Skip to main content
Úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála
des 22
Love0

61/2005 Skeifan

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 18. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 61/2005, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. júlí 2005 um að veita byggingarleyfi fyrir bensínafgreiðslustöð með fjórum sjálfsafgreiðsludælum og stakstæðu verðskilti á lóðinni nr. 5 við Skeifuna í Reykjavík.

Í málinu er nú til bráðabirgða kveðinn upp svofelldur

úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. ágúst 2005, er barst nefndinni 9. sama mánaðar, kærir Hanna Lára Helgadóttir hrl., f.h. húsfélagsins Skeifunnar 3, Reykjavík þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík að veita byggingarleyfi fyrir bensínafgreiðslustöð á lóðinni nr. 5 við Skeifuna.  Hin kærða ákvörðun var staðfest í borgarráði í umboði borgarstjórnar Reykjavíkur hinn 21. júlí 2005.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir, sem hafnar séu við byggingu bensínstöðvarinnar, verði stöðvaðar meðan málið sé til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Vísar kærandi til fyrri kæru, dags. 22. júní 2005, þar sem kærð er samþykkt skipulagsráðs frá 18. maí 2005 um breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar að Skeifunni 5, þar sem heimilað er að reisa bensínafgreiðslustöð á lóðinni, en jafnframt heldur kærandi því fram að hið umdeilda byggingarleyfi brjóti í bága við ákvæði byggingarreglugerðar, sem og reglna um heilbrigðiseftirlit, brunavarnir og mengunarvarnir.

Úrskurðarnefndinni hafa borist gögn og greinargerð Reykjavíkurborgar um framangreindar kærur um téða breytingu á deiliskipulagi og veitingu byggingarleyfis ásamt kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.  Þá hafa nefndinni borist stutt andmæli byggingarleyfishafa er einkum lúta að kröfu kæranda um að framkvæmdir verði stöðvaðar.  Er málið nú tekið til úrlausnar um þann þátt málsins.

Málsatvik:  Haustið 2004 var leitað afstöðu skipulags- og byggingarnefndar til þess hvort leyft yrði að reisa bensínsjálfsafgreiðslu á lóð nr. 5 við Skeifuna.  Tók nefndin jákvætt í erindið og lét umsækjandinn því vinna tillögu að breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar þar sem gert var ráð fyrir bensínafgreiðslunni.  Tillagan var fyrst tekin fyrir þann 8. október 2004 á fundi skipulagsfulltrúa og á fundi skipulags- og byggingarnefndar þann 15. desember s.á.  Vísaði nefndin tillögunni til kynningar í samgöngunefnd og umhverfis- og heilbrigðisnefnd.  Að þeirri kynningu lokinni var ákveðið að auglýsa tillöguna.

Tillagan var auglýst til kynningar frá 25. febrúar til 8. apríl 2005 og bárust allmargar athugasemdir, m.a. frá eigendum eignarhluta að Skeifunni 3.  Í umsögn skipulagsfulltrúa um framkomnar athugasemdir, dags. 2. maí 2005, var gerð tillaga að breytingum á skipulagstillögunni til að koma til móts við athugasemdir.  Var lagt til að byggingarreitur ofanjarðar fyrir bensíndælur yrði færður frá lóðamörkum og að sett yrði í skilmála deiliskipulagsins að ekki mætti vera þak yfir dælum né óþarfa skilti við stöðina.  Var auglýst tillaga samþykkt á fundi skipulagsráðs hinn 18. maí 2005 með þeim breytingum sem fram komu í umsögn skipulagsfulltrúa.  Staðfesti borgarráð þessa samþykkt skipulagsráðs á fundi sínum þann 26. maí 2005.  Skipulagstillagan hlaut síðan lögboðna afgreiðslu Skipulagsstofnunar og var auglýsing um gildistöku hennar birt í B-deild Stjórnartíðinda þann 14. júlí 2005.  Hafði kærandi þá þegar skotið ákvörðuninni til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 22. júní 2005.

Þann 19. júlí 2005 var tekin fyrir á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa umsókn um leyfi til að koma fyrir bensínafgreiðslustöð með fjórum sjálfsafgreiðsludælum á lóðinni nr. 5 við Skeifuna.  Jafnframt var sótt um leyfi fyrir 6 m háu stakstæðu verðskilti við innkeyrslu á lóðina.  Umsóknin var samþykkt á fundinum með eftirfarandi bókun: 

„Samþykkt. Samræmist ákvæðum laga nr. 73/1997. Frágangur á lóðamörkum verði gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða. Áskilin lokaúttekt byggingarfulltrúa. Áskilið samþykki heilbrigðiseftirlits.

Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa þann 5. júlí s.l., var samþykkt byggingarleyfi fyrir húsfélagið Skeifunni 5 um byggingu bensínsjálfsafgreiðslustöðvar á lóðinni nr. 5 við Skeifuna. Þegar sú samþykkt var gerð var ekki búið að staðfesta deiliskipulag á reitnum með birtingu í Stjórnartíðindum.

Vegna þessa er umrædd samþykkt felld úr gildi en málið nú samþykkt þar sem formskilyrðum hefur verið fullnægt með birtingu auglýsingar í B-deild Stjórnatíðinda hinn 14. júli s.l.“

Eins og áður er rakið var ofangreind ákvörðun byggingarfulltrúa einnig kærð til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 8. ágúst 2005, og þess krafist að byggingarleyfið yrði fellt úr gildi auk þess sem framkvæmdir yrðu stöðvaðar á meðan málið væri rekið fyrir nefndinni.

Málsrök aðila:  Af hálfu kæranda er vísað til þess að hið umdeilda byggingarleyfi eigi stoð í skipulagi sem breytt hafi verið og sé kærumál um lögmæti breytingarinnar til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.  Sé því haldið fram að skipulagsbreytingin hafi farið í bága við aðalskipulag Reykjavíkurborgar og að auki hafi verið verulegir ágallar á málsmeðferð skipulagsyfirvalda þegar skipulaginu hafi verið breytt.  Rekstri bensínstöðvar fylgi óhjákvæmilega aukin umferð, slysahætta og mengun, sem allt gangi gegn lögvörðum hagsmunum kæranda.  Loks dregur kærandi í efa að umdeilt byggingarleyfi uppfylli ákvæði byggingarreglugerðar sem og ákvæði reglna um heilbrigðiseftirlit, brunavarnir og mengunarvarnir.

Af hálfu borgaryfirvalda er því haldið fram að ákvarðanir um hina umdeildu skipulagsbreytingu og byggingarleyfi hafi verið teknar að vel ígrunduðu máli og að undirbúningur umræddra ákvarðana hafi í alla staði verið í samræmi við lög.  Komið hafi verið til móts við athugasemdir er gerðar hafi verið við skipulagstillöguna og hafi henni verið breytt til hagsbóta fyrir nágranna, þar á meðal kæranda.  Tillögunni hafi þó ekki verið breytt í grundvallaratriðum og hafi því ekki verið skylt að auglýsa hana að nýju.  Samþykkt skipulagsráðs hafi hlotið lögboðna staðfestingu borgarráðs og verið afgreidd af Skipulagsstofnun og auglýst í B-deild Stjórnartíðinda svo sem lögskylt sé.  Ekki hafi verið sýnt fram á að annmarkar séu á umræddri skipulagstillögu eða byggingarleyfi er líklegt sé að leitt geti til ógildingar og beri því að hafna kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.  Framkvæmdir byggingarleyfishafa séu alfarið á hans ábyrgð kjósi hann að halda þeim áfram meðan efnisúrlausn sé ekki fengin í málinu, en ekki séu fyrir hendi neinar þær aðstæður er réttlætt geti stöðvun framkvæmda.

Af hálfu byggingarleyfishafa er kröfum kæranda mótmælt.  Byggir hann á sömu eða svipuðum sjónarmiðum og borgaryfirvöld, sem þegar hafa verið rakin.

Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum í málinu, sem ekki þykir ástæða til að rekja nánar við úrlausn þessa þáttar málsins.

Niðurstaða:  Hið umþrætta byggingarleyfi heimilar byggingu sjálfsafgreiðslustöðvar fyrir bifreiðaeldsneyti og uppsetningu verðskiltis á lóðinni nr. 5 við Skeifuna í Reykjavík.  Byggingarleyfið á stoð í breyttu skipulagi lóðarinnar og ekki hefur verið sýnt fram á að líklegt sé að umdeild skipulagsbreyting sé haldin ógildingarannmörkum.  Að auki getur uppsetning afgreiðslustöðvar af þeirri gerð sem hér um ræðir ekki talist svo stórfelld og óafturtæk mannvirkjagerð að nauðsyn beri til að stöðva framkvæmdir við hana þótt einhver áhöld kynnu að vera um lögmæti hinna kærðu ákvarðana.

Eins og málið liggur nú fyrir og í ljósi þess sem að framan er rakið þykja ekki efni til að stöðva framkvæmdir sem hafnar eru við uppsetningu afgreiðslustöðvarinnar þar til efnisniðurstaða liggur fyrir í kærumálum kæranda.  Frekari framkvæmdir samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi eru hins vegar á ábyrgð og áhættu byggingarleyfishafa meðan málið er til efnismeðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.

Úrskurðarorð:

Kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi er hafnað.

 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

 

__________________________                          _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                                      Ingibjörg Ingvadóttir

des 22
Love0

35/2005 Tjarnarbraut

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 14. júlí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 35/2005, kæra eiganda bakhúss að Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði á synjun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 29. mars 2005 á umsókn kæranda um viðbyggingu og breytingu á notkun greinds bakhúss úr iðnaðarhúsnæði í íbúðarhúsnæði.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 21. apríl 2005, er barst nefndinni hinn 26. apríl sama ár, kærir J, eigandi um 60 fermetra bakhúss að Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði, þá afgreiðslu skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 29. mars 2005 að synja umsókn kæranda um að reisa um fjögurra fermetra anddyri við umrætt bakhús og að breyta notkun þess úr iðnaðarhúsnæði í íbúð.  Gerir kærandi þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Málavextir:  Húsið að Tjarnarbraut 29 er þriggja íbúða hús og á lóðinni er tæplega 60 fermetra bakhús sem mun hafa verið byggt á árinu 1958 sem geymsluskúr.  Lóðin er 401 fermetri að flatarmáli.  Bakhúsið er sérstakur eignarhluti samkvæmt fasteignamatsskrá og hefur verið nýtt undir prentsmiðju um áratuga skeið.

Kærandi, sem á íbúð í húsinu að Tjarnarbraut 29, mun hafa keypt umrætt bakhús árið 2000 er starfsemi, sem þar var fyrir, var hætt.  Hinn 13. maí 2003 var tekin fyrir á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar fyrirspurn kæranda um hvort heimilað yrði að breyta notkun bakhússins úr iðnaðarhúsi í íbúð.  Erindinu fylgdi uppdráttur og samþykki meðeiganda að lóð.  Var erindinu vísað til bæjarskipulags þar sem um var að ræða fyrirspurn um breytta notkun húsnæðisins.

Erindi kæranda var tekið fyrir á fundum skipulags- og byggingarráðs hinn 20. maí og 3. júní 2003 og sú ákvörðun tekin að fela bæjarskipulagi að grenndarkynna erindið þegar byggingarleyfisumsókn lægi fyrir, með því fororði að húsnæðið uppfyllti skilyrði byggingarreglugerðar um íbúðir.

Erindi kæranda var síðan grenndarkynnt með bréfi, dags. 24. september 2003, í kjölfar framlagningar aðaluppdráttar vegna breyttrar notkunar og gerð anddyris við umrætt bakhús, dags. 6. september s.á., og bárust athugasemdir frá tveimur nágrönnum kæranda þar sem kynntri breytingu notkunar var mótmælt.

Erindið var loks tekið fyrir á fundi skipulags- og byggingarráðs hinn 4. nóvember 2003 og það afgreitt með svofelldri bókun:  „Tekin fyrir að nýju fyrirspurn Jóhanns Tryggva Jónssonar dags. 13.05.03 um að breyta iðnaðarhúsnæði mhl. 02 í íbúð.  Erindið var í grenndarkynningu og athugasemdir bárust.  Á grundvelli athugasemda og fyrirliggjandi gagna frá 1957 um að leyfi hafi verið veitt fyrir geymsluskúr telur skipulags- og byggingarráð ekki rétt að heimila breytingu yfir í íbúðarhús og eðlilegra sé að nýta húsið sem geymslu eða bílskúr og synjar erindinu eins og það liggur fyrir.”

Kærandi í máli þessu kærði þessa afstöðu skipulags- og byggingarráðs til úrskurðarnefndarinnar sem vísað kærunni frá með úrskurði uppkveðnum hinn 23. nóvember 2004, þar sem umdeild bókun skipulags- og byggingarráðs í því máli fól í sér afstöðu til fyrirspurnar en ekki lokaákvörðun í skilningi 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Í kjölfar úrskurðarins samþykkti skipulags- og byggingarfulltrúi og skipulags- og byggingarráð að grenndarkynna byggingarleyfisumsókn kæranda, um að reisa um fjögurra fermetra anddyri við suðurhlið bakhússins að Tjarnarbraut 29 og um breytta notkun hússins í íbúð.  Lauk grenndarkynningunni hinn 11. mars 2005 og bárust athugasemdir við fyrirhugaða breytingu frá nágrönnum sem gert höfðu athugasemdir við fyrri grenndarkynningu á árinu 2003. 

Athugasemdirnar lutu að því að húsið að Tjarnarbraut 29 hafi á sínum tíma verið tveggja íbúða hús, en grafið hafi verið frá geymslukjallara hússins og honum breytt í íbúð.  Hafi umrætt bakhús verið reist sem geymsluskúr sem síðar hafi verið samþykktur sem iðnaðarhúsnæði.  Austurhluti umræddrar lóðar nái upp undir glugga bakhússins og suðurgluggar njóti lítillar sólar en húsið hafi ekki leyfi til iðnaðarstarfsemi í dag.  Fjöldi bílastæða fyrir umrætt hús sé ónógur og bil milli húsa sé ekki í samræmi við 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 og standist bakhúsið engan veginn reglur um einbýlishús.

Skipulags- og byggingarráð Hafnarfjarðar tók málið til afgreiðslu hinn 29. mars 2005 og hafnaði umræddu byggingarleyfi með vísan til framkominna athugasemda og fyrirliggjandi gagna frá árinu 1957 um að umrætt bakhús hafi verið samþykkt sem geymsluskúr.  Hefur kærandi nú skotið þessari ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar eins og að framan greinir

Málsrök kæranda:  Kærandi vísar til þess að bakhúsið að Tjarnarbraut 29 sé þinglýst sem iðnaðarhúsnæði og skráð sem sérstök fasteign. 

Kærandi bendir á að framkomnar athugasemdir um ónóg bílastæði, lóðarskort bakhússins og áhrif á götumynd, sem fram hafi komið við fyrri grenndarkynningu, eigi ekki við rök að styðjast. 

Við endurbætur á Tjarnarbraut á árinu 2001 hafi gleymst að gera ráð fyrir stæðum fyrir íbúðarhúsið að Tjarnarbraut 29, sem sé þriggja íbúða hús.  Vegna athugasemda íbúa hússins hafi skipulagi götunnar verið breytt og komið fyrir þremur bílastæðum framan við húsið.  Fyrir sé aðkeyrsla að bakhúsi lóðarinnar sem yrði bílastæði fyrir bakhúsið ef breytt yrði í íbúð.  Bendir kærandi á að eignaskiptasamningur vegna fasteignarinnar að Tjarnarbraut 29 frá árinu 1985 beri með sér að bakhúsið eigi 14,65% hlut í heildarlóð að Tjarnarbraut 29.  Umrædd bygging sé bakhús og hefði umsótt breyting ekki áhrif á götumynd Tjarnarbrautar.

Loks lýsir kærandi sig ósáttan við þá forsendu fyrir afgreiðslu erindis hans að leyfi fyrir umræddu húsi frá árinu 1957 hafi miðað við nýtingu þess sem geymsluskúrs.  Ljóst sé að um sé að ræða skráð iðnaðarhúsnæði sem hafi verið notað sem slíkt í áratugi.  Telja verði að bakhúsið henti betur til íbúðarnota en til iðnaðarstarfsemi, enda standi húsið inni á íbúðarlóð.

Málsrök Hafnarfjarðarbæjar:  Í fyrirliggjandi bréfi skipulags- og byggingarfulltrúa Hafnarfjarðar í fyrra máli um sama efni, er sent var kæranda í tilefni af bréfi hans, dags. 27. nóvember 2003, kemur fram það álit að umdeilt húsnæði, sem leyfi hafi verið veitt fyrir sem geymsluskúr á árinu 1957, henti ekki til íbúðar og aðeins verði fyrir hendi þrjú bílastæði fyrir þær fjórar íbúðir sem á lóðinni yrðu.  Nýting lóðarinnar fyrir fjórar íbúðir samræmist ekki heildarskipulagi götunnar en bent hafi verið á hentugri nýtingu húsnæðisins svo sem undir bílskúr.

