhúsi því er stendur á lóðinni að Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði.

Samkvæmt 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga verður stjórnvaldsákvörðun ekki skotið til æðra stjórnvalds nema hún feli í sér lokaákvörðun um mál.  Fyrirspurn um afstöðu yfirvalda til erindis verður ekki lögð að jöfnu við formlega leyfisumsókn og svar yfirvalds í slíku tilfelli getur ekki, eðli máls samkvæmt, talist stjórnvaldsákvörðun með þeirri réttarverkan sem slíkri ákvörðun fylgir.

Allar fyrirliggjandi bókanir um hið kærða erindi bera það ótvírætt með sér að þar sé verið að fjalla um fyrirspurn kæranda frá 13. maí 2003 og tilkynning bæjaryfirvalda til kæranda um afgreiðslu fyrirspurnarinnar hefur ekki að geyma upplýsingar um kæruheimild og kærufrest til æðra stjórnvalds, svo sem skylt væri skv. 2. tl. 2. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga, ef tilkynningin fæli í sér stjórnvaldsákvörðun.

Þótt ætla megi, með hliðsjón af fyrirliggjandi aðaluppdrætti frá september 2003, fyrirmælum skipulags- og byggingarráðs frá 3. júní s.á. um grenndarkynningu eftir framlagningu byggingarleyfisumsóknar og fyrirliggjandi minnispunktum bæjarskipulags, dags. 22. september 2003, að byggingarleyfisumsókn hafi komið fram, verður ekki hjá því komist að vísa kæru þessari frá með vísan til framangreindra raka.

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist sökum mikils málafjölda sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

_________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________       _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Ingibjörg Ingvadóttir

47/2004 Látraströnd

Með

Ár 2004, fimmtudaginn 11. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 47/2004, kæra húseigenda að Látraströnd 9, Seltjarnarnesi á ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 4. mars 2004 um að veita leyfi til byggingar turns að Látraströnd 7, Seltjarnarnesi. 

Í málinu er nú til bráðabirgða kveðinn upp svofelldur

úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 23. september 2004, sem barst nefndinni sama dag, kæra S og B, Látraströnd 9, Seltjarnarnesi ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 4. mars 2004 um að veita leyfi til byggingar turns að Látraströnd 7, Seltjarnarnesi.  Hin kærða ákvörðun var afgreidd í bæjarstjórn Seltjarnarnesbæjar 10. mars 2004. 

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.  Þá krefjast þeir þess að úrskurðarnefndin úrskurði til bráðabirgða um stöðvun framkvæmda á grundvelli hinnar kærðu ákvörðunar. 

Úrskurðarnefndin hefur aflað gagna og leitað afstöðu byggingarleyfishafa og byggingaryfirvalda á Seltjarnarnesi til fyrirliggjandi kröfu um stöðvun framkvæmda og er málið nú tekið til úrskurðar um þá kröfu.

Málavextir:  Hinn 12. desember 2002 var tekin fyrir á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar fyrirspurn frá eiganda hússins að Látraströnd 7 um leyfi til að byggja turn ofan á garðskála hússins að Látraströnd 7.  Fram kom að nefndur turn yrði 2,15 m upp fyrir aðalþak hússins.  Samþykkti nefndin að senda málið í grenndarkynningu.  Fram komu mótmæli frá nokkrum nágrönnum, þar á meðal kærendum.  Niðurstaða málsins varð sú að fyrirspurninni var hafnað á grundvelli niðurstöðu grenndarkynningar.

Hinn 5. júní 2003 var á ný tekin fyrir í skipulags- og mannvirkjanefnd fyrirspurn frá eiganda Látrastrandar 7 um byggingu turns ofan á garðskála hússins.  Nokkur breyting hafði verið gerð á fyrri uppdrætti og turninn lækkaður niður í 1,65 m yfir aðalþak hússins.  Skipulags- og mannvirkjanefnd samþykkti að senda málið aftur í grenndarkynningu.  Nokkur mótmæli bárust, þar á meðal frá eigendum Látrastrandar 9.  Var því fyrirspurninni hafnað en jafnframt bókað að nefndin gæti fallist á að turninn færi upp í sömu hæð og hæsti hluti hússins og á grundvelli þessa var leyfið veitt. 

