Ár 2005, fimmtudaginn 18. ágúst, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík. Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingarverkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.
Fyrir var tekið mál nr. 61/2005, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík frá 19. júlí 2005 um að veita byggingarleyfi fyrir bensínafgreiðslustöð með fjórum sjálfsafgreiðsludælum og stakstæðu verðskilti á lóðinni nr. 5 við Skeifuna í Reykjavík.
Í málinu er nú til bráðabirgða kveðinn upp svofelldur
úrskurður
um kröfu kærenda um stöðvun framkvæmda:
Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 8. ágúst 2005, er barst nefndinni 9. sama mánaðar, kærir Hanna Lára Helgadóttir hrl., f.h. húsfélagsins Skeifunnar 3, Reykjavík þá ákvörðun byggingarfulltrúans í Reykjavík að veita byggingarleyfi fyrir bensínafgreiðslustöð á lóðinni nr. 5 við Skeifuna. Hin kærða ákvörðun var staðfest í borgarráði í umboði borgarstjórnar Reykjavíkur hinn 21. júlí 2005.
Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að framkvæmdir, sem hafnar séu við byggingu bensínstöðvarinnar, verði stöðvaðar meðan málið sé til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Vísar kærandi til fyrri kæru, dags. 22. júní 2005, þar sem kærð er samþykkt skipulagsráðs frá 18. maí 2005 um breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar að Skeifunni 5, þar sem heimilað er að reisa bensínafgreiðslustöð á lóðinni, en jafnframt heldur kærandi því fram að hið umdeilda byggingarleyfi brjóti í bága við ákvæði byggingarreglugerðar, sem og reglna um heilbrigðiseftirlit, brunavarnir og mengunarvarnir.
Úrskurðarnefndinni hafa borist gögn og greinargerð Reykjavíkurborgar um framangreindar kærur um téða breytingu á deiliskipulagi og veitingu byggingarleyfis ásamt kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda. Þá hafa nefndinni borist stutt andmæli byggingarleyfishafa er einkum lúta að kröfu kæranda um að framkvæmdir verði stöðvaðar. Er málið nú tekið til úrlausnar um þann þátt málsins.
Málsatvik: Haustið 2004 var leitað afstöðu skipulags- og byggingarnefndar til þess hvort leyft yrði að reisa bensínsjálfsafgreiðslu á lóð nr. 5 við Skeifuna. Tók nefndin jákvætt í erindið og lét umsækjandinn því vinna tillögu að breytingu á deiliskipulagi lóðarinnar þar sem gert var ráð fyrir bensínafgreiðslunni. Tillagan var fyrst tekin fyrir þann 8. október 2004 á fundi skipulagsfulltrúa og á fundi skipulags- og byggingarnefndar þann 15. desember s.á. Vísaði nefndin tillögunni til kynningar í samgöngunefnd og umhverfis- og heilbrigðisnefnd. Að þeirri kynningu lokinni var ákveðið að auglýsa tillöguna.
Tillagan var auglýst til kynningar frá 25. febrúar til 8. apríl 2005 og bárust allmargar athugasemdir, m.a. frá eigendum eignarhluta að Skeifunni 3. Í umsögn skipulagsfulltrúa um framkomnar athugasemdir, dags. 2. maí 2005, var gerð tillaga að breytingum á skipulagstillögunni til að koma til móts við athugasemdir. Var lagt til að byggingarreitur ofanjarðar fyrir bensíndælur yrði færður frá lóðamörkum og að sett yrði í skilmála deiliskipulagsins að ekki mætti vera þak yfir dælum né óþarfa skilti við stöðina. Var auglýst tillaga samþykkt á fundi skipulagsráðs hinn 18. maí 2005 með þeim breytingum sem fram komu í umsögn skipulagsfulltrúa. Staðfesti borgarráð þessa samþykkt skipulagsráðs á fundi sínum þann 26. maí 2005. Skipulagstillagan hlaut síðan lögboðna afgreiðslu Skipulagsstofnunar og var auglýsing um gildistöku hennar birt í B-deild Stjórnartíðinda þann 14. júlí 2005. Hafði kærandi þá þegar skotið ákvörðuninni til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 22. júní 2005.
Þann 19. júlí 2005 var tekin fyrir á embættisafgreiðslufundi byggingarfulltrúa umsókn um leyfi til að koma fyrir bensínafgreiðslustöð með fjórum sjálfsafgreiðsludælum á lóðinni nr. 5 við Skeifuna. Jafnframt var sótt um leyfi fyrir 6 m háu stakstæðu verðskilti við innkeyrslu á lóðina. Umsóknin var samþykkt á fundinum með eftirfarandi bókun:
„Samþykkt. Samræmist ákvæðum laga nr. 73/1997. Frágangur á lóðamörkum verði gerður í samráði við lóðarhafa aðliggjandi lóða. Áskilin lokaúttekt byggingarfulltrúa. Áskilið samþykki heilbrigðiseftirlits.