Í minnispunktum starfsmanns umhverfis- og tæknisviðs Hafnarfjarðar frá 17. mars 2005, þar sem fjallað er um framkomnar athugasemdir við grenndarkynningu umdeildrar byggingarleyfisumsóknar, er tekið undir framkomnar athugasemdir hvað varðar nálægð milli húsa og brunavarnir og talið að ekki væri fullnægt kröfum um bílastæði.  Fyrirhuguð íbúð nyti lítillar birtu þar sem hluti bakhússins væri niðurgrafinn og vegna skuggavarps frá íbúðarhúsi því sem fyrir væri á lóðinni.  Þá skírskota bæjaryfirvöld til þess að húsin að Tjarnarbraut 21-27 séu einbýlis- eða tvíbýlishús og að umrætt bakhús hafi aðeins tvær gluggahliðar og sé hátt barð fyrir framan aðra þeirra.  Ef fyrirhuguð viðbygging yrði reist við skúrinn yrði fjarlægð milli húsa á lóðinni um 2,2 metrar.

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin og starfsmenn hennar kynntu sér óformlega staðhætti á vettvangi hinn 23. júní 2005.

Niðurstaða:  Með hinni kærðu ákvörðun hafnaði skipulags- og byggingaráð Hafnarfjarðar umsókn kæranda um leyfi fyrir byggingu um fjögurra fermetra anddyris við 60 fermetra bakhús að Tjarnarbraut 29 og breytingu á notkun hússins í íbúð. Fundargerð ráðsins, þar sem nefnd ákvörðun var færð til bókar, var á dagskrá fundar bæjarstjórnar hinn 5. apríl 2005 en ekki er að finna í bókun þess fundar að afstaða hafi verið tekin til byggingarleyfisumsóknar kæranda, hvorki með sérstakri bókun um erindið né með bókun afstöðu til efnis umræddrar fundargerðar skipulags- og byggingarráðs.

Samkvæmt ákvæðum skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 skal sveitarstjórn afgreiða byggingarleyfisumsóknir, sbr. t.d. 2. mgr. 38. gr., 2. mgr. 39. gr. og 1. mgr. 43. gr. laganna.  Sveitarstjórnum er heimilt skv. 4. mgr. 40. gr. að víkja frá ákvæðum laganna um meðferð umsókna um byggingarleyfi með sérstakri samþykkt sem staðfest skal af ráðherra.

Þrátt fyrir eftirgrennslan úrskurðarnefndarinnar hefur ekki verið leitt í ljós að fyrir liggi samþykkt, staðfest af ráðherra, sem heimilar skipulags- og byggingarráði Hafnarfjarðar lokaafgreiðslu byggingarleyfisumsókna og verður því enn að vísa máli þessu frá úrskurðarnefndinni með skírskotun til 2. mgr. 26. gr. sjórnsýslulaga nr. 37/1993, þar sem á skortir að sveitarstjórn hafi tekið afstöðu til umsóknar kæranda.

Úrskurðarorð:

Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.

 

 

_______________________________
Ásgeir Magnússon

 

__________________________               _______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                 Ingibjörg Ingvadóttir

 

 

des 22
Love0

2/2003 Vatnsendablettur

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 7. júlí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 2/2003, kæra á ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 4. desember 2002 um að gera eiganda 50 m² húss að Vatnsendabletti nr. 241a í Kópavogi að fjarlægja það af lóðinni eigi síðar en hinn 1. febrúar 2003, en að öðrum kosti verði húsið fjarlægt á kostnað eiganda.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 3. janúar 2003, kærir G ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 4. desember 2002 um að gera honum að fjarlægja 50 m² hús af lóðinni að Vatnsendabletti nr. 241a í Kópavogi eigi síðar en hinn 1. febrúar 2003, en að öðrum kosti verði húsið fjarlægt á hans kostnað.  Kærandi krefst ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar ásamt því að lagt verði fyrir byggingarnefnd að veita byggingarleyfi vegna fyrirhugaðra byggingarframkvæmda hans á fyrrgreindri lóð.  Með úrskurði úrskurðarnefndarinnar hinn 26. mars 2003 frestaði úrskurðarnefndin réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar og hefur hún því eigi komið til framkvæmda.

Málavextir:  Kærandi var eigandi að húsi að Vatnsendabletti 241a, sem mun hafa eyðilagst í eldsvoða í aprílmánuði árið 1999.  Ekki hefur komið til endurbyggingar húss á lóðinni og mun ágreiningur kæranda við landeiganda um réttindi yfir umræddri lóð hafa staðið því í vegi, en deiliskipulag hefur verið samþykkt fyrir umrætt svæði og er þar gert ráð fyrir að lóðin verði að hluta byggingarlóð fyrir íbúðarhús.

Haustið 2002 flutti kærandi 50 m² timburhús eða skúr á lóðina.  Kveðst hann hafa skipt um klæðningu á skúrnum og sett í hann glugga en ekki fest hann við undirstöður.  Hafi hann ætlað að nýta hús þetta í tengslum við hagnýtingu lóðarinnar og eftir atvikum sem vinnuaðstöðu meðan byggt væri nýtt hús á lóðinni. 

Fljótlega eftir að húsið var flutt á lóðina komu fram athugasemdir af hálfu byggingarfulltrúa um að ekki hefði verið aflað tilskilinna leyfa og tilkynnti hann kæranda að frekari framkvæmdir á lóðinni skyldu stöðvaðar.

Á fundi byggingarnefndar Kópavogs hinn 4. desember 2002 ákvað nefndin að gefa kæranda frest til 1. febrúar 2003 til þess að fjarlægja húsið af lóðinni en ella myndi nefndin hlutast til um að það yrði gert á kostnað eiganda.

Þessari ákvörðun vildi kærandi ekki una og skaut málinu til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 3. janúar 2003, svo sem að framan greinir. 

Bæjaryfirvöld ítrekuðu kröfu sína um brottflutning hússins, en með úrskurði uppkveðnum hinn 26. mars 2003 frestaði úrskurðarnefndin réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar og hefur hún því ekki komið til framkvæmda.

Málsrök kæranda:  Af hálfu kæranda er á því byggt að umrætt hús sé ekki fasteign þar sem það hafi ekki verið fest við undirstöður.  Það standi þar sem áður hafi staðið hús það er brunnið hafi og telji hann sig eiga fullan rétt á að endurbyggja hús í þess stað.  Þó hafi alltaf staðið til að byggja annað hús og stærra ofar í lóðinni á skilgreindum byggingarreit en af því hafi ekki orðið þar sem byggingarleyfi hafi ekki verið veitt.  Hús það sem um sé deilt í málinu sé til bráðbirgða en fyrirhugað sé að nýta það á meðan á byggingarframkvæmdum standi. 

Kröfu sínu um útgáfu byggingarleyfis styður kærandi þeim rökum að allt frá árinu 1999 hafi landeiganda verið kunnugt um að hann hygðist byggja íbúðarhús á lóðinni og í þeim tilgangi hafi aðalskipulagi svæðisins verið breytt.  Efir að fyrrum landeigandi hafi fallið frá hafi núverandi landeigandi sagt lóðarleigusamningnum upp og hafi samningurinn ekki fengist endurnýjaður.  Á meðan svo sé neiti byggingaryfirvöld í Kópavogi að gefa út byggingarleyfi vegna byggingar íbúðarhúss á lóðinni og nauðsynlegt sé að fá úr því skorið hvort útgáfa byggingarleyfis sá háð samþykki landeiganda.

Málsrök Kópavogsbæjar:  Af hálfu Kópavogsbæjar er vísað til þess að á fundi byggingarnefndar Kópavogs hinn 9. ágúst 2002 hafi verið hafnað erindi kæranda um að honum yrði veitt leyfi til að flytja umrætt hús á lóðina til að nota sem aðstöðu meðan á endurbyggingu nýs húss á lóðinni stæði og í framhaldi af því að mega nýta húsið sem bílskúr eða bátaskýli.  Hafi m.a. verið vísað til þess að samkvæmt forsendum nýs skipulags á svæðinu þyrfti að gera nýja lóðarleigusamninga við landeiganda.  Kærandi hafi ekki kært þessa synjun byggingarnefndar og standi því óhögguð sú ákvörðun nefndarinnar að veita ekki leyfi fyrir umræddu húsi á lóðinni.  Kærandi hafi, þrátt fyrir þetta, flutt húsið á lóðina og hafist handa við endurbætur á því.  Þetta hafi honum verið óheimilt og hafi framkvæmdir verið stöðvaðar jafnskjótt og um þær hafi orðið kunnugt.  Ákvörðun byggingarnefndar um að gera kæranda að fjarlægja húsið af lóðinni eigi sér stoð í 2. og 5. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Kærandi hafi ekki orðið við fyrirmælum um að fjarlægja húsið og hafi því verið ákveðið að láta vinna verkið á kostnað kæranda.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um lögmæti þeirrar ákvörðunar byggingarnefndar Kópavogs frá 4. desember 2002 að gera kæranda að fjarlægja hús það sem að framan greinir af lóðinni að Vatnsendabletti 241a og að það verði að öðrum kosti fjarlægt á kostnað kæranda. 

Í hinni kærðu ákvörðun felst að fyrirhugað er að beita þvingunarúrræðum sem byggingaryfirvöldum eru tiltæk og vísa bæjaryfirvöld til ákvæða í 56. gr. skipulags- og byggingarlaga sem eiga annars vegar við um byggingarleyfisskyld mannvirki sem reist eru án samþykkis sveitarstjórnar og fara í bága við skipulag og hins vegar um ólöglegar byggingar eða byggingarhluta. 

Ágreiningur er m.a. í málinu um það hvort umrætt hús sé leyfisskylt mannvirki í skilningi IV. kafla skipulags- og byggingarlaga þar sem það hafi ekki verið varanlega skeytt við undirstöður og þá jafnframt hvort ákvæði 2. og 5. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 eigi við í málinu. 

Hús það sem um er deilt í máli þessu stendur á steinsteyptum hnöllum og eru þeir ekki áfastir húsinu.  Það er því ekki varanlega skeytt við jörð.  Engar lagnir eru tengdar því og verður ekki talið að um sé að ræða mannvirki í skilningi IV. kafla skipulags- og byggingarlaga heldur verði að líta svo á að um lausafé sé að ræða.

Ákvæði 56. gr. skipulags- og byggingarlaga er skipað í VI. kafla laganna er fjallar um þvingunarúrræði og viðurlög.  Verður þessum ákvæðum ekki beitt með rýmkandi lögskýringu og verður tilvitnuðum ákvæðum 56. gr. ekki beitt um lausafé sem ekki fellur undir mannvirkjakafla lagnanna.  Var hin kærða ákvörðun því ekki reist á réttum lagagrundvelli.  Var rökstuðningi hennar að þessu leyti áfátt.

Í kærunni er þess krafist að úrskurðarnefndin leggi fyrir byggingarnefnd að veita byggingarleyfi vegna fyrirhugaðra framkvæmda kæranda á lóðinni.  Í kröfu þessari felst að úrskurðarnefndinni er ætlað að taka afstöðu til byggingaráforma kæranda án þess að fyrir liggi ákvörðun byggingarnefndar um að synja umsókn hans um leyfi til byggingar húss á lóðinni.  Er það ekki á færi úrskurðarnefndarinnar að mæla fyrir um að byggingarnefnd veiti leyfi þegar svo háttar til og verður kröfu kæranda í því efni vísað frá úrskurðarnefndinni. 

Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna anna hjá úrskurðarnefndinni. 

Úrskurðarorð:

Felld er úr gildi ákvörðun byggingarnefndar Kópavogs frá 4. desember 2002 um að fjarlægja skuli 50 m² hús af lóðinni að Vatnsendabletti 241a, Kópavogi.

Vísað er frá kröfu um að úrskurðarnefndin leggi fyrir byggingarnefnd að veita byggingarleyfi vegna fyrirhugaðra byggingarframkvæmda kæranda á fyrrgreindri lóð.

___________________________
Ásgeir Magnússon         

 
_____________________________         ____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Sesselja Jónsdóttir

des 22
Love0

39/2005 Norðurbakki

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 23. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.

Fyrir var tekið mál nr. 39/2005, kæra eiganda fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði á ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 um að heimila niðurrif nokkurra mannvirkja við Vesturgötu og Norðurbakka Hafnarfirði.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. maí 2005, er barst nefndinni hinn 13. sama mánaðar, kærir S, eigandi fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 að heimila Norðurbakka ehf. Strandgötu 6, Hafnarfirði, niðurrif á húsunum við Vesturgötu 9-13 (áður Bæjarútgerðin), Vesturgötu 15 (áður Norðurstjarnan), Norðurbakka 4a (vigtarhús og vigtarþró), Norðurbakka 8 (áður vöruskemma og hafnarskemma ásamt vélaverkstæði) og Vesturgötu 19 (áður vöruskemma).  Krefst kærandi þess að umrætt byggingarleyfi verði fellt úr gildi.

Krafðist kærandi þess jafnframt að framkvæmdir við niðurrif húsanna yrðu stöðvaðar meðan beðið væri niðurstöðu um gildi hinnar kærðu ákvörðunar.  Úrskurðarnefndin tók kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda til úrskurðar hinn 9. júní sl. og var ekki talið tilefni til þess að fallast á þá kröfu.

Málavextir:  Svæði það sem umræddar byggingar standa á mun hafa verið hafnarsvæði en í húsi kæranda að Vesturgötu 4 er rekinn veitingastaðurinn A. Hansen.

Hinn 26. janúar 2005 birtist í B-deild Stjórnartíðinda auglýsing um gildistöku á breytingu á Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015.  Fólst breytingin í því að meginhluta hafnarsvæðis á Norðurbakka var breytt í íbúðarsvæði en svæði næst miðbæ var breytt í blandað íbúðar- og miðsvæði.  Bryggja og hafnarkantur í suðurjaðri svæðisins voru áfram skilgreind sem hafnarsvæði.  Miðsvæði norðan Vesturgötu og vestan Merkurgötu var breytt í íbúðarsvæði en miðsvæði sunnan Vesturgötu og vestan Fjarðargötu var breytt í blandað íbúðar- og miðsvæði.  Samkvæmt auglýsingunni hlaut aðalskipulagsbreytingin samþykki bæjarstjórnar Hafnarfjarðar og staðfestingu Skipulagsstofnunar.  Umhverfisráðherra staðfesti breytinguna hinn 24. janúar 2005.

Hinn 8. febrúar 2005 samþykkti bæjarstjórn Hafnarfjarðar nýtt deiliskipulag fyrir Norðurbakka í Hafnarfirði er fól í sér breytingu á landnotkun úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði með þjónustu- og stofnanalóð og tiltók með hvaða hætti uppbyggingu svæðisins skyldi háttað.  Tók skipulagið gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. maí sl.

Á kynningartíma deiliskipulagsins gerði kærandi athugasemdir við fyrirhugaða íbúðarbyggð á svæðinu og taldi hana fara of nærri fasteign hans þar sem fram færi veitingastarfsemi sem færi alls ekki saman við fyrirhugaðar íbúðarblokkir í næsta nágrenni.

Með bréfi, dags. 21. mars 2005, skaut kærandi ákvörðun um fyrirhugaðar framkvæmdir til úrskurðarnefndarinnar og krafðist þess að allar framkvæmdir yrðu stöðvaðar og öll byggingarleyfi felld úr gildi.  Voru sömu sjónarmið tíunduð til stuðnings kröfunni og sett höfðu verið fram af kæranda við kynningu deiliskipulagsins en til viðbótar bent á að öll bílastæði við veitingastað kæranda ættu að víkja samkvæmt skipulaginu og taldi hann jafnframt ýmsa ágalla hafa verið á málsmeðferð skipulagstillögunnar.  Er umrædd kæra til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.

Með bréfi, dags. 10. maí 2005, kærði síðan kærandi veitt byggingarleyfi fyrir niðurrifi húsa á Norðurbakka og krefst hann ógildingar byggingarleyfisins svo sem að framan greinir. 

Málsrök kæranda:  Kærandi bendir á að athugasemdum hans við fyrirhugaðar framkvæmdir samkvæmt hinu samþykkta deiliskipulagi hafi ekki verið svarað af Hafnarfjarðarbæ, en hann eigi beinna hagsmuna að gæta varðandi framkvæmdirnar.  Byggir kærandi kröfu sína á því að skipulagslegum aðdraganda hinnar kærðu ákvörðunar sé í ýmsu áfátt og brjóti gegn 10., 13., 14. eða 15. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Telur kærandi að umdeilt niðurrif hafi ekki verið grenndarkynnt, en hann hafi gert athugasemdir við þá aðgerð þar sem lagfæringar og frágangur eftir niðurrifið hafi ekki samræmst kröfum hans né kröfum þeim sem miðbæjarsamtök Hafnarfjarðar hafi sett fram.

Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar hafa ekki borist athugasemdir eða sjónarmið vegna kærumáls þessa og ekki hefur tekist að ná sambandi við byggingarleyfishafa.

Niðurstaða:  Með gildistöku aðalskipulagsbreytingar hinn 26. janúar 2005 mun svæði því, sem umdeilt byggingarleyfi fyrir niðurrifi fyrrgreindra mannvirkja tekur til, hafa verið breytt úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði.  Aðalskipulagsákvarðanir sæta ekki endurskoðun úrskurðarnefndarinnar, enda er gildistaka þeirra háð staðfestingu umhverfisráðherra sem æðsta handhafa stjórnsýsluvalds á sviði skipulagsmála.