Í málinu liggur fyrir að hið umdeilda glerþak garðskálans var sett upp hinn 23. september sl., en eigendur stöðvuðu framkvæmdir þegar ljóst var að afgreiðsla skipulags- og mannvirkjanefndar hafði verið kærð til úrskurðarnefndarinnar. 

Málsrök kærenda:  Af hálfu kærenda er á það bent að við byggingu húsa við Látraströnd hafi hæðarpunktur verið staðlaður við hæsta punkt þaks.  Ef turnbygging sem þessi yrði heimiluð víðar þyrfti að skipuleggja staðsetningu þeirra á öllum húsunum í húsaröðinni þannig að þeir skyggðu ekki hver á annan. 

Þá byggja kærendur á því að grenndaráhrif turnbyggingarinnar verði veruleg þar sem hún muni skerða útsýni, bæði úr húsi og af lóð.  Einnig komi byggingin til með að rýra afnot af garði þeirra og að séð verði úr turninum inn í borðstofu hjá þeim.  Þá muni og byggingin lækka húseign þeirra umtalsvert í verði. 

Málsrök Seltjarnarnesbæjar:  Af hálfu skipulags- og byggingaryfirvalda á Seltjarnarnesi er þess krafist að kröfum kærenda um stöðvun framkvæmda verði hafnað.  Bent sé á að svo hagi til að húsið að Látraströnd 7 sé einnar hæðar með flötu þaki en á norður hlið hússins séu tveir veggfletir sem gangi 1,05 m upp fyrir þak.  Húsin sitt hvoru megin séu á háum sökkli sem gefi möguleika á bílskúr undir húsi.  Húsið sé því nokkuð lágreistara en húsin við hliðina og hefði því verið mögulegt að hafa svipaðan þakhalla og eru á nálægum húsum sem ekki hafi verið nýttir.  Því sé þakbreytingin ekki úr takt við hæð aðlægra húsa og að fullt tillit hafi verið tekið til athugasemda kærenda sem fram komu við grenndarkynningar varðandi hæðarsetningu.

Andmæli byggingarleyfishafa:  Af hálfu eigenda Látrastrandar 9 liggja fyrir sjónarmið þeirra til krafna kærenda þar sem neikvæðum grenndaráhrifum er mótmælt.    Ekki þykir ástæða á þessu stigi málsins að reifa sjónarmið byggingarleyfishafa frekar. 

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi föstudaginn 15. október 2004.  

Niðurstaða:  Eins og að framan greinir ákvað skipulags- og mannvirkjanefnd Seltjarnarnesbæjar á fundi sínum hinn 4. mars 2004 að veita leyfi það sem um er deilt í máli þessu.  Fyrir liggur að umdeildum framkvæmdum utanhúss var að mestu lokið er kæra barst úrskurðarnefndinni.  Þykir af þeim sökum ekki hafa þýðingu hér eftir að stöðva framkvæmdir meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni, en frekari framkvæmdir við bygginguna eru á ábyrgð og áhættu húseigenda.  Verður kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða því hafnað.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um að framkvæmdir samkvæmt hinu umdeilda byggingarleyfi verði stöðvaðar meðan mál þetta er til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________          _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                     Ingibjörg Ingvadóttir

41/2004 Bessahraun

Með

Ár 2004, þriðjudaginn 23. nóvember, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 41/2004, kæra eigenda húseignarinnar að Bessahrauni 15, Vestamannaeyjum á samþykkt skipulags- og byggingarnefndar frá 2. júní 2004 á deiliskipulagi Bessahrauns 1 – 15.

Í málinu er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 21. júlí 2004, er barst nefndinni sama dag, kærir Hrund Kristinsdóttir hdl., f.h. I og J, Bessahrauni 15, Vestmannaeyjum, ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Vestmannaeyjabæjar frá 2. júní 2004 um deiliskipulag lóðanna nr. 1 – 15 við Bessahraun.

Samþykkt skipulags- og byggingarnefndar var staðfest í bæjarstjórn Vestmannaeyjabæjar hinn 30. júní 2004.

