Árið 2025, miðvikudaginn 4. júní, tók Arnór Snæbjörnsson, formaður úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, með heimild í 3. mgr. 3. gr. laga nr. 130/2011, fyrir:
Mál nr. 54/2025, kæra á ákvörðun byggingarfulltrúa, sem staðfest var af bæjarráði Garðabæjar 30. janúar 2024, um að breyta og stækka stiga út fyrir byggingarreit.
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur
úrskurður:
Með bréfi til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála, dags. 3. apríl 2025, er barst nefndinni 4. s.m., kæra eigendur fasteignarinnar að Borgarási 12, þá ákvörðun byggingarfulltrúa, sem staðfest var af bæjarráði Garðabæjar 30. janúar 2024, að veita eigendum Borgaráss 10 leyfi til að breyta og stækka stiga út fyrir byggingarreit án breytinga á deiliskipulagi. Er einnig kærð ákvörðun um samþykkt gagna eftir grenndarkynningu og að ekki hafi verið gætt að mænishæð húss að Borgarás 10 við samþykki á breytingum. Er þess krafist að stiginn verði færður í upprunalega stærð og fjarlægð frá lóðamörkum.
Gögn málsins bárust úrskurðarnefndinni frá Garðabæ 13. apríl 2025.
Málsatvik og rök: Á afgreiðslufundi skipulagsfulltrúa Garðabæjar 27. október 2023 var samþykkt að grenndarkynna óverulega breytingu á deiliskipulagi Hraunholts vestra (Ásahverfis) í samræmi við 1. mgr. 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010. Gerði tillagan ráð fyrir stækkun byggingarreits til vesturs fyrir sólstofu á neðri hæð og svalir á efri hæð. Tillagan gerði ráð fyrir að húsið gæti verið tvær hæðir, mænishæð 6,5 m en vegghæð 5 m. Á fundi skipulagsnefndar 14. desember s.á. var tillagan lögð fram að nýju. Engar athugasemdir bárust við grenndarkynningu og var tillagan samþykkt og henni vísað til bæjarstjórnar sem samþykkti hana á fundi sínum 15. júní s.á. Deiliskipulagsbreytingin tók gildi með birtingu í B-deild Stjórnartíðinda 28. desember s.á.
Á fundi bæjarráðs 30. janúar 2024 var samþykkt afgreiðsla byggingarfulltrúa um að veita leyfi til að endurbyggja efri hæð og endurnýja þak tvíbýlishússins við Borgarás 10. Var byggingarleyfi fyrir framkvæmdunum gefið út 3. febrúar s.á. Kærendur áttu í nokkrum samskiptum við sveitarfélagið vegna framkvæmdanna og óskuðu m.a. eftir stöðvun framkvæmda með bréfum dags. 11. desember 2024 og 22. janúar 2025. Með bréfi, dags. 21. janúar 2025, upplýsti byggingarfulltrúi kærendur um að til að hægt væri að taka athugasemdir og sjónarmið þeirra til athugunar þyrfti að liggja fyrir formlegt erindi þar sem óskað væri eftir að byggingarleyfið yrði afturkallað eða endurupptekið. Með bréfi, dags. 31. janúar 2025, óskuðu kærendur eftir því að ákvörðun um byggingarleyfi yrði endurupptekin. Var erindinu svarað af sviðsstjóra fjármála- og stjórnsýslusviðs með bréfi, dags. 4. mars s.á., þar sem fram kom að ekki væru taldar forsendur fyrir ógildingu eða endurupptöku byggingarleyfisins.
Af hálfu kærenda er vísað til þess að við grenndarkynningu hafi verið kynnt stækkun á byggingarreit fyrir sólstofu til suðvesturs, á efri hæð, mænishæð yrði 6,5 m og vegghæð 5 m sem og stækkun á byggingarreit í austur og vestur sem félli að þáverandi útlínum hússins. Kærendur hefðu samþykkt þessa stækkun. Síðar hafi komið í ljós áform um að endurbyggja stiga og svalir vestan megin við húsið, nánast að lóðarmörkum Borgaráss 12 og langt umfram byggingarreit Borgaráss 10. Þessi stækkun hafi ekki verið grenndarkynnt eða upplýst um hana af hálfu eigenda Borgaráss 10 og hafi gögnum um grenndarkynningu verið breytt eftir undirritun, sem hefði átt að leiða til ógildingar. Áformuð stækkun byggingarreitsins sé of nálægt lóðarmörkum og komi til með að valda kærendum verulegum óþægindum.