Mannvirki þau, sem umdeilt byggingarleyfi heimilar niðurrif á, voru hönnuð og nýtt fyrir hafnar- og atvinnustarfsemi og á leyfið því stoð í aðalskipulagi Hafnarfjarðar, svo sem því var breytt á þessu ári, en umrætt svæði er nú ætlað undir íbúðarbyggð.  Byggingarleyfið snertir á engan hátt með hvaða hætti uppbygging svæðisins verður í kjölfar brottnáms bygginganna.  Umrædd mannvirki hafa þegar verið rifin og aðeins eftir að ljúka framkvæmdum við flutning efnis og frágang svæðisins sem einungis kann að baka kæranda tímabundið óhagræði vegna veitingarekstursins í næsta nágrenni.

Að öllu þessu virtu þykja hvorki hagsmunir kæranda né aðrar ástæður geta leitt til þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.

Úrskurðarorð:

Kröfu kæranda, um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 að heimila niðurrif á húsunum við Vesturgötu 9-13, Vesturgötu 15, Vesturgötu 19, Norðurbakka 4a og Norðurbakka 8, er hafnað.
.

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________         _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                    Ingibjörg Ingvadóttir

des 22
Love0

66/2004 Höfði

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 7. júlí, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur.

Fyrir var tekið mál nr. 66/2004, kæra eiganda landspildu í Skammadal í landi Reykja í Mosfellsbæ á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar frá 12. október 2004 að ítreka synjun á fyrri umsókn um varanlegt byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við eldra hús að Höfða í Skammadal, svo og að krefjast þess að kærandi fjarlægi þegar í stað umrædda viðbyggingu, og að mælast til þess við bæjarstjórn að beitt verði dagsektum verði viðbyggingin ekki fjarlægð fyrir 1. desember 2004.

Á málið er nú lagður svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 29. nóvember 2004, er barst nefndinni sama dag, kærir Ólafur Gústafsson hrl., f.h. G, Ásgarði II, Mosfellsbæ, samþykkt skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 12. október 2004 um að ítreka synjun á fyrri umsókn um varanlegt byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við eldra hús að Höfða í Skammadal, að gera kæranda að fjarlægja þegar í stað umrædda viðbyggingu svo og að mælast til þess við bæjarstjórn að verði viðbyggingin ekki fjarlægð fyrir 1. desember 2004 verði beitt dagsektum. 

Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarstjórnar Mosfellsbæjar hinn 27. október 2004.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að frestað verði réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar meðan úrskurðarnefndin hafi kærumál þetta til meðferðar.

Málavextir:  Kærandi er eigandi að landspildu í Skammadal í landi Reykja í Mosfellsbæ, en þar stendur húsið Höfði sem reist var á árunum 1936 – 1938 af Starfsmannafélagi Sambands íslenskra samvinnufélaga.  Síðar eignaðist kærandi fasteignina og árið 1998 óskaði hann eftir heimild byggingarnefndar Mosfellsbæjar til að setja niður sumarbústað til bráðabirgða á landinu og gaf nefndin út stöðuleyfi til eins árs.  Stöðuleyfi þetta var tvívegis framlengt og í bæði skiptin til eins árs, fyrst hinn 22. nóvember 1999 og síðar hinn 5. september 2000.  Í gögnum málsins kemur fram að kærandi hafi innréttað sumarbústaðinn og tengt hann eldra húsinu sem fyrir stóð á landspildunni.  Í júlí árið 1999 var kæranda veittur réttur til heilsársbúsetu í húsinu, en bæjaryfirvöld hafa þó vefengt þá heimild.

Eins og fyrr segir veittu byggingaryfirvöld kæranda stöðuleyfi fyrir sumarbústaðnum en beiðni hans um að viðbyggingin fengi að standa til frambúðar var hafnað á fundi byggingarnefndar hinn 16. desember 1999.  Kærandi ritaði bæjarráði bréf, dags. 12. mars 2000, þar sem hann fór fram á hið sama, en á fundi skipulagsnefndar hinn 18. apríl sama ár var erindinu synjað og fór nefndin fram á að viðbyggingin yrði fjarlægð.  Bæjarstjórn staðfesti afgreiðslu nefndarinnar á fundi hinn 26. apríl 2000. 

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 10. september 2002 var tekið til afgreiðslu erindi kæranda þar sem hann óskaði eftir heimild til stækkunar hússins og var eftirfarandi fært til bókar af því tilefni:  „Erindi frá Guðmundi Lárussyni, dags. 01.09.2002, þar sem óskað er eftir heimild til stækkunar á húsnæði.  Heildarstærð hússins eftir stækkun er 120m².  Um er að ræða leyfi fyrir húsnæði sem fékk tímabundið stöðuleyfi til eins árs og rann sá frestur út á árinu 2000.  Samkvæmt gildandi aðalskipulagi er sumarhúsið á svæði sem skilgreint er sem almennt útivistarsvæði, þar sem ekki er gert ráð fyrir sumarhúsi eða heilsárshúsi.  Málinu frestað og vísað til umhverfisdeildar til frekari skoðunar í samræmi við umræður á fundinum.“ 

Hinn 5. nóvember 2002 var erindi kæranda tekið til afgreiðslu á ný og er eftirfarandi fært til bókar:  „Erindi frá Guðmundi Lárussyni, dags. 29.08.2002.  Framhaldsumræða.  Símbréf, dags. 4.11.2002, þar sem óskað er eftir frestun á erindi hans.  Umræðu um framtíðar landnotkun er frestað.  Nefndin ítrekar fyrri samþykktir nefndarinnar um að viðbygging við eldra hús skuli fjarlægð, en framlenging stöðuleyfis hennar rann út 05. september 2001.  Nefndin felur umhverfisdeild að vinna að því að viðbyggingin verði fjarlægð.“  Bæjarstjórn staðfesti framangreinda bókun á fundi hinn 13. nóvember 2002.

Í kjölfar bókunar skipulags- og byggingarnefndar sendi byggingarfulltrúi kæranda máls þessa bréf þar sem m.a. sagði:  „Þann 14. nóvember 2002 var þér tilkynnt bréflega um afgreiðslu skipulags- og byggingarnefndar vegna framtíðarnotkunar á landi þínu ásamt ítrekun á fyrri samþykktum nefndarinnar um að fjarlægja skuli sumarbústaðinn.  Í bréfinu var bent á málskotsrétt samkvæmt 8. gr. skipulags- og byggingarlaga og reglugerðar nr. 621/1997.  Hér með tilkynnist að í framhaldi af samþykkt skipulags- og byggingarnefndar þann 05.11.2002 er þess krafist að þú fjarlægir sumarbústaðinn fyrir 6. janúar 2003.  Hafi bústaðurinn ekki verið fjarlægður þá verður farið með málið í samræmi við ákvæði 56. og 57. greinar skipulags- og byggingarlaga og dagsektarákvæðum beitt, þar til úr hefur verið bætt. Þetta erindi verður kynnt á fundi skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar þann 3. desember 2002.  Að öðru leiti skal bent á meðfylgjandi ákvæði 56. og 57. gr. skipulags- og byggingarlaga um þvingunarúrræði og viðurlög“. 

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar hinn 3. desember 2002 var bréf byggingarfulltrúa, dags. 28. nóvember 2002, kynnt nefndinni og bókaði nefndin eftirfarandi:  „Nefndin beinir því til bæjarstjórnar að verði umrædd bygging ekki fjarlægð fyrir tilskilinn tíma þá samþykki bæjarstjórn að beita dagsektum og ákveða upphæð þeirra“  Bæjarstjórn staðfesti framangreint á fundi hinn 18. sama mánaðar.

Kærandi vildi ekki una ákvörðunum bæjaryfirvalda í málinu og skaut hann þeim til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála með kæru, dags. 14. desember 2002.  Lauk því máli með úrskurði hinn 8. janúar 2004 og var framangreind ákvörðun bæjaryfirvalda felld úr gildi með þeim rökum að ekki hefði verið gætt andmælaréttar kæranda er hin umdeilda ákvörðun var tekin.  Lýsti skipulags- og byggingarnefnd Mosfellsbæjar vanþóknun sinni á niðurstöðu úrskurðarnefndarinnar með ítarlegri bókun á fundi sínum hinn 13. janúar 2004.  Var bókun þessi staðfest af bæjarstjórn og send úrskurðarnefndinni með bréfi, dags. 27. janúar 2004.  Í niðurlagi umræddrar bókunar sagði svo: „Nefndin samþykkir að fela umhverfisdeild að tilkynna Guðmundi Lárussyni að nefndin muni í framhaldi af úrskurði úrskurðarnefndar í skipulags- og byggingarmálum, dags. 8. janúar 2003 (sic) taka fyrir þann 10. febrúar 2004 kröfu um að fjarlægja skuli sumarhús sem veitt var tímabundið stöðuleyfi fyrir sem stakstætt geymsluhús með vísan til 56 og 57 gr. skipulags- og byggingarlaga.  Guðmundi verði gefinn kostur á að koma á framfæri við nefndina andmælum sínum við að byggingin skuli fjarlæg (sic).“ 

Skipulags- og byggingarnefnd tók málið fyrir á 105. fundi sínum hinn 10. febrúar 2004 eins og áformað hafði verið.  Var eftirfarandi m.a. bókað á fundinum:  „Samkvæmt samþykkt skipulags- og byggingarnefndar á 103. fundi nefndarinnar var samþykkt að gefa Guðmundi Lárussyni kost á andmælarrétti til 6. feb. 2004 vegna ákvörðunar nefndarinnar um að fjarlægja núverandi viðbyggingu við sumarbústaðinn Höfða í Skammadal, sem veitt var stöðuleyfi fyrir til eins árs sem stakstæðu húsi en ekki sem viðbyggingu.  Umrædd viðbygging er sumarbústaður sem Guðmundur fékk leyfi til að láta standa á lóðinni á meðan hann innréttaði bústaðinni  sem flytja átti noður í land skv. upplýsingum í umsókn hans.  Guðmundi var tilkynnt bréflega um afgreiðslu nefndarinnar á 103. fundi auk þess að haft var samband við hann símleiðis í síðustu viku og hann minntur á þann frest sem honum var gefinn til andmæla, en engar athugsemdir báust frá Guðmundi Lárussyni.  Nefndin íterkar kröfu sína um að viðbyggingarbústaðurinn verði fjarlægður nú þegar  í samræmi við 56. gr. skipulags- og byggingarlaga, þar sem veitt var tímabundið stöðuleyfi sem nú er löngu útrunnið.  Jafnframt  áréttar nefndin að engir samþykktir uppdrættir liggja fyrir um burðarvirki húss eða undirstöðu þess.  Auk þess er þegar ljóst að þær undirstöður sem eru undir óleyfisbyggingunni uppfylla ekki ákvæði byggingarreglugerðar og gildandi staðla. Ekki liggur fyrir deiliskipulag þar sem gert er ráð fyrir byggingarframkvæmdum.  Nefndin ítrekar synjun á fyrri umsókn hans um varanlegt byggingarleyfi fyrir viðbygginguna.  Nefndin beinir því til bæjarstjórnar að verði umrædd viðbyggingi ekki fjarlægð fyrir 1. júní 2004 þá samþykki bæjarstjórn að beyta dagsektum í samræmi við 57 gr. skipulags- og byggingarlaga.“

Framangreind afgreiðsla skipulags- og byggingarnefndar var tekin fyrir á fundi bæjarstjórnar hinn 18. febrúar 2004 og afgreidd með svofelldri bókun:  „ 4. mál. Niðurrif óleyfisbyggingar við Höfða í Skammadal.  Til máls tók: RR.  Samþykkt með sjö atkvæðum að vísa málinu aftur til nefndarinnar til efnislegrar meðferðar.“

Skipulags- og byggingarnefnd tók málið enn fyrir á 106. fundi sínum hinn 24. febrúar 2004 og var eftirfarandi bókað:  „Niðurrif óleyfisbyggingar við Höfða í Skammadal.  Tekin var fyrir krafa um að fjarlægja hús sem veitt var tímabundið stöðuleyfi fyrir sem stakstætt geymsluhús með vísan til 56 og 57 gr. skipulags- og byggingarlaga.  Vísun frá bæjarstjórn.  Fyrir fundinum var greinargerð Guðmundar Lárusson, dags. 06.02.2004.  Á fundinum var lagt fram greinargerð bæjarverkfræðings vegna athugasemda Guðmundar Lárusson frá 06.02.2004.  Nefndin frestar afgreiðslu málsins til næsta fundar.“
Málið var loks tekið fyrir á 107. fundi nefndarinnar hinn 2. mars 2004 og var enn ítrekuð fyrri synjun á umsókn kæranda um varanlegt byggingarleyfi fyrir viðbyggingunni.  Beindi nefndin því til bæjarstjórnar að yrði umrædd viðbygging ekki fjarlægð fyrir 1. júní 2004 myndi bæjarstjórn samþykkja að beita dagsektum í samræmi við 57. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Var þessi ákvörðun staðfest á fundi bæjarstjórnar hinn 3. mars 2004. 

Þessari ákvörðun skaut kærandi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála með kæru, dags. 7. apríl 2004.

Á fundi skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar hinn 12. október 2004 var málið enn tekið fyrir og dró nefndin til baka „…samþykkt sína frá 105. fundi nefndarinnar 10. febrúar sl. þar sem ekki kom nægilega skýrt fram í bókun nefndarinnar hver skyldi fjarlægja óleyfisbygginguna.“ 

Í framhaldi af afturköllun þessari og með vísunar til 5. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga tók nefndin þá ákvörðun sem kærð er í máli þessu en kærandi dró til baka fyrri kæru frá 7. apríl 2004 með vísan til þess að ekki var þá betur vitað en að hin kærða ákvörðun í því máli hefði verið afturkölluð.

Við meðferð málsins hjá úrskurðarnefndinni kom hins vegar í ljós að svo var ekki heldur hafði skipulags- og byggingarnefnd dregið til baka samþykkt frá 10. febrúar 2004 í stað ákvörðunar þeirrar frá 2. mars 2004, sem verið hafði lokaákvörðun nefndarinnar í fyrra máli.  Ákvað úrskurðarnefndin að gefa byggingaryfirvöldum kost á að bæta úr þeim ágöllum sem á málinu voru, enda talið að um augljós mistök eða misritun hefði verið að ræða, sem stjórnvaldinu væri heimilt að leiðrétta.  Var kæranda jafnframt gefinn kostur á að tjá sig um þennan þátt málsins.

Með bréfi sem úrskurðarnefndinni barst hinn 7. júní 2005 var gerð grein fyrir af hálfu byggingaryfirvalda í Mosfellsbæ að fyrrnefnd mistök hefðu verið leiðrétt og að ákvörðun nefndarinnar frá 2. mars 2004 hefði verið dregin til baka, enda hefði það verið það sem vakað hefði fyrir nefndinni.  Jafnframt var í bréfinu svarað fyrirspurn úrskurðarnefndarinnar um afdrif deiliskipulagstillögu sem auglýst hafði verið snemma árs 2002 og lýst þeirri skoðun að umrædd skipulagstillaga hefði aldrei öðlast gildi.

Með bréfi sem úrskurðarnefndinni barst einnig hinn 7. júní 2005 kom lögmaður kæranda á framfæri athugasemdum hans.  Taldi hann orka tvímælis að heimila byggingaryfirvöldum að leiðrétta framangreind mistök.  Jafnframt taldi hann að umrædd deiliskipulagstillaga frá 2002 hefði öðlast gildi og að kærandi gæti byggt rétt á því.

Málsrök kæranda:  Kærandi heldur því fram að viðbyggingin hafi verið tengd eldra húsinu án nokkurra athugasemda bæjaryfirvalda enda forsendur leyfisins þær að fjölskylda hans gæti búið í húsinu sem heilsárshúsnæði.  Á sama tíma hafi staðið fyrir dyrum framkvæmdir við einbýlishús í hans eigu annars staðar í sveitarfélaginu. 

Kærandi bendir á að skipulags- og byggingarnefnd hafi samþykkt á fundi hinn 30. apríl 2002 að auglýsa deiliskipulag á landi Höfða, sem sýni húsbyggingu á lóðinni eins og hún sé í dag.  Engar athugasemdir hafi borist við tillögu þessari en hún hafi þó ekki verið afgreidd.  Kærandi telji hins vegar að hún hafi öðlast gildi.

Með nýlega samþykktu aðalskipulagi fyrir Mosfellsbæ hafi landnotkun þessa svæðis, þar með talið lands kæranda, verið breytt og sé það nú samkvæmt hinu nýja aðalskipulagi skilgreint sem íbúðarsvæði.  Hafi sú breyting verið gerð að frumkvæði bæjaryfirvalda og í fullri sátt við kæranda og aðra á svæðinu.

Í samræmi við það hafi þegar verið hafist handa við að deiliskipuleggja land á þessu svæði sem íbúðarbyggð, m.a. í Helgafellslandi, sem liggi næst landi kæranda til norðvesturs.  Kærandi hafi farið fram á það að fá að deiliskipuleggja land sitt sumarið 2004 en erindi hans hafi verið hafnað af hálfu Mosfellsbæjar.  Á sama tíma hafi öðrum sambærilegum aðilum verið heimilað að deiliskipuleggja eigið land.  Telji kærandi þessa afgreiðslu bæjarins enn eina staðfestingu á þeirri mismunun, sem við lýði sé hjá skipulags- og byggingaryfirvöldum í Mosfellsbæ.