Kærendur krefjast þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. 

Málavextir:  Á fundi skipulags- og byggingarnefndar Vestamannaeyjabæjar hinn 11. apríl 2000 var lögð fram umsókn kærenda um lóð undir einbýlishús í Bessahrauni og af því tilefni var eftirfarandi bókað:  „Jónas Þór Þorsteinsson og Ingunn Ársælsdóttir sækja um lóð til skipulags- og byggingarnefndar að Bessahrauni 25-31 til byggingar íbúðarhúss.  Jafnframt er sótt um að fá að breyta fyrirhugaðri lóð fyrir raðhús, skv. aðalskipulagi, í lóðir fyrir tvö einbýlishús.  Meðfylgjandi er staðsetning umsóttrar lóðar á afstöðumynd, þ.e. eystri lóðin á fyrirliggjandi hugmynd að lóðarskiptingu.  Nefndin samþykkti á fundi sínum þann 14. febrúar sl. að gera breytingu á aðalskipulagi sbr. 2. mgr. 21. gr. skipulags- og byggingalaga, þ.e. að breyta raðhúsalóð í einbýlishúsalóðir.  Nefndin fól einnig skipulags- og byggingarfulltrúa að athuga hvort hægt sé að koma fyrir þremur einbýlishúsalóðum á ofangreindu svæði.  Nefndin samþykkir að úthluta umsækjendum ofangreindri lóð þegar stærð og staðsetning hennar liggur fyrir.  Nefndin samþykkir að gera breytingu á Aðalskipulagi Vestmannaeyja sbr. 2. mgr. 21. gr. skipulags- og byggingarlaga, þ.e. að breyta raðhúsalóð í einbýlishúsalóðir.  Skipuleggja skal tvær einbýlishúsalóðir hvoru megin í götunni, alls fjórar lóðir.“  Á fundi nefndarinnar hinn 12. desember 2000 var eftirfarandi fært til bókar:  „Bessahraun 15… Jónas Þór Þorsteinsson sækir um leyfi skipulags- og byggingarnefndar að byggja íbúðarhús að Bessahrauni 15, skv. teikningum Sigurjóns Pálssonar byggingatæknifræðings.  Stærð húss: 176,8 m² og 710,0 m³.  Nefndin hefur móttekið erindi og teikningar umsækjanda og samþykkir að senda aðaluppdrætti í grenndarkynningu til íbúa að Bessahrauni 24 og 26 og að Áshamri 49-55.  Að þeirri kynningu lokinni, sem tekur fjórar vikur, mun erindið verða afgreitt frá nefndinni.  Afgreiðsla þessi er skv. skipulags- og byggingalögum nr. 73/1997.“ 

Hinn 22. janúar 2001 var umsókn kærenda tekin fyrir að nýju á fundi skipulags- og byggingarnefndar og var þá eftirfarandi bókað:  „Nefndin sendi aðaluppdrætti í grenndarkynningu til íbúa að Bessahrauni 24 og 26 og að Áshamri 49-55 og rann athugasemdafrestur út þann 17. janúar sl.  Alls barst ein skrifleg athugasemd f.h. íbúa að Áshamri 49-55.  Nefndin samþykkir erindið og skulu framkvæmdir hefjast innan þeirra tímamarka sem kveðið er á um í lóðarleigusamningi.  Varðandi athugasemd húseigenda að Áshamri 49-55 þá vill nefndin benda á að skv. Aðalskipulagi Vestmannaeyja 1988-2008 er umrætt svæði skipulagt fyrir íbúðabyggð.  Gert var ráð fyrir tveimur botnlöngum með lóðum fyrir raðhús en nefndin hefur, eins og kom fram í grenndarkynningu, ákveðið að breyta þeim nyrðri nú þegar í lóðir fyrir einbýlishús.  Á aðalskipulagsuppdrætti er gert ráð fyrir að fjarlægð frá raðhúsum að Áshamri í raðhús að Bessahrauni sé um 15 metrar en eftir breytinguna verður fjarlægðin a.m.k. 20 metrar og gæti orðið meiri ef húsbygging á lóð nr. 13 fyllti ekki út í byggingarreitinn.  Nefndin telur því að tekið hafi verið tillit til raðhúss að Áshamri 49-55 með því að færa byggingarreitinn fjær húsinu.  Afgreiðsla þessi er skv. skipulags- og byggingalögum nr. 73/1997.“ 

