Árið 2025, þriðjudaginn 13. maí, tók Arnór Snæbjörnsson, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011, fyrir:
Mál nr. 74/2025, kæra á ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 14. desember 2021 um að samþykkja deiliskipulag reita B1-1, B1-3, B2 og B4 í miðbæ Kópavogs.
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur
úrskurður:
Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, 8. maí 2025, er barst nefndinni sama dag, kæra A og B, íbúar við Fannborg 1–9, þá ákvörðun bæjarstjórnar Kópavogs frá 14. desember 2021 að samþykkja deiliskipulag reita B1-1, B1-3, B2 og B4 í miðbæ Kópavogs. Er þess krafist að ákvörðunin verði felld úr gildi. Jafnframt er þess krafist að aðgengisáætlun og framkvæmdaáætlun vegna fyrirhugaðrar uppbyggingar verði felldar úr gildi. Þá er farið fram á að framkvæmdum verði frestað á meðan málið er til meðferðar fyrir nefndinni.
Málsatvik og rök: Á fundi skipulagsráðs Kópavogsbæjar 6. desember 2021 var deiliskipulagstillaga fyrir miðbæ Kópavogs í Hamraborg samþykkt. Hinn 9. s.m. vísaði bæjarráð afgreiðslu málsins til bæjarstjórnar sem 14. desember s.á. staðfesti nefnda afgreiðslu. Tók deiliskipulagið gildi með auglýsingu þess efnis í B-deild Stjórnartíðinda 20. desember 2021. Var ákvörðun bæjarstjórnar kærð til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála en með úrskurði, uppkveðnum 30. júní 2022 í kærumáli nr. 5/2022, hafnaði nefndin kröfu kærenda í því máli um ógildingu ákvörðunarinnar.
Kærendur benda á að framkvæmdir hafi verið yfirvofandi í mörg ár en samskipti Kópavogsbæjar við íbúa svæðisins hafi á þeim tíma verið vægast sagt hörmuleg. Gerðar eru athugasemdir við að fjarlægð bílastæða fyrir hreyfihamlaða frá aðalinngangi bygginga á svæðinu samrýmist ekki byggingarreglugerð nr. 112/2012, ósamrými í fyrirliggjandi aðgengisáætlunum, skort á raunverulegum framkvæmdaáætlunum og grenndarkynningu og að úttekt verði ekki í höndum óháðs þriðja aðila þar sem verkfræðistofa sú sem fengin hafi verið til þess hafi hagsmuna að gæta.
Niðurstaða: Samkvæmt 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 er kærufrestur til nefndarinnar einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt eða mátti vera kunnugt um þá ákvörðun sem kæra lýtur að. Sé um að ræða ákvörðun sem sætir opinberri birtingu telst kærufrestur frá fyrstu birtingu ákvörðunar skv. 2. mgr. 27. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Auglýsing um gildistöku deiliskipulags þess sem deilt er um í máli þessu var birt í B-deild Stjórnartíðinda 20. desember 2021 og tók kærufrestur að líða degi síðar, sbr. 1. mgr. 8. gr. sömu laga. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni 8. maí 2025 og var kærufrestur þá liðinn.
Í 28. gr. stjórnsýslulaga er fjallað um áhrif þess ef kæra berst að liðnum kærufresti. Ber þá skv. 1. mgr. ákvæðisins að vísa kæru frá nema að afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að hún verði tekin til efnismeðferðar. Verður þeim hluta kærunnar sem lýtur að deiliskipulagi Fannborgarreits og Traðarreits vestur því vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem ekki verður talið, eins og atvikum er háttað, að skilyrði séu til að taka málið til meðferðar að liðnum kærufresti, en lögmælt opinber birting ákvörðunar hefur þá þýðingu að almenningi telst við hana vera kunnugt um hina birtu ákvörðun.
Samkvæmt 1. gr. laga nr. 130/2011 hefur úrskurðarnefndin það hlutverk að úrskurða í kærumálum vegna stjórnvaldsákvarðana og ágreiningsmálum vegna annarra úrlausnaratriða á sviði umhverfis- og auðlindamála eftir því sem mælt er fyrir um í lögum á því sviði. Samkvæmt 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga verða þó ákvarðanir sem ekki binda enda á mál ekki kærðar til æðra stjórnvalds. Samkvæmt upplýsingum frá Kópavogsbæ hafa engin byggingaráform verið samþykkt vegna fyrirhugaðrar uppbyggingar á svæðinu. Er því ekki til dreifa kæranlegri ákvörðun í málinu, en sú aðgengisáætlun og framkvæmdaáætlun sem kæra beinist að telst ekki vera stjórnvaldsákvörðun sem kæranleg er til úrskurðarnefndinnar.
Með hliðsjón af framangreindu verður kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni. Rétt þykir þó að benda kærendum á að verði byggingaráform samþykkt af byggingarfulltrúa vegna þeirrar uppbyggingar sem hér um ræðir er hægt að kæra þá ákvörðun til úrskurðarnefndarinnar. Jafnframt er við það tilefni hægt að fara fram á stöðvun framkvæmda á grundvelli 5. gr. laga nr. 130/2011.
Úrskurðarorð:
Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.