Með vísan til framanritaðs sé ljóst að allar forsendur fyrir landnýtingu á því landi sem mál þetta taki til hafi gjörbreyst frá því umræddri viðbyggingu var veitt stöðuleyfið.  Landsvæðið sé orðið íbúðarsvæði og því liggi fyrir að þarna verði um íbúðarbyggingar að ræða í næstu framtíð.  Hús kæranda að Höfða, bæði eldra hús og viðbygging, standi því ekki í neinni andstöðu við skipulag svæðisins.

Stærstur hluti húss kæranda að Höfða hafi fullt leyfi byggingaryfirvalda og bæjarstjórnar Mosfellsbæjar og ákvörðun og krafa bæjaryfirvalda um að fjarlægja skuli viðbygginguna komi því ekki til með að hafa neina afgerandi breytingu í för með sér fyrir svæðið sem slíkt.  Eldra húsið muni standa áfram með fullu byggingarleyfi og búseturétti.

Af hálfu bæjaryfirvalda í Mosfellsbæ hafi ekki verið sett fram nein efnisleg rök fyrir kröfu þeirra um að fjarlægja skuli viðbygginguna.  Krafan sé í raun órökstudd.  Kærandi vísi til þess að stjórnvöldum, þ.m.t. bæjarstjórn Mosfellsbæjar, beri við töku ákvarðana sinna að gæta meðalhófs og grípa ekki til harðari aðgerða gegn þegnunum en nauðsynlegt sé.  Þessa hafi ekki verið gætt í þessu máli.  Kærandi hafi mun meiri hagsmuni af því að viðbyggingin fái að standa en bærinn af því að hún fari.  Verði í raun alls ekki séð hvaða hagsmuni bæjaryfirvöld hafi yfirleitt af því að viðbyggingin fari.  Sé hér um óskiljanlega valdbeitingu að ræða, sem brjóti í bága við meðalhófsreglu 12. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. 

Þá vísar kærandi til þess að í Skammadal í Mosfellsbæ standi fjöldi húsa, sem ekki hafi verið veitt byggingarleyfi fyrir lögum samkvæmt.  Enn fremur sé tveggja hæða hús örskammt frá landi kæranda sem reist hafi verið án tilskilinna leyfa og staðið hafi þar óáreitt árum saman.  Ekki virðast hafa komið fram athugasemdir við þessar byggingar og bæjaryfirvöld Mosfellsbæjar, þ.m.t. skipulags- og byggingarnefnd, hafi heldur ekki aðhafst neitt þeirra vegna.  Þá hafi bæjaryfirvöld samþykkt fjölda viðbygginga við þegar byggð hús á ýmsum stöðum í sveitarfélaginu og heimilað deiliskipulag eignarlanda á svæðinu.  Með því að neita kæranda um heimild til að umrædd viðbygging standi áfram séu bæjaryfirvöld að brjóta gegn jafnræðisreglu 11. gr. stjórnsýslulaga, en samkvæmt henni sé stjórnvaldi óheimilt að mismuna aðilum heldur verður það að gæta samræmis og jafnræðis við úrlausn mála.  Það geri bæjarstjórn Mosfellsbæjar ekki.

Hvað varðar athugasemdir byggingaryfirvalda um að ekki hafi verið lagðir fram fullnægjandi uppdrættir að hinni umdeildu viðbygginu tekur kærandi fram að hann hafi með umsókn, dags. í apríl 2005, sótt formlega um byggingarleyfi fyrir hinni umdeildu viðbygginu og að umsókninni hafi fylgt allir tilskyldir uppdrættir.  Sé það von hans að umsókn hans verði nú samþykkt, enda eigi ekki að vera á því nein vandkvæði.

Loks styður kærandi kröfu sína um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar þeim rökum að ekki hafi af hálfu bæjaryfirvalda í Mosfellsbæ verið gætt þeirra lágmarksfresta, sem skipulags- og byggingarlög áskilji þegar eiganda mannvirkis sé gert að aðhafast með þeim hætti, sem í hinni kærðu ákvörðun felist.  Vísi kærandi í þeim efnum m.a. til gr. 61.6 í byggingarreglugerð, en kæranda hafi ekki verið veittur frestur til samræmis við umrætt ákvæði.

Málsrök Mosfellsbæjar:  Af hálfu Mosfellsbæjar er áréttað að í kæru sinni nú virðist kærandi aðallega byggja á því að óleyfisbyggingin sé ekki fyrir neinum og að bærinn hafi enga hagsmuni af því að krefjast þess að hún verði fjarlægð.  Kærandi telji sig hins vegar hafa mikla fjárhagslega hagsmuni af því að byggingin fái að standa.  Þessu sé til að svara að kærandi hafi í upphafi sótt um bráðabirgðastöðuleyfi og fengið það tímabundið.  Hann hafi sjálfur tekið þá ákvörðun að leggja fé og fyrirhöfn í að innrétta húsið og tengja það við eldra hús.  Það hafi hann gert vitandi það að hann væri einungis með bráðabirgðastöðuleyfi, sem gefið hafi verið á grundvelli upplýsinga frá honum sjálfum, þess efnis að húsið yrði flutt norður í land eftir veturinn.  Það fjárhagstjón sem kærandi kunni að verða fyrir vegna þess að honum sé gert að fjarlægja óleyfisbygginguna sé vegna þess að hann hafi sjálfur kosið að leggja í þann kostnað að innrétta húsið og tengja það við hús það sem fyrir hafi verið á landinu.  Ef Mosfellsbær myndi nú heimila þessa óleyfisbyggingu væri verið að senda þau skilaboð til almennings að hægt væri að fá óleyfisbyggingar samþykktar eftir á, ef menn bara streittust nógu lengi á móti því að fjarlægja þær.  Slíkt sé í andstöðu við 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Það verði því ekki séð að krafa bæjaryfirvalda um að óleyfisbyggingar verði fjarlægðar fari gegn meðalhófsreglu stjórnsýslulaganna.  Kærandi hafi ekki verið í góðri trú er hann hafi kosið að skeyta húsi með bráðabirgðastöðuleyfi varanlega við húsið sem fyrir hafi verið á lóðinni og megi um þetta vísa til Hæstaréttardóms í máli nr. 114/2001 frá 20. september 2001.  

Í kærunni sé því haldið fram að eldra húsið hafi verið heilsársstarfsmannabústaður.  Hið rétta sé að aldrei hafi verið búið í þessu húsi meðan það hafi verið starfsmannabústaður.  Húsið hafi verið nýtt með þeim hætti sem frístundarhús séu nýtt í dag og hafi ávallt verið skráð sem sumarhús hjá Fasteignamati ríkisins.  Búseta í húsinu hafi ekki hafist fyrr en árið 1998.

Þegar stöðuleyfið hafi verið veitt hafi það verið að ósk kæranda og þess jafnframt getið í umsókn hans um stöðuleyfi að um væri að ræða tímabundna staðsetningu hússins  einn vetur.  Skipulags- og byggingarnefnd hafi ávallt hafnað óskum kæranda um varanlega staðsetningu hússins og hafi þess verið farið á leit við hann að húsið yrði fjarlægt.  Um leið og byggingarfulltrúi hafi orðið þess var að húsið hafði verið tengt við eldra húsið hafi hann strax gert athugasemd við það.  Fullyrðingar um annað séu ekki réttar.  Sú staðhæfing sem fram komi í kærunni um að ástæða framlengingar á stöðuleyfi árið 2001 hafi verið beiðni kæranda um breytta landnotkun á landi hans á þessu svæði sé ekki rétt.  Hið rétta sé að á þeim tíma hafi verið unnið að deiliskipulagi og uppbyggingu húss kæranda á annarri lóð í Mosfellsbæ og í ljósi þess og aðstæðna hans hafi þótt rétt að framlengja stöðuleyfið.
 
Í kærunni komi einnig fram að bæjarverkfræðingur hafi með bréfi til kæranda staðfest heilsársbúseturétt honum til handa.  Hið rétta í þessu máli sé að starfsmaður á tæknideild bæjarins hafi útbúið og undirritaði umrætt plagg.  Umræddur starfsmaður sé ekki bæjarverkfræðingur þrátt fyrir að hann noti stimpil bæjarverkfræðings.  Þetta hafi kæranda verið ljóst í upphafi enda hafi hann fengið umrædda staðfestingu til þess að fá lækkun á kostnaði við heimæðargjald fyrir síma að sögn þess starfsmanns sem hafi útbúið og undirritaði bréfið.  Heimild til heilsársbúsetu í húsi sem samkvæmt gildandi aðalskipulagi sé á opnu, óbyggðu svæði sé ekki veitt af starfsmanni, heldur sé það skipulagsskyld ákvörðun sem sveitastjórn veiti í samræmi við lög.  Þetta hafi kæranda verið ljóst.

Þá sé í kærunni rætt um deiliskipulagstillögu um stækkun á stofnunarsvæði Reykjalundar sem auglýst hafi verið að beiðni Reykjalundar.  Þessi skipulagstillaga hafi aldrei verið samþykkt þar sem Reykjalundur hafi dregið til baka ósk sína um stækkun á stofnunarsvæðinu og í núgildandi aðalskipulagi hafi svæðið í raun verið minnkað frá því sem verið hafi í fyrra aðalskipulagi.  Tillagan hafi því, að mati Mosfellsbæjar, ekkert gildi fyrir Höfða, enda hafi þar ekki verið tekið á uppbyggingu svæðisins.  Rétt sé að vinna sé hafin við gerð rammaskipulags í landi Helgafells sem sé vestan við Skammadalslæk.  Svæðið sé aðgreint frá landi Höfða með belti lands sem sé opið óbyggt svæði og ef rýnt sé í þéttbýlisuppdrátt aðalskipulagsins megi sjá að húsið sé innan þess svæðis sem skilgreint sé sem opið, óbyggt svæði.  Það sé því ekki rétt sem komi fram í kærunni að öðrum aðilum hafi verið heimilað að gera deiliskipulag við sambærilegar aðstæður.  Í aðalskipulagi Mosfellsbæjar sé svæði fyrir blandaða byggð sem nái inn á land Höfða, tilheyrandi svæði austan Reykjalundar, og sé það til skipulagningar eftir 2012.  Það hafi verið stefna Mosfellsbæjar að taka ekki einstök svæði út úr til að skipuleggja sérstaklega heldur sé horft á svæðin sem heild.  Rétt sé að til sé nokkurra áratuga gömul heimild til handa eigendum að stærstum hluta umrædds svæðis sem heimili deiliskipulagningu á því svæði, en önnur skipulagslög hafi verið í gildi er sú heimild hafi verið veitt.  Skipulagsvinnu við það hafi aldrei verið lokið. 

Í kærunni vísi kærandi til þess að í Skammadal standi fjöldi húsa sem ekki hafi verið veitt byggingarleyfi fyrir.  Hið rétta sé að Mosfellsbær hafi ekki veitt byggingarleyfi fyrir húsi í Skammadal í 23 ár.  Flest „hús“ sem standi í Skammadal séu kartöflugeymslur.  Það tvílyfta hús sem minnst sé á í kærunni sé væntanlega frístundarhús í landi Helgafells, vestan við Skammadalslækinn, og sé það eldra en 23 ára og hafi sennilega verið samþykkt á sama hátt og bústaðurinn Höfði á sínum tíma. 

Mosfellsbær leggi áherslu á að um sé að ræða óleyfisbyggingu.  Stöðuleyfi fyrir henni hafi verið framlengt og frá því það hafi runnið út hafi Mosfellsbær ítrekað farið fram á að byggingin yrði fjarlægð án þess að kærandi hafi orðið við því.  Engar teikningar séu til að húsinu og við skoðun byggingarfulltrúa hafi komið í ljós að undirstöðum sé áfátt.  Ljóst sé að frá upphafi hafi Mosfellsbær verið á móti því að þessi bygging fengi að standa til framtíðar og um það vitni nokkrar samþykktir skipulags- og byggingarnefndar sem staðfestar hafi verið af bæjarstjórn. 

Það sé alveg ljóst að það sé ekki til staðar deiliskipulag fyrir þetta svæði sem geri ráð fyrir byggingarframkvæmdum.  Þá sé það alveg ljóst að samkvæmt 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 beri að fjarlægja byggingar sem reistar séu í óleyfi.  Flóknara sé málið ekki.

Mosfellsbær telji því að efni og lög standi ekki til annars en að samþykkt skipulags- og byggingarnefndar frá 12. október 2004 verði staðfest.

Vettvangsganga:  Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 13. apríl 2005 að viðstöddum kæranda og byggingarfulltrúa Mosfellsbæjar.

Niðurstaða:  Ekki verður fallist á með kæranda að þeir annmarkar sem voru á hinni kærðu ákvörðun og í ljós komu við meðferð málsins hafi verið þess eðlis að ekki hafi verið heimilt að gefa skipulags- og byggingarnefnd kost á að leiðrétta bókun sína í málinu.  Telur úrskurðarnefndin að aðalefni hinnar kærðu ákvörðunar hefði getað staðið óhaggað þrátt fyrir þennan annmarka en rétt þótti að beina því til nefndarinnar að leiðrétta bókunina til að réttar forsendur væru fyrir afturköllun og niðurfellingu fyrra kærumáls.  Verður málið því tekið til meðferðar eftir þá leiðréttingu sem skipulags- og byggingarnefnd hefur gert á bókun sinni.

Ekki verður heldur fallist á að ógilda beri hina kærðu ákvörðun þar sem að kæranda hafi ekki verið veittur sá frestur til framkvæmdar hennar sem honum beri að lögum.  Að vísu má finna að því að í hinna kærðu ákvörðun var kæranda gert að fjarlægja umrætt hús þegar í stað en til þess verður hins vegar að líta að að í ákvörðuninni felst einnig að þvingunarúrræðum verði ekki beitt fyrr en að fullum mánuðum liðnum og verður að telja að með því hafi verið fullnægt lagaskilyrðum þeim sem kærandi vísar til.

Hin kærða ákvörðun fól í sér að lagt var fyrir kæranda að fjarlægja hús sem skeytt hefur verið við hús kæranda að Höfða í Skammadal í Mosfellsbæ.  Fékk kærandi á sínum tíma leyfi til að flytja það á land sitt að Höfða, en um tímabundið stöðuleyfi var að ræða.  Leyfið var síðar tvívegis endurnýjað en er löngu útrunnið.

Ekki verður talið að í leyfi þessu hafi falist heimild til að tengja húsið við hús það sem fyrir var á landinu eða koma því fyrir á undirstöðum með þeim hætti sem kærandi gerði.  Voru þær framkvæmdir byggingarleyfisskyldar og hefðu átt að fara fram undir eftirliti byggingarfulltrúa og sæta úttektum í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar þar um.  Voru þessar framkvæmdir kæranda því ólögmætar og fóru þar að auki í bága við þágildandi skipulag.  Voru ákvarðanir bæjaryfirvalda um að synja umsókn kæranda um varanlegt leyfi fyrir byggingunni framan af studdar  þeim rökum að byggingin færi í bága við skipulag og væri því ekki unnt að fallast á umsókn um byggingarleyfi fyrir húsinu.  Voru þau rök í fullu samræmi við ákvæði 2. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Við gildistöku Aðalskipulags Mosfellsbæjar 2002-2024 breyttust þessar forsendur þar sem nú er gert ráð fyrir íbúðarbyggð á umræddu svæði, sem áður var opið svæði.  Verður ekki dregin sú ályktun að með því að rýna í þéttbýlisuppdrátt aðalskipulagsins megi sjá að hluti mannvirkja að Höfða sé utan íbúðarsvæðis, enda gefur mælikvarði aðalskipulags ekki tilefni til slíkra ályktana.  Verður því að leggja til grundvallar að umrædd mannvirki séu á fyrirhuguðu íbúðarsvæði.  Af því leiðir að ekki er lengur skylt að fjarlægja umrætt hús með vísan til 2. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga en eftir stendur að byggingarnefnd er heimilt að mæla fyrir um að fjarlægja skuli ólöglega byggingu eða byggingarhluta með stoð í 5. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga.  Verður að ætla byggingaryfirvöldum nokkurt svigrúm til mats á því hvort beita eigi umræddu heimildarákvæði og þykja ekki efni til að hnekkja mati byggingaryfirvalda Mosfellsbæjar í því efni.  Verður því að telja að sú ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar að leggja fyrir kæranda að fjarlægja hina umdeildu viðbyggingu hafi verið lögmæt og verður því hafnað kröfu kæranda um ógildingu hennar.  Með tilliti til málskotsréttar kæranda er þó lagt fyrir bæjarstjórn að ákvarða að nýju frest kæranda til að fjarlægja sjálfur hina umdeildu byggingu, sbr. 1. mgr. 57. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.

Með hinni kærðu ákvörðun var einnig ítrekuð fyrri synjun byggingaryfirvalda á umsókn kæranda um byggingarleyfi fyrir hinni umdeildu viðbyggingu.  Eiga fyrri röksemdir um skipulag þó ekki lengur við en þess í stað er nú vitnað til þess að uppdrætti skorti að mannvirkinu og að undirstöður þess séu ófullnægjandi. 

Úrskurðarnefndinni er kunnugt um að fyrir skipulags- og byggingarnefnd liggur ný umsókn kæranda um byggingarleyfi og að uppdrættir hafi verið lagðir fram.  Þykir við þessar aðstæður ekki hafa þýðingu að staðfesta ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar um að ítreka synjun á umsókn kæranda um byggingarleyfi og verður því ekki frekar um hana fjallað.  Verður að vænta þess að umsókn kæranda komi til afgreiðslu áður en ákvörðun um að beita þvingunarúrræðum getur komið til álita.   