Í kjölfar þessa var kærendum veitt byggingarleyfi hinn 19. mars 2001 og hinn 29. ágúst sama ár var lóðarleigusamningur gefinn út.  Aðalskipulagsbreyting sú sem fyrirhuguð var samkvæmt áður tilvitnuðum bókunum mun aldrei hafa verið gerð.  Þá var ekki heldur á þessum tíma gert deiliskipulag fyrir svæðið. 

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 3. desember 2002 var lögð fram umsókn um lóðina nr. 13 við Bessahraun til byggingar einbýlishúss og var hún samþykkt.  Í október 2003 var lóðarhafa Bessahrauns 13 veitt heimild til könnunar jarðvegs og í kjölfarið leituðu kærendur sér upplýsinga um framkvæmdina þar sem þeir töldu að staðsetning hússins yrði norðar en þeir hefðu átt von á og ekki innan byggingarreits.  Vegna deilna um staðsetningu hússins innan byggingarreits var málið nokkrum sinnum á dagskrá skipulags- og byggingarnefndar en hinn 30. mars 2004 samþykkti nefndin að auglýsa deiliskipulagstillögu vegna Bessahrauns 1-15.  Samþykkt skipulags- og byggingarnefndar var staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 1. apríl 2004.  Tillagan var auglýst frá 16. apríl til 14. maí 2004 með fresti til athugasemda til 28. maí sama ár.  Ein athugasemd barst, frá lóðarhöfum Bessahrauns 13, sem kröfðust þess að byggingarreitur lóðarinnar færðist um einn metra í norður frá áður auglýstri tillögu. 

Á fundi skipulags- og byggingarefndar hinn 2. júní 2004 var eftirfarandi fært til bókar:  „Í ljósi innsendra athugasemda lóðarhafa að Bessahrauni 13, og málavöxtu alla vegna umræddra lóðar, gerum við það að tillögu okkar að byggingarreitur Bessahrauns 13 verði færður til norðurs um einn metra.  Þannig að fjarlægð frá lóðarmörkum að sunnan verði 6 m. í stað 5 m., byggingarreitur verði óbreyttur að öðru leyti hvað varðar stærð og legu austur-vestur.“
Samþykkt skipulags- og byggingarnefndar var staðfest í bæjarstjórn Vestmannaeyjabæjar hinn 30. júní 2004.

Í kjölfar hinnar kærðu ákvörðunar var Skipulagsstofnun tilkynnt um afgreiðsluna og í bréfi stofnunarinnar, dags. 28. júlí 2004, segir að stofnunin hafi yfirfarið framlögð gögn og ekki séu gerðar ekki athugasemdir við að Vestmannaeyjabær birti auglýsingu um samþykkt deiliskipulagsins í B-deild Stjórnartíðinda.  Hin kærða ákvörðun birtist í B- deild Stjórnartíðinda hinn 20. ágúst 2004.  

Kærendur eru ósáttir við framangreinda ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar og hafa kært hana til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála svo sem að framan greinir. 

Málsrök kærenda:  Kærendur krefjast ógildingar hins kærða deiliskipulags með vísan til þess að þegar þau hafi fengið byggingarleyfi fyrir húsi sínu að Bessahrauni 15 hafi legið fyrir útfærsla á byggingarreit lóðarinnar sem og aðliggjandi lóðar nr. 13.  Einnig hafi legið fyrir lóðarblað þar sem byggingarreitur Bessahrauns 13 hafi verið afmarkaður með ákveðnum hætti.  Útfærsla þessi komi fram á teikningu, dags. 22. maí 2000.  Síðar hafi gatan verið færð um fimm metra til suðurs, sbr. ódagsetta teikningu þar að lútandi. 

