Ár 2005, fimmtudaginn 23. júní, kom úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála saman til fundar í húsnæði nefndarinnar að Skúlagötu 21 í Reykjavík. Mætt voru Ásgeir Magnússon héraðsdómari, formaður, Þorsteinn Þorsteinsson byggingar-verkfræðingur og Ingibjörg Ingvadóttir hdl.
Fyrir var tekið mál nr. 39/2005, kæra eiganda fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði á ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 um að heimila niðurrif nokkurra mannvirkja við Vesturgötu og Norðurbakka Hafnarfirði.
Í málinu er nú kveðinn upp svofelldur
úrskurður:
Með bréfi til úrskurðarnefndar skipulags- og byggingarmála, dags. 10. maí 2005, er barst nefndinni hinn 13. sama mánaðar, kærir S, eigandi fasteignarinnar að Vesturgötu 4, Hafnarfirði, þá ákvörðun skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 að heimila Norðurbakka ehf. Strandgötu 6, Hafnarfirði, niðurrif á húsunum við Vesturgötu 9-13 (áður Bæjarútgerðin), Vesturgötu 15 (áður Norðurstjarnan), Norðurbakka 4a (vigtarhús og vigtarþró), Norðurbakka 8 (áður vöruskemma og hafnarskemma ásamt vélaverkstæði) og Vesturgötu 19 (áður vöruskemma). Krefst kærandi þess að umrætt byggingarleyfi verði fellt úr gildi.
Krafðist kærandi þess jafnframt að framkvæmdir við niðurrif húsanna yrðu stöðvaðar meðan beðið væri niðurstöðu um gildi hinnar kærðu ákvörðunar. Úrskurðarnefndin tók kröfu kæranda um stöðvun framkvæmda til úrskurðar hinn 9. júní sl. og var ekki talið tilefni til þess að fallast á þá kröfu.
Málavextir: Svæði það sem umræddar byggingar standa á mun hafa verið hafnarsvæði en í húsi kæranda að Vesturgötu 4 er rekinn veitingastaðurinn A. Hansen.
Hinn 26. janúar 2005 birtist í B-deild Stjórnartíðinda auglýsing um gildistöku á breytingu á Aðalskipulagi Hafnarfjarðar 1995-2015. Fólst breytingin í því að meginhluta hafnarsvæðis á Norðurbakka var breytt í íbúðarsvæði en svæði næst miðbæ var breytt í blandað íbúðar- og miðsvæði. Bryggja og hafnarkantur í suðurjaðri svæðisins voru áfram skilgreind sem hafnarsvæði. Miðsvæði norðan Vesturgötu og vestan Merkurgötu var breytt í íbúðarsvæði en miðsvæði sunnan Vesturgötu og vestan Fjarðargötu var breytt í blandað íbúðar- og miðsvæði. Samkvæmt auglýsingunni hlaut aðalskipulagsbreytingin samþykki bæjarstjórnar Hafnarfjarðar og staðfestingu Skipulagsstofnunar. Umhverfisráðherra staðfesti breytinguna hinn 24. janúar 2005.
Hinn 8. febrúar 2005 samþykkti bæjarstjórn Hafnarfjarðar nýtt deiliskipulag fyrir Norðurbakka í Hafnarfirði er fól í sér breytingu á landnotkun úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði með þjónustu- og stofnanalóð og tiltók með hvaða hætti uppbyggingu svæðisins skyldi háttað. Tók skipulagið gildi með auglýsingu þar um í B-deild Stjórnartíðinda hinn 10. maí sl.
Á kynningartíma deiliskipulagsins gerði kærandi athugasemdir við fyrirhugaða íbúðarbyggð á svæðinu og taldi hana fara of nærri fasteign hans þar sem fram færi veitingastarfsemi sem færi alls ekki saman við fyrirhugaðar íbúðarblokkir í næsta nágrenni.