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu þeirrar ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Mosfellsbæjar frá 12. október 2004 að leggja fyrir kæranda að fjarlægja hús það sem kærandi skeytti án heimildar við húseign sína að Höfða í Skammadal.

_____________________
Ásgeir Magnússon

_______________________     _________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                Sesselja Jónsdóttir

des 22
Love0

56/2004 Rafstöðvarvegur

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 9. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur, varamaður.

Fyrir var tekið mál nr. 56/2004, kæra eigenda fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðasvæðis við Rafstöðvarveg, þar sem heimiluð var viðbygging við austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 11. október 2004, er barst nefndinni hinn 15. sama mánaðar, kæra G og G, eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík þá ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðarsvæðis við Rafstöðvarveg er heimilaði viðbyggingu með kjallara við austurgafl parhússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki byggingarinnar.  Gerir kærandi þá kröfu að nefnd deiliskipulagsbreyting verði felld úr gildi.

Málavextir:  Hús kærenda stendur norðaustanvert við húsið að Rafstöðvarvegi 31 og eiga fasteignirnar sameiginleg lóðamörk.  Hinn 11. desember 1995 samþykkti skipulagsnefnd Reykjavíkur uppdrátt af íbúðarsvæði við Rafstöðvarveg þar sem lóðir voru m.a. afmarkaðar og skilmálar settir um íbúðarbyggðina.  Samkvæmt þeim uppdrætti með áorðnum breytingum var heimilað að reisa bílskúra á lóðum nefndra fasteigna.  Uppdráttur þessi og skilmálar voru staðfestir í borgarstjórn Reykjavíkur hinn 6. febrúar 1996. 

Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 4. júní 2004 var tekin fyrir fyrirspurn eigenda fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31 um hvort leyft yrði að byggja viðbyggingu og bílskúr á lóð þeirra samkvæmt framlögðum uppdrætti sem meðeigendur greindrar fasteignar höfðu samþykkt fyrir sitt leyti.  Var erindið afgreitt með svofelldri bókun:  „Ekki gerð athugasemd við erindið. Umsækjandi láti vinna breytingu á deiliskipulagi sem síðan verður grenndarkynnt.”

Hinn 6. september 2004 samþykkti skipulags- og byggingarnefnd Reykjavíkur breytingu á gildandi skipulagi svæðisins að undangenginni grenndarkynningu skv. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 með eftirfarandi bókun:  „Kynnt tillaga samþykkt, með vísan til 4. gr. samþykktar fyrir skipulags- og byggingarnefnd, með þeirri breytingu að dregið verði úr stærð glugga til austurs á aðalhæð viðbyggingar og svalir á þaki verði inndregnar til austur sem nemur 1,5 metra til að takmarka innsýn á lóð nr. 29 við Rafstöðvarveg sbr. umsögn skipulagsfulltrúa.”

Fól skipulagsbreytingin í sér að heimilað var að reisa einnar hæðar viðbyggingu með kjallara, 38 fermetra að grunnfleti, við austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki viðbyggingarinnar.  Heimilaði skipulagið að umrædd viðbygging stæði tvo metra frá lóðarmörkum kærenda.  Við grenndarkynningu tillögunnar komu fram mótmæli frá kærendum við fyrirhugaða viðbyggingu og var framkomnum athugasemdum þeirra svarað af hálfu Reykjavíkurborgar.  Var gildistaka skipulagsbreytingarinnar auglýst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 30. september 2004 að undangenginni umsögn Skipulagsstofnunar þar sem ekki var gerð athugasemd við birtingu auglýsingar um gildistöku skipulagsbreytingarinnar.  Skutu kærendur umræddri skipulagsákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Hinn 15. febrúar 2005 samþykkti byggingarfulltrúinn í Reykjavík byggingarleyfi fyrir greindri viðbyggingu og bílskúr á grundvelli umrædds skipulags og staðfesti borgarstjórn Reykjavíkur leyfið hinn 1. mars 2005.  Annar kærenda í máli þessu kærði veitingu leyfisins til úrskurðarnefndarinnar hinn 20. apríl sl. og krafðist þess að heimilaðar framkvæmdir yrðu stöðvaðar þar til efnisúrlausn lægi fyrir í málinu.  Úrskurðarnefndin kvað upp bráðabirgðaúrskurð um stöðvunarkröfuna hinn 4. maí sl. þar sem henni var hafnað.

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að heimilaðar framkvæmdir samkvæmt hinni kærðu skipulagsbreytingu gangi óhæfilega á grenndarrétt þeirra með útsýnisskerðingu og skertum nýtingarmöguleikum á lóð sem muni rýra verðgildi fasteignar þeirra.

Heimiluð viðbygging færi austurhlið hússins að Rafstöðvarvegi 31 fjóra metra nær lóð kærenda en nú er og aðeins yrðu tveir metrar frá viðbyggingunni að mörkum umræddra lóða.  Fjarlægð milli húsa á lóðunum færi úr 11,5 í 7,5 metra.

Kærendur hafi fyrirhugað að nýta suðvestur hluta lóðar sinnar, sem umdeild viðbygging snúi að, undir heitan pott en ljóst megi vera að tilvist viðbyggingarinnar svo nærri lóðamörkum takmarki notagildi pottsins fyrir kærendur en vænta megi að samtal sem þar ætti sér stað bærist auðveldlega yfir í viðbygginguna.  Verði byggingin reist til viðbótar fyrirhuguðum bílskúr myndist nánast samfelldur steinveggur frá vegi að suðurmörkum lóðar kærenda.

Umræddar framkvæmdir muni samkvæmt framansögðu valda kærendum bæði fjárhagslegu og tilfinningalegu tjóni sem leiða eigi til þess að umdeild skipulagsbreyting nái ekki fram að ganga.

Benda kærendur loks á að kannað verði hvort útlit hússins að Rafstöðvarvegi 31 sé friðað.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er þess krafist að hin kærða ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar frá 6. september 2004 verði staðfest.

Reykjavíkurborg geti ekki tekið undir málsástæður kærenda varðandi áhrif hinna samþykktu viðbyggingarheimildar sem snúist eingöngu um grenndaráhrif hennar.  Með tilkomu viðbyggingarinnar verði minnsta fjarlægð milli umræddra húsa 7,5 metrar í stað 11,5 metra áður, en hafa verði í huga að húsin standi ekki andspænis hvort öðru.  Leyfð fjarlægð á milli húsa sé ekki í ósamræmi við byggðamynstur svæðisins eða almenna nýtingu lóða.

Ekki verði séð að hagsmunir kærenda af því að koma fyrir heitum potti í framtíðinni á suðvestanverðri lóð þeirra séu meiri en hagsmunir lóðarhafa að Rafstöðvarvegi 31 af því að fá að byggja við hús sitt.  Geti slíkt hagsmunamat því ekki hróflað við gildi umdeildrar skipulagsbreytingar og ekki verði séð að umdeild viðbygging setji nýtingu lóðar kærenda skorður er nokkru nemi.  Bent sé á að upphaflegri skipulagstillögu hafi verið breytt með tilliti til athugasemda kærenda.  Lóðarhöfum hafi verið gert skylt að draga svalir á þaki viðbyggingarinnar inn til austurs um 1,5 metra í því skyni að takmarka innsýn á lóð kærenda auk þess sem stærð glugga á gafli sé takmörkuð við 70×200 sentimetra og hann útfærður á þann veg að innsýn verði ekki bein inn á lóð kærenda.

Tekið skuli fram að mikið útsýni sé frá húsum við Rafstöðvarveg og nefnd viðbygging hefði óverulega útsýnisskerðingu í för með sér eða sem næmi 3–10º frá húsi nr. 29 við Rafstöðvarveg.  Að auki séu lóðirnar vaxnar háum trjám sem þegar skerði útsýni töluvert og muni gróðurinn og fyrirhugaður bílskúr hylja viðbygginguna að mestu séð frá lóð kærenda.

Samkvæmt framangreindndu sé ljóst að samþykkt breyting muni hafa lítil sem engin grenndaráhrif og takmarki ekki nýtingarmöguleika lóðarinnar nr. 29.  Jafnframt megi taka fram að þrátt fyrir að komist væri að þeirri niðurstöðu að breyting á skipulagi hefði í för með sér bótaskylt tjón leiði það eitt og sér ekki til ógildingar en eftir atvikum gæti komið til greiðslu bóta ef tjón yrði sannað samkvæmt 33. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Heimilaðar framkvæmdir hafi ekki meiri grenndaráhrif á lóð kærenda en að jafnaði megi búast við þegar gerðar séu breytingar á húsum í þéttbýli, en í skipulags- og byggingarlögum sé gert ráð fyrir að sveitarstjórnir hafi afmarkaðar heimildir til þess að breyta skipulagsáætlunum sbr. t.d. 25. og 26. gr. þeirra laga.  Benda megi á að samþykkt hafi verið viðbygging við hús númer 33 við Rafstöðvarveg árið 1999 og sé sú viðbygging töluvert stærri en sú sem hér sé vélað um.

Andmæli eigenda Rafstöðvarvegar 31:  Eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31 hafa komið á framfæri við úrskurðarnefndina sjónarmiðum sínum og gögnum í tilefni af kærumáli þessu og taka þeir undir sjónarmið Reykjavíkurborgar í málinu.  Benda þeir sérstaklega á að ítrekað hafi verið reynt að hafa samráð við kærendur vegna fyrirhugaðra framkvæmda sem skipulagsbreytingin taki til og komið hafi verið til móts við sjónarmið kærenda, svo sem fram komi í umsögn Reykjavíkurborgar.  Telja lóðarhafar að umdeild viðbygging muni í raun minnka innsýn frá húsi þeirra inn á suðvesturlóð kærenda þar sem fjórir gluggar á austurgafli húss þeirra muni hverfa með viðbyggingunni en á henni verði aðeins einn gluggi með engri innsýn inn á lóð kærenda og hafi verönd á þaki byggingarinnar verið færð um 1,5 metra frá þakbrún.  Auk þess verði bílskúr með flötu þaki í stað mænisþaks, sem eldra skipulag gerði ráð fyrir, sem dragi verulega úr útsýnisskerðingu kærenda og minnki skuggavarp.  Svæði það sem undir bygginguna fari hafi verið nýtt af eigendum sem útivistarsvæði og megi með hliðsjón af framansögðu færa fram rök fyrir því að framkvæmdin muni í raun draga úr grenndaráhrifum gagnvart kærendum frá því sem nú er.  Sé því mótmælt að umdeild skipulagsbreyting raski hagsmunum kærenda svo nokkru nemi.

Vettvangsskoðun:  Nefndarmenn og starfsmenn úrskurðarnefndarinnar kynntu sér staðhætti á vettvangi hinn 31. maí sl.  Viðstaddir skoðunina vou fulltrúar Reykjavíkurborgar, annar kærenda og eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31.

Niðurstaða:  Fullnaðarákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur um hina kærðu deiliskipulagsbreytingu er í samræmi við 4. gr. samþykktar fyrir nefndina frá 21. mars 2002, sbr. breytingu á þeirri samþykkt frá 22. júlí 2003, en samþykktin er sett á grundvelli samþykktar um stjórn Reykjavíkurborgar og fundarsköp borgarstjórnar nr. 638/2001 með síðari breytingum, sem telja verður að eigi stoð í 2. mgr. 44 gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998, svo sem henni var breytt með 1. gr. l. nr. 74/2003.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu, er tekur eingöngu til lóðarinnar að Rafstöðvarvegi 31, er heimiluð einnar hæðar viðbygging með kjallara, sem verður í tveggja metra fjarlægð frá lóðarmörkum kærenda í vestur.  Á þaki viðbyggingarinnar er gert ráð fyrir verönd í eins og hálfs metra fjarlægð frá þakbrún er snýr að lóð kærenda.  Er viðbyggingin 38 fermetrar að grunnfleti (4,5×9,5 m) en með heimiluðum kjallara má heildarflatarmál hennar vera 65,5 fermetrar. 

Umdeild viðbygging er ekki stór að grunnflatarmáli og stendur hún lægra en núverandi austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31 þar sem háreist rishæð rís frá fyrstu hæð hússins.  Við skipulagsgerðina voru þær breytingar gerðar að fyrirhuguð verönd á þaki viðbyggingarinnar var færð um 1,5 metra frá þakbrún er snýr að lóð kærenda þannig að veröndin er 3,5 metra frá lóðamörkum umræddra húsa.  Þá er í skipulaginu kveðið á um að sá eini gluggi sem heimilaður er á gafli viðbyggingarinnar verði þannig úr garði gerður að ekki verði bein innsýn frá honum inn á lóð kærenda.  Við skipulagsbreytinguna eykst nýtingarhlutfall lóðarinnar að Rafstöðvarvegi 31 úr rúmlega 0,37 í um 0,42.  Hús kærenda og húsið að Rafstöðvarvegi 31 standa ekki andspænis hvort öðru og á lóðunum er hávaxinn trjágróður og eru fasteignirnar inn á víðáttumiklu útivistarsvæði Elliðaárdals.

Samkvæmt 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 skal lágmarksfjarlægð húss frá lóðarmörkum vera þrír metrar en reglugerðin heimilar í gr. 75.4 að vikið sé frá þeim fjarlægðarmörkum í skipulagi svo sem gert var með hinni umdeildu skipulagsbreytingu þar sem fjarlægð heimilaðrar viðbyggingar frá lóðamörkum er tveir metrar.  Rétt er að taka fram að húsið að Rafstöðvarvegi 31 er ekki friðað samkvæmt húsafriðunarlögum nr. 104/2001 og ekki liggur fyrir að ákvörðun um friðun hússins hafi verið tekin með heimild í þeim lögum.

Með hliðsjón af því sem rakið hefur verið varðandi staðhætti, umfang viðbyggingar þeirrar sem umdeild skipulagsbreyting heimilar og skilyrði þau um hönnun sem getið er í skipulaginu, verður ekki fallist á að heimiluð bygging raski svo hagsmunum kærenda að leiða eigi til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.  Þar sem ekki liggja fyrir aðrir þeir annmarkar er raskað gætu gildi ákvörðunarinnar er ógildingarkröfu kærenda hafnað.

Úrskurður í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðarsvæðis við Rafstöðvarveg.

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________            _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                       Sesselja Jónsdóttir

des 22
Love0

34/2005 Rafstöðvarvegur

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 9. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur, varamaður.

Fyrir var tekið mál nr. 34/2005, kæra eiganda fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. febrúar 2005 um að veita byggingarleyfi fyrir viðbyggingu og bílskúr við austurhlið hússins að Rafstöðvarvegi 31 í Reykjavík.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 20. apríl 2005, er barst nefndinni sama dag, kærir G, Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. febrúar 2005 að samþykkja byggingarleyfi fyrir viðbyggingu með kjallara við austurgafl parhússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki byggingarinnar ásamt byggingu bílskúrs með kjallara.  Var ákvörðunin staðfest í borgarstjórn Reykjavíkur hinn 1. mars 2005.  Gerir kærandi þá kröfu að byggingarleyfið verði fellt úr gildi og var þess jafnframt krafist að heimilaðar framkvæmdir yrðu stöðvaðar þar til efnisúrlausn lægi fyrir í málinu.

Með bráðabirgðaúrskurði nefndarinnar, uppkveðnum hinn 4. maí 2005, var kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda hafnað.

Málsatvik og rök:  Hús kæranda stendur norðaustanvert við hús byggingarleyfishafa og eiga fasteignirnar sameiginleg lóðamörk.  Hinn 11. desember 1995 samþykkti skipulagsnefnd Reykjavíkur uppdrátt af íbúðarsvæði við Rafstöðvarveg þar sem lóðir voru m.a. afmarkaðar og skilmálar settir um íbúðarbyggðina.  Samkvæmt þeim uppdrætti með síðari breytingum var heimilað að reisa bílskúra á lóðum kæranda og byggingarleyfishafa.  Uppdráttur þessi og skilmálar voru staðfestir í borgarstjórn Reykjavíkur hinn 6. febrúar 1996. 

Hinn 6. september 2004 samþykkti skipulags- og byggingarnefnd Reykjavíkur breytingu á fyrrgreindum skipulagsuppdrætti að undangenginni grenndarkynningu skv. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997.  Fól sú breyting það í sér að heimilað var að reisa einnar hæðar viðbyggingu með kjallara, 38 fermetra að grunnfleti, við austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki viðbyggingarinnar.

Við grenndarkynningu tillögunnar komu fram athugasemdir af hálfu íbúa hússins að Rafstöðvarvegi 29, þ.á.m. kæranda í máli þessu, þar sem kærandi taldi umrædda viðbyggingu ganga óhæfilega á grenndarrétt hans með útsýnisskerðingu og skertum nýtingarmöguleikum á lóð.  Taldi hann að téðar framkvæmdir myndu rýra verðgildi fasteignar hans.  Af hálfu Reykjavíkurborgar og byggingarleyfishafa var á því byggt að umdeild viðbygging hafi lítil sem engin grenndaráhrif gagnvart kæranda en komið hafi verið til móts við framkomnar athugasemdir hans með því að minnka glugga á gafli viðbyggingarinnar og færa fyrirhugaða verönd á þaki hennar um einn og hálfan metra frá þakbrún.  Var gildistaka skipulagsbreytingarinnar auglýst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 30. september 2004 að undangenginni umsögn Skipulagsstofnunar þar sem ekki var gerð athugasemd við birtingu auglýsingar um gildistöku skipulagsbreytingarinnar. 