Kærendur hafi byggt hús sitt við Bessahraun á þeirri forsendu að aðliggjandi hús nr. 13 myndi ekki hafa óæskileg grenndaráhrif vegna útsýnis o.fl.  Þau hafi átt möguleika á að breyta staðsetningu eigin húss eða hönnun þess, en hafi talið að deiliskipulag lægi fyrir þar sem réttur þeirra í þessu efni væri tryggður, sbr. það sem fram komi í lóðarleigusamningi. 

Mótmæli kærenda lúti aðallega að því að samkvæmt hinu kærða deiliskipulagi skagi húsið að Bessahrauni 13 út fyrir byggingarreit að norðanverðu sem sé í andstöðu við forsendur þeirra þegar þau hafi byggt hús sitt.  Hið kærða deiliskipulag skerði útsýni sem kærendur hafi gert ráð fyrir þegar þau hafi byggt húsið og hafi stofa þess verið hönnuð sérstaklega vegna þessa.  Hið kærða deiliskipulag leiði til þess að verðmæti fasteignar þeirra muni rýrna vegna útsýnisskerðingarinnar. 

Kærendur mótmæla því sérstaklega að breyting sú sem skipulags- og byggingarnefnd hafi gert eftir að deiliskipulagstillagan hafi verið auglýst sé minniháttar og sanngjörn sáttatillaga eins og nefndin hafi haldið fram. 

Kærendur benda á að á árinu 2000 hafi verið samþykkt í skipulags- og byggingarnefnd að gera breytingu á aðalskipulagi Bessahrauns en sú breyting hafi aldrei verið send til Skipulagsstofnunar eins og lög geri ráð fyrir.  Áætlunum um framkvæmdir hafi síðan aftur verið breytt árið 2001 og þá byggð parhús í stað einbýlishúsa.  Þetta hafi verið gert án grenndarkynningar.  Kærendur byggi á því að ekki hafi verið farið eftir lögum og reglum varðandi grenndarkynningar, undirbúning og samþykkt aðal- og deiliskipulags.

Þá telji kærendur að skipulags- og byggingarnefnd hafi brotið ákvæði stjórnsýslulaga enda hafi ítrekað borið á því að nefndin hafi ekki svarað athugasemdum þeirra og þeim neitað um afrit af fundargerðum nefnda á þeim tíma sem málið hafi staðið yfir. 

Á fundi bæjarstjórnar hinn 30. júní 2004, þegar ákveðið hafi verið að samþykkja endanlega tillögu skipulags- og byggingarnefndar frá 2. júní s.á., hafi bréf Húseigendafélagsins f.h. kærenda verið lagt fram.  Í fundargerð komi aftur á móti hvorki fram að farið hafi verið yfir þau sjónarmið sem þar séu fram sett né að tekin hafi verið rökstudd afstaða til þeirra.  Þetta telji kærendur ámælisverð vinnubrögð.

Kærendur hafi ekki gert athugasemdir við tillögu deiliskipulagsins þegar hún hafi verið auglýst enda hafi þeim verið kynnt að byggingarreitir á lóðum við Bessahraun yrðu 15×20 m á miðri lóð.  Krafa þeirra hafi verið sú að fimm metrar yrðu frá norðurmörkum lóðar nr. 13 við Bessahraun að byggingarreit.  Þá hafi þau talið að með því að fallast á framangreinda stærð byggingarreits sem væri fimm metra frá norðurmörkum lóðar væri byggt á þeim forsendum sem í gildi hafi verið þegar þau hafi fengið lóð sína afhenta. 

Varðandi lögrök vísi kærendur fyrst og fremst til ákvæða skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og stjórnsýslulaga nr. 37/1993, sérstaklega 15. gr. um upplýsingaskyldu stjórnvalda.

Málsrök Vestmannaeyjabæjar:  Af hálfu Vestamannaeyjabæjar er vísað til þess að svæði það sem hér um ræði sé skipulagt samkvæmt aðalskipulagi sem íbúðarsvæði en deiliskipulag hafi ekki verið gert er hafist hafi verið handa við úthlutun lóða við Bessahraun. 

