Ár 2008, fimmtudaginn 4. september, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21, Reykjavík. Mættir voru Hjalti Steinþórsson forstöðumaður, Ásgeir Magnússon héraðsdómari og Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur.
Fyrir var tekið mál nr. 45/2008, kæra á ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 3. júní 2008 um að veita stöðuleyfi til eins árs fyrir tveimur færanlegum kennslustofum við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði.
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur
úrskurður:
Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 12. júlí 2008, er barst nefndinni hinn 15. sama mánaðar, kæra G, Staðarhvammi 3, H og S, Staðarhvammi 5, G og H, Staðarhvammi 7, A og M, Staðarhvammi 9, S, Staðarhvammi 11, J og J, Staðarhvammi 17, H og G, Staðarhvammi 19 og Þ, K og H, Staðarhvammi 21, þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðarbæjar frá 3. júní 2008 að veita stöðuleyfi til eins árs fyrir tveimur færanlegum kennslustofum við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði. Gera kærendur þá kröfu að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.
Með bréfi til úrskurðarnefndarinnar, dags. 19. júlí 2008, er barst nefndinni hinn 22. sama mánaðar, gerðu 10 af ofangreindum kærendum þá kröfu að úrskurðarnefndin stöðvaði umdeildar framkvæmdir til bráðabirgða á meðan málið væri til meðferðar hjá nefndinni en þeirri kröfu var hafnað með úrskurði hinn 6. ágúst sl.
Málavextir: Á fundi framkvæmdaráðs Hafnarfjarðar 2. maí 2008 var tekið fyrir erindi vegna færanlegra húsa við leikskólann Hvamm við Jófríðarstaðatún í Hafnarfirði samkvæmt fyrirliggjandi uppdrætti. Lagði ráðið fyrir að óskað yrði eftir samþykki skipulags- og byggingarráðs bæjarins fyrir stöðuleyfi vegna húsanna og umferðar- og bílastæðamál á svæðinu yrðu skoðuð sérstaklega.
Haldinn var kynningarfundur með íbúum 14. maí 2008 og málið síðan tekið fyrir í skipulags- og byggingarráði hinn 20. sama mánaðar. Féllst ráðið ekki á fyrirhugaða staðsetningu húsanna þar sem þau yrðu innan hverfisverndaðs svæðis, en fallist var á staðsetningu þeirra norðar og austar á svæðinu utan hverfisverndaða svæðisins. Nýr uppdráttur, dags. 29. maí 2008, var lagður fyrir skipulags- og byggingarráð 3. júní sem samþykkti umbeðið stöðuleyfi til eins árs en að þeim tíma liðnum skyldu mannvirkin fjarlægð og svæðið fært í fyrra horf. Munu framkvæmdir hafa hafist hinn 8. júlí 2008.
Í kjölfar þess barst bæjaryfirvöldum bréf frá Fornleifavernd ríkisins þar sem gerð var athugasemd við að raskað hafi verið fornleifum þegar umræddum bráðabirgðakennslustofum hafi verið komið fyrir. Um væri að ræða traðir milli bæjarstæðis Jófríðarstaðabæjarins og tófta af útihúsum á Lambhúsahæð. Var gerð krafa um stöðvun framkvæmda þar til rannsókn á málinu væri lokið.
Fyrrgreint stöðuleyfi var tekið fyrir að nýju á fundi skipulags- og byggingarráðs bæjarins hinn 22. júlí 2008 og var þar m.a. gerð eftirfarandi bókun:
„Skipulags- og byggingarráð ítrekar bókun sína frá 03.06.2008 að stöðuleyfi er aðeins veitt til eins árs, og að þeim tíma liðnum skulu mannvirkin fjarlægð og gengið frá svæðinu í sama ástandi og nú er. Skipulags- og byggingarráð samþykkir að fela skipulags- og byggingarsviði og framkvæmdasviði að kynna fyrir íbúum minnisblað Línuhönnunar dags. 14.07.2008 um úrbætur umferðarmála í Staðarhvammi. Skipulags- og byggingarráð felur skipulags- og byggingarsviði að ljúka máli varðandi fornleifar í samráði við Byggðasafn og Fornleifavernd ríkisins. Þar til því máli er lokið og niðurstaða úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála varðandi stöðvun framkvæmda liggur fyrir, leggur skipulags- og byggingarráð til að öllum framkvæmdum við færanlegar kennslustofur við leikskólann verði frestað.“
Skutu kærendur leyfi bæjaryfirvalda fyrir umdeildum framkvæmdum til úrskurðarnefndarinnar svo sem að framan greinir.