Skaut kærandi umræddri skipulagsákvörðun til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 11. október 2004, og krafðist ógildingar hennar.

Hinn 15. febrúar 2005 veitti byggingarfulltrúi byggingarleyfi fyrir umræddri viðbyggingu, sem heimiluð hafði verið með fyrrgreindri skipulagsbreytingu, ásamt bílskúr og var sú ákvörðun kærð til úrskurðarnefndarinnar, eins og fram er komið, með skírskotun til þeirra raka sem færð voru fram gegn skipulagsbreytingunni.

Úrskurðarnefndin hefur fyrr í dag kveðið upp úrskurð í kærumáli nr. 56/2004 vegna deiliskipulagsbreytingarinnar er heimilaði umdeilda viðbyggingu og var kröfu um ógildingu skipulagsbreytingarinnar hrundið.  Í þeim úrskurði eru málsrök kæranda í máli þessu, Reykjavíkurborgar og eigenda Rafstöðvarvegar 31, reifuð nánar og er vísað til þeirrar umfjöllunar hér enda er í máli þessu byggt á sömu málsástæðum og rökum og í kærumálinu vegna nefndrar skipulagsbreytingar.

Niðurstaða:  Hið umþrætta byggingarleyfi heimilar m.a. byggingu um 20 fermetra bílskúrs með kjallara norðaustan við parhúsið að Rafstöðvarvegi 31.  Umrædd bílskúrsbygging á stoð í deiliskipualgi fyrir íbúðarbyggð við Rafstöðvarveg frá því að breyting var gerð á því skipulagi á árinu 1999.  Ekki er gerður ágreiningur um byggingu umrædds bílskúrs og verður því ekki fjallað frekar um þann þátt byggingarleyfisins.

Jafnframt heimilar hin kærða ákvörðun einnar hæðar viðbyggingu með kjallara, sem verður í tveggja metra fjarlægð frá lóðarmörkum kæranda í vestur.  Á þaki viðbyggingarinnar er gert ráð fyrir verönd í eins og hálfs metra fjarlægð frá þakbrún að framanverðu.  Er viðbyggingin 38 fermetrar að grunnfleti en með heimiluðum kjallara er heildarflatarmál hennar 63 fermetrar.  Á sú viðbygging stoð í skipulagsbreytingunni er tók gildi hinn 30. september 2004 og staðfest var með úrskurði nefndarinnar fyrr í dag eins og áður er að vikið.

Engin rök hafa verið færð fram fyrir ógildingu hins kærða byggingarleyfis umfram þau sem teflt var fram gegn fyrrnefndri skipulagsbreytingu.  Þar sem umdeilt byggingarleyfi er í samræmi við gildandi deiliskipulag umrædds svæðis og ekki liggja fyrir form- eða efnisannmarkar er gætu leitt til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar verður kröfu um ógildingu byggingarleyfisins hafnað.

Úrskurðarorð:

Kröfu kæranda, um ógildingu ákvörðunar byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 15. febrúar 2005 um að samþykkja byggingarleyfi fyrir viðbyggingu og bílskúr að Rafstöðvarvegi 31, er hafnað.

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________          _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                     Sesselja Jónsdóttir

des 22
Love0

39/2005 Norðurbakki

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 9. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur, varamaður í nefndinni.

Fyrir var tekið mál nr. 39/2005, kæra eiganda fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði á ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar 18. janúar 2005 um að heimila niðurrif nokkurra mannvirkja við Vesturgötu og Norðurbakka Hafnarfirði.

Í málinu er nú til bráðabirgða kveðinn upp svofelldur

úrskurður
um kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. maí 2005, er barst nefndinni hinn 13. sama mánaðar, kærir S, eigandi fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 að heimila Norðurbakka ehf. Strandgötu 6, Hafnarfirði, niðurrif á húsunum við Vesturgötu 9-13 (áður Bæjarútgerðin), Vesturgötu 15 (áður Norðurstjarnan), Norðurbakka 4a (vigtarhús og vigtarþró), Norðurbakka 8 (áður vöruskemma og hafnarskemma ásamt vélaverkstæði) og Vesturgötu 19 (áður vöruskemma). 

Krefst kærandi þess að umrætt byggingarleyfi verði fellt úr gildi og framkvæmdir við niðurrif húsanna verði stöðvaðar meðan beðið sé niðurstöðu um gildi hinnar kærðu ákvörðunar.

Úrskurðarnefndin hefur leitað eftir afstöðu bæjaryfirvalda til framkominnar kröfu um stöðvun framkvæmda við niðurrif greindra mannvirkja en athugasemdir eða umsögn af hálfu Hafnarfjarðarbæjar hafa ekki borist en upplýst var, er haft var samband við bæjaryfirvöld vegna stöðvunarkröfunnar, að framkvæmdum við niðurrif hafi þá verið að mestu lokið.  Gögn vegna málsins bárust frá bæjaryfirvöldum hinn 24. maí sl.  Ekki hefur tekist að hafa samband við byggingarleyfishafa.  Verður málið nú tekið til úrskurðar hvað varðar kröfu kæranda um um stöðvun framkvæmda.

Málsatvik og rök:  Svæði það sem umræddar byggingar standa á mun hafa verið hafnarsvæði en í húsi kæranda að Vesturgötu 4 er rekinn veitingastaðurinn A. Hansen.

Hinn 26. janúar 2005 birtist í B-deild Stjórnartíðinda auglýsing um gildistöku á breytingu á Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015 sem fólst m.a. í því að meginhluti hafnarsvæðis á Norðurbakka var breytt í íbúðarsvæði.  Þá samþykkti bæjarstjórn Hafnarfjarðar hinn 8. febrúar 2005 nýtt deiliskipulag fyrir Norðurbakka í Hafnarfirði er fól í sér breytingu á landnotkun úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði með þjónustu- og stofnanalóð.  Tók skipulagið gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. maí sl.

Á kynningartíma deiliskipulagsins gerði kærandi athugasemdir við fyrirhugaða íbúðarbyggð á svæðinu og taldi hana fara of nærrri fasteign hans þar sem færi fram veitingastarfsemi sem færi alls ekki saman við fyrirhugaðar íbúðarblokkir í næsta nágrenni.

Með bréfi, dags. 21. mars 2005, skaut kærandi ákvörðun um fyrirhugaðar framkvæmdir til úrskurðarnefndarinnar og krafðist þess að allar framkvæmdir yrðu stöðvaðar og öll byggingarleyfi felld úr gildi.  Voru sömu sjónarmið tíunduð til stuðnings kröfunni og sett höfðu verið fram af kæranda við kynningu deiliskipulagsins en til viðbótar bent á að öll bílastæði við veitingastað kæranda ættu að víkja samkvæmt skipulaginu og taldi hann jafnframt ýmsa ágalla hafa verið á málsmeðferð skipulagstillögunnar.

Upplýst var á þessum tíma að umdeilt deiliskipulag hafði ekki tekið gildi og engin byggingarleyfi fyrir nýjum byggingum höfðu verið veitt af hálfu Hafnarfjarðarbæjar.

Með bréfi, dags. 10. maí sl., kærði síðan kærandi veitt byggingarleyfi fyrir niðurrifi húsa á Norðurbakka og krefst hann ógildingar byggingarleyfisins og að framkvæmdir verði stöðvaðar við niðurrif umræddra mannvirkja svo sem að framan greinir. 

Bendir kærandi á að athugasemdum hans við fyrirhugaðar framkvæmdir hafi ekki verið svarað af Hafnarfjarðarbæ en hann eigi beinna hagsmuna að gæta varðandi framkvæmdirnar.  Byggir kærandi kröfu sína á því að skipulagslegum aðdraganda hinnar kærðu ákvörðunar sé í ýmsu áfátt og brjóti gegn 10., 13., 14. eða 15. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.  Telur kærandi að umdeilt niðurrif hafi ekki verið grenndarkynnt en hann hafi gert athugasemdir við þá aðgerð, þar sem lagfæringar og frágangur eftir niðurrifið samræmist ekki kröfum hans né kröfum þeim sem miðbæjarsamtök Hafnarfjarðar hafi sett fram.

Niðurstaða:  Með gildistöku aðalskipulagsbreytingar hinn 26. janúar 2005 mun svæði því, sem umdeilt byggingarleyfi tekur til, hafa verið breytt úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði.  Niðurrif atvinnumannvirkja á sér því stoð í gildandi aðalskipulag. 

Er krafa kæranda barst úrskurðarnefndinni munu framkvæmdir við niðurrif umræddra mannvirkja hafa verið nokkuð á veg komnar og hefur í dag verið staðfest af bæjaryfirvöldum í Hafnarfirði að verkinu sé að mestu lokið en unnið er að frágangi og hreinsun svæðisins.

Þar sem verkinu er nú að mestu lokið og framkvæmdin þykir auk þess ekki þess eðlis að varði kæranda miklu eru ekki efni til að verða við kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda.

Úrskurðarorð:

Kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda er hafnað.

 

 

____________________________________
Ásgeir Magnússon

 

 

______________________________       _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                  Sesselja Jónsdóttir

 

 

des 22
Love0

56/2004 Rafstöðvarvegur

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 9. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur, varamaður.

Fyrir var tekið mál nr. 56/2004, kæra eigenda fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík á ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðasvæðis við Rafstöðvarveg, þar sem heimiluð var viðbygging við austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31.

Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 11. október 2004, er barst nefndinni hinn 15. sama mánaðar, kæra G og G, eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 29, Reykjavík þá ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðarsvæðis við Rafstöðvarveg er heimilaði viðbyggingu með kjallara við austurgafl parhússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki byggingarinnar.  Gerir kærandi þá kröfu að nefnd deiliskipulagsbreyting verði felld úr gildi.

Málavextir:  Hús kærenda stendur norðaustanvert við húsið að Rafstöðvarvegi 31 og eiga fasteignirnar sameiginleg lóðamörk.  Hinn 11. desember 1995 samþykkti skipulagsnefnd Reykjavíkur uppdrátt af íbúðarsvæði við Rafstöðvarveg þar sem lóðir voru m.a. afmarkaðar og skilmálar settir um íbúðarbyggðina.  Samkvæmt þeim uppdrætti með áorðnum breytingum var heimilað að reisa bílskúra á lóðum nefndra fasteigna.  Uppdráttur þessi og skilmálar voru staðfestir í borgarstjórn Reykjavíkur hinn 6. febrúar 1996. 

Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa 4. júní 2004 var tekin fyrir fyrirspurn eigenda fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31 um hvort leyft yrði að byggja viðbyggingu og bílskúr á lóð þeirra samkvæmt framlögðum uppdrætti sem meðeigendur greindrar fasteignar höfðu samþykkt fyrir sitt leyti.  Var erindið afgreitt með svofelldri bókun:  „Ekki gerð athugasemd við erindið. Umsækjandi láti vinna breytingu á deiliskipulagi sem síðan verður grenndarkynnt.”

Hinn 6. september 2004 samþykkti skipulags- og byggingarnefnd Reykjavíkur breytingu á gildandi skipulagi svæðisins að undangenginni grenndarkynningu skv. 2. mgr. 26. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 með eftirfarandi bókun:  „Kynnt tillaga samþykkt, með vísan til 4. gr. samþykktar fyrir skipulags- og byggingarnefnd, með þeirri breytingu að dregið verði úr stærð glugga til austurs á aðalhæð viðbyggingar og svalir á þaki verði inndregnar til austur sem nemur 1,5 metra til að takmarka innsýn á lóð nr. 29 við Rafstöðvarveg sbr. umsögn skipulagsfulltrúa.”

Fól skipulagsbreytingin í sér að heimilað var að reisa einnar hæðar viðbyggingu með kjallara, 38 fermetra að grunnfleti, við austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31 með inndreginni verönd á þaki viðbyggingarinnar.  Heimilaði skipulagið að umrædd viðbygging stæði tvo metra frá lóðarmörkum kærenda.  Við grenndarkynningu tillögunnar komu fram mótmæli frá kærendum við fyrirhugaða viðbyggingu og var framkomnum athugasemdum þeirra svarað af hálfu Reykjavíkurborgar.  Var gildistaka skipulagsbreytingarinnar auglýst í B-deild Stjórnartíðinda hinn 30. september 2004 að undangenginni umsögn Skipulagsstofnunar þar sem ekki var gerð athugasemd við birtingu auglýsingar um gildistöku skipulagsbreytingarinnar.  Skutu kærendur umræddri skipulagsákvörðun til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.

Hinn 15. febrúar 2005 samþykkti byggingarfulltrúinn í Reykjavík byggingarleyfi fyrir greindri viðbyggingu og bílskúr á grundvelli umrædds skipulags og staðfesti borgarstjórn Reykjavíkur leyfið hinn 1. mars 2005.  Annar kærenda í máli þessu kærði veitingu leyfisins til úrskurðarnefndarinnar hinn 20. apríl sl. og krafðist þess að heimilaðar framkvæmdir yrðu stöðvaðar þar til efnisúrlausn lægi fyrir í málinu.  Úrskurðarnefndin kvað upp bráðabirgðaúrskurð um stöðvunarkröfuna hinn 4. maí sl. þar sem henni var hafnað.

Málsrök kærenda:  Kærendur benda á að heimilaðar framkvæmdir samkvæmt hinni kærðu skipulagsbreytingu gangi óhæfilega á grenndarrétt þeirra með útsýnisskerðingu og skertum nýtingarmöguleikum á lóð sem muni rýra verðgildi fasteignar þeirra.

Heimiluð viðbygging færi austurhlið hússins að Rafstöðvarvegi 31 fjóra metra nær lóð kærenda en nú er og aðeins yrðu tveir metrar frá viðbyggingunni að mörkum umræddra lóða.  Fjarlægð milli húsa á lóðunum færi úr 11,5 í 7,5 metra.

Kærendur hafi fyrirhugað að nýta suðvestur hluta lóðar sinnar, sem umdeild viðbygging snúi að, undir heitan pott en ljóst megi vera að tilvist viðbyggingarinnar svo nærri lóðamörkum takmarki notagildi pottsins fyrir kærendur en vænta megi að samtal sem þar ætti sér stað bærist auðveldlega yfir í viðbygginguna.  Verði byggingin reist til viðbótar fyrirhuguðum bílskúr myndist nánast samfelldur steinveggur frá vegi að suðurmörkum lóðar kærenda.

Umræddar framkvæmdir muni samkvæmt framansögðu valda kærendum bæði fjárhagslegu og tilfinningalegu tjóni sem leiða eigi til þess að umdeild skipulagsbreyting nái ekki fram að ganga.

Benda kærendur loks á að kannað verði hvort útlit hússins að Rafstöðvarvegi 31 sé friðað.

Málsrök Reykjavíkurborgar:  Af hálfu borgaryfirvalda er þess krafist að hin kærða ákvörðun skipulags- og byggingarnefndar frá 6. september 2004 verði staðfest.

Reykjavíkurborg geti ekki tekið undir málsástæður kærenda varðandi áhrif hinna samþykktu viðbyggingarheimildar sem snúist eingöngu um grenndaráhrif hennar.  Með tilkomu viðbyggingarinnar verði minnsta fjarlægð milli umræddra húsa 7,5 metrar í stað 11,5 metra áður, en hafa verði í huga að húsin standi ekki andspænis hvort öðru.  Leyfð fjarlægð á milli húsa sé ekki í ósamræmi við byggðamynstur svæðisins eða almenna nýtingu lóða.

Ekki verði séð að hagsmunir kærenda af því að koma fyrir heitum potti í framtíðinni á suðvestanverðri lóð þeirra séu meiri en hagsmunir lóðarhafa að Rafstöðvarvegi 31 af því að fá að byggja við hús sitt.  Geti slíkt hagsmunamat því ekki hróflað við gildi umdeildrar skipulagsbreytingar og ekki verði séð að umdeild viðbygging setji nýtingu lóðar kærenda skorður er nokkru nemi.  Bent sé á að upphaflegri skipulagstillögu hafi verið breytt með tilliti til athugasemda kærenda.  Lóðarhöfum hafi verið gert skylt að draga svalir á þaki viðbyggingarinnar inn til austurs um 1,5 metra í því skyni að takmarka innsýn á lóð kærenda auk þess sem stærð glugga á gafli sé takmörkuð við 70×200 sentimetra og hann útfærður á þann veg að innsýn verði ekki bein inn á lóð kærenda.

Tekið skuli fram að mikið útsýni sé frá húsum við Rafstöðvarveg og nefnd viðbygging hefði óverulega útsýnisskerðingu í för með sér eða sem næmi 3–10º frá húsi nr. 29 við Rafstöðvarveg.  Að auki séu lóðirnar vaxnar háum trjám sem þegar skerði útsýni töluvert og muni gróðurinn og fyrirhugaður bílskúr hylja viðbygginguna að mestu séð frá lóð kærenda.