Vinna við gerð hins kærða deiliskipulags hafi hafist í mars 2004 og sé málsmeðferð þess í fullu samræmi við ákvæði skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Eins og sjá megi á afgreiðslu nefndarinnar hafi það verið mat bæjarins að um minniháttar breytingu á auglýstu deiliskipulagi hafi verið að ræða og að ekki hafi verið gerð slík grundvallarbreyting á tillögunni að nauðsyn hafi borið að auglýsa hana upp á nýtt, sbr. 2. mgr. 25. gr. laganna.

Á það sé bent að þegar bæjarstjórn hafi staðfest deiliskipulagið hafi bréf lögmanns kærenda legið fyrir enda hafi á fundi bæjarráðs hinn 28. júní 2004 verið bókað að erindið yrði lagt fram til kynningar á fundi bæjarstjórnar hinn 30. júní 2004, samhliða afgreiðslu fundargerðar skipulags- og byggingarnefndar hinn 2. júní sama ár.  Afgreiðsla nefndarinnar hafi endanlega verið samþykkt á fundi bæjarstjórnar hinn 30. júní 2004 og hafi bréf kærenda legið fyrir við afgreiðslu málsins.

Af hálfu Vestamannaeyjabæjar sé gerð athugasemd við að kröfugerð kærenda hafi á síðari stigum tekið breytingum og af þeim sökum sé eðlilegast að úrskurðarnefndin einblíni á þá kröfugerð sem upphaflega hafi verið sett fram af hálfu kærenda. 

Varðandi fullyrðingu kærenda þess efnis að aðalskipulagi umrædds svæðis hafi átt að breyta þá sé bent á að í gildi sé aðalskipulag frá árinu 1988 þar sem gert sé ráð fyrir íbúðabyggð á umræddu svæði og því ljóst að ekki hafi þurft að gera breytingar á gildandi aðalskipulagi.  Aftur á móti sé rétt að byggð hafi verið parhús í stað einbýlishúsa án grenndarkynningar en því hafi ekki verið mótmælt og sé ekki til úrlausnar í þessu máli.

Vísað sé á bug fullyrðingu kærenda þess efnis að vinnubrögð skipulags- og byggingarnefndar hafi einkennst af hlutdrægni.  Almenn afstaða nefndarinnar sé sú að ítrekaðar málamiðlanir hafi verið reyndar til að sætta ólík sjónarmið án árangurs og að við afgreiðslu nefndarinnar hafi allir þurfi að gefa eftir af sínum ítrustu kröfum.  Það sé mat nefndarinnar að farið hafi verið að lögum og reglum við gerð deiliskipulagsins.  Þá sé því mótmælt að skipulags- og byggingarnefnd hafi brotið ákvæði stjórnsýslulaga, s.s. með því að nefndin hafi ekki svarað athugasemdum kærenda og að þeim hafi verið neitað um afrit af fundargerðum.  Þetta sé rangt enda séu allar fundargerðir skipulags- og byggingarnefndar á vef bæjarins og séu almennt settar á netið innan við sólarhring frá fundi nefndarinnar.  Þá hafi kærendur haft óhindraðan aðgang að starfsmönnum nefndarinnar og nefndarmönnum sjálfum, ásamt því að haldnir hafi verið margir fundir með öllum málsaðilum, þ.á.m. kærendum.

Á það sé bent að við gerð deiliskipulagsins hafi legið fyrir bréf frá fjölda íbúa á svæðinu, þ.á.m. kærendum, og hafi tillögur þeirra verið hafðar til hliðsjónar við gerð deiliskipulagsins.  Því hafi umfjöllun nefndarinnar um deiliskipulagið verið í alla staði lýðræðisleg og öllum hlutaðeigandi hafi verið gefinn kostur á að koma sínum sjónarmiðum á framfæri.

Ljóst sé að kærendur séu fyrst og fremst ósáttir við tilfærslu á byggingarreitnum enda hafi þeir ekki sett fram athugasemdir þegar deiliskipulagstillagan hafi verið auglýst.  Það hafi verið mat skipulags- og byggingarnefndar að sú tilfærsla sem gerð hafi verið teljist ekki vera slík grundvallarbreyting á fyrirliggjandi skipulagi að nauðsynlegt hafi verið að auglýsa það aftur.  Þá sé breytingin ekki þess eðlis að hún geti valdið ógildingu á samþykktu deiliskipulagi.  Líta verði til þeirra hagsmuna sem um sé deilt í málinu og verði ekki séð að hagsmunir kærenda séu svo miklir vegna tilfærslu byggingarreitsins að Bessahrauni 13 um einn metra að slíkt geti valdið ógildingu skipulagsins.