Með bréfi, dags. 21. mars 2005, skaut kærandi ákvörðun um fyrirhugaðar framkvæmdir til úrskurðarnefndarinnar og krafðist þess að allar framkvæmdir yrðu stöðvaðar og öll byggingarleyfi felld úr gildi. Voru sömu sjónarmið tíunduð til stuðnings kröfunni og sett höfðu verið fram af kæranda við kynningu deiliskipulagsins en til viðbótar bent á að öll bílastæði við veitingastað kæranda ættu að víkja samkvæmt skipulaginu og taldi hann jafnframt ýmsa ágalla hafa verið á málsmeðferð skipulagstillögunnar. Er umrædd kæra til meðferðar hjá úrskurðarnefndinni.
Með bréfi, dags. 10. maí 2005, kærði síðan kærandi veitt byggingarleyfi fyrir niðurrifi húsa á Norðurbakka og krefst hann ógildingar byggingarleyfisins svo sem að framan greinir.
Málsrök kæranda: Kærandi bendir á að athugasemdum hans við fyrirhugaðar framkvæmdir samkvæmt hinu samþykkta deiliskipulagi hafi ekki verið svarað af Hafnarfjarðarbæ, en hann eigi beinna hagsmuna að gæta varðandi framkvæmdirnar. Byggir kærandi kröfu sína á því að skipulagslegum aðdraganda hinnar kærðu ákvörðunar sé í ýmsu áfátt og brjóti gegn 10., 13., 14. eða 15. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993. Telur kærandi að umdeilt niðurrif hafi ekki verið grenndarkynnt, en hann hafi gert athugasemdir við þá aðgerð þar sem lagfæringar og frágangur eftir niðurrifið hafi ekki samræmst kröfum hans né kröfum þeim sem miðbæjarsamtök Hafnarfjarðar hafi sett fram.
Af hálfu Hafnarfjarðarbæjar hafa ekki borist athugasemdir eða sjónarmið vegna kærumáls þessa og ekki hefur tekist að ná sambandi við byggingarleyfishafa.
Niðurstaða: Með gildistöku aðalskipulagsbreytingar hinn 26. janúar 2005 mun svæði því, sem umdeilt byggingarleyfi fyrir niðurrifi fyrrgreindra mannvirkja tekur til, hafa verið breytt úr hafnarsvæði í íbúðarsvæði. Aðalskipulagsákvarðanir sæta ekki endurskoðun úrskurðarnefndarinnar, enda er gildistaka þeirra háð staðfestingu umhverfisráðherra sem æðsta handhafa stjórnsýsluvalds á sviði skipulagsmála.
Mannvirki þau, sem umdeilt byggingarleyfi heimilar niðurrif á, voru hönnuð og nýtt fyrir hafnar- og atvinnustarfsemi og á leyfið því stoð í aðalskipulagi Hafnarfjarðar, svo sem því var breytt á þessu ári, en umrætt svæði er nú ætlað undir íbúðarbyggð. Byggingarleyfið snertir á engan hátt með hvaða hætti uppbygging svæðisins verður í kjölfar brottnáms bygginganna. Umrædd mannvirki hafa þegar verið rifin og aðeins eftir að ljúka framkvæmdum við flutning efnis og frágang svæðisins sem einungis kann að baka kæranda tímabundið óhagræði vegna veitingarekstursins í næsta nágrenni.
Að öllu þessu virtu þykja hvorki hagsmunir kæranda né aðrar ástæður geta leitt til þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi.
Úrskurðarorð:
Kröfu kæranda, um ógildingu ákvörðunar skipulags- og byggingarráðs Hafnarfjarðar frá 18. janúar 2005 að heimila niðurrif á húsunum við Vesturgötu 9-13, Vesturgötu 15, Vesturgötu 19, Norðurbakka 4a og Norðurbakka 8, er hafnað.
.
____________________________________
Ásgeir Magnússon
______________________________ _____________________________
Þorsteinn Þorsteinsson Ingibjörg Ingvadóttir