Samkvæmt framangreindndu sé ljóst að samþykkt breyting muni hafa lítil sem engin grenndaráhrif og takmarki ekki nýtingarmöguleika lóðarinnar nr. 29.  Jafnframt megi taka fram að þrátt fyrir að komist væri að þeirri niðurstöðu að breyting á skipulagi hefði í för með sér bótaskylt tjón leiði það eitt og sér ekki til ógildingar en eftir atvikum gæti komið til greiðslu bóta ef tjón yrði sannað samkvæmt 33. gr. skipulags- og byggingarlaga.

Heimilaðar framkvæmdir hafi ekki meiri grenndaráhrif á lóð kærenda en að jafnaði megi búast við þegar gerðar séu breytingar á húsum í þéttbýli, en í skipulags- og byggingarlögum sé gert ráð fyrir að sveitarstjórnir hafi afmarkaðar heimildir til þess að breyta skipulagsáætlunum sbr. t.d. 25. og 26. gr. þeirra laga.  Benda megi á að samþykkt hafi verið viðbygging við hús númer 33 við Rafstöðvarveg árið 1999 og sé sú viðbygging töluvert stærri en sú sem hér sé vélað um.

Andmæli eigenda Rafstöðvarvegar 31:  Eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31 hafa komið á framfæri við úrskurðarnefndina sjónarmiðum sínum og gögnum í tilefni af kærumáli þessu og taka þeir undir sjónarmið Reykjavíkurborgar í málinu.  Benda þeir sérstaklega á að ítrekað hafi verið reynt að hafa samráð við kærendur vegna fyrirhugaðra framkvæmda sem skipulagsbreytingin taki til og komið hafi verið til móts við sjónarmið kærenda, svo sem fram komi í umsögn Reykjavíkurborgar.  Telja lóðarhafar að umdeild viðbygging muni í raun minnka innsýn frá húsi þeirra inn á suðvesturlóð kærenda þar sem fjórir gluggar á austurgafli húss þeirra muni hverfa með viðbyggingunni en á henni verði aðeins einn gluggi með engri innsýn inn á lóð kærenda og hafi verönd á þaki byggingarinnar verið færð um 1,5 metra frá þakbrún.  Auk þess verði bílskúr með flötu þaki í stað mænisþaks, sem eldra skipulag gerði ráð fyrir, sem dragi verulega úr útsýnisskerðingu kærenda og minnki skuggavarp.  Svæði það sem undir bygginguna fari hafi verið nýtt af eigendum sem útivistarsvæði og megi með hliðsjón af framansögðu færa fram rök fyrir því að framkvæmdin muni í raun draga úr grenndaráhrifum gagnvart kærendum frá því sem nú er.  Sé því mótmælt að umdeild skipulagsbreyting raski hagsmunum kærenda svo nokkru nemi.

Vettvangsskoðun:  Nefndarmenn og starfsmenn úrskurðarnefndarinnar kynntu sér staðhætti á vettvangi hinn 31. maí sl.  Viðstaddir skoðunina vou fulltrúar Reykjavíkurborgar, annar kærenda og eigendur fasteignarinnar að Rafstöðvarvegi 31.

Niðurstaða:  Fullnaðarákvörðun skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur um hina kærðu deiliskipulagsbreytingu er í samræmi við 4. gr. samþykktar fyrir nefndina frá 21. mars 2002, sbr. breytingu á þeirri samþykkt frá 22. júlí 2003, en samþykktin er sett á grundvelli samþykktar um stjórn Reykjavíkurborgar og fundarsköp borgarstjórnar nr. 638/2001 með síðari breytingum, sem telja verður að eigi stoð í 2. mgr. 44 gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998, svo sem henni var breytt með 1. gr. l. nr. 74/2003.

Með hinni kærðu deiliskipulagsbreytingu, er tekur eingöngu til lóðarinnar að Rafstöðvarvegi 31, er heimiluð einnar hæðar viðbygging með kjallara, sem verður í tveggja metra fjarlægð frá lóðarmörkum kærenda í vestur.  Á þaki viðbyggingarinnar er gert ráð fyrir verönd í eins og hálfs metra fjarlægð frá þakbrún er snýr að lóð kærenda.  Er viðbyggingin 38 fermetrar að grunnfleti (4,5×9,5 m) en með heimiluðum kjallara má heildarflatarmál hennar vera 65,5 fermetrar. 

Umdeild viðbygging er ekki stór að grunnflatarmáli og stendur hún lægra en núverandi austurgafl hússins að Rafstöðvarvegi 31 þar sem háreist rishæð rís frá fyrstu hæð hússins.  Við skipulagsgerðina voru þær breytingar gerðar að fyrirhuguð verönd á þaki viðbyggingarinnar var færð um 1,5 metra frá þakbrún er snýr að lóð kærenda þannig að veröndin er 3,5 metra frá lóðamörkum umræddra húsa.  Þá er í skipulaginu kveðið á um að sá eini gluggi sem heimilaður er á gafli viðbyggingarinnar verði þannig úr garði gerður að ekki verði bein innsýn frá honum inn á lóð kærenda.  Við skipulagsbreytinguna eykst nýtingarhlutfall lóðarinnar að Rafstöðvarvegi 31 úr rúmlega 0,37 í um 0,42.  Hús kærenda og húsið að Rafstöðvarvegi 31 standa ekki andspænis hvort öðru og á lóðunum er hávaxinn trjágróður og eru fasteignirnar inn á víðáttumiklu útivistarsvæði Elliðaárdals.

Samkvæmt 75. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 skal lágmarksfjarlægð húss frá lóðarmörkum vera þrír metrar en reglugerðin heimilar í gr. 75.4 að vikið sé frá þeim fjarlægðarmörkum í skipulagi svo sem gert var með hinni umdeildu skipulagsbreytingu þar sem fjarlægð heimilaðrar viðbyggingar frá lóðamörkum er tveir metrar.  Rétt er að taka fram að húsið að Rafstöðvarvegi 31 er ekki friðað samkvæmt húsafriðunarlögum nr. 104/2001 og ekki liggur fyrir að ákvörðun um friðun hússins hafi verið tekin með heimild í þeim lögum.

Með hliðsjón af því sem rakið hefur verið varðandi staðhætti, umfang viðbyggingar þeirrar sem umdeild skipulagsbreyting heimilar og skilyrði þau um hönnun sem getið er í skipulaginu, verður ekki fallist á að heimiluð bygging raski svo hagsmunum kærenda að leiða eigi til ógildingar hinnar kærðu ákvörðunar.  Þar sem ekki liggja fyrir aðrir þeir annmarkar er raskað gætu gildi ákvörðunarinnar er ógildingarkröfu kærenda hafnað.

Úrskurður í máli þessu hefur dregist sökum mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar.

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kærenda um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarnefndar Reykjavíkur frá 6. september 2004 um að samþykkja breytingu á deiliskipulagi íbúðarsvæðis við Rafstöðvarveg.

____________________________________
Ásgeir Magnússon

______________________________            _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                                       Sesselja Jónsdóttir

des 22
Love0

44/2004 Sefgarðar

Með

Ár 2005, fimmtudaginn 9. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík.  Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Sesselja Jónsdóttir lögfræðingur, varamaður í nefndinni.

Fyrir var tekið mál nr. 44/2004, kæra eiganda hússins að Sefgörðum 16, Seltjarnarnesi á synjun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. júlí 2004 um að eiganda hússins að Sefgörðum 24 verði gert skylt að fjarlægja skjólveggi á mörkum lóðarinnar að Sefgörðum 24 og lóðanna nr. 16, 18 og 26 við Sefgarða. 

Í málinu er kveðinn upp svofelldur

úrskurður:

Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 2. ágúst 2004, sem barst nefndinni hinn 3. s.m., kærir B, Sefgörðum 16, Seltjarnarnesi synjun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. júlí 2004 um að eiganda hússins að Sefgörðum 24 verði gert skylt að fjarlægja skjólveggi á mörkum lóðarinnar að Sefgörðum 24 og lóðanna nr. 16, 18 og 26 við Sefgarða. 

Hin kærða ákvörðun var staðfest á fundi bæjarstjórnar Seltjarnarnesbæjar hinn 21. júlí 2004. 

Kærandi krefst þess að úrskurðarnefndin endurskoði ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar frá 8. júlí 2004 og taki að því búnu til greina kröfu kæranda um að skjólveggir að Sefgörðum 24, sem reistir eru við mörk lóða Sefgarða nr. 16, 18 og 26, skuli rifnir eða endurgerðir í samræmi við byggingarreglugerð nr. 441/1998.

Málavextir:  Kærandi er eigandi einbýlishúss að Sefgörðum 16 á Seltjarnarnesi og mun hafa byggt húsið á árinu 1979.  Þannig hagar til að vesturmörk lóðar kæranda liggja að mestu að baklóð hússins nr. 26 við Sefgarða og er lág timburgirðing milli lóðanna.  Þar sem lóðir standast ekki á til fulls liggja umrædd lóðamörk einnig að baklóð hússins nr. 24 við Sefgarða á 7,5-8 metra bili til norðurs frá suðvesturhorni lóðar kæranda.  Við upphaflegan frágang lóðar sinnar setti eigandi Sefgarða 24 niður nokkrar trjáplöntur á lóðamörkum þar sem lóð hans liggur að lóð kæranda en reisti síðar allháan skjólvegg úr timbri inni á lóð sinni, samsíða mörkum lóðanna, en í um það bil 30 cm fjarlægð frá þeim.  Kveður eigandi Sefgarða 24 þennan vegg hafa verið reistan á árinu 1979 en kærandi telur það hafa verið nokkru seinna, líklega einhvern tímann á árabilinu 1982 til 1984.  Eftir að umræddur veggur var reistur hefur eigandi Sefgarða 24 ekki getað komist um lóð sína að trjám þeim er hann hafði sett niður á lóðamörkum þar sem skjólveggurinn skilur ræmu þá er þau standa á frá lóðinni.  Kærandi kveðst hafa krafist lagfæringar á þessum frágangi fljótlega eftir að skjólveggirnir hafi verið reistir en á þeim tíma hafi hann ekki búið í húsi sínu heldur hafi það verið leigt út.  Hann hafi flutt í húsið á árinu 1991 og hafi ári síðar ítrekað kröfur sínar um úrbætur við byggingarfulltrúa.  Hafi honum þá verið tjáð að ekkert væri hægt að aðhafast í málinu, en við endurgerð skjólveggjanna skyldu þeir reistir í samræmi við gildandi reglur.  Kveðst kærandi hafa sæst á þetta að svo stöddu.  Hann kveðst hafa ítrekað kröfur sínar við byggingarfulltrúa á árinu 1994.

Með bréfi, dags. 2. júlí 1999, til byggingarnefndar Seltjarnarnesbæjar, kom kærandi á framfæri þeirri skoðun sinni að skjólveggirnir þörfnuðust orðið endurgerðar þar sem þeir væru farnir að sveiflast óeðlilega mikið í hvassviðrum.  Með vísan til þessa krafðist kærandi flutnings og rétts frágangs á skjólveggjunum til samræmis við gildandi reglur, ef byggingarnefndin teldi að skjólveggirnir væru ekki reistir í samræmi við lög og reglur, sem hefðu gilt og giltu um slík mannvirki.  Ennfremur krafðist hann þess að trén á lóðamörkunum yrðu fjarlægð, svo ganga mætti þannig frá lóðamörkum að möl og annað lauslegt skriði ekki stöðugt inn á lóð hans.  Hafa deilur staðið milli eigenda fasteignanna að Sefgörðum 16 og 24 um skjólvegg þennan frá þessum tíma og hefur úrskurðarnefndin m.a. kveðið upp þrjá úrskurði, í málum nr. 23/2000, 18/2002 og 49/2002, vegna þessa ágreinings.  Hafa hinar kærðu ákvarðanir verið felldar úr gildi í tveimur þessara mála en hinu þriðja var vísað frá úrskurðarnefndinni.

Eftir að seinni efnisúrskurður úrskurðarnefndarinnar gekk, í byrjun september 2003, var kæranda tilkynnt að skipulags- og mannvirkjanefnd myndi endurupptaka mál hans og að við málsmeðferðina yrði stuðst við upphaflegt erindi hans frá 2. júlí 1999.  Jafnframt var eiganda Sefgarða 24 kynnt þessi ákvörðun og honum gefinn kostur á að koma á framfæri andmælum sínum við framkomnar kröfur til skipulags- og mannvirkjanefndar. 
 
Með bréfi til skipulags- og mannvirkjanefndar, dags. 23. febrúar 2004, kom kærandi á framfæri við nefndina athugasemdum við sjónarmið eiganda Sefgarða 24 í málinu og ítrekaði jafnframt kröfur sínar og málsástæður.  Áréttaði kærandi í lok bréfs síns að hann krefðist þess sem endranær að skjólveggirnir Sefgörðum 24, sem reistir væru við mörk lóða Sefgarða nr. 16, 18 og 26, yrðu rifnir eða endurgerðir í samræmi við byggingarreglugerð nr. 441/1998.  Þá væri þess og krafist að trjágróður á mörkum lóðanna nr. 16 og 24 yrði fjarlægður. 

Á fundi skipulags- og mannvirkjanefndar hinn 8. júlí 2004 var erindi kæranda tekið til afgreiðslu og eftirfarandi bókað af því tilefni:  „Lögð fram greinargerð bæjarlögmanns um Sefgarða.  Í samræmi við greinargerðina er það ákvörðun nefndarinnar að hafnað er kröfu eiganda Sefgarða 16 um að eigandi Sefgarða 24 verði gert skylt að fjarlægja girðingu á mörkum lóðanna Sefgarða 16 og 24.  Eiganda Sefgarða 24 ber að fjarlægja gróður á lóðamörkum utan girðingar.“

Kærandi hefur skotið synjun skipulags- og mannvirkjanefndar um að eiganda Sefgarða 24 verði gert skylt að fjarlægja skjólveggi á lóðarmörkum lóðanna nr. 16, 18 og 24 við Sefgarða til úrskurðarnefndarinnar svo sem fyrr greinir.  Af hálfu eiganda Sefgarða 24 hefur komið fram að hann uni ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar um að fjarlægja skuli gróður á lóðamörkum, utan girðingar, og kemur sá þáttur ákvörðunarinnar því ekki til umfjöllunar í málinu.

Málsrök kæranda:  Kærandi heldur því fram að hinir umdeildu skjólveggir séu byggingarleyfisskyld mannvirki og hafi verið það á þeim tíma er þeir hafi verið reistir.  Fram hafi komið að ekki hafi verið sótt um leyfi fyrir skjólveggjunum eins og skylt hafi verið samkvæmt reglugerð sem í gildi hafi verið á þeim tíma sem þeir hafi verið reistir, sbr. bréf byggingarfulltrúa, dags. 11. nóvember 1999. 

Þá heldur kærandi því fram að fullyrðing eiganda Sefgarða 24 um að skjólveggirnir hafi verið reistir á árinu 1979 sé röng.  Í bréfi byggingarfulltrúa, dags. 14. september 2001, komi fram að skjólveggirnir hafi verið reistir fyrir u.þ.b. 19 árum sem þýði í kringum 1982 en ekki á árinu 1979. 

Kærandi leggur á það áherslu að krafa hans beinist að því að allir skjólveggirnir, þ.e. þeir sem snúi að lóðarmörkum hans lóðar sem og lóðar nr. 18, verði fjarlægðir.

Kærandi bendir á að eigandi lóðarinnar nr. 24 við Sefgarða haldi því ranglega fram að hann hafi ekki vitað um neinar athugasemdir kæranda fyrr en á árinu 2000.  Annað komi fram í bréfi kæranda til byggingarfulltrúa frá 2. júlí 1999.  Hið rétta sé að eftir að eigandi lóðarinnar nr. 24 hafi reist skjólveggina hafi hann ítrekað og í leyfisleysi farið inn á lóð kæranda til að annast tré sem hann sjálfur hafi gróðursett á lóðarmörkunum. 

Kærandi mótmælir þeim skilningi eiganda lóðarinnar nr. 24 að þá fyrst hafi komið til álita að byggingaryfirvöld fyrirskipuðu niðurrif veggjanna eftir að tjón varð á honum í óveðri hinn 11. desember 2001.  Þær aðstæður sem eigandi Sefgarða 24 skírskoti til hafi verið fyrir hendi allt frá því að skjólveggirnir hafi verið reistir.  Þegar árið 1999 hafi kærandi vakið athygli byggingarfulltrúa á því að endurgerð skjólveggjanna væri löngu orðin tímabær vegna lélegs frágangs. 

Eigandi Sefgarða 24 hafi ekki fært neinar sönnur á fjárhagslegt óhagræði af því að koma skjólveggjunum í þannig horf að þeir samræmist lögum, annað hvort með endurgerð eða niðurrifi, enda séu þeir hagsmunir aldrei svo miklir að þeir víki til hliðar lögvörðum rétti kæranda. 

Kærandi heldur því fram að hin kærða ákvörðun staðfesti í fyrsta lagi að eigandi Sefgarða 24 hafi girt fyrir aðgengi sitt að mörkum lóðar sinnar og kæranda.  Ekki sé hægt að leggja annan skilning í ákvörðunina en að kærandi ráði nú einn frágangi lóðarmarkanna að fengnu samþykki byggingaryfirvalda. 