Í 73. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 segi að hæðir húsa og afstaða þeirra á lóð skuli ákveðin í deiliskipulagi, og í b-lið 75. gr. segi að hús skuli ekki vera nær lóðarmörkum en þrjá metra.  Ljóst sé því að sú minniháttar breyting sem gerð hafi verið sé vel innan marka laga og almennra viðmiðana um staðsetningu byggingarreita.

Að lokum sé á það bent af hálfu Vestmannaeyjabæjar að teikningar þær er kærendur vísi í máli sínu til stuðnings varðandi byggingarreit o.fl. séu aðeins óstaðfest vinnuplögg bæjarins. 

Andsvör kærenda við málsrökum Vestmannaeyjabæjar:  Kærendum var gefinn kostur á að tjá sig um framkomna greinargerð Vestmannaeyjabæjar og lögðu þau fram frekari athugasemdir ásamt því að ítreka fyrri kröfur.  Kærendur benda á að teikningar þær sem af hálfu bæjarins séu skilgreindar sem óstaðfest vinnuplögg séu allar komnar frá skipulags- og byggingarfulltrúa.  Ætlast hafi verið til að eftir þeim yrði unnið og hvergi komi fram á þeim að um ófullgerðar teikningar sé að ræða.  Kærendur hafi verið í góðri trú þegar þau hafi tekið við teikningum frá Vestmannaeyjabæ og ekki hafi hvarflað að þeim að þær væru ómarktækar.  Hafi svo verið hafi bæjaryfirvöldum verið skylt að gera þeim grein fyrir því.  Val þeirra á lóðinni nr. 15 við Bessahraun hafi m.a. ákvarðast af þessum teikningum og eftir þeim hafi verið farið við hönnun húss þeirra. 

Kærendur færa fram fleiri rök fyrir kröfu sinni sem ekki verða rakin frekar, en úrskurðarnefndin hefur haft þau öll til hliðsjónar við afgreiðslu máls þessa.

Niðurstaða:  Kærendur í máli þessu krefjast ógildingar á samþykkt bæjarstjórnar Vestmannaeyjabæjar frá 30. júní 2004 um deiliskipulag Bessahrauns 1-15 í Vestmannaeyjum.  Byggja kærendur í meginatriðum annars vegar á því að málsmeðferð hafi verið áfátt við gerð og undirbúning hinnar kærðu ákvörðunar og hins vegar að auglýstri deiliskipulagstillögu hafi verið breytt á þann veg að byggignarreitur hússins nr. 13 við Bessahraun hafi verið færður um einn metra í norður og þannig hafi verið gengið gegn lögvörðum grenndarhagsmunum þeirra. 

Eins og að framan er rakið vísa kærendur til þess að þegar þeim hafi verið úthlutað lóðinni nr. 15 við Bessahraun hafi þau treyst því, m.a. á grundvelli teikninga sem skipulags- og byggingaryfirvöld í Vestmannaeyjum hafi fengið þeim í hendur, að hús sem síðar yrðu reist í nágrenni við þau myndu ekki valda þeim tjóni vegna grenndaráhrifa sem ekki væru fyrirsjáanleg. 

Þegar þessi sjónarmið eru virt verður að líta til þess að á þeim tíma sem hér um ræðir hafði Aðalskipulag Vestmannaeyja 1988-2008 þegar tekið gildi.  Samkvæmt aðalskipulaginu hefur svæði þar sem hér um ræðir lit íbúðarsvæðis auk þess sem greina má byggingarreiti á uppdrætti aðalskipulagsins sem benda til þess að þar hafi verið gert ráð fyrir raðhúsum.  Ekki verður þó talið að í aðalskipulaginu felist bindandi ákvörðun um húsagerð á einstökum lóðum íbúðarsvæðisins þrátt fyrir ráðagerðir á uppdrætti og í greinargerð og verður að telja að með úthlutun einbýlishúsalóða við Bessahraun, m.a. til kærenda, hafi verið fallið frá fyrri áformum skipulagsyfirvalda um raðhús á umræddum lóðum.  Má ætla að sú ákvörðun hafi verið til hagsbóta fyrir íbúa hverfisins, enda til þess fallin að draga úr þéttleika byggðarinnar.   Telst bygging einbýlishúsa á svæðinu því samræmast landnotkun þess samkvæmt aðalskipulagi og er hið umdeilda deiliskipulag því í samræmi við aðalskipulag að þessu leyti.