Í umsögn sveitarfélagsins er gerð krafa um að máli þessu verði vísað frá úrskurðarnefndinni þar sem kærufrestur vegna byggingarleyfisins sé löngu liðinn og samþykkt gagna og teikninga sé liður í meðferð máls sem sæti ekki kæru til æðra stjórnvalds. Það kunni að vera rétt að skilja kæruna sem svo að kærð sé synjun bæjaryfirvalda á erindi um afturköllun eða endurupptöku málsins, sbr. bréf þess efnis, dags. 31. janúar 2025. Því erindi hafi verið synjað með bréfi sviðsstjóra fjármála- og stjórnsýslusviðs Garðabæjar, dags. 4. mars 2025, og hafi í niðurlagi þess verið leiðbeint um kæruleið til úrskurðarnefndarinnar. Ákvörðun um afturköllun eða endurupptöku máls eigi undir það stjórnvald sem hafi tekið upphaflega ákvörðun, í þessu tilfelli ákvörðun um byggingarleyfi sem heyri undir bæjarráð. Svar sviðsstjóra hafi ekki verið lagt fyrir bæjarráð til samþykktar og því liggi ekki fyrir lokaákvörðun í málinu sem sætt geti kæru til úrskurðarnefndarinnar.
Niðurstaða: Samkvæmt 59. gr. laga nr. 160/2010 verða stjórnvaldsákvarðanir sem teknar eru á grundvelli laganna kærðar til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Framkvæmd grenndarkynningar telst ekki til slíkrar ákvörðunar heldur liður í málsmeðferð. Sú stjórnvaldsákvörðun sem borin er undir nefndina í máli þessu er um samþykkt byggingarleyfis dags. 30. janúar 2024. Kæra í máli þessu barst úrskurðarnefndinni ekki fyrr en 4. apríl 2025, löngu eftir að eins mánaðar kærufrestur til nefndarinnar var liðinn, sbr. 2. mgr. 4. gr. laga nr. 130/2011 um úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála. Samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 skal vísa kæru frá hafi hún borist að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr, sbr. 1. tl. 1. mgr. 28. gr. eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til efnismeðferðar, sbr. 2. tl. ákvæðisins. Verður ekki ráðið að slíkum aðstæðum sé til að dreifa í máli þessu og verður kæru þessari því vísað frá nefndinni.
Með bréfi dags. 31. janúar 2025 óskuðu kærendur eftir því við sveitarfélagið Garðabæ að hið umdeilda byggingarleyfi yrði endurupptekið og sjónarmið og athugasemdir þeirra teknar til skoðunar. Þessu erindi var svarað af skrifstofustjóra fjármála- og stjórnsýslusviðs sveitarfélagsins. Afgreiðsla umsóknar um byggingarleyfi og útgáfu þess er í höndum byggingarfulltrúa samkvæmt ákvæðum laga nr. 160/2010 um mannvirki, sbr. 2. mgr. 9. gr., 11. gr. og 13. gr. laganna. Þá getur ákvörðun byggingarfulltrúa einnig verið háð samþykkt byggingarnefndar, sbr. 7. gr. laga nr. 160/2010. Í Garðabæ eru byggingarleyfisumsóknir háðar samþykkt bæjarráðs sem fer með hlutverk byggingarnefndar sveitarfélagsins. Ákvörðun um afturköllun eða endurupptöku ákvörðunar um byggingarleyfi verður einungis tekin af því stjórnvaldi sem er til þess bært sem í þessu tilfelli er bæjarráð. Afstaða þess liggur ekki fyrir og er því ekki til að dreifa lokaákvörðun hér að lútandi, sbr. 2. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga.
Í 9. gr. stjórnsýslulaga kemur fram að stjórnvald skuli taka ákvarðanir í málum svo fljótt sem unnt er. Í 4. mgr. 9. gr. kemur enn fremur fram að unnt sé að kæra óhæfilegan drátt á afgreiðslu máls til þess stjórnvalds sem ákvörðun í málinu verður kærð til. Með vísan til þess að Garðabær hefur enn ekki svarað erindi kæranda frá 31. janúar 2025 um endurupptöku máls með fullnægjandi hætti er því beint til sveitarfélagsins að afgreiða erindi kæranda. Þá verður ekki séð í gögnum þessa máls fyrir nefndinni hvort erindum kærenda um stöðvun framkvæmda, dags. 11. desember 2024 og 22. janúar 2025, hafi verið svarað og er því einnig beint til sveitarfélagsins að svara þeim erindum, hafi það ekki verið gert.
Með vísan til framangreinds verður kærumáli þessu vísað frá úrskurðarnefndinni.
Úrskurðarorð:
Kærumáli þessu er vísað frá úrskurðarnefndinni.