Í öðru lagi staðfesti ákvörðunin að eigandi Sefgarða 24 hafi reist skjólveggina án leyfis byggingaryfirvalda og í andstöðu við þágildandi byggingarreglugerð.  Rök Seltjarnarnesbæjar fyrir því að veggirnir fái að standa áfram séu þau að kærandi hafi sýnt af sér tómlæti og að mjög vindasamt sé á Nesinu.  Ekki sé hægt að leggja annan skilning í þetta en að byggingaryfirvöldum hafi frá upphafi verið rétt að leggja blessun sína yfir mannvirkið. 

Í þriðja lagi staðfesti ákvörðunin að skjólveggirnir séu ekki í samræmi við núgildandi byggingarreglugerð en að við endurgerð skuli fylgt ákvæðum hennar.  Nefndin taki enga afstöðu til þess fyrir hvaða tíma eða við hvaða aðstæður endurgerð eigi að fara fram.  Ekki sé hægt að leggja annan skilning í þetta en að skjólveggirnir, sem reistir hafi verið fyrir rúmlega 20 árum, geti staðið til frambúðar. 

Í fjórða lagi staðfesti hin kærða ákvörðun að samþykkt byggingarnefndar frá 24. apríl 2002, þar sem eiganda Sefgarða 24 hafi verið gert að rífa niður eða endurgera þann hluta skjólveggjanna sem snúi að lóð kæranda, hafi verið óþarflega íþyngjandi og fái ekki staðist meðalhófsreglu stjórnsýsluréttarins.  Skoðun nefndarinnar sé svohljóðandi:  „Skipulags- og mannvirkjanefnd telur að þáverandi byggingarnefnd hafi borið að skora á eiganda veggjarins að lagfæra hann og koma honum í það horf að af honum stafaði ekki fokhætta og hafi aðeins haft heimild til þess að krefjast þess að veggurinn yrði fjarlægður ef ekki yrði orðið við þeirri áskorun.“  Ekki sé hægt að leggja annan skilning í þetta en að eigandi Sefgarða 24 hafi sinnt áskorunum byggingaryfirvalda og komið skjólveggjunum í ásættanlegt horf. 

Í gögnum sem kærandi lagði fyrir úrskurðarnefndina í fyrri kærumálum vegna hinna umdeildu skjólveggja komi fram staðhæfingar hans um að ekkert samráð hafi verið haft við hann þegar skjólveggirnir hafi verið byggðir og að hann hafi mótmælt byggingu þeirra þegar í upphafi.  Sjónarmið um friðhelgi einkalífsins hefðu átt að nægja til þess að byggingaryfirvöld hefðu haft afskipti af málinu.  Kærandi hafi aftur á móti ákveðið að hafast ekkert að fyrr en að endurbyggingu skjólveggjanna kæmi.  Með bréfi, dags. 2. júlí 1999, hafi hann vakið athygli byggingarnefndar á því að skjólveggirnir þörfnuðust orðið endurgerðar þar sem þeir sveifluðust mikið í hvassviðrum.  Því stæðu einnig öryggissjónarmið til þess að taka ætti kröfu hans til greina.        

Málsrök Seltjarnarnesbæjar:  Af hálfu Seltjarnarnesbæjar er bent á að skjólveggir þeir sem hér um ræði hafi eigandi Sefgarða 24 reist umhverfis bakgarð sinn á árinu 1979.  Lóðir húsanna að Sefgörðum 16 og 24 skarist á 7,5 – 8 metra kafla en að öðru leyti snúi þessir skjólveggir að öðrum aðliggjandi lóðum.  Ekki liggi fyrir umboð í málinu frá eiganda Sefgarða 26 til kæranda þess efnis að hann fari með hagsmuni hans í þessu máli og hafi sá aðili ekki óskað eftir samaðild í málinu, og sé ekki unnt að verða við kröfu kæranda varðandi þá eign. 

Eigandi Sefgarða 24 hafi ekki leitað heimildar byggingaryfirvalda á Seltjarnarnesi fyrir skjólveggjunum þegar þeir hafi verið reistir, sem þó hafi verið skylt á þeim tíma, sbr. þágildandi byggingarreglugerð nr. 292/1979, gr. 5.11.  Byggingaryfirvöld hafi látið það átölulaust þótt veggurinn risi enda hafi þau alla jafna á þeim tíma heimilað eigendum fasteigna að reisa girðingu umhverfis lóðir sínar, jafnvel þótt hæð þeirra færi yfir þau mörk sem sett hafi verið í þágildandi byggingarreglugerð (einn metri).  Ástæða þessa hafi verið sú að á Seltjarnarnesi sé mjög vindasamt sem kunnugt sé og skilningur hafi verið hjá byggingaryfirvöldum á því að íbúarnir reyndu að skapa sér skjól.  Þetta hafi þó verið háð því að eigendur aðliggjandi lóða hafi ekki gert við það athugasemdir.
 
Enginn eigenda aðliggjandi lóða hafi gert athugasemd við umræddan skjólvegg þegar hann hafi verið reistur og aldrei síðan, fyrr en erindi kæranda hafi borist þáverandi byggingarnefnd með bréfi, dags. 2. júlí 1999, um 20 árum eftir að skjólveggurinn hafi verið reistur.  Því verði að telja að kærandi hafi á sínum tíma samþykkt skjólvegginn og hann geti ekki svo löngu síðar krafist þess að hann verði fjarlægður af þeirri ástæðu að hann samrýmist ekki ákvæðum núgildandi byggingarreglugerðar.  Það sé hins vegar jafn augljóst að þegar komi að endurnýjun skjólveggjarins þá verði það ekki gert nema að gætt verði ákvæða núgildandi byggingarreglugerðar nr. 441/1998, sbr. 67. gr., en þar sé mælt fyrir um samþykki byggingarnefndar og eigenda aðliggjandi lóða fyrir girðingu á mörkum lóða.

Með tilliti til þessa, verði að telja að eigandi skjólveggjanna hafi haft heimild til þess að lagfæra veggina eftir tjón sem varð á þeim í hvassviðri aðfararnótt 11. desember 2001.  Skipulags- og mannvirkjanefnd telji að þáverandi byggingarnefnd hafi borið að skora á eiganda veggjanna að lagfæra þá og koma í það horf að af þeim stafaði ekki fokhætta og hafi aðeins haft heimild til að krefjast þess að veggirnir yrðu fjarlægðir ef ekki yrði orðið við þeirri áskorun.  

Málsrök eiganda hússins að Sefgörðum 24:  Áður en hin kærða ákvörðun var tekin leitaði skipulags- og mannvirkjanefnd eftir afstöðu eiganda hússins að Sefgörðum 24.  Af hans hálfu er fyrir úrskurðarnefndinni vísað til þeirra sjónarmiða er koma fram í svari hans til skipulags- og mannvirkjanefndarinnar. 
 
Eigandinn vísar til þess að umræddur veggur hafi staðið í u.þ.b. 21 ár án þess að nokkur maður hafi hreyft athugasemdum vegna hans.  Veggurinn hafi verið reistur á árinu 1979 og hafi á þeim tíma verið í fullu samræmi við byggingarreglugerð.  Eigandinn leggi á það áherslu, að hann hafi ekki heyrt um neinar athugasemdir frá kæranda varðandi skjólveggina fyrr en á árinu 2000.  Hann geti hins vegar ekki vitað um það, hvað kæranda og öðrum mönnum hafi farið á milli, þ.m.t. byggingarfulltrúa eða byggingaryfirvöldum, en honum hafi aldrei verið gert viðvart um neinar kvartanir eða athugasemdir varðandi þennan skjólvegg fyrr en á árinu 2000.

Eftir óveður sem gengið hafi yfir Seltjarnarnes hinn 11. desember 2001, hafi skemmdir orðið á skjólveggnum, og í framhaldi af því hafi byggingarfulltrúi komið á staðinn og skoðað umræddan vegg.  Í fundargerð byggingarnefndar hinn 24. apríl 2002 sé m.a. haft eftir byggingarfulltrúa að hann hafi daginn eftir umrætt óveður skoðað skjólvegginn og að hann hafi lagt að eiganda veggjarins að nota tækifærið og fjarlægja hann.  Síðar segi í fundargerðinni:  „Ekki féllst eigandinn á það, heldur myndi hann ganga tryggilega frá veggnum til bráðabirgða og rífa hann í sumar og endurbyggja.“  Þessari fullyrðingu sé mótmælt af hálfu eiganda hússins að Sefgörðum 24 enda sé hún í mótsögn við önnur gögn sem fyrir liggi í málinu. 

Eigandi hússins nr. 24 við Sefgarða heldur því fram að hann hafi aldrei fengið kröfur eða tilmæli frá byggingaryfirvöldum á Seltjarnarnesi þess efnis að hann breytti umræddum skjólveggjum eða fjarlægði eftir óveðrið í desember 2001.  Hann hafi hins vegar látið gera við skemmdir á þeim þannig að ekki væri hætta á að sams konar veður mundi aftur valda tjóni.  Þetta hafi hann gert eftir að hafa ráðfært sig við umhverfisverkfræðing.

Því sé harðlega mótmælt að skemmdir á skjólveggjunum hafi orðið slíkar í óveðrinu 11. desember 2001 að skapast hafi skilyrði til þess að skylda eiganda hússins nr. 24 við Sefgarða til að rífa veggina eða gera á þeim breytingar þannig að þeir yrðu í samræmi við skilyrði byggingarreglugerðar sem tekið hafi gildi 19 árum eftir að veggirnir hafi verið byggðir.  Gerð veggjanna sé óbreytt frá því þeir fyrst hafi verið reistir að öðru leyti en því að þeir hafi verið styrktir.  Gagnvart kæranda séu veggirnir nákvæmlega eins og þeir hafi alltaf verið.  Engin skynsamleg ástæða sé því til að hrófla við veggjunum, en slíkum tilfæringum myndi fylgja verulegur kostnaður.  Sé þess krafist að við ákvörðun í málinu verði litið til hagsmunamats, þ.e. hverju það varði kæranda að fá veggjunum breytt og hvað slík ákvörðun myndi þýða fyrir eiganda fasteignarinnar nr. 24 við Sefgarða.

Minnt sé á að lóðirnar nr. 16 og 24 við Sefgarða liggi aðeins saman að hluta, en lóðin nr. 24 liggi einnig að lóðunum nr. 18, nr. 22 og nr. 26.  Skjólveggirnir umlyki alla baklóð hússins nr. 24.  Lengd skjólveggjarins á mörkum lóðanna nr. 16 og 24 sé aðeins 7,5 m.  Enginn eigenda fasteignanna nr. 18, 22 og 26 við Sefgarða hafi nokkru sinni kvartað yfir veggjunum.

Vettvangsskoðun:  Úrskurðarnefndin hefur kynnt sér aðstæður á vettvangi við meðferð fyrra kæumáls um margnefnda skjólveggi.

Niðurstaða:  Í máli þessu er deilt um synjun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness á kröfu kæranda um að eiganda Sefgarða 24 verði gert að fjarlægja skjólveggi að Sefgörðum 24, sem hann mun hafa reist við mörk lóða Sefgarða nr. 16, 18 og 26.  Ágreiningur er í málinu um hvenær umræddir veggir  hafi verið reistir en af málsgögnum verður ráðið að það hafi í fyrsta lagi getað verði á árinu 1979 en að kærandi telji það hafa verið á árabilinu 1982 til 1984.  Ekki nýtur gagna um það hvenær kærandi gerði fyrst athugasemdir við byggingaryfirvöld eða eiganda skjólveggjanna um byggingu þeirra en formleg krafa um afskipti byggingaryfirvalda af veggjunum kom fyrst fram af hálfu kæranda í bréfi hans til byggingarnefndar, dags. 2. júlí 1999, en þá voru liðin að minnsta kosti full 15 ár frá því veggirnir voru reistir og jafnvel allt að 20.

Af hálfu kæranda hefur aðeins að takmörkuðu leyti verið vísað til réttarheimilda til stuðnings kröfugerð hans en skilja verður málatilbúnað hans á þann veg að hann telji annars vegar hægt að reisa kröfu um brottnám skjólveggjanna á þeirri forsendu að gerð þeirra hafi verið byggingarleyfisskyld framkvæmd gerð í óleyfi og hins vegar að ástand þeirra hafi verið orðið með þeim hætti að tjón hafi getað hlotist af.  Tilvist veggjanna gangi gegn lögvörðum eignarrétti, friðhelgi og grenndarrétti kæranda og eigi hann rétt á að veggirnir verði fjarlægðir eða endurgerðir í samræmi við ákvæði núgildandi byggingarreglugerðar nr. 441/1998.

Fallast má á með kæranda að byggingarleyfi hefði þurft fyrir hinum umdeildu skjólveggjum samkvæmt byggingarreglugerð nr. 292/1979 með síðari breytingum, sem í gildi var er veggirnir voru reistir, og að gerð þeirra hafi því verið ólögmæt.  Þrátt fyrir þetta verður ekki fallist á að kærandi geti nú krafist brottnáms veggjanna á þeirri forsendu að þeir hafi á sínum tíma verið reistir án heimildar byggingaryfirvalda.  Samkvæmt 5. mgr. 56. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 getur byggingarnefnd að vísu ávallt mælt fyrir um að fjarlægja skuli ólöglega byggingu eða byggingarhluta, en vandséð er að heimildarákvæði þessu verði beitt um minni háttar mannvirki sem reist hefur verið löngu fyrir gildistöku laganna.  Koma þar bæði til sjónarmið um tómlæti og þær skorður sem við því eru reistar að lagaheimildum um þvingunarúrræði f þessu tagi verði beitt með afturvirkum hætti.  Var og í eldri byggingarlögum gert ráð fyrir því að leitað væri dóms um heimild til að grípa til úrræða vegna óleyfisframkvæmda, en aldrei mun hafa verið leitað atbeina dómstóla til að koma fram kröfu um brottnám skjólveggja þeirra sem um er deilt í málinu.  Telur úrskurðarnefndin að kærandi hafi af framangreindum sökum ekki getað krafist atbeina byggingaryfirvalda á árinu 1999 eða síðar til að fá veggina fjarlægða með vísan til þess að um óleyfisframkvæmd hafi verið að ræða.  Þykir að auki mega líta til þess í þessu sambandi að leyfi til byggingar girðinga á lóðamörkum var ekki háð samþykki beggja lóðarhafa á þeim tíma þegar veggirnir voru reistir.

Samkvæmt 4. málsgrein 41. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 geta byggingaryfirvöld lagt fyrir eiganda mannvirkis að bæta úr því sem áfátt kann að þykja varðandi ástand mannvirkja eða ef af þeim er talin stafa hætta.  Er unnt að grípa til aðgerða samkvæmt 57. grein laganna til að knýja fram úrbætur sé slíkum fyrirmælum ekki sinnt.  Á byggingarfulltrúi, samkvæmt ákvæðinu, mat um það hvort slíkar aðstæður séu fyrir hendi sem í ákvæðinu er lýst.  Hefur byggingarfulltrúi metið það svo að ekki stafi hætta af umræddum skjólveggjum.  Hefur því mati ekki verið hnekkt og þykir ekki ástæða til endurskoða matið.  Verður því lagt til grundvallar að ekki séu fyrir hendi þær aðstæður er leiða eigi til þess að byggingaryfirvöld knýi á um brottnám eða endurgerð margnefndra veggja.  Verður kröfu kæranda um brottnám veggjanna með tilliti til öryggis því hafnað.

Í hinni kærðu samþykkt er ekki tekin afstaða til kröfu kæranda um brottnám skjólveggja á mörkum lóðanna nr. 18 og 26 við Sefgarða.  Má fallast á með skipulags- og mannvirkjanefnd að ekki hafi verið efni til að taka afstöðu til þessara liða í kröfugerð kæranda, enda áttu lóðarhafar nefndra lóða enga aðild að málinu og höfðu ekki heldur veitt kæranda umboð til neinnar kröfugerðar í þessu efni.  Verður ekki heldur séð að kærandi hafi átt lögvarinna hagsmuna að gæta varðandi skjólveggi á mörkum þessara tilgreindu lóða og lóðarinnar nr. 24 við Sefgarða.  Verður það því ekki látið hafa áhrif á gildi hinnar kærðu ákvörðunar þótt ekki hafi verið tekin afstaða til þessara kröfuliða við úrlausn málsins.

Eins og að framan er rakið féllst skipulags- og mannvirkjanefnd á kröfu kæranda um að eiganda Sefgarða 24 yrði gert að fjarlægja trjágróður á lóðamörkum utan skjólveggjanna og unir hann þeirri ákvörðun.  Þykir því, með hliðsjón af því sem að framan er rakið, mega staðfesta ákvörðun skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarness frá 8. júlí 2004 í málinu í heild sinni og verður kröfum kæranda um ógildingu tilgreindra þátta hennar því hafnað.
   
Uppkvaðning úrskurðar í máli þessu hefur dregist verulega vegna mikils fjölda mála sem skotið hefur verið til úrskurðarnefndarinnar. 

Úrskurðarorð:

Hafnað er kröfu kæranda um ógildingu hinnar kærðu ákvörðunar skipulags- og mannvirkjanefndar Seltjarnarnesbæjar frá 8. júlí 2004 varðandi skjólveggi á mörkum lóðarinnar að Sefgörðum 24 og lóðanna nr. 16, 18 og 26 við Sefgarða á Seltjarnarnesi.

 

___________________________ 
Ásgeir Magnússon

_____________________________     ___________________________
Þorsteinn Þorsteinsson                             Sesselja Jónsdóttir