Þegar kærendum var úthlutað lóð sinni nr. 15 við Bessahraun var ekki í gildi deiliskipulag svæðisins.  Eigi að síður var af hálfu bæjaryfirvalda hafist handa við úthlutun lóða og bygging húsa heimiluð.  Slík skipan mála er í andstöðu við ákvæði 43. gr. skipulags- og byggingarlaga um að framkvæmdir verði að styðjast við samþykkt deiliskipulag.  Það er ekki fyrr en með hinni kærðu samþykkt sem endanleg ákvörðun um deiliskipulag svæðisins liggur fyrir en þá hafði m.a. hús kærenda risið.  Eldri samþykktir bæjaryfirvalda vegna þessa máls voru á sínum tíma ekki kærðar til úrskurðarnefndarinnar og verður því ekki um þær fjallað hér. 

Ekki verður á það fallist að undirbúningi hinnar kærðu ákvörðunar hafi verið áfátt.  Þegar skipulagstillagan var fullmótuð var hún auglýst og jafnframt hlaut hún þá málsmeðferð sem áskilin er í 1. mgr. 26. gr., sbr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Einnig liggur fyrir að skipulagsyfirvöld héldu fund með hagsmunaaðilum þar sem þeim gafst kostur á að reifa sjónarmið sín varðandi staðsetningu húss á lóðinni nr. 13 við Bessahraun. 

Í 2. mgr. 25. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 segir að ef sveitarstjórn ákveði að breyta auglýstri tillögu í grundvallaratriðum skuli hin breytta tillaga auglýst á nýjan leik.  Úrskurðarnefndin fellst ekki á að skipulags- og byggingarnefnd hafi verið óheimilt að breyta auglýstri tillögu á þann veg sem gert var, enda felur breytingin aðeins í sér færslu byggingarreits hússins nr. 13 við Bessahraun um einn metra sem engan veginn getur talist vera grundvallarbreyting. 

Úrskurðarnefndin tekur ekki undir sjónarmið kærenda þess efnis að hin kærða ákvörðun hafi í för með sér svo aukin grenndaráhrif gagnvart kærendum vegna breyttrar staðsetningar hússins nr. 13 við Bessahraun að ógildingu varði.  Þvert á móti telur úrskurðarnefndin að hæð, umfang og staðsetning hússins samkvæmt hinu kærða deiliskipulagi sé ekki meiri en almennt megi búast við á íbúðarsvæði. 

Ekki verður heldur tekið undir sjónarmið kærenda þess efnis að hugsanleg verðrýrnun á eignum þeirra vegna skipulagsbreytingarinnar eigi að leiða til ógildingar á hinni kærðu ákvörðun.  Slík verðrýrnun gæti aftur á móti leitt til þess að kærendur öðluðust rétt til skaðabóta samkvæmt ákvæði 33. gr. skipulags- og byggingarlaga, en um þann bótarétt fjallar úrskurðarnefndin ekki.

Samkvæmt öllu framangreindu er niðurstaða úrskurðarnefndarinnar sú að hafna beri kröfum kærenda um ógildingu hinnar kærðu samþykktar skipulags- og byggingarnefndar Vestmannaeyjabæjar um deiliskipulag Bessahrauns 1-15.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Vestmannaeyjabæjar frá 2. júní 2004, sem staðfest var í bæjarstjórn Vestmannaeyjabæjar hinn 30. júní 2004, um að samþykkja deiliskipulag fyrir Bessahraun 1-15.

_______________________________
Ásgeir Magnússon

_____________________________          _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Ingibjörg Ingvadóttir