Á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa þann 5. júlí s.l., var samþykkt byggingarleyfi fyrir húsfélagið Skeifunni 5 um byggingu bensínsjálfsafgreiðslustöðvar á lóðinni nr. 5 við Skeifuna. Þegar sú samþykkt var gerð var ekki búið að staðfesta deiliskipulag á reitnum með birtingu í Stjórnartíðindum.
Vegna þessa er umrædd samþykkt felld úr gildi en málið nú samþykkt þar sem formskilyrðum hefur verið fullnægt með birtingu auglýsingar í B-deild Stjórnatíðinda hinn 14. júli s.l.“
Eins og áður er rakið var ofangreind ákvörðun byggingarfulltrúa einnig kærð til úrskurðarnefndarinnar með bréfi, dags. 8. ágúst 2005, og þess krafist að byggingarleyfið yrði fellt úr gildi auk þess sem framkvæmdir yrðu stöðvaðar á meðan málið væri rekið fyrir nefndinni.
Málsrök aðila: Af hálfu kæranda er vísað til þess að hið umdeilda byggingarleyfi eigi stoð í skipulagi sem breytt hafi verið og sé kærumál um lögmæti breytingarinnar til meðferðar fyrir úrskurðarnefndinni. Sé því haldið fram að skipulagsbreytingin hafi farið í bága við aðalskipulag Reykjavíkurborgar og að auki hafi verið verulegir ágallar á málsmeðferð skipulagsyfirvalda þegar skipulaginu hafi verið breytt. Rekstri bensínstöðvar fylgi óhjákvæmilega aukin umferð, slysahætta og mengun, sem allt gangi gegn lögvörðum hagsmunum kæranda. Loks dregur kærandi í efa að umdeilt byggingarleyfi uppfylli ákvæði byggingarreglugerðar sem og ákvæði reglna um heilbrigðiseftirlit, brunavarnir og mengunarvarnir.
Af hálfu borgaryfirvalda er því haldið fram að ákvarðanir um hina umdeildu skipulagsbreytingu og byggingarleyfi hafi verið teknar að vel ígrunduðu máli og að undirbúningur umræddra ákvarðana hafi í alla staði verið í samræmi við lög. Komið hafi verið til móts við athugasemdir er gerðar hafi verið við skipulagstillöguna og hafi henni verið breytt til hagsbóta fyrir nágranna, þar á meðal kæranda. Tillögunni hafi þó ekki verið breytt í grundvallaratriðum og hafi því ekki verið skylt að auglýsa hana að nýju. Samþykkt skipulagsráðs hafi hlotið lögboðna staðfestingu borgarráðs og verið afgreidd af Skipulagsstofnun og auglýst í B-deild Stjórnartíðinda svo sem lögskylt sé. Ekki hafi verið sýnt fram á að annmarkar séu á umræddri skipulagstillögu eða byggingarleyfi er líklegt sé að leitt geti til ógildingar og beri því að hafna kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda. Framkvæmdir byggingarleyfishafa séu alfarið á hans ábyrgð kjósi hann að halda þeim áfram meðan efnisúrlausn sé ekki fengin í málinu, en ekki séu fyrir hendi neinar þær aðstæður er réttlætt geti stöðvun framkvæmda.
Af hálfu byggingarleyfishafa er kröfum kæranda mótmælt. Byggir hann á sömu eða svipuðum sjónarmiðum og borgaryfirvöld, sem þegar hafa verið rakin.
Aðilar hafa fært fram frekari rök fyrir sjónarmiðum sínum í málinu, sem ekki þykir ástæða til að rekja nánar við úrlausn þessa þáttar málsins.
Niðurstaða: Hið umþrætta byggingarleyfi heimilar byggingu sjálfsafgreiðslustöðvar fyrir bifreiðaeldsneyti og uppsetningu verðskiltis á lóðinni nr. 5 við Skeifuna í Reykjavík. Byggingarleyfið á stoð í breyttu skipulagi lóðarinnar og ekki hefur verið sýnt fram á að líklegt sé að umdeild skipulagsbreyting sé haldin ógildingarannmörkum. Að auki getur uppsetning afgreiðslustöðvar af þeirri gerð sem hér um ræðir ekki talist svo stórfelld og óafturtæk mannvirkjagerð að nauðsyn beri til að stöðva framkvæmdir við hana þótt einhver áhöld kynnu að vera um lögmæti hinna kærðu ákvarðana.
Eins og málið liggur nú fyrir og í ljósi þess sem að framan er rakið þykja ekki efni til að stöðva framkvæmdir sem hafnar eru við uppsetningu afgreiðslustöðvarinnar þar til efnisniðurstaða liggur fyrir í kærumálum kæranda. Frekari framkvæmdir samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi eru hins vegar á ábyrgð og áhættu byggingarleyfishafa meðan málið er til efnismeðferðar fyrir úrskurðarnefndinni.
Úrskurðarorð:
Kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda samkvæmt hinu kærða byggingarleyfi er hafnað.
____________________________________
Ásgeir Magnússon
__________________________ _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson Ingibjörg Ingvadóttir