Málsrök kærenda: Kærendur benda á að þeir hafi mótmælt umdeildri stækkun leikskólans. Aðkoma að leikskólanum sé erfið og um íbúðargötu þeirra, en búast megi við aukinni umferð, m.a. stærri bíla, vegna stækkunarinnar. Umdeildar framkvæmdir, sem séu utan lóðar leikskólans, geti ekki stuðst við stöðuleyfi samkvæmt gr. 71.2 í byggingarreglugerð nr. 441/1998 þar sem um sé að ræða færanlegar kennslustofur en ekki gáma. Til framkvæmdanna þurfi byggingarleyfi sem ekki liggi fyrir. Samkvæmt byggingarreglugerð hefði átt að grenndarkynna hina breyttu tillögu að stækkun umrædds húsnæðis og breyta skipulagi með formlegum hætti með tilliti til staðsetningar húsanna sem brjóti í bága við gildandi deiliskipulag svæðisins.
Andmæli Hafnarfjarðarbæjar: Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar er bent á að þegar sé búið að koma fyrir umdeildum kennslustofum og búið sé að innrita 40 börn og ráða 10 starfsmenn vegna hins nýja bráðabirgðahúsnæðis, sem áætlað sé að verði tekið í notkun innan tíðar. Leitast hafi verið við að koma til móts við íbúa á svæðinu hvað varði umferð er vænta megi að fylgi starfsemi þeirri sem fara muni fram í bráðabirgðakennslustofunum.
Vettvangsskoðun: Úrskurðarnefndin kynnti sér aðstæður á vettvangi hinn 2. september 2008.
Niðurstaða: Ákvæði 71. gr. byggingarreglugerðar nr. 441/1998 kveður á um leyfisskyldu fyrir staðsetningu hjólhýsa, gáma, báta, torgsöluhúsa og þess háttar lausafjármuna utan skipulagðra svæða til þeirra nota. Er slíkt stöðuleyfi tímabundið, almennt að hámarki til eins árs. Hvers konar byggingar, ofan jarðar og neðan, eru hins vegar háðar byggingarleyfi nema þær séu sérstaklega undanþegnar slíku leyfi, sbr. 36. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og 1. mgr. 43. gr. laganna.
Verður að fallast á það með kærendum að staðsetning kennslustofa, þótt til bráðabirgða sé, verði ekki heimiluð með stöðuleyfi samkvæmt 71. gr. byggingarreglugerðar. Umfang og eðli kennslustofa með fjölda barna og starfsmanna verður engan veginn lagt að jöfnu við hjólhýsi, gáma eða torgsöluhús. Ber og textaskýring 36. gr. skipulags- og byggingarlaga að sama brunni þar sem hvers konar byggingar eru látnar falla undir ákvæði mannvirkjakafla laganna sem m.a. kveður á um byggingarleyfisskyldu.
Að þessu virtu þykir hið kærða stöðuleyfi ekki viðhlítandi heimild fyrir staðsetningu umdeildra kennslustofa og verður því ekki hjá því komist að fella hið kærða leyfi úr gildi.
Úrskurðarorð:
Fellt er úr gildi leyfi fyrir staðsetningu og framkvæmdum við færanlegar kennslustofur við leikskólann Hvamm í Hafnarfirði, sem samþykkt var í skipulags- og byggingarráði Hafnarfjarðarbæjar hinn 3. júní 2008.
___________________________
Hjalti Steinþórsson
_____________________________ ______________________________
Þorsteinn Þorsteinsson Ásgeir Magnússon
